VRIJDAG SI JANUARI 1941
STADSNIEUWS
Officieele publicatie
Houders van bovenstaande kaarten, behoo-
rende tot groep B, worden in de gelegen
heid gesteld, de 4e periode-toewijzing
te komen afhalen as. Maandag 3 Febru
ari op de afdeeling Brandstoffen van het
Distributiekantoor, Breestraat 119.
De g r o e p e n C en D. kunnen de 4e periode
komen afhalen op Dinsdag en Woens
dag 4 en 5 Febr. a-s.
Leiden, 31 Januari 1941.
De Burgemeester,
A. VAN DE SANDE BAKHUYZEN.
DE NIEUWE TEXTIELKAARTEN
Ieder is verplicht op de nieuwe textielkaart
zijn naam, adres en stamkaartnummer in te
vullen. H.H. Winkeliers moeten hier scherp
op toezien.
Het verhandelen van textielkaarten is ver
boden en zal streng worden gestraft
Leiden, 31 Januari 1941.
De Burgemeester,
A. VAN DE SANDE BAKHUYZEN.
Belangstelling voor
antieken en classieken -
Samenwerking tusschen
vereenigingen
Het is een verheugend verschijnsel, dat het
wetenschappelijk leven in Nederland zich ook
in deze tijden verder blijft ontwikkelen en
dat in den laatsten tijd nog meer dan voor
heen samenwerking tusschen landelijke en
meer plaatselijke vereenigingen tot stand is
gekomen. Het stemt echter het meest tot
blijdschap, dat het Nederlandsche volk zich
ook nu in toenemende mate blijft interessee
ren voor de vorderingen, die de wetenschap
maakt en voor de problemen, die aan dezen
vooruitgang dikwijls verbonden zijn. Dit
geldt in het bijzonder voor de geschiedenis
des vaderlands' en de voorgeschiedenis van
Nederland, op welke gebieden in den laatsten
tijd een aantal belangrijke boeken versche
nen; maar in niet mindere mate mogen zich
ook de beschavingen van de volkeren rond
om het Middellandsche Zeebekken in een
steeds grootere belangstelling verheugen. Het
zijn het Nederlandsch Klassiek Verbond te
Amsterdam, de Vereeniging voor Antieke Be
schaving te 's-Gravenhage en de Societas
Classica te Nijmegen, die zich op het terrein
der classieke oudheid bewegen, het is het
Vooraziatisch-Egyptisch Gezelschap „Ex
Orient® Lux" hier ter stede dat zich meer in
het bijzonder bezighoudt met de beschavingen
der Oud-Oostersche volkeren en de praeclas-
sieke beschavingen in het Middellandsche
Zeebekken. De publicistische en organisato
rische activiteit van Ex Oriente Lux kon in
den laatsten tijd nog gestimuleerd worden
door het Nederlandsch Instituut voor het Na
bije Oosten, dat hier ter stede gevestigd is
en een centrum beoogt te zijn voor allen, die
zich op het gebied der antieke beschavingen
bewegen. Door samenwerking van deze ver
eenigingen, waarbij ook het Koninklijk Oud
heidkundig Genootschap te Amsterdam, het
Oostersch Genootschap en het Instituut Kern
alhier genoemde moeten worden bij het or-
ganiseeren van lezingen en het uitgeven van
publicaties is het thans mogelijk meer te be
reiken en onder het publiek de belangstelling
voor de beschavingscentra der oudheid te
verdiepen.
Lezing prof. dr. A. de Buck.
Het Vooraziatisch-Egyptisch Gezelschap Ex
Oriente Lux dat in den loop der jaren in
vele plaatsen des lands en in België reeds
afdeelingen vestigde en daar iederen winter
lezingen organiseert, heeft in het najaar po
gingen in het werk gesteld meer contact te
krijgen met zijn leden in Zuid-Limburg,
welke pogingen krachtig door den correspon
dent van het Genootschap te Maastricht ir.
F. D. J. M. Houbis, werd ondersteund. Zoo
kwam einde December jL de oprichting van
de afdeeling Zuid-Limburg tot stand onder
voorzitterschap van prof. L. Rood, terwijl
ir. Houbis tot secretaris werd benoemd. Om
echter zooveel mogelijk belangstelling te
wekken, werd direct toenadering gezocht tot
het Limburgsch Geschied- en Oudheidkundig
Genootschap te Maastricht, welk genootschap
terstond bereid bleek op de voorstellen tot
samenwerking in te gaan. Ter inauguratie
van de nieuwe afdeeling en de samenwerking
tusschen de beide vereenigingen in het Zui
den van ons land is Dinsdagmiddag j.L een
lezing gehouden waarin prof. dr. A. de Buck,
hoogleeraar aan de Rijksuniversiteit alhier,
een lezing heeft gehouden over „Het graf en
het leven na den dood in Oud-Egypte". Een
verslag van deze lezing is destijds in onze
kolommen opgenomen. Het ligt in de bedoe
ling ook te Maastricht ggregeld lezingen te
orga niseeren.
KAMER VAN KOOPHANDEL
Wijziging.
Nederlandsch College voor Algemeene Stu
dieleiding. Leiden, Rijnsburgerweg 169175.
Inrichting voor schriftelijk onderwijs. Procu
ratie verleend aan: N. de Jong, Leiden. (B.P.)
Horlogerie van Leeuwen. Leiden, Doeza-
straat 29. Verkoop en reparatie van uurwer
ken. Bijv. uitgeoef. bedr.: handel in antiqui
teiten.
