JM
A
m
m
(ï\W0.
m
PAG. 7
De Oudheidkamer
in Zaandijk
HERINNERINGEN AAN DE
ZEVENTIENDE EEUW
Op onze rondwandeling door de Zaan
landse Oudheidkamer waren w(| gisteren
blüven steken In de salon, heel begrijpelijk
trouwens, want zó gauw Is men daar niet
1 uitgekeken. We treffen daar o.a. nog diver
se gebruiksvoorwerpen aan als kastjes e.d.
welke op een typische manier zijn beschil
derd. Speciale Zaanse kunst, welke een
groot verschil vertoont met die van b.v.
Hindelopen In Friesland. Daar ziet men
wel iets dergelijks, maar de voorstellingen
hebben ln Hindelopen alle betrekking op
Bijbelse onderwerpen, terwijl we hier in
Zaandijk voorstellingen zien, welke zijn ge
nomen uit het dagelijks leven en bedrijf.
Een andere uiting van volkskunst vinden
we in het keukentje, waar we een oude
mangelplank zien die fraai is besneden. In
deze keuken valt ook op een prachtig be
tegeld schoorsteentje, nog voorzien van al
lerlei keukengerief, terwijl een glazen kast
een schat van fijn porselein herbergt
Zonder een portret van Jacob Jansz. zou
de Oudheidskamer niet compleet zijn, we
vinden dan het conterfeitsel van Jansz. in
't keukentje. Deze Jacob Jansz. was de man
die zeggen kon: Ik mocht in drie eeuwen
leven! HIJ werd namelijk in 1698 te Amster
dam geboren en stierf in 1808 te Wormer.
En dan is er de hele familie de Jager ver
tegenwoordigd. Neeltje de Jager, de laatste
bewoonster van het huis, is er elf jaar ge
leden gestorven. De collectie, die er nu in te
zien is, Is bijeengebracht door Jacob Honig
Jz. Jr. Deze had twee zoons: J. J. Honig, die
de verzameling in 1890 aan de gemeente
Zaandijk aanbood en G. J. Honig, den tegen-
woordigen archivaris en bibliothecaris.
Vervolgens gaan we naar de bovenver-
dieping. Daar komen we in de platenkamer,
waar u „natuurlijk" het portret van Tsaar
Peter den Grote aankijkt. Dit portret be
vond zich oorspronkelijk in Russisch bezit,
maar het .verhuisde later naar Parijs, waar
men het wist machtig te worden. En dan
vinden we nog een reeks portretten van be
kkende Zaanlandse families als de De Lan-
ge's, de Van Gelders e.a.
I Voorts staat hier een model van de oude
toren van Wormer, welke in 1896 is afge
broken. Van deze toren heet het, dat als
1 vroeger zijn klok werd geluid om 6 uur
's avonds, de 150 beschuitbakkerijen die
voornamelijk voor Amsterdam en voor de
walvisrederijen werkten, de vuren moesten
Joven.
Dat is dat. En nu een vraag, Zaankan-
ters. Hebt u ooit gehoord van de mopsies-
trommel? Hier staat er een, 'n kist, ver
vaardigd van walvisbalein. Er zit een so-
lied slot op en dat is geen wonder, want ln
de mopsies-trommel worden de mopsies be-
Wetenschappen
Drinkwatervoorziening
Een overzicht van ir. K. W. H. Leeflang
Voor de Philosophische Faculteit der
tJtrechtsche Studenten in samenwerking met
de Utrechtsche Biologen Vereeniging sprak
Donderdagavond ir. K. W. H. Leeflang, Am
sterdam, over bovengenoemd onderwerp.
Drie zaken openbaren, heeft Dyonisius
van Halicarnassus gezegd, de grootheid van
Rome: de waterleiding, de wegen en de
riolen. Deze waterleidingen Rome bezat er
in den Keizertijd niet minder dan 11 voeren
het water uit de bergen onder overwinning van
het natuurlijk verval naar de stad. Dalen
(werden overbrugd door aquaducten. Rome
kreeg op die manier voor 1 millioen men-
schen een 950,000 kubieke meter water per
dag, dus bijna 1 kubieke meter per hoofd
en per dag. In het huidige Europa bestaan
dergelijke verhoudingen niet meer en wij
moeten naar Chicago in Amerika gaan om
een dergelijk cijfer terug te vinden.
