bü kou!
MN DAG 20 JANUARI 194T
PAG. 3
on DE KOE ALS TREKDIER
m:t| In de grijze oudheid als
"Jei,1 zoodanig gebruikt
-jder# goede eigenschappen
3de voor dit doel
iral voor het kleinbedrijf
juiskele streken van ons land kan men
joedjur niet zooveel meer als vroeger, de
dertrekdier zien gebruiken. Voor velen
verheffend gezioht. Er zit, dit
er ti we toe, iets onedels In, iets dat je
jit. Dit zal voornamelijk komen, door-
*n de koe meer als melk- en vleesch-
elhte beschouwen, dan als toonbeeld
ke ikomt het in ons land nog wel voor,
Kjfdjkoe voor de wagen of de ploeg ge-
nl. i wordt, vooral in het kleinbedrijf.
Rapport van den „Dienst der
joerenbedrijven" dat handelt over de
liitkomsten van de voorbeeldbedrijf-
®renl938'39, welk rapport kort geleden
daaén troffen we van ir. W. J. Dewez een
0%nt hoofdstuk aan over de koe als
va|( waarvan we hier het eerste, het al
ia teï gedeelte laten volgen:
'svefekdier, zoowel voor het vervoer van
f1 alsook voor den veldarbeid, werd
reeds in de oudheid o.a. in Egypte
iede^estina' alSemeen gebruikt. Maar ook
Jjen dage zijn er nog uitgestrekte dee-
aarde denken wij slechts aan
^ndsch-Indië, Britsch-Indië en China
\r het rund als trekdier in het land-
idrijf dezelfde rol vervult als bij ons
Va.
algemeene verbreiding en toepassing
f reeds op, dat het rund bepaalde
happen bezit, die het voor het gebruik
evefdier geschikt maken.
het algemeen is het rund kalm en
dlgVan aard. Daardoor kan feitelijk ieder-
(fs een kind, er mee omgaan. Het dier
I zijn gemoedsrust niet, wordt niet
chtig, ook al is de leider eenigermate
en wijken dientengevolge zijn hand-
af van de aangeleerde,
f ustige natuur uit zich ook in 'n lang-
i maar regelmatigen gang, in vasthou-
t+d en volharding bij 't werk, waardoor
e'^ote weerstand zonder schokken over-
wordt. Vandiaar dat, vóór de toepas-
:r mechanische trekkracht, runderen,
i speciaal ossen, haast algemeen ge-
werden bij het dichtploegen van heide-
^hgrond, bij welk werk taaie vasthou-
1 juist een vereischte was. In de ver
en verzorging stelt het rund geen
jben (eisohen, terwijl het, omdat het veel
ties verwer'ten kan, betrekkelijk goed-
amh£ bet onderhoud. Speciaal geldt dit
benei de langere rustperioden, die het veld-
J„aanleeren" voor het gebruik als trek-
•aagt weinig tijd en moeite, terwijl bo-
de kalme aard het dier weer direct
r doet zijn, ook na enkele dagen van
rust tijdens het werkseizoen.
i ander trekgereedfechap kunnen een-
goedkoop zijn.
het gebruik als trekdier of nadat
:oodanig heeft afgedaan, levert het
bezitter bovendien nog waardevolle
enheCten (melk of vleesch).
3 eigenschappen leveren voor het ge
il het rund als trekdier voor bepaalde
C. Slven en onder bepaalde omstandigheden
deels van oeconomischen aard
k «ïyen een zoodanig gebruik van het paard,
als lafste werd dan ook aanvankelijk meer
als rijdier, vooral in den krijgsdienst,
en <*der daar waar ook overigens snelle ver-
en ajing 0ver grooteren afstand gevraagd
(rijtuig, postkoets e.d.).
nemend gebrek aan arbeidskrachten,
1 oriL
hoogere eischen welke aan de bewerking
van den grond gesteld werden, n.l. een diepere
bouwvoor en een sterkere verkruimeling van
den grond tijdens het ploegen, maakten het
rund door zijn langzamen gang voor het be
drijf op den klemgrond minder geschikt; ten
deele geldt zulks ook voor het grootere bedrijf
in den zandgrond.
Voor het kleine bedrijf in de zandstreken
biedt het gebruik van het rund als trekdier
echter nog steeds voordeelen, in vele geval
len zelfs groote voordeelen. Laur drukt zich
daarover in zijn „Wirtsohafslehre des Land-
foaues" (2e druk blz. 133) aldtis uit:
„Es gehort zu den Vorteilen kleinbauer-
lichen Betriebsweise, dass men hier auf die
Haltung besonderer Zugtiere verzichten und
die Arbeiten als Nèbennützung von Klihen,
Stieren und Jungvleh bezorgen kan-n. Von der
voller Ausnützung dieses Vorteiles kann die
Rentabilitat kleinbauerlicher Wirtschaften oft
in ausschlaggebender Weise beëinflusst 1
In Midden-, Zuid- en Oost-Europa wordt dan
ook het rund en dan speciaal de os en (of) de
koe nog vrij algemeen als trekdier in het
kleine bedrijf gebezigd, in Nederland echter
werden deze dieren maar zeldzaam als zoo
danig gebruikt.
