Jlieuiue Ceiïtsdjr GTourant
<r
Dagelijks
verschijnend Nieuwsblad voor Leiden en Omstreken
icfe
mLLSS A°1807
,bonnementsprüs:
EPARl per maanden 'n Leiden en in plaatsen
CCDUl waar eCn agentschaP gevestigd is 2.35
fcfcrfj per week 18 ct Losse nummers 5 ct
Alles bij vooruitbetaling.
Advertentieprijzen
24 cL per regel Ingezonden Mede-
deelingen 48 ct. per regel. Minimum
5 regels. Bewijsnummer 5 ct. Bij con-
allaties,tract belangrijke korting.
Bur. Redactie en Administratie:
BREESTRAAT 123. LEIDEN
Telefoon 22710
(Na 6 uur 23166).
Postbox 20. Postrek. 58936
a
;ere
No. 6342
VRIJDAG 31 JANUARI 1941
21e Jaargang
clt„J°Nog enkele midden-
alsnos
schrijvi stondsvragen
wiy
stallatie}*1 ZOnd °nS 6611 overdruk toe van
•gunninfweetal artikelen, door Dr. F. L. van
dgZegeiVinkel, den Directeur van het Econo-
te doe^ Instituut voor den Middenstand,
en, wa^.even Voor het maandblad „Midden-
Bopleiding". Dit toezenden geschiedde
blijkelijk met de bedoeling, dat wij
"ïetgeen Dr. van Muiswinkel hier in
iding bracht iets zouden opmerken,
is daarvan iets zouden doorgeven,
loen dit gaarne, omdat hetgeen hier
geschreven ons voorkomt van groot
g te zijn, natuurlijk niet in de laatste
r Gü| voor den middenstand zelf.
v» ërond van diverse gegevens, vooral
voor^tatistisc^en aard> meent Dr. van
xie vajvinkel drieërlei te kunnen constatee-
t de lejn de eerste plaats, dat een aanzien-
'vermindering van het aantal ver-
beL-dl' laatsen in den detailhandel verwacht
vorden. In de tweede plaats, dat de
der distributie-maatregelen de
>iliteit der kleinhandelsondernemin-
erk zal aantasten. En ten derde, dat
eiandering van de beroepsstructuur
et Nederlandsche volk in de toekomst
VIS< idijnlijk moet worden geacht,
sn wi t iet eerste punt aangaat, de sterke
'tézwï in^ering van het aa"tal verkoop
bei, hier werken tal van factoren
b. doch vooral moet daarbij worden
2439- i zel op de Vestigingswet-Kleinbedrijf.
Duik, ar Muiswinkel geeft dan enkele heel
v5S "te cijfer en beschouwingen door,
li hij aantrof in ,De Vee- en
d302l idhandel" van 30 Augustus 1940.
«i ®*ers zÜn werkelijk zeer typeerend.
Sch. 11 y laten zien, dat er in Amsterdam
a^-jMa de Vestigihgswet was afgekondigd
tr,mét aa- gemiddeld 115 slagerijen werden
'v^d keen en ëemiddeld 101 in andere
227; enovergingen. In totaal dus 216 sla-
gemiddeld totaal aantal slagerijen
moot, indeze jaren vóór de Vestigingswet
en zodat er een mutatie, goeddeels
lit z«Oenvij wel zeggen een neerleggen van
®macht was, van niet minder dan 23
Dch na de invoering van de Vesti-
s wt wijzigen deze cijfers zich ingrij-
aminj p de jaren 1938 en 1939 toch wer-
'ndoh< l^iddeld slechts 37 slagerijen opge-
n,terwijl 43 van eigenaar verwissel-
j, totaal derhalve 80 stuks of bij
gtniddeld aantal gevestigde slage-
otortfl 711 slechts 9 pet. Hierin ligt
mots ea van de groote waarden van deze
ï'mj 'gaswet, dat men er niet zoo spoe-
1160 toe ^an tornen eens een zaakje
Dun aar opzetten vrijwel op goed geluk
iS: fet^antal vestigingen is geringer ge-
Dijihuiden.de rust en de stabiliteit in het
rf ijf ijn grooter geworden.
