.JHcuiue £Viït5rtjf (frrurant iementsprijs: riclf r 3 maanden in Lelden en ln plaatsen iar een agentschap gevestigd ls 2.36 week 18 ct. Losse bij vooruitbetaling. epnjzen t IOR fenlitP ct per regeL Ingezonden Mede- oedselujiing^n 45 ct per regel Minimum :rbodenr*gelr Bew,Jsnumm«r BU coa- en Da>ct belangrijke korting Dagelijks verschijnend Nieuwsblad voor Leiden en Omstreken Bur. Redactie en Administratie*. ©REESTRAAT 12S, LEID EK. Telefoon 22710. "Na 8 uur 231«®. 'ostbo* 20 No. 6282 DINSDAG 19 NOVEMBER 1940 21e Jaargang Abonnementen, AdwtlBte «w. j terugi gemc igen heeft men kunnen lezen, dat uitj dezen tijd voor een eeuw de achtertjerwyZer wertj benoemd aan de jzondere school. Het was in m, dat de kleine, onaanzienlijke der Afgescheidenen in 1840 be- he stichting van een Christelijke id j voor lager onderwijs, cwam het sobere begin op den langen •zitter Ivallen en opstaan naar de alge- om de kindéren op te voeden t«faddger beginsel. Zooals men in die der vaak deed, werd een adres ge- g Geriar het landsbestuur, waarin om 1939|ing werd gevraagd. Zulke reques- en vormden in het gunstigste ge- f MP ziJ niet botweg werden afge- [n werk van het hoogste geduld, dei| het ook met de voorgenomen f 16-ifie hoofdstad het geval, doch het het o'an burgemeester en wethouders ra pp ziob tenslotte verdraagzaam en adviagde verlof werd verleend. 8883 |vel eens goed voor ons, die achter 5666,Streden schoolstrijd staan, te den- moeilijke jaren van het trage 20JM aan dat langzame begin van het scnoo,, ;rzoek° 1S no& we* 200 een wet gaan. we eerste de we* van 1806, e datf onderwijs voorschreef, dat onder eersteren van gepaste en nuttige kun- bi verstandeliïke vermogens der 'er ormoesten worden ontwikkeld en e Raifi worden opgeleid tot alle maat- darjjke en christelijke deugden, en hJactyk van deze wet werd een ve, dat volslagen negatief was in- het geheel in harmonie met den eisch, olbesi aanstoot mocht worden gegeven medevan andere gevoelens waren. Het 1 het; was, dat de dusgenaamd neutra- jrdtJjieit hadden gewonnen. En van |Om de kinderen ook op de school in de vreeze des Heeren :kinguwelijks iets bespeurd. best hoogst gebrekkig kwam n. D|eid tot uiting in de Grondwet van iverldof. Fabius heeft over de practijk deu^e Grondwet, vooral over ardige verdraaiïng", waarvan an i bij de toepassing bediende, harde t djrechtvaardigde woorden geschre- oor r gunning werd herhaaldelijk ge- )eï, „nu eens omdat er geen meerdere ^werden véreischt, alsof het om r e en niet om andere, en niet om den aard der 'te doen was; dan weder, omdat (onderwijs op de bestaande scholen istelijk genoeg hield, alsof in eene jt geloof en geweten betreft, het B1 aan de locale Overheid stond, j ook was de afwijzing zonder ruiifvoeging of redebeleid kort af: an 4et mij, Burgemeester, goeddunkt ■SK- rd i van den menschen de oogen voor rs *d van zaken te hebben geopend aan Groen van Prin- e. Want laat ons toch nimmer it ook hier de afwijzende houding voor een belangrijk deel werd door den geest van lauwheid en die zoolang en bij zoo- /erd gevonden. Men bemerkte ks het bedenkelijke in de bestaan- men was voldaan over hetgeen en at en men bespeurde niet, dat het in te werd gemist. Men sprak gaarne akschappelijke en christelijke dec zag niet in, dat intusschen de J der Schriften uit het onderwijs verfveerd. 