ZATERDAG 18 JANUARI 1941 piTERt PIJNLIJK BLOKKADE PROBLEEM Het plan van den oud-president der V«r- feenigde Staten Herbert Hoover om een relief- hctte te ondernemen ten behoeve van de noodlijdende burgerbevolking met name in Frankrijk en België, straks wellicht ook in Noorwegen en Nederland, bracht one opnieuw op pijnlijke wijze in contact met het vraag stuk der blokkade-politiek. Duitschland verklaarde zich bereid aan zulk een hulpaetie geen hinderpalen in den weg te leggen en was genegen de verzekering te geven, dat het gezondene uitsluitend aan de civiele bevolking ten goede zal komen en niet zal worden aangewend ten dienste van de bezet tende macht in die landen. Verzekerd is ons, dat men anderer voorraden niet noodig heeft, het Duitsche Rijk voor zijn voedselvoorziening self-supporting is .en de weermacht in de bezette landen zeker voor 90 pet uit het Rijk geravitailleerd wordt, hoewel men volken rechtelijk met de zorg daarvoor de bezette gebieden zou kunnen bezwaren. Waar echter niet ls verliest de keizer zijn recht, om het met een Hollandsoh spreekwoord te zeggen. Engeland daarentegen verklaarde niet voor nemens te zijn voedsel trans porten van overzee te gedoogen. Het staat nog steeds op het standpunt, dat ons na September 1938 tot aan medio Mei 1940 zoo groote zorgen heeft ge geven. De ambtelijke publicaties uit die pe riode getuigen daarvan op velerlei wijze en met groote welsprekendheid als het recht der neutralen ter zee verdedgd werd. Men weet hoe de situatie destijds geworden was. Na de lijsten der absolute contrabande wa ren omstreeks half September 1939 die be treffende de voorwaardelijke contrabande ver schenen. Deze ontvingen In de practijk een zoodanige duiding, dat allee, wat maar eenigszins in verband met de oorlogvoering kon worden aangevoerd en wat is dat niet? er onder kon worden getrokken. B.v. aller lei levensmiddelen, peper, kinine, koffie, thee, hout, houtpulp, enz. enz. Engeland, waar men bij monde van Chur chill begonnen was de stelling te verdedigen, dat de neutralen te laken waren omdat ze de tegenstanders van Duitschland voor hun (der neutralen) veiligheid lieten vechten: een stel ling, waarvoor later een juridische fundee ring werd uitgevonden maakte het ons al heel erg lastig, blijkens de gewisselde diplo matieke stukken. Zelfs werd van die zijde het uitgeleefde art. 16 van het Volkenbondspact opnieuw naar voren gebracht. De oude Engelsehe theorie blijft kennelijk, ook ten aanzien van Hoover's actie, gehand haafd. Van Duitsche zijde heeft men daartegen scherp gereageerd en de „hongerblokkade" veroordeeld. Wel niemand ter wereld zal in zijn hart gezien voor deze oorlogsmethode eenig respect gevoelen. Maar oorlog is nu eenmaal hard in die omstandigheden komt men er toe dingen te doen, die in minder bewogen tijden om humanitaire en velerlei andere redenen geen instemming zouden vinden. Dat men van Duitsche zijde zoo scherp tegen de Britsche these is opgekomen, vindt wellicht voor een deel zijn verklaring in de historie. De hongeroorlog is voor ruim 20 jaar ook gevoerd en werd van geallieerde zijde het is toentertijd algemeen betreurd en afgekeurd zelfs nog voortgezet na den wapenstilstand en het begin der vredesonderhandelingen. Ook deze angel zit nog in het Duitsche vleesch, mede omdat de blokkade van 1918 grooten invloed heeft gehad op het verloop van de oorlogvoering door Duitschland gedurende de laatste maanden van 1918. We meenen ie kunnen zeggen, dat wat in November 1918 heeft geleid tot het staken van den strijd en het aanknoopen van vredesonderhandelingen, niet een direct gevolg mag heeten van de toenmalige blokkade. Indirect heeft ze er iotusschen wel iets mee te. maken gehad. De voornaamste reden, waarom doorvechten niet langer mogelijk was, was gelegen in de ont wikkeling der politieki constellatie. Oosten rijk liet zijn bondgenooten in den steek en achter het front schoten de vruchten van het zaad der revolutionaire propaganda door de bolsjewisten met kracht gesteund welig op. Daarom sprak men later van „de dolk steek in den rug" en togen de frontsoldaten, waaronder de geest in het algemeen nog goed ■was, huiswaarts met de leuze: „Op veld en zee onoverwonnen". Op deze dingen behoeven we echter In het bestek van ons onderwerp niet dieper in te gaan. Voldoende is het om te begrijpen waar door het verklaard kan worden, dat thans van