t/eede opmerking van Dr. van
Mifwitel is, dat ook de distributie-
4. j'. dfreg4en sterken invloed zullen uit-
i7c scpen op den stand van het winkel-
2:'rkw^f- verhaldelbare hoeveelheden
iTing«rrn'n,er ëe word en, en die verminde-
ir Ncxkan onder de huidige omstandig-
nèt worden gecompenseerd door
24.Verhcoging van de bruto winstmarge,
dan ligt de conclusie ook voor de
dat de detailhandelaar in de naaste
ïst neer dan ooit bedacht zal moe-
jn cp een verhooging van de effi-
in :ijn bedrijf. En daarmede treedt
Izaik van een degelijke midden-
Dpleüing dientengevolge eveneens
|rernieowde kracht op den voorgrond,
latste geldt behalve voor den win-
jvenden middenstand trouwens ook
het ambacht en voor de kleine
^Jheid, waar men compensatie zal
les ien zoeken voor de beperking van den
iars per van grondstoffen, gereedschappen
Machines.
IJ™, derde opmerking is, dat een ver-
95 fing van de beroepsstructuur van het
K*lrlandsche volk in de toekomst waar-
Jué raoet worden geacht. In het
a ider moet daarbij in aanmerking
genomen het reeds vermelde feit,
iet aantal kleine zelfstandigen ver-
®rt, alsmede de noodzakelijkheid van
ipvoeren van de doelmatigheid in
bedrijfsbeheer. Vergelijkt men de
van de Duitsche beroepstellingen
jaren 1939 en 1933, dan ontdekt
dat daar sedert 1933 een sterke
ruitgang van het aantal zelfstandi-
leeft plaats gehad, en wel met 14.7
Dit staat in verband -met het optre-
van bepaalde sociale verschijnselen,
kunnen hier spreken van algemeene
pkkelings-symptomen op het terrein
den middenstand, en juist wijl zij
been zijn zullen zij in de toekomst
bij ons in dezen of soortgelijken vorm
-den dag komen, ja zijn zij blijkbaar
ten deele voor den dag gekomen.
•Doop van den oorlog zal hierin geen
beslissende rol spelen.
..élke moet van deze opmerkingen de
.ie z^n? Deze, dat de opleiding van
middenstand al hechter en al meer
pdeerd moet zijn, opdat men aan de
;hillende moeilijkheden het hoofd kan
••an. Wij hopen, dat de middenstand
goede oplossingen vermag te vinden,
wij blijvtfn van oqrdeel, dat een
,.nde middenstand een krachtig ele-
l is in heel een volk.
HUISVROUWEN. BEWAART DE SOEPBEENTJES!
HET GAAT OM EEN GROOT
NATIONAAL BELANG
Beenderverwerkende industrie
met stilstand bedreigd
„Er mag geen enkel beentje meer
verlaren gaan"
„Och die paar beentjes! Gooi ze maar
in de vuilnisbak, hoor. Daar heeft toch
niemand meer wat aan," aldus moeder
de vrouw in de keuken tot haar gedien
stige.
Hel gezin heeft zoo juist den maaltijd
geëindigd. Wat hebben ze allemaal ge
smuld van die heerlijke, vette soep met
kluif. De pan is schoon leeg gegaan
en nu komen de restanten, bestaande
in wat botten en beentqes, terug in de
Daar verdwijnen ze in de vuilnisemmer.
Straks neemt de vuilnisman ze mee, en
niemand denkt er aan, dat er bedrijven
in Nederland zijn, die om „die paar been
tjes" zitten le springen om aan den gang
te kunnen blijven I
Ja, dat willen de huisvrouwen van Neder
land misschien niet gelooven, maar ze han
delen toch werkelijk in strijd met het natio
nale belang, als ze de soepbeentjes in de vuil
nisemmer deponeeren. Daar mogen ze van
nu af aan niet meer komen, want anders is
het gevolg, dat de geheele beenderen verwer
kende industrie niet langer kan doorwerken.
Vroeger had deze industrie geen last Men
haalde eenvoudig de beenderen bij den sla
ger weg. Er waren allerwegen ophaaldien
sten in ons land georganiseerd en de tien
duizend slagers, die er in Nederland zijn,
droegen zonder veel moeite hun steentje bij
om de industrie aan den gang te houden.
