JHetttue £riitsd)f Qfouratit
Dagelijks verschijnend Nieuwsblad voor Leiden en Omstreken
OUD EN NIEUW OVER KRETA
Irj 1
[T
BOMMEN
mentspm»:
oopt. Prins
a Cadzand jj maanden In T tilWI la plaatsen
Jnif va?°3 2 35
ik het VrijJ week 18 ct. Los* nunuwi 5 et
ingesloten. Y bij vooruitbetaling.
n „de reduc
ITJ: ;ntieprij«n:
'di? htsrbenl 'W*»"1-»
De Spsnft**» 46 ct P®5" Miniï™m
met leede oyjeig, Bewijsnummer 8 it By coo-
nunS]uïïd? btó"ïriJl*
en en droe^mmh
uis de Comt
No. 6278
DONDERDAG 14 NOVEMBER 1940
21e Jaargang
Bur. Redactie en Adminutra'ae;
BREESTRAAT :23 LEIDEN.
Telefoon 22710.
(Na 6 uur 23166)
Postbox 20 Postrek saw
Bijdragen van medewerker»,
den stukken aan de Bed
Abonnementen. Advertentie*,
de Administratie
vijfenzeventig-jcrige
md 70, 75, 80 of mee: jaren oud
n plegen we nog *61 eens te
t men het hem of har niet zou
oms zal dat ook wi het geval
zal men er over kunen twisten,
r zulk een twist i geen aan-
den heer Duymaeivan Twist,
t dezer dagen denleeftijd der
bereiken en heeffedesondanks
g aan groen- en frithheid inge-
vord wel ouder, mar niet oud",
ens gezegd, en het 'iï ons voor
at hy wel moeilijlc stellingen
edigd.
sken in onze dage graag over
1st, al is die-irmerfen gehuld."
de toekomst zal heiiet kunnen
er mannen van sta-st en karak-
te Duymaer van Tut. Hij houdt
pers, maar niet va schipperen,
jd van geest, gaaf, houdt van
blik over de zeeiij voorkeur
»e.
i Zuiderzee het zijn hart.
lag „zijn" district: èenwijk met,
vergeten, Staphors Hier vaar-
in hem af naar diKamer, hier
igtepunten uit jn politieke
lis Duymaer van list altijd ge-
\jn werkkracht wl steeds feno-
werd slechts gvenaard door
k-ontwikkeld ventwoordelijk-
;f. Wat hij deed, dd hij met heel
el houten beEn dat op alle term, waarop hij
naast he:
oog.
(roemen de schipper we noemden
rzee. We denken ai zijn warme
rdéa*Ma»r llin8 Votir de vistlers. aan zSn
Ten slotte :baP van den Zuitrzeeraad, aan
id vd!-moe<feel, dat hij had iile tenuitvoer-
poging^3" de Zuiderzee-sunwet.
'er van T^rist arbede niet in het
te ervan, d Met open vizier iond hij den
ten bate van d Zondagsrust,
waan géandsverdediging, in zijn Land-
Spanj^aarcfl had 200 zijn eiSecnderwerPen,
redde. Tot W specialiteit was.Sn die onder
ren gezet lehartigde hij met c groote gaven
en z^n hart' "*s aan iets
na tweehof*' dan liet hij hetiiet los, maar
Staatsj als een leeuw oirde verwezei
tn wat hem redelijk voorkwam.
-?eft hij zijn mayetje gestaan.
Uij voortduur werfcaam tot wel-
iinonaeli ^erk> Staat en Maatschappij.
9 ij schuwde den kmp niet. Doch
de ondeoven niet, dat jo iemand, de
e Nassaung ten spijt, vijanen heeft. Daar-
ongevaht en erkent ien tegoed de
van z^n karater. Want men
28 jaar ge beel spoedig ahter dat ietwat
uiterlijk alle vxendelijkheid, ja
peurde het hart
>lk, zijn schippes en visschers,
JONGENgi beel» keel vee anderen, ons
Duymaer van Tüst niet vergeten,
s van 9 e: heeft gedaa'. En het wenscht
straat in Vervulling toe vn het woord, dat
omstreeien avond licht :al zijn.
mgevaller
Deyn
aanwez
ïscC'v Het perioiieke lied
'traat aanactie van
auto zat.
