Jüfciuur Jtriitsrljr (ümtrant
BOMMEN
I Abonnementsprijs
per 3 maanden in Leiden en in plaatsen
waar een agentschap gevestigd is 2.35
Per week 18 ct. Losse nummers 5 ct
Alles bij vooruitbetaling.
I Advertentieprijzen
:ezondcn
regel. Min
Dagelijks verschijnend Nieuwsblad voor Leiden en Omstreken
deelingen 45 ct. per regel. Minimum
5 regels. Bewijsnummer 5 ct. Bij con
tract belangrijke korting.
No. 6335
DONDERDAG 23 JANUARI 1941
21e Jaargang
Bar. Redactie en Administratie:
BREESTRAAT 123 LEIDEN
Telefoon 22710
Bijdragen van medewerkers. Ingezon-
n stukken aan de Red.
Abonnementen. Advertenties, enz. aan
de Administratie.
2*1*
Beeld van een leven
iemands boekenverzameling,
mogelijk ook, kan daarom zoo be
rend zijn, omdat men langs dezen
bespeuren in welke richting de
in van den eigenaar gaan. In nog
vormen is deze mogelijkheid aan-
al zal zij minder voorkomen zoo
In blik kan slaan op de titels van de
die iemand heeft-geschreven. In die
toch zal hij zijn ziel hebben neerge-
de titels vatte hij den inhoud kor-
markant samen.
n beeld van een leven mogen wij
in de bibliographie, in de boekbe-
jjig, welke Prof. Dr. A. Goslinga voor
tanak van het Studentencorps aan de
lof iversiteit heeft gemaakt van het leven
Prof. Dr. J. Woltjer.
ier gegeven boekenlijst is daarom
eërf iteressant, omdat de titels van deze
en geschriften al doet zien, dat groote
m leid niet behoeft te leiden tot afzon-
ran het leven, doch juist kan voeren
hjj dieping daarvan. Voor den Christen
idee van een abstracte wetenschap,
dat zij mogelijk was, steeds weinig
lelijks gehad, oog als hij had of heb-
>est voor de eenheid in heel zijn
ioei 1 woord, dat Prof. Goslinga aan
hemjvan titels vooraf doet gaan, wijst deze
breedheid van blik van den hoog-
,Van huis uit classicus, was hij te-
;lf ülosOof, paedagoog en deskundige op
igen van het onderwijs in zijn onder-
e geledingen. Die veelzijdigheid weer-
zich in zijn geschriften". Maar niet
Woltjers breedheid van blik komt in
'k ;t uit: „In al haar dorheid legt ze een
«nn kend getuigenis af van zijn ijver en
jchl Er is wel eens geklaagd over zijn
ingg productiviteit, maar de bibliographie.
volgt, bewijst ze niet, dat deze man,
zwaar professoraat had te vervullen
J.~fendien met de dagelijksche leiding van
inasium belast was, met zijn tijd heeft
erd?"
Prof. Woltjer stond niet vreemd in
Dat bewijst deze lijst van titels
rvloede. Overal zocht en vond hij lij-
de wetensohap met andere gebieden of
t leven zelf verbonden. Verschillende
doei* hiervan blijken. Wij noemen
m Wetenschap", „Liefde en Weten-
„Gezag en Wetenschap", „Loven Oh.
chap", „Wetenschap en Wereldbe-
cuLiring", „De Zekerheid der Wetenschap",
aa'toft deze man van wetenschap zich-
•8 jkbaar hij herhaling gesteld voor de
ng <rar den zin der wetenschap zelve in heel
en, nschelyk bestaan. Dit verhinderde, dat
en z i oog zou hebben voor de waarde van
oek etenschap voor het practische leven,
d^sc ^d ten dienste van het onderwijs en
sc maatschap gedurende vele jaren van
grafete Kamer der Staten-Generaal kun-
lSStrV getuigen van zijn activiteit. Van de
fhap is het leven van Prof. Woltjer
l te maken. Maar de wetenschap was
et het een-en-al, zij was hem ook niet
ite. Het hoogste was hem, wat hjj
op het gymnasium en daarbui-
en wilde zien: „Ut cognoscant
it zij U kennen". Deze kennis was
inheid in de veelzijdigheid, waardoor
van dezen waarlijk kinderlijken
ie gekenmerkt was. het geheim.
g
betaling voor de radio-
luistervergunning
de vrijwillige bijdragen
»ofdbestuur der P.T.T. deelt het vol-
betalingen voor de radioluisterver-
beginnen binnen te komen, blijken
aars te zijn, die van de verplichte
ïrage hun vrijwillige bijdrage aan
ipvereeniging, waarbij zij zijn aan-
aftrekken.
