De Utrechtsche Sterrenwacm
verbouwd
W0ENSDA6 Tl DECEMBER 1940
Stadsnieuws
Kamer van Koophandel en Fabrieken
voor Rijnland
Met persgasstation wil het niet
De positie der dorpsmolenaars
Verruiming van den Rijn
Gistermiddag vergaderde de Kamer van
Koophandel en Fabrieken voor Rijnland on
der voorzitterschap van den heer D. ten
C.ate Brouwer. Onder de ingekomen stuk
ken bevond zich een mededeeling van het
Departement van Handel, Nijverheid en
Scheepvaart, dat de begrooting voor 1941 en
de subsidies zijn goedgekeurd.
Een persgasstalion.
De ondervoorzitter der Kamer, de heer S i-
m o.n i s bracht verslag uit over de pogingen
om te komen tot de oprichting van een pers
gasstation in Leiden. De moeilijkheid was, dat
een bedrag van 40,000 moest worden bijeen
gebracht door particulieren. Er is niet vol
doende medewerking toegezegd om te be
sluiten tot het oprichten van een persgassta
tion over te gaan. Het bedrag is nog maar voor
de helft bijeen en de moeilijkheden bij de be
stelling der installatie zullen grooter worden
naarmate men langer wacht. Misschien kan
het bedrag nog snel volteekend worden,
maar anders is spr. bevreesd dat men niet
tijdig gereed zal kunnen komen met de voor
bereidingen.
De heer v. d. Hoek verwonderde zich ei
over, dat in Leiden niet tot stand kan komen
wat in Alphen in een tijd van twee weken
in kannen en kruiken was. Is de prijs
het gas soms te hoog?
De voorzitter antwoordde, dat Alphen
het voorrecht heeft dat men daar en
kele groote autobus-ondernemingen heeft, die
veel persgas noodig zullen hebben.
De heer S i m o n i s wees er op, dat men
de prijs aan den hoogen kant heeft gecalcu
leerd om het later niet tegen te doen vallen.
Degenen die participeeren ontvangen intus-
schen van eventueele winsten hun aandeel,
zoodat men mogelijk uiteindelijk toch niet
meer betaalt dan in andere plaatsen.
De heer G u 1 j was van meening, dat deze
zaak van bovenaf moet geregeld worden, in
tercommunaal, omdat er anders niets van te
recht komt
De voorzitter stelde voor aan de ge
meente Leiden verslag uit te brengen van de
pogingen tot oprichting van een persgassta
tion en de gemeente te verzoeken alsnog het
bedrag, dat men tekort komt beschikbaar te
stellen.
De vergadering ging hiermee accoord.
De heer P. A. de Gooyer werd herbe
noemd als gedelegeerde in het bestuur van
het Rijnlandsch Borgstellingsfonds en de heer
Krantz als plaatsvervanger.
De economische positie der dorpsmolenaars.
In behandeling kwam daarna een
schrij-ven van den secretaris-generaal,
wncL hoofd van het departement van han
del, nijverheid en scheepvaart en aan den
directeur-generaal van de voedselvoor
ziening inzake de economische positie der
dorpsmolenaars.
Door eenige ingeschrevenen in het handels
register, aldus heet het in het adres, is bij
onze Kamer aanhangig gemaakt de omstan
digheid, dat tal van dorpsmolenaars als ge
volg van de bijzondere regelingen, welke voor
deze moeilijke tijden zijn getroffen, hun be
drijf dreigen te verliezen. Tot voor kort von
den deze molenaars hun bestaan in het malen
van verschillende veevoeders en vooral ook
in het vermalen van inlandsche tarwe tot on-
gebuild tarwemeel. Door het tekort aan grond
stoffen mochten de verschillende veevoeders
niet meet in ongemengden toestand afgeleverd
worden en is het malen en mengen alleen aan
die bedrijven toegestaan, die voorheen alleen
of in combinatie, 250 ton per jaar mengden.
Zeer vele dorpsmolenaars waren hierdoor
niet in de gelegenheid dit deel van hun be
drijf voort te zetten. Bovendien is de situatie
voor de molenaars, voor zoover deze nog in
geschakeld worden, nog aanzienlijk slechter
geworden, doordat geen grondstoffen ter ver
maling beschikbaar waren.
Evenwel zou herstel van het aloude bedrijf
der dorpsmolenaars, het vermalen van inland
sche tarwe tot tarwemeel, voor zeer velen,
zoo niet voor allen, redding kunnen brengen.
Daartoe zou behalve de thans verwerkte
hoeveelheid, ook het malen van een gedeelte
van_ de tarwe, die thans meer dan voorheen
in Nederland vermalen moet worden, aan deze
bedrijven moeten worden overgelaten.