Na den oorlog is dat veranderd. De been-
derenaanvoer is tot op een derde van vroeger
teruggeloopen tengevolge van het stagneeren
der overzeesche verbindingen er kwamen
veel beenderen uit Engelsch-Indië, Egypte,
Marokko en Zuid-Amerika en als gevolg
van de vleeschdistributie. Een van de ergste
dingen is echter wel, dat de industrie de
beenderen thans niet meer bij den slager
kan krijgen, doch bij de Nederlandsche
huisvrouwen moet aankloppen. Zij immers
halen meer dan vroeger beenderen bij den
slager om er soep van te koken.
Inplaats van tienduizend slagers, moe
ten dus thans twee millioen huis
vrouwen worden ingeschakeld. Zij moe
ten de beenderen niet wegwerpen, maar
apart bewaren en deze aan den schillen
boer meegeven. Deze zorgt dan wel, dat
ze op de plaats van bestemming komen.
Vele kleintjes maken een groote.
„Och die paar beentjes!" hoort men vaak
zeggen- Zeker, het zijn er ook maar een paar.
Maar vermenigvuldigt u dat nu eens met
twee millioen. Dan komt men tot een in
drukwekkende hoeveelheid, voldoende om de
beenderverwerkende industrie in ons land
aan den gang te houden.
Maar, zal men vragen, hebben die been
deren nu werkelijk zooveel belang? Inder
daad. Zij zijn in onze samenleving onmis
baar. Men maakt er de volgende producten
van: lijm, gelatine, beenzwart, technisch vet
beendermeel.
Waar dat geschiedt? In twee groote be
drijven, n.l. de N.V. Lijm- en Gelatinefabriek
Delft" te Delft en de fa. wed- P. Smits en
Zoon te Utrecht, en drie kleinere bedrijven,
n.1. de Maatschappij tot het vervaardigen van
voedingsmiddelen N.V. te IJmuiden, de N.V.
„Bonos" te Zaandam en de firma R. H.
Weyers en Co. te Rotterdam (die haar fabriek
te Barendrecht heeft).
Op uitnoodiging van den Economischen
voorlichtingsdienst hebben wij dezer dagen
aan de Lijm- en Gelatinefabriek „Delft" een
bezoek gebracht. Voorgelicht door de directie
van dit bedrijf, de heeren ir. J. van Stolk
en C. M. Hage hebben wij ons met eigen
oogen kunnen overtuigen van de noodzake
lijkheid. dai de Nederlandsche huisvrouwen
de soepbeentjes niet weggooien. We weten
het wel, er wordt in dezen tijd al vaak ge
noeg een beroep gedaan op de huisvrouw,
maar aan den anderen kant moet gezegd
worden, dat er nog wel wat bij kan. 't Is ten
slotte een kleine moeite de beenderen even
apart te houden. Daarmee helpt men voor
komen, dat de productie moet worden stil-
ZON EN MAAN
Eerste kwartier Dinsdag 4 Februari;
volle maan Woensdag 12 Febr.: laatste
kwartier Dinsdag 18 Februari; nieuwe
maan Woensdag 26 Februari.
De schillenboer storl de beenderen, zooeven
van moeder de vrouw ontvangen, in de mand
op zijn wagen.
FotoSchiirrmelperm ingh)
De belangrijke producten.
Lijm en gelatine zijn wel de belangrijkste
producten, die uit de beenderen worden ge
maakt. Honderden groote en kleine fabrieken
en duizenden werkplaatsen hebben nu een
maal lijm en gelatine noodig om hun bedrijf
aan den gang te houden. Stagneert de afzet,
dan worden deze bedrijven op hun beurt met
stilstand bedreigd.
Wat het beendervet betreft, dit vormt de
grondstof voor de stearine, welke gebruikt
wordt bij de kaarsenfabricage. Het beender
meel, dat ook uit de beenderen wordt ver
vaardigd, vormt een belangrijk bestanddeel
van het veevoeder enu weet, dat veevoe
der beteekent; melk, boter, kaas en vleesch.
Men ziet, dat het niet vreemd is, wanneer
gemeentebesturen de schillenboeren en ge
meentelijke ophaaldiensten belasten met het
inzamelen niet alleen van de etensresten, maar
ook van de beenderen, waarvan men zoo'n
heerlijk soepje heeft gekookt.
Van groot belang is daarbij, dat uit
Nederland géén beenderen mogen worden
uitgevoerd. Alle beenderen, die in Ne
derland verzameld worden, worden door
onze eigen industrie verwerkt en komen
dus uitsluitend ten goede aan het Neder
landsche bedrijfsleven.