echter niet toegestaan. Iedere luiste-
_iet het thans verschuldigde volle
hebfc betalen, hetzij door radiozegels te
in n hetzij door op de postrekening van
a*Atsbedrijf der P.T.T. no. 400200 de
c°:j: bedragen te storten, resp. over te
e,tBfe: 9 voor een jaar, 4.50 voor een
2.25 voor een kwartaal.
een aan een omroepvereenl-
lalde vrijwillige bijdrage terug te
in, dan dient men zich rechtstreeks
[vereeniging te wenden. De omroep-
igen zijn verplicht, aan verzoeken
aard te voldoen.
jol bij de Nederlandsche
Werkgemeenschap
Overtreding van de Loterijwet.
agsche politie heeft Dinsdag een inval
in het gebouw van de Nederlandsche
menschap, dat onder leiding staat van
H. V., en gevestigd is Bezuidenhout-
85a xte s-Gravenhage. Er was vermoe-
n van overtreding van artikel 2, eer
Loterijwet 1905. In dit artikel wordt
.»i, een andere loterij aan te leggen of
en, dan de zoodanige, tot het aanleggen
len waarvan de bij deze wet vereiscnte
Jning is verleend.
éderlandsche Werkgemeenschap exploi-
••m. het z.g. Nederlandsche Werkfonds.
{tal personen heeft daar geld in gestort,
•50 in een rentelooze leening: bij loting
.later aangewezen, wie voor een extra-
ng in aanmerking kwamen. De admi-
hierop betrekking hebbende, heeft de
in beslag genomen en tegen dr. V. is
•"'erbaal opgemaakt,
eze Nederlandsche Werkgemeenschap
;een 38-jarige administrateur e<an groote
,is een goede bekende van de bolitie in
«lende landen wegens oplichter^en ver-
ng en heeft verscheidene vonnissen te
ast%
DE WEDEROPBOUW VAN ROTTERDAM
Hoe men zal werken om tot het best mogelijk
resultaat te komen
Particuliere en gemeenschaps
belangen moeten beide zoo
goed mogelijk gediend worden
Het is ons een bijzonder genoegen van
daag eens een en ander te kunnen mede-
deelen over de wijze waarop de organi
satie voor den wederopbouw van Rotter
dam is ingericht en zal werken, ten einde
tot het best mogelijke resultaat te komen,
zulk een resultaat namelijk dat de
particuliere en de gemeenschapsbelangen
beide zoo goed als het maar kan gediend
worden.
Wij weten, dat er in de kringen van de
Rotterdamsche burgerij een groeiend en zeer
sterk wordend verlangen is om nu eindelijk
eens te weten waar men ongeveer met den
wederopbouw aan toe is. En waar Rotterdam
Nederlands eerste havenstad is, die in de toe
komst een wellicht nog gewichtiger nationale
rol dan ooit zal te spelen hebben, leeft de
belangstelling daarvoor ongetwijfeld in heel
ons volk.
Hoe gevoelig de Rotterdammers daarvoor
ook zijn, interesseert hun op het oogenblik
natuurlijk veel meer hoe hun stad er in de
toekomst als geheel zal uitzien en welke
plaats zij daar zelf met hun bedrijven en
woningen zullen innemen.
Nu is het weliswaar nog altijd niet moge
lijk daarover betrouwbare gegevens van al-
gemeenen aard te verstrekken. Met andere
woorden: een nieuw stadsplan hoewel dat
in hoofdlijnen gereed ligt is nog niet, zoo
als men het zou kunnen zeggen „voor pu
blicatie vatbaar".
Maar dit is voor de wél-doordachte orga
nisatie voor den wederopbouw van Rotter
dam allerminst reden om de handen in.
schoot te leggen en nu maar af te war"
Wij hopen, dat allen, die persoonlij!
bij den wederopbouw van de Maassl
ben, dit voorbeeld zullen volgen
zullen toonen voor de problemen
lijkheden waarmee de met elkander
samenwerkende en keurig in elkander
pende officieele en half-officieele biï
hebben te worstelen.