Hier in Europa schommelt het gemiddeld ge
bruik per hoofd van 100 tot 300 liter per
dag. Amsterdam gebruikt 125 L Londen 175
liter, Rome 300 1, Parijs 450 1, Genève 500 1
per dag. De oude Romeinen hadden dus een
overvloed aan water. Hun badcultuur was hoog
ontwikkeld, de huizen waren aangesloten,
hadden leidingen met looden pijpen en overal
klaterden fonteinen. Met het verval van het
Romeinsche rijk vervalt ook de waterleiding,
tot de Pausen haar weer laten herstellen en
men ook thans, bijv. in Apulië opnieuw tot
ae techniek der aquaducteuDouwerij terug
In Amsterdam dronk men vroeger water uit
de gracht. Dat ging goed zoolang de gfachten
met het open IJ communiceerden, maar toen
later de verbinding van Amsterdam met de
zeegaten bij de waddeneilanden meer direct
werd gemaakt, zag Karei V zich gedwongen
zijn kwartier van Amsterdam naar Haarlen.
te verleggen daar alle vier elementen gecor-
rompeerd waren. Ook Napoleon heeft dit pro
bleem niet opgelost. Men dronk toen water uil
regenbakken of haalde het met schuiten uit
Amstel en Vecht. Bij strenge vorst leverde
de watertoevoer allerlei bezwaren op. In 1851
kreeg Amsterdam zijn duinwaterleiding, na
dat Kroonprins Willem in de Oranjekom op
11 November van dat jaar de eerste spa in den
grond haa gestoken.
langrijk probleem. In 1829 maakte Simp
son voor de Londensche waterleiding een zand-
filter. Hij kende de biologische werking van
zoo'n filter. Al werkt hei langzaam, he. is be
trouwbaar, rijpt met den tijd en worat ook na
Aaren nog beter.
De Zaanlandse Oudheidkamer
te Zaandijk
waard, dat zijn liedjes, tot bundels saam-
gebracht en dienende om op bruiloften en
partijen te worden gezongen. Meestal be
gonnen die bundels met stichtelijke deun.
tjes, maar meer naar achteren werd de
inhoud meer werelds, zó werelds, dat het
maar beter was om de mopsies onder kin
derogen vandaan te houden. Vandaar dat
strenge slot!
De kraamkamer dient men met de no
dige bescheidenheid te betreden, want de
jonge moeder ligt nog te bed en er is be-
zoek van een oudere dame, aan wie zij
blijkbaar haar wedervaren vertelt. Dit is
hier een volkomen compleet tafreel, met
alle onderdelen daarvan. Over een stoel
ligt de gevoerde omslagdoek van de kraam
vrouw, op zij van de bedstede staat de bed-
destok om de dekens goed in te stoppen en
ook de beddekwast, om zich aan op te
trekken, ontbreekt niet. Bij het bed staat,
behalve de beddepan, de vuurmand, be-
kleed met groen sits, waarop de kinder-
kleertjes gedroogd worden. De doopjurk
ligt al klaar voor het wicht in de beschil
derde houten wieg; op een lezenaar ligt
de Statenbijbel open.--
We vinden daar ook nog de „besteed
ster", dat is een reusachtige parapluie
voorzien van echte walvisbaleinen, waar de
vrouwen vroeger mee op stap gingen.
Wat de vrouwen dan, dat is in vroeger
tijd, aanhadden en ook de mannen vinden
we verderop.
Zeer groot is de collectie oud-Zaanse
costuums, de historische kleedü der vrou
wen van zware stof, met gouden kap, %lj-
naalden, bootjesketting enz., die op zich
zelf een studie waard is. Daartoe behoort
mede de kaper of kapmantel, die over het
hoofd werd gedragen als bescherming te
gen weer en wind. Men vindt er ook „boe-
renhoedjes", zoals er nog in Assendelft en
boven ln Noordholland ln gebruik schijnen
te zijn. De poppenkamer tenslotte bevat
merkdoeken, waaronder exemplaren, die
wel drie eeuwen oud moeten rijn.