De schillenboer.
Wij spreken dus dit af: van nu af aan mag
geen enkel beentje meer verloren gaan. Ook al
krijgt de huisvrouw voor de beenderen niets
betaald, dan nog zijn de ophaalkosten huis
aan huis zoo groot, dat de opbrengst van de
beenderen geheel ten goede moet komen aan
de schillenboeren, die in den prijs, welke zij
voor de beenderen ontvangen een aansporing
moeten vinden om het werk geregeld en met
zorg te blijven doen.
Een moeilijkheid is nog, dat verschillende
gemeenten het bewaren van beenderen afge
scheiden van de etensresten, niet verplichtend
hebben gesteld. Laten in dit geval de huis
vrouwen zélf het initiatief nemen en zich even
de moeite geven de beenderen afzonderlijk
te bewaren. De schillenboer behoeft dan de
beenderen niet meer te sorteeren.
Men levere dus de beenderen af aan den
schillenboer, die ze op zijn beurt aflevert aan
de auto-ophaaldiensten, die zijn ingesteld. Deze
auto-ophaaldiensten brengen de beenderen
vaak nog denzelfden dag bij de fabrieken of
in andere gevallen worden de beenderen ver
zameld tot een wagon bij elkaar is, welke dan
naar de fabrieken rolt.
Huisvrouwen van Nederland, wij doen een
dringend beroep op u. Bewaart de beenderen,
als u er soep van hebt gekookt. De daad is
thans aan u!
Om aan te toonen, dat het hier om een wer-
ke^k nationaal belang gaat, vertellen we in
een volgend artikel nog iets over de fabricage
en het gebruik van de belangrijkste produc
ten, die uit de beenderen worden vervaardigd.
Strategische doelen bij Londen
aangevallen
Het Duitsche weermachtsbericht
Het opperbevel der Duitsche weermacht
deelt mede:
Bij gewapende verkenning boven de Brit-
sche eilanden heeft de luchtmacht indus-
trieele bedrijven aan de Oostkust van midden-
Engeland alsmede Li het Zuid-Oosten van
Engeland aangevallen.
Vèrdragend geschut van het leger beschoot
militaire doelen in Z.O. Engeland. Sterke
formaties gevechtsvliegtuigen hebben in den
nacht van 29 op 30 Januari strategische doe
len in den omtrek van Londen met brisant-
en brandbommen bestookt.
De vijand wierp in denzelfden nacht in het
N.W. Duitsche kustgebied op twee plaatsen
bommen, die uitsluitend woonwijken, waar
onder een arbeidskamp, troffen. Verscheidene
burgers werden gedood of gewond. De aan
gerichte schade is onbeduidend.
Het in het weermachtsbericht van gisteren
als vermist opgegeven Duitsche gevechts
vliegtuig is intusschen teruggekeerd.
Te weinig eer
De invoering van persoons
bewijzen
De identiteitsbewijzen tot
1 October geldig
Ter aanvulling en ter verduidelijking van
hetgeen dezer dagen is gepubliceerd betref
fende het uitvoeringsbesluit van den secre
taris-generaal van het departement van bin-
nenlandsche zaken ingevolge het besluit
persoonsbewijzen, kan nog worden medege
deeld, dat het persoonsbewijs weliswaar op
1 Maart a.s. wordt ingevoerd, maar dat tot
1 October a.s. het identiteitsbewijs, waar
mede men zich thans moet legitimeeren,
geldig blijft Uiteraard houdt deze beslissing
verband met het feit, dat het practisch onuit
voerbaar is alle persoonsbewijzen vóór 1
Maart uit te reiken. Om deze redenen dus is
de geldigheidsduur der identiteitsbewijzen
tot 1 October verlengd. Dan echter zal ieder
een in het bezit van een persoonsbewijs moe
ten zijn.
Samenwerking tusschen Winterhulp Nederland en
andere sociale instellingen
Eenige voorbeelden
Het A.N.P. meldt:
Zooals dezer dagen is medegedeeld heeft
de directeur-generaal van de stichting Win
terhulp Nederland een circulaire gezonden
aan de burgemeesters der onderscheidene
gemeenten, waarin de medewerking van de
W.H.N. bij collecten van andere sociale
inrichtingen wordt geregeld.