N.V. Snelvriesconservenfabriek „Vita" in
oprichting. Leiden, Hoogewoerd 183. Verduur
zamen van levensmiddelen, enz. Bovenge
noemde zaak is thans definitief omgezet in
een naamlooze vennootschap onder den naam:
N.V. Snelvriesconservenfabriek „Vita". Dir.:
A. J. W. J. Braams, Leiden. Maatsch.kap.:
300,000 waarvan geplaatst en gestort:
100,000.
Naamlooze Vennootschap Wernink's Tennis-
vloeren. Leiden, Hooge Morschweg 148. De
statuten zijn gewijzigd.
Naamlooze Vennootschap Wernink's Pen-
nenfabriek voorheen Gebroeders van Sille-
voldt. Leiden, Hooge Morschweg 148. De sta
tuten zijn gewijzigd. Wijz.handelsn. in: N.V.
Wernink's Steen en Pannenfabriek.
WERKPLAATS UITGEBRAND
Gistertvond te half elf is de brandweer uit
gerukt naar het perceel Haarlemmerstraat 42,
waarin gevestigd is de rijwielzaak van G. de
la R- Reeds te half tien had de bovenbewoon-
ster een rookontwikkeling waargenomen. Zij
lacht aan een lek in de schoorsteen. Latei-
bleek echter, dat in de werkplaats van de la
R. achter de winkel brand was ontstaan. Ver
moedelijk is de oorzaak een achteloos weg
geworpen sigaret Met tien stralen op de
motorspuit is het vuur geblscht. De werk
plaats is uitgebrand,- waarbij vrij ernstige
schade is toegebracht aan rijwielen en enkele
stofzuigers.
WINKELDIEVEGGE AANGEHOUDEN
Wegwis diefstal van goederen uit verschil-
lende winkelmagazijnen hier ter stede is aan
gehouden de 50-jarige mej. A. B. uit Wou-
brugge. G4st«:avc®d is zij ingesloten en
hedenmorgen na verhoor op trije voeten ge
steld.
INENTING TEGEN DIPHTERIE
Terwijl gedurende de laatste Jaren de diph-
terie te Leiden nagenoeg verdwenen was.
deden zich in de laatste maanden weder
eenige gevallen voor. Ook in andere plaatsen
wordt uitbreiding der ziekte waargenomen,
zoodat voorzorg geboden is-
Daarom vestigt de Directeur van den Ge
meentelijken Geneeskundigen en Gezond
heidsdienst nog eens uitdrukkelijk de
dacht op het feit, dat door twee volkomen
onschadelijke inspuitingen kinderen onvat
baar kunnen worden tegen diphterie.
Het Instituut voor Praeventieve Genees
kunde, le Binnenvestgracht 22, directeur arts
J. P. Bijl, geeft hiertoe gelegenheid voor
on- en minvermogenden kosteloos eiken
Dinsdag van 113 uur. Zegt het voort
De directeur van het P.T.T.-kantoor te Lel
den deelt mede, dat het tijdstip van open
stelling der postagentschappen met Ingang
van 3 Februari a.s. wordt vervroegd tot 9 uur
BURGERLIJKE STAND
GEBOREN Susanna, dr. v. P. Hagem
LadanPieter, zn. v. N. Oudshoorn
Lange.
d. Gaag. 33 j. P. C. Caspers. hsvr.
v. d. Hoist, 55 J. A. C. Ermstrang, wed. 46 j. H.
KerkmelJer. m. 46 J. I. Ginjaar, hsvr. van A. J.
SingerUng. 46 J.J. Kramp. hsvr. van P. N.
Horree, 7J J.C. Wltteman, h*VT. van H. v. d.
Alphen a/d. Rijn
IN MEMORIAM G. W. SNEL.
In den ouderdom van 75 jaar is in het
Acad. Ziekenhuis te Leiden overleden onze
bekende plaatsgenoot, de heer G. W. Snel.
Die bekendheid verwierf de overledene ii
de eer$te plaats wel doordat hij een lange
reeks van jaren „omroeper" geweest is in
onze gemeente. Ook thans wordt door par
ticulieren of vereenigingen nog wel van een
omroeper gebruik gemaakt, maar in vroeger
jaren was Snel de officieele omroeper van
onze gemeente die in de periode dat hij dit
werk uitoefende ettelijke klankborden ver
sleten heeft. De jongere generatie weet zich
dat niet meer zoo goed te herinneren want
het is reeds tal van jaren geleden dat hij door
onze gemeente trok, maar ouderen weten
mede te deelen dat hij over eer^geweldig
keelgeluid beschikte en daarom een zeer ge
schikte persoon voor dit werk was.
Voorts kreeg hij bekendheid doordat hij
veel als afslager optrad bij publieke verkoo-
pingen. Ook daarbij kwam zijn stem hem uit
stekend van pas. Hij heeft dit werk voor
namelijk verricht onder leiding van wijlen
Notaris R. van den Berg te Oudshoorn. Ook
dit werk heeft hij de laatste jaren niet meer
kunnen verrichten. Hij deed hierbij de liefde
op voor „antiek" waarvan hij verzamelaar en
een goed taxateur was.
Tenslotte is hij ook een der steunpilaren
geweest van de Chr. Coöp. Bouwvereeniging
„Des Werkmans Vriend", welke vereeniging
hij tot zijn dood als secretaris heeft gediend.
