,HET SIMPELE LEVEN"
ZATERDAG 4 JANUARI T94T
Duitsche weerlegging van De luehtaonvaiion xijn nog nier
een aantal van Roosevelt's ,echt be9°nn,n
argumenten
Uit Berlijn wordt gemeld:
Roosevelt heeft in zijn jongste rede de
verwachting uitgesproken, dat de meer
derheid van zijn volk hem op den weg
van een verhoogde oeconomische onder
steuning van Engeland zal volgen. Men
heeft in Duitschland de beteekenis van
de uiteenzettingen nauwkeurig begrepen:
Hy wil de Vereenigde Staten ten gunste
van Engeland in de weegschaal werpen.
Nauwelijks drie weken van te voren
had Adolf Hitler in een toespraak tot de
arbeiders in de wapenindustrie vastge
steld dat Duitschland voor zijn verzorging
van voor den oorlog belangrijke grond
stoffen en levensmiddelen op ongeveer
geheel Europa kon rekenen. Daarmede
spitst de situatie zich toe in de vraag
welke oeconomie zwaarder zal tellen voor
de overwinning, de in haar productiviteit
snel afnemende Engelsche oeconomie met
hulp yan de Amerikaansche, of de
productiekrachten van de Europeesche
ruimte waarover Duitschland en Italië
kunnen beschikken.
In weerwil van de kennis dat de geschie
denis zich nooit herhaalt, herinneren de
vrienden van Groot-Britannië er steeds aan,
dat de Amerikaansche oeconomie in den oorlog
van 14/18 reeds een keer den doorslag heeft
gegeven.
Toentertijd bracht Noord-Amerlka echter
niet alleen Lijn oeconomische kracht in het
gevecht, doch ook zijn gewapende macht, die
ten gunste kwam aan de tejcnstarfders van
Duitschland.
Dit keer wenschen de Vereenigde Staten
volgens de verklaringen van den president
geen expeditieleger naar Europa te zenden.
Ook op het Europeesche strijdtooneel liggen
de zaken anders. Toentertijd stonden twee
groote Europeesche machten wanneer men
de Oostenrijksch-Hongaarsche monarchie zoo
noemèn wil tegenover drie Westelijke
groote mogendheden. Thans hébben Duitsch
land en Italië nog slechts met een groote
mogendheid, Groot Britannië, te maken en
zelfs de warmste vrienden van deze mogend
heid moeten toegeven dat dit Rijk door de
gëbeurteni.-sen van de laatste maanden in
hooge mate is aangetast en niet alleen militair,
doch ook oeconomisch.
De president van de Ver. Staten weet na
tuurlijk heel wel dat de oeconomische kracht
van zijn land niet voor 100 pet- in dienst van
een vreemde mogendheid gesteld kan wor
den, zonder eigen belangrijke defensiebelan-
gen of die van de staten van Zuid-Amerika,
Zuid-Afrika en Australië te verwaarloozen.
Er zal een aanzienlijke inspanning noodig zijn
om Groot Britannië in die male te helpen
als Washington zich dat heeft voorgesteld.
Het is niet noodig om er over te twisten
wat grooter is, het productievermogen van de
Ver. Staten (met aftrek van eigen behoeften
en noodzakelijken uitvoer naar de landen die
dezen noodig hebben) of het oeconomische
vermogen van de Europeesche ruimte. De
grondstoffenvoorziening van de beide ruimten
is in details verschillend maar in totaal on
geveer gelijk. Ook uit de bevolkingscijfers
en het voorhanden zijnde getal arbeiders kan
men geen groote verschillen opmaken, waar
door men aan een van de beide partijen een
overmacht zou kunnen toeschrijven. Daar
voor is een andere omstandigheid van de
grootste beteekenis namelijk de mogelijk
heid van de beide partijen om bij de hun ge
boden mogelijkheden van verzorging te
komen.
Ook hier Is de vergelijking van den wereld
oorlog niet beslissend. Het is waar dat Groot
Britannië eenige millioenen tonnen scheeps-
ruimte minder noodig heeft dan in den
vorigen oorlog, aangezien het behalve in
Afrika uitsluitend op het Britsche eiland
moet strijden en dus geen legers op het Con
tinent heeft te verzorgen.
Toenemende kracht van
het duikbootwapen
Het is echter ook waar dat het Duitsche
düikbootwapen in den vorigen oorlog alleen
stond en alleen over de Noordzeehavens kon
beschikken om de Britsche scheepvaart aan
te tasten, terwijl nu de vereenigde Duitsche
•en Italiaansche duikbootvloten om het ge-
heele eiland heen kunnen opereeren. Van de
oeconomische kracht welke de Vereenigde
Staten Engeland kunnen toevoegen zal letter
lijk een groot deel in het water vallen. Wan
neer president Roosevelt wenscht vast te
stellen dat Amerika in 1941 Engeland meer
zal leveren dan in 1940, dan zal hij er reke
ning mee moeten houden dat het toenemende
aar.tal opereerende Duitsche en Italiaansche
duikbooten er voor zal zorgen dat ook aan
zienlijk meer schepen getorpedeerd zullen
worden.