1 reeds genoemde jaar 1840 begon 'an Prinsterer den kamp voor de va ook in het parlement, toen hij gawerd in de Tweede Kamer, welke n 1 oog op de voorgenomen Grond- ng in dubbelen getale bijeen- inj.uistert naar zijn woord: „Ouders Veof zonder genoe^zamen grond, in overtuigd zijn, dat de strekking is iweri ler ^ere otenjal Een uurtje in het Homoeopathisch Ziekenhuis f Hrajwf /Ja i i vfj ifci li t Dr. Voorhoeve vertelt over de opkomst en ontwikkeling der homoeopathic in )ns land Het ideaal dat wenkt: «en leerstoel aan een der acaemies Het vijf 1 1 twintigjar? jubileum van Dr. J. N. Voorhoeve als Irecteur van het Homoeopathlsch Ziekenhls te Oudenrijn, onder den rook van Utreat, heeft opnieuw de aandacht gevctigd op Ie homoeopathi- sche geneeswijze in on land. Op ons verzoek vonden wij Dr. borhoeve bereid ons eenlge mededeel inga te doen om rent de ontwikkeling ei den groei anderwijs op de bestaande scholen jlijk is, moeten niet, regtstreeks of s, worden verhinderd aan hunne J zoodanig onderwijs te geven als te kunnen verantwoorden voor wat uitspraken van dien aard !t zijn mond te hooren. raar werd de Grondwet in 1840 ünt niet gewijzigd, toch verdient ng, dat een Staatscommissie werd waarvan Groen van Prinserer tnaakte en die de bestaande be- moest onderzoeken. Hoewel ook |Staatscommissie de eenheid niet reikt, had men zoo een schooné |eid, de grieven onder woorden te ;en de diagnose te stellen, welke j pogingen tot herstel vooral moest in dit raam moet men zien de Ig van de eerste bijzondere school, geleden in de hoofdstad. J. WEITKAMP. de homoeopath sche gedchte in Neder land en den kring van janhangers van deze geneesmethode. Rood en goud kleuren de laren van de heg, om den tuin, weke het bmoeopathisch Ziekenhuis te Oudenr.jn omgeft. Op dezen zonnigen herfstdag iigl het zieenhuis prach tig in het Hollandsche landschp, een gebouw met een Hollandsch kirakter.in het polder land van West-Utrech. De ljging van het ziekenhuis is juist daaDm zoo {unstig, omdat het aan de Westzijde *an de tad is gelegen en het dus geen last éeft va fabrieicsrook en -dampen, bij Westnwind, welke in ons land hoofdzakelijk wait. De reine frissche lucht wordt aangevoeil over het open veld en de patiënten kunnei hier rtim ademhalen. Na het bezoek, datve een paar jaar ge leden aan het ziekenhis braclten in 1938 toen het een kwart eaw besond maakt het interieur op ons ee veel p-ettiger indruk. Dat is een gevolg va de ftestgave welke het comité toen aan het zekenhuis kon schenken, waardoor kt mogelijk was heel het inwendige van he ziekenhuis te verven en daardoor een aanbkkelyker aanzien te geven. In de hall tret de zandsteenen ge denkplaat de aandachfyvaarop vermeld staat, dat in 1913 tot heil van kranken en tot Hahnemanns eere ditziekenhuis werd ge sticht door voorstands van de Homoeopa- thische geneeswijze inins land. De opkomst de homoeopalhie. In zy'n werkkamer 1 het ziekenhuis ver telt ons Dr. Voorheve van de opkomst der homoeopathie in os land. D r. Samuel Hahnemann, de vier van de homoeopa thie, had in 1796 voojhet eerst de homoeo- pathische grondstelling uitgesproken: Similic similibus curentur" felyk door gelijk ge nezen). Omstreeks 18) had hij reeds vele volgelingen in Duitschpd en begon de ver breiding in andere iaden, eerst Oostenrijk dan Frankrijk, en Egeland en zeer vroeg ook reeds in de Vereeigde Staten. De ontwikkeling in éderland vóór 1880 is slechts weinig bekend Met pamfletten bro chures en tijdschriftafkelen pro en contra homoeopathie tusschenl832 en 1838 blijken in dien tijd vele Neddandsche artsen zich met het vraagstuk bezi te houden. Minstens drie daarvan, allen in iet Oosten des lands, passen de homoeopa tizhe methode toe (in Doesburg, in Steenwyk n in Meppel). Daarna is tot 1865 niets te vinön. In dat jaar gaven twee homoeopa thische rtsen een tijdschrift uit, dat slechts een jargang heeft beleefd. Deze beide artsen wam te Rotterdam ge vestigd. Toen Dr. K. A. J. Viorhoeve zioh in 1880 te den Haag vest»de, waren er, voor zoover bekend nog sleets twee anderen, die de homoeopathische geeeswyze toepasten, namelijk Kallenbach te