JUirttuif iTriïtsdjf QToumui
Abonnementsprijs:
per 3 maanden in Leiden en in plaatsen
waar een agentschap gevestigd is 2.35
Per week 18 ct. Losse nummers 5 et
Alles bij vooruitbetaling.
Advertentieprijzen
22% ct. per regel. Ingezonden Mede-
deelingen 45 ct. per regel. Minimum
5 regels. Bewijsnummer 5 ct. Bij con
tract belangrijke korting.
Dagelijks verschijnend Nieuwsblad voor Leiden en Omstreken
Bur. Redactie en Administratie:
BREESTRAAT 123 LEIDEN
Telefoon 22710
(Na 6 uur 23166).
Postbox 20. Postrek 58930
No. 6332
MAANDAG 20 JANUARI 1941
21e Jaargang
Drinken en verdrinken
j e maand December heeft een bijzonder
g aantal verdrinkingsgevailen te consta-
en gegeven, namelijk niet minder dart
Als voornaamste oorzaken van dit
Ltr kunnen worden genoemd duisternis,
rikenschap en ijs. Tegen de duisternis
jnen wij uiteraard weinig doen. Wèt er
tn gedaan kan worden, is veelal reeds
«hied. Zoo heeft men op vele plaatsen
^arlijke plekken van lichte kleuren voor-
rL zoodat de voorbijganger ook in het
(eer eenigszins kan zien, waaraan hij toe
Pok het ijs vraagt jaarlijks slachtoffers,
|ls het eveneens het geval is met het
pimen gedurende de zomermaanden
Sternis en ijs vragen gelijkelijk om
3:zichtigheid.
fzonderlijke aandacht moet in dezen tijd
er evenzeer worden geschonken aan het
ïkmisbruik. Een periode, als welke wij
ven, schijnt velen er eerder dan anders
te brengen in den drank een compen-
te zoeken voor dit en voor dat. De
jefte aan sterke karakters is sterker dan
En wij moeten onszelf en ook ons volk
I er en gaaf door deze moeilijke periode
ibrengen.
rok hier kan gelden, dat zich zacht
geit wie zich aan een ander spiegelt,
k onzer heeft genoeg aan eigen kwaad en
verzoeking loert op iedereen. Maar wij
I (en daarom wel letten op hetgeen voor-
den elders ons te zien geven. En dan is
IB r zeker niet in de laatste plaats het
I rbeeld van het Frankrijk in de crisis,
I Frankrijk, worstelend om zijn behoud,
om zijn geestelijk behoud. Er heerschte
len zijn grenzen veel drankmisbruik. En
drankmisbruik leidde weer tot allerlei
(ere ellende, niet het minst in de volks-
lëne. Voor die gevolgen krijgt men thans
eer oog en men tracht ook de oorzaken
I j te nemeen of althans te verminderen.
is de weg terug en het is een pijnlijke
Afgelegd moet hij worden. Doch nog
|d is het beter, dat men toeziet niet te
en zoolang men staat.
D«z* week wordt een collectie oude en moderne schilderijen van beroemde
meesters in .De Zon* te Amsterdam geveild. Tijdens de kijkdagen was er
veel belangstelling (Foto Pax-HollaruJ)
Opvoeding en
volksvoorlichting
Inds eenigen tijd is het Departement van
lerwijs, Kunsten en Wetenschappen ge-
jtst in twee Departementen, waarbij het
p zich bezig wil houden met de opvoeding
enkele andere belangrijke zaken, terwijl
tweede belast is met de voorlichting van
volk. Inderdaad is het niet hetzelfde,
jneer men het heeft over de opvoeding
ver de volksvoorlichting. Toch trekke men
h icheidslijnen hier voor zichzelf niet al te
5 !rp. Want zooals de opvoeding maar niet
3 een willekeurigen dag tijdens het leven
g, Dudt, bijvoorbeeld bij het verlaten van
n ouderlijk huis, maar men tot op hoogen
- g ;rdom moet en kan leeren, zoo ook kan
o. o. ekeerd de voorlichting zich niet alleen
ten tot volwassenen, maar worden even-
o-" de jongeren niet uitgesloten. Om een
sr gj'beeld te geven is het ook voor de jeugd
2. het grootste gewioht, welke krant dage-
o bij de ouders op de tafel in de huiskamer
n £'t te liggen.
5' g eeds hebben wij het betreurd, dat dit
"5 rte tot zelfs in de Christelijke gezinnen
P "S immer duidelijk is ingezien, al is ook
aanmerkelijke verbetering op te merken.
g r nog altijd zijn er vaders en moeders,
s g*!r niet aan zouden denken om te vloeken,
o glooit naar bioscoop of schouwburg gaan,
0® g wel een blad in huis nemen, dat geen
g g*schynt te hebben voor het Koningschap
fe. wa Christus over heel het leven.