In het licht van deze omstandigheden heeft
men de verklaringen van president Roosevelt
te Berlijn met gepaste onverschilligheid be
groet. Men is er van overtuigd dat ook wan
neer Engeland alles zou krijgen wat Roose
velt heeft toegezegd, dit op den afloop van
den oorlog geen verschil meer kan maken.
Cardiff gebombardeerd
Als vergelding voor aanvallen
op Bremen
Het opperbevel van de Duitsche weermacht
maakt bekend:
In den,loop van den dag heeft het lucht-
wapen aanvallen op doelen aan de Oostkust
van Engeland gedaan. Een patrouilleboot
werd in duikvlucht met bommen bestookt en
tot zinken gebracht.
In den afgeloopen nacht hebben vrij sterKe
formaties gevechtsvliegers als vergelding voor
de op Bremen gerichte Engelsche aanvallen
boven de haven en de stad Cardiff bommen
van glk kaliber laten vallen. Taltrijke bran
den konden ten deele tot op een afstand van
100 km. waargenomen worden.
Britsche vliegtuigen hebben op twee Noord-
Duitsche plaatsen bommen laten vallen, waar
bij weer een ziekenhuis en verscheidene
huizen voornamelijk in wijken met het onmis
kenbare karakter van woonwijken, getroffen
werden. Branden, die in enkele pakhuis-
ruimten en fabriek^installaties ontstaan wa
ren, konden evenwel door de luchtbescher
ming van het bedrijf gebluscht worden,
zonder dat noemenswaardige schade op mili
tair gebied of op dat van de oorlogsoeconomie
werd aangericht. In totaal vallen acht dooden
en twintig gewonden te betreuren.
Twee Britsche vliegtuigen zijn neerge
schoten. Een Duitsch vliegtuig wordt vermist.
Volgens een Zuid Slavisch deskundige
De militaire deskundige van de Hrvatski
Dnevnik schrijft, dat ondanks de hevige
luchtaanvallen op Londen en andere belang
rijke Engelsche centra de eigenlijke grooie
luchtoperaties nog niet begonnen zijn. Duitsch
land kan met zijn luchtvloot nog geheel an
dere resultaten bereiken en de reusachtige
etappenlinie van Drontheim tot Irun is daar
op volkomen voorbereid. De voornaamste slag
zal ongetwijfeld tegen de Britsche eilanden
geleverd worden, al worden in den tusschen-
tijd ook verschillende operaties in afgelegen
gebieden ondernomen. (D.N.B.)
Het heftige bombardement
van Cardiff
Een aanval die uren duurde
In den afgeloopen nacht heeft de Duitsche
luchtaanval, naar de corr. van het D.N.B. te
Stockholm verneemt, zich hoofdzakelijk op
Zuid-Wales geriqht, het grootste Engelsche
mijnbouwgebied.
Naar da Engalscha radio vanmorgen
mededeelde, stond een ongenoemde stad
in Zuid-Wales in het middelpunt van
desen aanval. Naar alle waarschijnlijk
heid is dit de grootste stad van dit gebied,
Cardiff. Urenlang heeft boven deze stad
een hevige aanval gewoed. Duizenden
brandbommen zijn uitgeworpen. Nadat
een geheele reeks branden ontstaan was,
begon een even hevige, zoo niet heviger
aanval met brisantbommen van elk kali
ber. Talrijke huizen en gebouwen zijn
verwoest of een prooi der vlammen ge
worden.
Tevens hebben andere formaties van het
Duitsche luchtwapen de Britsche hoofdstad
opnieuw aangevallen en op deelen van Londen
talrijke brand- en brisantbommen laten val
len. Weer zijn branden uitgebroken erf een
heele reeks huizen en gebouwen is met den
aardbodem gelijk gemaakt. Volgens de be
richten zijn tegelijkertijd verschillende andere
streken in Engeland, waarvan de namen even
wel niet genoemd werdep, in den loop van
den nacht aangevallen.
Te Londen is opdracht gegeven tot oprich
ting van een bureau voor voorkoming van
brand, met uitvoerende bevoegdheden. Tot
voorzitter van dit bureau, dat in de eerste
plaats tot taak heeft de gevolgen van lucht
aanvallen tot het minimum te beperken, is
Morrison, de minister van binnenlandsche
veiligheid benoemd.
Het D.N.B. meldt uit New York:
Het registratiebureau voor de scheepvaart
heeft bekend gemaakt, dat onlangs de Zweed-'
sche vrachtschepen Convallaria (1996 ton) en
Gunborg (1572 ton) tot zinken gebracht zijn.
Engeland requireert tankschepen.
De Daily Mail meldt, dat de Engelsche
regeering thans alle tankschepen die het
ministerievan scheepvaart nog niet overge
nomen of gecharterd heeft, zal vorderen.
(D.N.B.)
Engalscha patrouilleboot in den grond geboord.
