STAAL
m m m
m
m
m
mm
mm
m
mm
m
m i mm
m m m m
MkW
m m i li
m m
CONSTRUCTIES
A.DE30NG
ZATERDAG 18 JANUARI 1941
SCHAAKRUBRIEK
Eventueele correspondentie over deze rubriek
te richten tot: H. J. J. Slavekoorde. Valken-1
boschkade 625, den Haag.
ALBIN'S TEGENGAMBIET
ook Albin's tegengambiet Na de zetten 1.
d2d4 d7d5, 2. c2c4 kan men met 2
e7e5 voortzetten. De zwartspeler ofert daar
mede een pion, waardoor hij druk op de witte
...ot vele varianten, welke door „de theorie" als
slecht of twijfelachtig worden gekwalificeerd.
Als men het in het boekje mag nakijken is
de weerlegging eenvoudig genoeg, doch als
men voor het bord zit en de weerlegging moet
vinden, slaagt men er dikwijls niet in. Zoo moet
het waarschijnlijk worden verklaard, dat spe
lers, die deze verdediging goed hebben bestu
deerd. er meer successen mede oogsten, dan
men op grond van theoretische beschouwingen
mogelijk zou achten. Het is ongetwijfeld goed
gezien om nu en dan weinig gebruikelijke
verdedigingen of openingen toe te passen om
dat men aldus de beste kans heeft om in
troebel water te visschen.
In onze rubriek van 4 Januari publiceeren wij
een partij, waarin Albin's tegengambiet werd
toegepast en waarin de witspeler verloor door
onvoldoende kennis van de wijze, waarop men
tegen deze verdediging dient op te treden.
Dezelfde speler die in bovenbedoelde partij
zwart had, kreeg in zijn eerstvolgenden com
petitie-wedstrijd opnieuw de gelegenheid de
vinding van Albin toe te passen en opnieuw
bleek de witspeler niet voldoende van de
finesses op de hoogte te zijn. De partij, welke
werd gespeeld in den wedstrijd tusschen de
Haagsche Christelijke Schaakvereeniging en
Spangen, welke op 11 Januari te Den Haag
plaats vond, volgt hieronder.
Albin's tegengambiet
1. d2d4 d7—d5, 2. c2—c4 e7—e5. 3. d4xe5
d5d4, 4. Pgl—f3 Pb8c6, 5. a2—a3 Rc8—g4,
6. Pbld2 Dd8d7, 7. g2—g3 0—0—0. 8. Rfl—g2
Pg8e7, 9. 0—0. Pe7—g6, 10. b2—b4 Pc6xe5.
11. Rel—b2 d4d3, 12. e2xd3 Pe5Xd3. 13.
Rb2c3 h7h5, 14. Ddl—c2 h5—h4. 15. Pd2—e4
f7—f5, 16. Pe4g5 f5—f4.
Stelling na 10f5—f4
Zwart: Fernhout
«Jrl
lilt
A m
A
4 3
B M
AAM
Zwart: Nielsen (Denemarken!
d2—d4 d7d5, 2. c2c4 e7—e5, 3. d4xe5
d5—d4, 4. Pgl—f3 Pb8c6, 5. Pbl—d2 Lc8—e6.
6. a2ia3 PgS—e7, 7. g2—g3 Ddfi—d7. 8. Lfl—g2
Pe7g6, 9. Ddl—c2 0—0—0. 10. b2—b4 Pc6xe5,
11. 0—0 d4d3, 12 e2xd3 Pe5xd3. 16. Lel—b2
Lc6h3. 14. Lb2d4 Pd3— f4. 15 Ld4—e3 Lh3x
g2. 16. Le3xf4 Pg6xf4, 17. g3xf4 Lg2Xf3. 18.
Pd2xf3 Dd7—g4t en wit gaf het op. Na Khl.
Dxf3t en Td6 is het uit.
EINDSPELRUBRIEK
Op 5 November 1010 is de bekende eindspel-
componist Johann Sehwers op den leeftijd van
72 jaar overleden. Hoewel zijn composities niet
zoo dikwijls herdrukt worden, is hij toch een
tamelijk vruchtbaar componist geweest Zoo be
staat er bijv een boekje, waarin 87 zijner eind
spelen zijn gepubliceerd Een dezer studies
geven wij hierbij ter oplossing.
Wit speelt en wint.
Eindspelstudie s
l Dr. J. Sehwers.
nm: 15 Hf!
iwm. wm.
Wit begint en maakt r
Eindspelstudie van Th. C. L. Kok.