En nu nog een trapje op om de zolder
te bezichtigen. Daar is het een waar tuig
huis van allerlei moois en interessants. De
Zaanse nijverheid leverde hier een groot
aandeel, we vinden er oude schepvormen
van de papierindustrie, scheepsmodellen,
sleden In allerlei soort en grootte, echt
Zaanse deurkalven, boekenkistjes met
schuifdeksels, die de jeugd vroeger ge
bruikte inplaats van de hedendaagse
schooltas. En we zien nog de zeker merk
waardige telborden, zoals die voorheen op
de molens gebruikt werden om de vee
koeken te tellen. Dat gebeurde door het
verzetten van pennetjes; 13 veekoeken
vormden een worp, 80 worpen waren 1000
koeken, of eigenlijk 1040, maar die 40
kreeg men cadeau. Nu nog wordt ln de
Zaanstreek de prijs berekend per 104 koe-
Wat we dan nog niet gezien hebben is
het „luchthuis", daar stappen we dan nog
even binnen. Veel is er niet te zien, dat is
ook niet nodig, want de blik wordt aan
stonds getrokken naar het water, naar de
Zaan die aan alles in deze streek ztfn bij
zonder karakter geeft. Een mooi water!
Maar vroeger mooier nog, want voorheen
was het aantal molens hier veel talrijker.
Dat is een stuk verleden, heden, hier in
deze oudheidskamer vinden we er de her
inneringen van. Dat was goed, de Zaan
streek is vol aandacht voor haar schoon
verleden, terwijl het met onv-rdroten Ijver
bouwt aan rijn toekomst.
Daarnaast staat de reiniging door chemische
middelen, chloor o.a., het verwijderen van
organische stoffen na adsorptie door ferrisul-
fiaen of aluminaat.
Spr. behandelde daarna dan de verschillende
filtratiemethoden.
In het Roergebied heeft men van uit de Roer
het water door den bodem heen gefiltreerd
naar drainageleidingen of regelrecht of via
reservoirs. De waterleidingen neDDen epiae-
mieën van typhus en andere darmziekten zeer
doen dalen. Komen lekken in het systeem vnnr.
dan kan dit onereuze gevolgen hebben, gelijk
water, maar dit is er niet altijd. Dan moet het
water chemisch voldoen, voldoende jodium
hebben, anders voegen wij dit toe, het zoutge
halte mag niet schommelen en moet onder de
100 mgr. ionen chloor per liter bevatten, Fluor
in het water kan schadelijk werken. Ook lood
en koper mogen slechts in sporen voorradig
zijn. Het waterverbruik stijgt door de techniek
van de maatschappij en de toeneming van de
bevolking. Hoe zal men deze behoeften opvan
gen, zoodat men te allen tijde over voldoende
water beschikt. Wanneer geen voldoende grond
water aanwezig is, voere men oppervlakte
water aan. Spr. wijst op Amsterdam, waar
naast de duinen ook de Loosdrechtsche plas
sen als leveraar dienst doen en op Londen,
waar men groote meren heeft aangelegd om
altijd voldoende Thameswater te kunnen heb
ben. Elders weer, in het Roergebied, zoowel als
in de Coloradorivier, wordt er door middel van
Auwaainmen voui gezorgo, dat men Kunstma
tige meren maakt waardoor men steeds een
appeltje voor den dorst heeft Door passende
systemen van walercirculatie kan men dan nog
het gebruik zoo zuinig mogelijk maken. In ons
land is de toestand reeds zoo dat het Westen
niet meer genoeg water uit den grond kan hal
len. D'e duinen zouden worden uitgeput. Nu
ziet men om naar de Lek, al moet hier de kwa
liteit van het water verbeterd worden, daar
het te veel zout bevat. Dit kan geschieden door
menging met duinwater. Op passende wijze
maakt men nu reservoirs en laat de duinwa
tervoorraad zelf onaangetast. Ook in Duitsch
land heeft men soortgelijke plannen voor het
aanleggen van ondergrondsche reservoirs in ge
bieden die geologisch daarvoor geschikt zijn.
Op het gebied der waterleiding werken schei
kundigen, bacteriologen en technici samen tot
het oplossen der vele problemen.
Binnenlandsch Nieuws
Zware brand in Den Haag
In het Lange Voorhout
Het A.N.P. meldt:
Gisteravond om ongeveer half elf werd de
Haagsche brandweer door een nachtwaker
van het perceel Lange Voorhout 1 in Den Haag
gealarmeerd voor een vermoedelijke binnen
brand, daar rookvorming werd geconstateerd.
Spoedig waren twee motorspuiten aanwezig
en werd de vuurhaard opgezocht In het
ceel Lange Voorhout 3 bleek het vuur te woe
den in het trappenhui, en hierop werden de
eerste stralen gericht.