Het D.N.B. meldt uit Berlijn:
Een Duitsch gevechtsvliegtuig heeft, naar
het D.N.B. verneemt, Donderdag voor de
monding van de Theems in duikvlucht een
vijandelijke patrouilleboot met bommen aan
gevallen en in den grond geboord. De bom
men hadden zoo'n effect, dat de hoog
opslaande watermassa's boven de boot weer
samenvielen. Hét vliegtuig ondernam nog een
aanval in scheervlucht maar de oorlogsbodem
was reeds zoo zwaar getroffen, dat hij tijdens
dezen aanval onderging.
Het optreden ran het Duitsche oorlogsschip
in de Stille Zuidzee.
Omtrent het tot zinken brengen van het
Britsche turbineschip Turakina (8706 brt.)
van de New Zealand Shipping Comp. op de
Stille Zuidzee wordt nog nader vernomen,
dat het gewapende schip geruimen tijd tegen
stand bood toen het door den Duitschen
hulpkruiser werd .gesommeerd te stoppen.
Dientengevolge konden slechts 23 overleven
den van de Turakina worden gered.
Weer onbekende vliegtuigen
boven Gibraltar
Gisterochtend zijn opnieuw twee vliegtui
gen van niet herkende nationaliteit boven
Gibraltar verschenen. Ze werden heftig door
het Britsche afweergeschut beschoten. Tal
rijke granaatsplinters vielen te Algeciras op
at pier, het spoorwegstation in de haven en
het gebouw van het havencommando zonder
schade van beteekenis aan te richten. Een der
vliegtuigen verdween in oostelijke, het an
dere in westelijke richting. De toestellen lie
ten geen bommen vallen.
De verwoestingen te Londen
Het D.N.B. meldt uit Boedapest:
De Engelsche censuur heeft na den jongsten
Duitschen luchtaanval op Londen bij uitzon
dering het noemen der getroffen straten toe
gestaan, zoo schrijft de Londensche correspon
dent van de Uj Magyarsag. Door de bombar
dementen zijn, naar de correspondent verder
meldt, het gebouw van Reuter de Persclub
het gebouw van de Daily Telegraph ver
woest. Een verschrikkelijk beeld van vernie
ling biedt Newgate street, waar alle gebou-
en zijn ingestort
Er is niets meer dan een geweldige puin
hoop te zien. De correspondent merkt op, dat
hij een dergelijke verwoesting nog maar te
Southampton heeft gezien.
De verliezen der Engelsche
koopvaardij
In een correspondentie uit Londen, ge
publiceerd door het blad Nacion, wordt voor
de eerste maal van Engelsche zijde toegegeven,
dat "Engeland in de eerste zestien maanden
van den oorlog 4% millioen ton aan koop
vaardijschepen heeft verloren.
Het Duitsche oorlogsschip in den
Stillen Oceaan
Het D.N.B. meldt uit Sjanghai.
De generaal-kwartiermeester van het Nieuw-
Zeelandsche luchtwapen heeft medegedeeld,
dat zich op het in den Stillen Oceaan ope
reer end vijandelijke schip tien vliegers als
gevangenen bevinden. Verder zijn berichten
ontvangen, volgens welke zich aan boord van
ander vijandelijk schip nog meer vliegers
bevinden.
De veldslag in Noord-
Afrika hervat
De Engelschen bij Bardia tot den
aanval overgegaan
Het Italiaansche hoofdkwartier publi
ceert weermachlsbericht no. 211. Het ver
luidt als volgt:
In het grensgebied van Cyrenaica aan
hel front van Bardia, is de vijand gisteren
tot den aanval overgegaan met zijn strijd
krachten te land, ter zee en in de luchL
De groote veldslag, die sedert 9 Decem
ber woedt, is hervat. Onze troepen, die
onder bevel slaan van generaal Bergan-
soli, bieden met uiterste hardnekkigheid
weerstand en brengen den vijand aanzien
lijke verliezen toe. Luchtformaties nemen
voortdurend aan de strijdhandelingen deel
en richten bommen en milrailleurvuur op
de vlooteenheden, de troepenbases en de
gemechaniseerde strijdmiddelen van den
vijand. De slag duurt voort. Drie onzer
vliegtuigen zijn niet op hun basis terug
gekeerd.
Aan het Grieksche front activiteit van.
weerskanten van patrouilles en artillerie.
Ondanks'de ongunstige weersomstandigheden
hebben onze bombardementsformaties een
doeltreffende offensieve actie ondernomen
tegen vijandelijke militaire installaties en
troepenóon centra ties.
In Oost-Afrika, aan de grens van den Soe
dan, optreden onzer artillerie met zichtbare
resultaten. Pogingen van den vijand om onze
vooruitgeschoven posten te verrassen werden
snel te niet gedaan door de felle reactie van
ons vuur. Vijandelijke vliegtuigen hebben een
onzer bases gebombardeerd, zonder schade te
veroorzaken.