Het spreekt vanzelf, dat al degenen, die bij"!
dit groote werk van den wederopbouw be
trokken zijn, dit begrip en dit vertrouwen
van het publiek broodnoodig hebben,
zij hun arbeid, die het algemeen
dient, zoo goed mogelijk kunnen ven
Fraaier, ruimer, en doel-
Wij vertellen geen nieuws als we op
merken, dat het in de bedoeling ligt om
Rotterdam, nu het oude stadsgebied toch
voorgoed verloren is gegaan, fraaier, rui
mer en doelmatiger te herbouwen. Vele
der bezwaren, van allerlei aard, die aan
de oude stad kleefden, zullen niet meer
terugkeeren nu wij in de gelegenheid zijn
den aanleg van straten en waterwegen net
zoo te wijzigen als we het noodig achten.
Wie herinnert zich niei de verschillende
vraagstukken die ons jaar-in-jaar-uit bezig
hielden en waarvan de afdoende oplossing
toch maar niet te vinden was: straten die het
moderne verkeer niet konden opnemen, plei
nen die den meest-gewenschten vorm niet
konden krijgen, „gribussen" waarvan de „sa
neering" véél te veel voeten in de aarde had,
We hebben natuurlijk allerminst reden om
ons blij te maken over de wijze waarop die
vraagstukken in enkele uren uit den weg
zijn geruimd. Maar nu de zaken eenmaal zóó
liggen als ze liggen, behooren we vooruit te
zien. Dat is echt-Nederlandsch en echt-Rot-
terdamsch.
De phase van uitvoering
bereikt
Het trieste stadium van de puinopruiming
zijn we practisch teboven.
En de periode van het plannen maken is
zóó ver gevorderd, dat, al kunnen er nog wel
veranderingen in onderceelen aangebracht
worden, we de derde phase, ni. die van de
uitvoering der gemaakte plannen
Waar bouwen en hoe?.
De toewijzing van grond
Waar en hoe zal ik in Rotterdam kunnen
herbouwen dit is een vraag, die vele ge
dupeerden zich op het oogenblik stellen.
Nu ligt het al dadelijk voor de hand, dat
het, bij den veel ruimeren stadsaanleg, die
we krijgen, uitgesloten is, dat de huizen op
dezelfde plaats zullen herrijzen waar zij ge
staan hebben. In het algemeen komen er min
der huizen in de nieuwe stad, maar ook zal
het karakter van de nieuwe stadsgedeelten
geheel anders worden dan tevoren en moet
de bebouwing zich daarbij aansluiten.
Zooals bekend, is de grond voor een deel
reeds onteigend. Andere complexen zullen
nog volgen. Na de onteigening komt natuur
lijk de herverkaveling en de toewijzing van
den grond.
Die toewijzing is een uiterst gecompliceerd
vraagstuk-
In de eerste plaats moet daarin rekening
gehouden worden met het groote algemeene
belang, dat er een nieuw en fraaier Rotter
dam moet verrijzen, volgens een plan, dat in
de details verzorgd is en waarbij alles er
op gericht is tot een harmonisch geheel te
komen.
In de tweede plaats zijn er de talrijke
particuliere belangen, die met/-daf -groote al
gemeene belang een geordend ten redelijk
geheel zullen moeten gaan vormen
Deze beide belangen nu, het alge
meene en het bijzondere, tot
these te brengen is de taak welke
eerste instantie aan het advi
„Asro" is toevertrouwd, jm
Het behoeft weinig toelicl3
dadelijk bij voegen, dat difc^|
lijke en delicate taak is. In
de wenschen van de gi
concreet te stellen Hi"
:n kijk op de
ce jjn
etr
Zij, die zich met open oogen door de stad
bewegen, zullen hier en daar reeds verschijn
selen van den nieuwen stadsaanleg hebben
waargenomen.
Naar men ons van bevoegde zijde mede
deelde, waren wat den wegen-aanleg betreft
op 1 Januari jL 3500 man aan 20 verschillende
werken bezig en zijn de vorderingen bevredi
gend. Zoo is b.v. 250 strekkende meter gereed
„straat 55" (men nummert ze voorloopig!),
die den Goudschesingel met het Beursplein zal
verbinden, 150 meter van „straat 6", welke
van de Kruiskade naar den Binnenweg zal
loopen en was 800 meter oude kademuur van
de gedempte Schie verwijderd.
Twee voorname instanties:
„Asro" en „Diwero"
Het spreekt intusschen vanzelf, dat men
met de uitvoering van de plannen niet
aleen doortastend, maar ook zorgvuldig
tewerk dient te gaan. Immers, Rotterdam
wordt niet slebhts voor het huidige ge
slacht, maar ook voor de komende gene
raties herbouwd.