Eerste publicatie.
A A
A
I i ik? §gt
BB m
Wit speelt en wint
Een curieuze aanvalsstelling, waarin wit reeds
reddeloos verloren is.
17. g3Xh4 Pg6xh4 18. Tal—dl Ph4xSt 19.
Pg5xf3 Lg4 xf3 20. Lg2xf3 Dd7—h3 21. Lf3Xb7t
(gedwongen) Kc8xb7 22. f2f3 Td8—d6 23. Dc2
e2 Lf8e7 24. Tdl—d2 Th8—h6 26. De2xe7
(een blunder) Td6g6t. Wit geeft het op.
Hieronder nog een andere partij met dezelfde
opening, gespeeld in het landentournóoi 1965
te Warschau.
Wit: Erdely (Roemenië).
VLAARDINGEN
HOE DE MENSCHEN
SCHRIJVEN LEERDEN
Geestelijken en ambtenaren
waren de pioniers op
dit gebied
OOK IN DE MIDDELEEUWEN
WAREN ER REEDS
BOEKENDIEVEN
Het heeft onze voorouders heel wat moeite
gekost om het schrijven te leeren. In onze
dagen kan men zich daar haast geen voor
stelling van maken. Pas in den eersten tijd
na de uitvinding van de boekdrukkunst ging
men het schrijven in wijderen kring beoefe
nen. Tot diep in de 15e eeuw bestond er
maar één manier van schrijven; van eenig
persoonlijk karakter in het schrift was
geen-sprake.
De West-Europeanen hebben het schrijven
van de Romeinen geleerd en het waren aller
eerst de geestelijken en de ambtenaren, die
het moeilijke schriftelijke werk moesten
richten. De vorsten hadden het bijna geen
van allen zoover gebracht hun naam onder
de oorkonden te zetten. Van koning Theodo-
rik de Groote wordt verhaald, dat hij zich
langen tijd moeite heeft getroost om
woord „legi" (ik heb het gelezen) te leeren
schrijven, en dat hij, toen het hem toch niet
wilde lukken, zich eindelijk een soort scha-
bloon liet maken, waarin die vier letters
waren uitgesneden. Bij het zetten van
onderteekening trok hij dan met de pen de
letters door de openingen na.
Ook Karei de Groote heeft het schrijven
niet meer kunnen leeren, omdat hij e
laat mee is b.egonnen. Hij liet daarom onder
iedere oorkonde door een beroepsschrijv
zijn naam Karolus zetten en teekende met
eigen hand de letters daarvan een beetje bij.
Het Frankiache schrift.
De moeilijkheden, aan het leeren schrij-
verbonden, waren in de Middeleeuwen bui
tengewoon groot. Men had als voorbeeld bij
deze studie het schrift der Romeinen, dat ech
ter bijna onleesbaar was en dus niet bijster
geschikt voor het doel. Het is te danken
de groote verdiensten van den geleerde Al-
cuin, lid van de door Karei den Groote ge
stichte „Academie", dat men zich een andere
manier van schrijven aanwende, een schrift
met kleinere, maar regelmatiger gevormde
letters. Dit mooie, Frankische schrift werd op
bevel van keizer Karei op alle scholen inge
voerd; het werd gebezigd in het geheele
Frankische rijk, zoo ook in een groot deel
van Italië, en vond daarna ook navolging ii
Noordelijk en Oostelijk Europa.
Als wij dergelijke middeleeuwsche geschrif
ten met aandacht bekijken, maakt het op
ons den indruk, dat de letters op het perka
ment „gestoken" of geschilderd zijn. Men
gebruikte inderdaad een puntig geslepen
stokje, waarmee men in het perkament stak,
bij welke bewerking ook de schilderkunst
een voorname rol speelde. Er bestaat uit dien
tijd ook veel onregelmatig schrift, want niet
alleen de meesters in het schrijven hadden
de taak om de handschriften in de kloosters
op papier te zetten. Dikwijls gebeurde het,
dat dit werk aan een broeder, bij wijze
straf, werd opgedragen.
Wonderlijke wenschen.
Was te langen leste met de grootste inspan
ning en onuitputtelijk geduld een werk in
zijn geheel op schrift gezet, dan drukte de
schrijver, of hij, die de laatste hand aan het
werk had gplegd, meestal zijn dank uit in
:en. Aanvankelijk waren het lofliederen
God en de heiligen, later echter uitte men
;en dergelijk geval ook wereldlijke wen
schen. Zoo verlangde menige schrijver als
loon voor den arbeid, dien hij had verricht,
lief, aanvallig meisje, terwijl anderen
flinke geldelijke belooning vroegen. Een
bekend schrijver uit die jaren beklaagt zich
erover, dat hij zijn betaling reeds in wijn
heeft opgemaakt, waarbij alleen zijn ver
hemelte en zijn spijsvertering baat hebben
gevonden.