In verband daarmede vernemen wij van
bevoegde zijde, dat de W.H.N. reeds sinds
eenigen tijd maatregelen ten uitvoer legt
den voortgang van andere liefdadigheid
te verzekeren. De winterhulporganisatie heeft
daarmede de poorten opengezet voor samen
werking met bestaande sociale instellingen.
De directeur-generaal der W.H.N. heeft per
soonlijk aan de commissarissen der provincies
lan alle burgemeesters de verzekering
gegeven, dat hij alles zal doen positief werk
der bestaande sociale instellingen allen steun
te verleenen. In verscheidene plaatsen
vernemen wij is deze samenwerking
reeds tot stand gekomen en heeft ze zeer
vruchtbare resultaten gehad. Met den dag
wordt deze samenwerking inniger en de
resultaten beter. Drie voorbeelden, waarbij
achtereenvolgens een groote stad, een pro
vinciestad en een plattelandsgemeente ge
noemd worden, mogen een doorslaand bewijs
zijn voor de reeds tot stand gekomen
samenwerking.
Rotterdam
In Rotterdam stelde de stedelijke di
recteur van de WJI.N. zich bij den aan
vang van zijn werkzaamheden in ver
binding met den dienst van maatschappelijk
hulpbetoon, armenraad, crisiscomité a en b,
de vrouwelijke vrijwillige hulp, de stich
tingen Rotterdam 1939 en 1940, de Notbei-
standshilfe van den rijkscommissaris en
„last not least" met den burgemeester. Het
resultaat was, dat er een heel prettige
samenwerking tusschen deze instanties en
de W.H.N. tot stand is gekomen. Zoo bieden
verscheidene sociale instellingen wekelijks
een opgave aan de plaatselijke afdeeling van
de W.H.N. te Rotterdam van behoeftigen
in deze stad, die naar haar meening voor
extra ondersteuning in aanmerking
komen, terwijl omgekeerd de W.H.N. de door
haar verzamelde gegevens omtrent nooden
deze instellingen ter beschikking stelt.
Dl praktijk heeft bewezen, dat beide par
tijen door deze samenwerking reeds voor
zich sneller maatregelen ter leniging van
bepaalde nooden kon treffen dan tot dusver.
Ook het overzicht der bestaande nooden
wordt door deze samenwerking veel beter.
Behalve de genoemde instellingen hebben
ook de plaatselijke afdeelingen der N.S.B.
en van de Nederlandsche Unie haar medewer
king verleend bii de opsporing van stille
armen in haar kringen.
Hilversum
De toestand te Hilversum was eenigen tijd
geleden reeds zoo, dat verscheidene lief
dadigheidsinstellingen reeds tot concen
tratie waren overgegaan, Door de W.H.N. is
de laatste stoot tot algeheele concentratie
gegeven. De situatie heeft zich thans zoo
ontwikkeld, dat de gezamenlijke sociale
instellingen ter plaatse het werk van de
W.H.N. uitvoeren, dit werk geschiedt onder
naam W.H.N. en het wordt tot volle te
vredenheid der samenwerkende organisaties
uitgevoerd.
Olst
Als voorbeeld van een plattelandsgemeente,
waar een zeer gelukkige samenwerking is tot
stand gekomen, moet vooral genoemd worden
Olst in Overijsel.
In deze plaats is in Juni 1940, voordat van
de oprichting der W.H.N. sprake was, op ini
tiatief van den burgemeester het gemeen
schapsfonds Olst opgericht. Behalve de van
onverheidswege verstrekte steun is de ge
heele liefdadigheid te Olst hierin samengevat.
De geheele bevolking draagt maandelijks
naar vermogen in dit fonds bij. De grootte
der bijdragen is geheim. Een ver trouwens
comité vaif vier notabelen en een bestuur van
tien personen onder leiding van den burge
meester nemen echter kennis van de gestorte
bijdragen en wanneer naar hun meening een
ingezetene in staat is een minimum bijdrage
te geven, wordt door persoonlijk bezoek ge
tracht een beter resultaat te bereiken. Dit
fonds is in staat de nooden der behoeftigen
te dekken. Toen een W.H.N. werd opgericht
is de burgemeester met den directeur-generaal
overeengekomen, dat het gemeenschapsfonds
Olst geheel intact zal blijven met behoud van
naam en werkwijze. In Olst is geen plaatse
lijke afdeeling van de W.H.N. en er zijn ook
geen W.H.N.-collectanten. Olst heeft evenwel
begrepen, dat de W.H.N. een nationale zaak
dient en om dit tot uitdrukking te brengen,
alsmede om een practisch bewijs van gemeen
schapszin te geven, maakt het gemeenschaps
fonds Olst maandelijks 300 over aan de
centrale van de W.H.N. Ook het gemeen
schapsfonds Olst werkt met waardebons, het
geen eveneens reeds geschiedde vóór de op
richting van de W.H.N.