«*:r
lagblad, niet in de
i eaan P'aats van een Christelijk dagblad,
in auto een flinien sta-pel weekbla-
icht hen :te zien- En °P Jezette tijden komen
r ze houtebjksche en dedrie-maandelijksche
geno-'n zich daarbij voegen. Het is verre
t een zwedat wij ons ovei deze breede rij van
den gehouden beklager. Integendeel, hun
onderdak jeboden en gelegen-
°nken' hun te zinêen» al is het
ten eindeiet lied^e vaak de prullemand. Maar
eek echtee kan nu eennaal moeilijk anders
:rd was eloeft ook Seen blijk te zijn van min-
gespijbelcd«eTing.
sigaretteiardeering gesproken, het was er ons
e hebbeom doen, de aandacht te vestigen
zoudeikdont weiden Christenen bezit-
veeheid en de veelvormigheid van
en naaton en wekeHjtecke uitgaven,
de zakfr' cie eenvoudigweg en slank door
teld. ïnbu5 naar binnen glijden. Daar zijn
e niït gevouwen willen worden en
leur verlangen.
-n Terscheidenheid is er ook niet.
inhnxd! Daar zijn theologische ge-
rraatschappelijke, staatkundige,
tn, welke zich in het bijzonder tot
richten, welke zich toeleggen op de
e, en dan nog die vele, die zich niet
idea aan een beperkt terrein, maar
gebied aanroeren.
een beroep zijn in Nederland, dat
orgaan niet heeft? Zelfs de moe-
ïn haar „vakblad" en.we gun-
tar van harte. En zit rijkdom in dit
rijkdom, welken we niet graag m
m waardeeren. Welk een voorlich-
ntspanning, welk een kracht ook
niet op donkere avonden of op een
ïdagmiddag geboden! En dan, hoe
t reeds de aanwezigheid van deze
toe, dat de medewerkers zich bij
blijven bezinnen op het contact, op
en, die de belangstelling verdienen!
ïen mogelijkheden liggen hier niet
idredacties der organen om de aan-
jongeren te prikkelen, te activee-
o een kader te vormen, dat te zij-
n voorlichtenden arbeid kan voort-
den, daarvan bespeurden we in een
n een der redacties aan haar lezer6-
fiM_ F mee te deelen hoe men dacht di/w
dat thans grooten opgang maakt.
Ent men zichzelf en brengt men an-
p» mogelijks te doen.
proep
ezers
De mensch verlangt immer Urug naar
plaatsen, waar hü gélukkig is gïweest, of
hij belangrijke belevenissen h»eft onder
gaan. Het is, alsof hij daar iets vin zichzelf
heeft achtergelaten, hetwelk hem llijft trek
ken. Wie hierover nadenkt, komt to. het stel
len van de vraag, of in deze neiging tot terug
blikken wellicht een goddelijk geheim ligt
verscholen. Uit zich wellicht daarin, voor ons
bewustzijn verscholen, het heimvee, dat
terug wil naar den Oorsprong, gelik het -de
bestemming is van alle leven, eenrrnal terug
te keeren tot Hem, die daarvan Iron en
Einddoel is?
Niet slechts individueel, ook collertief kan
men deze terugwaarts dringende tenlenz op
merken, en het is dan ook geheel ir de Ujn
van deze gedachte, dat het zelfbewuie, naar
afronding van zijn macht en cultuur strevende
Europa van de negentiende eeuw zUk een
warme deelname en sympathie aan een dag
legde voor den vrijheidskamp der Crieken,
waarin het de nazaten der Hellenen beef er
kennen en eeren, ook in een periocfe, dat
dezen hun oudtn roem sinds lang ïadden
overleefd.
Maar Hellas, dit bleef onomstotelijke
waarheid, was bakermat en oorsproig van
onze beschaving geweest, en naar zijn lichte,
blijmoedige cultuur blikte men gaarne terug,
als naar den m»rgenstond der Europiesche
bewustwording.
De oorlogsfakM walmt thajis op het Griek-
sche' vasteland: di weermachtsberichten ver
melden niet zeldtn in hun aanduiding om
trent het meest actueele gebeuren klassieke
namen van landstreken, die daarin als een
merkwaardig anamronisme aandoen.
Intusschen is tot op heden zeer weinig aan
den dag getreden op welke manier Groot-
Brit tannie zyn veiligheidsgarantie aan Athene
denkt na te komea. Wij hebben daaromtrent
niet veel meer gdezen dan berichten over
Britsche oogmerkoi ten opzichte van Korfoe
en Kreta.