Wat heeft den kleinen boer er in ons land
toegebracht om van de koe als trekdier af
te zien en daarvoor in de plaats het paard te
stellen? (Want dat ook in Nederland en hier
zeker in de Zuidelijke zandstreken, koe en
(of) os voorheen vrij algemeen als trekdier
benut werden, staat vast).
De voornaamste reden is er een van psy
chologische aard. De betere uitkomsten aan
het eind der vorige en in het begin van deze
eeuw van de gemengde bedrijven, ook in de
zandstreken, leidden er toe, dat vele kleine
boeren door het ontginnen van woesten grond
hun bedrijfje konden vergrooten. Het meer
dere en ook zwaardere werk wat dit met zich
bracht, kon niet meer door de koeien op tijd
klaar komen en daarom werd een paard aan
geschaft. Langzamerhand kwmen er zoo meer
paarde-bóeren in het dorp en tegenover hen
gingen de koe-boeren zich eenigszins als min
derwaardig beschouwen. En ook zij, ofschoon
hun bedrijfje geen uitbreiding onderging,
schaften een paard aan. De jongeren vooral
achtten het beneden hun stand om nog met
een koe of os te werken. Deze eerzucht, groot
doenerij of zooals Aereboe het uitdrukt „Peer-
de krankheit", heeft later vele kleine be
drijfjes ten gronde gericht en zal dat ook in
toekomst nog doen. Want hoe meer door de
toeneming van het autoverkeer, ook ten
plattelande, de oorspronkelijk aanwezige ne
venverdiensten met het paard in den vorm
van vrachtrijden verloren gingen, des te meer
bleef de dure trekkracht van het paard on
benut en des te grooter werd het aandeel in
de totale bedrijfsinkomsten, dat door het
paard opgegeten werd. Grootdoenerij is echter
ook bij individuen en individuen-groepen vast
ingekankerd kwaad, dat moeilijk uit te roeien
zal zijn!
Verschillende kleine boeren gingen over
tot het aanschaffen van een paard in den tijd
toen de paardenfokkerij nog een hoog rende
ment ga!, het veulen dat jaarlijks verkocht
kon worden, vertegenwoordigde voor het
kleine bedrijf een flink stuk inkomen. Dat
is de laatste jaren echter ander geworden.
Eenigszins heeft ook het steeds zwaarder
maken ven landbouwwerktuigen en karren
zulks van de zijde der fabrikanten er toe
bijgedragen om de koe, waarvoor deze zwaar
dere werktuigen niet voldeden, als trekdier
op zij te zetten. Maar ook daardoor namen
de uitgaven voor aanschaffings- en onder
houdskosten voor het kleine bedrijf weer toe.
En dan stond het gebruik van de koe als
trekdier etnigszins aan het streven naar ver
hooging van de productie van het rundvee
in den wef, omdat door dat gebruik de melk
productie ongetwijfeld kon benadeeld wor
den.
Vicks beproefde
3 minuten-massage
Voor bedtijd: (j^
1. Flink Vicks VapoRub op keel
en borst wrijven.
2. Ook de rug inwrijven en
3. dikke laag op de borst wrijven
en met warm flanel bedekken.
Deze beproefde massage werkt direct
als papplelster en door Inademen der
geneeskrachtige Vieks-dampen. Uren
lange werking en als gevolg ver
kwikkende slaap en spoedig herstel.
Nu hangt het er echter maar van af, hoe
men de koe als trekdier gebruikt Is dat ge
bruik niet overmatig en vooral niet tijdens
de grootste hitte van den dag, gunt men het
dier behoorlijke rustpauzen, o.m. om te kun
nen herkauwen, en behoorlijke rustperioden
vóór en na het afkalven, dan zal de melkpro
ductie als regel maar weinig dalen, indien
men de dieren voor den extra-arbeid dien zij
moeten verrichten ook extra voer geeft. Bo
vendien zal zooals in de practijk gebleken is
en o.a. A. Morgan proefondervindelijk aan
toonde, bij matige inspanning het droge stof-
en vetgehalte der melk een geringe stijging
vertoonen, zoodat de totale dagelijks gele
verde hoeveelheid vet gelijk blijft of nog zelfs
iets toeneemt
Ongetwijfeld spelen in deze de bouw en de
algemeene constitutie van het dier een rol;
de reactie zal bij zeer productieve dieren al
licht sterker zijn dan bij minder productieve.
Ten slotte hebben ook het toenemende snel
verkeer en het doordringen van den stadschen
„tempo-geest" weer een psychologische
factor -ten plattelande, de langzame en wei
nig temperamentvolle koe van de wegen en
den akker verbannen. Aan- en afvoer van 't
bedrijf over eenigszins grooteren afstand wordt
nu echter veelal door vrachtauto's verzorgd,
ook voor het kleine bedrijf.
