VAN RIJN S - E! MOSTERD met zijn bijzondere aspecten ft i n jnnmn Zondagsstemming in New-York MEER dou driehonderd bladzijden beschreef de bekende reisjournaliste Mary Poe, teneinde een veelomvattend overzicht te geven van bet leven in Amerika. In dit pas verschenen boek onder den titel „Ik zag Amerika"', uitge geven bij Allert de Lange, Amsterdam, maakt men kennis, niet met 't Amerika uit dichterlijke verhaaltjes, maar met het Amerikaansche leven zooals het reilt en zeilt. Mary Pos is geen avontirrenzoekster, maar, zij weet zichzelf te betrekken in de zichtbare werkelijkheid van het leven, zonder hierbij ooit de onzichtbare, veel hoogere waarden, te ver onachtzamen. Het bock bevat pittige beschrij vingen, in essentie is he>t sterk pemoonlijk ge oriënteerd, maar dit laatste doet van de be- teekenis niets af. Reisbeschrijvingen kenmerken zich vaker door een individueel accent in weer- (Foto «igöi ga\e van ontmoetingen en belevenissen. Archief) Van dit standpunt uit moet aan dit boek een heel wat ruimere en diepere beteekenis worden toegekend dan men oppervlakkig geneigd is te geven. Boeiend zijn de beschrijvingen van de tocht door New York. Mary Pos ziet in deze stad de evocatie van een machtig, cultuurrijk en wilskrachtig heden. Het leven zoowel in deze stad als in vele andere steden van Amerika Iaat de schrijfster voor den lezer oprijzen in al zijn aspecten. Zij kon dat, Wijl zij er zelf langen tijd vertoefde en dus in haar weergave zuiver be schrijvend en zelden fantaseerend behoefde te Dit (voor volwassenen) interessante boek geeft een klaar beeld van Amerika: Mary Pos had het voorrecht President Roosevelt persoonlijk te ontmoeten, alsook Henry Ford, de wereld be roemde doove en blinde Helen Keiler, Warden Lawes, directeur van de Sing Sing gevangenis; zij sprak op bijeenkomsten van het Leger des Heils, vertoefde onder de negers te Harlem, bezocht de z.g. doodenhotete (waar men gestor venen brengt tot op den dag van de begrafenis, omdat men er in bekrompen huizen geen plaats voor heeft), zij was in vrouwengevangenissen en verdiepte zich in het geestelijk leven van den Amerikaan. Van al deze feiten vindt men in dit boek een hoogst interessante en levendige beschrijving. De beschrijving van leed en zorg vormt op menig bladzij het thema, en het is niet in de laatste plaats daarom, dat dit boek menig een zal boeien. Voor het kerkelijk leven in Amerika, legde Mary Pos ook bijzondere belangstelling aan den dag. Teneinde een indruk te geven van haar vertel wijze laten wij hieronder een gedeelte volgen »it het hoofdstuk „Zondag in New York". „Ik boud zeer veel van de kerken in Amerika. Wonderlijk wat men er aan stemming en poëzie mist in het leven van eiken dag, dat vindt men in de kerken. De kerken die in ons land juist die sfeer en warmte maar al te dikwijls missen. Nergens heeft de kerkeraad een afzonderlijke plaats, men zit eenvoudig onder de gemeenteleden. Wanneer men ergens binnenkomt, stapt er direct iemand op je af en brengt je naar een goede plaats. Je krijgt het gevoel dat je heel welkom bent en men eigenlijk al op je heeft staan wachten Een aantal gemeenteleden doet als gastheeren en -vrouwen dienst. Overal tot in het kleinste en armste kerkje toe heeft men een koor van zangers en zangeressen en altijd heb ik wat bloemen onder do kansel of bij het altaar zien staan. De Engelsche kerk, waarin ik mij nu bevond, heeft een prachtig interieur. Achter het altaar is tegen don muur een zeer schoone mozaick aangebracht, het hout is er donker ©n be werkt en ook nu stond er een koninklijke bouquet van witte chrysanten. Het in het wit