Omtrent het schione eiland Korfoe, dat een
sleutelpositie innïemt ten opzichte van
Albanië, Joego-Slairië en de Adriatische Zee,
vertelden wij onlangs reeds een en ander
een aan de Grieksche positie gewijde beschou
wing. Ditmaal zullen wij eenige aandacht
schenken aan het :oo belangwekkende Kreta,
het lang-gerekte eland, dat een diameter van
omstreeks 260 K.M heeft en als de zuidelijke
afsluiting van de Egeïsche _£ee kan worden
beschouwd.
Wie, gelijk de Apostel Paulus, „langs Kreta
henen" vaart, (me» zie het betreffende v
haal uit De Handéingen der Apostelen")
zulks langs de zuidzijde doet, krijgt van
Kreta, waarvan ons woord 'krijt" is afgeleid,
geen bijster idyllischen indruk. Hij ontwaart,
in het tooveraohtig blauwe water der Middel-
landsche Zee, een grauwe steenmassa, welke
eruit ziet als ware het een ontzaglijk, onbe
kend zeegedrocht, dat aan de oppervlakte op
gedoken is om even adem te halen, en dan
weder naar de geheimzinnige diepten weg te
zinken. Zelfs door den kijker ontdekt
op dezen ongevormden steenhoop nauwlijks
een spoor van plantengroei, en de branding
breekt onheilspellend schuimend tegen den
rotsenvoet. Geen wonder, dat de zeevarenden
in oude tijden die slechts gebrekkige naviga
tiemiddelen bezaten en uit dien hoofde
eiland tot eiland varend, de zeeën trachtten
over te steken, zich slechts met beklemming
onder zulk een onherbergzame kust waagden
en vooral bü opkomend zwaar weer een be-
grijpelijken aandrang voelden, spoedig naar
gastvrijer oorden voort te zeilen.
Aan den noordkant ziet men het eiland in
beter gedaante. Daar immers gunt het een
>en ingesneden kust, die schuilplaats en
velerlei havengelegenheid biedt, en
glooiend verloop van vlakten en dalen toont,
cultuur van druiven en olijven, menschelijke
nederzettingen in den vorm van dorpen
steden, kortom: leven.
Kreta moet, in overoude tijden, waaro
overigens de geheimzinnige sluier der sagen
'ligt uitgebreid, een wel georganiseerde zee
mogendheid zijn geweest, welker macht
glorie waren gecentraliseerd in de befaamde
havenstad Knossus. Dat was omstreeks t
duizend jaren voor Christus' geboorte, in een
wereld, die overigens nog, doch dan als bij uit
stek landmogendheid, Egypte als toonaange
vende factor had. Immers, oud-Egypte had
een schrik en afkeer van de onstandvastige
de echte Egyptenaar, zulks blijkt o.a.
een authentiek reisverhaal, dat ons van
een Egyptischen grootwaardigheidsbekleeder
is overgeleverd, voelde zich geruster met
den vruchtbaren Delta-grond, dan met een
wel-aaneengevoegd scheepsdek onder de
vleten.
Zoo was dan Kreta, in die vervlogen
;uwen, een autonoom en machtig maritiem
rijk, dat o.a. door import de bronzen wapens
leerde -kennen eer deze zuidelijker doordron
gen en een niet te verwaarloozen machtsfac
tor bleken.
De voornaamste berg der Kretenzers, de
omstreeks 2500 m. hooge ld?, stond onder
hen als godenberg in zeer hoog aanzien. Om
trent de religie in deze streken kan men zeer
veel wetenswaardig opdoen uit een boek van
den bekenden romanschrijver Mereschkovski,
zijn hier te lande te weinig bekende „Tut-
anch-Amon auf Kreta", dat als een inleiding
tot zijn „Messias" te lezen is.
Wonderlijke sagen waren overigens rond de
Kretensische woongebieden. Het eiland bezat
o.a. een zeer vermaarde doolhof, het zgn.
Labyrinth, hetwelk vermoedelijk een esoteri
sche doelstelling had. Overigens herinneren
wij nog terloops aan de. verhalen omtrent
koning Mir.os en den Minotauros, den ge-
duchten „stiermensch", aan welken zelfs nog
in Sokrates' dagen, menschenoffers plachten
te worden gebracht.