Als werkelijke bezwaren tegen het gebruik
van koe of os als trekdier kunnen gelden:
lo. de soms zeer verspreide ligging van de
perceelen, die tot het kleine bedrijf behooren;
2o. de vatbaarheid van deze dieren voor
mond- en klauwzeer en 3o. het niet op tijd
klaar komen van het werk, indien dat zich
ten gevolge van ongunstige weersomstandig
heden opgehoopt heeft. Deze bezwaren zijn
er; zij zijn echter niet van dien aard, dat zij
het gebruik van de koe of den os als trek
dier onmogelijk maken.
Onderwijs
ONDERWIJZERSBENOEMINGEN
Amsterdam. Hildebrandtschool. Tot on
derwijzer: de heer W. Nug teren Jr. te En
schede.
BI eis wijk. Chr. school. Tot onderwijzeres:
mej. J. A. Hoogesteege te Hillegersberg.
Tot kw. m. a.: mej. G. Schoolenberg te
Hillegersberg.
Hattem. Chr. U.L.O.-school. Tot tij del. on
derwijzer: de heer H. Lijster, wachtg. Chr.
U.L.O.-school te Delfzijl.
Putten. Chr. school-Voorthuizerstr. Tot
tijdel. onderwijzeres: mej. W. J. Bong ers te
Wagenlngen.
Oprichting ambachtsschool
Te Ridderkerk
Reeds in 1938 zijn er te Riddei-kerk plannen
besproken voor de stichting van een ambachts
school, doch de meeningen waren verdeeld
over de vraag of deze school neutraal dan wel
christelijk zou zijn. De vereeniging Ridderkerks
Belang diende toen bij den gemeenteraad een
verzoek in om medewerking te willen verlee-
nen voor de stichting van een christelijke am
bachtsschool, doch de raad wenschte de mede
werking niet te verleenen. De vereeniging
wendde zich toen tot de regeering met het
verzoek uit te spreken de noodzakelijkheid van
de totstandkoming van zulk een schooL Thans
is het verzoek der vereeniging voor een sub
sidie-verleening voor een christelijke ambachts
school door het departement van onderwijs via
Gedeputeerde Staten aan den raad gezonden,
met verzoek, het oordeel van den raad hier
over te mogen vernemen.
De meerderheid van het college van B. en W.,
bestaande uit den voorzitter en den heer
Groenenboom, is van oordeel, dat het verzoek
van Ridderkerks Belang moet worden afge
wezen. Hoewel de voorzitter in beginsel voor
een christelijke school is, meent hij, dat de
stichting van een neutrale school thans meer
kans van slagen heeft. Hij wijst ook op de
onsympathieke houding, door het bestuur van
Ridderkerks Belang in 1938 aangenomen, toen
het een „open brief" aan de raadsleden zond,
waarin zij, die een algemeene ambachtsschool
voorstonden, voorgesteld werden als „wolven in
schaapsvacht". Thans wordt te Ridderkerk een
avondvakteekenschool geëxploiteerd door de
vereenigingen Ridderkerks Belang en Ridder
kerk Vooruit (de laatste is een neutrale ver
eeniging) en nimmer is iets gebleken van
scherpe verhoudingen tusschen deze besturen.
Zeer zeker zou er ook thans iets goeds te be
reiken zijn ten opzichte van een ambachts
school, eveneens geëxploiteerd door beide ver
eenigingen, doch Ridderkerks Belang weet van
geen toegeven. Niet vergeten mag worden, dat
bijna alle groot-industrieelen, op wiens steun in
de toekomst moet worden gerekend, voor een
neutrale school zijn. De voorzitter is er van
overtuigd, dat stichting van een uitgesproken
christelijke ambachtsschool thans niet in het
belang der gemeente is en hij wil den raads
leden hoofd voor hoofd afvi-agen, wat het
waarachtig belang van Ridderkerk in de ge
geven situatie vereischt: öf een ideaal na te
streven dat: thans toch niet te bereiken
is, öf te aanvaarden hetgeen thans naar ver
trouwd mag worden, te verwezenlijken zal zijn.
In December 1940 is een schrijven ingekomen
van het departement van opvoeding, weten
schap en cultuurbescherming waaruit blijkt, dat
de regeering de oprichting van een ambachts
school te Ridderkerk zou toejuichen met het
oog op de groote jeugd-werkloosheid en het
vooruitzicht van een belangrijke opleving in de
metaalindustrie, welke verwacht wordt na den
oorlog.
Ook de afd. Bolnes Slikkerveer van de
Maatschappij tot Nut van het Algemeen, voor
standster van een gemeentelijke ambachts
school, heeft den raad medegedeeld, dat zij,
indien de raad mocht besluiten tot stichting
van een „bijzondere ambachtsschool", verzoekt
te bevorderen, dat de school zonder uitgespro
ken politieke of godsdienstig-sectarische rich
ting zal zijn.
De meerderheid van het college van B. en W.
adviseert den raad geen medewerking te ver
leenen aan het verzoek van „Ridderkerks Be
lang voor een christelijke ambachtsschool,
doch een, uitgaande van „Ridderkerks Belang"
„Ridderkerk Vooruit" samen.
als hoofd van de toenmaals opgerichte school
voor L.O. en U.L.O, aan den Eusebiusbulten-
singel te Arnhem.
Met wijlen den heer K. Brants te Haarlem
riep de heer Uittenbogaaxd de Ver. voor Chr.