Voor eenige dagen vestigden wij in een
driestar de aandacht op een lijst, waarvan
wij dachten, dat zij uitging van het Departe
ment van Financiën, en waarin een opsom
ming werd gegeven van ondernemingen, wel
ke aan de Omzetbelasting onderworpen kon
den zijn. Wij verbaasden er ons over, dat in
deze lijst ook waren opgenomen „onderne
mingen" als van waarzeggers en van pro-
stituées.
Onbedoeld en onwetend hebben wij met dit
laatste te weinig eer bewezen aan het Depar
tement van Financiën. Want dit Departement
heeft ook een lijst van ondernemingen uitge
geven, en daarop komt weliswaar wèl voor
de waarzegger, die hierbij, in gezelschap ver
toeft van den helderziende, doch niet de pro-
stituée. De andere lijst mist het officieele
karakter van afkomstig te zijn van het Depar
tement. De officieele lijst kan men vinden
in den Leidraad Omzetbelasting-1940, para
graaf 9.
Wij haasten ons deze fout te herstellen, en
wij doen het met genoegen, omdat het ons
juist verwonderde, dat de „onderneming" van
de prostituée wèl op de lijst zou voorkomen.
Wil echter het feit, dat zij op deze officiëele
lijst niet met name wordt genoemd, nu ook
zeggen, dat zy van het meedoen aan de Om
zetbelasting is uitgesloten? Dat beteekent het
niet. De officieele lijst zelve draagt geen abso
luut karakter. Eenerzijds geeft zij onderne
mingen aan, welke in beginsel in de heffing
van de Omzetbelasting kunnen worden be
trokken, maar anderzijds voegt de Leidraad
aan deze lijst nog de opmerking toe, dat in
de practijk bij de toepassing van de inkom
stenbelasting waardevolle gegevens omtrent
het verrichten van diensten zijn verkregen,
welke mede van nut kunnen zijn voor de toe
passing van de Omzetbelasting. Er is in de
practische toepassing van de Omzetbelasting
dus mogelijkheid tot inperking van de lijst
van ondernemingen èn tot uitbreiding ervan.
Wij vermoeden zoo, dat de laatste mogelijk
heid meer dan de eerste in werkelijkheid zal
worden ofgezet. Want de Omzetbelasting
draagt nu eenmaal een zeer algemeen karak
ter. In beginsel valt er heel, heel veel onder.
De prostituée behoeft niet te zijn uitge
sloten. Of zij werkelijk is of zal worden uit
gesloten, moet de practijk van de toepassing
der Omzetbelasting leeren. Maar in elk geval
wordt zij op de officieele lijst, welke men in
den Leidraad kan aantreffen, niet genoemd.
En dat is ons na de aanvankelijke teleurstel
ling reeds een reden tot verheuging.
Heerengracht 475 Amsterdam C
Vraagt tarieven voor
LEVENSVERZEKERING
LIJFRENTEN PENSIOENEN
Een extra winteruitkeering
aan gesteunden
Spoedig zal een eerste termijn
worden verstrekt
Het A. N. P. meldt:
Officieel^ wordt medegedeeld, dat aan de
gesteundeff ingevolge de rijkssteunregeling
zoo spoedig mogelijk een eerste termyn van
een extra-winteruitkeering zal worden ver
strekt.
Deze eerste termijn zal gelijk zijn aan 40 pet.
van de in een week te ontvangen netto steun-
uitkeering. De gemeentebesturen ontvangen
spoedig schriftelijk inlichtingen hieromtrent
De nachtelijke bomaanvallen
Het D.N.B. meldt uit Berlijn:
Van bevoegde zijde wordt medegedeeld: De
Britsche onderstaatssecretaris, Balfour heeft
tijdens de jongste bijeenkomst van het Lager
huis in antwoord op een vraag verklaard, dat
het Duitsche luchtwapen het eerst begonnen ia
tijdens nachtelijke aanvallen bommen op steden
te laten vallen Deze voorstelling is onjuist.