Aan niet zeer vele Bijbellezers zal het
bekend zijn, dat het geheimzinnige volk der
Pelisti, oftewel der Philistijnen, waarvan ook
het Heilige Land zijn naam van Palestina te
danken heeft, vermoedelijk tot de oerbewo-
ners van dit oude eiland heeft behoord. Van
daar dat men de Philistijnen, die als niet-
semietisch volk de zede der besnijdenis ver
achtten, in Israëlietischen kring als de „on-
besnedenen" aanduidde, en dat men overi
gens voor hun aanzienlijke lichaamsgestalte,
en hun uitstekende oorlogsuitrusting, welke
die der autochtone bevolking overtrof, groot
respect aan den dag legde.
Ook de lijfwacht van koning David was
vermoedelijk van buiten-Israëlietischen oor
sprong. Zoo men de woorden Krethi en Pleth:
beziet, ontdekt men daarin reminiscen-.en
zoowel aan Kreta als Pelisti. Zulks behoeft
weinig te verbazen, want bij vele oude vol
ken is het een heerschersgebruik geweest, zich
met een gewapénde kerntroep van uitheemsch
origine te omringen, zulks ter bevordering
van de regeeringsstabiliteit, die daardoor min
der van onderlingen naijver der verschillende
bevolkingsgroepen te lijden had. Zelfs in onze
dagen herinneren de Zwitsersche soldaten in
den Vaticaanschen Staat, en Franco's Marok-
kaansche lijfwacht, aan deze opvattingen.
Kreta verdient dus inderdaad wel, uit dezen
en anderen hoofde, onze belangstelling. Het
k^n in de jongste politieke ontwikkeling op
nieuw een sleutelstelling blijken, om welker
behoud of bezit fel kan worden gestreden!
Ga so lie voor dieselmotoren
en ovens
De secretaris-generaal, wnd. hoofd
van het departement van handel, nijver
heid en scheepvaart deelt mede:
Reeds herhaaldelijk heeft het Rijks
bureau voor aardolieproducten door
middel van circulaires, correspondentie
enz. er de aandacht van belanghebben:
den op gevestigd, dat de beschikbare
voorraad gasolie zóó gering is, dat met
uitzondering van enkele hoogst vitale
bedrijven (poldergemalen, landbouw,
transport van kolen, voedsel, enz.) in de
nabije toekomst practisch niet meer op
toewijzingen van gasolie kan worden
gerekend.
Daarom wordt er nogmaals de nadruk
op gelegd, dat het dringend noodzake
lijk is dieselkracht te vervangen door
electriciteit of stoomkracht, dan wel
door gas-generatoren. Ovens moeten
voor gas, electriciteit, kolen, cokes, turf
of hout worden verbouwd.
Molenaars en houtzagerijen moeten,
waar mogelijk, windkracht gebruiken.
Werktijden en verduistering
Wijziging voor personeel van de departementen
van handel, nijverheid en scheepvaart en van
landbouw1 en visscherij.
In verband met de verduisteringsmaatrege
len zullen de werktijden van het personeel van
het departement van handel, nijverheid en
scheepvaart, van dat van landbouw en vissche
rij en van de onder' deze departementen res-
sorteerende diensten en instellingen in de
wintermaanden worden gewijzigd. Het per-
soneeel zal daardoor in de gelegenheid zijn zich
van en naar huis te begeven, wanneer het nog
De kantoren zullen beginnen van 15 Novem
ber af te half 10 en. van 1 December af te
10 uur. De kantoortijd eindigt dan te kwart
over 5 Cs Zaterdags 1 uur).
De trams en de duisternis
Van Duitsche zijde juicht men de pogingen
toe, welke ondernomen worden om het von
ken van de electrische trams te voorkomen,
zoodat het tramverkeer ook tijdens de ver
duisterde uren kan worden voortgezet. Men
ziet in, dat een verschuiving van den aan-
vangstermijn van het uitgaansverbod van
tign naar twaalf uur in het kustgebied het
publiek weinig voordeel biedt, als hel geen
gebruik kan maken van de tram.
VERHOOGING VAN DE HUREN
NIET TOEGESTAAN
Uit de vele verzoeken om inlichtingen
blijkt, dat ten aanzien van de vraag, of
verhooging van de huren van woningen,
winkelpanden, bedrijven, gebouwen enz.
geoorloofd is, misverstand bestaat.
In verband hiermede wordt er de
aandacht op gevestigd, dat krachtens de
verordening van den opperbevelhebber
van het Duitsche bezettingsleger van
17 Mei de verhooging van alle prijzen
en diensten is verboden, onder welk
verbod ook deze huren vallen. Zoolang
dit verbod niet door een regeling terzake
is vervangen, blijft het van kracht.