Mulo in het leven, die hij tal van jaren als
lid van het hoofdbestuur en laatstelijk als
vice-voorzitter dienen mocht. Vele jaren is hij
eindredacteur geweest van Ons Muloblad, het
orgaan van de Ver. voor Chr. Mulo en den
bond van besturen van Chr. Muloscholen. Ook
heeft hij zitting in het bestuur van de rege
lingscommissie voor het Mulo-examen. Sinds
1918 was de heer Uittenbogaard voorzitter
van de afd. Arnhem van de Ver. van Chr.
Onderwijzers enz. Het Internationaal Verband
van Chr. scholen werd mede door hem in het
leven geroepen en hij dient dit als penning
meester en redacteur van het orgaan. In die
kwaliteit heeft hij in het buitenland tal van
voordrachten gehouden.
Ook in zijn woonplaats beweegt de heer
Uittenbogaard zich op verschillend gebied. Hij
is bestuurslid van de Chr. Meisjesschool, voor
zitter van de Chr. Oranjevereeniging, be
stuurslid van de Geref. Evangelisatievereeni-
ging „Kom en zie" en ouderling van de Geref.
Kerk. Sinds 1917 dient hij de Ohr. Oratorium-
vereeniging te Arnhem als voorzitter en ir
1932 richtte hij mede de Groep van Chr. Ora-
toriumvereenigingen van den Kon. Bond
Chr. zang- en oratorium vereenigingen op, ter
wijl hij voorzitter is van het Groepsbestuur.
Bjjkans een kwart eeuw was hij leeraar
de Chr. Normaallessen, terwijl hij examinator
is van den schoolraad voor de Scholen met
den Bijbel. Van zijn hand zag een reeks
schoolboeken voor teekenonderwijs en de Mo_
derne talen het licht.
Na in 1937 zijn 40-jarig jubileum als hoofd
van zijn school te Arnhem te hebben gevierd,
verliet de heer Uittenbogaard het onderwijs
met pensioen en werd zijn zoon, de heer J.
Uittenbogaard te 's-Gravenhage, in zijn plaats
benoemd.
De verdiensten van den nieuwen voorzitter
.vonden erkenning in zijn benoeming tot rid
der in de orde van Oranje-Nassau.
Het nieuwe dag. bestuur
Het hoofdbestuur van de Ver. voor Ohr.
Mulo heeft tot vice-vóorzitter benoemd in de
plaas van den heer W. Uittenbogaard, de
heer H. v. d. Tol te Rotterdam en in diens
plaats tot algemeen adjunct de heer H. H.
Broekstra te Heerenveen. De heer J. Go-
rissen te Groningen blijft als secretaris
fungeeren.
De nieuwe voorzitter
Het hoofdbestuur van de Ver.
Mulo heeft tot voorzitter benoemd i
van den heer J. Th. R. S.chr
Heemstede, die na een groot aantr
zoodanig te hebben gefungeerd, is i
den heer W. U i 11 e n b o g - d
hem, eveneens een bekend figuur li
van het onderwijs in het alt uneen,
Mulo in het bijzonder.
De nieuwe voorzitter, die 9 J?
Harmeien werd geboren, bezocht c
berg te Nijmegen en trad in 1891 o
wijzer te Bodegraven. Vervolgens
onderwijzer werkzaam te Amstei.
kum en Leiden om 1 Aug. 1897 op te treaen i -
TÓCH HET VEREISTE
DIPLOMA I
Velen hebben, ondanks ongunstige omstan
digheden, hun doel bereikt, en hun toekomst
verzekerd na een aan om Instituut vol
brachte schriftelijke studie. Hier liggen wel
licht mogelijkheden ook voor UI Blijkens
onze resultaten van elk jaar Is ons schrifte
lijk onderwijs even doeltreffend als de beste
mondelinge opleiding doch het bespaart
U bovendien veel tijd en kosten en het
bereikt U overall Vraag eens vrijblijvend een
der volgende Prosp. aan, met vermelding
van No. 90.
M.U.L.O. A en B; H.B.S. A en B; Staats
examen A en B; Akten L.O. en M.O.;
Ion; Wiskunde (H.B.S.-
l'ookhouden (alle ex.);
(Ned., Fr. D., Eng.,
rodsdiploma; Steno-
•loma; Agent Levens-
Ontwikkeling: Mu-
eschiedenis; Tekenen,
iding door volledig
:n. Aansluiting aan
Ing. Examen-garantie.
ien tijde.
Aan de mededeelingen van het Centraal
bureau voor de Statistiek, afdeeling Cultu-
reele Statistiek, ontleenen we dat het aantal
volksuniversiteiten in ons land in het werk
jaar 1939/40 24 bedroeg, dat is evenveel ala
een jaar tevoren. Aangezien de V.U. to
Utrecht een onder-afdeeling te Zeist in het
leven riep, steeg het aantal onder-afdeelin-
gen van 4 op 5. De neutrale volksuniversi
teiten zijn behalve die te Heerenveen, aan
gesloten bij den Bond van Ned. Volksuniver
siteiten te Rotterdam, terwijl de R.Kath.