Nadat de voorloopige plannen tot oprichting
der vereeniging vast stonden, was de over
ledene een der eersten die zich hier sterk
voor interesseerden en hij behoorde tot de
personen die er op uit trokken om aan de
benoodigde contanten te komen waardoor de
vereeniging zou kunnen gaan bouwen.
Nadat hij eerst nog in andere bestuurs
functies diende heeft hij mogen zien hoe de
arbeid van „Des Werkmans Vriend" voor de
Christelijke arbeidende stand tot zegen heeft
mogen zijn. Zelf woonde hij in een huis der
Bouwvereeniging van een blok aan de Con-
cordiastraat, waarvan de bewoners reeds lang
eigenaar zijn, mede door zijn arbeid kwam het
blok in de Torenstraat tot stand en later nog
weer het groote blok Aarhude Hortensiastraat
Uit een en ander blijkt dus wel dat een ar
beidzaam leven afgesneden werd. Van dit
verscheiden zal in breeden kring met wee
moed kennis genomen worden.
Op de Oostërbegraafplaats had gistermiddag
de teraardebestelling plaats van het stoffelijk
overschot waarbij in de aula gesproken werd
door Ds. J. H. Bosch, Geref. Predikant die
getuigde hoe de overledene in vast vertrou
wen op zijn Heere en Heiland mocht ontsla
pen. Voorts sprak de heer M. de Pijper,
directeur der firma bij welke de overledene
48 jaar heeft gewerkt. Aan de groeve dankte
de oudste zoon voor de betoonde belang
stelling.
VARKENSPEST
Onder de varkens van den veehouder O.,
wonende in wijk Hoorn, is varkenspest ge
constateerd. Een twaalftal dieren is reeds
aangetast. De politie heeft de noodige voor
zorgsmaatregelen getroffen.
Gem. Radio-distributie
Zaterdag 1 Februari.
le programma: 8.00—22.15 KRO, 22.15—
24.00 Duitsch programma.
He programma: 8.00—10.00 VARA; 10.00—
10.20 VPRO; 10.20—17.00 VARA; 17.00—17.15
VPRO; 17.15—19.15 VARA; 19.15—23 00 VA
RA (Programma uitsluitend voor radio-cen
trales); 23.0024.00 Duitsch programma.
Ille programma: 7.0024.00 Duitsch pro
gramma.
IVe programma: 7.0024.00 Duitsch pro
gramma.
De plaatselijke afdeeling van de NederL
Socialistische Werkgemeenschap, welke on
langs met aanvankelijk 20 leden was opge
richt, is weer opgeheven wegens gebrek aan
belangstelling.
MASSAKAMP A.D.C.-H.D.C.
De returnwedstrijd tusschen de plaatselijke
damvereenigingen AD.C. en HJD.C. is door
A.D.C. met 159 gewonnen, plus 1 afgebro
ken partij, welke vermoedelijk remise wordt.
De eerste wedstrijd won A-D.C. met 1412,
zoodat de totale uitslag 3022 voor A.D.C.
zal worden, welke vereeniging dus de prijs
wint, welke men zelf heeft uitgeloofd. AD.C.
won thans 6 partijen, H.D.C. 3 en 3 partijen
werden remise.
ONGELUKKIGE VAL
De oude heer W., wonende in de Dwars
straat kwam zoo ongelukkig te vallen dat hij
de heup ernstig kneusde. Na voorloopige be
handeling is hij naar een ziekenhuis te Lei
den overgebracht.
Bij de deze week, vooral 's morgens, door
de politie gehouden controle op de nakoming
der verduisteringsbepalingen zijn talrijke
personen bekeurd, wat in vele gevallen voor
al 's morgens aan nonchalance te wijten was.
Men zorge daarom dat niet alleen 's avonds,
maar ook 's morgens de zaak in orde is.
Hazerswoude
GEREF. KERK
De godsdienstoefeningen der Geref. Kerk
zullen met ingang van a.s. Zondag weer aan
vangen om v.m. 10 uur en n.m. 2.30 uur.
SCHAKEN
De stand van de onderlinge competitiewed
strijden van de Hazerswoudsche Schaakclub
H.S.C. welke dit seizoen zijn gespeeld, is als
volgt:
gesp. gew. rem. verl. pnt.
Nic. Cok 14 13 - 1 13
M. Kroon 8 1 8 8%
P. Veen 12 7 - 5 7
G. Ruys 6 6 6
M. J. Ravensberg 9 6 o
Jac. v. Gorkum 12 4 2 6 5
Abr. Ravensberg 6 2 1 3 2. ra
C. Buitenhuis 10 2 1 7 2. Ja
J. P- Cok 3 2 0 1 2
Jac. Raaphorst 3 1 0 2 1
J. Snoep
ARBEIDSBEMIDDELING
BURGERLIJKE 8TAND
Geboren: Leonardus A., zn van C. Verhorik
en J. Niewets. Cornells, zn. van C. van Driel
en N. de Bruijn.
Overleden: D. de Bruijn IJzn 84 jaar, Wed.
van A. Hischman. A. Brouwer 84 jaar, wed.
van S. Slappendel.
Hillegom
PATRIMONIUM
Maandagavond half 8 houdt Patrimonium
een vergadering in zijn gebouw. De heer J.