Duitsche zijde zoo bittere verwijten tot Lon den gericht worden. Men zal met ons erkennen, dat, wanneer men historie en feiten objectief raadpleegt, we met de voeding van het bezette gebied en het blokkadevraagstuk staan voor een pijn lijke en niet. zoo eenvoudige zaak, nadat tij dens dezen oorlog de contrabandeopvattingen zich zoo zeer verscherpt hebben. Toch zou men de vraag kunnen stellen of in ©enigerlei vorm geen modus te vinden zou rijn om wat we na 1914 gekend hebben, alsnog te doen herleven. Het vraagstuk zal niet een voudig zijn, maar wie aan de moeilijke positie van Frankrijk en België denkt, zal het toch der overweging waard achten. De bevoegdheid is niet onzer om hierin een beslissend woord te spreken. Maar dat het probleem de aandacht meer dan waard is en vooral van twee bepaalde zijden meer dan een eenvoudige verklaring noodig zou maken om tot eenig tastbaar resultaat te kunnen komen, zal buiten kijf zijn voor een ieder, die er zich mee behoort bezig te houden, ook al denkt hij nog niet direct aan hongeropstan- den en den aankleve van dien. Een verwarde roestand bij de Chineesche legert De persafdeeling van het Japansche leger ln China publiceert haar weekoverzicht van den militairen toestand in China, waarin ont huld wordt, dat de Japansche strijdkrachten in Noord-China bezig zijn 15,000 man com munistische troepen te verdrijven uit Lintsjih in de provincie Sjansi. Op 10 Januari is een groot deel van de 38e Chineesche brigade verslagen op een punt gelegen 28 kilometer ten zuiden van,Tsjinglohsien in de provincie Sjansi. Het conflict tusschen het leger van Tsjoengking en de communistische troepen ls kortelings verscherpt en een groot deel yan de communistische strijdkrachten aan den benedenloop van de Yangtse is nog niet in beweging gekomen, waarna de strijdkrachten vaii het centrale leger een omsingelende operatie tegen het roode leger aldaar zijn begonnen. In de provincie Kiangsi zijn de Japansche troepen een nieuw offensief be gonnen tegen de 105de Chineesche divisie, terwijl een strafactie ondernomen is tegen de Chineesche resten in de provincie Hoepeh. Tusschen Indo-China en Thailand Volgens een bericht uit Hanoi, te Vichy ont vangen, heeft de beide laatste dagen aan de grens tusschen Indo-China en Thailand rust geheerscht. Zondag zijn er gevechtshande lingen voorgevallen in de streek van Bassao tusschen een dempagnie I do-Chineesche infanterie en een Thailand-ohu afdeeling van meer dan bataljonssterkte. Het gevecht zou ten gunste van de Fransche troepen ge ëindigd zijn. Engeland onder de slagen van de Duitsche luchtmacht Het optreden der Duitsche bommenwerpers In het gebied van de Middellandsche Zee De krocht van den Dultschen aanval op Malto Na de geslaagde eerste aanvallen van Duitsche Stuka's op Engelsehe vlooteenheden ln de Middellandsche Zee hebben Donder dag naar men weet voor het eerst groote formaties der op het Italiaansche oorlogstoo- neel dienst doende Duitsche gevechtsvlieg tuigen Malta met bommen van zwaar en zeer zwaar kaliber bestookt. De aanval gold vooral de daar liggende vlooteenheden, In ae eerste plaats het vliegtuigmoederschip (Illus trious), dat na den aanval van de Stuka's op 10 Januari naar Malta was verhaald ten einde hersteld te worden van de schade, die het door de Duitsche bommen igeleden had. Nadat eerst eenheden van Duitsche gevechts vliegers met bommen van het zwaarste kali ber de verdedigingswerken van het eiland bestookt hadden volgde in de tweede golf de aanval op' de havenwerken, waar Engelsehe oorlogsschepen waren Waargenomen. Ten slotte kwam een nieuwe aanval los op het reeds in de Middellandsche Zee aangevallen en beschadigde vliegtuigmoederschip, dat op zijn minst drie bomtreffers kreeg van zwaar en zeer zwaar kaliber. Talrijke kleine sche pen werden tot zinken gebracht. Verder zijn op een kruiser treffers geplaatst. De haven werken werden door verscheidene treffers zwaar beschadigd, er ontstonden branden op de kade en er werden groote vernielingen aangericht. (D.N.B.). Inzake den aanval van Duitsche gevechts formaties op La Valetta (Malta) verneemt het D.N.B. van militaire zijde, dat het aldaar liggende reeds vroeger zwaar beschadigde vliegkampschip Illustrious op 16 Januari op nieuw zoo ernstig door bommen van zwaar en middelbaar kaliber is getroffen, dat het langen tijd vereischen. Een zware bom is tus schen de kademuur