Om een en ander in goede banen te lei
den, heeft de Algemeen Gemachtigde voor
den Wederopbouw Dr. Ir. J. A. Rin
gers twee instanties in het leven geroe
pen; we hebben ze reeds eerder in ons
blad genoemdden „Dienst voor de Uit
voering van den Wederopbouw van Rot
terdam" („Diwero") en het „Adviesbureau
Stadsplan Rotterdam" („Asro"). Deze
beide organen, die een nauw en geregeld
contact onderhouden met het gemeente
bestuur, staan rechtstreeks onder den
Algemeen Gemachtigde.
Het zal hoogst-nuttig zijn als degenen, die
voor him deel belang hebben bij den weder
opbouw, goed weten waarin de werkzaam
heden van deze beide diensten bestaan. Als
mondige staatsburgers hebben we hier recht
op, maar ook zal een goed begrip hiervan mo
gelijk wantrouwen in de doelmatigheid van
de voorbereidselen van den wederopbouw
kunnen voorkomen.
Rs we hier
Frfeer moeil-
gevallen zijn
:rden nog niet
lek heeft nog
|de toekomstige
- Rotterdam,
voorstelling
erschillende
eigenlijk löpodig
luleeren. V
zal het ,,'Asro"
•rleg plegen en
ontwikkeling
,'Men kan zich nog
-maken van het karaki
.straten hetgeen n<
m zijn verlangens
wer al deze di
it de belanghebl
voorlichting g<
iet de Architect^fflBïnmissie-Rotterdam
by den herbouw' Detrokken architecten
ider opperleidirig van den ontwerper
iet herbouwplan ir. W. G. W i 11 e v e en,
zich met verschillende adviseurs zal óm-
Sinds 1 Januari wggtó door de Asro
it gebouw der gemeédBBMiofcheek jaan
de Botersloot, met voort\jf?b"ffdheid gewijfkt,
Ijj-mnl. daar met de JRWiiJcbare
idee krijgen als men bedenkt, dat ir. Witte*
Thans wordt contact met
gedupeerden gezocht
allerlei technische problemen van het
stadsplan, verband houdend met water-
keering, spoorwegaanleg en tramverkeer.
Dagelijks hebben nog herzieningen plaats
Doch naarmate al deze moeilijkheden op
gelost worden, komt er meer vastheid
in het stratenplan.
Dit stratenplan is nu zoo ver gevor
derd, dat het contact met de bevolking
kan worden gezocht om tot toewijzing van
de gronden te komen.
Dit kan niet anders dan zeer tijdroovend
zijn, juist omdat men ieders belang zooveel
mogelijk tot zijn recht wil doen komen. Het
is noodig daarvan is men te bevoegder
plaatse volledig overtuigd dat men aan
eik afzonderlijk geval den tijd moet geven,
die ervoor vereischt wordt, dat de belang
hebbenden hun belangen voordragen en dat
er naar hun stem geluisterd wordt. Natuur
lijk moet het publiek daartegenover van het
bureau niet het onmogelijke vergen.
Begonnen is met het uitnoodigen van
eigenaren van perceelen in het verwoeste
gebied. Reeds is in de afgeloopen weken aan
enkele honderden gegadigden gelegenheid
gegeven hun wenschen kenbaar te maken.
In totaal echter zullen 15,000 getroffen voor
malige eigenaren moeten worden opgeroepen.
Men zal dat wijks- en straatsgewijs doen.
Het is wellicht van belang hierbij op te
merken, dat een toevallige eerdere oproep
om zijn wenschen kenbaar te maken geen
„prae" geeft. Wel is een voorkeursbehande
ling mogelijk wanneer het gaat om een
plaats waar men vóór de ramp gevestigd is
geweest, terwijl ook een reden van voorkeur
zal zijn wanneer men direct wenscht te gaan
bouwen Overigens zal de gelijkgerechtigd
heid zoo ver mogelijk doorgevoerd worden.
De resultaten van de besprekingen zullen
voorloopig op plattegronden van het nieuwe
verkavelingsplan worden aangeteekend.
E enkaartsysteem van de verkaveling en
de gegadigden sluit daarbij aan. Een ander
kaartsysteem zal alle gegevens omtrent
schadevergoeding, verlangens omtrent toe
wijzing en verdere bijzonderheden bevatten
en die beide kaartsystemen zullen dan de
basis vormen voor de werkzaamheden van
het Adviesbureau. Door deze kaartsystemen
tezamen te hanteeren hoopt men, mede door
mondeling overleg, met de getroffenen tot
een voor ieder bevredigende oplossing te
komen
Inmiddels zet ir. Witteveen zijn studie
voort inzake de inrichting van de verschil
lende stadsgedeelten, ten einde het practisch
verlangde en het theoretisch-ideale met elkan
der in overeenstemming te brengen en dan
een oplossing te vinden welke de belangen
van het individu en van de gemeenschap
willen dienen.