Een onzer duikbooten, die onder bevel
staat van kapt. Giuseppe Caridi, heeft op
den Stillen Oceaan Engelsche koop
vaardijschepen met een inhoud van 15,000
ton tot zinken gebracht. Tot dusver heb
ben onze op den Oceaan werkende duik
booten 138,000 ton vijandelijke scheeps-
ruimte in den grond geboord.
Een Engelsche kruiser getroffen
Hoi Italiaansche Weermachlsbericht
Het Italiaansche hoofdkwartier publiceert
weermachtsbericht no. 210. Het luidt als
volgt:
In het grensgebied van Cyrenajca heeft
onzè artillerie haar afweervuur gericht op
vijandelijke gemechaniseerde formaties en
vlootstrijdkrachten. Bombardementsvliegtui
gen hebben vele malen een der voortuitgescho-
ven bases van den vijand aangevallen, als
mede schepen nabij de kust. waarbij een krui
ser werd geraakt. Andere luchtstrijdkrachten
richtten bommen en milrailleurvuur op ge
mechaniseerde formaties aan het front van
Bardia en in de woestijn. Onze vliegtuigen
keerden alle terug.
Aan het Grieksche front werden aanvallen
in eenige sectoren, welke een plaatselijk ka
rakter hadden, met beslistheid afgeslagen.
Onze koene overval bracht de vijandelijke
elementen op de vlucht èn leverde krijgs
gevangenen op.
Vijandelijke vliegtuigen hebben Elbasan
gebombardeerd, waar zij eenige verliezen
veroorzaakten onder de burgerbevolking.
Uit Oost-Afrika niets van belang te melden.
Ward Price oyer den toestand
Het D.N.B. meldt uit Genève:
Ward Price schrijft in de Daily Mail onder
het opschrift: „In den loop der komende zes
maanden staan of vallen wij" o. a.:
Een jaar jeleden hadden wij slechts een
tegenstander en een machtigen bondgenoot.
Dat is thans omgekeerd. Buiten de hulp der
Grieken en de medewerking van kleine groe
pen staat het Britsche imperium thans alleen.
Duitschland heeft in het afgeloopen jaar niet
alleen een bondgenoot met een groot leger,
een groote vloot en een groote luchtmacht
gekregen, doch het heeft ook de heerschappij
over de industreele en agrarische hulpbron
nen van Europa verworven, van de Noord
kaap tot de Pyreneeën en van Brest tot de
Zwarte Zee. Wanneer iemand dat voor een
jaar geleden had voorspeld, zou men hem
voor gek verklaard hebben. Het vorige jaar
om dezen tijd vertrouwden wij te zeer op de
Maginotlinie. Laat ons thans niet te zeer op
de Vereenigde Staten vertrouwen. Sir Walter
Layton, de directeur-generaal van het minis
terie van levensmiddelenvoorziening, heeft
uit Amerika het volgende bericht meege
bracht: Hetresultaat van de Amerikaansche
inspanningen kan niet met het voorjaar, doch
pas tegen den nazomer verwacht worden.
De menschen moeten niet denken, dat dit
jaar een vloed van wapens uit Amerika zal
komen.
De Duitsche luchtstrijdkrachten
in Italië
Een beschouwing van de Diplo.
Het D.N.B. meldt uit Berlijn:
In Engeland heeft het bericht, dat het
thans ook in het Middellandsche Zee-gebied
met Duitsche luchtstrijdkrachten rekening te
houden heeft, begrijpelijke onrust gewekt,
aldus schrijft de Deutsche diplomatisch-
politische Korrespondenz. Blijkbaar meende
men er te Londen op te kunnen vertrouwen,
dat de strijd, die de beide spilmogendheden
in haar gebied voor de beteugeling van de
ondraaglijke Britsche heerscherslusten uit te
vechten hebben, zoo gevoerd wordt, als met
den Britschen smaak overéénkomt, namelijk
gescheiden en zonder-innerlijken samenhang.
Men verheugde zich derhalve reeds te Londen
erop te kunnen rekenen, dat de Duitsche
luchtmacht uitsluitend in het Noorden haar
arbeidsvéld zou zien. Evenmin als de Atlan
tische Oceaan veilig is voor Italiaansche duik
booten, evenmin als het Britsche eiland veilig
is voor Italiaansche luchtstrijdkrachten, even-
mag Engeland gelooven, dat de Duitsche
luchtmacht loonende Britsche aanvalspunten
in het Middellandsche Zee-gebied- buiten be
schouwing kan laten. Engeland is voor de
asmogendheden voor elk en voor hen
tezamen overal de tegenstander, waar hij
ook den strijd aanbindt.
Evenals de Italiaansche wéermacht met de
.aankomst van de Duitsche verbonden lucht
strijdkrachten de offervaardigheid van in den
strijd geharde kameraden begroet, aldus be
sluit het artikel, zoo wachten ook dezen
slechts op het oogenblik, dat hun de mogelijk-
hed biedt, schouder aan schouder met de
Italiaansche vliegers den vijand ook op deze
plaats de kracht hunner aanvallen te doen
gevoelen. Want de spil is niet slechts een
instrument van gemeenschappelijke politiek,
doch ook van gemeenschappelijken strijd. Dit
feit zal Engeland hoe langer hoe zwaarder
te voelen krijgen.
door ERNST WIECHERT
is een wonderlijk, mooi boek.