&ai welk een wijze de jeugd dan kan worden
Ó2
raag van een jongen lezer uit Appinge-
hoe de wereld er gekomen is. Nu is ons
iekend, dat onze jeugd beter op de hoogte
?n de redactie van dit blad, maar zij kan
huiskamer geschiedt, zijn de ouders
«3 ®i verantwoordelijk.
I »i?ivraaS van den jongen spreekt, maar
t 3 shet antwoord is kenmerkend. Wy be-
l g- afn er Seen woord commentaar aan te
3 2 ®nden:
S5.il je wel gelooven, kleine Appingedam-
't S ?*rriend> da* we leelijk stonden te kijken,
a - we ie vraaë lazen? Gelukkig was het
l ozoo erg als we eerst dachten. Je vroeg
y g* igenminste niet hoe het heelal is ontstaan
d o. >»it is maar goed ook. want dan was je
b «een vraag gekomen, waarop we je het
§D°rd hadd"** moeten schuldig blijven.
h? aook nu de vraag bleek te slaan op het
t o>an van de aarde kun je toch van ons
^volledig antwoord verwachten. Zelfs de
P SP geleerdan zijn het hierover niet in
n opzicht eens. Toch schijnt wel te kunnen
«en aangenomen, dat de aahde eens deel
zon is geweest, toen deze nog „heel
<32 was en uit een nevelachtige gloeiende
"f best°nd. Bij de afkoeling van die massa
p de zon in, de omwentelingssnelheid
toe met als gevolg een platter worden
de polen en een verdikking van de
cwjiar, waarvan tenslotte stukken loslieten,
g 2* dezeifde richting van West naar
o "55bleven meedraaien. Een van die
2? ®en telneten worden ze genoemd en ze
dok bij andere sterren als de zon waar
B ^ïen) was de aarde. Zoo'n klein stuk koelt
«riijk vlugger af dan een groot stuk en
So1 J de aarde nu niet meer een gloeiende
2. Sn huiten, maar gelukkig wel van binnen,
*5' ^nders zouden we hier niet kunnen leven.
w 3" 3 var>.de aarde is weer een stuk los ge-
*.05 1 da* wij maan noemen en dat om de
c <5 heendraait, zooals deze om de zon. Dit
ïneens het geval bij andere planeten,
p ?nder er zijn met meer dan één maan."
o I M' DE VISSER ONDERSCHEIDEN
S 3 2 A.N.P. meldt uit Müaan, dat dr. Marius
gsser aldaar is benoemd tot ridder van
p. der souvereine militaire orde van
g 5' raet inschrijving in het grootprioraat
- «ombar<jije en VeneW. Do«r de beharti-
3 ïv" verscheidene Nederlansche belangen
'hë is dr. M. de Visser velen landge-
bekend.
WAARSCHUWING VAN DEN
WND. BURGEMEESTER
VAN DEN HAAG
Tegen ongeoorloofde handelingen
jegens den bezetter
De wnd. burgemeester van Den Haag
heeft verzocht, het volgende bekende te
maken:
Er hebben zich hier ter stede onlangs by
herhaling gevallen van opzettelijke vernie
ling van eigendommen der Duitsche weer
macht voorgedaan.
Het behoeft geen betoog, dat dergelijke
daden uitermate ongepast zijn en door de
bezettende overheid volstrekt niet kunnen
worden geduld.
De wnd. burgemeester wijst de ingezetenen
van 's-Gravenhage er met den meesten
nadruk op, dat de Duitsche autoriteiten tegen
nieuwe gevallen van sabotage, in welken
vorm ook, op strenge wijze zullen optreden.
Dit geldt zoowel beschadiging en vernieling
van bezittingen der militaire of burgerlijke
Duitsche overheid als alle vormen van tegen
haar gerichte organisatie, verspreiding van
geruchten, propaganda door middel van vlug
schriften enz. enz. De te nemen maatregelen
zullen zich bovendien niet slechts richten te
gen het p 1 e g e n van dergelijke handelingen,
doch tevens tegen uitlokking daarvan, tegen
medeplichtigheid en iedere uiting van goed
keuring of instemming.