Ir. Ringers beslist over
de toewijzing
Indien men met de belanghebbenden tot
overeenstemming is gekomfen, gaat een voor
stel ±ot toewijzing naar B. en W., die het met
een advies aan ir. Ringers zenden, die dan
zijn beslissing inzake de toewijzing kan
nemen.
Zij die zich na overleg met het advies-
brueau teleurgesteld gevoelen, kunnen, zoo
lang ir. Ringers nog geen beslissing heeft
genomen, zich beroepen op de met ingang
van 1 Januari j.l. ingestelde commissie van
bekende Rotterdamsche ingezetenen, onder
voorzitterschap van mr. J. Dutilh, die hei
dan eventueel nog voor den betrokkene kan
opnemen bij- ir. Ringers.
Het zal natuurlijk vrij lang duren eer het
heele stadsplan op deze gedegen wijze be
sproken en behandeld is. Daarom zal men
trachten zoo spoedig mogelijk tot een beslis
sing te komen inzake de uitgifte van gronden
in de afzonderlijke op zichzelf reeds volledig
bestudeerde stadswijken.
Enkele gevallen, die zeer urgent zijn
men moet hierbij denken aan aangelegenheden
waarbij het publiek in wijderen kring betrok
ken is, zooals b.v. groote bankgebouwen,
zullen echter afzonderlijk afgedaan worden.
Men moet hierbij de kans voor lief nemen,
dat andere belangen daarbij eenigermate in
het gedrang komen.
Wezen en taak van de
„Diwero"
Na deze mededeelingen over de eerst
genoemde instantie, de „Asro", mogen nog
enkele volgen over wezen en taak van
de „Diwero".
Deze „Dienst voor de uitvoering van den
wederopbouw van Rotterdam" is in het bij
zonder bedoeld om den algemeen gemach
tigde, ir. Ringers, gelegenheid te geven in
direct contact te treden met de uitvoerders
van de Rotterdamsche publieke werken, zoo
dat hij de verantwoordelijkheid kan dragen
voor tempo en uitvoering. Men gaat er n.L
van uit, dat de wederopbouw zooveel mogelijk
door Rotterdam en de Rotterdamsche dien
sten zelve tot stand moet worden gebracht
Tevens zal de „Diwero" coördineerend werken
ten aanzien van de gemeentelijke diensten en
bedrijven, welke bijna zonder uitzondering bij
den wederopbouw zijn betrokken.
In het bijzonder zal de „Diwero" ook de
vraagstukken van materiaalvoorziening en
-vervoer voor zijn rekening moeten nemen,
welke vraagstukken voorloopig nog wel het
tempo van den herbouw zullen beheerschen.
Met ir. Witteveen zal de „Diwero" voort
durend overleg plegen betreffende de volg
orde van de uit te voeren werken en de tech-
"nische problemen, welke voor het plan van
beteekenis kunnen zijn. Daarnaast zal er een
nauw contact met de gemeentelijke diensten
en bedrijven zijn aan welke de bouwwerken
zullen worden opgedragen.
De directie van de „Diwero" wordt, zooals
bekend, gevormd door de heeren ir. L. J. v a n
D u n n (voor het contact met de hoofden
van de gemeentelijke diensten en bedrijven,
de voorbereiding en uitvoering der publieke
werken en de algemeene personeelszaken),
den heer H. G. J. ter Marsch (voor de
algemeene leiding van den wegenbouw, van
het transport en de sociale aangelegenheden)
en ir. J. Rutgers (voor de'verbinding met
ir. Ringers, de zorg voor de materiaalvoorzie
ning en de administratieve aangelegenheden).
Ook de „Diwero" het spreekt vanzelf
zal bij haar omvangrijke en moeilijke taak
den steun en de medewerking van allen noo
dig hebben, die direct of indirect bij haar taak
betrokken zijn en zal in het bijzonder dik
wijls de medewerking van het publiek moeten
vragen wanneer werken in uitvoering het
verkeer in de stad zulilen belemmeren.
Wij hopen over eenige weken in staat
te zijn nadere mededeehngeu ovei den
wederopbouw van Rotterdam te kunnen
doen. Immers is ons toegezegd, dat de pers
op regelmatige tijden in de gelegenheid
zal worden gesteld het publiek over den
gang van zaken betrouwbaar in te lichten.