De laatste jaren werd plm. 75000 ton tar
webloem uit het buitenland ingevoerd. Nu
deze import onmogelijk geworden is, moet een
overeenkomstige hoeveelheid inlandsche
tarwe tot bloem worden verwerkt. Deze ex
tra vermaling tot bloem komt uitsluitend ten
goede aan de hoogmolens, daar deze daartoe
speciaal zijn ingericht. Hierdoor ontstaat ech
ter de mogelijkheid om, zonder de hoogmolens
in vergelijk met voorheen te schaden, de pro
ductie van ongebuild tarwemeel, dat van
ouds door de dorpsmolenaars gemalen werd,
meer dan tot nu toe aan deze molenaars toe
te wijzen.
De hoogmolens behouden alsdan bovendien
ook nog datgene wat méér dan voorheen tot
bloem moet worden vermalen, nu als gevolg
van de vermenging met roggemeel het ver
bruik van ongebuild is teruggeloopen.
Mede reden om deze zaak aan de orde te
stellen, was voor de Kamer de omstandig
heid, dat de dorpsmolenaars hun tarwe nog
voor een belangrijk deel met behulp van
windkracht malen. Het nijpend gebrek aan
energiebronnen, zooals benzine, olie en steen
kolen, maakt het noodzakelijk, dat voor de
vermaling van graan in de allereerste plaats
de daarvoor bestemde windmolens ten volle
zullen worden benut.
Met temeer reden meent de Kamer te
mogen aandringen op mogen blijven voort
bestaan van de dorpsmolenaars, omdat deze
de te vermalen producten veelszins uit de
naaste omgeving halen en het gemalen pro
duct nagenoeg steeds in den onmiddellijken
omtrek moeten afleveren. Bij de tegenwoor
dige transportmoeilijkheden is ook dit van
groot belang.
De Kamer zou het daarom zeer op prijs
stellen, indien bevorderd zou worden, dat de
dorpsmolenaars weer op deugdelijken econo-
mischen grondslag hun bestaan zouden kun
nen voortzetten.
Vervol^ns stelde het bureau der Kamer
voor een adres te zenden aan den secretaris
generaal, waarn. hoofd van het Departement
van Landbouw en Visscherij, waarin wordt
opgemerkt, dat de Kamer met groote erken
telijkheid heeft kennis genomen van de mede
deeling, dat in beginsel besloten is, dat aan
de handelaren in tarwemeel en tarwebloem
een deel hunner zelfstandigheid zal worden
gelaten, met dien verstande, dat zij, voor
zoover zulks met de op dit terrein geldende
wettelijke voorschriften is te vereenigen, hun
oude klanten zullen mogen bedienen in
dezelfde mate als waarin zij zulks deden in
een zekere basisperiode.
Inmiddels heeft de I^mer helaas Qjoeten
constateeren, dat dit besluit, nagenoeg twee
maanden nadat het is genomen, in de prak
tijk nog geen effect heeft gesorteerd, zoodat
de betrokken handelaren thans reeds vUf
maanden gebukt gaan onder een regeling,
welke hun zelfstandigheid tot een fictie
maakt. Met groote voldoening heeft de Kamer
daarom kennis genomen van het adres der
beide Kamers van Koophandel te Maastricht
cn Heerlen van 18 November j.l., waarin ge
waagd wordt maatregelen te'willen treffen
opdat ten spoedigste aan het verlangen van
den handel zal worden voldaan. De Kamer
veroorlooft ziek dit verzoek krachtig te onder
steunen.
De heer Gul je achtte dit adres onnoodig
en ongewenscht. De zaak is in zeker opzicht
reeds geregeld en spr. achtte het onjuist het
departement met stukken te overstroomen
De Kamer was het hiermede echter niet
eens en besloot het adres te doen verzender
Verruiming van den Rijn tusschen Zoeter
woude en Leiderdorp.
Besloten werd voorts een adres te ver
zenden aan de Gedeputeerde Staten van
Zuid-Holland, waarin de Kamer zegt, da'
zij verontrust is door het feit, dat in de
gemeente Zoeterwoude, ter hoogte waar
de geprojecteerde Rijksweg Ypenburg—
Burgerveen den Rijn kruist, bijna vlak
langs den Rijn een weg is aangelegd. De
Rijn is op dat gedeelte uitermate smal,
wat voor de scheepvaart steeds een ern
stig beletsel is geweest. Indien langs de
zen weg zou worden gebouwd, zou het
allicht nimmer meer mogelijk worden om
ooit den Rijn op behoorlijke breedte te
brengen en zou de situatie eenigszins
gaan gelijken op die in Harmeien, Woer
den, enz. waar eveneens vanwege de be
bouwing verbreeding onmogelijk is.
Daar de Rijn tusschen Leiden en Alphe..
een zeer belangrijke vaarweg is, zou de Ka
mer het zeer op prijs stellen, indien Ged. Sta
ten maatregelen zouden willen treffen, noodig
om te voorkomen dat verbreeding voor goed
onmogelijk zou worden, waaraan zij tevens h«
verzoek verbindt, om ook de verbreed ing zehv
en daardoor de betere bevaarbaarheid zoo
spoedig mogelijk tot stand te brengen.
Tevens wordt in het adres nog eens de
aandacht gevestigd op de bevordering van de
bevaarbaarheid van den Rijn in 't algemeen.
IJsbesirijding.