In dit verband heeft de rijkscommissaris
voor het bezette Nederlandsche gebied, bij
verordening van 11 Januari 1941, nog be
paald, dat ter zake van handelingen, als hier
boven bedoeld, een verplichting tot vergoe
ding van schade en een zoengeld kan worden
opgelegd aan personen of vereenigingen, die
zulke handelingen billijken en bevorderen of
van wie mag worden aangenomen, dat zij die
billijken en bevorderen. Ook kan deze straf
de gemeente in haar geheel treffen. Het ge
volg hiervan kan zijn, dat wanneer de daders
op den achtergrond en voor de politie, die
scherp zal toezien, onvindbaar blijven, zij hun
medeburgers den kwaden dienst bewijzen, dat
dezen en niet, of niet alleen, zij zelf zullen
moeten boeten. Reeds zijn te 's-Gravenhage
wegens hier gepleegde feiten aan een aantal
ingezetenen tot een hoog bedrag zoengelden
De wnd. burgemeester vindt ook aanleiding
om, met een woord van ernstige waarschu
wing, de ingezetenen te wijzen op de gevaren,
welke zij niet alleen voor zich zelf, maar ook
voor de burgerij in het algemeen in het leven
kunnen roepen, en er ten sterkste op aan te
dringen, dat een ieder, niet in het minst ook
in het belang zijner medeburgers, zich ont
houdt van alles, wat de bezettende overheid
terecht als ontoelaatbaar beschouwt
De trainingsbijslagen bij de
werkverruiming
Een i
i regeling vastgesteld.
Vanwege den rijksdienst voor de werkver
ruiming is met intrekking van alle bestaande
voorschriften een nieuwe regeling vastgesteld
ten aanzien van den trainingsbijslag bij de
werkverruiming.
Voor zoo'n bijslag komen in aanmerking
alle bij een werkverruimingsobject geplaatste
personen, die geen landarbeider of grondwer
ker van beroep zijn, en die in het tijdvaK
van twee jaren, onmiddellijk aan hun plaat
sing voorafgaande, minder dan 4 weken land
arbeid of grondwerk hebben verricht.
Deze bijslag wordt per werkuur toegekend
over de eerste, tweede, derde en vierde weex
van de plaatsing en is, wat het bedrag per
uur betreft, afhankelijk van de basisuurloonen
Bij een basisloon tot en met 24 ct. bedraagt
de trainingsbijslag in de le week 7 cent, in de
2e week 4 cent, in de 3e week 2 cent en in de
4e week 1 cent per uur. Deze bijslagen stijgen
met de basisuurloonen, zoodat bij een basisuur
loon van 45 cent de bijslagen in de 4 weken
resp. 14, 9, 5 en 2 cent per uur bedragen.
Wanneer een arbeider, die voor trainingsbij
slag in aanmerking komt, korter dan een halve
week heeft gewerkt, telt die week niet mede
bij te toekenning van trainingsbijslag over vier
weken
Voor de vaststelling van de trainingsbijslagen
in in kampen gehuisveste of van Ingekwartier
de personen moet worden uitgegaan van het
voor hen bepaalde uurloon, dat, daar de be
trokkenen een gedeelte van hun loon in den
vorm van huisvesting en voeding genieten, la
ger is dan het basisuurloon.
ZON EN MAAN
Zonsopgang 21 Januari 9.38; ondergang
18.04.
Maansopgang 21 Januari 3.13; ondergane
Laatste "kwartier "Maandag *20 'Jan
nieuwe maan Maandag 27 Jan.; eerste
kwartier Dinsdag 4 Februari, volle
maan Woensdag 12 Februari
Nieuw Molestrisico
Gelegenheid om per 1 Maart a.s.
tusschentijds uit te treden wegens
regeer i ngsvergoed i ng
De Wederkeerlge Waarborg Mij. Nieuw
Molest Risico van de Coöp. Ver. Centraal
Beheer heeft voor 30 Januari a.s. een
ledenvergadering bijeen geroepen, waarin
o.m. een voorstel tot statutenwijziging aan
de orde komt. Deze wijziging heeft ten
doel om aan de leden de gelegenheid te
geven om tusschentijds, nl. vóór 15 Febru
ari 1941, het lidmaatschap op te zeggen,
dat dan per 1 Maart d.a.v. zal eindigen.
Dit voorstel wordt gedaan in verband met
de schadevergoeding, die de regeering zal
betalen en in verband waarmede som
mige leden van meening kunnen zijn, dat
het voortzetten van de verzekering vrij
wel overbodig is geworden.
De Architectenraad geïnstalleerd
Vrijdagmiddag is te 's Graverahage de
architectenraad geïnstalleerd. Deze plechtig
heid werd bijgewoond door ir. Z. Y. van der
Meer, als vertegenwoordiger van den alge
meen-gemachtigde voor de bouwnijverheid.