en het vaartuig gevallen, zoodat waarschijnlijk de buitenwand onder water beschadigd is. De in het weermachts- bericht van gisteren vermelde talrijke tref fers in het arsenaalgebied van La Valetta zijn daarom van zoo groot belang, omdat tal rijke eenheden van de Britsche Middelland sche Zeevloot deze haven gebruiken om voor raden op te doen. Ongetwijfeld wordt door dergelijke aanvallen de aanvulling voor de Britsche zeestrijdkrachten in dit gebied erg bemoeilijkt. Naar de correspondent van het Giornale d' Italia seint is het woedende afweervuur van de Illustrious na verscheidene treffers met bommen van 500 en 1000 kg tot zwijg©" gebracht. Zonder acht te slaan op den nel- schen afweer waren de Duitsche duikbom menwerpers tot vlak bij hun doelen gedoken. Malta en vooral La Valetta hadden nog zel den zulk een bommenregen beleefd. De Duitsche vliegers cirkelden totdat de laatste bom w\s uitgeworpen rondom de objecten. De speciale berichtgever van de Tribuna schrijft: men kan aannemen, dat meer dan honderd vliegtuigen in opeenvolgende golven boven Malta verschenen. Uit de foto's blijkt overduidelijk, dat een groote kruiser alsmede een stoomschip van middelbare grootte zwaar getroffen zijn. Activiteit in Gibraltar S.P.T. meldt -uit Madrid: De Britsche pers houdt zich Vrijdagmorgen uitvoerig bezig met het optreden van Duit sche bombardementseskaders in de Middel landsche Zee. Zij legt grooten nadruk op de prestaties van de Duitsche luchtmacht en op de gevaren die daardoor voor de Engelsehe vloot in de Middellandsche Zee ontstaan. Sinds eenige dagen heerscht op Gibraltar een groote activiteit en men ls er voorbereid op Duitsche acties. Engelsehe militaire objecten en •chepen onder vuur Het Duitsche luchtwapen heeft ln den nacht van Donderdag op Vrijdag, naar het D.N.B. verneemt, belangrijke militaire doelen in Zuid- en midden Engeland aangevallen. Een krachtige actie was gericht op een haven stad in het Westen, die vooral voor den graahomslag van beteekenis is. De vliegtuig bemanningen heben als resultaat van hun aanvallen melding kunnen maken van het uitbreken van tal van branden. Voorts verneemt het D.N.B., dat Duitsche Het Italiaansche weermachts- bericht Het 224ste Italiaansche weermachtsbericht luidt als volgt: Aan het Grieksche front hebben wij bij acties van locaal karakter den vijand ge voelige verliezen toegebracht. In Cyrenaica bedrijvigheid van artillerie en patrouilles. In Oostafrika normale bedrijvigheid van de artillerie in het gebied van Gallabat. De vijand heeft enkele plaatsjes in Somaliland gebombardeerd zonder schade aan te richten. Een formatie bommenwerpers van het Duitsche vliegercorps heeft onder escorte van Duitsche en Italiaansche jagers in opeenvolgende golven het vlootsteunpunt van La Valetta op Malta hevig gebombar deerd. Deze aanval werd met stout moedige vastberadenheid uitgevoerd. Het vliegkampschip Iillustrious, dat als gevolg van de zware beschadigingen tijdens de gevechten van de laatste dagen op Malta toevlucht gezocht had, is met bommen van zwaar en middelbaar kaliber getrof fen. Een kruiser en een stoomschip zijn eveneens getroffen. Het arsenaal en de haveninstallaties zijn aan een doeltref fend, langdurig bombardement onderwor pen en zij hebben verscheiden volletref fers gekregen. Eén Duitsch vliegtuig ls niet teruggekeerd. De op 29 December geramde en in het weermachtsbericht van 9 Januari vermelde duikboot was de Grieksche duikboot Pro- theus. Dit vaartuig dat in Frankrijk ver vaardigd was, heeft drijvend een waterver plaatsing van 700 en onder water 930 ton. Het was gewapend met acht torpedolan- ceerbuizen en een stuk geschut van 10.2 om. Tijdens den vijandelijken luchtaanval op Catania in den nacht van Woensdag op Donderdag heeft de luchtafweer behalve het ln het weermachtsbericht van gisteren genoemde vliegtuig er nog een neerge schoten. vliegtuigen Donderdag aanvallen op schepen Ln den Atlantischen Oceaan hebben onder nomen. Ter hoogte van de Hebriden werden twee koopvaardijschepen, deel uitmakende van een konvooi, aangevallen. Een schip van 5000 ton is zoo hevig getroffen, dat het in brand geraskte en met slagzij bleef liggen. Een ander schip van 4000 ton kreeg verschei dene treffers. Ten Oosten van Orfordness aan de Engelsehe Oostkust werd een schip van 4000 ton door twee voltreffers van bommen midscheeps zoo ernstig getroffen, dat het