Een der eerste lezers van het boek riep uit;
„wat geeft dit boek mij ontzaglijk veel in dezen
moeilijken tijd."
Roosevelt wil 200 koop
vaardijschepen bouwen
36 millioen voor nieuwe scheeps
werven beschikbaar
Het D.N.B. meldt uit Washington:
Roosevelt heeft op de persconferentie
verklaard, dat op het oogenblik zooveel
tonnag> tot zinken wordt gebracht, dat
bij het einde van den öorlog in dé geheele
wereld waarschijnlijk gebrek aan vracht
schepen zal bestaan.
Roosevelt heeft derhalve besloten een aan
vang te maken met een bouwprogramma i
tweehonderd koopvaardijschepen en hierv
nieuwe scheepswerven te doen bouwen. Roose
velt raamde de kosten van dit programma
op 300 350 millioen dollar en deelde mede,
dat hij uit het fonds, dat hem het vorige
jaar ter beschikking is gesteld een bedrag van
36 millioen dollar vóór het begin van der
bouw van de scheepswerven heeft geschon
ken. De nieuwe schepen zullen geheel vol
gens een standaardmodel worden vervaar
digd en Roosevelt hoopt, dat men binnen een
jaar met de afwerking kan beginnen. Het be
treft hipr, aldus verklaarde Roosevelt ver
der, een zeer leelijk uitziend plomp scheeps-
type in den vorm van een langwerpige tank.
Men zal alle onderdeelen in de staalfabrie
ken. vervaardigen en de weryen alleen ge
bruiken om dez1e onderdeelen aan elkaar te
lasschen. Ieder schip zal ongeveer een inhoud
van 7500 b.r.t. hebben.
Op een vraag, of hij hiervoor voldoende
staal ter beschikking heeft, antwoordde
Roosevelt, dat hij geloofde dat de tegenwoor
dige productie hiervoor voldoende is. Wat
echter de bevyapeningseischen betreft, zoo
vreesde hij, dat men binnenkort een plan tot
het verhoogen der staalproductie ernstig in
overweging zou moeten nemen. Roosevelt
deelde verder mede. dat deze schepen eigen
dom van de regeering zullen blijven en door
de federale scheepvaartautoriteiten beheerd
zullen worden. Op een vraag, of dit bouw
programma in het belang van Engeland is
opgesteld, weigerde Roosevelt antwoord te
geven.
Het bericht in de Noord-Amerikaansche
bladen van Vrijdagochtend, dat de nieuwe
Engelsche ambassadeur Lord Halifax het af
staan van nog meer torpedobootjagers aan
Engeland zal eischen, noemde Roosevelt een
krantenverzinsel. Evenzoo wraakte Roose
velt het bericht, dat de Vereenigde Staten
torpedobootjagers aan Mexico zouden leveren.
Een driemanschap onder
Pétain
Admiraal Darlan voorzitter
Uit Vichy wordt
schalk Pétain, na het ontslag Tan Bau-
doin te hebben aanvaard, besloten heeft
over ie gaan tot een radicale reorganisatie
van het regeeringssysteem, waarbij een
triumviraat in het leven sou worden ge
roepen, dat zou zijn voorzien van uitge
breide volmachten en onder de bevelen
van den chef van den staat zou staan.
Het triumviraat zal worden samengesteld
uit admiraal Darlan, den minister van
marine, die president zal zijn, en zich zal
belasten met de leiding van binnenland
sche zaken, generaal Huntziger en minis
ter Flandin. (Stefani.)
Nieuwe incidenten aan de grens
tusschen Thailand en Indo-China
Volgens uit Hanoi te Genève ontvangen
berichten hebben zich de laatste dagen
nieuwe botsingen tusschen Thailandsche en
Indo-Chineesche patrouilles voorgedaan aan
de oevers van de Mekong en langs de grens
van Kambodsja. Op 31 December is bij een
schietpartij een Fransch officier lich: ge
wond. Een Thailandsch vaartuig werd Dij
Nongtai met Fransch machinegeweervuur
beschoten. Op 1 Januari is een inheemsche
schildwacht aan de grens van Kambodsja
gewond. De Fransche grenspost te Hone-sai
werd levendig beschoten.
Een Thailandsch vliegtuig, dat over de
grensrivier de Vientrane vloog, wierp anti-
Fransehe pamfletten uit. Thailandsche artil
lerie heeft Bannaptsoem, 80 kilometer van
Savana Tet beschoten.
Roosevelt's betrekkingen tot
Engeland
President Roosevelt heeft aangekondigd, dat
hij den nieuwen ambassadeur in Engeland
volgende week zal benoemen. Intusschen zal
hij zijn vriend Hopkins voor een persoonlijke
missie van twee weken naar Londen zenden.