In den strijd tusschen Groot-Britannië en
Duitschland zijn in den nacht van 11 op 12
Januari 1940 voor het eerst door het Britsche
luchtwapen bommen geworpen op nederzettin
gen van landelijk karakter en wel op de stad
Westerland op Sylt. De eerste bom op Britsch
gebied viel 16 Maart d.a.v. Zij werd bij een aan
val op Britsche oorlogschepen, bij de Orkaden,
op een batterij luchtdoelgeschut geworpen, die
deelnam aan den strijd en hierdoor ook tot
zwijgen gebracht werd. Daarop volgde in den
nacht van 19 op 20 Maart een Britsche aanval
van grooteren omvang op het eiland Sylt, die
door het Britsche ministerie van informatie
openlijk gequalificeerd werd als vergeldings-
aanval voor de Duitsche aanvallen op Britsche
steunpunten op de Orkaden.
Op 25 April volgden weer aanvallen op open
Duitsche steden zonder eenige militaire betee-
kenis. Na deze ouverture volgde vorigen zomer
een geheele reeks Engelsche bomaanvallen op
open Duitsche steden en nederzettingen. Brit
sche vliegtuigen drongen in den daarop vol
genden tijd zelfs tot aan den rand van Berlijn
door en bestookten een villawijk met bommen.
In den naöht van 31 Juli op 1 Augustus wer
den in het centrum van Hannover, ver van
alle militaire installaties, lukraa kbommen ge
worpen. In den nacht van 5 op 6 Augustus wer
den alleen op het gebied van de stad Hamburg
345 bommen geworpen en in den nacht van 11
op 12 Augustus volgde toen de buitengewoon
verraderlijke aanval met fosforbrandplaatjes
op groote gebieden in Noord-West Duitschland,
die voor den graanoogst, boerenplaatsen en
boschgebieden bestemd waren.
Pas toen de Britsche machthebbers het vredes
aanbod van den Führer afwezen en in hun on
zalige blindheid den bommenoorlog tegen de
burgerbevolking stelselmatig voortzetten, volgde
het Duitsche antwoord. De Führer zei over deze
phase van den luchtoorlog in zijn rede van 8
November j.L o.a.: Ik heb meer dan drie
dezen strijd en dat doe ik met de vastberaden
heid, waarmee ik tot dusver eiken strijd aan
vaard heb, d.w.z. thans strijd tot het uiterste.
Zij hebben het gewild, zij zullen het krijgen.
Zij wilden Duitschland door den luchtoorlog
vernietigen. Ik zal hun thans laten zien wie ver
nietigd wordt. Het Engelsche volk, waarvoor het
mij slechts spijt, kan daarvoor „dank je" zeggen
tegen zijn oppermisdadiger Churchill.
Deze feiten zijn onaantastbare bewijzen, histo
rische documenten, dat de Führer pas na tal-
looze Britsche uitdagingen besloten heeft den
luchtoorlog met volle felheid te voeren.
De nieuwe bonnen
Boter en vetten
Van Zaterdag 1 Februari tot en met Zondag
9 Februari geeft de met „28 genummerde bon
van deboterkaarten van de vetkaart
recht op het koopen van een half pond boter
óf een half pond margarine. Ter vermijding
van misverstand wordt erop gewezen, dat het
hier bon 28 van de „oude" boter- en vet
kaart betreft.
De met „28" genummerde bonnen, die op
9 Februari nog niet gebruikt zijn, blijven
voorts nog geldig tot en met Zondag 16
Februari a.s.
De aandacht wordt er op gevestigd, dat
de bonnen van de boter- en vetkaart
voortaan in plaats van Zaterdag af tot en
met Vrijdag d.a.v., steeds geldig zullen
worden verklaard van Maandag af tot en
met den daaropvolgenden Zondag, het
geen, zooals bekend, eveneens het geval
is met de bonnen, welke recht geven op
het koopen van brood, gebak, kaas en
eieren. In verband hiermede is bon 28
van de boterkaart en van de vetkaart bij
uitzondering geldig verklaard voor een
tijdvak van negen dagen.