Utrecht en rub be te Den Haag, later in Utrecht In 1886 werd opgerich de Vereéniging tot bevordering der Homoopathie. In dat jaar waren er ook nog slecht drie geneeshéeren. Daarna ging het aantal kngzaam vooruit. Na tien jaar, in 1896 waren er acht in 1914 22 homoeopathische geneesheren in Nederland gevestigd. Thans, in 1910 zijn er ongeveer zestig homoeopathische artsen, die als all round homoeopathisch geieesheer bekend zyn bovendien vele tientalen, die (Je homoeo pathie riaast de allopathie toepassen. Volgens officieele gegevens schrijven zes- zeven honderd artsen nu en dan homoeopathische middelen voor. Veel sympathie onder het volk. Onder de leeken vertoont de verbreiding der homoeopathie een ander beeld. Deze ge neeswijze vond aanstonds onder het volk veel sympathie. Het is bijvoorbeeld zeker dat om streeks 1880 reeds eenige duizenden z.g. homoeopathische huis-apotheken geplaatst waren, vooral te platten lande. Vele leeken verstrekten homoeopathische middelen. Bekend zyn vele gevallen van domi nees, hoofden van scholen, ook kasteel- heeren, die belangeloos homoepathische middelen verstrekten. Enkelen hunner hielden spreekuren en gaven graties ad viezen. De meest bekenden onder hen zijn J. M i e g, leeraar Duitsch te Rotterdam, later in den Haag, P. de Raadt, wethouder in Gouda. Zy verwezen hun patiënten in moeilijke ge vallen naar een homoeopathischer. arts. Ook in latere jaren nog kon het gebeuren, dat een rijksveldwachter die werd overgeplaatst van Leiden naar Schoonhoven zich erover be klaagde dat hij nu niet meer den homoeopa- thischen arts aldaar zou kunnen consultee ren. De geneesheer troosttq zijn cliënt met de Front van het Ziekenhuis. (Foto eigen archief.; mededeeling, dat hij bij een Schoonhoven- schen inwoner, wiens naam en adres hij op gaf wel kon informeeren welke homoeopa- tische middelen hij in bepaalde gevallen moest aanwenden. Door deze dingen is de homoeopathie in breede kringen populair geworden. Sedert er veel meer hom. artsen zijn gekomen, was hei optreden van dergelijke voorstanders van de homoeopathie niet meer zoo noodig, waar door het als vanzelf minder is geworden. „Het wonder van Europa". Er waren evenwel ook lieden, die uit winst bejag zich met de homoeopathische genees wijze bezighielden. Zij dachten de wet op de uitoefening van de geneeskunst op handige wijze te ontduiken, wanneer ze droppels en korrels van de homoeopathie gaven. Uit de latere jaren is daarvan een sterk voorbeeld geweest een kwakzalver in Utrecht, die spreekuur hield, en een busje op tafel had staan, waarin geld gedaan kon worden, naar verkiezing door de patiënten. Van dezen man is bekend gewordeii, dat hij maar drie of vier homoeopathische middelen adviseerde (misschien kende hij er niet eens meer) zoo dat de patiënten vaak middelen kregen welke voor hun kwaal heelemaal niet deugden. Deze man, die zich „het wonder van Europa" noemde, zeide tot zijn patiënten, dat men ook iets er voor moest doen om beter te worden. „Je moet ep wat voor over hebben" sprak hij, wijzende op het busje. Kwam op een volgend spreekuur iemand zich beklagen, dat het ad vies en het geneesmiddel niet -veel baat ge geven had, dan orakelde het „Wonder": „Maar je hebt de vorige maal ook te weinig in het busje gedaan." Veel kwaad is door dezen man en door dergelijke figuren gesticht, niet alleen aan patiënten, maar ook aan den goeden naam van de homoeopathie. De opleiding der artsen. Voor de opleiding moesten jonge értsen zich vroeger naar het buitenland begeven. Tot 1885 gingen zij naar Stuttgart, waar de directeur van het Diaconessenhuis homoeopaath was, en tot 1896 bovendien naar Budapest, waar prof. Van Bakody college gaf in homoeopathie. La ter kwam er in