Reeds 19000 buitenlanders in
Engeland geïnterneerd
Het D.N.B. meldt uit New York:
Morrison, de Engelsche minister voor de
binnenlandsche veiligheid, heeft, naar uit
Londen wordt gemeld, aangekondigd, dat alle
„mogelijke Quislings", die de Duitschers bij
invasiepogingen zo iden kunnen helpen, ge
ïnterneerd zullen worden. Ongeveer 19,000
buitenlanders zijn reeds in intemeeringskam-
pen ondergebracht. De minister voor de bin
nenlandsche veiligheid wee» in dit verband
erop, dat totdusver nog geen Engelschman
wegens hoogverraad terechtgesteld is.
Pétain aanvaardt het ontslag
van Baudoin
Uit Vichy wordt gemeldt, dat minister Bau-
d(.in zijn ontslag heeft verzocht. Maarschalk
Pétain heeft het ontslag van minister Bau
doin aanvaard.
HOE VER MEN SCHIET
Projectielen, die op 42 km
afstand hun doel treffen
Het vèrdragend geschut bij
de Romeinen en in de
Middeleeuwen
De Engelsche kust wordt beschoten door
Duitsche kanonnen. Dat geschiedt op een
afstand van 40 K.M. en meer, daar het Kanaal
tusschen Calais en Dover, naar men weet,
35 klometer breed is. Tegenwoordig is men
gewoon, dergelijke beschietingen te beschou
wen als iets vanzelfsprekends. Parijs werd in
den vorigen oorlog wel van een afstand van
120 K.M. beschoten! Doch nog in den wereld
oorlog was een schootsafstand van 40 K.M.
iets, dat zeer zelden voorkwam. De Duitsche
scheepsartillerie beschoot voor het eerst in
April 1915 met een stuk van 38 c.M., den
„Langen Mar", de haven van Duinkerken, op
42 K.M. afstand. Het bekende kanon, waar
mede Parijs werd gebombardeerd, had een
kaliber van 21 c.M. De Oostenrijkers maakten
gedurende den wereldoorlog gebruik van een
stuk van 35.5 c.M., de „Sint George", dat
36 K.M. ver droeg.
De ontwikkeling van de artillerie aldus
ontleenen wij aan De Gelderlander voor
zoover het betreft het bereiken van een
grooteren schootsafstand dan 2000 M., is van
nog betrekkelijk jongen datum. Een eeuw
geleden bedroeg de afstand, waarop het-vuur
van- zwaar geschut zijn werking deed gevoe
len, zoowel bij vlak als bij steil vuur, hoog
stens 1200 M. Als de beste afstand voor een
effectief geschutvuur rekende men toenmaals
600900 M. En met dezen afstand was de
artillerie de infanterie verre de baas, daar het
infanterievuur op zijn hoogst ongeveer 250~M.
reikte. JTen tijde van Frederik den Groote
droegen de vierponders ongeveer 1500 M., de
achtponders 1000 M., de twaalfponders
1800 M. Het werkzame effect was echter veel
kleiner. 1
De vergrooting van het schootsveld werd
voor het eerst bereikt in het midden van de
vorige eeuw, dank zij de getrokken loopen en
de ontwikkeling van het buskruit en de
projectielen. In 1860 voerde Pruisen de eerste
stukken geschut met getrokken loop in; in
1863 volgde Oostenrijk dit voorbeeld. In den
wereldoorlog droegen de stukken veldgeschut
tusschen 6000 en 7000 M., het zware geschut
tusschen 12 en 15 K.M.
70-ponders duizend schreden verl
In de middeleeuwen schoot men in de 14e
en 15e èeuw tusschen 300 en 500 M. De
„Augsburger Chronik" van 1596 weet te be
richten dat Hans von Arow in het jaar 1378
drie groote stukken geschut had
grootste daarvan schoot een kogj
of steen, het middelste een van j
het kleinste van 50 pond, duizend s{
Met een dergelijken afstand
middeleeuwsche stukken geschut fetic
dan de Romeinsche catapulten,
Josephus kogels van 53 pond i
stariën (360 M.) ver weg slin(
Romeinen wisten pijlen van 88 pe
370 M. ver weg te schieten.
Snelvuur met catapulten -
„gej
,ote
Met dergelijke middelen wist de n
veldheer Germanicus in het jaar
tijdrekening in den slag tegen At
uit aafde en hout geconstrueerde
zijn mannen niet konden bestorm|d
te laten schieten. Reeds de Ron
zich er op toegelegd, „snelvui
troepen te laten uitvoeren. Hun
die rechtuit schoten, schoten pijler
zijnen. In 230 vóór Christus ha<
van Alexandrië een boog ultgevod
door een draaiend mechanisme i
als.de boog weder werd gespannA^",
tisch weder een pijl op het koor n
liggen. k
Niet alleen op snelvuur, doch o< mü,
kaliber legde men zich reeds vro< n
Voor het eerste doel stelde mer
orgels" samen,, door drie of n
elkander vast te smeden, die r
afvuurde. Deze kende men reeds
eeuw. Uit 1405 kent men de afbeJ'p,
een revolverkanon, welks zes loop 0
draaibaren ring waren aangebracht v
da Vinei heeft omstreeks 1500 ee
kanon met niet minder dan 64 lo
vonden!