De brand, die zich aanvankelijk niet
ernstig liet aanzien, bleek echter vrij hevig
te zijn. Om elf uur sluegen plotseling groote
vlammen uit het dak van het perceel Lange
Voorhout 1 en verspreidde zich een geweldige
vonkenregen over de belendende huizen. Om
half twaalf was de brandweer nog met veel
materiaal bezig te trachten den brand mees-
ter te worden.
Nader meldt het A.N.P.:
Om twaalf uur was de brandweer den brand
nog niet meester. Op dit oogenblik sloegen
in het perceel Lange Voorhout 3 de vlammen
op de eerste verdieping naar buiten. Eenige
slangen waren binnendoor geleid om daar den
brand te bestrijden, terwijl aan den buiten
kant het vuur door middel van eenige stralen
van een magyrus-ladder af werd aangepakt.
Omtrent de oorzaak van den brand kan
thans nog niets gezegd worden, daar geer.
enkele aanwijzing aanwezig is.
Ondanks het late uur was veel publiek op
de been, dat echter op een vrij grooten af
stand werd gehouden.
Nadere bijzonderheden
Ten slotte vernemen we:
Op het oogenblik waarop wy dit schrijven,
is perceel nummer 1 voor een groot deel uit
gebrand. In het gebouw, waar het rijksbureau
voor de voedselvoorziening in oorlogstijd is
gevestigd en waarin vroeger het kantoor van
de landbouwcrisiswet en nog vroeger het mu
seum Kröller-Müller waren ondergebracht,
woedt de brand nog in volle hevigheid. Door
de enorme rookontwikkeling, de groote uit
slaande vlammen en den fantastischer! von
kenregen biedt een en ander een merkwaardig
schouwspel dat dan ook tot middernacht
heel wat kijkers heeft eetrpkken.
Het Lange Voorhout, de Kneuterdijk en de
Hooge Nieuwstraat waren door een feilen
rooden gloed verlicht, die zoo sterk was, dat
van de verduistering weinig meer te be
speuren viel. Twaalf uur sloeg de brand ook
in perceel nummer 3 naar buiten, dat op het
oogenblik door werklieden van binnen ge
repareerd wordt. Hier waren de vlammen
op de eerste verdieping zichtbaar. Een groot
aantal slangen van de inmiddels ter assis
tentie geroepen motorspuiten in totaal
waren er drie motorspuiten bij den brand,
betrokken werd in beide huizen binnen
geleid. Het zag er naar uit of het vuur, dat
in de oude, wellicht reeds uit de negentiende
eeuw of wellicht nog vroeger dateerende pa
triciërshuizen een goeden prooi had gevonden,
van alle zijden kwam.
Het perceel Lange Voorhout nummer I
wordt aan de eene zijde begrensd door het
hoekhuis van den Kneuterlijk, waarin het
bankgebouw van de firma Mees en Zoonen
gevestigd is. .Door de richting van den -wmd
vertoonde het vuur neiging naar dit gebouw
over te slaan, wat tot op dit oogenblik ech
ter kon worden voorkomen.
Aan den anderen kant van het perceei
nummer 1 bevindt zich het voormalige huls
de familie van Zuylen van Nyevelt, de
kantoren van W. Muller en thans het gebouw
in een Duitsche landbouwinstantie.
Om kwart voor een werd de voornaamste
brandhaard van drie zijden aangetast. Om
ongeveer één uur liet het zich aanzien, dat de
brand over het hoogtepunt heen was.
Behalve de Haagsche brandweer heeft ook
n afdeeling van de Duitsche politie en van
de S.S. krachtig ingegrepen in den strijd
tegen de vlammen.
Op het terrein van den brand waren o.a
aanwezig Brigadeführer Knoblauch, gene-
raal-commissaris Schmidt, de waarnemende
burgemeester ir. van der Bilt en de hoofd
commissaris van politie mr. Hamer.
Uitslaande brand te Groningen
Het A.N.P. meldt:
Gistermiddag is brand uitgebroken in de
nikkel- en verchroominrichting van de firma
W. Ch. L. Barkema, galvaniseer- en nikkel
inrichting in de Poelestraat te Groningen. Het
vuur ontstond doordat men trachtte een ver
warmingsinstallatie aan een met zakken af
gedekt chroombad met behulp van een pe
troleumlamp te ontdooien. De zakken vatten
vlam en spoedig daarna had het vuur zich
aan de geheele werkplaats medegedeeld.
De brandweer bluschte het vuur met twee
slangen op de motorspuit. De werkplaats is
geheel uitgebrand. De inventaris van de werk
plaats was verzekerd.