V.U. behalve die te 's-Hertogenbosch zijn
aangesloten bij de Kath. Cultureele Federatie
te Breda.
Behalve in Limburg en Zeeland treft men
in elke prov.e en of meerdere Volksuniversi
teiten aan.
Wat de subsidies betreft worden de V.U. te
Bussum en te Haarlem vanwege de Prov.
Noord-Holland gesubsidieerd, terwijl de Prov.
Groningen die in de stad Groningen subsidie
geeft. De V.U. te Bussum, Deventer, Enschedé,
's-Gravenhage, Groningen, Haarlem, Tilburg
en Utrecht ontvangen subsidie van het ge
meentebestuur. Die te Amersfoort, Einhoven
en 's-Hertogenbosch genieten financieele
steun van andere lichamen.
Wat de verdeeling der cursussen betreft
over verschillende onderwerpen, werden de
meeste cursussen gegeven in de talen, n.l. 68.
Daarna volgen die in de letterkunde (40), af-
stammings- en erfelijkheidsleer en de biolo
gie c.a. (36), algemeene politieke en cultuur
geschiedenis, folklore en sociale wetenschap
pen (30). Het aantal op zichzelf staande le
zingen, voordrachten etc, steeg van 251 op 270.
Het aantal excursies en reizen verineer derde
met 2 en steeg tot 59. Kortere cursussen trek
ken over het algemeen meer deelnemers dan
die van langeren duur.
HET MULO-EXAMEN
Het hoofdbestuur van de Vereeniging vooj
Chr. Mulo heeft tot leden van de regelings
commissie voor het Mulo-examen benoemd
de heeren R. A. C. R o t h f u s z te Amster
dam en W. Blok te Apeldoorn.
Examens
Seml-arts examen: H. B. Struivig de Groot, F.
Xan der Bii1' c- Broeksma, B. F. Balla.
Arts-examen: mej. R. Overbosch, M. Pannevls.
i. J. J. Montanus.
Groningen. Candldaats godgeleerdheid de heer
fedeelta:
Ste 6Gro-
Amsterdam. Gem. Universiteit. Doctoraal i
kunde de heeren: F. M. Haagsma, E. F. Face
Scheffer en J. Bijlmer.
Pan American Airways
Een tweede transatlantische luchtlijn.
voorbereiding voor een tweede transatlantische
luchtlijn. Deze zal van Lissabon over Portu-
geesch Guinea aan de Westkust van Afrika en
het Britsche eiland Trinidad (waar de Ver.
■Staten een steunpunt hebben verkregen) naar
New York loopen.
Deze route is bijna tweemaal zoo lang als de
route via Bermuda, die door dé Clipper-vlieg-
booten worden bevlogen. De maatschappij is
echter van meening, dat de gunstiger weers
gesteldheid op het nieuwe traject, in het bij
zonder gedurende den winter, dit nadeel zal
opheffen. De vergunning van de regeering van
de Ver. Staten voor de exploitatie van deze
nieuwe lijn is nog niet verleend.
"BEURS VAN AMSTERDAM
ZATERDAG II JANUARI
HAKlOfficieele noteeringen, medegedeeld door de Vereeniging v. d. Effectenh
een 1 bieden f laten gedaan tn bieden t gedaan en laten
OBLIGATIËN
V.K. 11.30
>aarï94o bit/ïoo 99*
1940 2* ƒ500 96
»n 1940 bit ƒ500 99*
1936 100 3 98
^936 500 3 98 H
1937 100 3 82
1937 500 3 83#
s100 3 84H.
hel
r op
0 3 84^
0er w Nederlandich-Indiè
"35 100 34 90§ -
d J935 500 3J 90§ -
3' 100 3 90 -
s ?P»937 500 3 90>4
is 1937 A 100 3 908fe -
en f01937 A ƒ500 3 9c
^'PROV. en GEM. LEEN.
Amsterdam:
1 19363i 874
I 19373i 839i
1937 2'_.-3J 88
Jicht 1 1937 3-4*„ 34 8894 h
1937 5*—34 83X
193? 6, _3J 84 H
193 8*._.34 84
vai)Apeldl«'37 34 92>j
Dordrecht:
greet 19382* 6
c^Geld.l«'38 3 91K 91
H Geld. 1®'38 24 97 6yt
r gen 's-Gravenhage:
1937 1«..„34 96 1
Groningen (Gem.):
Fr.-Gron.4 101 IH
Fr.-Gr. DA 3j 96JH 6X
Fr.-Gr.(34 3 90
'sGrav2%u 34 98
HaarL B D 34 91>i 90*
HaarL34 92 0Of
Hollands A 4 97f 5*
Hollands L 4 97f 5*
HollandsK 34 89H/ 7*
H.v. Ned. Q 34 89*1 8*
InsulaireK4 94 3*
Insulaire S 34 88* 2*
Intercom... 4 98 8
MH.Cred04 94f 6*
MHC2%vu34 86* 6*
Nation. B.. 31 89* 8*»
Nation. (34) 3 81* 2'
NHVeen.K 31 93*j 3*
N-HGr.UD 34 88 8*
Overijsels.. 4 98 a**
Residentie 34 81 lf
Rotterdam 4 93+ 2*
Rotterdam 34 84*+ 3*
Utrechts... 4 99+ 8
Utrecht vu 34 92* 2
Zeeuwsch. 3* 87* 7*
Zuider KL 3* 90* 89
Z.-HolLZ..34 88*/ 8
Z.-Holl-v u 34 90*' 89
Werkzaam in hel buitenL
HollandBk 6 22 2
HoiiandBk44 22 2
|Holl.-Can 5 22 2
jN.Ned-Am 5 27 7*.j
Scheepverband Mpljen.