A. Kool za1 het onderwerp behandelen: „De
verhouding van maatschappij en staat tot de
DE BEURS
De Hillegomsche beurs werd gisteren door
138 personen bezocht. Er was een goede han
del zoowel in leverbaar als in plantgoed van
Gladiolen.
Jonkheer's Bloembollenbedrijf stelde ten
toon Enkele Narcis Barri Seraglio, en de
Triumphtulp Rigoletto.
LOOP DER BEVOLKING
Gevestigd: G. F. Ansems, Hoofdstr. 81; L. P.
Bakker met gezin, Stationsweg 11; R. Besse,
Kortenbachstr. 14; J. M. Mathot, Hoofdstr.
4; J. Rusman, Bethlehemslaan 13.
Vertrokken: L. J. R. Heirman naar Leiden,
W. Hoogkamer nhar Haarlemmermeer, E.
Luijer naar Weesp, A. S. C. Sandij naar Aer-
denhout, J. Th. Stevens naar Huizen, L. van
Wijk naar Haarlemmermeer.
Koudekerk a/d. Rijn
DERDE UITKEERING WINTERHULP
De burgemeester dezer gemeente heeft vs
den provincialen directeur van de Winterhulp
bericht ontvangen dat aan hem voor de leni
ging van den nood der behoeftigen een bedrag
van 600 is toegekend.
Dit bedrag zal in dezen tijd vele ingezete
nen, die door allerlei oorzaken, zooals de
werkloosheid en de aanhoudende vorstperiode,
in moeilijkheden verkeeren, eenige hulp ver
schaften. Het aan deze gemeente beschikbaar
gestelde bedrag is aanmerkelijk hooger dan
in deze gemeente voor Winterhulp werd inge
zameld.
Burgerlijke stand. Overleden: Diederika
Jongeneel, 88 j., wed. van K. Vonk en Pie
ter tje Kelderman, 74 J.
Rijnsburg
GEREF. KERK
Tot ouderling der Geref. kerk zijn gekozen
de heeren C. v. Egmond Gzn. en C. P. van
Egmond en tot diaken de heer C. v. d. Gug-
ten Hzn.
14 1 0 13 1
Voorschoten
BRUTAAL
Gisterochtend tusschen 8.30 en 9 uur heeft
een onbekend gebleven persoon van een drie-
wielige melktansportfiets, eigendom van v. G.,
wonende aan de Papelaan, alhier, uit een
kist verscheidene pakken boter en margarine
weggenomen. De politie stelt een onderzoek
KERKDIENSTEN NED. HERV. KERK
Men verzoekt ons mede te deelen, dat be
ginnende a.s. Zondag de namiddagkerkdien
sten der Ned. Herv. gemeente weder te 5 uur
zullen aanvangen.
GAANDE EN KOMENDE MAN
Gevestigd: L. J. B. Bosma geb. Joosss
Willem de Zwijgerlaan 20, van Amsterdam.
B. M. Wilbrink, Veursche weg 3, Th. A. A.
Werkhoven, Veursche weg 3, van Lisse. E.
A. J. Wijers, Donklaan 1. van Rotterdam.
W. H. D. Knippenberg, Donklaan 1 van
Noordwijkerhout. J. A. Smit, Rijndijk 114,
van Hoogezand. G. T. E. Hoofdman. Rijndijk
292, van Den Haag.
Vertrokken: F. C. Veenman, van
Boschlaan 13, naar Renkum (Oosterbeek),
Stroodorpweg 20. C. M. Breman, van Pape
laan 82 naar Amsterdam, Prinsengracht
718 Hl. J. C. Voordouw, van Leidsche weg
336 naar Zoeterwoude, Hooge Rijndijk F 117.
M. J. vèn Hemert, van Tulpstraat 18, naar
Zoetermeer, Delftschewallen 5. H. M. Roest,
van Leidsche weg 96, naar Amsterdam,
Nieuwe Heerengracht 87. F. J. Nikkels, van
Leidsche weg 191, naar Den Haag, Suezkade
92. J. T. Ruytenbeek, van Valkemburgsche
weg 40, naar Leiden, Nieuwsteeg 10a. J. v.
d. Hurk, van Haagweg 10, naar Leiden Pie
terskerkstraat 16.
Binnenlandsch Nieuws
Rotterd. Bankvereeniging
Dividend 5H pet.
Verschenen is het jaarverslag van de Rot-
terdamsche Bankvereeniging N.V. over 1940.
Medegedeeld wordt, dat de baten uit het
effectenbedrijf niet onbevredigd zijn. Het veld
van de wisselarbitrage was uiterst klein. In-
tusschen zijn de resultaten over het afgeloo-
jaar bevredigend. Na afschrijving op gebou
wen van 662.495 en na overbrenging van
800,000, naar een tevormen bouwfonds, kon
een dividend van 5V4 pot worden uitbetaald.
MR. A. DE GRAAF.
Bij zijn afscheid als voorzitter van de Utrecht-
sche vereeniging Pro Juventute is mr. A. ae
Graaf dezer dagen tijdens een bueenkomst in
het gebouw van den voogdijraad in mtiemen
kring gehuldigd Als aandenken aan zijn 40-
jarig bestuurslidmaatschap, waarvan gedurende
vele jaren sedert het overlijden van prof.
Simons als voorzitter, zijn hem eenige boek
werken op kunstgebied aangeboden. Namens het
bestuur en de ambtenaren voor de kinderwetten
heeft daarbij de vice-voorzitter. mr. G. A. E B.