Aan de Besturen der gemeenten in he'
district der Kamer werd besloten een schrij
ven te verzenden, waarin er op aangedrongen
wordt, dat de gemeenten de bijdrage, die haar
gewaagd wordt door de Vereeniging tot IJs-
bestrijding voor het district Rijnland, welke
vereeniging beoogt om stagnatie in het ver
keer te water door ijsgang zooveel mogelijk
tegen te gaan, verleenen, omdat deze zaak van
hpt grootste belang is voor de ravitailleering
der burgerbevolking.
Het bureau der Kamer stelde voor de
Nederlandsch-Amerikaansche Kamer van
Koophandel voorloopig te blijven steunen,
waarmee de Kamer accoord ging.
Bij de rondvraag vestigde de heer d«
Koning nog eens de aandacht op het over-
wegvraagstuk .Kan er niets aan gedaan
worden, dat de boomen onnoodig vier k vijf
minuten gesloten blijven tusschen het pas-
seeren van de verschillende treinen
voorzitter herinnerde er aan dat
oplossing zou zijn, dat de treinen uit de
richting R'dam. 100 m vóór de boomen stop
pen, zoodat de boomen bij aankomst der
treinen uit die richting niet gesloten behoeven
te worden. De Kamer heeft in dit opzicht ech
ter nog niets kunnen bereiken. De zaak,
die de heer de Koning aanroert kon mis
schien nog eens met den plaatselijken chef
besproken worden. Misschien kan ook nog
eens gevraagd worden een aparte doorgang
)or voetgangers en wielrijders te maken.
Daarna sluiting.
Officieel. Publicaties
Uitreiking vangedragen goederen.
Het Kleeding-Coiité deelt mede, dat de
voorraad gedragen goederen is uitgeput en
dat het dus geen zh heeft nog aanvragen in
te dienen.
Leiden, 11 Deceirber 1940.
De Burgemeester,
A. van de Sande Bakhuyzen.
Tomatensoep in blik.
Burgemeester et» Wethouders van Leiden
brengen ter kennis van belanghebbenden.dat
de distributie van tomatensoep in blik ten
behoeve van werkloozen en armlastigen voor
loopig is stopgezet.
De bij de winkeliers aanwezige voorraad
kan echter nog tegen afgifte van de daarvoor
uitgereikte bonnen afgenomen worden.
A. van de Sande Bakhuyzen,
Burgemeester.
Van Stryen,
Secretaris,
Zonnenburg, bolwerk van Keizer Karei, nu een
„bolwerk der wetenschap"
Verhuurdersbond voor Leiden en
omstreken
De najaarsvergadering.
In zijn openingswoord herinnerde de voor
zitter, de heer J. Zitman er aan, dat sinds de
leden voor het laatst waren samengekomen,
m ons land de oorlogstoestand is gekomen, die
vaderland verstrekkende ge-
voor
volgen heeft gehad"
Vele moeilijkheden zijn voor de woning
exploitanten ontstaan, waarvan de juiste op
lossing van het bestuursbeleid veel heeft ge
vorderd. Met moed, kalmte en zelfvertrouwen
tracht het bestuur de belangen van verhuur
ders, ma» ook die van huurders van wonin
gen te blijven voorstaan, op de wijze zooals
de vereeniging dit gedurende 45 jaren heeft
gedaan.
In behandeling kwam een voorstel van het
bestuur, om een den Bond toebehoorend
perceel te verkoopen en met de opbrengst
van den verkoop de op dit pand rustende
hypothecaire leening af te lossen en het
restant bedrag te bestemmen tot het verbete
ren van de ambtswoning van den inspecteur
van den Bond. Dit voorstel werd goedgekeurd.
De begrooting voor 1941 werd, nadat uit de
vergadering, duidelijk was gebleken, dat men
voor het krachten die het bondswerk verrich
ten, alle waardeering heeft en men een sala
ris- en toelagen regeling wenscht, die in bil
lijke verhouding staat tot de arbeidsprestatie^
die geleverd worden, volgens het bestuurs
voorstel vastgesteld.
De exploitatie-rekening van de onroerende
goederen van den Bond werd daarna goed
gekeurd.
Tot kasnazieners voor 1941 werden benoemd
de heeren L. J. v. d. Poel. L. C. Snel en C. J
v. d. Zeeuw, terwijl de heer H. van Gelder
als reserve werd aangewezen.
Bij de rondvraag bleek duidelijk dat de
huiseigenaren nog steeds bezwaren blijven
houden tegen regelingen en voorschriften van
de Leidsche Duinwater Mij. Moeilijkheden
werden ondervonden met het maken van de
noodige putjes voor de nieuwe watermeters
en voor de betalingsregeling van water bij
woningen die op een watermeter zijn aange
sloten en in gedeelten worden verhuurd.
Door de leden werd geadviseerd, wanneer
in een waterbuis buiten de woning een lek
kage ontstaat, zoo spoedig mogelijk de Duin
water Mij. hiermede in kennis te stellen, mede
om hierdoor een schade voor den contractant
3 voorkomen.