1X1
V.K 11.30
Sem.Ch.ïeö 64* 8
Sem. Cher. 44 47* 7*
Sem. Cher. 4 47/ 6
Serajoedal 5 48 49
PREMIELEENINGEN
Nederland
AmstCgb.kS 99* 9
AANDEELEN
te
N.-H. 3* '38 3 88*
N.-H.8-j'38 2i 96*
Njjm.4* '37 34 92*
Rotterdam:
1937 4-5\- 34 81*
1937 6*3A 81*
1938 1*34 81*
Zuid-Holland:
BANK- en CRED.INST.
Ind.Disc.A3 67* 7
Kolon.Bnk 4 100*
NB.inst5 4 68*
NB.inst4-}4 68*
HYPOTHEEKBANKEN
Werkzaam in Nederland
A.Fr2%v.u 34 92* 1
A'daoxsche 34 90f 18
Arnh. EF... 34 92* 2*
Dordrecht 34 10* 8*
N Sch.v.34 81j
NatSch.vb. 4} 71
N.Sch.(Tr) 34 81
INDUSTRIEËN
Allan&Co5 92
Berg Jurg.34 90 8
Cham. Unie 5 101*
Drie Hoef.. 4} 102*
Emb -Hth-44 98*- 2*
K Hoogov. 4 100*
Le verZeep 44IOI*
Werkspoor 4 101
ZH.Bier'26 5 65*
MIJNBOUW
Limb.Stnk 4 97*j
PETROLEUM
GmEigend 44110*'
GmEigend 4 97*
Nat.Grb'30 5 99*- 100*
TabaksUC 7 16** r
SPOORWEGEN
N.-l 1937„34 88*
TRAMWEGEN
BANK- an CRED.INS
AmsterdBnk 111*
Holl Bk-Unie 100*
Javasche... A 290f 51
Javas 100 C 266 n
Javas 500 C 260f
N. LEscomp. 88
N.Bk 1000A 164 6.
N Bk ƒ100 0 167 8'
N.Bk. 1000C 165 5i
NB vZ-A ƒ500 109 0:
N.H.M^100C 125
Rotte rdBnkv 182/ a
Twents.BkA 122
Twents.BkC 128
UtrechtsBkv 29*
INDUSTRIEËN
Alg.NoritMJj 366 4i
Amat Droogd 201t
AmsL Superf lOa^-
15-20
Bergh's Fabrieken
250 A 173
1200P 101
Carp's Garen 186
CartenPapf. 170
Dikkers Co 285
Electro Z.-W. 209*
Embal Houth 71
Fokker Vlf.C 192
Gouda B Pw 202
Gruyter A P 147
GruyterBPw 166 U
HeemafA 147
Heineken'sA 191
Holland Sch. 102*
Hollam. Mlt 168
HolLdiaMlk. 234*
HollandsBeL 310
H Draad &K. 238
Holl Kunstz. 140*
lnt-Gew Bet. 140*
Int Viscose- 67
K. Beynes A 105
K.NEdelm. A 47
KEdelmPw 48
KNG.enZilv 23 -*
K Hoogoven 136
K..N Papiert. 162*
K N. Zoutind 468
K Pharmf. A 240,
K. Pharmf. C 289
KVTapijtf. A 110
KVTapijtPw 110
K.Zwav.Ketj 169
Korenschoof 120f
Kwatta148
LeverBrotC 121*
L.Brot.7gr. C 114*
L.Brouil F
L.BrotÖgr P 108*
Lint'sInd&H 102
Lyempf188
LljmenGelC 92*
Meelf.NBk C 270
Moll'sAutom 29
Mijnb. Werk. 92*
NLPortlCem 104*'
N.Gistf Sp A aaöf i
NedKabelf A 395
NedKabelfC 402* i
NScheepsb A 148
N.Scheepsb43.-
NedSpringst 160§
N.Stf. Keizer 2I8*
NymaK spin 215
Phil Gbz.. C 107*
Phil.Gbz.Pw 141
Reineveld. P 112
RotDroogdA 300*
Rutten'sBbr. 164
Schelde Nbz 74+
Scholt Aard. 164
Smit 81 Co.— 215
StokvH ƒ500 187*
Stork &Co P 126
TabPhilipsA 89* 1
Tab Phil. Pw 68*-
Veenend. Sp. 84»
Ver Blikfabr 201
VChemFabA 107 i
V Chem.Fb P 117-i
V.Glasf. Nbz. 168/
Ver.Holl.Sig. 87
VKPapierfA 140
VKPapierfP 147
V fouwfab A 120t
Verschur.Pw 189
Victoria Bisc 186
Vliss Katf P 116*
Werksp s A 178
West. Suiker 170
Wilt F"en A 163*
Wilt.Fijen.P 120f
WiltFijenAb 33
Wit'sBlanket 226+
WtjersI &H. 166
ELEC., GAS, TEL. enz.