De installatie geschiedde door den voorzitter
van den Bond van Nederlandsche architecten,
prof. ir. H. T. Zwiers, aan wiens rede het
volgende wordt ontleend:
De eerste taak van den architectenraad
zal zijn het vaststellen van algemeene regelen
nopens de wijze, waarop de ingeschrevenen
in het register hun taak uitoefenen. Ieder,
die wordt ingeschreven in het register, zal
zich hieraan moeten binden.
Vervolgens zal de raad de in
schrijving in het register open
stellen. Hierbij vestigde spreker er de
aandacht op, dat het belangrijker is, allen,
die het vak uitoefenen, te binden aan een
goede wijze van vakuitoefening, dan betrek
kelijke tekortkomingen, die overwonnen kun
nen worden, te doen gelden als motief voor
afwijzing en tevens, dat de sociale recht
vaardigheid tegenover hen, die in andere
maatschappelijke toestanden vaak noodge
dwongen het architectenberoep hebben moeten
opnemen dwingt tot een zeer milde beoor
deeling van hen, die thans reeds gedurende
geruimen tijd als architect werkzaam zijn.
Deze overwegingen hebben destijds geleid
tot het vaststellen van algemeene normen en
van redelijke overgangsbepalingen in het
ontwerp-wet, die door den bond in het regle
ment op het architectenregister volledig zijn
overgenomen.
Op grond van de overgangsbepalingen
wordt het voor hen, die gedurende 5 jaar
als architect werkzaam zijn geweest of
voor hen, die 10 jaar in particulieren of-
overheidsdienst verantwoordelijken bouw
kundigen arbeid hebben verricht, mogelijk
inschrijving in het register te vragen.
Deze overgangsbepalingen zullen slechts
gelden een jaar na de inwerkingtreding
van het register.
Voor allen die niet onder de overgangs
bepalingen vallen en voor allen die na dat
eene jaar ingeschreven zullen worden, gelden
de opgestelde bekwaamheidsnormen in vollen
omvang.
De derde taak van den architectenraad
zal bestaan in het afnemen van een a r c h i-
tectenexamen. Dit zal voor het eerst
in 1942 geschieden. Spr. kon reeds thans de
verzekering geven, dat de hoogleeraren van
de af deeling bouwkunde der technische
hoogeschool bereid zullen worden gevonden,
hieraan hun medewerking te verleenen.
Als laatste taak heeft de architecten
raad het uitoefenen van toezicht op de
beroepsuitoefening en het handhaven van de
discipline. Grenzen worden nu gesteld. Het
zullen echter geen onoverkomelijke barrières
zijn. De bond wil geen sluiting, die een uit
sluiting zal worden.
Poging tot doodslag
Zondagmiddag werd door een zekeren S.,
die reeds achttien veroordeelingen achter den
rug heeft en Woensdag j.l. juist uit de ge
vangenis was ontslagen, een poging tot dood
slag gedaan. S., verontwaardigd over het feit,
dat zijn vrouw gedurende den tijd, dat hij
in de gevangenis zat, een commensaal in huis
genomen had, begaf zich naar een woning
aan het Nijverheidplein, waar deze kostganger,
een zekere B. thans verblijf houdt. S. gaf den
man een hevigen vuistslag tegen het hoofd,
waarna hij van onder zijn jas een bijl te voor
schijn haalde. De slag, die voor B. bedoeld was
en doodelyk had kunnen zijn, kwam doordat
de aangevallene terzijde sprong met kracht
terecht ui een deurpost Daar de bedreigde
kostganger intusschen een goed heenkomen
had gezocht, begaf S. zich vervolgens naar
zijn eigen woning met de bedoeling daar met
zijn vrouw af te rekenen. Deze was echter af
wezig, waarop S zich naar Amsterdam begaf
waar zijn echtgenoote zich zou bevinden Toe-
S. in den avond naar Ede terugkeerde, wer
hij door de politie aan het station opgewach
en gearresteerd.
HEVIGE AANVAL OP
MALTA
Stuka's vallen ook in Egypte aan
Het opperbevel van de Duitsche weermacht
deelde gisteren mede:
Een duikboot heeft twee stoomschepen
met een gezamenlijken inhoud van 8600 ton
tot zinken gebracht.
In den nacht van 17 op 18 Januari heeft
de luchtmacht aanvallen gedaan op voor den
oorlog belangrijke doelen te Swansea. Er
braken verscheidene groote branden uit,
vooral bij de havenwerken en verkeersinstal-
laties, die in het Zuiden van de stad gelegen
zyn.
Afzonderlijk vliegende Ouitsche ge
vechtstoestellen hebben in denzelfden
nacht belangrijke militaire doelen in het
gebied van het Suez-kanaal en Egypte
aangevallen.