gekleede koor van jonge mannen en vrouwen, die zwarte hoofddeksels droegen, zong zeer schoon, begeleid door orgelmuziek en toen de dominee in zijn rood en witte toga voorging in gebed, knielden alle menschen. Ik kende hein al van andere Zondagen. Altijd stond hij achteraan bij het uitgaan en drukte iedereen van zijn groote gemeente de hand, zooals elke geestelijke dat in Amerika doeL De diensten duren bijna nergens langer dan een goed uur. De collecte- gaat met een plech tigheid gepaard die wij niet kennen. Nooit zal ik vergeten hoe vriendelijk die grijze dominee was, toen Ik hier de eerste maal binnenkwam. (k had nergens anders gekerkt en kwain juist toen de dienst geëindigd was. Maar ik vond bet prettig een oogenblik achterin te staan en even rond te zien. Ook toen was hij druk be zig zijn gemeenteleden de hand te drukken, maar plotseling zag hij mij op eenigen af stand alleen. En voor ik het wist was hij door den atroom heen op me afgekomen drukte me de band en zei U bent zeker een vreemde linge, u moet maar veel hier komen". Verderop vertelt Mary Poe? „Ik nam de bus naar de 20ste straat aan de zelfde Avenue. Want daar ie het beroemde kleine kerkje gelegen dat bekend slaat als „the little church round the corner". Het is zeer intiem en de menschen zaten er dicht op een onder de lage gewelven. Het zinkt heele- maal in het niet tusschen die geweldige bouw sels, maar juist daarom is het misschien zoo aantrekkelijk. Het is bruin en verweerd en zoo laag als men maar zelden een kerkje ziet en achter de enorme gebouwen, die het heelemaal inslui ten ziet men grootsch en blinkend de top van van Empire-State building oprijzen. Er hing een warme schemer. Er was een koor van mannen en jongens in wit en zwart. De geestelijke had een zeer gezonde en practische preek. We hadden allemaal te staan in dienst van den Meester en nu was het maar de vraag of wij •ne werk goed deden". Zoo, in korte zinnen, geeft de schrijfster een in druk van het kerkelijk leven, een wijze van weergeven, die bij het karakter van dit boek of liever van deze reisreportage, volkomen past. Niet zonder klimmende belangstelling zal men ook het relaas lezen over het bezoek aan het meergenoemde Doodenholel. Mary Po® vertelt hiervan o.m. „Zwijgend «taan we in een der kapellen, ver sierd roet palmen. Donker is het eikenhout der bAnken en van het spreekgestoelte, een orgel glanst in een der hoeken. Menschen gaan zwij gend door de gangen van het „hotel", in een der kamers hoort men snikken en een mannen stem spreekt monotoon. Maar derf gids is dit alle® zoo gewoon, zoovele jaren reeds bestaat deze Funeral-Chapel en eiken dag komen er andere dooden. Hij vertelt me de prijzen van de kamerhuur per dag, zij beloöpen van vijf tot vijftien dol lars alle service inbegrepen. Dan brengt hij me naar de doodkistenafdecling, de. duurste kist die er staat, kost 10.500 dollars. Van bin nen zijn ze alle gewatteerd en met donzige zijde overtrokken. Je hebt er van allerlei soor ten hout en van allerlei metalen. Men kan zo zelfs bestellen met gouden handvaten, of de geheele kist gemaakt uit het edelste en duurste metaal, met Grieksche, Egyptische of andere zinnebeeldige versieringen. Dan brengt de lift ons tot In het sousterrain, wit en licht, waar balsemtnfels staan en alles, wat men verder daarbij behoeft, waar afzon derlijke kleedkamers zijn en een der nabe staanden, indien men dit wil, kan assisteeren bij het klceden. Wanneer we, dan weer boven zijn, gaan we nog •ven door enkele op dit oogenblik vrije ka mers. Ze zijn in verschillende stijlen gehouden, Fransch, Engelsch, Italiaansch, Amerikaansch