Allerlei verwenschingen werden aan het slot
der middeleeuwsche handschriften neergezet
aan het adres van boekendieven, die ook in
die jaren reeds het terrein onveilig maakten
en een boek als algemeen bezit beschouwden.
Men leende boeken van elkaar, meestal met
de bedoeling, ze te copieeren en eischte dan
wel een gelijkwaardig onderpand, maar toch
kwam lang niet altijd het uitgeleende ma
nuscript terug, waarom men hem, die het
boek had verdonkeremaand, allerlei slechts
toewenschte.
Hoe populairder de kunst van schrijven
werd, des te meer gebrek kreeg men aan
perkament, het eenige gebruikelijke materi
aal. Om in dit gebrek te voorzien, maakte
men het schrift kleiner en bracht men steeds
meer afkortingen aan. Eerst toen het goed-
koope papier werd gefabriceerd en nadat de
boekdrukkunst was uitgevonden, heeft men
zich steeds meer geoefend in de kunst vai
schrijven.
(Hengelosche Fabrieksbode.
Radioprogramma
ZONDAG 19 JANUARI
BLOEMENDAAL. Radio Kerkdienst van de
Geref. Kerk (Golf 245,9 M.. Zondag 19 Jan.
10 uur v.m.: Ds. J. C. Brussaard. Voorberei
ding Heilig Avondmaal). Des namiddags wordt
niet uitgezonden.
HILVERSUM 1. 415 m. Nederlandsen Progn
8.00 KRO 1.00—10.15 AVRO. 8.00 Wij beginne
dag. 8.30 Nieuwsberichten
spel. 1.45 Nederli
chten ANP. 1.00
5 tokkelorkest en orgel-
bond voor Sibbekunde:
onze voorouders?" 2.00
..Nederlandsche dichters en prozaschrij-
vroeger eeuwen en wij". 2.15 Concert-
Verzoekconcert
AVRO-Aniuecr
plaatje er.
s Weitzel. 7.00
irkorte
opera. 9.5o Gramofoonmuziek. 10.0010.15 Nieuws
berichten ANP. sluiting.
HILVERSUM II. 301 m. 8.00 NCRV. 2.00 VARA.
4.00 VPRO. 5.15—7.15 VARA. 8.00 Orgelconcert. 8.30
Nieuwsberichten en praatjes voor den boer (ANP).
8.45 Morgenwijding. 9.45 Gewijde muziek (opn.).
10.00 Gramofoonmuziek. 11.25 Gewijde muziek
(opn.) 12.00 Zang met orgelbegeleiding. 12.25 Cyclus
„Kent Gij Uw Bijbel?" (opn.). 12.45 Nieuws- en
oeconomische berichten ANP. 1 Oo Gramofoonmu
ziek. 1.40 Cyclus „Eens Christens reize naar de
Eeuwigheid in dezen tijd" (opn.). 2.00 Esmeralda.
2 30 Gemengde Zangvereeniging „Kunst en Strijd".
Amsterdam. Haarlemsche orkestvereeniging en
solisten. 3.55 Gramofoonmuziek 4.00 Boekenpraatje.
4.15 Studiodienst. 5.15 Wekeltjksche gedachtenwls-
sellng ANP. 5.30 Voor de kinderen. 6.00 De Ram
blers. 6.30 VARA-Almanak. 6.32 Orgelspel. 6.45 Een
plaatje en een praatje van Guus Weitzel. 7.0O—
7.15 Orgelspel, sluiting.
MAANDAG 10 JANUARI
HILVERSUM L 415 m. Nederlandsch Programma.
VARA. 8.00 Gramofoonmuziek. 8.3o Nieuwsbe-
BONNENLIJST
No.
HOEVEELHQaM
Brandstoffen
Haarden en kachels
Voor centr. verw.
Cokes
Peulvruchten
Rijst (-emeel. -gries,
•ebloem) of grutten-
meel
Vleeschwaren
Ve. 25
Bo. 26')
Ve. 26')
(Derde periode)
K 08 Lm. 10
K 15 Lm. 24
(Derde periode)
Br. 22
Br. 23
Br. 24*)
A 33
A 111
A 46')
Per. C
Per. 8
Per. D
evt. 24 Jan.
evt. 24 Jan.
t„m. 24 (31) Jan.
t.m. 24 (31) Jan.
t.m. 19 Jan.
tm. 26 Jan.
t.m. 26 Jan. (2 Febr.)
evt. t.m. 19 Jan.
tm. 26 Jan.