Meijer, het woord gevoerd en den neer ue
Graaf hulde en dank gebracht voor zijn onver-
moeiden arbeid ten bate van het misdeelde
De nieuwe omzetbelasting
Zij moet nu in de prijzen
worden verwerkt
Morgen treden de bepalingen van de
nieuwe omzetbelasting, nadat de maand
Januari als overgangstijdperk kon wor
den gebruikt, volledig in werking. Tot
nu toe kenden wij een éénmalige be
lasting op het verbruik, een heffing bij
de bron. Thans geldt een meermalige
heffing, hetgeen hierop neerkomt, dat
de belasting wordt geheven telkens als
de goederen in andere handen over
gaan. Bovendien is nu ook het verrich
ten van diensten belast met omzet
belasting, hetgeen dus wil zeggen, dat
elke handeling, waaraan iets wordt
verdiend, belast wordt. Doktoren, advo
caten het is kort geleden uitvoerig
bericht dienen van nu af aan ook
met de omzetbelasting rekening te
houden.
In de tarieven zijn eveneens verande
ring aangebracht, .welke hierop neer
komen, dat het hooge tarief van 12 pet.
op weelde-artikelen is komen te ver
vallen. Samenvattend kan men zeggen,
dat het nieuwe tarief 2Va pet. bedraagt
voor alle handelingen of bewezen
diensten.
Voor het publiek is wel een van de
belangrijkste bepalingen, dat de omzet
belasting niet meer apart in rekening
mag worden gebracht, maar in den
berekenden prijs moet worden ver
werkt.
De administratie van hen, die dien
sten verrichten, moet worden uitgebreid
want de inning van de omzetbelasting
geschiedt thans op andere wijze dan
voorheen. De belastingzegels worden af
geschaft, de betaling dient te geschieden
bij de ontvangers der accijnzen of op
de postkantoren en er zijn formulieren
voor de aangiften.
De distributie van koffie
en thee
Vermindering van het rantsoen
De secretaris-generaal van landbouw
en visscherij maakt bekend, dat het nood
zakelijk is gebleken voor de komende
distributieperiode het koffie- en theerant
soen te verminderen.
Gedurende he* tijdvak van Maandag S
Februari tot en met Zondag 16 Maart a.s.
geeft de met „02" genummerde bon van
de nieuw uitgereikte „bonkaart algemeen"
recht op het koopen van 125 gram koffie
of 50 gram thee.
De toewijzing voor vleesch-
waren
Verlengd tot 1 Maart
De secretaris-generaal van landbouw en
visscherij maakt het volgende bekend:
De geldigheidsduur van de toewijzing voor
„vleesohwaren" die door de distributiediensten
werden uitgereikt en geldig zijn verklaard tot
2 Februari of een daarna gelegen datum,
wordt verlengd tot 1 Maart.
ACADEMISCHE DIENST
in de Pieterskerk te
Utrecht
Uitgaande van de onlangs opgerichte „In
terkerkelijke Commissie tot Evangelisatie
onder de studenten" werd Woensdagmiddag
in de Pieterskerk te Utrecht een korte Aca
demische Dienst gehouden.
Men zal zich herinneren dat bovengenoem
de Commissie gevormd werd door de reeds
langer bestaande „Commissie der Ned. Herv.
Gemeente tot den arbeid onder de studen
ten". Laatstgenoemde commissie heeft reeds
veel bereikt en kan met dankbaarheid ge
wag maken van een zeer goede samenwer
king tusschen de vertegenwoordigers der
verschillende kerken. In het Dienstgebouw
der Herv. Gemeente aan het Domplein wer
den in de afgeloopen maanden enkele bijeen
komsten gehouden welke werden bijgewoond
door predikanten van verschillende kerkge
nootschappen. Bij de gehouden besprekin
gen werd o.m. voorgesteld Academische
diensten te houden. De gisterenmiddag ge
houden dienst in de Pieterskerk was dus de
eerste welke plaats vond onder toezicht van
de Interkerkelijke commissie.
Ds J. H. T e 1 k a m p, pred. bij de Gere
formeerde kerk te Utrecht, heeft de samen
komst geopend met een kort inleidend woord
waarin hij wees op de beteekenis van het
werk der interkerkelijke commissie. Vooraf
was gezongen Gezang 257 vers 3. Ds Tel-
kamp droeg het werk der commissie daarna
in den gebede op aan God. Nadat nog gezon
gen was het Psalmlied: 'k Sla d' oogen naar
't gebergte heen", betrad Dr .G. U b b i n k
(Herv.) den kansel om te spreken over het
w,»ord uit de H.
Schrift: „Heb Ik
u niet gezegd dat
zoo gij gelooft,
g| de heerlijk-
hi ld Gods zien
zult 7" Dr Ubbink
begon met erop
te wijzen dat
Jezus deze woor
den heeft gespro
ken aan het graf
van Lazarus. Zij
waren bestemd
voor de weenende
vrouw bij het graf
maar deze woor
den zijn tevens
een bemoediging
voor ons allen.
Hoe kunnen wij den moed houden in een
toekomst die zoo onzeker is?, zult gij vra
gen. Hebben wij niet allen het gevoel dat
wij staan aan het graf van een cultuur en
is dat niet om moedeloos te worden
Het nieuwe trimester aan de Universiteit
is weer begonnen. Welnu in meergenoemde
tekst vinden wij niet alleen een „doode die
riekt" maar wij vinden daar ook Licht in
de duisternis en een onvergankelijke hoop.