on der krachtige rookontwikkeling bleef liggen. D« aanval op Bristol Naar de Engelsehe berichtendienst meldt hebben de aanvallen van het Duitsche lucht wapen in den nacht van Donderdag op Vrij dag zich hoofdzakelijk op de stad Bristol gericht. Een aantal branden is ontstaan. Handels- en andere gebouwen hebben schade geleden. De Britsche uitgeverij zwaar getroffen Vijf millioen boeken verbrand Paternoster Row in de Londensohe city is vanouds de straat van de uitgevers. Hier ligt het gebouw van Stationers Company, waar tot 1911 toe elk boek, dat in hel Vereenigd Koninkrijk werd gedrukt, geregistreerd moest worden en hoewel de meeste uitgeversbedrij ven in later jar^n naar Bloomsbury of West End verhuisd zijn, bleven toch nog altijd eenige tientallen groote en kleine uitgeverijen aan Paternoster Row of in de naaste buurt gevestigd. Daarom heeft het hevige bombardement van de City op 29 December, dat, naar de correspondent te Londen van Dagens Nyheter den achtsten dezer telegrafeerde, juist bij Paternoster Row de grootste verwoestingen aanrichtte, de Britsche uitgeverij zwaar ge troffen. Van niet minder dan zeven-en-dertig uitgeversbedrijven zijn volgens den corres pondent de kantoren en de voorraden be schadigd of verwoest, o. a. van Hutchinson, Blackwood, Longman, Collin en Nelson. Nicholson Watson is de eenige bekende uitgeverij, die niet door het vuur geteisterd is. Van den omvang van de schade, die aan de voorraden is aangericht, kon men zich nog geen juist beeld vormen, omdat op ver schillende plaatsen de ruïnes nog net zoo liggen als op Oudejaarsdag. De correspondent vermeldt echter, dat niet minder dan vijf millioen boeken een prooi der vlammen ge worden zijn. Men vreest, dat het grootste deel van de voorraden van Simpkin Marchall, de grootste exporteur van boeken naar de over- zeesche deelen van het Britsche imperium, verloren is gegaan. Ook de firma, die de geautoriseerde Engelsehe bijbelvertaling uit geeft, heeft groote schade geleden, niet het minst doordat de sty pes van de Laatste bijbel uitgaven verloren zijn gegaan. De oorlog In hef Westen De aanvallen van het Duitsche luchtwapen ln den nacht van Donderdag op Vrijdag waren, naar het D.N.B. verneemt, voornamelijk ge richt op de haven van Avonmouth aan het kanaal van Bristol. Sterke formaties Duit sche gevechtsvliegers plaatsten talrijke tref fers met brisant- en brandbommen op haven installaties en sluizen, die hevige ontploffin gen ten gevolge hadden. Bovendien werden vele tot ver in den omtrek zichtbare branden waargenomen, die zich ln graansilo's en dok ken snel uitbreidden. Ook een belangrijke haven aan de Zuidoostkust van Engeland ia met brisant- en brandbommen bestookt. Een Engelsch transportschip getorpedeerd. Het Engelsehe transportschip Almeda Star (14,936 ton) heeft in een radiobericht mede gedeeld, dat het in het Noordelijke deel van den Atlantischen Oceaan getorpedeerd is. Het S.O.S.-sein van de Almeda Star was binnen enkele uren het tweede uit dit gebied. Wat de Engelsehe koopvaardij bedreigt. Cross, de Engelsehe minister van scheep vaart, heeft zijn landgenooten gewaarschuwd voor een al te optimistische beoordeeling van den oorlog ter zee, vooral wat de aan vallen op de Engelsehe koopvaardijvloot be treft, uitsluitend omdat volgens het jongste communiqué van de Britsche admiraliteit de weekcijfers der verliezen in de eerste week van Januari geringer waren. Men moet er zich, meende Cross, veeleer op voorbereiden, dat zulke lage cijfers een uitzondering zijn en de Engelsehe koopvaardijvloot zeer harde en bittere tijden tegemoet gaat, want de Duitschers zullen hun voornaamste kracht o.a. tegen de Engel sehe scheepvaart en daarmede tegen de ver bindingen tusschen Engeland en de rest van de wereld gebruiken. Daarbij kwam Cross te spreken over het duikbootgevaar, voor het overige, zoo betoogde Cross, heeft de Britsche vloot dringend torpedobootjagers noodig. (D.N.B.) Een Engelsch siaiion van toezicht aangaande de blokkade op Trinidad? Uit Washington verneemt het A.N.P.t Uit de Amerikaansche bladen blijkt, dat groot opzien gebaard is door een bericht uit Londen, volgens hetwelk in Britsche regee- ringskringen overwogen wordt aan de regee ring der V. S. toestemming te vragen voor het vestigen op Trinidad van een station tot het houden van toezicht op de blokkade. Ofschoon" de overheid in de Vereenigde Staten