Een gevechtsvliegtuig heeft gisteren bij
verrassing met succes, van geringe noogte
bommen geworpen op twee vliegvelden in het
Zuidoosten van Engeland en de vliegvelden
met machinegeweervuur bestookt. Temidden
van een aanzienlijk aantal vliegtuigen, die
moesten tanken, konden bominslagen gecon
stateerd worden. Voor den mond van de
Theems is een koopvaardijschip door een
bom op het achterschip getroffen.
In de eerste middaguren van 18 Januari
hebben Duitsche gevechtsvliegtuigen en Stu
ka's onder bescherming van Duitsche en Ita-
liaansche afdeelingen jagers de vliegvelden
Halfar en Luca op Malta gebombardeerd.
Hangars, onderkomens en startbanen werden
door bommen van zwaar kaliber getroffen.
Een vijandelijke jager van het type Hurricane
werd neergeschoten. Twee eigen vliegtuigen
worden vermist.
Vèrdragend geschut heeft in den afgeloopen
nacht een Britsch konvooi, dat met groote
onderlinge afstanden door het Kanaal tracht
te te komen en de haven van Dover bescho
ten.
De aanval op Swansea
Ter aanvulling op het weermachtsberieht,
verneemt het D.N.B., dat de hevige Duitsche
luchtaanval op Swansea, waarover het v«
machtsbericht van Zaterdag de eerste be
richten bevatte, volgens thans ontvangen be
richten buitengewoon geslaagd is. Swansea is
een der belangrijkste Engelsche havens
invoer en verwerking van petroleum. Langs
de groote havenbekkens staan uitgebreide
pakhuizen en talrijke petroleumtanks. De
Duitsche luchtmacht slaagde er in, verschei
dene dezer installaties, welke voor de Brit-
sche wapenindustrie ongemeen belangrijk
zijn, gevoelig te treffen. Verkenners hebben
ernstige bominslagen in het havengebied ge
constateerd. alsmede een hevige ontploffing
en een geheele reeks branden. Een vracht
schip, dat in de haven lag werd getroffen en
geraakte in brand. Aan beide oevers werden
uitgebreide branden gezien.
Wederom Duitsche vliegers
boven Engeland
Naar de Britsche berichtendienst
meldt, zijn Zondagavond na het invallen
der duisternis „boven verscheidene dee-
len van Engeland" Duitsche vliegtuigen
waargenomen. Ook te Londen zelf is
kort na het vallen van den nacht lucht
alarm gegeven.
Italiaansch weermachtbericht
Het 2ü6-de Italiaansche weermachtsberieht,
gisteren gepubliceerd, deelt mede:
Aan het Grieksche front heeft overvloedige
sneeuwval de bedrijvigheid aan onze rijde
en die van den tegenstander zeer beperkt.
In Noord-Afrika bedrijvigheid van de ar
tillerie in den sector van Tobroek en van
onze gemotoriseerde patrouilles in de woestijn
van Zuid-Cyrenaica.
In Oost-Afrika heeft onze luchtmacht vijan
delijke luchtbases in den Boven-Soedan en te
Aroma het station en troepen doeltreffend
gebombardeerd en bovendien gewapende
groepen in het gebied van Makeia (Beneden-
Soedan) met mitrailleurvuur en bommen be
stookt
De vijand heeft luchtaanvallen op Massawa
gedaan, waarbij lichte schade aan een ge
bouw aangericht werd en op Assab zonder
dat schade veroorzaakt werd.
Formaties Duitsche bommenwerpers hebben
onder escorte van Italiaansche en Duitsche
jagers enkele vliegvelden op het eiland
Malta aangevallen Hangars, kazernes en
startbanen zijn getroffen en talrijke uitge
breide branden zijn waargenomen. Een En-
gelsch vliegtuig van het type Hurricane is
neergeschoten Een Duitsch vliegtuig is niet
teruggekeerd op zijn basis.
Spakenburgsche visschers aan
het dwalen
Is ongeveer een week geleden drie Huizer
jongens op het IJselmeer een benauwend
avontuur overkomen, thans heeft zich dit her
haald met twee jonge visschers uit Spaken
burg. Zij waren Vrijdagmorgen vroeg uitge
gaan, het ijs op. Uren lang liepen ze langs de
kust en al visschend naar spiering verloren
zij de kust uit het gezicht. De jongens oriën
teerden zich op de windrichting en dachten
met behulp daarvan de kust wel weer te kun
nen vinden. Doch de wind was inmiddels ge
draaid en toen raakten zij aan het dwalen
Den geheelen dag waren zij onderweg zonder
te- weten waar zij zich bevonden De avond
viei, steeds liepen zij door.