Zwart kalibers in de 15de
Mislukt Chineesch offensief in
Sjansi
Het D.N.B. meldt uit Tokio:
Strijdkrachten van Tsjiang Kai-sjek hebben
tijdens de jaarwisseling getracht, in de Zuid-
Westelyke provincie Sjansi een offensief te
ontketenen. De aanvallen werden door Japan-
sche eenheden afgeslagen.
Binnenlandsch Nieuws
De distributie van terpentijn en
lijnolie voor schilders
De secretaris-generaal van handel, nijver
heid en scheepvaart maakt bekend, dat de
hoeveelheden terpentijn en lijnolie, welke op
de door de plaatselijke distributiediensten aan
schilders uit te reiken bonnen kunnen worden
betrokken, voor de periode van 1 Januari tot
1 Februari als volgt zijn vastgesteld: twee
liter kunstterpentijn per bon voor terpentijn
twee liter rauwe lijnolie of gekookte olie of
standolie per bon voor lijnolie.
Misleidende aandrang tof
organisatie
Het A.N.P. meldt:
In de afgeloopen weken zijn enkele gevallen
- o.m. in den visch- en den rijwielhandel
oorgekomen, waarin een vereeniging of bond
zich in een circulaire tot niet-aangesloten
bedryfsgenooten richtte met de mededeeling,
dat die vereeniging of bond door den secreta-
•generaal van het departement van handel,
nijverheid en scheepvaart was goedgekeurd
ls eenige organisatie voor den desbetreffen-
den bedrijfstak. Dientengevolge zou iedere
bedrijfsgenoot, die nog niet als lid was toe
getreden, verplicht zijn zich aan te sluiten.
Het betreft hier een ergerlijke misleiding, die
op geen enkelen grond steunt.
Wel machtigt het besluit betreffende op
bouw en organisatie van het bedrijfsleven
den secretaris-generaal tot een dergelijken
organisatiedwang, maaf tot op heden is op
grond van deze bevoegdheid nog geen enkele
organisatie als uitsluitende vertegenwoordi
ging van d en betrokken bedrijfstak er
kend. Aan een ieder wordt derhalve dringend
aangeraden, zich bij ontvangst van dergelijke
circulaires voor nadere inlichtingen te wen7
den tot den Economischen Voorlichtingsdienst
Rijnstraat 24 te 's-Gravenhage, welke de
voorlichtingsinstantie is van het departement
in handel, nijverheid én scheepvaart.
De omstreeks 20 November gepubliceerde
mededeeling van de organisatie-commissie
voor het Nederlandsche bedrijfsleven, waarin
deze met nadruk het verzoek tot het bedrijfs
leven richtte plannen tot concentratie van
bestaande, tot oprichting van nieuwe vereeni-
gingen, enz. tot nader order geen vasten
i te laten, aannemen, is nog steeds on
verminderd van kracht.
Financieel Nieuws
Wisselkoersen
OFFICIEELE WISSELKOERSEN NED. BANK
AMSTERDAM
New York
Berlijn
Brussel
Helsinki ,...U
Stockholm
Zurich
Bankpapier:
Berlijn
New York
Brussel
Stockholm
Valuta's (schriftelijk et
4 Jan.
1.88A 1.88ft
L tJ
3 Jan.
1.88A 1.88ft
75.19 75.34
i:86K 1.90*
30.08 30.20
44.76 44.75
43.59 43.75
43.63 43.71
75.19 75.34
1.86%" 1.90%
30.08 30.20
44.76 44.75
43.59 43.75
KOERSEN NEDERL. CLEARINGINSTITUUT
Koersen voor stortingen op 4 Januari
tegen verplichtingen luidende in:
Reicnsmarken 75.36 Tsjechische kr
Belga's 30.1432 (nwe schuld) 7.54
Zwitsersche fr 43.56 Din^r lo. sch.) 3.43
Lires 9.87 Dinar (n. sch.) 4.23
Deer sche kr. 36.40 Turksche p1.45%
Noorsche kr. 42.82 Lewa 2.30
Zweedschö kr. 44.75 P ngö '.o. sch.) 36.519
Tsjechische kr. Pongö (n. sch.) 45.89
ude schuld) 6.42
Wat het kaliber betreft: in 1404*
stuk geschut gegoten met
c.M., bij een lengte van den loo^.'ai
M. In 1411 moet daarop in Brijj"'(
„Faple Mette" zijn gegoten, met «jjc|
van 66 c.M. De „Bulle Griete" varL,
een kaliber van 62 c.M. en de loop pr|
5 M. lang. Een van de monsterach -
ken geschut ter wereld bevind
Moskou. Het heeft een kaliber var
en de loop is 6.78 M. lang. Het is
het jaar 1586.