zich niet over een dergelijk verlangen uitlaat, is het duidelijk, dat Washington hierdoor in een moeilijke positie zou worden gebracht. In de eerste plaats zou het opbrengen van neutrale vrachtschepen in de wateren van het Westelijke halfrond naar ""rinidad een schen ding beteekenen van de door de pan-Ameri- kaansche conferentie ingestelde neutrale zone rondom dat halfrond, binnen welke krachtens besluit der Amerikaansche republieken geen oorlogshandelingen geduld dienen te wordén. In de tweede plaats ontstaan voor de V. S. daardoor bezwaren, dat de Engelschen de noodzaak van zulke controle daarmede zool den motiveeren, dat de toenemende ver schepingen uit de V. S. en Latijnsch Amerika van grondstoffen en machines naar Rusland eigenlijk voor Duitschland bestemd zijn dat zoodoende de Britsche blokkade voor deel zou worden verijdeld. De Britsche gezant te Montevideo heeft uit naam van de Engelsehe regeering aan minister van buitenlandsche zaken zijn ver ontschuldigingen aangeboden in verband met de aanhouding van het Fransche s.s. Mendoza door den Britschen kruiser Asturias in Uruguay's territoriale wateren. De ontwikkeling van de Amerikaansche plannen Willkie licht zijn standpunt too In een openbaar debat met Thomas, den leider der socialisten, heeft Willkie de Ameri kaansche bevolking opnieuw opgewekt, het programma tot hulp aan Engeland te steunen. Hij verklaarde zfjn standpunt aldus, er niet van overtuigd te zijn, dat Amerika na een nederlaag van Engeland oeconomisch kan voortbestaan. De Associated Press meldt uit Washington als zeker, dat in het wetsontwerp tot hulp aan Engeland de aan president Roosevelt te verleenen volmachten tot twee Jaar beperkt zullen blijven. In regeeringskringen staat men niet afwijzend tegenover zoo'n beperking, doch het voornemen om een clausule ln het ontwerp op te nemen, die het afstaan van oorlogsschepen zou toestaan, is zelfs ln het regeeringskamp op verzet gestuit. De krijgsmacht der Ver. Stafcn De Amerikaansche onderstaatssecretaris van oorlog heeft aangekondigd, dat de V. S. ir. Juni 1.4 millioen man troepen onder de wapenen en in hoofdzaak uitgerust tullen hebben. Volledig uitgerust en gereed om te velde te worden ingezet zouden deze troepen dit Jaar echter nog niet zijn. (U.P.) Da Stille Oceaan wordt gemeden Het Brazillaansche blad Globo meldt, dal het Japansche s.s. Africa Maru dat uit Rio naar Japan ls vertrokken niet de normale westelijke route door het Panamakanaal en vandaar rechtstreeks naar de thuishaven zal volgen, doch naar het Oosten en vervolgens om Kaap de Goede Hoop zal varen. Het blad voegt eraan toe. dat de directie van de Osaka Shosen, de reederij van het achip, deze route voorgeschreven heeft in ver band met dreigend oorlogsgevaar in den Pa cific. Zijn de besprekingen fussehen Thailand en Indo-Chlna mislukt? In de afgeloopen dagen zijn te Bangkok tusschen de regeeringen van Thailand tn van Indo-China besprekingen gevoerd om de incidenten der laatste weken te beslechten. Naar S.P.T. verneemt, zijn deze besprekingen mislukt, omdat de Fransche regeering zich door de Indo-Chineesche zaakgelastigde te Bangkok had laten vertegenwoordigen,- waar mee de regeering van Thailand geen genoegen wilde nemen. Te Bangkok is officieel verklaard, dat Thailand noch met Frankrijk noch met Indo-China meer kan onderhandelen, aangezien de regeering van Thailand, ge lijk reeds eerder is gezegd, op het stand punt staat, dat een Indo-Chineesch diplo maat niet de belangen van Frankrijk kan vertegenwoordigen, omdat Indo-Chlna geen zelfstandige staat is. lfomel meldt uit Bangkok: Het groote verschil in opvattingen tusschen Thailand en Fransch-Indo-China over de fundamenteele voorwaarden waarop het grensgeschil zou kunnen worden geregeld, blokkeert naar men gelooft de mogelijkheid om de grensgevechten te staken. Thailand houdt nog steeds vast aan aanvaarding.door Frankrijk van zijn eischen, n.l. ten eerste aanwijzing van de Mekongrlvier als grens ten tweede teruggave van de gebieden Luangprabang en Pakse, die door Frank rijk in 1907 werden ingenomen, als voor waarde voor de ratificatie door Thailand van het nonaggressiepact dat 12 Januari 1940 gesloten werd. Thailand ls bereid deel te nemen aan een gemengde grenscommissie, zoodra Frankrijk deze eischen zal hebben ingewilligd. Frankrijk daarentegen ls alleen bereid te spreken over de kwestie van de