EEN KONINKLIJK EVANGELIST
Lucas Lindeboom
Weer is een belangwekkend nummer ver
schenen van de „Lichtstralen op den akker
der wereld", uitgave van den Zendings
studieraad. Thans is het een korte levens
schets van wijlen Prof. L. Lindeboom, op
gesteld door Ds. W. A. Wier sing a, die
speciaal licht laat vallen op den socialen en
philantropischen pioniers-arbeid, door dezen
onversaagden kampioen voor het alle
levensgebieden omvattend verlossingswerk
van Christus- Veel bekende, maar ook veel
onbekende bijzonderheden heeft Ds. W. ver
zameld uit het dadenrijke leven van Prof.
Lindeboom, die reeds zijn eerste gemeente,
Den Bosch, zag als een door zijn Zender aan
gewezen Zendingsterrein. Er woonden toen
(1866) 23,000 R.K. en 2000 Protestanten, van
wie nauwelijks 200 bekend waren met de
zuivere Waarheid Gods.
„Dat kleine domineetje" dwong er respect
af door zijn toegepast Christendom; bij de
cholera-epidemie bijv. waren hij en één pater
de eenige geestelijken, die in de stad bleven
en niet schroomden, de besmettelijke zieken
te bezoeken. En meer dan dat In het zieken
huis sprak hij allen aan. Vaak ook las hij op
de zaal enkele passende gedeelten uit de
Psalmen en Evangeliën- Hij deed dit al
bladerend in zijn bijbeltje, zooals een pastoor
in zijn gebedenboekje. Daarna bad hij hardop
al de zieken. En de Roomsche patiënten
7 uur 's avonds mochten de kramen geopend
zijn. Wat waren de kermisgasten en vele
nette Zaandammers nijdig! De gordijnen voor
de koek-kramen waren zóó gesloten, dat men
nog net de koeken kon zien liggen, waarop
gebakken was:
de kinderen met vele ouders in aanraking.
Begonnen met 27 kinderen, waren er na vyf er
jaar een 180 op het Kerstfeest aanwezig.
Nog ruimer zag Lindeboom zijn taak.
Ver rond den Bosch was het alles een
geestelijke woestenij, vol ongeloof en bijge
loof. Lindeboom trekt de stad uit, de dorpen
en stadjes in. Vaak gaat hij zoo maar op
straat op een stoel staan om tot de menschen
te spreken. Een stroom van tractaatjes en
brochures wordt uitgestort over het Room
sche land. Heel de gemeente moet meedoen geregeld aantreffen in de drukke winkel-
Doch men mocht ook de kermisgasten niet
aan him lot overlaten; dus verscheen er een
bijbeltent op het kermisterrein door de samen
werking van den Kerkeraad der Chr. Geref.
Kerk en het bestuur der „Vereeniging tot
verbreiding der waarheid." Veel Bijbels en
brochures werden verkocht en duizenden trac
taatjes uitgedeeld. Tegelijk werd door de
sameriwerkenden eiken avond een godsdienst
oefening belegd om de menschen van de ker
mis te houdén en tot het evangelie te bren
gen.
De reactie bleef niet uit en het kwam zelfs
tot bedreiging van zijn leven. Een troep ker
misgasten kreeg hem op het station in het
oog en om joel de hem. En toen het in den
kermistijd dag aan dag regende, moest de
bijbeltent het ontgelden en vernielde men
het tuintje vóór dë pastorie, want „die Linde
boom had zeker om regen gebeden!"
Of men ook van de kracht van zijn gebed
overtuigd was!
Doch het kleine domineetje was niet bang,
hoe dikwijls hij ook werd bedreigd. In Oost-
Igen archief) zaan wierpen zij hem op het Kerkplein met
steenen, zoodat veel ruiten eraan gingen.
Doch hij liep rustig door. Eens wilde men
hem zelfs in de Zaan smijten, 't Was op den
Dam van Zaandam by die diepe sluis. Ze
drongen tegen hem op. Nu ging dat fijne
Men werd in Zaandam alras gewaar, dat domineetje de Zaan in! Of hij hun nog wat te
euw leven in de »*un® kerk gekomen vertenen had! Wel ja, hij had nog wat te ver-
Men zong den kleinen dommee het tellen, ben niet b&ng dfi Reere yoor
Zijn profeest Jona een visch stuurde, opdat
hij niet verdronk, wat zal God "voor mij dan
niet zenden? Want Jona was voor Gods bevel
weggevlucht en werd op dien verkeerden weg
den nog behouden. En ik ben door den Heere
ÜHPüüoJezus naar Zaandam gestuurd, om jullie te
hij zich rust- Zaterdags-avonds kon men hem vertéllen, dat wie niet in den Heere Jezus
Vraagt inlichtingen betreffende molestschade-
verzekering voor Uw eigendommen, alsmede
voor Uzelf (persoonlijk letsel) bij de makelaar»
PONTIER KARREMAN
WESTERSINGEL 9
TEL. 38535 ROTTERDAM.