Rechtszaken
RECHTBANK TE ASSEN.
Verduistering door een curator
Advocaat te Assen veroordeeld tot een
gevangenisstraf van twee jaar en drie
maanden met aftrek.
De rechtbank te Assen heeft vandaag uit
spraak gedaan in de zaak tegen mr. M. S. K.,
sdvocpat en procureur te Assen, tegen wien de
officier van justitie veertien dagen geleden
twee jaar gevangenisstraf had geëischt we
gens verduistering van 55,000, gepleegd in
de jaren 1930 tot en met 1933 als curator in
het faillissement van de Middenstandsbank
voor Nieuw-Amsterdam, Klazinaveen en
omstreken.
De rechtbank veroordeelde hem heden tot
twee jaar en drie maanden gevangenisstraf
met aftrek van de voorloopige hechtenis.
Lichamelijke Oefening
Schaatsenrij den.
WEDSTRIJDEN.
Op de banen van de IJsclub te Leeuwar
den is gistermiddag een hardrijderij voor
vrouwen gehouden, waaraan werd deelgenomen
door niet minder dan 24 rijdsters, waaronder
velen van naam. De koude was niet zoo hevig
en de wind niet zoo fel als voorgaande dagen
zoodat ook de publieke belangstelling goed was.
In de finale kwamen tegenover elkaar te staan
de rivalen Fokje v. d. Velde van Marssum en
Sietske Pasveer van Akkrum, die elkaar geen
haarbreed toegaven, zoodat het heel wat voeten
de aarde nad om te starten. Drie ritten
ren noodig voor dé strijd beslist was, en het
Fokje v. d. Velde gelukte beslag te leggen op
den eersten prijs, een zilveren medaille. De
tweede prijs was voor Sietske Pasveer, terwijl
Antje Koopmans uit Makkinga, die gisteren
haar dag niet had, met den derden prijs naar
huis ging.
SCHAAKRUBRIEK
ALBIN's TEGENGAMBIET.
In onze rubriek van 18 Januari 1941 hebben
wij een korte beschouwing aan Albin's tegen-
gambiet gewijd en er op gewezen, hoe de wit-
speler kwade kansen loopt, indien hxj niet pre
cies weet, hoe hij tegen dit verdedigingssysteem
moet optreden. Wij hebben er ons in die rubriek
van onthouden aan te geven op welk moment
de betrokken witspelers faalden, omdat wij het
voornemen hadden deze opening wat nauwkeu
riger te behandelen. Wij bedienen ons daarbij
van Rellstab's boek Eróffnungen, tweede deel.
Rellstab zegt o.m. het volgende:
Met het interessante pionoffer 2e7e5,
dat tegen het eind der vorige eeuw in zwang
kwam, krijgt Zwart vrij spel voor zijn stukken,
en wanneer wit den gambietpion wil behouden,
zelfs een voorsprong in ontwikkeling De speel
wijze berust op het vrij baan maken voor pion
d5, welke na d4xe5 kan oprukken en het witte
spel onder druk kan houden. In het verdere
verloop vun het sp«_l kan zwart óf met Pg8
e7g6 op herovering van den pion spelen, óf
door f716 den pion voorgoed prijsgeven en de
e- en f-lijn openen. De zwarte pion op dd be
moeilijkt het voorwaarts gaan van den witten
e-pion, omdat zwart daarna op de d-lijn een
sterken druk zou uitoefenen. Hieruit vloeit
voort, dat zwart meestal lang rocheeren zaL
Een duidelijke weerlegging van het zwarte
verdedigingssysteem is tot dusverre nog niet
gevonden. Wèl heeft men diverse speelwijzen
ontdekt, welke den witspeler in het middenspel
beter spel geven Maar om dit te bereiken is
zeer zorgvuldig spel noodigL
Albin's tegengambiet is beslissend voor die
vraag, wat wit na 1. d2—d4 d7d5 beter kan
spelen: 2 c2—c4 of 2. Pgl—f3. Kiest hij den
laatstgenoemden zet, dan is Albin's tegengam
biet zonder meer verhinderd, doch deze zet
heeft het overigens geringe bezwaar dat
zwart gemakkelijker tot c7c5 komt. Kiest wit
2. e2c4, dan is Albin's tegengambiet mogelijk.
