STAAL
CONSTRUCTIES
A.DEJONG
POENSGEN WESSEL N.V.
SAMBO, DE OLIFANT
ZATERDAG 7 DECEMBER 1940
DE RECHTEN VAN HYPOTHEEKHOUDERS EN
ANDERE ZAKELIJK GERECHTIGDEN
En die ran nieuwe geldschieters
Het besluit van de secretarissen-generaal
Van financiën en justitie inzake de oorlogs
schade gaat ervan uit, dat voor hypotheekhou
ders en andere zakelijk gerechtigden, die mede
betrokken zijn in de schade door den eigenaar
geleden, geen afzonderlijke vergoeding wordt
verleend In de vergoeding, aan den eigenaar
van het onroerend goed toe te kennen, dienen
ook de hypotheekhouders en andere zakelijk
gerechtigden het herstel van hun beschadig
de rechten te vinden.
Het eenvoudigste geval, dat de eigenaar uit
de Rijksbijdrage en verder met eigen midde
len of met geld van den eersten hypotheek
houder den wederopbouw financiert, levert
geen moeilijkheden op.
Minder eenvoudig ligt het geval, indien een
derde het boven de Rijksbijdrage eventueel
voor den herbouw benoodigd bedrag moet
verschaffen .en daarvoor hypotheek verlangt.
Alsdan dient de rangorde te worden bepaald
van bestaande hypotheken ten opzichte van
nieuwe geldschieters, daar de laatsten wel
geen genoegen zullen nemen met een rang
naar den datum van inschrijving, derhalve
achter alle bestaande inschrijvingen. Worden
partijen het daarbij niet eens, dan beslist de
Algemeen Gemachtigde voor den Wederop
bouw, met inachtneming van nader te stellen
richtlijnen ter waarborging van de rechten
van oude hypotheekhouders.
In. den regel zal daarbij den ouden
eersten hypotheekhouders voor de waarde
van den ondergrond plus een deel van de
schadevergoeding voor het betreffende
goed te verleenen bij executie voorrang
op de opbrengst van het goed worden ge
laten.
Voor het restant verkriigt de oude eerste
hypotheekhouder eventueel een hypotheek
van lateren rang achter den nieuwen geld
schieter: de nieuwe geldschieter zou derhalve
voor het bedrag van zijn vordering tweede
hypotheek verkrijgen, tenzij hem bijzondere
rechten van eerste hypotheekhouders, zooals
dat tot eigenmachtigen verkoop ingevolge ar
tikel 1223 B. W., zouden kunnen worden toe
gekend. Dit zou bij afzonderlijk besluit
ten worden geregeld.
Een andere complicatie biedt het geval, da
de ondergrond onteigend wordt. De hypothe
caire inschrijvingen en andere zakelijke reen
ten worden dan in de openbare registers door
gehaald. Voorzoover de betaling van de ver
goeding voor de onteigening wordt uitgesteld
vindt inschrijving daarvan, alsmede van de
Rijksbijdrage, in het Grootboek voor den
Wederopbouw plaats. De hypotheekhouders en
andere zakelijk gerechtigden maken dit tus-
schenstadium op den weg naar de nieuwe
eigendomsverhoudingen eveneens door. Bij
de inschrijvingen wordt n.l. melding gemaakt
van de hypotheken en andere zakelijke rech
ten, welke voor het intreden van de schade,
op de betrokken goederen rustten, opdat daar
bij bij de uitgifte van nieuwen grond aan
den eigenaar, waarop de nieuwe bouw zal ver
rijzen, zal worden rekening gehouden. De
rechten worden alsdan op den nieuwen grond
gevestigd ten bate van de oude rechthebben
den, voor wat betreft hypothecaire rechten,
eventueel met een verschuiving in de rang
orde, zooals hiervoor beschreven, voor het
geval een nieuwe geldschieter toetreedt.
VLAARDINGEN
In overeenstemming met de gebondenheid
aan het doel, waarvoor zij zijn bestemd, n.l.
om te worden besteed voor wederopbouw
zijn de inschrijvingen niet overdraagbaar dan
met toestemming van den Algemeen- Ge
machtigde voor den Wederopbouw. In ver
band daarmede moet jok de bepaling worden
gezien, dat de hypotheekhouders niet ge
rechtigd zijn op de hoofdsom der inschrijvin
gen verhaal uit te oefenen. Op de rente kun
nen zij zich voor ten hoogste drievierde ver
halen. Dit zal kunnen geschieden door aan
den Directeur van de Grootboeken te Am
sterdam, die met het houden van dit Groot
boek zal worden belast, een eenvoudige
mededeeling te doen, dat hypotheekhouders
uitbetaling van het hun toekomend gedeelte
van de rente tegemoet zien, door overschrij
ving op hun girorekening. Hiervoor zullen
nog nadere regelen worden gesteld. Vindt
uitbetaling der bijdragen in contanten plaats,
plaats, dan wordt daarbij met de rechten
van hypotheekhouders en andere zakelijk
gerechtigden rekening gehouden.