Een definitieve regeling, die terug
werkende kracht zal hebben tot 9 Mei
1940, kan echter binnenkort worden
tegemoet gezien.
Nederl. Indië en Japan
Een overeenkomst inzake
petroleumleveranties
Hei A. N. P. meldt:
Te Batavia werd gisteren bekend ge
maakt, dal de onderhandelingen tusschen
de Balaafsche Petroleum Maatschappij
en de Nederlandsche Koloniale Petroleum
Maatschappij eenerzijds en de vertegen
woordigers van de Japansche oliebelan-
gen anderzijds, geëindigd zijn met een
accoord.
Over dit accoord deelt een particulier
communiqué het volgende mede:
Thans is voorzien in contracten van zes
maanden lot een jaar, waarbij Neder-
landsch-Indië aan Japan jaarlijks 760,000
ton ruwe olie en 650,000 ton olieproduc
ten zal leveren boven het kwantum, dat
reeds jaarlijks door Nederlandsch-ZndiÖ
aan Japan wordt geleverd. Met inbegrip
van dit laatste zal Japan nu een jaar-
lijksche hoeveelheid van 1.8 millioen ton
olieproducten ontvangen.
Wederopbouw van Middelburg
Middelburg, 14 Nov. Dezer dagen zijn
op de secretarie de lijst en de kaart der per-
ceelen, die zullen worden onteigend voor den
wederopbouw, ter visie gelegd.
Hieronder valt het geheele verwoeste cen
trum. In verband met verbetering van ver
keerswegen en den aanleg van nieuwe stra
ten worden ook bestaande huizen onteigend.
Zoo de zijde van de Segeerstraat richting
Houtkade, evenals de Langedelft, voorzoover
behouden, en de Nieuwstraat, rond de Gast-
huiskerk. In de Korte Delft wordt beslag ge
legd op de huizen van de Reigerstraat tot
voorbij de St. Pieterstraat. Ook het overge
blevene van de St. Pieterstraat wordt voor
een groot deel onteigend- Blijkbaar wordt de
moeilijke situatie hier verbeterd. Daar er 1
eenige huizen aan den Zuidsingel worden ont
eigend, zal er een nieuwe straat komen van
de Balans naar het Molenwater. Ook in de
nauwe straatjes tusschen Noordstraat en Pen-
ninghoeksingel wordt onteigend, evenals op
Klein Vlaanderen tegenover de Volderijlaagte
Ook hier komt een nieuwe verbindingsweg.
Behalve een ruimer stadscentrum krijgen
we dus ook betere toegangswegen, een pro
bleem dat voorheen vrijwel onoplosbaar leek.
S. K. MIEDEMA. t
In den ouderdom van ruim 69 jaar is te Win-
sum (Fr.) overleden de heer S. K. Miedema,
die tal van jaren voor de Anti-Rev. partij zit
ting heeft gehad in den gemeenteraad van
Barradeel. De overledene was ook bestuurslid
van de A. R. kiesvereeniging in Barradeel.
Appelen zonder geleidebiljet-
vervoerd
Een waarschuwing
Ambtenaren van de afdeeling algemeene
controle van den Centralen crisis controle
dienst hebben vanmorgen tal van groentenr
handelaren te Amsterdam bekeurd, die appe
len vervoerden en niet in het bezit waren van
een geldig geleidebiljet of slechts een onvol
ledig ingevuld geleidebiljet konden toonen.
De handelaren werden bekeurd, en de
appelen werden in beslag genorpen.
De desbetreffende regeling komt er op neer,
dat het aan winkeliers slechts is toegestaan
ten hoogste 5 kg appelen aan den consument
per keer af te leveren; waarbij dient ver
meld, dat alleen de consument dit kwantum
zonder geleidebiljet mag vervoeren. Het bleek
dat velen zich aan deze regeling niet stoorden.
•Tegen iederen overtreder zal streng worden
opgetreden.
Een bron van warmte en licht In
deze dagen van- petroleumschaarschte1
en steenkooldistributie verrijzén op het
platteland steeds meer brongaskotels
(Foto Pax-Hollcfld)
Kerk en Onderwijs
NED. HERV. KERK
Beroepen: te Nederhorst den Berg J. J.
Zorgen te Kloosterhaar.
Aangenomen: naar Niehove (Gron.)
cand. K. P. v. d. Graaf, hp. te Eenum.
HULPPREDIKERS
Benoemd tot hulpprediker bij de Geref.
Kerk te Krommenie voor den Evangelisatie-
arbeid te Uitgeest en Assendelft, cand. J.