De Chef van hetb ureau vroeg aan de leden,
die in den laakten tijd huizen hebben ge
kocht, na te willen gaan of de huurders de
woning per contract hebben gehuurd en in
dien zulks niet het geval is, de huurovereen
komst zoo spoedig mogelijk dn een bonds-
contract vast te leggen.
Vragen over Molest-risico en-over schade
vergoeding voor huizen aan de kuststrook, die
schade door mijn-explosie hebben gekregen,
werden van bestuurszijde beantwoord, ter
wijl over een vraag over de te verwachten
huurverordening alleen kon worden mede
gedeeld, dat vernomen was, dat in deze de
belastingbepalingen niet zullen worden ver
geten.
Hierna werd d» geanimeerde vergadering
door den voorzitter gesloten.
VERORDENING OP DE STRAATPOLITIE
Wij vestigen er de aandacht op, dat ee
verordening van 18 November 1940, houdence
wijziging van de verordening van 2 Mei 191?
'Gemeenteblad no. 17) op de straatpolitie,
laatstelijk gewijzigd bij verordening van
2 September 1940 (Gemeenteblad no. 4), welke
verordening met ingang van heden gedurenae
drie maanden voor een ieder op de secretarie
dezer gemeente ter lezing is nedergelegd, den
14en December a.s. in werking treedt.
De wijzigingsverordening houdt eenige ver
boden in, welke noodig waren in verband
met de invoering van het uniforme vuilnf-
emmersysteem.
KAMER VAN KOOPHANDEL
Opheffing: Reclame Bureau „Leico".
Leiden, Steenstraat 3.
Centraal Radio Bedrijf. Sassénheim, Char-
bonlaan 6.
TE WATER GEREDEN.
Hedenmorgen te kwart voor acht is dt 29-
jarige mej. M. v. B., door de duisternis mis
leid, met de fiets te water gereden. Een pas-
seerend hoofdagent en agent van politie wis
ten haar weer veilig op de walkant te bren
gen. Later is ook haar fiets opgevischt.
Ook op de Turfmarkt is hedenmorgen een
onbekend gebleven wielrijder te water ge
reden. Hy kon tijdig op het droge worden
gebracht
BURGERLIJKE STAND
Helena Alida Ther
A. GoddIJn; Hendrikus Wilhelmus,
Weijden en P. Moerland; Willem, z.
Hillegom
De gemeentebegrootng
Tekort van 133,000
De gemeentebegroting is verschenen. Het
blykt dat de samenstelling in belangrijke
mate afwijkt van die, waarop de laatste jaren
het gemeentelijke huishoudboek werd inge
richt. Sinds de instelling van het Werkloos-
heidssubsidiefonds werd jaarlijks aan de ge
meente uit dit fonds een extra bijdrage ver
strekt. waardoor het mogelijk was de kosten,
voortvloeiende uit de werkloozenzorg, tot een
maximum van 99 pet. te dekken. Behalve deze
extra uitkeering maakte de gemeente ook nog
aanspraak op een belastingbijdrage uit ge
noemd fonds, dat voor het overgroote deel
gedekt wordt door opbrengsten van verschil
lende belastingen, welke te voren ten bate
m de gemeentekas kwamen.
Daar de gemeente haar budget met de beide
uitkeeringen niet sluitend kon maken, kwam
zij, met een korte onderbreking, ook nog in
aanmerking voor een bijdrage uit 's Rijks kas
in de kosten der gemeente-huishouding, waar
door Hillegom als „noodlijdend" werd be
stempeld.
Ged. Staten hebben nu medegedeeld dat
de gemeentebesturen, welke hun begrooting
niet op de gewone wijze sluitend kunnen ma-
keri, voorloopig niet kunnen rekenen op bij
zondere bijdrage of steun.
Dit heeft voor Hillegom ten gevolge, dat
de gemeentebegrooting 1941 een tekort op
levert van rond 133,000.
Op welke wijze dit tekort moet worden
weggewerkt is nog niet bekend. De gemeenten
een dergelijke positie verkeeren, moeten
onverminderd eventueel nader te stellen
eischen nauwkeurig de voorgeschreven re
gelen en normen in acht nemen, geldende
voor financieel van het Rijk afhankelijke ge
meenten: aan dit voorschrift is bij de samen
stelling nauwkeurig de hand gehouden.
Het is te begrijpen dat de samenstelling
der begrooting met groote moeilijkheden ge
paard ging omdat bij bijna elke post de vraag
zich voordeed in hoeverre rekening moest
worden gehouden, met een voortduren der bij
zondere omstandigheden in 1941. Al deze cij
fers zijn daarom gebaseerd op de cijfers van
November 1940 als eenig mogelijke maatstaf
Door den buitengewoon verminderden bloem
bollen-export zijn de inkomens zeer aanzien
lijk gedaald; daarom wordt de opbrengst der
gemeentefondsbelasting op 50,000 geraamd
tegen 80,000 in het vorig jaar.