Bij overschrijding von
den bouwtermijn
Een bijzondere voorziening ten bate van
den eersten hypotheekhouder is nog getrof
fen, voor.het geval degene op wiens naam
de inschrijving staat niet tot herbouw bin
nen 5 of 3 jaar overgaat. De rechten van de
hypotheekhouders zouden alsdan kunnen
worden geschonden, in verband met het op
houden der rentevergoeding, terwijl, zoolang
de besteding voor hei-bouw niet verzekerd is,
de inschrijving niet wordt uitgekeerd. Zij
kunnen bereiken, dat de inschrijving toch
voor de volle honderd procent tot uitkeering
komt, doordat met goedkeuring van den
Algemeen-Gemachtigde voor den Wederop
bouw de inschrijving op hun naam kan wor
den overgeschreven ten beloope van het
bedrag hunner hypothecaire vordering; zij
moeten dan zelf tot herbouw overgaan.
Overigens kunnen de ingeschrevenen met
toestemming van den Algemeen-Gemachtigde
hun inschrijvingen overdragen aan een der
de, mits deze ook den herbouwplicht over
neemt en een door den Algemeen-Gemach
tigde goed te keuren bouwplan bij dezen
heeft ingediend. De toestemming wordt
slechts verleend als voldoende zekerheid
bestaat dat die plannen tot uitvoering zullen
komen. Tevens moet een regeling getroffen
zijn inzake de aanspraken van hypotheek
houders en andere zakelijk gerechtigden, ten
aanzien van het nieuw te stichten onroerend
De taak van het
particuliere kapitaal
In het voorgaande is tevens naar voren
gekomen, dat de financiering van den weder
opbouw, voorzoover deze niet uit de Rijks
bijdragen kap geschieden, wordt beschouwd
als een taak van het particuliere kapitaal.
De bouwplannen dienen derhalve zoo te
worden ingericht, in het bijzonder zoo sober
te zijn, dat derde geldsohieters binnen het
kader der hiervoor te trekken richtlijnen
bereid kunnen worden gevonden, om hun
gelden in den wederopbouw van Nederland
uit te zetten.
Buiten het terrein van de volkshuisvesting,
waarop rijkshulp hier te lande traditioneel
is, is hierbij in beginsel voor de Overheid
geen taak weggelegd.
Slechts in gevallen, waarin, zooals bij de
volkshuisvesting, een sociale taak zulks tot
plicht maakt, zullen van Rijkswege, verdere
middelen bij wijze van voorschotten, in den
regel onder eerste hypothecair verband
kunnon worden beschikbaar gesteld, waarbij
dan de kosten van den herbouw tot het
uiterste zullen moeten worden teruggebracht.
Overigens dient het particuliere kapitaal bij
den wederopbouw in Nederland zijn normale
risico-dragende functie uit te oefenen. Naar
mag worden aangenomen, zullen de Neder
landers voldoende vertrouwen in de toekomst
van eigen land stellen, om deze taak te vol
brengen.
SCHAAKRUBRIEK
De theorie van het eindspel
Da deelen 6 1/8 van Euwa'i boek verschenen.
Bij G. B. van Goor Zonen's Uitgevers
maatschappij te 's Gravenhage zijn dezer
dagen de deelen 6 t/m. 8 verschenen van het
uit 12 deelen bestaande werk van Dr. Euwe,
dat onder den titel „Het Eindspel" wordt uit
gegeven.
Men zal zich herinneren, dat wij de deelen
1 /m. 5 reeds bespraken en enkele belangrijke
gedeelten er uit verwerkten in een artikelen
reeks, welke wij „De waarde der techniek"
noemen. Aangezien wij ook uit de thans ver
schenen boekjes in deze artikelenreeks zullen
citeeren het eerste vervolgartikel wordt
reeds in deze rubriek geplaatst kunnen wij
te dezer plaatse volstaan met een enkele alge-
meene opmerking en een beknopte aan
kondiging.
De uiterlijke vorm en de typografische ver
zorging der boekjes zijn gelijk aan die der
reeds eerder verschenen deelen en aan die der
deelen van de „Theorie der openingen".