Brood en gebak
Van Maandag 3 Februari tot en met Zon
dag 9 Februari geeft elk der met „1" geruim,
merde bonnen van de nieuw uitge
reikte broodkaart recht op het koopen
van ongeveer 100 gram brood.
Voorts geeft elk der met „1" genummerde
broodbonnen recht op het koopen van een
rantsoen gebak. Dit omvat voor de hierna
genoemde bakkerijproducten telkens ten
minste het daarachter geplaatste aantal
grammen:
beschuit 75 gram
bescuits en wafels90 gram
speculaas140 gram
andere koekjes 200 gram
koek160 gram
cake 300 gram
gevuld klein korstgebak (b.v.
amandelbroodjes) 400 gram
gevuld groot korstgebak (b.v.
boterletter) 500 gram
taart en gebakjes600 gram
Voor geheel of ten deele uit meel of bloem
gebakken producten, welke hierboven niet ge
noemd zijn, geldt, dat een rantsoen een hoe
veelheid omvat, waarin 70 gram meel of bloem
is verwerkt.
De op 9 februari nog niet gebruikte bonnen
bleven voorts nog geldig gedurende de week
verstande, dat zij gedurende laatstgenoemde
week niet mogen worden gebruikt in hotels,
restaurants e.d.
Eieren
Van Maandag 3 Februari tot en met Zondag
9 Februari geeft de met „03" genummerde bon
van de nieuw uitgereikte „bon
kaart algemeen" recht op het koopen
van een ei. De bonnen, welke op 9 Februari
nog niet gebruikt zijn, blijven geldig tot en
met Zondag 16 Februari a.s., met dien ver
stande, dat zij gedurende de week van 10 tot
en met 16 Februari niet gebruikt mogen wor
den in hotels.
Koffie en thee
Betreffende de aanwijzing van den bon
voor koffie of thee zal een afzonderlijk pers
bericht verschijnen.
Vaste brandstoffen
Van Zaterdag 1 Februari tot en met Vrij
dag 28 Februari geven de met „brandstoffen,
een eenheid, vierde periode" en de met
„cokes, een eenheid, vierde periode" ge
merkte bonnen recht op het koopen van een
eenheid vaste brandstoffen.
Verbruikers in de groepen b, c en d, met
een verbruik van meer dan 25 eenheden per
periode, dienen zich in de maand Februari
tot de distributiediensten op door deze dien
sten te bepalen tijdstippen te wenden, ten
einde de toewijzingen in ontvangst te nemen.
Toilet- en huishoudzeep
Van Zaterdag 1 Februari tot en met Vrij
dag 28 Februari a.s. geeft de met „01" genum
merde bon van de nieuw uitgereikte
„bonkaart algemeen" recht op het koopen
van 150 gram toiletzeep (nieuwe samenstel
ling) of 120 gram huishoudzeep of 150 gram
zachte zeep, of 300 gram zachte zeeppasta of
250 gram zeeppoeder of 600 gram wasch-
poeder.
Volledigheidshalve wordt er op gewezen,
dat wasohpoeder niet gekocht kan worden
door het publiek, doch uitsluitend wordt be
schikbaar gesteld ten behoeve van wassche-
rijen.
Voorts blijft de bepaling van kracht, dat
de oude voorraden zeepvlokken, zelfwerken
de waschmiddelen en vloeibare zeep, welke
zeepsoorten thans niet meer worden aange
maakt, nog mogen worden uitverkocht, met
dien verstande, dat elke bon recht geeft op
het koopen van 125 gram zeepvlokken of 250
gram zelfwerkende waschmiddelen of 200
gram vloeibare zeep.
Honden- en kattenbrood
Van 1 tot en met 28 Februari 1941 wordt
op bon no. 15 van de voeder-kaart voor honden
beschikbaar gesteld voor:
groep 1: 10 kg hondenbrood; groep 2:
10 kg hondenbrood; groep 3: 8 kg honden
brood; groep 4: 5 kg hondenbrood; groep 5t
4 kg hondenbrood, groep 6: 3 kg honden
brood.
Op bon 15 van de voederkaart voor katten
wordt over dezelfde periode IK kg katten
brood beschikbaar gesteld.
Na 28 Februari 1941 is bon no. 15 van
bedoelde kaarten ongeldig en mag deze niet
meer worden aangenomen-