G o r i s te Kampen.
Tot hulpprediker bij de Geref. Kerk te
Barendrecht is benoemd cand. C. d e B r u i n te
Rotterdam-Charlois.
BEROEPEN
Het Prov. Kerkbestuur van Drenthe heeft
tot de Evangeliebediening in de Ned. Herv.
Kerk toegelaten den heer E. C. v. Voort-
huysen te Nijkerk, cand. van de R. U. te
Utrecht
AFSCHEID EN INTREDE
Na bevestigd te zijn door ds. M. P. F e r i n g a
van Wassenaar met een predikatie over Ef.
2 2022, deed cand. P. G. van Berge, van
Amsterdam Zondag j.d. zijn intrede bij de Ger.
Kerk te Nieuw-Beets. Hij bediende het Woord
uit 1 Joh. 157. Ouderling Bootsma sprak
den nieuwen predikant namens kerkeraad en
gemeente toe. waarna ds. van der Wielen,
van Boornbergum het woord voerde namens de
classis Drachten en genabuurde kerken.
Zondag j.L deed cand. W. de Graaf intrede
by de Chr. Geref. Gem. te Zutphen, na des
morgens te zijn bevestigd door prof. J. W.
Geels te Apeldoorn, die een predikatie hield
over 2 Petr. 1 vers 19. Ds. de Graaf deed intrede
met een predikatie over 2 Cor. 55 vers 20.
Ouderling D. G. R e e s i n k en prof. Geels
hielden toespraken. Aanwezig waren de burge
meester, mr. Dijckmeester, afgevaardig
den van de zustergemeenten Doesburg en de
Teuge. vën de Ned. Herv., de Gerei en de
Ev. Luth. Kerk.
Zondag 1 December neemt Dr. G. J.Stree
der van Leiderdorp afscheid van de Ned.
Herv. gemeente te Leiderdorp* om 8 Decem
ber zijn intrede te Leiden te doen na be
vestigd te zijn door Dr. J. Koopmans te
Leiderdorp.
INTERKERKELIJKE BIDSTONDEN.
In samenwerking tusschen de Ned. Her
vormden en de Gereformeerden zullen in de
Ned. Herv. kerk te Lichtenvoorde interkerke
lijke bidstonden worden gehouden. De eerste
van deze samenkomsten zal a.s. Donderdag
avond worden gehouden. Als voorgangers
zullen optreden ds. J. v. Dongen, Ned.
Herv. predikant te Lichtenvoorde en ds. D.
Veenhuizen, Geref. predikant te Aalten.
DE KERK ALS VOORBEELD.
„De kerk moet in deze dagen een voorbeeld
zijn in verootmoediging en evenwichtigheid,
zij moet het ook zijn in lijdzaamheid". Aldus
prof. dr.'V. Hepp in „Credo".
„Is zoo vraagt de schrijver aan het slot
van zijn artikel de kerk thans een voor
beeld van lijdzaamheid? En hij antwoordt
daarop: Ja, maar lang niet in toereikende
graad. Want als zij het was dan zou zij hef
tiger aanvallen hebben te verduren. Dan zou
haar sterker van lafheid beschuldigen.
Dan zou de wereld meer op haar gebeten zijn.
Immers kan de wereld geen lijdzaamheid
uitstaan. Daarom moet er nog heel wat ge
reformeerd worden eer de kerk een sprekend
voorbeeld van lijdzaamheid is.
„Daartoe heeft zij' haar leden tijdig en on
tijdig op te wekken om alle haat te bannen
uit het hart om alle wraakgierigheid te blus-
schen, om alle stil gemok het zwygen op te
leggen. Zij stelt zich daarbij niet in dienst
eenige aardsche macht. Zij staat in dienst
Christus alleen. Van dien Christus, die
predikte: „Maar Ik zeg u, hebt uw vijanden
lief, zegent wie u vervloeken, doet wel die u
haten, bidt voor wie u geweld doen en u ver
volgen."
„Ware de kerk meer een voorbeeld van
lijdzaamheid, haar positie in de wereld- zou
steviger zijn. Maar wat zij niet is, kan zij
worden. Door geloofsoefening en gebed.. En
dezelfde wereld, die de lijdzaamheid niet kan
uitstaan, zal door de lijdzaamheid der heiligen
in de war worden gebracht. Dat kan een
eerste schrede zijn op den weg naar Hem, die
sprak: „Leert van My, dat ik zachtmoedig
ben en nederig van hart en gij zult rust vin
den voor uw zielen."