De voortreffelijke systematiek en de klare
betoogtrant van den auteur hebben ons weer
herhaaldelijk getroffen. Voor de behandeling
van practische eindspelen hebben de deelen 6
t/m. 8 naar het ons voorkomt nog weer
grooter beteekenis dan de voorafgaande dee
len. Dit komt, omdat de behandelde onder
werpen zijn vart een soort, dat in werkelijk
gespeelde partijen schering en inslag Is.
In de deelen 6 en 7 worden behandeld de
eindspelen van a) pionnen en stukken tegen
pionnen zonder stukken, en b) pionnen en
stukken tegen stukken zonder pionnen. In
deel 8 worden de pionneneindspelen onder de
loupe genomen.
Elk der deelen telt plm. 90 bladzijden en
kost 0.90 per stuk.
DE WAARDE DER TECHNIEK
Uit het 6de deel van Euwe's boek „Het
Eindspel" kiezen wij den strijd van toren en
pion(nen) tegen toren. Het aantal partijen,
waarin het tot een eindspel komt met boven
genoemde materiaalverhouding is legio. Van
daar, dat de juiste kennis van de theorie van
dit eindspel van groote beteekenis voor het
practische partijspel is.
De toreneindspelen bieden in het algemeen
veel meer mogelijkheden dan de eindspelen
met lichte stukken. In laatstbedoelde eind
spelen toch kan in vele gevallen het opoffe
ren van het lichte stuk tegen een of meer
pionnen overwogen worden om daardoor
remise af te dwingen. Deze mogelijkheid doet
zich in 't algemeen bij toreneindspelen niet
voor. Het ontbreken van deze remisekans
maakt, dat de strijd met fijner middelen ge
voerd moet worden.
De theorie der toreneindspelen is zeer uit
gebreid, doch men moet aldus dr, Euwe
wel bedenken, dat men er met uitsluitend
theoretische kennis niet kan komen. Het
kleinste verschil in de positie der stukken kan
vérstrekkende gevolgen hebben en men moet
derhalve voor elk geval afzonderlijk nagaan,
of de uit de theorie bekende methodes van
aanval en verdediging inderdaad effectief zijn.
Wij beperken ons voorloopig tot het eind
spel van toren plus pion tegen toren.
Dit eindspel komt uiteindelijk neer op een
strijd om de beheersching van het promotie-
veld door den koning. Belangrijk is verder
de positie van den pion. Men dient onder
scheid te maken tusschen randpionnen en
overige pionnen; met een randpion is de
winst in het algemeen veel moeilijker.
Dooreengenomen 's de winstkans grooter,
naarmate de pion dichter bij het promotieveld
staat, maar er zijn ook gevallen, waarin
juist het voorbarige oprukken van den pion
to* remise leidt.
De aanvallende koning staat het sterkst vóór
den pion en bij voorkeur op een naburige
lijn. De verdedigende toren werkt het best
op grooten afstand van den vijandelijken
koning en -pion; dit geldt zoowel voor verti
cale als voor horizontale richting- Indien men
dus verticaal tegen ver-opgerukte pionnen
wil ageeren, geschiedt dit het best van
achteren en tegen niet-opgerukte pionnen het
best van voren, omdat anders de afstand
tusschen den pion en den verdedigenden
toren te klein wordt, met het gevolg, dat de
toren binnen het bereik van den vijande
lijken koning komt.
Thans ter oplossing een eindspel met een
randpion.
j|
m
i m&
6 ia ss
'j i
-
^BS§
s P
=1 1
li i
"1
a b c d
e f g h
In de diagramstelling wint wit aan zet.
Verplaatsen we den zwarten koning naar
f7, dan is de stelling, met wit aan zet,
remise.
Men trachte de oplossingen, welke hoewel
zij op een tactische finesse berusten, toch
niet al te moeilijk zijn, te vinden.
PROBLEEM-RUBRIEK
Probleem van Léon-Martin (driezet).
Stelling:
Wit: Kb6, Te4, Lf3, Lf4, pi a5, e2 en e3.
Zwart: Kd5, pi a6 en t6.
Oplossing: 1 Lg4 f5 2. Lh5 Kxe4 3. Lf3
mat. Indien 1Kxe4 dan 2. Kc5, enz.
UTRECHT
Wasscherij-machines
op elk gebied.
Vraagt catalogus
Indien 2fxe4 dan 3. Lf7 mat
Om in stijl te blijven geven we ditmaal
een probleem, waarin naast de koningen
slechts toren en pionnen voorkomen.
Probleem van
A D'ORVILLE
1844.
3
i?
1
Ti
m i
1
If
3;:
13
m
S3
Ti
A
3'
S3
A
«1
3;
ll
ti h
Mat In 4 zetten.