Mekong als giftns, maar weigert de gebie den Van Luangprahang en Pakse terug te geven. Gezien dit fundamenteele verschil in standpunt, waarbij beide partijen krachtig tn hun houding volharden, zijn plaatselijke waarnemers van meening, dat er weinig waarschijnlijkheid bestaat, dat spoedig een gemengde commissie voor grensafbakening zal bijeengeroepen worden, tenzij een van beide partijen haar houding herziet. Het afstaan van Amerikaansche vlooteenheden Het D.N.B. meldt uit Washington! In de commissie voor buitenlandsche aan gelegenheden van het Huls van Afgevaardig den heeft de republikein Hamilton Fish den minister van oorlog, Stimson, gevraagd, of deze voorstander is van een wijziging van het ontwerp tot steunverleening aan Engeland in den zin, dat .geen onderdeelen van de Amerikaansche vloot kunnen worden afge staan. Volgens de tegenwoordige redactie van het ontwerp, aldus Fish, kupnen Amerikaan sche oorlogsschepen worden afgestaan onder alle voorwaarden, die president. Roosevelt aannemelijk acht Stimson antwoordde: „Ik kan mij een situatie Indenken, waarin de vloot onder zeer gunstige voorwaarden zou kunnen worden afgestaan." Stimson liet zich echter niet uit over de vraag, hoe die situatie zou kunnen ontstaan. De Amerikaansche koopvaardijvloot Roosevelt vraagt volmacht voor 200 nieuwe schepen President Roosevelt heeft Donderdag het Congres formeel voorgesteld hem volmaohten te geven, voor den bouw van een vloot 200 koopvaardijschepen Hij stelde verder voor om 313.5 millioen dollar uit te reiken voor de uitvoering van zijn plan. Roosevelt motiveerde zijn voorstel er mede, dat hij de Vereenigde Staten voor de gevolgen van vermindering der handelstonnage der wereld wil beschermen. Om die reden moet zonder verwijl begonnen worden met den bouw. De bouw van deze koopvaardijvloot zoo verklaar de Roosevelt, mag echter geen storenden in vloed hebben op het overip' bouwprogram der federale scheepvaartautoriteiten. De scheepsonderdeelen zullen in de staalfabrie ken vervaardigd worden en op de werven alleen maar in elkander gezet. Ieder schip zal een waterverplaatsing van 7500 ton heb ben. GD.N.B.) Het Britsche slagschip Malaya ernstig beschadigd Naar het D.N.B. van welingelichte zijde verneemt, heeft men vastgesteld, dat het Britsohe oorlogsschip, dat Woensdag erns-tig beschadigd te Gibraltar is binnengeloopen, het slagschip Malaya is. Ofsohoon de Engel schen getracht hadden, de schade te verber gen door middel van houten betimmeringen verfcamouflage, kon men zien, dat groote verwoestingen waren aangericht op het dek en in de geschut- en commandotorens. Het schip is onmiddellijk in het dok gegaan. Het maakte deel uit van het Britsche eskader, dat op 10 Januari in de Middellandsche Zee door Duitsche en Italiaansohe gevechtsvlieg tuigen werd aangevallen e- verstrooid. De Malaya, die ruim 31,000 ton meet, behoort tot de zwaarste schepen der Britsche vloot Het schip is gewapend met 8 stukken geschut 38 cm, 12 stukken van 15.2 cm en 8 stukken luchtdoelgeschut van 10.2 cm. Het heeft vier vliegtuigen aan boord. Nieuwe aanvallen op de Illustrious Het Engelsehe vliegkampschip Illustrious, waaromtrent de Engelsehe .berichtendienst meldt, dat het weliswaar teekens vertoont van den zwaren slag in de Middellandsche Zee, maar toch een haven aan die zee is bin nengeloopen, is, naar het D.N.B. verneemt in den loop van gisteren wederom door Duit sche duikbommenwerpers aangevallen. Er werden voltreffers geplaatst n.l. een bom zwaar kaliber en twee bommen van mid den kaliber. Het staat thans naar de opvatting van bevoegde Duitsche kringen ondubbelzin nig vast dat het de Britsche admiraliteit niet meer zal gelukken om de Illustrious In den loop van dezen oorlog nog strijd vaardig te maken en ln dienst te nemen. Naar het D.N.B. verneemt van welingelichte militaire zijde, ls bovendien een stoomschip door een bom van het zwaarste kaliber ge troffen. Ondanks den krachtigen afweer is van dezen aanval slechts één Duitsch ge vechtsvliegtuig tot dusver niet teruggekeerd. (D.N.B.). Dc Dlplo over de verklaringen van Cordell Huil Hull's merkwaardige opvattingen over „orde en rechtvaardigheid" De verklaringen van Huil voor da commissie voor buitenlandsche zaken van het Huls van Afgevaardigden noemt de Deutsche Diplo- matisch-politische Korrespondena een ge waagde poging van den Amerikaanschen staatssecretaris om een