Optreden van de Duitsche
luchtmacht
Twee Engelsche vliegtuigen
neergehaald
Gistermiddag, aldus het D.N.B., heeft een
Duitsch gevechtsvliegtuig met succes een aan
val in scheervlucht ondernomen op de spoor
baan van Ipswich naar Felixstowe aan de
Noordzeekust. De bommen troffen doel en
vernielden den spoorweg op verscheidene
plaatsen.
Duitsche jachtvliegtuigen hebben Woens
dagmiddag boven het Zuidelijk deel van de
Noordzee een Engelsch vliegtuig van het type
Bristol-Beaufort neergeschoten.
Gistermiddag hebben Duitsche jachtvlieg
tuigen boven de Noordzee ook nog een Brit-
schen bommenwerper van het type Bristol-
Blenheim na een kort gevecht neergeschoten,
Een Duitsch gevechtsvliegtuig heeft
gisterochtend van zeer geringe hoogte de
haveninstallaties van Margate, aan de
monding van de Theems, met succes aan
gevallen. De bommen troffen de kade en
gebouwen aan de haven. Er konden aan
houdende ontploffingen en branden wor
den waargenomen.
Dinsdag groote bedrij'vigheid
Reuter meldde gisteren uit Londen:
De vijand heeft Dinsdag in verscheidene
deelen van Oost-Engeland een groote bedrij
vigheid ontwikkeld. In de buurt van Londen
werden eenige bommen geworpen. Daarbij
werden eenige huizen beschadigd en ver
scheidene slachtoffers gemaakt.
Centrale houtinvoercommissie
De secretaris-generaal van handel, nijver
heid en scheepvaart heeft een commissie in
gesteld onder den naam van centrale hout
invoercommissie, welke tot taak heeft den
houtinvoer te bevorderen en het rijksbureau
voor hout te adviseeren en bij te staan in aan
gelegenheden, welke met den invoer van hout
verband houden.
In deze commissie zijn benoemdtot lid en
voorzitter: F. B. J. Gips te 's-Gravenhage; tot
leden: W. Bruynzeel te Zaandam, ir. W. L.
Ghijsen te Middelburg, F. H. Pont te Zaandam
en A. van Riesen te Bergen op Zoom.
ZON EN MAAN
Zonsopgang 24 Jan. 9.35; ondergang 18.10
Nieuwe maan Maandag 27 Jan.; eerste
kwartier Dinsdag 4 Februari, volle
maan Woeasdag 12 Februari
Prol. L Lindeboom
Nu Zaandam. Met de bekende aanvallen
hij dan menigmaal voor 1
en actief worden! straten,
op de sociale of religieuze tydvragen en alras
lijk, dat hier' nogeens het Woord Gods groepeerde zich een schare toehoorders om
zuiver verkondigd wordt." Inderdaad weet hem heen, die luisterden of in debat traden,
men er een samenkomst te beleggen. Voor
6 personen hield Lindeboom er een bijbel
lezing in het huis van een Roomschen gast
heer. Doch straks durfde geen Roomsche domineetje" in de buurt
gelooft, eeuwig omkomt; en ik doe dat in ge
hoorzaamheid aan Hem!"
Zulk een geloofsmoed verwonderde den
oruws ten Zaankanter, en Lindeboom liep rustig
bracht hij het gesprek spoedig tusschen hen door naar huis.
- Zoo werd de weg gebaand voor Linde-
boom's eigenlijke doel: de Kerk.
Er kwam wonderlijke zegen in Zaandam.