Tegen 10 uur 's avonds merkten zij een licht
op en zij gingen er op af. Weldra drongen de
tonen van muziek tot hen door Zij meenden
I Muiden te hebben bereikt doch toen zij voet
I aar. land zettei des avonds om elf uur, ble-
I ken zij inHarderwijk te zyn Spakenburg
werd opgebeld en de verontruste ouders wer-
i ter gerustgesteld
I In Harderwijk verkochten de jongens de
I gevangen spiering om brood te koopen. Zij
brachten d^n nachi door op het politiebureau
en keerden in den loop van Zaterdag
Spakenburg terug.
BEKEND REDDER OVERLEDEN
Te Den Helder is overleden de 86-jarige
Villem Bakker, de na Oorus Rijkers meest be
vende menschenredde' ^-teer dan 100 menschen
zijn dor hem gered e rele medailes werden
hem geschonken. Den aatsten tyd leefde hij
met zijn 90-jarigen broer Kees
Mr. Dr. D. A. P. N. KOOLEN
70 JAAR
wordt mr. dr. D. A. P. N. Kooien,
lid van den Raad van State, oud-minister van
arbeid, handel en nijverheid, 70 jaar.
Geboren te Rijswijk in 1871, bezocht de
heer Kooien het gymnasium te Utrecht en
daarna de Rijksuniversiteit aldaar, waar hij
in 1894 promoveerde tot doctor in de staats
wetenschappen op een proefschrift over de
kapitaalrente en tot doctor in de rechtsweten
schap op stellingen.
Na zich te Utrecht als advocaat en procu
reur te hebben gevestigd, werd hij in 1897
benoemd tot arrondissementsschoolopziener,
welke functie hij in 1903 veranderde voor die
van lid van den centralen raad van beroep.
In 1917 werd hij ondervoorzitter van den
centralen raad van beroep, welk ambt hij be
kleedde tot 1925. Hij was toen reeds vele
jaren in het politieke leven werkzaam.
Achtereenvolgens was hij voorzitter van de
Katholieke kiesvereeniging te Utrecht, onder
voorzitter van den provincialen bond en
voorzitter van den Algemeenen bond van
katholieke kies ver eenigingen in Nederland,
welke functies hjj bekleedde tot 1915. Van
1900 tot 1910 maakte hij deel uit van den
gemeenteraad van Utrecht en in 1905 werd
hij voor de R.K. Staatspartij gekozen als lid
van de Tweede Kamer in 't kiesdistrict Grave.
Van 1920 tot 1925 was hij voorzitter van de
Tweede Kamer.
In 1925 werd hij benoemd tot minister van
arbeid, handel en nijverheid in het kabinet-
(Foto: Archief.)
Colyn. In 1926 volgde zijn benoeming tot lid
van den Raad van State.
Bij de moeilijkheden met de kabinetsfor
matie in den zomer van 1939 werd mr. Kooien
aangewezen als kabinetsformateur, doch hij
slaagde met.
Van de vele functies, waarin mr. Kooien
zijn beiangstelling en werkkracht voor de
openbare zaak heeft getoond, noemen wij nog
het voorzitterschap van den raad voor de
luchtvaart en de functie Van curator aan de
Technische Hoogeschool te Delft.
Mr. Kooien, die deel heeft uitgemaakt van
tal van Staatscommissies, is commandeur in
de Orde van den Nederlandschen Leeuw en
drager van het Grootkruis der Orde van den
H. Gregorius den Groote.
Inbraak bij een kolen
handelaar
In den nacht van Zaterdag op Zondag
hebben tot nog toe onbekende personen zich
toegang verschaft tot de woning van den
heer G.. kolenhandelaar. wonende aan de
Ketelstraat te Ede.
De inbrekers verdwenen met medeneming
van een flinke hoeveelheid steenkolenbonnen.
De politie heeft de zaak in onderzoek.
Kerk en Zendino
CHR. GEREF KERK
Bedankt: voor Vlaardingen, E du Mar-
chie van Voorthuysen te Urk. Voor Oud-
Beijerland. G. A. Gruppen, te Eindhoven.
GEREF. GEM.
Bedankt: voor Terneuzen, J. van den Berg
te Krabbendijke.
GOUDEN ZONDAGSSCHOOL.
De Ned. Herv. Zondagsschool Marcus 1014
te Rozenburg herdenkt haar 50-jarig bestaan
De viering van dit jubileum is bepaald op Zon
dag 19 Januari 's middags 3 uur in de Imma-
nuelkerk. Oprichter dezer Zondagsschool is de
hoogbejaarde heer J Ro b b e m o n d, die dit
feit met groote dankbaarheid mag beleven.