Wij moeten voortgaan in geloof, studie en
arbeid. Dat is ook wat de wereld noodig
heeft, onze trouwe toegewijde arbeid. En
wat zal het resultaat zijn van dien arbeid
Dat weten wij niet, maar als een verre,
vreemde belofte straalt door de duisternis
het Woord „Zoo gij gelooft zult gij de heer
lijkheid Gods zien".
Gezamenlijk werd hierna gezongen Gez.
I vers 5, waarop Ds N. Blokker (Rem.
pred.) voorging in dankgebed.
De dienst werd besloten met het zingen
van Psalm 103 vers 6. Een groote schare
studenten heeft dit schoone samenzijn in het
eeuwenoude bedehuis bijgewoond. Algemeen
wordt dan ook de hoop gekoesterd dat Tr°°r
van die diensten zullen plaats vinden
(Foto archief).
De wederopbouw van de boerderij
Tege
n hel einde van dit jaar
voltooid
Direct nadat de oorlogstoestand hier te
lande was geëindigd, is met kracht de weder
opbouw van het platteland ter hand genomen.
Bij dezen wederopbouw, die in hoogste instan
tie stond onder leiding van ir. Ringers, wordt
niet alleen rekening gehouden met herstel
ling, zoodat het bedrijf van den boer weer kan
worden uitgeoefend, maar ook met de toe
komst. De directe leiding van het herstel werd
opgedragen aan ir. C. Staf, technisch directeur
van de Nederlandsche Heidemaatschappij en
hoofd van het bureau ontruiming van hel
rijksbureau voor voedselvoorziening in oor
logstijd. Dit bureau werkt weer samen met
den cultuur-technischen dienst, de directie
van den landbouw (landbouwconsulenten enz.)
en de bouwkundige afdeeling van de Wierin-
germeerdirect{<e. Het bureau is in de eerste
plaats belast geweest met het herstel van de
landen, die opruiming van versperringen en
de verdedigingswerken. Bij die opruiming was
ook de Opbouwdienst ingeschakeld en onder
leiding van de Heidemaatschappij zijn reeds
een groot aantal werken onder opzicht van
geschikte uitvoerders ter plaatse geslecht De
Opbouwdienst is later op vele plaatsen ver
vangen door werkverschaffingsarbeiders.
De landerijen en geïnundeerde gebieden
konden na betrekkelijk korten tijd weer in
gebruik worden genomen en droegen zelfs al
weer vrucht Maar hiermede was het platte
land nog lang niet gereed. In totaal immers
zijn 527 boerderijen in het land verwoest.
De leiding van den wederopbouw van de
boerderijen is opgedragen aan den heer A. D.
van Eek, die als hoofd van de bouwkundige
afdeeling van de directie van de Wieringer-
meer een groote ervaring heeft van boerde-
rijenbouw en die dezer dagen het een en an
der heeft medegedeeld over het herstel van
het platteland.
Nog ln den winter van dit Jaar zullen
wanneer al te veel tegenslag ten minste
uitblijft alle boeren onderdak zijn. De
eerste nieuwe boerderij te Hoogland is, zoo
als gemeld, dezer dagen betrokken. Reeds
zijn er tweehonderd boerderijen aanbe
steed, ruim honderdvijftig architecten zijn
ingeschakeld en alle vijfhonderdzeven
entwintig boerderijen zijn opgedragen.
Centralisatie
Uit organisatorische overwegingen heeft
de heer van Eek dezer dagen het bureau
Mavog (materialenvervoer Grebbelinie) opge
richt ter versnelling en verzekering van de
uitvoering der werkzaamheden. Mavog zal
belast worden met den centralen inkoop van
de materialen en het centrale vervoer van
deze materialen.
Bij den bouw van de boerderijen gaat men
er van uit dat de gebouwen aesthetisch in
de omgeving moeten passen, de inrichting
landbouwtechnisch zoo goed mogelijk moet
zijn en de kosten niet te hoog. Een moeilijk
heid was het vinden van goede architecten.
Er zijn in Nederland, aldus de heer van Eek,
maar weinig bouwkundigen, die de noodige
ervaring en de noodige frissche ideeën heb
ben voor den bouw van een practische en
toch prettig bewoonbare boerderij. Dat is niet
alleen de schuld van de architecten, maar is
veelal te wijten aan de ietwat conservatieve
opdrachtgevers, die in vele gevallen een
boerderij vroegen te bouwen, zooals die ook
bewoond was geweest door hun vader en
hun grootvader.
De bureaux voor den wederopbouw van
de boerderijen werden niet opgericht in Den
Haag, of in een paar andere groote plaatsen,
maar liggen in het centrum van de verwoeste
gebieden Dordrecht, Mill, Deurne, Veenen-
daal en Amersfoort. In tegenstelling
Wieringermeer was normalisatie bij di
niet mogelijk; de architecten kond
werken naar eigen Initiatief.