AANPASSEN?
De Limburgsche kerkbode schrijft over de
voor- en nadeelen van het menschelijk aan-
passingsvermogen en waarschuwt daarbij
tegen het aanpassen aan den geest des tijds.
Het blad zegt er van: „Er zijn boeken in huis
gekomen, literair werkelijk heel hoogstaande
boeken en tóch als je je eens realiseerde,
dat Christus met je meelas dan We
hebben ons dus aangepast aan de literaire
smaak van een heden, dat geen grenzen
biedigt Er staat muziek op het orgel of op
de T>iano, die we daar vroeger niet geduld
zouden hebben. Vergif voor de sfeer van
huis, maar ja, de kinderen.We hebben
ons in vredesnaam maar aangepast aan de
muzikale eischen van een decadente, perverse
tydDe zoon des huizes moet natuurlijk
werken op Zondag want Zaterdagsmiddags
is er die en dié club en 's avonds, is 't leuk
om wat aan de radio te draaien. „Dames en
heeren, onze gezellige Zaterdagavond!" „Och,
als die jongen daar nu zoo van houdt,
ken verschillen, nietwaar
avondscab are tstemming. Zondagsmorgens
kerkstemming?
„TriestigWat is het leven in menig
Christelijk gezin „stijlloos" geworden," dat wil
in dit geval zeggen: dat de norm voor alle
dingen niét meer is: Christus! Eens
bij een familie, waar 's morgens onder het
ontbijt de radio aanstond: Dansmuziekfox-
trot. Dan stilte: Bijbellezen en danken, en,
was 't niet, dat iedereen aan 't werk móest,
ongetwijfeld zou er een tango op gevolgd
zijn. Stijlloos, in de hoogste mate! En niet
alleen dat, maar het is een grove beleediging
van Gods Majesteit. Het luisteren naar het
Woord van God en het naderen tot den
Allerhoogste omlijst door foxtrot en
tango
„En dan denk je: „Zouden er nog Christe
lijke ouders zijn, die een Christelijke tucht
uitoefenen teneinde in hun gezin een Chris
telijke sfeer te handhaven? Werkelijk, dit
laatste is geen geringe opgave. De wereld
is altijd Christus-vijandig geweest Voor wie
ooren heeft om te hooren en oogen om te
zien, voor die is het geen geheim, d.t die
Christus-vijandigheid op elk gebied baan
breekt, dikwijls op de meest geraffineerde
wijze. Een „engel des lichts" kan zijn: Satan
incoghito!"
Vraagt inlichtingen betreffende moïestschade»
verzekering voor Uw eigendommen, alsmede
voor Uzelf (persoonlijk letsel) bij de makelaar»
PONTIER KARREMAN
WESTERSINGEL 9
TEL 38535 - ROTTERDAM.
Begrafenis Ds. Chr. v. d. VJie*
Rouwdensl Ie Middenmeer.
Aan de begrafenis van het stoffelijk over
schot van Ds. Chr. v. d. Vliet, in leven pre
dikant der Geref. Kerk te Middenmeer,
ging een rouwdienst voor-af in de kerk aldaar.
Voorganger was Ds. H. van Twillesch
van Wieringerwerf, die zijn gehoor bepaalde
bij Psalm 91 3. Daarna werd het woord ge
voerd door ouderling H. Smid namens den
kerkeraad van Middenmeer, door Ds. L. J.
Goede, Geref. predikant te-Slootdorp, na
mens Slootdorp, door Ds. D. Roest van
Opperdoes namens de classis Enkhuizen, door
Ds. D. Hoek van Enkhuizen namens öepu-
taten IJsselmeerkerken, door den heer A C.
de Graaf namens B. en W. van Wieringer-
eer en door cand. G, J, v. d. P o 11 als vriend
namens de Herv. Evangelisatie.
Op verzoek van Ds. Hoek werd deze plech
tigheid beslottMi met het zingen van Gezaag
27 2: „Die hoop moet al ons leed verzachten".
Het stoffelijk hulsel was in de pastori»
opgebaard.
Begrafenis le Zeisi.
Gistermiddag had onder groote oelangsiel-
ling te Zeist op de nieuwe alg. begraafplaats
de teraardebestelling plaats.
Daar zoowel de overledene, als diens echi-
genoote te Zeist geboren en opgevoed waren,
hadden talloos velen zich opgemaakt tot het
bewijzen van de laatste eer aan dezen op zoo
jeugdigen leeftijd overleden predikant
Op het kerkhof waren o.m. aanwezig: Ds.