Berlijn een hom. ziekenhuis, dat evenwel in 1915 gesloten werd, toen het voor oorlogsdoeleinden werd gevorderd. Weer later werden ziekenhuizen geopend in Londen, waaraan ook een docent verbonden is, en in Parijs, waar drie kleine hom. ziekenhuizen zijn Sedert 1912 is er in Stuttgart, waar tot voor dien tijd de inrichting in een particulier huis was ondergebracht, ook een hom. zieken huis gevestigd. In Nederland werd aanstonds de wenscne- lijkheid ingezien van de stichting van een eigen hom. ziekenhuis. In 1883 werd het Fonds gesticht tot oprichting van een zieken huis. Het eerste jaar kwam bijeen f 150, maar in 1906 was er reeds een kapitaal van f 12,500 In 1906 werd opgericht de Naamlooze Ven nootschap Homoeopathisch Ziekenhuis. Van 1 Mei 1907 tot 1 Mei 1912 v.erkreeg deze twee zalen van het oude Diaconessenhuis aan de Oude Gracht te Utrecht, onder directie van dr. J. P. A. B. van Royen. Toen sluiting daarvan dreigde, omdat de directie van het Diaconessenhuis de zalen zelf noodig had, werd alles in het werk gesteld voor den bouw van een eigen ziekenhuis. 'Toezegging werd gedaan van f 150,000 door drie voorstanders, waaronder Baron van Boetzelaer van Hondringe. Binnen 't jaar was door propagandalezingen, welke dr. van Royen door het geheele land hield, nog eens hon derdduizend gulden beschikbaar gesteld. In het begin van 1913 werd terrein aangekocht in Oudenrijn, waarna de bouw begon. Op 18 Maart 1914 vond de opening plaats met 34 bedden. In 1921 vond uitbreiding plaats met zes bedden en tusschen 1927 en 1928 kwamen er nogmaals acht bedden bij. In totaal biedt het ziekenhuis dus thans plaats voor acht en veertig patiënten. Het ziekenhuis in de oorlogsdagen In Mei van dit jaar heeft het ziekenhuis kwade dagen gekend, albleef het gelukkig voor directe oorlogsgevolgen gespaard. Op last der militaire overheid werd het geheel ontruimd, de patiënten gingen naar hun huis. Het ziekenhuis verschafte onderdak aan ge wonden en aan vluchtende militairen. Na den oorlog had het van de 35 patiënten, welke er tot den oorlog verpleegd waren, er niet een meer over. Begonnen moest toen weer worden om patiënten te krijgen. Spoedig waren er weer vijftien patiënten, dat steeg tot 21 en op dit getal is het den geheelen zomer gebleven. Men begrijpt, dat dit de exploitatie ongunstig beïnvloedde. Sinds half October stijgt het aantal patiënten evenwel zeer snel. Het ziekenhuis, dat up to date is ingericht met twee operatiekamers, Rontgen- apparaat, hoogtezon enz., behoeft in geen enkel opzicht voor eenig ander ziekenhuis onder te doen. Het staat- daar als een monu ment van de offervaardigheid en de trouw van de voorstanders der homoeopathie. Dr. Voorhoeve vertelde ons, dat hy twee dingen gaarne in zijn ziekenhuis wenseh- te. Het eerste is een apparaat "voor hart- onderzoek. Het tweede is een electrische installatie voor de patientenlift. Men had gehoopt, dat dit laatste bestreden had kunnen worden uit de som, welke bij het jubileum bijeengebracht werd, doch deze wensch is niet vervuld. Thans hoopt men op een ver rassende gift of een spontane daad van een ANDEL'S TOREN DOOR DEN STORM VERNIELD Een typisch bouwwerk Wie oog heeft voor het pittoreske zal het knusse dorpje Andel, met zyn door linde- boomen geflankeerde straten, ongetwijfeld rekenen tot één van de mooiste, idyllische plekjes uit het Land van Altena, waarvan de typische toren het excentrisch middelpunt vormt, dat, ware het niet, dat een school aan zijn voet was gebouwd, decoratief zijn taak zeer 'zeker uitnemend zou vervullen. Thans rijst uit het hart van een conglo meraat van „bouwsels" het ranke bouwwerk slank naar boven. Door zijn uitzonderlijk geheel-steenen-spits behoorde Andels ge meentetoren tot