ANIEM. Nbz 288
ANIEM.—C287* I
N L Gas.... A 264 I
N.-I.Gas Nbz 264 I
N LGas 100 C 26) 1
Tw C StrEl 280
HANDEL
BandaCr. Pw 21t
Born -Sum A 190
Born.-Sum C 196
Curagaosche 110 I
Europa-Azië 162 I
Hagemeijer. 115+
Hv Holl-Bom 47* I
Int.Cr.Rott A 2201
IntCr.Rott.C 225 1
Ned. Wvl-Mij 70+
Nw. Afrik A 28** I
Tela Co A 112
Zélander'sE) 78
MIJNBOUW
Alg.Expl.Mij 02*
Billiton.. 2* r. 441*
Billiton2* r C 446
Sarakr Gdv 27
PETROLEUM
Dordtsche. C 240
K.N.P O A. 247*
K.N.PC 264
Tarakan378
Ambaloetoe. 93
AmsLTapan 76
Fr.-Ned.KoL 00
Go en Anaga 107 108
Hessa146 0
N.LR&Koff 101 »96
Preanger76* 4
SumCaoutch 138+ 6
Tjoeroeg69/ 5
Wai Sumatra 145
SCHEEPVAART
H.S.M. 1000 101 2
Houtvaart—109* S
Ned.Sch. U.C 176
Niev Goudr. 286+
St De Maas. U6* C
St Oostzee... 176+ 6
fUIKER
V'dam C 481
Lawoe-OndC 87* 1
SuikerCultC 288 II
Arendsb.... A 829
Arendsb.... C 828
Deli-Batav C 189
Deli-Mij. C 266
Ngoepit210
THEE
Telaga Pat- 168§
DIVERSE CULTURES
Jav Bosch-E 22*
KoerintjL—99 91
Mich. Arnold 180 8!
DIVERSEN
Alg.aOnr.G 17*
AmstBallast 180* ?i
Amst Rij tuig 96*
Bl.hoed-Vr.v 67 f
Bijenkort. A 170 61
Gem.Eig.d. A 129* 1
Hellingmans 161* 81
Hth Alberta. 104 I
Hth Key.. A 112^ 1
Hth Key.. P 130 S
Hth Pont A 128 2(
Hth Pont.. P 117 1
Maxw L Gr. 34*
Müller bvu. 66.- >8,
N Eur Houth H8*
ReeuwijkMij 130 .1
Tabak ürnth.. 114 1
ZhSabanggr 114
SPOORWEGEN
CerroPascoC 33*
FiskRubb.C 10**
GemCigar.C 22*
Gen.Electr.C 33*-
Goodyear.C 21*
HudsonC 6**
Keesp.TimC 10**
Nat. Cash. C 14
Nat. Steel.. C 88*
N A.Rayon P 46**
Pack Mot C 4%
Procter&G C 64
Stan. Brandt 8*
Tenn.Corp.C 8+
UnAlrcraft 42+
US Rubber C 27*
U.S.SteeL Cp 121*
Electz. Gas. Telel
AmTel(Tr.k) 169
AmWatW.C 8*
ArkNatGasC 2*e
As.G.&EL Cp 2*,
CitServ. Cp 71*-
Comw Ed. C 30*
Cons. Edi*. C 27*
LHydro El. C 3*
Nederland
VJL l«k aet Set 4«k. Bek
401* 1000 4 100 -
'40 2* 1000 4 96
'40bltl0004 93*+
1911.Si 87*
Gr tb.-O 3i M*
1896/1905 S 77+
Cvlnschr3 76*+
Grootb. O 3 77+
'36 ƒ1000 3 94*
'37 ƒ1000 3 80
'38 ƒ1000 3 86*
N. W S.. 2i 66*1
Grtb.-O 24 66+
Nederlandsch-Indll
'35 ƒ1000 34 91§
'37 ƒ1000 3 85*
'37A ƒ1000 3 84*
Diversen
AssDryGl'p 66** 7*
AssDryG2* p 79*§ 80**
GreyboundC 12*+ 2*
MontWard C 40 40
SearsRoebC 89 3+
Won' tiCoC 38* 8*
Spoorwegen
AtchTop... C '8* 4
Balt.&Oh.Cp 7*e 7»
Kans.C S. Cp 18% 7*-
South.RwCp 28*
TRAMWEGEN
ModjokertA 4*
Industrieën
Am.C.&F Cp 67*
Am.Cr.SugC 10)
A.Hide&L. C 6,
AHide&LCp 28
Am Metal C 23)
Am.Radiat.C 8>
ASrnel' »gC 47
Am. Steel.. C 32/
Bay uk Cig C 27
CLAIMS
Kon.N Petr. 106.— I
GELDKOERS
Prolongatie. 'h
KOERSEN VAN 11 UUR
Paramount 10A*-%+