De financleele regeling
Moeilijkheden leverde aanvankelij
de financieele regeling op. Soms
er boerderijen worden herbouwd,
spronkelijk eigenlijk in vergelijk!
het bedrijf te klein waren gewe
boerderij wordt dan grooter
doch vooraf moet de ruimtewinst do
boer worden betaald. Bovendiei
iedere boer een bepaald bedrag aan
theek op zijn nieuwe woning nemi
het verschif tusschen „oud" en „nle
betalen. Een bedrag, varieerend ti
tien en vijf-en-twintig procent
bouwkosten. Wanneer de eigenaar vi
zeer oud en boQwvallig gebouw een
boerderij krijgt, kan dit bedrag n
worden verhoogd. Deze hypotheek
gegeven tegen vijf procent voor ri
aflossing en in dertig jaar is c
hypotheek afgelost Deze zeer
regeling was echter voor enkele
kleine bedrijfjes nog een bezwaar,
ook aan de billijke wenschen
boeren tegemoet te komen, zal bim
een regeling dienaangaande wordt
maakt Het financieele gedeelte y
gedragen aan de schade-enquetecom
De boeren mochten zelf een
aanwijzen en hiervan werd druk
gemaakt. Sommige kleine plat
architecten kregen niet minder dan
opdrachten. In de praktijk
moeilijkheden mede, omdat de oi
veelal verspreid lagen, zoodat gecent
moest worden. Bovendien werd op
tisch gebied supervisie op de
uitgeoefend. Bij het bureau Wederc
Boerderijen moesten de architected
schetsplan indienen, vergezeld
schetsplan van de oude boerderij,
vankelljk bleek, dat de meeste te hei
boerderijen te groot waren ontwo:
dat de plannen uit aesthetisch
kundig oogpunt waren beoordeeld,
ten slotte de aanbesteding plaats
Vooraf moest de begrooting zijn
gekeurd.
Bij de ingediende plannen bleek I
meeste gevallen het streektype te tjj
handhaafd. Sommige boeren echt®
den den wensch te kennen gegeven,
geheel moderne boerderij te bezitten
die in de Wieringermeer zijn gebouw
Sommige boerderijen worden verp
omdat bij den herbouw rekening wort
houden met de aanstaande ruilverkai
in die streek, of omdat de nieuwe plii
andere wijze gunstiger is dan de oude
Zooals gezegd, zullen aan het einde w
jaar alle boerderijen gereed zijn. Din
deze vorstperiode wordt aan tweefen
boerderijen gewerkt. Thans is een det
de boeren ondergebracht in de een e
noodwoningen, die door het bureau
heer van Eek zijn gebouwd, het vee -
4500 stuks heeft een onderdak gevi
in 251 noodstallen. Voor den bouw va
noodinstallaties was veel hout noodig.
voor een belangrijk deel afkomstig i
gesloopte stellingen, waartoe de Dl
autoriteiten toestemming geven. De
woningen, die van steen zijn opgetrc
zullen later worden ingericht als var
hokken en blijven het eigendom
Bij de schaderegeling is hiermede rek
gehouden. De noodstallen zullen wordi
gebroken.
Ten slotte enkele cijfers: ln het 4
Amersfoort moeten 134 boerderijen
herbouwd, in het district Deurne 4C,
district Dordrecht 72, in het distirct Mi
het district Veenendaal 152, 17 boerde
die verspreid liggen.
Arbeidskrachten voor land- en
tuinbouw
Het centraal secretariaat voor land- en tuin
bouw, waarin de drie centrale landbouworgani
saties en de drie landarbeidersbonden samen
werken, heeft de aandacht van den directeur-
generaal van den landbouw en den directeur
van het rijksarbeidsbureau gevestigd op de
noodzakelijkheid, dat dit jaar de Neerlansche
lanbouw regelmatig en in voldoende mate wordt
voorzien van geschikte arbeidskrachten. In ver
band met het betrekkelijke groote aantal Neder
landsche arbeiders dat reeds naar Duitschland
is vertrokken en de groote behoefte aan land
arbeiders in dat land, vreest het centraal secre
tariaat, dat hier te lande een gebrek aan land
arbeiders zal ontstaan, hetgeen tot groote moei
lijkheden in de betrokken bedrijven zal leiden
en bovendien voor de voedselvoorziening on-
gewenschte gevolgen zal kunnen opleveren.
De betrokken organisaties zijn van meening,
dat het Nederlandsche agrarische bedrijf de be
schikking dient te blijven houden, behalve
over de vaste arbeiders, over de zg. losvaste ar
beiders, die als regel 89 maanden per jaar in
den landbouw werkzaam zijn. Daarnaast moet
een behoorlijke arbeidsreserve voor de seizoen
werkzaamheden aanwezig zijn. Dit seizoenwerk
kan niet op bevredigende wijze geschieden door
werklooze industrie-arbeiders, die oorspronke
lijk uit het landbouwbedrijf afkomstig zijn.
Het centrale secretariaat bepleit, teneinde de
losse landarbeiders en kleine boeren als arbeids
reserve voor den Neerlandschen landbouw te
behouden, hun tijdelijke tewerkstelling in de
cultuur-technische werken, welke ter verkrij
ging van meer cultuurgrond, zoowel voor zoo
ruim mogelijke voedselvoorziening als voor de
vestiging van jonge boeren en tuinders, be
langrijk dienen te worden uitgebreid.
Rechtszaken
RECHTBANK TE HAARLEM
Diefstal in de duisternis
Een 54-jarige kunstschilder uit Lienden was
18 November naar Amsterdam gereisd, om zaken
te doen; des avonds vertrok hij naar Haarlem
om bij kennissen in de Kamerlingh Onnesstraat
te logeeren. Daar hij den weg niet wist liet
hij zich vergezellen en volgens hem heeft zijn
begeleider hem een portemonnaie ontstolen.
Donderdag stond een drie-en-twintig-jarige
koopman in hout, die den kunstschilder bege
leid had, wegens diefstal terecht.