Gistermiddag is de 53-jarige landbouwer J-
Wijers bij het wegsleepen van boomen op den
St Jansberg te Mook onder een stam bekneld
geraakt en op slag gedood. Bij het ongeluk
was alleen een zoon van het slachtoffer tegen
woordig. Wijers was gehuwd en vader van
vier kinderen.
De dader gearresteerd.
De man, die in den nacht van Dinsdag op
Woensdag in het pand van de firma L. aan de
Kerkstraat te Hilversum had ingebroken
waarbij hy een hoeveelheid banket en marse
pein. een bedrag van 45 en een fiets buit-
maakte is Donderdagavond in zijn woning
gearresteerd. Ook een hoeveelheid van het ge
stolen marsepein heeft de politie in beslag
kunnen nemen; het banket was verorberd
en ook van het -gestolen geld was bijna niets
meer over De fiets moet nog worden opgespoord
De inbreker, de 31-jarige v. d. H een recidi
vist, die juist uit de gevangenis ontslagen was.
is ingesloten en zal voor den officier van justitie
worden geleid.
265. Het duurde niet lang of er heerste in het land een
hevige droogte. Het gras werd hard, de cactussen konden
zelfs zo'n droogte niet verdragen en verlepten, en de arme
vogels vielen bij tientallen neer. In de donkere bossen was
het iets minder droog en enkele beekjes hadden nog water,
zodat de dieren voorlopig nog wat drinken konden vinden.
266. Vlak bij het palels was een geit met zijn kleintje,
een eindje verder zat op een al verdorde tak een papagaai en
een bosduif zocht ook troost bij de moedergeit. Ze bespraken
de mogelijkheid om aan wat water te komen, maar niemand
wist raad.
Veilig verkeer. Met een enkele handbeweging wordt op
het bureau der Amsterdamsche verkeerspolitie de stroom-
sterkte ven de verkeerslichten, welke thens ook in de
donkere ochtend- en avonduren dienst doen, gewijzigd
(Foto Pax-Holland)
In de openlucht-slagerij. De Duitsche leger-
kok verstaat de kunst van het worsten stoppen
(Foto Weltbild)
De verbreeding van het kanaal Zwolle Almelo zal een belangrijke verbetering voor de scheepvaart in het
Oosten des lands beteekenen. De bestaande dijk wordt weggegraven en de nieuwe stroomduiker wordt
teruggebracht
WELKE BONNEI
Bloem. Van 2 t/m 29 Dec. bon
de bloemkaart: 60 A 65 gram rogg
óf 50 gram ander brood óf n
gebak of 35 gram meel of bloem.
Boter, margarine, vet en slaolie.
December bon 19: M pond boter c
garine of 2 ons vet. Van 7 t/m 1
(event, t/m. 20) op bon 20 uits|
boter of margarine. Van 14 t/m.
(event, t/m. 27 Dec.) bon 21: bote:
garine, vet of slaolie Ivoor slaolie
t/m. 31 Jan).
Brandstoffen. Tot en met 14 De
Haarden, kachels, bonnen 04 t/m
eenheid vaste brandstof. Central
warming, bonnen 07 t/m 14 be
bonnen Brandstoffen of cokes,
heid 2e periode, één eenheid vaste
stol
geldig t/m 15 Dec.
Eieren. Van 9 t/m 15 December
(algemeen). Ook geldig t/m. 22 Di
36 geldig t/m 15 December.
Gebak. Bon 18 (broodkaart) 1 r.
gebak t/m. 22 December, bon 17
Dec. Vt Rantsoen op bon 2 bloei
Grufierswaren. Van 30 Nov. t/m.
bon 43 (algemeen) rijst, rijstemeel.
of gruttemeel (gemengd meel)
van 2 Nov t/m 27 Dec. bon 83 0
havermout, havervlokken, havei
aardappelmeelvlokken, gort, gortn
grutten pond);
van 2 Nov. t/m. 27 Dec. bon 88 0
uitsluitend gort, gortmout of i
pond);
van 2 Nov. t/m 27 Dec. bon 93 (a
sago, aardappelmeel, maizena, pi
poeder, puddingsauspoeder of grl
(1 ons);
twee bonnen 93 voor 225 gr v< fenr"
maizenag™
van 2 Nov. t/m 27 Dec. bon 98 <a Q*hi
1 ons macaroni of vermicelli of sp«
10 kg; groep III: 8 kg; groep IV:
groep V: 4 kg; groep VI; 3 kg h
brood. Bon 6 (katten) lfc kg katte
Kaas. Van 2 t/m 29 December l
49, 50. 62 en 63 (algemeen) elk
Bon 24 nog geldig t/m 8 Decemb
Petroleum. Van 4 Nov t/m 29 Dec f"1
periode 7. Van 11 Nov. t/m 1|
Beriode B 2 liter petroleum v<
chting.