Gew. Rott. Tap. 75
Indragiri 128
Com. Wab. 1
Pref. Wab a lA*-%t
ACTIEVE FONDSEN
8TAATSLEKNINGEN
X-X *-X. H.-X X.-X X-Hi X-X,
BANK EN CREDIETINSTELL1NGEN
Kol.B/500A 189*
NIH ƒ600 A 129*
NHM 250 C 190+
NHM1000C 190+
NHM Res A
INDUSTRIEËN
A.Kunstz.A 104* *•-*+ *-* 4**-»t »-X+
BerkelsPA 47* - 8+
Calvé OL A 76/
CalvéOLC 78*» 8*-
Ctr Suik_A 200 194
Fokk. VLA 190 190/
L Br.UnilC 122* l*»-2 l*-2 1* 9-* *-*
Ned.FordA 381 836
PhGbaLA 197 7»-8* 7»-« 8»-20l* 2-8 2-3
PhGbaf J»w 141 40
Buitenland
AlLLud. St 25+
A Bemb A 16%
A Bemb. B 16*8 8*»
A.Bemb Cp 87 -87*
Am.C.&FC 33*e 2»-* *•-*
Am EnkaC 48* 49
AnacondaC S8*. 8-X1 W-X, -U~H X.-Xt X-M. X-X
Beth St C »3X »X-X, 1-X 4X X-Xt "K X-X
Chrysler. C 75*i 78*
C. Wright C 10* 10*
GemMotC 60* 50%
Int Nick. C 27* 27*
Ken.Cop. C 36*. *•-*, -*
N Dairy C 14* 16
NAAviat.C 17* l7*«*
NARayonA 28* 23%
NARayonB 23* 23%
Rep.SteelC 24% 4*»-*i 6»-*, <%»-5*l 6-*+ *»-*i *•-*
U.S SteelC 86* *•-* *-* *-7 7-* 7-*t *-*
ELECTR. GAS TEL. TEL EN WAT.M1JEN BuUenland)
Cit Serv C 6*, - a*,
Comm.w C 1+
iniT&T C 3*,
North A C 18*8 8*
Radio C 6*g
MIJNBOUW
OBorneoA 206* 200
O Borneo P 219*
PETROLEUM
VJS. lak. 2e t Bek. 4ek. öek. 6ek Teh.
DordtschA 286* 87*
DordtschP 249* 53*
K-Ned.P. A 281 8»-4* 3*-4 8*-4* *-»+ »-* 4*-6*
Buitenland
ContOiLC 90*»
Mid ContC 18*
Phillips... C 86
Shell UnC 11* %•-•+ lsy» si/u I3i^»-B
Tide Wat C 10*. t X*-X. '«/as X+
RUBBER
A'dam ƒ100 - -
A'dam+lOOO 268*+ 5*»-7* #8 7»-9* 8*-70+ 69*-71
AmstertLC 270*
Bandar210+ 8*§ 17»
DeU-BatA 211+
Deli-Bat C 219* 13
KemLemb. 177 74
Lamp.Sum 96+
Majan-L. A 11f 4*
Majan-L C 80*
N.Noorsche 111* 1*»
Oost-Ja va. 141
Oostk. ƒ50 169* 6j
Oostk. ƒ500 161
Serbadjadi 129* 80
Silau Sum. 116* 6*
Sum. Rubb. 218 92
V1C.O176 7»
Buitenland
IntercontC 4% 6+
SCHEEPVAART
H. AmLfc A U8* 9»-*1 8-* *+-* 4-*+ *-6t 6
Jav.ChJ. A 160* *-1+ 1* 2+ 2-* l*-3*
KNSM Nb. 166*+ 64 5* 6+ 6
K PaketA 236 40*»
N SchvU.A 171* *»-9f 9*+ *-* *-4+ 4+ 3*-4+
R LloydA 144» 2* 4-5+
St Ned. A 147* 46 47
Buitenland
1-Merc. C10 16*
SUIKER
Hv-AmstA 427* 30-1+ l»-9i 1-9+ 9-4+ 9*-4+
Javasche A 274*+ - 72
N.l.S.U. A 266» 06
V Vorst A 124+ 8*» *»-4* *-* *-6f 4*-*
TABAK
Dell-Bat A 190» 88
DellM. 1000 ï0»-2 68 64-6 5»-6 6-7
Senemb. A *09 1**-10 10
DIVERSEN
WilsonA 5*+ X» «-*+ *^-*
SPOORWEGEN
Balt&OhC 6*, 6*g
Ch&Oh 10 16*+ 6»
Ch.&Oh 40 H) 46
Gr.NortCp 26* 24*
Hlin-Ctr.C 10* XX»* lÏÏ39-X«t
Louls&N.C 06+ 6*»
N-YCentC 6* X» %-Xt 18X
NorthPacC 9*+
PennsyLkl 26* *•-* *,-% %-*+ eu/*
PennsyLgi 2«* *•-* *.-% X.-X+ 0"/m
SouthPacC UX H* X§ X»-X»
Sth Rail C 16
CANADA
CaaPaaG 6+ - —7. 6*