de unieke bouwwerken van ons vaderland. Machtig imponeerend als b.v. de Woudri- chemsche Dom, is hij zeker niet Daartoe werken ook 'het schoolgebouw en schoolhuis, dat Zuidwaarts een groot fragment van het torenlichaam aan het oog onttrekt en Oost waarts de vrij hooge ommuring der begraaf plaats, bet overblijfsel van een eertijds hier aan den toren aangebouwde kerk niet mede. Daarbij komt dat men de brokstukken van den Weetmuur der sedert lang verdwenen Ned. Herv. Kerk, als steunbeeren voor het elegante bouwwerk heeft behouden, waardoor het totaalbeeld niet weinig wordt geschaad Zoo beeft men ook den Zuiderdwarsarm van dit bedehuis, die het aspect heeft van een kapel, gehandhaafd en ingericht voor knekel huis, terwijl men een gedeelte van den Oost muur met de steunbeeren, thans gerestaureerd, 'als afscheidingsmuur heeft behouden. Hier achter is de laatste rustplaats van Andei's dooden, die dus begraven worden in den bodem van het in puin gestorte kerkgebouw. De grafzerken, die hier liggen, dragen o.a de jaartellen 1634, 1637 en 1829 De toren, die vermoedelijk uit de 16de eeuw dateert, helt in zyn gebjeel eenigszins over, waarschijnlijk door De eeuwenoude toren van Andel. Op den voorgrond de School met den Bijbel. (Foto eigen archief.) O" een ongelijke verzakking van den slappen kleigrond, waarin zijn fundamenten werden gelegd, terwijl waarschijnlijk reeds bij den opbouw een geringe afwijking van de loodlijn werd gemaakt. Zijn eigen gewicht veroorzaak, te zoo mede zijn excentriciteit. Precair werd vooral de achtkantige spits, afgedekt door een fijner van ornamentatie gesmeed ijzeren kruis met windwijzer met het jaartal 1879. Vooral deze spits, die geheel van baksteenen is gemetseld, is het, die aan den toren zijn typisch karakter verleent. Slechts een enkele toren in ons vaderland draagt zoo'n spits! De spitsbogige doorgang van de oorspron kelijke georiënteerde kerk is behouden ge bleven. Het torenlichaam, dat door tandlijsten in drie geledingen is verdeeld, vertoont aan de Oostzijde nog een deur, die eenmaal toegang gaf tot den zolder der kerk. Boven de gekoppelde galmgaten geeft een rij van rondboogfriesjes de onderzijde aan van de geheel steenen balustrade, waartegen voor niet vele jaren een moderne wijzerplaat is aange bracht. De welluidende torenklok vermeldt den naam van Jan van Bernbach en het jaartal 1618. Dit fraaie stuk architectuur' kreeg dezer dagen geweldig met den storm te kampen, in welken strijd de spits ten onder gmg. Scherpe scheuren loopen centrifugaal naar beneden. Steenen werden losgewrikt, ploften neer en vormden een oogenblikkelijk gevaar. Tot een vormlooze massa verwrongen lag het kruis met windwijzer aan den voet! Het gemeentebestuur van Andel zal echter de afgebroken schoonheid in zijn oorspronke- lijken staat herstellen. of meer voorstanders van de homoeopathie, waardoor deze beide wenschen verwezenlijkt kunnen worden. De leerstoel in de homoeopathie Wanneer we dit zoo neerschrijven, dan zou het erop lijken alsof er in ons land reeds een leerstoel in de homoeopathie aan een der universiteiten was gevestigd. Beter is het om te spreken van: de wenschelijkheid van een leerstoel in de homoeopathie. Sedert 1908 hebben de voorstanders der homoeo pathie ieder jaar met voldoening en instem ming het pleit gehoord of gelezen, dat ge voerd werd in de Staten-Generaal door den heer Duymaer van Twist voor de stichting van een leerstoel. Dr. A. K u y p e r heeft reeds in 1903 een leerstoel willen stich ten aan de Leidsche universiteit, maar dit is afgestuit op moeilijkheden welke rezen. Faculteit en Curatoren werkten niet mede, de candidaten stelden te hooge eischen e.d. Daar- Wxtt Li een tenen umaAxl? Minstens'n afdoend