AFSCHEID EN INTREDE
Cand. M. L. W. Schoch te 's-Graven
hage hoopt Zondag 26 Jan. het predikambt
bij de Ned. Herv. Gemeente te Veere te aan
vaarden. Bevestiger is Ds. P. Veen te
Utrecht.
BEROEPBAAR
De heeren J. L. J. M e i n e n te Amster
dam en H. H. v. H y 1 c k a m a Vlieg te
's Gravenhage zijn geslaagd voor het propo
nentsexamen in de Evang. Luth. Kerk.
CAND. J. J. KEDDE. t
Na een langdurige ongesteldheid is te
Utrecht in den ouderdom van 34 jaar over
leden de heer J. J. K e d d e, theol. candidaat
en hulpprediker bij de Geref. kerk van Beek-
Jan Johannes Kedde werd in 1907 geboren
en studeerde aan de Theol. Hoogeschool te
Kampen en aan de Vrije Universiteit. In 193F
candidaat geworden werd hij in Jan. 1939
Hulpprediker bij de Geref. kerk van Hoen
derloo Beekbergen voor den arbeid te Hoen-
derloo, waar hij eiken Zondag tweemaal in
de school aan den Krimweg in de Godsdienst
oefening voorging. Dit werk had zoozeer zijn
liefde, dat hij voor een benoeming tot hulp
prediker bij de Geref. kerk van Apeldoorn
bedankte.
Zijn stoffelijk overschot zal a.s. Woensdag
middag op de 3e algemeene begraafplaats te
Utrecht worden teraardebesteld.
Een noodkreet.
Naar wij vernemen heeft het hoofdbestuur
van den Bond voor Evangelisatiën in en ten
bate van de Ned. Herv. Kerk een schrijven
gericht tot de kerkeraden der Ned. Herv.
Gemeenten, aan wie hét orgaan geregeld
gezonden wordt, en tot alle leden van den
bond, waarin gewezen wordt op den uitermate
moeilijken toestand waarin bijna al de Bonds-
evangelisatiën zich bevinden gedurende de
laatste vier maanden. Het hoofdbestuur deelt
mede dat de oorzaak daarvan gelegen is in de
Nieuwe Verordening op de Inzamelingen van
Augustus/September waardoor alle openbare
collecten in den trant zooals deze in den
Bond bestaan, n.l. per collecteboekje of per
circulaire, gebonden werden aan de toestem
ming van den secretaris-generaal, wn. Hoofd
van het Dept. van Justitie, zoodat deze geen
voortgang konden hebben, zoolang die toestem
ming niet werd verkregen. Een daartoe strek
kend door het H.B. gedaan verzoek ten behoeve
van al de collecteerende Evangelisatiën, reeds
in Sept. uitgegaan, waarin werd aangetoond
dat de collecten, wat vorm en inrichting aan
gaat, geheel beantwoorden aan de eischen van
bedoelde Verordening, had tot dusverre geen
resultaat. Dit beteekent dat al de Evan
gelisatiën, die tot heden toe steun van de
Ned. Herv. Gemeenen ontvingen, thans reeds
vier maanden dezen voor hen onmisbaren
steun hebben moeten missen met als resul
taat dat bijna allerwege aanzienlijke tekorten
op het boekjaar 1940 zich reeds nu laten
vaststellen en dat verscheiden evangelisten
door hun achterstallig salaris een bezwaarvol
leven hebben. Het hoofdbestuur voelt het als
zijn dure plicht dezen stand van zaken in den
wijdst-mogelijken kring bekend te maken en
een zeer dringend verzoek om kraohtigen
steun te laten uitgaan tot allen die met het
hoofdbestuur bidden om de komst van het
koninkrijk Gods en die een warm hart hebben
voor het herstel en den opbouw der Ned.
Herv. Kerk. Het hoofdbestuur zou gaarne een
bewijs ontvangen dat de bondsarbeid wer
kelijk gezien wordt als een wezenlijk kerke-
1 y k belang en de nooden der evangelisten
en bun gezinnen als eigen nooden worden
aangevoeld. Het hoofdbestuur is van oordeel
dat in verband met bovengenoemde Verorde
ning de oplossing zal moeten gevonden worden
in het houden van speciale kerkcollecten voor
dezen in nood zijnden Evangelisatie-arbeid.
Voorts doet het hoofdbestuur een dringend
beroep op allen die dit werk liefhebben.
DS. F. F. v. OOSTEN.