f n
Vleesch en vleeschwaren. Van
t/m. 15 Dec. (ook geldig t/m. lf
Vleeschkaart bonnen „11 vleesch
vleesch of vleeschwaren, „11
vleeschwaren" voor vleeschware
Zeep. Van 7 t./m 31 December I
(algemeen) 150 gr toiletzeep (i
samenstelling) óf 120 g huishoud»
200 g. zachte zeep óf 250 gr zeep
óf 125 gr zeepvlokken óf 250 gr zi
kende waschmiddelen óf 200 gr vl<
zeep.
Wasscherijen krijgen één bon per
droog waschgoed.
De bonnen voor een extra-rantsoen
zeep geven van 31 Aug. 1940 tot
24 Januari 1941 recht op toiletzeep
samenstelling) van gemiddeld g<
(Dit geldt dus niet voor alle extr.
rantsoenen, gelijk sommigen abusi
meenen.)
Van 31 Aug. tot en met 31 Decemb
116 (tegelijk met de textielkaart
reikt) 50 gr. scheerzeep of eet
scheercréme.
VRACHTAUTO DOOR EEN TREIN
rails geparkeerd stond De bestuurde
locomotief verklaarde den auto door g
ternis niet te hebben gezien. t c
De vrachtauto werd ruim tien metn
sleurd en belandde in den tuin van et
De wagen was grootendeels vernielt
eenige duizenden liters melk verlore g
Het bleef bij deze groote schade. Pd 9
ongelukken deden zich niet
den laatsien tijd. sinds de Gooische e—
bedrijf is. nooit meer trams rijden. DeJ E
de locomotief vormde daarop echter; c
zondering. t
EEN FAMILIELID OP BEZO
De politie van het bureau Leidsel
Amsterdam heeft een 32-jarige v*"-—
arresteerd en ingesloten die haar farfi-?*
bestolen. Zij kwam geregeld op
maakte dan van de gelegenheid ge£ v
geld te stelen uit een geldkistje. 3-:
werd een bedrag van 400 vermist j
heeft een bekentenis afgelegd.
BLOEMENDAAL. Radio Kerkdil
de Geref. Kerk (245.9 M.) Zondag 8
v.m. Ds. J. C. Brussaard.
VARA. 8 00 Nieuwsberichten ANP,
muziek. (ln de pauze VARA-Alma
VPRO: Morgenwijding. 10 2o Declar
met pianobegeleiding. 11.10 Declam.
ziek. 4.00 Gramofoonmt|
l VARA-Almai
reportage of gramofoonmuziek. 7 00—7 .15 j
sche vragen van den dag en nleuwsbericl
sluiting. 1
HILVERSUM n. 301 m. NCRV. 8 00 U
richten ANP 8.10 Schriftlezing en medl
Gewijde muziek (gr.Dl.) 8.35 GramoXonmï
Morgendienst. 11.00 De ..Consona
foonmuziek. 12 15 Reportage n
Orgelspel 145 Gramofoonmiizie
scholen. 2.35 Quatre-mains »n
3.15 Orgelconcert (opn.) 3 30 Grarr
Bijbellezing 4.15 Gramofoonmuziek. 4 3
kinderen 5.00 VPRO: Cvclus ..Het gezn feu
tijd 5.15 Nieuws-, oeconomiscne- ei J
richten ANP. 5.30 Berichten. 5 35 Molto K
5.55 Gramofoonmuziek 6.10 NCRV-
6.45—7.00 Actueele reportage of
sluiting.
KOOTWIJK. 1875 m. AVRO. 7.00
(Duitsch). 7.15 Gramofoonmuziek.
(Engelsch) 7 45 Gramofoonmuziek. 8
richten ANP gramofoonmuziek. S
(Duitsch). 9.15 Gramofoonmuziek. 10.00
wijding 10.15 Gramofoonmuziek. 10 30 S< 1_
1145 GA'
-ntnppl r.l'
lek. 12.01
iek. 12.30
Jerichter
ichten (Di
ntueel G
12.45
ANP. 1.00 Rus«x
- m (Enge V
«roomouner «uiui
(Foto Pax Holland) I f
ïofoonmui
rzoekconcert voor en door de Duit:
rht (5.00—5.15 Berlchten-Duitsch) 63
(Engelsch). 6.46 Gramofoonmuziek
:sch praatje en nieuwsberichten ANP