Daar omtrent de vermoedelijke opbrengst
der winstbelasting geheel in het duister werd
getast werd deze post geraamd met als grond
slag de opbrengst der dividend- en tantième
belasting.
Hiertegenover staat als verblijdend ver
schijnsel de steeds afnemende schuldenlast
der gemeente, die met ongeveer een half mil-
lioen is verminderd en nu ongeveer even hoog
is als in 1930. Per 1 Januari 1941 bedraagt
deze schuld 2 493,703.13. Per inwoner maakt
dit uit 86.57.
Voor het Burgerlijk Armbestuur wordt een
uitgave geraamd van 110,925 tegen
100,825 in 1940, met een subsidie der ge
meen*» van 65,000 (v. j. 60,000.». Bij het
gasbedrijf wordt opgemerkt dat afgewacht
moet worden of de aanvoer van onontbeerlijke
grondstoffen een ongestoorde aflevering van
gas mogelijk zal maken. Het bedr gaat den
winter in met een onvoldoend geachten
voorraad.
In verband met de schaarschte tan brand
stoffen is hef aantal verbruikers belangrijk
verminderd; waarschijnlijk zal men in de
naaste toekomst aan een beperking van het
gasbedrijf niet ontkomen. De opmerkingen in
zake het gasbedrijf gelden evenzeer voor het
waterbedrijf
Utrecht deed al vroeg aan
de astronomie
VTA Leiden, bezit Utrecht de oud9te Sterre
W wacht d'er wereld. Nog voordat er sprake
was van den bouw van een slerrewaeht te
Parijs en Kopenhagen, mocht de stad
Utrecht reeds lang zulk een instituut bezit-
en. Tot ver over onze grenzen heeft de
1 Hrechtsche Sterrcwacht bekendheid ver-
.vorven en het is dan ook te begrijpen dat
le tegenwoordige directeur, Prof. Di
G. J. Minnaert in het feit dat „Zonnen
burg" aldus luidt de naam van
Utrechtsche bolwerk der astronomie een
belangrijke uitbreiding heeff ondergaan
geree-de aanleiding zag om ons eer
ander betreffende Utrechts sterrewacht te
vertellen, niet in de laatste plaats omdat
de astronomie altijd de belangstelling heeft
,'ehad van de breedo massa der bevolking.
Ieder kijkt wel eens graag op zijn beurt
ïaar de sterren
Een bolwerk der astronomie, inderdaad,
want „Zonnenburg" was ten tijde van Kei
-er Karei V een machtig bolwerk. De vorsi
»t in 1537 vier steenen bolwerken rondom
tad Utrecht bouwen. Deze fortificatiën
en de namen van Zonnenburg (waarin
dan tegenwoordig de sterrewacht is geves-
igd), Manenburg, Sterrenburg en de Mor
genster.
Zonnenburg lag op den wal achter de
\bdy van St. Servaas en de daar nog aan
wezige stevige walresten bewijzen wel, d'at
bet in dien tijd een geduchte sterkte moet
zijn geweest. Het vestingswerk was eerst
in 1552 voltooid, zooals een gedenksteen in
den gevel, met het volgend opschrift ver
meldt:
„Sonnenboigh is mine naem
Anno XVLII was ick volmaect
Teghen den vianden aldus bequaem".
Het bolwerk schijnt in den Spaanscben
lijd steeds van geschut voorzien te zijn ge
weest, althans in 1567 werden er eenice
.bussen" vandaan gehaald om er den Her
og van Alva bij zijn aankomst in Utrecht
't welkom mee toe te donderen. In 1883 werd
Zonnenburg ingericht voor het doen van
sterrenkundige waarnemingen ten behoevp
van het Academisch onderwijs en op zijn
vrij groot terrein heeft het ook eens aan
den Academischen kruidtuin plaats ver
leend.
STERREWACHT IN EEN TOREN
De Utrechtsche Sterrewacht dateert ech
ter niet van 1853. Reeds in 1640 kreee
Utrecht een sterrewacht, n.l. in een glazen
koepeltje op het d'ak van de in 1854 afge
broken Smeetoren, een vierkanten steenen
waltoren reeds in 1153 door den Stadsvoogd
Een koperen wereldbol boven de Smee
toren moest dulden op zijn beslemming tot
astronomisch observatorium.
Vondel maakte er een versje op en zong:
„De sterrekijker thans 's krijgsman®
wachttrans waakt,
Een voorbó dat de vrede ons Nederland
genaakt
Eenigen tijd voordien werden astronomi
sche waarnemingen gedaan op den Stad'
huistoren. Men ziet dus: Utrecht is al vroeg
met de astronomie begonnen.
ZONNENBURG VROEGER EN NU
Toen de sterrewacht overgebracht werd
naar Zonnenburg, werd hier tevens een Me-
tereoloeisch Instituut gebouwd. De ruimte;
werd echter op den duur te klein en in
verhuisde het Metereologisch Instituut naar
de Bilt. Wijlen Prof. D r A. Nvl
nam van toen af zijn intrek in Zonnenburg
en het is voor een gToot deel aan diens
tenschappelijk werk te danken dat
Utrechtsche verbouwing tot sitand kwam.