;.m. 26 Jan. (2 Febr.)
tm 19 Jan.
t.m 23 Febr.
:.m. 23 Febr.
250 gr ooter ot
sanne of 200 gr W|
250 gr. boter of i 5^
rine. Fg
eenheid vaste
braN
100 gr roggebroc
100 gr ander broi
1 rantsoen gebak
100 gram
125 gram, ook smi
100 gram vleescb
Aangezien het ons met het oog op de plaatsruimte
dagelijks de bonnenlyst te publiceeren. verzoeken wij
(no 42) uit te knippen en te bewaren, tot de volgende, A
mogelijk is
lezers, deze I
i. 43 verschijnt
i Nieuwe bon
richten ANP, gramofoonmuziek. 10.00 VPRO:
Morgenwijding. 10.20 Declamatie. 10.40 Pianovoor
dracht. 11.10 Declamatie. 11.30 Gramofoonmuziek.
12.00 Orgelspel. (Ca. 12.30 VARA-Almanak). 12.48
Nieuws- en oeconomische berichten ANP. 1.00
VARA-orkest. 2.00 Voor de vrouwen. 3.00 Oost-
Nederlandsch strijkkwartet. 3.45 Declamatie. 4.00
Gramofoonmuziek (met toelichting). 4.30 Gramo
foonmuziek 4.45 Voor de kinderen. 5.15 Nieuws-,
oeconomische- en beursberichten ANP. 5.30
Hawaiian-opm-amen. 5.46 VAIRiA-oricest en soliste. 6.42
VARA-Almanak. 6 45 Actueele reportage of gramo
foonmuziek. 7.00 Oeconomische vragen van den
dag (ANP). 7.15 Reportage. 7.30 Berichten (Eng).
7 46 Ongelspeü. 8.00 Nieufw^berlohten AIN1P. 8.15
Orgelspel. 8.30 Berichten (Engelsch). 8.45 De Ram
blers. 9.15 Esmeralda en solisten. 10.00—10.16
Nieuwsberichten ANP. sluiting.
12.15 Reportage of muziek. 12.45 Nieuws-
nomsche berichten ANP 1.00 Jac. Stoffer!
2.00 Voor de scholen. 2.35 Gramofoonmuï
Vioo met pianobegeleiding en gramofoo
3.30 Gramofoonmuziek .45 Bijbellezing. 4
de kinderen. 4.45 Gramofoorumiziek5.0C
Cyclis „Het gezin in onzen tijd". 5.15
oecoiomische- en beursberichten ANP. 5.3C
ten. 5.35 Zang met pianobegeleiding en gri
muzek. 6.05 Gramofoonmuziek. 6.15 Lyrls
dolire-ensemble. 6.45 Actueele reportage*
foonnuziek. 7.00—7.15 Friesch praatje
Vitaminen-C veihoogen den weerstand, vooral in den winter en gedachtig aan deze wetenschap zijn vele groote
bedrijven er toe overgegaan, dagelijks vitamine-C tabletten voor hun personeel beschikbaar te stellen. Tijdens de
dagelijksche uitreiking (Foto Pax-Holland?
Steigers langs de historische Mariakeik te Nijmegen, die thans als
ingericht. Ze zijn aangebracht
gemeentemuseum is ingericht. - Ze zijn aangebracht voor de
beveiligingswerkzaamheden, welke onder de kap plaats hebben
(Foto Pax-Holland)
Onder de kap van het gemeentemuseum te Nijmegen, de voormalige 1 °P he' KJl
is een plafond van gewapend beton aangebracht, dat met minder dan 350 000 K G. weegt en het
gebouw beveiligt tegen brand- en lichte brisantbommen. - De werkzaamheden^gn bijna voooid
Geschenken van huis. Italiaansche soldaten beleven aan
in Albanië gelukkige oogenbl'kken, als een zending pakk
vaderland voor de manschappen arriveert (hoto
Tengevolge van de evacuat.e lijden sommige koeien thans aan een huidziekte. - In een speciaal daarvoor
te Hoogland ingerichte gascel worden de dieren met zwaveldamp behandeld
(rot© rax-KollenoJ
Grensposten in het hooge I
Duitsche controle op de
wegen aan de Noorsch-Finse