De kunstschilder werd als getuige gehoord.
Deze deelde mede, dat hij met den verdachte
kennis had gemaakt in den trein tusschen Am
sterdam en Haarlem. Hij wist den weg niet in
Haarlem en daar er geen tram meer reed,
stond hij voor moeilijkheden. Verdachte zeide
niets om handen te hebben; hij was bereid den
kunstschilder naar de Kamerlingh Onnesstraat
te begeleiden. Na aankomst op het station zijn
beiden door de stad gewandeld; in de omgeving
van de Leidschevaart werd even in een cafe
gepauzeerd, omdat de kunstschilder honger
had. Broodjes werden opgegeten en sterke drank
werd gedronken. Na een uur werd de tocht
voortgezet en daar het donker was, gaf de
kunsthandelaar den begeleider een arm. In de
Prof. van der Waalsstraat gekomen, wist men
niet goed het nummer meer. De begeleider
zeide, dat een papiertje met het adres in de
portemonnaie zat en toen de vreemdeling deze
voor den dag haalde, greep de begeleider er
naar en snelde er mee weg. De kunstschilder
bleef in donker alleen en toen bleek hem, dat
hij in een verkeerde straat stond. Een wiel
rijder heeft hem later naar het opgegeven
adres gebracht
De verdachte legde een andere verklaring af.
Hij had den man niet in den trein ontmoet,
omdat hij niet in Amsterdam was geweest,
maar op het Stationsplein. De kunstschilder
vroeg hem naar de Kamerlingh Onnesstni
de verdachte was bereid hemweg te bre
Als belooning werd een tientje toegezegi
kunstschilder was in een vroolijke bui en
telde onderweg naar de Leidschevaart vrij
dig over verschillende onderwerpoi. fi
café werd drank gebruikt en daarna vprd
de Thomsonlaan gewandeld. Toen verd
meende voor het goede huis te staan
Kamerling Onnesstraat en Prof. Van
Waalsstraat loopen parallel), was de kunst
der nog meer onder invloed van den drai
gaf de portemonnaie als belooning over
aachte meende daarom, dat hij zicb niet
diefstal heeft schuldig gemaakt.
Verder werden de caféhouder en de be
uit de Kamerlingh Onnesstraat gehoon
mededeelden, dat de kunstschilder niet
invloed was. De laatste deelde voorts medi
zijn gast gezegd had „In Haarlem
roovers" en vertelde van den diefstal.
De wielrijder, die den kunstschilder he
heeft aangewezen zeide, dat deze
De officier van justitie was er van over
dat getuige de waarheid heeft gesproki
eischte een gevangenisstraf van twee jai
zes maanden.
De verdediger, mr. Steketee, merkte
er maar één directe getuigenverklaring
is reden om aan te nemen, dat deze g
onder invloed was, omdat hij tot verdacht
moedig gesproken heeft Hy verzocht vryi
met onmiddellijke invrijheidstelling
De rechtbank wees het laatste verzo
en bepaalde de uitspraak op 13 Februai
VERDUISTERING?
Kort na de Pinksterdagen van
familie te Haarlem onverwacht overleden
familielid, dat de eenige erfgenaam was,
den inboedel in drie groepen voor de
teur. Een deel moest naar Utrecht
worden, een ander deel naar het Notai
en de rest naar den verbrandingsoven o
terrein der gemeentereiniging. Een Hai
sche expediteur voerde de opdrachten uit
Mei bracht hij veleboeken en papieren
den verbrandingsoven. Deze goederen wa:
een vrachtauto geladen en naar den ove
voerd. Een chauffeur van den expediteur
een stapeltje papieren, dat naar z
waarde had en gaf het aan zijn patroon
verklaarde, dat hij deze papieren aan de
staanden zou overhandigen. De expedite
de papieren echter niet aan de nabesta
maar behield ze. Aanvankelijk dacht hij,
weinig waarde hadden. Weliswaar beg
zich met eenige obligaties van een Nede
sche Staatsleening naar een kantoor
Nederlandsche Bank in de buurt van
om inlichtingen voor verzilvering, do<
moest zich wenden tot het departema
financiën. Bij die gelegenheid heeft
valschen naam opgegeven. Later zijn de
ren zoek geraakt; verdachte vermoedt do
brand, welke in zijn pakhuis is ontstal
De rechtbank liet eenige getuigen hoon
gezien hebben, dat de expediteur de
in zijn zak heeft gestoken. Zij hadden
druk, dat ze aan de nabestaafiden overt
zouden worden.
De officier van justitie merkte op,
verdachte was opgedragen den inboedi
den verbrandingsoven te transporteeren,
dat de wil van de nabestaanden wa:
gedeelte niet in den over heeft geg.
hij zich schuldig aan verduistering.
die rond den oven stonden, zagen, dat de
ren waarde hadden en dat zal verdacl
weten hebben. Vermist worden o.a.
ties van f 1000 en één van f 500,
dachte vermoedelijk in zijn bezit had
eischte een gevangenisstraf van één jaar
'De verdediger, mr. J. A. P. C. ten
betoogde, dat er van verduistering geen
is. De wil van de nabestaanden was, dat
wegging en als verdachte de goederen
bezit genomen had, dan had hij „gei
voorwerpen" in zijn bezit.
Spr. vroeg vrijspraak, waarna de red
de uitspraak bepaalde op 13 Februari