Er kwam een bibliotheek en een directeurs
woning, terwijl het instrumentarium werd
aangevuld. Hel werk van Prof. Nyland be-;
trof voornamelijk hef onderzoek van de ver
anderlijke sterren. Het maiir een wonder ge-
nopmd worden, dat Prof. Nyland met ziin
assistent Dr van der Bilt, zooveel heeft tot
stand eebracht, daar de hulpmiddelen
dien tijd toch nog zeer henerkt waren. Na
het overlijden van Prof. Nyland, nan
tegenwoordige directeur Prof. Minna
de leidinar over
MJ» t
ion
7j-*. aatijd
verbonden is geweest met de Ned.P
Commissie die kostbare instruw* e
schonk.
Uit een en ander is dan het
erbouwing geboren, e«n verbouwing
mede Prof. Minnaert zich zeer g
acht. De geldmiddelen waren gerin rfenl
Prof. Minnaert bracht dank aan hetT
tement van Onderwijs, de CuratoL,
Rijksgebouwendienst voor de royaler
werking en steun. peiling
Aan het aanvankelijke plan om ee| r«cl
op Zonnenburg te bouwen kon hela^c t,
wege de hoogo kosten geen uitvoerii;
den gegeven. Men heeft thans de <~>T
gevonden in hei bouwen van etn koi
het dak van Zonnenburg, wdke-!
weggeschoven kan worden door een s I
constructie, wanneer het zonnenond
wordt verricht
DE NIEUWBOUW
ersc
I till
ra<
Prof. Minnaert vindt het i on n en-
onderzoek een van de belangrijkst din
gen en uit dien hoofde kan er dus than9
weer terecht van een „Zonnenburg" gespro
ken worden.
Bijzondere aandacht besteedt Prof. Min-
naer aan ó'e astrophysische waarnemingen
m daarnaast aan de sferische Sterrekund-e.
De mogelijkheid om een afdeeling zonnen
onderzoek in te riohten, bestond, aangezien
Prof. Julius destijds een schitterend appa
raat gebouwd heeft in het Physsch Labora
torium. De directeur van dit laboratorium
Prof. D r L. S. Ornstein, Ion zich dan
ook geheel met het denkbeeld van Prof.
Minnaert verecnigen om dit kestbaar appa
raat over te brengen naar de Sterrewacht
ip Zonnenburg.
Een tweede reden waarom het mogelijk
bleek speciaal studie te maken van het
onnenonderzoek was de omstandiehetd dat
WAT GEBEURT ER NU?
In Februari J.l. kon met den nieu
een aanvang worden gemaakt. \e=
directeurswoning is een groot gedei
gehaald. Dit is dan de nieuwe
voor zonnenonderzoek geworden,
dat geen toren gebouwd kon word
tot gevolg een beperking van hel
beeld, doch de gevonden oplossing i
bouw van een koepel is, naar Prof. M'
>ns mededeelde, wetenschappelijk
voord omdat de lens gebruikt kan i naa
m den spectrograaf te vergrooten. 0Ve
ïanier heeft men van den nood eeng_ Vl
eten te maken.
Ondanks den oorlog en alle m<®!" 11
moeilijkheden kon de vérbouwing tenin
Sterrewacht voortgang vinden en Projen
ïaert is hoogst dankbaar dat alles nu
ien rug is. De verbouwing kwam tot
onder leiding van ingenieur van Her eei
en werd verricht loor de aannemersi we
Stamhuis te Utrecht. maj
!Ün,
:enig
Nog oen enkel woord over de werieen^
heden, die Prof. Minnaert in het nu n u
gemoderniseerde gebouw denkt te vi Toe
ten. Hoofdpunt van het onderzoek w
de zon. Daarnaast echter houdt inei-j -
ook bezig met onderzoek van het y
oppervlak. De studenten krijgen hie1» mi
astronomisch practicum, hetgeeveer
zeldzaamheid in Europa genoemd ^aL,an
Prof. Minnaert heeft ons vervolge# me
gebouw laten zien en leidde ons deaar,
thans centraal verwarmde vertr^ar
werkplaats, collegezaal en instrum d
kamers. In een van de groote koepJ h
Zonnenburg werden ons kijkers vat1" 1 K
heil en Fraunhofer, een spireeltfT. iris
van Schröder en meer andere tnstriH (iet
getoond. De kijker waarmede wijlen-
Nyland jarenlang zijn onderzoek naa
3tand der sterren heeft verricht, do^verlt
bezoeker eer denken aan een stuk ,t fo
geschut dan aan een apparaat In die,. f
■ie wetenschap. De kijker 'van F\
heeft nog dienst gedaan op ien hieV -avo
•noemden Smeetoren. In een der ®f ei
metselde gangen van het «te si
'gineele tegels aangebracht met ven, yy
lemie sterrebeelden, ontwerp van Mel-|jegrj
dure
De lasten zullen vermoedelijk 3000 hoo-
ger zijn dan vorig jaar.