Hoe kon hij de menschen aanspreken! Ze Heele gezinnen kwamen tot Christus. Overal
langzamerhand in Zaandam <vel kwamen open deuren. Een vrouw vindt een
als dat „fijne kalenderblaadje op straat. De inhoud treft
want hij hield haar. Geen der buren kan het haar uitleggen.
niet De fijne dominee wordt erbij gehaald. Hij
op, niet te vloeken,
In de debatingclub der liberale heeren gaat, en straks opent Lindeboom
heen hij en trad er in discussie over de huisje op 't Fransche Pad een zondaj
op straat en ge waart
,W1 hem af, als hy begon te spreken van coodigt haar ter kerk. Kan ze niet.om de
den Burgemeester een bezoek heeft gebracht Gods rechterstoel en Christus' genade-aan- kinderen? Die kunnen zoolang in de con-
en gezegd: dan ga ik op de markt staan bod. En hij durfde ook de meer ontwikkelden sistoriekamer bezig word.en gehouden. Zij
onder zoo'n boom en hang
van Adam en Eva en ga o'
spreken; want ik ben geroepen, hier het
zuivere Evangelie te brengen! Nu, dan had
den zij hem toch nog liever in een lokaal!
Hoe rijk is dit werk gezegend! In 1873
kwamen eiken Zondag reeds 20 menschen doorn in het oog. Een adres
samen om Gods Woord te hooren; in 1874 Kerkeraad ging
zijn eigen Christ. Geref. dominee.
'74, gelukte het laatste ten deele: eerst
huisje op 't Fransche Pad een zondagsschool.
De stoelen gaan eiken Zondag aan kant en
de banken komen van zolder.
Straks telde de gemeente 400 zielen; de
dominee had echter 300 leerlingen op de
cateohisatie en 6QtL hoorders in de kerk, hoe
den Burgemeester om de wel deze eigenlijk maar 400 kon bevatten.
In 1875 kon een kerk met 800 zitplaatsen in
gebruik genomen worden. Natuurlijk be
perkte de onvervaarde Evangelist zich niet
trad er in discussie over
accinatie.
Voorai bij zijn toespraken op de kerk-
ioven trok hij de menschen.
De Zaandamsche kermis was Lindeboom een
Chr. Ger.
tot Zaandam; men weet, hoe het in het mo
derne Noord-Holland boven het IJ gesteld
was. Tijd noch krachten sparende, hield Lin
deboom in allerlei dorpen zijn felle en toch
lokkende voordrachten tegen Domela Nieu-
wenhuis en het modernisme, stichtte overal
Evangeliesatieposten, Zondagsscholen, alles
weer voorspel tot het eigenlijke doel: kerk
stichting. En steeds breeder werd zijn arm
slag; Conferenties voor Inwendige Zending
werden belegd, een colporteur-bijbellezer aan
gesteld, en ver buiten N. Holland onderging
men den stimuleerenden invloed van zijn
streven, met vurige volharding voortgezet
Afzonderlijke vermelding verdient nog de
arbeid op de Internationale-Koloniale Ten
toonstelling te Amsterdam in 1883. Linde
boom had reeds meegeholpen om geld in te
zamelen voor de Bijbel-kiosk op de tentoon
stelling van Parijs in '78. Toen hier die
wereldtentoonstelling komen zou. was hij aan
stonds actief. Er moest ook hier een bijbel
tent geplaatst worden. De Commissie voor
Inw. Zending in Noord-Holland, „Filippus"
en de Zendingszaak (A'dam) sloegen de han
den- ineen. Het Britsche Bijbelgenootschap
wilde hulp verleenen.
De kiosk was een achthoekig gebouwtje;
de drie achtervlakken waren dichtgetim
merd, de vijf andere elk door twee glazen
deuren gesloten, die gemakkelijk konden weg
genomen worden. Bij gunstig weer stond de
tent dus geheel open en kon men de bijbels
en boeken gemakkelijk bezichtigen. Enkele
stoelen stonden binnen, zoodat men er ook
samenspraken kon. In de vakken boven de
deuren prijkten de opsohriften: Gereformeerd
Tractaatgenootschap „Filippus"; Commissie
voor Inwendige Zending in Noord-Holland;
Vereeniging de Zendingszaak; British and
Foreign Bible society; Nationaal Bible society
of Scotland; London Tract society. Op twee
schilden prijkten de woorden: De aarde is
des Heeren, mitsgaders hare volheid, Ps. 24:1;
Het Woord onzes Gods bestaat in eeuwigheid,
Jes. 408. Op iederen hoek van het dak
stond een vaas met bloemen en aan elk der
acht hoekpunten was verder een hangplant
bevestigd. Binnen stond een aldoordraaiende
offerbus, die den bezoeker in vier talen te
lezen gaf: Onze Vader, Uw koninkrijk kome!
De kiosk mocht zich m groote belangstel
ling verheugen, veel Bijbels werden ver
kocht, tallooze tractaten uitgereikt en menig
goed gesprek werd binnen gevoerd.