en dat uit onderscheiden perioden. Geheel in stijl hangt in een der kamers een reproductie van een ouden Hollandschen meester, een wel- gedanen cavalier, met zwierige hoed, luchtige kanten kraag, opgedraaiden snor, die met kennelijk genoegen het leven inkijkt en hier al zeer misplaatst is. Maar dat is ook het ecnige, overigens is alles tot in de klein ste bijzonderheden op uitnemende wijze ver zorgd, doch van zoo'n nuchtere zakelijkheid, dal ik op straat gekomen en opgenomen in het gewirwar van een New Yorksche Avenue tel kens moet denken aan de stille doodeokamers in inijn eigen land, aan de rouwvertrekken, in de. huizen der beter gesitueerden, maar ook aan de oudcrwclsche bedsteden in de kleine woning van een eenvoudigen visscher, waar de doodemag rusten, totdat de kist gesloten moet worden en de laatste tocht gemaakt Het boek bevat een aantal aardige illustraties portretten van vooraanstaande Amerikanen. v. d. B, De Ruilbeurs C. de P. te Hoek (Z.)/Indien we nog een kooper voor uw album vinden, zullen we u berichten. D. P. te Ooltgensplaat: Uw aanvraag is nog niet aan de beurt. Mej. J. S. te R'dam 60 v. Nelle gezonden, post zegels M. de J. te SliedrechtDank voor de gezonden bons, een cadcaulijst is niet in ons bezit. A. B. te Middelburg De waarde van uw zen ding was slechts 23 Fl. vinnen, waardelooze tevens retour. Mevr. A. B. N. te R'dam Voor uw tegoed 116 Fl. Vinnen gen.. Hille en Haka nemen we gaarne aan. Verkade niet meer. Mevr. v. d. C. te Vlaardingen Droste gezonden, 87 Quacker gen. Mej. B. van P. te 's-Gravenhage120 Bottende takken gen., Fl. Vinnen kunt u aan de fabriek omruilen voor Bottende takken. A. de P. te Dordrecht420 Haka gezonden, 136 Hag gen. J. B. te Naaldwijk Droste zijn voorradig, D.E. nog niét. Mevr. v. H. te AalsmeerOnze groote rivieren zyn voorradig, het album is bij ons uitverkocht, doch verkrijgbaar aan de fabriek. A. den D. te Maassluis 65 Droste gezonden, por to was voldoende. A. de K. te Hamersveld (U.): Dank voor gezon den letters. G. A. N. te R'dam We kunnen u wel helpen aan Droste-album „Indië" doch slechts drie-kwart gevuld, laat ons dus even weten, of we het moeten afzenden. Wie kan ons helpen aan eenige letters E van Haas en van Brero, we geven gaarne 50 punten. Tevens veel vraag naar D E, Hille, Hag en Kwatta- soldaatjes. Verkade bons/plaatjes nemen we niet meer aan. Wie een ruilformulier wil ontvangen, zend even zijn naam en adres aan „de Ruil beurs" H. I. Ambacht Z.H. Yoghurt met vruchten (recept van A. J. Reiding). y2 liter yoghurt; 2 d.l. bessen sap; 1 d.l. water; 10 gr. aardappelmeel (1 afgestr. eetl.); 60 gr. suiker (4 af gestreken eetl.) 250 gr. handappelen. Meng het aardappelmeel aan met het water. Breng het bessensap aan de kook en bind het met het aardappelmeel. Voeg de suiker toe. Rasp de schoongeboende appelen (met schil en al). Men de yoghurt,-appel en bessensap door elkaar en doe het mengsel in een vla-schaal. Wie yoghurt op meer eenvoudige wyze als nage recht wil gebruiken, dient ze op met wat fijnge stampte beschuit en suiker of met wat rozijnen of honing. In elk geval is het goed-de verschillen de soorten ook de goedkoopere eens te pro- bëeren, opdat men ze alle leert kennen en om haar eigenschappen waardeeren. MANY A BEUK MAN. Bij behandeling van melk kunnen fouten worden vermeden Wie zuinig wil zjjn met levensmiddelen moet zorgen dat ze hygiënisch en doel treffend worden behandeld MEER dan éénmaal koken of lang koken en warm houden is voor alle voedingsmidde len ongewenscht, doch het merkwaardige ver schijnsel doet zich voor dat huisvrouwen die dit weten, en vanzelfsprekend