By Openbare Werken wordt voor den ge
wonen dienst 10,500 en voor den kapitaal-
dienst 2000 lager geraamd dan in 1940.
De Gemeentereiniging raamt een bedrag
noodig te hebben van 20,605 tegen 20,785
in 1940
Plannen zijn in voorbereiding tot stichting
van een vuilnisverbrandingsoven op het ter
rein der Reiniging. Voor het gemeentelijk bad
huis wordt een verlies geraamd van 4010.27,
voor de zweminrichting een van 1017.31 en
voor het Openbaar Slachthuis een van
1342.22.
PATRIMONIUM
Gisteravond vergaderde Patrimonium in
haar gebouw. De opkomst was zeer goed. De
heer C. v. d. Kolk behandelde het onderwerp
„Goddelijke Wet tot den arbeid". Een z>
goede bespreking volgde. Bij de bestuursv
kiezing werd de afdeelingsvoorzitter, de heer
J. O. Vermeer met alg. st. herkozen. Voor
het bestuur van de Woningstichting werden
gekozen de heeren G. v. d. Woude ei
Kaptein, terwijl G. Duijzers voor de Comm.
van Beheer met alg. st. werd herkozen.
RIJWIEL ONTVREEMD
Ten nadeele van den heer.B. Broxterman
is bij de St. Martinuskerk een rijwiel ont
vreemd. De politie stelt een onderzoek in.
Katwijk aan Zee
VERKOOPING
De volgende perceelen zijn ten overstaan
van notaris van Hees verkocht:
Perceel I, Louwestraat 23, huis met schuur
en erf, in bod op 1750 door A. Haasnoot,
niet afgemijnd.
Perceel II, Louwestraat 27, in bod op 1600,
afgemijnd op 8 door A. Haasnoot.
Perceel Louwestraat 35, in bod op 900,
afgemijnd op 900 door M. v. d. Plas.
Perceel 29, 31, 33 Louwestraat, in bod op
2349, afgemijnd op 20 door A. Haasnoot
Koudekerk a/d. Rijn
EIERENVEILING KOUDEKERK—RIJNDIJK
Aanvoer 1140 stuks eieren. Prijzen: kippen-
eren 7.107.50, eendeneieren 5.506.50
per 100 stuks; eenden 7080 c. per stuk.
Leimuiden
GOUDEN JUBILEUM „JACHIN"
De Jongelingsvereeniging op G.G. „Jachin"
hoopt op Donderdag 12 December a.s. haar
50-jarig bestaan te herdenken.
De heer J. Schouten van Rotterdam hoopt
hierbij een rede uit te spreken. Het onder
werp luidt: „Gedenken".
De bijeenkomst wordt gehouden in de zaa.1
van de Wed. Sneeboer en vangt aan om 8 u.
Noordwijk
„NOORDWIJK" VOETBAL
Doordat de terreinen waarop zoowel Noord-
wijk I als Noordwijk III moesten spelen
werden afgekeurd, zijn deze beide wedstrijden
uitgesteld.
VERHOOGING GASPRIJS
B. en W. stellen aan den Raad voor den
prijs van het gas te verhoogen met ct. per
m3, zulks met ingang van den datum ns. de
meteropneming over November.
Oegstgeest
Onder voorzitterschap van dsn heer M. J.
Swart is de alg. vergadering van de IJsclub
gehouden in de zalen van „He: Witte Huis".
In zijn openingsrede bracht de voorzitter
de strenge ijsperiode 19391940 in herinne
ring. Hoewel die tijd veel eischte van de
activiteit der bestuursleden, heelt hij toch alle
voldoening geschonken. De oidervindingen
heb.ben echter wel duidelijk het gemis aan
een afgesloten ijsbaan doen gevoelen. Om aan
veler verlangen tegemoet te lomen, is het
bestuur steeds voortgegaan om ia die richting
plannen te beramen welke tot een gunstig
resultaat hebben geleid. Er is nu een zeer
gunstig terrein in exploitatie gebracht, ge
legen achter het kasteel Oud Poelgeest.
De notulen werden hierna vastgesteld,
waarna de voorzitter een warme gelukwensch
richtte tot den secretaris den heer M. C. v. d.
Burg met zijn herstel na ondergane operatie.
Het financieel verslag van den heer L. van
Nieuwkoop gaf aan inkomsten en uitgaven
een bedrag van 987.10.
Uit het jaarverslag bfeek dat bij de ge
houden wedstrijden voor behoeftige gezinnen
de volgende bedragen o.a. zijn uitgegeven:
aan arbeidsloon 399.0? en aan levens
middelen 157.30.
Aan den heer A. J. P. Bakkeis die om prin-
cipieele redenen als bestuurslid bedankte,
bracht de voorzitter welverdiende hulde voor
zijn vele werkzaamheden. Hij werd benoemd
tot technisch adviseur.
Tevens is een bestuursvacature ontstaan
door het bedanken van den heer W. Mulder.
Tot bestuursleden werden herkozen de
heeren M. J. Swart, M. C. v. d. Burg en H.