Het spelverloop is gemeenlijk aldus (normale
speelwijze):
1. d2d4 d7d5
2. c2c4 e7e5
3. d4xe5
Hierbij zij aangeteekend, dat wit slechts iets
kan bereiken door op e5 te slaan. Na 3. c4xd5
Dd8xd5 krijgit zwart zonder moeite gelijk spel.
en na 4. d4xe5? Dd5xdlT 5. Kelxdl Pb8—c6
6. Pgl—f3 Lc8g4 zou hij door 7O—0—0
in het voordeel komon.
3d5d4
4. Pgl—f3
Ongunstg voor wit ware 4. e2e3 wegens 4.
Lf8b4t 5. Lel—di2 d4 :e3! 6 f2xe3 Dd8—
h4t 7. g2—g3 Dh4e4 8. Pgl—f3 De4>:e3t en
zwart heeft zijn pion terug en bovendien goed
spel. In deze variant ware 6. Ld2xb4? doodelijk
wegens 6. e3x£2t 7. Kei—e2 f2xglPt 8.
Thlxgl Lc8g4t. Ook 6. Ddla4t is verkeerd
wegens 6. Pb8— c6 7. Ld2xb4? e3xf2t 8.
Kei X f2 Dd8h4t.
Om e2e3 te kunnen spelen heeft men 4.
a2a3 geprobeerd. Zwart heeft echter ook dan
na 4Pb8c6 5. e2—e3 Lc8—f5 6. Pgl—f3
(of 6. e3 x d4 Dd8xd4 7. Pgl—f3 Dd4xdlt)
d4xe3 7. Ddil X d8t Ta8xd8 8 Lclxe3 Pg8—e7
en 9Pe7g6 benevens herovering van den
pion, een ten minste gelijkstaand eindspel.
Ook 4. e2e4 haalt niet veel uit Er zou kun
nen volgen: 4Pb8—c6 5. f2—f4 (of 5. Pgl—
f3 Pg8e7 en 6Pe7—g6) g7—g5- 6. f4xg5
Pc6xe5 en met het oog op zijn versplinterde
pionnenstelling heeft wit niet veel aan zijn
pluspion.
Het is meestal niet aanbevelenswaardig in dit
stadium den witten e-pion op te spelen. Looper
fl wordt gewoonlijk het best via g2 in het spel
gebracht.
4Pb8c6
Na 4. c7c5 zou zwart het schaak Lb4 niet
Pb8c6 6. e3xd4 c5xd4 7. Lfld3 (daardoor
wórdt de d-lijn gesloten, zoodat Lb4t geen
kwaad meer doet) Lc8g4 8. 00 en wanneer
zwart zijn pion wil terugwinnen verkrijgt wit
een beslissenden voorsprong in ontwikkeling.
5. Pbl—d2
Na dezen zet Is onderstaande stelling ont
staan, waarvan wij de volgende week zullen
uitgaan.
Stelling na 5. Pbld2.
jl
SÜP
'i
4
IS
44
4
A
4
SI
A
U
A
'/IA
Si
Hl
EINDSPELRUBRIEK.
Allereerst de oplossing van de studie van J.
Sehwers, welke wij in onze rubriek van 18
Januari publiceerden.
Wit: Kg4. Th8, Ld6; Zwart: Kal, Pe6, pionnén
f4 en g2.
Wit speelt en maakt remise.
Oplo
sing:
3. Le5xf4t Pe6xf4
4. Kg4h4 Pf4g6t
5. Kh4h3 g2glD
6. Tb8—bit Kclxbl pat
Op 4g2—glD volgt 5. Tb8bit KclX
bl pat
Thans opnieuw een studie van J. Fernhout
met nagenoeg hetzelfdie materiaal. Wit heeft
echter een pion minder dan in de beide vooraf
gaande studies: daarom wint hij ditmaal niet,
doch maakt slechts remise.
Eindspel van J. Fernhout te Scheveningen.
Eerste publicatie.
Wit speelt en maakt remise.
PROBLEEMRUBRIEK.
Mat in 4 zetten.
Onderwijs
Rijksbeurzen
In de Staatscourant van gisteren, no. 22, is
de mededeeling van den secr.-gen. van opvoe
ding, wetenschap en cultuurbescherming betref
fende de beschikbaarstelling van studiebeurzen
aan min-kapitaalkrachtige personen van buiten
gewonen aanleg (men zie het ochtendblad van
24 dezer) herplaatst. Dfe volgende zinsnede is er
aan toegevoegd: Bij de aanvrage moet een ver
klaring omtrent afstamming worden overgelegd
Hoogere
Utrecht Doctoraal examen Indisch recht: mei.
de Vries.