ook in toepassing brengen als het aardappelen en groeiden betreft, oH niet steeds bedenken, wanneer zij te doen heb ben met melk. Behalve deze fout komen er bij melkbehandeling nog verschillende andere voor. Melk is niet alleen het meest volledige voe dingsmiddel voor den mensch, doch ook voor lagere organismen. Daarom moet niet melk zorg vuldig worden omgegaan. Bovendien neeinl ze gemakkelijk den geur ove" van andere voedings middelen en stoffen, die zich in de nnbijheio' be vinden, zodat het ook uit dat oogpunt niet onver schillig is waar men ze neerzet. Het vaatwerk, dat voor melk gebruikt wordt, moet gaaf zijn, aangezien pannen en kannen anders moeilijk sohoongemaakt kunnen worden. Er zijn nog veel kannen in omloop, met acherpe boeken en een nauwen hals, waardoor werkelijk grondig reinigen moeilijkheden op'.e\ert. Het ge bruik van vaatwerk, waaraan dergelijke fouten kleven, moet steeds worden afgeraden, doch voor »>elk is het geheel en al ondeugdelijk. Ook bij het koken van melk in de flesch ge pasteuriseerde melk behoeft niet gekookt te wor den I women dikwijls fouten gemaakt. „Los" gekochte melk dient direct na ontvangst gekookt te worden, maar dat is dan ook de eenige keer, dat ze gekookt mèg worden; later, is het voldoen de deïe gekookte melk tot gewenschte tempera tuur te verwarmen. In het belang van het behoud der volledige voe- 'dmgswaarde kunnen vele fouten gemakkelijk worden voorkomen; men neme dus de volgende wenken in acht: 1. Plants de melk op een koele, stofvrije, uon- kore plaats en niet in de nabijheid van visoh, Uien, appelen of andere stoffen met scherpen geur. 2. Open de flesschen gepasteuriseerde melk niet voordat de melk noodig is en sluit een flesch waarin nog melk over ia, niet van de lucht af, doch leg er liever een los doekje over. 3. Ontvang „losse" melk in een gave, glno'de, goed schoongemaakte pan, die het best alleen voor melk wordt gebruikt en die voordat de rnelk erin gnat even met koud water wordt omge spoeld. 4. Kook losse melk liefst dadelijk; vooral in het begin een kleine vlam gebruiken, er in roeren als ze flink warm is geworden o.m. om aanbran den te voorkomen. 5. Bij het „opkomen" nog even doorroeren, laat de melk'dan nog 1 2 minuten doorkoken. 6. Direct na het koken afkoelen, liefst In koud, stroomend water; het best door de pan open weg te zetten in een teil in den gootsteen onder de kalm doorloopcnde waterkraan; of wel in een teil met koud water en dit een paar maal te verver- schep. Door af en toe te roeren, wordt ook de vorming van een vliee bij het afkoelen voorko men. 7. Spoel het vaatwerk (pannen, kannen, fles- Bchcn), eerst met koud water oin cn gebruik daarna een sopje van warm water. De huisvrouw die eenige keeren de moeite neemt deze wenken toe te passen, zal ze ó'a&rna verder zonder eenige moeite kunnen opvolgen., ten gerieve van zichzelf en in het besef dnt de smnak en do voedingswaarde van „het meest volledige voedsel'' p deze wijze zoo goed moge lijk tot hün recht kunnen komen. door Martine Wittop Koning Soep als volledige mualtijd De soepen, waarvan hier aprake ral zijn, bezit» ten een zóó volledige voedingswaarde, dat ze zon der eenige aanvulling geschikt zijn een middag maal te vormen, bat aan de eischen voldoet op voorwaarde dan altijd, dat de soep „stevig" is en dat er per persoon een paar fiinke borden van worden gebruikt (ongeveer 1 liter). Voldoende eiwit kan de soep ontleencn aan het mcegckookle vleaech» Vleesch is voor een soep echter geen noodzakelijk bestanddeel, mits in de eiwitwaarde op andere wijze wordt voorzien en de geurigheid voldoende wordt