B. F. M. Kortmann. Als nieuwe bestuursleden
werden gekozen de heeren J. Key en J.
Helfrich.
Een bestuursvoorstel inzake de toegang tot
de nieuwe ijsbaan werd goedgekeurd.
Tot leden van de kascommissie werden
aangewezen de heeren Collee en Hoelen.
Rijnsburg
„FLORA"
Donderdag 12 Dec. n.m. 2 u. zal de alge-
meene ledenvergadering van Flora gehouden
worden in het veilinggebouw. Behalve de
gewone agendapunten, als bestuursverkiezing,
behandeling balans en verlies- en winst
rekening, zal een toelichting gegeven worden
aangaande de inkrimping van de bloemisterij.
BENOEMING AMBTSDRAGERS
Tot ouderling bij de Geref. Kerk zijn be
noemd de heeren H. v. d. Egfiel, H. v. d.
Gugten W.L.zn., M. Pieper en 0. H. Starken-
burg en tot diaken de heeren P. v. d. Kwaak
en H. de Mooy Azn.
Voorschoten
BENOEMING.
De commissaris van uZid-Holland heeft te
gen een nader vast te stellen datum tot ge
meente-veldwachter in onze gemeente be
noemd M. Volberg, thans veldwachter te
IJselstein (U.)
KERSTGAVE WERKLOOZEN.
Naar aanleiding van een circulaire van den
secretaris-generaal, waarnemend hoofd van
het departement van sociale zaken stellen
i W. den raad voor aan daarvoor in aan
merking kommde personen, een Kerstgave te
doen uitreikt 1. Dezs Kerstgave mag bedragen
25 pet. van het bedrag dat de werklooze ont
vangt in de week van 8 tot en met 14 Dec. a.s.
Laatste Bericht^
DR. C. BOUMA GEOPEREERD hier
Dr. C. Bouma, predikant bij de Gere(^er!
van Den Haag-Oost, heeft gisteren
steenoperatie ondergaan. Tot onze blijjsten
kunnen wij meedeelen, dat deze operation
goed geslaagd is. Naar wij vernemen
UNIVERSITEIT VAN LEIDEN ook
k, di
Geslaagd zijn voor het apothekers-as£n p
examen mej. J. W. Metz te Rotterd{„
de heer P. D. Boyink te den Haag. savo
als h
hop
eer l
:e.rsX^}; 20Cr-nam
ACADEM. EXAMENS
gen,
In het gisteren opgenomen artikel „Qs, op
denis Waddinxveen" is in de eerste Qvjg
een regel op een verkeerde plaats
gekomen. De woorden ..vergunning 's
op het kerkhof bij de", die vlak onqkt i
plaatje stonden, behooren in de laatste-jgan
van dezelfde kolom, waardoor de onh
geworden zin van die alinea luidt: „Di-'
vergunning 's zomers op het kerkhof a r d
Gereformeerde kerk te exerceeren". van
hadden velen deze puzzle reeds zelf opgn
oerei
RECHTBANK TE 's-GRAVENHAc'^^
ONEERLIJKE CONCURRENTIE k. da.
Wegens oneerlijke concurrentie heeft f ku
terechtgestaan een 54-j. koopman uit 's-C aam
hage, die in Augustus van dit jaar met fj-j.
Den Haag gevestigden koffie- en thee
Hij deelde zijn klanten, van wie velef?s-
gelde afnemers van de Brasil-import zijr Veel
dat de voorraden
de oorlogsdagen
verbrand en dat de firma
gaan maken.
de maatschappij,
ei te Rotterdam:s ni
koffie-extr
Ter terechtzitting verklaarde de vejeder
dat hij den naam Brasil-import nimmq^ - j
genoemd. Hij kent deze firma zelfs oi<-
had hij den naam Java-Brasilimport g<U ae
bij welke firma hij vroeger werkzaam aan
weest. Twee dames, die als getuigen wer-
hoord, en die tot de vaste klanten vJ aei
Brasil-import behooren, verklaardeinor
zij hem duidelijk den naam Brasil-Impoi
den hooren uitspreken. Beide getuigen
den indruk, dat hij een employe van dezv ZO(
was. Zij hadden het extract wegens <^n v
rieure kwaliteit teruggezonden, waarbij
drog natuurlijk uitkwam. i>p n
De officier van justitie, mr. R P. Blo^Vjj
wegens oneerlijke concurrentie veroor
van den verdachte tot 14 dagen gevangeE üe 1
De verdediger, mr. Visser, bepleitte vriten
wegens gebrek aan bewijs.
De rechtbank zal 24 dezer uitspraak daei
Jieri
Gem. Radio-distribu
DONDERDAG 12 DECEMBER
Jiter
iet t
leve
Programma I. 819.15 K.R.O.
Duitsch programma.
Programma II. 817 A.V.R.O.
V.P.R.O. 17.15—19.15 A.V.R.O. 19^n
A.V.R.O. (Programma uitsluitend
Centrales). 2324 Duitsch programmaL,
Programma IV: 724 Duitsch progi
Marktberichten