Doctoraal rechtswetenschappen: C. d. Mortel.
de heeren H. Of to, geb. te Amsterdam, i
i W.
J. J Moolj.
Propaedeutisch examen de heeren: B. Abels. J.
W. A. P. Bakermans, G. Beelen, W. H. Be Ij er,
4 den j H Brust p p j
J. Driesen, P. R. den Duik. L.
Eijk. L. P Flipse. G. Frieling,
G. I. Bierma, O
Buok, S. Buurs--
Eelkema, J. J. v
J. C. F. M Haans. M. Halma, Han
J. B G;
Loe Wan, A. P. van den Hoek. C.
Hout, F C. C. Hluipkens yan der Eist, J. P. Juij:
Wal. J. J. Wiersema, D.
Handelsberichten
vliegend 34 klei
grooth.. 283,i kleinh.
Not. per hl.: raapolie 0.
HJnolle vliegend 27 klein!
alles dor de reeeering vastgestelde minimumprijzen.
T 1 n stand cash 256.-/- 4 256.10/-, 3 mnd. 257.15/-
258/-, tin settlementsprijs 2565/-.
Tin Straits 266.10/- 4 271.10/-.
Marktberichten
VEE EN PAARDEN
HOOGEVEEN. 30 Januari. Aanvoer 496 runderen,
38 varkens. 7 schapen. Prijzen als volgt 6 stieren
180—385. 30 neurende koeien 225—365, 40 neurende
vaarzen 205—315. 360 guste koeien 165—395. 24
pinken 110—195. 36 kalveren 45—95. 9 loopvarkens
LEEUWARDEN, 31 Jan. Veemarkt.
pinken aanvoer ruimer, handel vlug. prijzen let
hooger. Vette varkens, graskalveren, nuchtere
kalveren en vette varkens geen noteering. Drach
tige en magere varkens en loopers aanvoer kort,
handel stil. prijshoudend. Biggen aanvoer iets
ruimer, handel stil. prijzen lager. Wolvee en lam-
Maandag 455 koeier
Vandaag nam de N. V. C.
455 runderen en 4 4 500 nuchtere kalveren over.
De Neder!Varkens Centrale nam vandaag 137
MEPPEL. 30 Jar
Aanvoer 283
68 schapen. 3 geiten, 301
ens. 30 biggen. Men bettaaide
sch gekalfde koeien 375—400.
i 275—280. gust
voor de vet weide of stil dito vaarzen 225—275,
voorjaarskalvende koeien l'.i-jarige springstleren
Uï-jarige pinken 200250. jonge fokkalveren
1, drachtige varkens 85135, magere dito 70
—100.
Vette koelen en stieren geen noteering. Gebruiks-
vet vril stationnair mot woinig aanvoer. Guste en
voorjaarskalvende koeien worden voor de centraio
voorjaarskeuring ni
kalveren
Schapen en lammeren al
Bicgen slechte handel en laag in prijs. Drachtige
magere en vette varkens weinig aanvoer en stug.
MELK. BOTER. KAAS EN EIEREN
LEEUWAJIDEN, 31 Jan. Boter en kaas geen no
teering. 10,000 kg kippeneieren 5 —7 40. handelsprijs
1 07—1 09 650 kg eendeneieren 7
LEIDEN, 31 Januari. 7 partijen le srt. Goudsohe
aas f 41.50; - - - 1 - - ----
50 kg. Hai
AARDAPPELEN, GROENTEN EN FRUIT
AMSTERDAM. 31 Januari. N.V. Ned. Veiling
van land- en tuinbouwprod. Prei f 1826. roode
kool f 5 50. gele kool f 4.80. groene kool f 3450,
spruiten f 1230, witlof f 17—21, waschpeen f 1820
p. 100 kg; peterselie f 14—20. selderij f 12—17,
kervel f 1014 p. 100 bos.
BROEK ON LANGENDIJK. 31 Jan. Langendljker
Groenten\ eiling 19,000 kg roode kool 6, 43,300 kg
gele kool 4 80. 77.500 kg Deensche witte kool
4.30. 2300 kg uien 5. grove uien 5, drieling
uien 5. 1000 kg bieten 3 10 p. 100 ke
's GRAVENZANDE. 31 Jan. Veiling 's Graven-
zand e Spruiten 27—32 ct., witlof 1520 ct. p. kg;
nero f 10. spruiten f 2.04—255, prei f 19—26,
sav. kool f 2.85 p. 100 kg; andijvie 8495 ct,
boerenkool 20—31 ct. p. bak.