verzorgd door een ruime hoeveelheid soepgroente. Trouwens, laatstgenoemde toevoeging is nog verder van be lang om dc mineralen en de vitamines, die op deze wijze aan den overigens grocntenloozen maaltijd worden bijgebracht. Als eiwitaanvulling in «en soep zonder vleesch staat in Q'e eerste plaats melk, eventueel aange mengd met tapteipelkpoeder, tot onze beschik king als een middel, dat niet alleen de voedings waarde verhoogt, maar dat ook den 9maak van het gerecht in den regel aanmerkelijk verbetert (Aardappelsoep, erwentsoep, boonensoep). Ook peulvruchten kunnen aan een soep de ver- eischte hoeveelheid eiwit geven; in dat geval ech ter is toevoeging van melk zij het ook in kleine hoeveelheid van dubbel belang, omdat de melk-eiwitten in staal zijn om het niet geheel volwaardige peulvruchteneiwit aan te vulJen tot een waardevol geheel. Aardappelen kunnen om dezelfde reden ook worden aanbevolen bij de bereiding van een peulvruohtensoep; bovendien vormen ze een bindmiddel, dat tonder een uren- langen kooktijd de soep toch helpt aan de ge wenschte gelijkmatige dikte. De in het middagmaal gewenschte hoeveelheid koolhydraten wordt in deze soepen aange bracht door de peulvruchten, de aardappelen, de rijst of de vermicelli; waarvan de twee laatst genoemde stoffen de hoeveelheid minder sterk kan worden opgevoerd, zal het aanbeveling ver dienen bij elk bord soep zoo mogelijk een snee bruin brood te geven. Het in het middagmaal wenschelijke vet kan in soep gemakkelijk worden aangebracht, hetzij in den vorm van boler of vet, ook wel in som mige gevallen door het meekoken van vet vleesch, wat spek, worst of varkenspoot. Mineralen hebben de hier bedoelde soepen te verwachten van d« peulvruchten van de aard appelen, van de steeds in ruime boeveelheid toegevoegde soepgroente en ook van d« vaak bij gevoegde melk; vitamines worden in be hoorlijke hoeveelheid en in de noodige variatie verschaft door soepgroente, aardappelen, peul vruchten. Van elk der drie typen, die op.zichzelf een vol ledig middagmaal kunnen verschaffen de peul vruchtensoep, de aardappelsoep en de vleesch- eoop laten we hier het „grondrecept" volgen voor 4 volwassen personen in verband niet omstandigheden in het gezin (bepaalde smaak- voorkeur b v.; kan de huisvrouw in dit grond recept eenige wijziging annbrengen, mits van de hoofdzaken "iet wordt afgeweken. Van weinig betekenis is het b v. als aan witteboonen? ep wat tornatenpurée of wat kerrie wordt toegevoegd; van ingrijpend belang daarentegen zou zip ha* schrappen van de soepgroente. In mijn booR.-e „Eenpansgerechten", uitgegeven door Nygh A van Ditmur N.V. zijn allerlei variaties te vinden. Erwtensoep 300 gr. (3 ons) groene erwten) 2 lt. water 400 gr. (4 groote) aardappelen, 1 flinke prei (of ui), 50 gr. {y2 ons), bladselderij, plukje peterselie, 4 dl. (4 kl. theekopjes) me.k of 40 gr. (4 afgestreken eetlepels) taptcmelk- poeder aangemengd met 4 kopjes water, 50 gr. y2 ons) boter of vet. Laat de gewaaschen erwten een nacht weeken in de helft van de voorgeschreven hoeveelheid water, zet ze niet hetzelfde water op, voeg er 1 lepel van de boter of het vet bij en laat ze op een zacht vuurtje gaar worden (ongeveer V/2 uur). Stamp de erwten tot een gelijke purée en verdun die geleidelijk met de melk en met de rest van het water; laat de soep aan de kook komen en voeg er dan de In blokjes gcencden aardappelen de gesnipperde pre«i en selderij, de rest van de boter of het vet en wat zout bij. Laat de soep zachtje8 nog y2 uur doorkoken; roer van tijd tol tijd om de intusschen gaar geworden aardappel- stukjes gedeeltelijk fijn te wrijven