A.s. Dinsdag zal het 35 jaar geleden zijn dat
ds. F. H. v. Oosten, predikant by de Ned.
Herv. Gem. van Feijenoord het predikambt
aanvaardde.
Ds. v. Oosten werd in 1879 geboren en in
1905 candidaat te Utrecht om 21 Jan. 1906
te Kielwindeweer in zijn eers*te gemeente te
worden bevestigd. Vandaar ging hij in 1911
naar Mgkkum, welke standplaats hij in 1917
met Woudsend verwisselde. In 1920 werd hij
predikant te Capelle a.d. IJssel om zich 21
Jan. 1923, precies op een dag waarop hij 17
dienstjaren had, aah zijn tegenwoordige ge
meente te verbinden. Bij herhaling heeft ds.
v. Oosten o.m. op het drietal te Den Haag
gestaan.
DS. ARNOLD REY t
De familie Rey, te Verviers en elders, is tot
de droevige zekerheid gekomen dat ds. Arnold
Rey in Mei 1940 .is omgekomen. De bejaarde
emeritus-predikant, die, bij het begin der
vijandelijkheden zijn woonplaaas Luik-Griveg-
née had verlaten, is met zijn echtgenoote het
laatst op 17 Mei in Rijssel gezien. Sindsdien
is hun spoor verloren gegaan.
Ds. Rey is vroeger in ons blad wel genoemd
en besproken. Hij was een der meest bekende
Belgische predikanten. Meer dan veertig jaren
stond hij te Luik, waar hij. ook bij de Katho
lieke bevolking, veel achting genoot. In België
bekleedde hij belangrijke kerkelijke posten. En
hy was een goed spreker. Bij de Marnix-her-
denking te Brussel, in den zomer van 1938,
heeft hij met anderen het woord gevoerd. En
in de openlucht-samenkomst van een Limburg-
schen Protestantendag, te Maastricht, sprak hij
eens in de Duitsche taal, die hij volkomen be-
heerschte. Aan eer en onderscheiding heeft het
hem in zijn werkzaam leven niet ontbroken.
KERKBOUW IN AMSTERDAM-ZUID
Ter jongste vergadering vai. den kerkeraad
der Geref. kerk van Amsterdam-Zuid was
een schrijven ter tafel van de bouwcommissie
inzake de plannen voor den bouw van een
nieuwe kerk. Aan de hand van verschillende
teekenmgen van een ontwerp werd het plan
nader toegelicht en besproken. Het ligt in de
bedoeling de plannen verder uit te werken
en dan de gemeente in vergadering voor deze
zaak bijeen te roepen.
'S MORGENS CATECHISMUS.
De kerkeraad der Geref. kerk van Zand-
voort heeft besloten dit jaar de Zondagen
van den H Catechismus die handelen over de
Wet in de morgengodsdienstoefeningen te doen
behandelen.
De gewoonte in sommige Geref. kerken in
gevoerd om de Catechismus om en om in de
morgen- en middagdiensten te doen behan
delen, leidt naar het oordeel van den kerke
raad tot versplintering. Daarom zal de ker
keraad het voorbeeld van sommige kerken
om bepaalde onderdeelen van den Catechis
mus in zijn geheel of 's morgens of 's middags
te behandelen volgen en waar nu in de kerk
van Zandvoort de wet aan de beurt van be
handeling is komt het den kerkeraad voor
dat dit een geschikte gelegenheid is om daar
mede te beginnen. De kerkeraad overwoog
daarbij ook dat de beteekenis van de Wet des
Heeren in dezen tijd wel zeer nauw en scherp
in het bewustzijn der gemeente mag worden
ingeprent.
DE NOODCOLLECTE
De noodcollecte der Ned. Herv. Kerk, uit
geschreven voor de door oorlogsomstandig
heden getroffsn gemeenten had op 31 Dec. jL
totaal reeds opgebracht f 163.645.43.
TER NAVOLGING
Het bekende Ziekenblaadje .Licht in
Lyden" ontving een gift van heel bijzonderen
aard, groo* 30. Dit is een speciaal dank
offer van een echtpaar, dat bevreesd was,
dat een paard van hen zou worden opge
vorderd. Het heele gezin was zeer gehecht
aan dit paard. En het paard werd niet ge
vorderd. Gode zij dank, zegt dit echtpaar! en
Gode ons dankoffer. En daarin deed men o. a.
L. in L. deelen.
Er zullen nog wel meer zijn, die bijzondere
reden tot dank hebben. De bewijzen daarvan
zyn 't beste besteed aan zieken, wier gan-
sche leven werd opgevorderd, omdat G<-A
het voorrecht der genezing inhield.