HEEMAF RICHT-EN GELEIDELICHT! Kas-Vereeniging N.V. ANNO IMS Amsterdam C. Spuistraat 172 Bewaren van Effecten met Administratie Om» nitoiw* Bioebur» wind en Exeeuleele" wesdi gaarne op aenrr. toegesoadea na werd onder Minister d e V i s s e r bijna het ideaal der homoeopathen verwezenlijkt, doch door diens aftreden werd ook nu weer de uit voering verhinderd. Dit jaar waren voor het uitbreken van den oorlog in ons land, zeer vergaande toezeggingen verkregen van mi nister Bolkensteiii, met betrekking tot steun van de plannen voor hooger onderwys in de homoeopathie. Hij was bereid voor te dragen de benoeming van een lector, geen privaat docent Thans rusten ook deze pla*nen weer. Maar de voorstanders van de homoeopathie hebben geduld. Zij overhaasten niet maar met dezelf de bedachtzaamheid, en hetzelfde beleid, door hen betoond in hun geneesmethode, weten ze ook hun tijd te beiden om het ideaal, dat wenkt vast te houden en tot verwezen lijking te voeren. Dr. Voorhoeve, die pas jubilaris was, de heer Duymaer van Twist die kort geleden 75 jaar werd en met hen vele anderen hopen het te mogen beleven, dat aan een der universiteiten van ons land zal worden ge- stioht een leerstoel in de homoeopathie. Zij blijven vertrouwend in de toekomst zien. Distributie van peulvruchten De secretaris-generaal, waarnemend hoofd van het departement van landbouw en visscherij deelt mede, dat op Dinsdag 19 November een aanvang zal worden gemaakt met de distributie van peul vruchten. Zooals reeds eerder werd be kend gemaakt, wordt onder peulvruchten verstaan alle voor menschelijke con sumptie geschikte soorten groene erwten, spliterwten en grauwe erwten, capu- eijners, witte boonen, bruine en andere gekleurde boonen. Aanvankelijk zullen slechts groene erwten, spliterwten en wellicht ook capucijners worden beschik baar gesteld. De distributie zal plaats vinden op nader aan te wijzen bonnen van het algemeen distributiebonboekje, welke gedurende een bepaalde periode recht zullen geven op het koopen van een bepaalde hoe veelheid peulvruchten. Voor de eerste periode, welke loopt van Dinsdag 19 November tot en met 16 December, is bon 56 van het algemeen distributiebon boekje aangewezen, tegen afgifte waar van men derhalve V* kg. peulvruchten bij den winkelier zal kunnen betrekken. Personen, die op medische gronden be hoefte hebben aan een extra rantsoen peulvruchten, kunnen zich hiertoe onder overlegging van een gecontroleerd medisch attest tot den plaatselijken distributiedienst wenden. Ziekenhuizen, sanatoria e.d. zullen op aanvrage toewijzingen ontvangen op basis van 100 pet. van het normale verbruik. In een afzonderlijke publicatie zijn nadere by zonderheden, welke voor detail listen, grossiers en houders van hotels, cafe's, restaurants e. d. van belang zijn, vermeld. Het korps Rijksveldwacht zal worden opgeheven Het A.N.P. meldt uit Den Haag, dat thans is besloten, dat het korps Rijksveldwacht zal worden opgeheven en dat de leden daarvan naar het korps Marechaussee zullen overgaan. De uitwerking van deze maatregelen vormt nog een onderwerp van overleg. DE VERDUISTERING ln het belang van de naleving van de bepalingen ten aanzien van de ver duistering Zonsopgang 20 November 9 uur 10 min. Zonsondergang 20 Nov. 17 uur 41 min. Maansopgang 20 Nov. 22 uur 52 min. Maansondergang 21 Nov. 13 uur 27 min. TROMPENBERG'» PALACE HOTEL; HILVERSUM Tel 7941 (2 lijnen) HET GEHEELE J A A H GEOKHB I Dr. H. NAN NINO'S Zetpillen tegen Aambeien werken pijnstillend en genezen in korten tijd de ontstoken slijmvliezen Vèrkrijfbest bij slit A pot hek err- n OngitUt 4 fl. 1j50 per doosje «ao 12 stuk* Dr. 1 PAffllBC'. rUm. CUm. DtX ffAAfi. DE RIJKSMIDDELEN IN OCTOBER Een record-opbrengst vod 