en zoodoende het gelijkmatig binden van de soep te bevorderen. Voeg er in de soepterrine de fijngesneden peter selie bij. Aardappelsoep 1 kg. aardappelen, y2 1. water, \x/2 1. melk of 150 gr. (l'/aous) taptcmelkpocder aan gemengd met 1 l/i It. water, 1 prei, 50 gr. \y2 ons) bladselderij, 50 gr. (l/2 ons) wortel, 50 gr. (Yi ons) spruitjes, plukje peterselie, 50 gr. (y2 ons) boter of vel, wat zout. Snijd de met een aluminium pannenspons schoongeboende aard appelen in parten en laat die met de gesnipperde soepgroenten (behalve nvoivgsei lol een genjKe puree,v„na,... a>* TÏJTnet vuur) geleidelijk met de melk en de resü van bet water, laat de soep een oogenblik doorkoken en maak ze. dan af met het zout en de peterselie^ Vloecchsctp 150 gr. (1% ons) runderpoulet, 1% lt. water, 200 gr. (2 ons) rijst of vermicelli (ook wel van ieo'er de helft), 200 gr. (2 groote) aard appelen, 1 preitje, 100 gr. (1 ons) wortel, 50 gr. [y2 ons) spruitjes, 25 gr. (yA ons) blad selderij, plukje peterselie, 4 dl. (4 kleine theekopjes) melk of 40 gr. (4 afgestreken cellepels) taplemelkpoeder aangemengd met 4 kopjes water, 50 gr. (y2 ons) boter of vet, wat pout.. Breng het water met het zout aan de kook, voeg er het vleesch bij en laat dit op een zacht vuur in de goed gesloten pan gaar worden (V/2 uur ft 2 uur). Voeg er dan de rijst of de vermicelli bfj, de in dobbelsteentjes gesneden ongeschilde (maar goed schoongeboende) aardappelen en de met elkaar fijngesneden groente, behalve de peter selie. Laat de soep zachljes nog y2 uurtj« door koken; voeg er de laatste 5 minuten de melk bij en maak tenslotte de soep af met de fijngesneden peterselie cn de boter. De Noord-Hollandsche kap BLIJKENS „De Vrije Westfries" heeft in d« „Nieuwe Hoornsche Courant" de heer J. Rose- laar het pleit gevoerd voor eerherstel van de Noord-Hollandsche kap. Het ontwakend organi satiebesef van de vrouwen ten plattelande, zoo meent hij, kan daartoe bijdragen. Uit „De Vrije Westfries" nemen wij nog het vol gende over „Er zijn vrouwen- en boerinnenbonden in onder scheiden dorpen opgericht. Boerinnen durven zich weer boerinnen noemen. Zij schamen zich er niet meer voor tegenover stadsche dametjes zichzelf te zijn. Roselaar zou nu een stapje verder willen Ik'zou het ook naar buiten willen toonen en wel door „als één man" de Noord-Hollandsche kap op te zetten Laten onze vrouwen willen toonen, dat ze Noord-Hollandsche boerin zyn en laten ze bij hoogtijdagen, by kerkgang, huwelyk er be grafenis, de kap weer opzetten. O, neen, uw man vindt het bestHy zal u min stens evenveel eeren en liefhebben als u die haarhoed, dat allemansding, vervangt door de prachtige Noord-Hollandsche dracht van kap- hoed en yzer! Boerinnen en Boerinnenbond, aan gepakt, heusch VAN LIMBURG STIRUM SCHOOL Eusebtusbuitensingel ARNHEM CHR. MEISJESSCHOOL (met Internaat). Opgericht Mei IwtS Vijfjarige Cursus aansluitend aan de Lagere School. Opleiding naar aard en aanleg in velerlei richting en voor onder scheiden werkkring. Eigen erkend diplo ma. Prospectus en inlichtingen te ver krijgen by de Diiectrice: Mej. C. M. ARNTZEN. )C« fifsciivh* Firma 1. Haoimsijsr Zonen, Barendrechl. Tel. 406 O AMES EN MEISJES MAAKT NU ZELP UW KLEEDING Cendt bon en 25 cent aan postzegels bij roorkeur van 3 cent en U ontvangt een nooi boek met ruim 100 maten en modellen »n tevens een gratis apparaat om U te laten tien hoe gemakkelijk onze methode Is om THUIS alle kleeding te leeren maken en rermaken. aan INSTITUUT Bfv ei E. N. S. A. I. D. w ÏM Tolsteegsingel 54 Utrecht Naam t

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1941 | | pagina 10