Deze reusachtige stukken gesel
Middeleeuwen waren buitengewooi
hanteeren. De eerste, werkelijk
kanonnen op affuit waren in het Lj n
Karei den Koene, hertog van E he
14671477. Frederik de Groote i ren
infanterie-regimenten reeds in d< ,oeil
Silezischen oorlog toe met kant god
kogels van drie en van zes por u,t
schieten, alsmede met ammunitie! (i d
artillerie van het Heilige Duitsche d 5]
o.a. tien mortieren, die kogels van De
pond afvuurden. Voor de bedienini g0(
stukken geschut waren niet mind< |gn
noodig. ^jn
vad
It O]
Beursê™.
mul'
STILLE, DOCH VAfy,
MARKT
Speciaal voor Amerikaa
fondsen was de stemmin
n edi
De beurs heeft zich heden ten je
de gisteren ondergane reactie kuni
len. De daling, welke gisteren pl
was trouwens meer te wijten
den van de vraag dan aan
van het aanbod. De kleine omzette
daarvan het bewijs. Dientengevol
voor de hand, dat de tendenz zich
blik kon wijzigen.
De aanleiding daartoe was hi
aanwezig in de vastere stemming
Sstreet. Naast enkele andere fac
het gisteren juist de teleurstelli
houding van de New Yorksche bei
die tot eenige reactie had geleid,
het overige wel een merkwaardig
sel, dat, ofschoon er geen enkel
is tusschen de beurzen te Amsterda
York, het beloop van Wall Street
wéér voor onze markt den doorslag
bewijst duidelijk, dat men thans
andere aanknoopingspunten meer
Het waren in de eerste plaats
kaansche shares, die konden verbe
nu .weer droeg, deze beweging een
karakter, waaruit blijkt, dat de
klein is gëbleven. Er ging dan ook
Desondanks werden de gisteren g«
liezen weer ingehaald. Vooral si
stegen krachtig. Bethlehem>, Steel
den een fractie beneden 90, U. 2
73%.
Een gedeelte van deze winstei
wegens gebrek aan belangstelling
volg van enkele winstnemingen, v
gaan. Het publiek bleef terughoui
eerste plaats omdat men voor het
staat en voorts in afwachting van
schap, welke Roosevelt Maandag
nieuwe Amerikaansche congres zal
Deze terughoudendheid drukte
stempel op de locale afdeelingen, dii
iswaar bij de vastere stemming
aansloten, maar toch een zeker
voorkomen behielden. De koersvt
bleven in het algemeen beperkt,
omzetten. Het aanbod had echter
opgehouden, doch groote vraag
voor in de plaats gekomen. Het gl
dat de koersen in het verdere bi
achteruitgeloopen zijn.
Dat was bijv. het geval bij
Nederlandsche petroleum, die, n;
zijn geopend, tot 274 achteruitlieper
weinig boven het vorige slot. Het
de
schappij, de S h e 11
pet. (v. j. 5 pet.), maar vooral de
dat een slotdividend wel weer zal
heeft wellicht de stemming geïnfli
Industrieele aandeelen waren
houdend: kleine koerswinsten
meerderheid met Philips op 210
weer op 130 en Aku op 113. De t
voor laatstgenoemd fonds was
geringer dan gisteren.
Scheepvaartaandeelen waren
ofschoon de gisteren geleden verl
geheel werden ingehaald. Nc
Scheepvaart Unie en Koninklijke
ca- 3 pet. op, resp. tot 189 en 16!
Cultuurfondsen waren zeer stil.
eens wat vaster. H.V.A. golden
pet. hooger, waarmede het verlies
ren echter slechts voor de helft
haald.
Tabaksfondsen waren een kleinig
Een merkwaardig beloop haddf
dam rubbers, die als uitzondering
punten lager openden, waarna z«
middellijk 5 pet, opliepen tot 287.
Inhet laatste gedeelte: van d>
kromp de handel nog verder in,
koersen vrijwel geen verandering
gingen.
De beleggingsmark* was goed pi
De gestaffelde leening kon
pen tct 89 7/16. Ook Indische leeniii
gevraagd.
Prolongatie 2% pet
-IE
>8
ac
■a
OB
Si:
40 2'
40 bl
>40 2*
JMO bl
37 A
a rod.*
unigi
ROV
Lfcm 2
m*tei
937 2
,r 937 3
937 5
937 7
937 2
J< renth
K indh.2
Md. 1'
eld. 1'
1937 2
1937 3
1
■rl.2
1'
èng.3'
u i'boscl
g Uileg.
-H V
H.15-
ijm. 3'
1 lenkur
e lottere
-1 1937 6*
1938 1*
pil938....
Üb. l'
Itrechl
J937 1*
45$,wijk2
bank-
'Onr3
JvOnri
G.Cr_33
G.Cr.40
lnd.Dis
,NB. inst
Hl Viderl.
«hypo:
AFr2%
'el te