52.8 millioen Ook de kohierbelastingen in stijgende lijn middelen op ultimo October van dit wordt het volgende ontleend: Wat de directe belastingen betreft, kan voldoening worden geconstateerd, dat de gun stige ontwikkeling van de totale Op^ -ang sten', waarop reeds de vorige maan«l werd gewezen, zich ook thans niet alleen b- ge handhaafd doch zelfs de verwachting aeett o' erschreden. By een totale raming van deze middelen ad 158.780.000,— bedroeg het zuiver bedrag van de kohieren op 31 October feeds 150.862.792. Bij een vergelijking mot het vorige jaar kan worden vastgesteld, dat bovengenoemd bedrag een hoogere opbreng»! beteekent van bijna 13.438 millioen. .Als vanzelfsprekend hebben niet alle tos deze groep van middelen behoorende belas tingen tot dit gunstige resultaat bijgediagea In de eerste plaats zien we de grondbelas ting welke thans een opbrengst heeft var 10.849.336.daarmede met een bedrag van 140-290.uitkomen boven het resultaat op ultimo October van het vorige jaar. Daarnaast staat echter een vermindering wat be'reft de inkomstenbelasting, waarvan de jaailijksche raming 39 millioen bedraagt Tot dusver is de opbrengst 82.436.326. hetgeer in vergelijking met het vorige jaar een achteruitgang beteekent van iets meer dan zes millioen. Ook de vermogensbelasting is iets minder in opbrengst en bleef met een bedrag van 16.839.118.— ruim 1-122 mil lioen beneden .die van het vorige jaar. Ten slotte is nog een kleine achteruitgang te constateeren in de opbrengst van de ver dedigingsbelasting, welke met een bedrag van 8.970.369.—, byna 1.329 millioen bij het vorige jaar ten achter bleef. Tegenover deze verminderingen, welke totaal slechts 8-469.353.— bedragen, staat echter een groote opbrengst van de nieuwe belastingen, waarvan de opcenten op de ge meentefondsbelasting een totaal geven te zien van 25.206.604, terwijl de winstbe lasting, waarvoor nog geen raming op de be grooting voorkwam, reeds 6.560.537 op bracht. De „overige middelen". Ook over de opbrengst der „overige midde len" over October kunnen we meer dan te' vreden zijn, te meer wanneer we zien, dat de- maandelijksche record-opbrengst van de laat ste jaren, welke stond genoteerd voor de maand Juli "van 1939 met een bedrag van iets meer dan 50 millioen, thans weder met eenige millioenen is geslagen. Want nu be droeg de opbrengst over October 52.835-000, hetgeen ruim 15.29 millioen meer is dan de maandelijksche raming en bijna 5.83 millioen meer dan de opbrengst over October van het vorige jaar. Tot. deze hoogere opbrengst over de maand October hebben voornamelijk bijgedragen de accijns op het gedistilleerd, de accijns op het geslacht, de accijns op tabak, de omzetbelas ting en de rechten en boeten van registratie. Zien we nu de resultaten over de eerste tien maanden van het loopende jaar, dan kan met genoegdoening worden opgemerkt dat deze weinig bij de raming ten achter zijn gebleven, al werd dan ook niet het bedrag van het 'vorige jaar gehaald. Bij een raming van 375.416-666.— over d« eerste tien maanden werd n.l. thans een op brengst geboekt van 374.689.150.of slechts 727.516.— beneden de raming. Uit bovengenoemde cijfers blijkt duidelijk, dat de opbrengsten van de totale middelen» gezien ook de buitengewone omstandigheden, alleszins bevredigend zijn te achten (A-N.P.) Voetganger door een autobus aangereden en gedood Gisteravond- omstreeks acht uur is op dea rijksweg TegelenVenlo, de 22-jarige H. West- heim uit Venlo, door een autobus van de N.2. D.A.M., welke een dienst onderhoudt tusschen Venlo en Roermond, aangereden. Het slacht offer liep zoodanige verwondingen o£, dat hij ter plaatse is overleden.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1940 | | pagina 1