MIDDELHARNIS, 30 Januari. Centrale Veiling
voor Goeree en Overflakkce. Uienveiling. Gewone
uien 5.19, drielingen 519. picklers 5.19, stekuien
1.21 alles p 100 kg. Aanvoer 77.000 kg.
MONSTER; 31 Januari. Groentenveillng. Peren
25 ct.. witlof 19—31 ct.. prei 10—25 et. p. kg;
selderij f 2.30—3.20 p. 100 kg; groene kool f 4.80
p. 100 kg; andijvie f 0.70—1.05, boerenkool 17—20 ct,
spruiten f 2 05—2 55 p. bak.
NAALDWIJK. 31 Januari. Sav. kool f 4.80, groene
f 4 80, prei f 20 70—28.10. breekpeen f 2.20 p. 100 kg;
andijvie 4098 ct. per 4 kg; stoofperen 1519 ct.,
tAfelperen 17 ct. p. kg; spruiten f 2.25 per 15 kg;
geschoonde 28—34 ct.. witlof 18—20 ct. p. kg.
NOORD-SCHARWOUDE. 31 Jan. Noordermarkt-
bond. 92.500 kg roode kool I 6. 20.100 kg gele kool
I 4.80. 159.200 kg Deensche witte kool 4.30. 400
kg uien 5. grove uien 5 o. 100 kg.
POELDIJK. 30 Jan. ExDortveiling. Groene kool
4 d. 100 kg selderij I 3.104 90.. peterselie 3.70
8.80. kelen 1 2.40—3.30. rabarber 13—14 p. 100 bos;
schorseneeren la soort l 16. 2e soort dito 5.60—
1050. prei 21—27 p. 100 kg; spruiten 4.20—
4.50. boerenkool 21—27 p. 100 kg spruiten 4.20—
4.50, boerenkool 16—31 d. kistwitlof 17—18 p. kg;
andijvie 0.85—1.30 p. bak.
HUIDEN. LEER, WOL, DIVERSEN.
ZWOLLE. 31 Jan. Hulden. Koehuiden 13(4 ct,
vellen 22 ct.. grasvellen 22 ct. p. (4 kg. Paarden
huiden 8.50 per stuk. Handel Bewoon.
WIERINGEN. 30 Januari Heden alhier aange
voerd 759 kg spiering 4760 ct. p. kg.
Visscherij
SSTi
Vlaardingen en eklers aangevoerd
nd versche schar, 1720 pond riviervisch,
snoekbaars en 800 pond spiering. De prijzen
middel schar 3640 ct.. kleine schaM7—25 ct,
kleine spiering 913 cC
Kw. 178. gebr.
met f 77; Kw.
f 246; Sch. 210, B. Rog met f 218; Sch. 341, W. de
Graaf met f 359; Kw. 161. W. v, d.' Plas met f 160;
Sch. 102, J. Westerduin met f 273; Kw. 144, P.
Soh 284. P. den Heyer met f 181; Kw
v. d. Plas met f 350; Sch. 23. A. Taal nu.
Sch. 135. J. Klei rvmet 217; Sch 84. J. den Duik
met f 240; Sch. 81. A. den Duik
A. Taal met f 29*' -
Sch. 25, C. de Gi
met f 180;
A. R<
L. Koorn
i; Sch. 302,
f 294; Sch. 285. M. Pronk met f 185;
279; Sch. 16. W. Rog
f 220; Sch. 70. T.
663; Tx 39. P.
Jen met f 736; T>
H. Drijver met f
'an sardijn (sprot of kleine haring)
Jin het begin der week. De
.■as heden f 30 tot f 35 per kist
ivaliteit. Pufsohar noteerde f 6
•28. alles per kist van 40 kg.
In dagen van griep hebben de apothekersassistenten heel wat werk te
verzetten bij het gereedmaken van poeders en drankjes
(Foto Schimmelpenningh)
Scheepvaart
VRACHTENBERICHT.
ROTTERDAM. 31 Jan. Vaarwork: 61
daard hout naar Utrecht.^ 100 ton kolen 1
WATERSTANDEN
Keulen 42.43 r
Lobith 15.49 r
Nijmegen 12.58 n
St. Andries 7.46 n
Arnhem (nwa brug) 12.44 n
mond, Borgharen. Linne, Beï-
t) Geen opgave ontvangen.