S. R. S mil de, Geref. predikant te Biltho-
Ds. G. L u g t i g h e i d, Gerei, predikant
te Zeist; Ds. W. H e e r m a, Geref. predikant
te Zeist; alle kerkeraadsleden der Geref. kerk
Middenmeer; Ds. V i s c h, Geref. predi
kant te Kolhorn, die tevens de classis Alk
maar en Enkhuizen vertegenwoordigde, be
nevens vele Zeister kerkeraadsleden en no
tabelen.
Nadat de baar. gevolgd door een zeer langs
stoet van familieleden en vrienden, graf
waarts was gedragen, trad Ds. J. G i 11 e-
baard als oudste Geref. predik, van Zeist
voren, de uiting gaf aan al ie smart en
rouw welke over dit sterfgeval zoowel te Zeist
als te Middenmeer, was ontstaan.
Namens Ds. Klomp uit Woudenberg en
vele geëvacueerden uit die plaats, verklaarde
spr., dat men ook daar diep getroffen was
door dit sterfgeval en nimmer het buitenge
woon vele werk, door den overledene tijdens
den oorlog verricht, zal vergeten.
Ds. Gillebaard zeide, dat het leven
van wijlen Ds. v. d. Vliet was een dienen van
den Raad Gods. Hij was een trouw Dienaar
m het Goddelijk Woord.
Dé heer H. Smid, uit Middenmeer, sprak
namens den Geref. Kerkeraad aldaar en ge-
den onvermoeiden arbeid van den
overledene, die het rijke en volle Evangeli»
bracht
Ds. Visch, Geref. predikant te Kolhorn,
voerde tenslotte namens kerken en classis van
Alkmaar en Enkhuizen het woord, zeggende,
dat de overledene tijdens zijn leven vriend
schap zocht en vond. Steeds liét hij de vriend
schap van Jezus in zijn leven doorschemeren.
De bejaarde vader van den overledene
bracht hierna bewogen dank voor de groot»
belangstelling en het innige medèleven.
Öp diens verzoek werd aan de groeve ge
zongen het bekende Psalmvers: „Gij toch, Gij
zijt hun roem".
Diep onder den indruk verlieten de ze«*
velen den doodenakker.
JUBILEUM DS. J. TOLSMA
Gelijk we reeds kort gemeld hebben her
denkt Ds. J. Tolsma, Chr. Geref. predikant
te Zaanslag, vandaag zijn zilveren ambts
jubileum. Ds. Tolsma is uit R.K. ouders ges
boren, doch ging op 24-jarigen leeftijd uit
geloofsovertuiging over van de R.K. tot do
Chr. Geref. kerk; op 35-jarigen leeftijd werd
hij ingeschreven als student aan de TheoL
School van laatstgenoemde kerk, toen te Rijs
wijk, Ds. Tolsma, die voordien werkzaam
was in het bouwbedrijf werd in 1915 candi-
daat en 14 Nov. van dat jaar door proL P.
J. M. de Bru.n te Aalten, waarheen uit eeh
viertal beroepen keus gedaan had, bevestigd.
In 1919 vertrok hij naar Zeist, waar prof. de
Bruin hem eveneens bevestigde. In Nov. 1924
verbond de jubilaris zich aan zijn tegenwoor
dige gemeente sprekende over 2 Petr. 1 19,
na tevoren te zijn bevestigd door den consu
lent, ds. A. Gruppen van Vlissingen.
Tijdens zijn verblijf werd te Zeist eea
nieuwe kerk gebouwd en mocht hij een Chr.
Geref. gemeente institueeren.
Ds. Tolsma is vanwege de Part synode van
het Zuiden secundus-deputaat voor art 49
K.O. en secundus-curator van de TheoL
School te Apeldoorn.
ONDERWIJSBENOEMINGEN
Overschie. De Sav. LohmanschooL Tot
hoofd de heer A. Poolt onderw. abt* deze
school. Tot onderwijzer: de heer J. Toxo-
p e s, tijdel. onderw. aan deze schoot
DE VERDUISTERING
In het belang van de naleving van
de bepalingen ten aanzien van de ver
duistering
Zonsopgang 15 November 9 uur 1 min.
Zonsondergang 15 Nov. 17 uur 47 min.
Maansopgang 15 Nov. 18 uur 26 min.
Maansondeigang 16 Nov. 9 uur 34 min.