rechtvaardiging te geven van zijn eigen politiek verleden. Dit wordt er echter door gekenmerkt, dat Huil sedert het oogenblik waarop hij als afgevaar digde in 1920 in het Huij van Afgevaardigden de ratificatie van het verdrag van Versailles verdedigde, de daar in het leven geroepen ge dwongen orde niet alleen goed achtte, maar haar tot op den huidigen dag met alle mid delen gehandhaafd zou willen weten. Wat toen in Versailles en reeds tevoren door de Angelsaksers en hun bondgenooten met ge weld ln het Wen geroepen en nagestreefd werd, heet by Hull „orde, rechtvaardigheid internationale samenwerking". Het woord „geweld" begint voor Huil eerst op het oogen blik, waarop- toestanden, die ieder verstandig mensch als ondragelijk beschouwde, uit den weg werden geruimd door machten, die geens zins overeenstemden met de merkwaardige opvattingen van Hull over „orde en recht vaardigheid". Hull, die van Europa niet meer begrijpt dan de gemiddelde Europeaan van Amerika, stelt klaarblijkelijk de vernieling van de wanorde van Versailles gelijk met het verlies van het paradija. De Korrespondens wljsj er op, dat aan Huil het behoud van de Britsche heer schappij ter see seer ln het bijsonder van essentieel belang toeschijnt en dat hij der halve bij gebrek aan doeltreffende argu menten de openbare meening van sijn land tracht wijs te maken, dal Duitsch land de Britsche heerschappij ter see slechts wil vernietigen om haar dan self aan sich te trekken en ten slotte het Wes telijke halfrond te bedreigen. Daarentegen spreekt de staatssecretaris, aldus de Diplo, geen woord over de grove be nadeelingen, zooals die niet in de laatste plaats de Zuidamerikaansche republieken door de Britsche dwangheerschapplj op zee onder gaan, ook niet over de onmenschelijkheden, die de in atrijd met het recht zijnde blokkade oorlog, voor welks voering Engeland zijn macht misbruikt, voor talloozen, die geen deel hebben aan dezen oorlog, met zich mede brengt. Engelsehe hegemonie, hoe die ook tot stand is gekomen, en met welke middelen zij ook in stand gehouden worden kan, ls voor Hull „law and order", aldus de Diplo ten slotte. Ook het volkenrecht is, wanneer dat op het spel staat, volkomen irrelevant. Huil gelooft klaarblijkelijk, dat de eigen be hoeften of die der vrienden een nieuw volken recht in het leven kunnen roepen. (D.N.B.) Een vliegramp in Hongarije Twaalf dooden en eenige gewonden Het verkeersvliegtuig uit den geregelden dienst van de Hongaarsche luchtvaartmaat schappij Malert is op het traject Boedapest Klausenburg vlak vóór een tusschenlanding op het vliegveld van Gros6wardein Vrijdag ochtend neergestort. Behalve de uit drie per sonen bestaande bemanning zijn negen pas sagiers om het leven gekomen. De andere Inzittenden werden deels ernstig gewond. De Japansche regeering spreekt zich niet uit aangaande Hull's verklaring De Japansche regeering heeft besloten met betrekking tot de uitlatingen van staatssecre taris Huil voor de commissie van buiten landsche aangelegenheden uit het Amerikaan sche huis van afgevaardigden geen verklaring af te leggen. C. Kromwijk t Ke Te Laren ls 56 Jaar oud overteó heer C. Kromwijk, oud-gezagvoerder Ds Stoomvaartmaatschappij Nederland. September 1902 trad hij bij deze maatad ais stuurmansleerling in dienst. Hij dl16 - alle rangen en werd in 1919 tot gezagv' benoemd. De Karimata was het eerste schip 4Veluw hij als zoodanig uitvoer. Volgende sP de ai waren de Vondel, de Grotlus en de Prfcn gesj Nederlanden. In totaal maakte hij pa ing reizen als gezagvoerder. Op 1 April 193Wegen; hij gepensioneerd. Hij was een van ji toe kende an geachte kapiteins van de Nedi uit d De crematie zal Maandagmiddag, nundels komst van trein 13.15 te Westerveiwacht sohieden. iwwit op ons land Twee personen gedoodn Van officleele zijde wordt medegedesL 23^J Engelsehe vliegers ook Dondcrdagavoti in gisternacht op verschillende plaatsen vin Jul land brisant- en brandbommen hebbeniblj ui geworpen. Het meerendeel dezer bq ziet: werd van zeer groote hoogte afgeworpefc.n to der het doel te treffen. Zij ontploften zij open veld zonder schade aan te richtaoedig een plaats werd het telefoonnet bescl^n* n en ergens anders de waterleiding ge£en t« Een aantal boerenhofsteden werd doorm dof scherven of door luchtdrukwerking bjmoet digd. jri» ri In een dorp werd een woning don, geJ treffer grootendeels vernietigd. Helaas Lastri* daarbij slachtoffers. Een vrouw en een, woo jarig kind werden gedood en een m^t en wond. Elders kreeg een boerderij, welkjp een brandbom werd getroffen, ernstige lp VOT11 schade. |ge xr Stortte Donderdagnacht een Engelsch y,asto tuig brandend neer, ook dezen nacht sfrjjds. het 'afweergeschut er in een der aanvajj^ele Britsche toestellen onschadelijk te dpmin Twee der inzittenden van dit toestel spnc trc met parachutes naar beneden. Zij zijn Ln d gevangene gemaakt. Een van hen is gévindc Van het lot der overige leden van de bj« ko: ning Is nog niets bekend. Zij, die hifterer dichtingen kunnen geven, dienen zich t^ng den tot het naastbij gelegen bureau v^r gi Nederlandsche politleinstantie of va- m. Duitsche weermacht Jet h< (retui trekt De export van groent^ conserven pjf Van verscheidene zijden is«ons gevra^ nog steeds het verbod voor fabrikant* om groenteconserven af te leveren i handel. Inderdaad is dit het gevaL Mei dat winkeliers wel mogen afleveren j klanten, zoolang de voorraad strekt. Z^( nen evenwel hun voorraad nog niet a Conserven zijn nl. aangewezen voor die nog aan den gang is. Daarna zal i overwogen, of het wenschelljk moet 1 geacht, dit voedingsmiddel eveneens vc i binnenlandschen handel vrij te geven. De onderhandelingeniMvc te Batavia t.".' jmil' Inleidende besprekingen bego£""h's llbur Done! meldt uit Batavia, dat de iiü*eerc besprtkingen over de beoogde, handel eenkemst tusschen Nederlandsch-ln# Japan vandaag zijn gehouden. De Jarf gedeltgeerde Kenkitsji Yosjizawa heef gezeld door den cohsul generaal Isjizwa en bezoek gebracht bij den dlr— van oeconomische zaken H. J. van Mooi Naar verluidt zouden de heeren Yo^p J en Van Mook onderhandeld hebben q£ hervatting yan de handelsbesprekingen. Prijsbeheerschingsbeslulf166 Arrestaties te Rotterdam In verband met het kort geleden in viBL getreden Prijsbeheerschingsbesluit st( politie hier ter stede een aantal stren derzoeken in naar overtredingen van sluit. Zoo is aangehouden een fabrika, vleeschwaren uit Streefkerk terzake vaP verhooging van vleeschwaren. Eenige j de kilo's worst werden in beslag genore fabrikant is opgesloten. Voorts is wegens een ander geval ,2. :houden de 27-jarige winkelier C. de G.k^ Deze verkocht buiten de distributie- levensmiddelen tegen fancy-prijzenibll deze man is opgesloten. Goedkeuring van opdracj en bouwvergunningei' Tot nader order niet vereP Naar men weet bepaalt artikel 3 "v besluit betreffende de bouwnijverhe! j alle opdrachten tot uitvoering van 'a op het gebied van waterbouw, spoorweA wegenbouw, burgerlijken bouw en ut bouw, onderworpen zijn aan de goed) van den algemeen gemachtigde voor 4.W deropbouw en voor de bouwnijverhe^®1" de door de gemeentebesturen te ve^v bouwvergunningen moeten door dei meen gemachtigde worden goedgekentei Dr. Ringers heeft dezer dagen een <£••- brief verstuurd, waarin hij mededeelt,» 3 nader order bovenbedoelde goedke? 5 kunnen worden geacht te zijn verleeni 6 Men kan dus voorloopig ten aanzien zaken handelen als tot dusver gebt£av MARGARINE Ka Binnenlandsch Nieuws AAN DE GEVOLGEN OVERLEDEN Dinsdag was de 4-jariga J. V. ln de ouder- Hjke woning aan de Oranjestraat te Leiden van een trap ter hoogte van ongeveer drie me ter gevallen. Aanvankelijk scheen het, alsof he: kind geen ernstig letsel had opgeloopen, doch de toestand verergerde, zoodat overbrenging naar het academisch ziekenhuis noodzakelijk was. Daar 1» het kind aan de verwondingen overleden. Ingevolge wijziging (St.crt. 10) van [en sls-Zuivelbeschikking 1935 II (Mafi- wordt, te rekenen van 25 Novembei? 4- het bedrag ter berekening van de ver? welke margarinefabrikanten aan de"^( landsche Zuivelcentrale Ingevolge heO Zuivelbesluit 1935 I verschuldigd zig 2' het afleveren van margarine, vastgef 0.7971 cent (oud 0.828) per kg afgelevf* durt- Ir inr Melkschaarsehte door wcfcj omstandigheden im Van bevoegde zijde verzoekt menPO •publiek er op te wijzen, dat, daar de van de benoodigde hoeveelheden mr de groote bevolkingscentra reeds ee2„ lijk vraagstuk was, tengevolge van d<m weersomstandigheden een tijdelijkgm schaarschte niet te voorkomen is. h Als dus de melkboer eens niet hri leveren wat de huisvrouw vraagt, »*r zijn schuld. Door de bevoegde instaE* alle maatregelen genomen voor verdeeling van de beschikbare melli

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1941 | | pagina 2