Scherpe Wind
:c
IDAG 15 OCTOBER 1940
PAG. 5
LE|sschen Amstel en IJ
J voor winierkleeding. De mensch
t kleed. Naastenliefde. Over-
voor den komenden winter.
i Amsterdamschen redacteur.)
|et naar November loopt, begint het
Ik van de winterkleeding actueel te
Zoo is het altijd geweest Bij het
i van den winter is het noodzakelijk
ïrobe te inspecleeren, over verande-
p vernieuwingen te delibereeren. Voor
I die niet op geld behoeven te zien.
lergelijk discours geen onprettige
Integendeel, de wisseling der sei-
b voor menigeen aanleiding zich in het
e steken en dat te doen naar eigen
I smaak.
|jk wordt de zaak Indien de schrale
i de beurs niet in overeenstemming
Tie behoefte aan winterkleeding.
nig gezin bestaat te dezen aanzien
||5 verhouding: er zijn zooveel behoeften,
onmogelijk te dekken zijn met wei-
Vader en moeder overleggen in zulke
wie kent ze niet in eigen omge-
bij zich zelf op welke wijze net
:izoen kan worden doorgeworsteld,
vendien hoe de punten van de tex-
sn kunnen worden verdeeld. Vader
Ier laten de kinderen in menig geval
1. Zij komen achteraan en moeder is
vader niet een oogje in het zeil houdt,
iuitsteri
(zijn steeds, ook in dit opzicht, wonde-
overgave door moeders verricht. Wei
kinderen, ook de volwassenen onder
goed doen hier eens by stil te
leed behoort by den mensch. God, die
lie menschenpaar van kleedij voorzag
loor het noodzakelijk contact tusscnen
kleed voor alle tijden vastlegde,
>k voor gewaakt, dat deze Zijn
(tie diep in het bewustzijn van den
ligt verankerd.
Mozaïsche wetgeving heeft de opper-
jever een ruime plaats gereserveerd
zorg voor kleeding en dekking. Van
iste mocht men slechts in het uiterste
durende één dag het kleed te pand
:onsondergang moest hij het den
volksgenoot teruggeven: „want dat
alleen is zijn deksel, het is zijn kleed
ne huid: waarin zou hij liggen? Het
eden, wanneer hy tot mij roept,
iet zal hooren, want Ik ben genadig."
weduwe mocht het kleed in het geheel
Ipand worden genomen.
Mozes aan het einde zijns levens in de
velden van Moab het verbond van Je-
iet zijn volk vernieuwde, herinnerde hy
i bijna voltooide 40-jarige woes.ijnreis,
ken tijd „uwe kleederen aan u niet zijn
lCirïerd en uw schoen niet verouderd is
ven voet".
Ti Goddelijke zorg voor kleeding en dek-
ferkt door tot op dezen dag, ook in onze
zing. Al is iemand zóó verarmd of, wat
ak voorkomt, onwillig om bepaalde
Ihiingen na te komen, dan mag de
Jjischer niet den sterken arm der over-
gebruiken om den schuldenaar aan te
...In in zijne minimale have. Dat ls ook
elll>" de bewijzen voor de christelijke
gen van ons volksleven.
jden aanvang af heeft de christelijke ge-
è:het ontzien van 's naasten kleeding en
mefer posi lieven inhoud gegeven door
me zorg der liefde voor de schamelen
ooddruftigen. Het schoonste voorbeeld,
fcte vrucht der christelijke
de discipelin van Christus te Joppe.
vol van goede werken en aalmoezen",
laar doodsbaar, waarheen Petrus geleid
i „stonden alle weduwen bij hem, weenen-
toonende de rokken en kleederen, die
is gemaakt had, als zy bij haar was".
Het klassieke exempel van deze door Pe
trus in Jezus' naam tot hef leven teruggeroe
pen christin is de eeuwen door nagevolgd door
zoo menige weldoenster, door meisjes en vrou
wen, ook door mannen. De zorg voor behoef-
tigen is de stille vrucht, die altijd weer op
bloeit waar het leven des geloofs dringt tot
werken der dankbaarheid jegens God en den
naaste.
Een uitgebreide zegen biedt oo'; in dit op
zicht het christelijk leven, want in breeden
kring, ver buiten het domein der Kerk, heeft
Je algemeene naastenliefde, die ook een
vrucht is van Christus' Kruis, haar triomfen
behaald.
Aan dit alles heb ik gedacht na een bezoek
aan het hoofdkantoor voor de distributie in de
hoofdstad, waar de wethouder voor maat-
schappelijken steun, de heer F. van Meurs, de
pers heeft ingelicht over het inleveren van ge
bruikte jassen, mantels, costumes en dekens
ten dienste van hen, die in den komenden
winter dringend behoefte aan kleeding en
dekking zullen hebben. Dat zullen er velen
zijn. De cijfers van den vorigen winter, toen
ons volk nog niet in den oorlog was meege
sleurd, spreken in dit opzicht duidelijke taaL
Ongeacht het vele, dat m den barren winter
van 1940 door particulieren, door diaconale
kleedingcommissies, door instellingen als
„Liefdadigheid naar Vermogen", het Leger
des Heils e.d.g. is verricht, stelde de dienst
voor maatschappelijken steun beschikbaar:
3250 costuums, 2000 jekkers, 2500 mantels,
800 jassen en 4500 dekens, totaal dus ruim
13,000 stuks aan kleeding en dekking:
Dat geschiedde in den „ouden" tyd, waar
op menige verdwaasde landgenoot alles en
nog wat heeft aan te merken. In den „nie-
wen" tijd zal deze zorg van het particulier
initiatief en van de Overheid stellig niet
minder noodig zijn. Onzekere profetiën over
een al of niet strengen winter hebben even-
minder noodig zijn. Onzekere profetieën over
den duur van den oorlog. Dat de nood in de
komende wintermaanden voor zeer vele stad-
genooten nijpend zal zijn, diep ingrijpender
dan in den vorigen winter, staat echter op-
omstootelijk vast.
En daarom verheugde wethouder van
Meurs er zich over, dat de burgerij zoo ruim
deelneemt aan den maatregel om gebruikte
kleeding of dekens in te leveren. Een dubbel
resultaat wordt hiermede bereikt: men helpt
er arme stadgenooten mee en is zelf in de ge
legenheid, buiten den pun ten-voorraad van
de textielkaart om, een nieuwen mantel of
een nieuwe jas zich aan te schaffen, waarbij
dan weer de kleedingindustrie gebaat is.
Naar schatting zullen, als Woensdag e.k. de
termijn van inlevering is verstreken, onge
veer 25,000 der genoemde goederen zijn in
geleverd.
Bij een rondgang door het hoofdgebouw
der distributie Amstel 1, het vroegere
administratiekantoor der Gasfabrieken, daar
vóór Diakonie-weeshuis der Ned. Herv. Ge
meente heb ik een indruk ontvangen van
den omvang der inzameling.
In de kelders, waar eertijds de werkplaat
sen voor de weesjongens waren ingericht, lig
gen de goederen opgeslagen, die chemisch
moeten worden gereinigd en waar dus de
onderscheiden wasscherijen in de stad belang
bij hebben. Ook zijn daar paskamers inge
richt, waar kleermakers en naaisters het
noodige voor veranderingen aan de kleedij
te doen zullen hebben.
Op de zolders de voormalige slaapzalen
der weezen, waant men zich in een kleeding-
magazijn, waar duizenden jassen, mantels en
costumes in hangers tusschen de rekken een
plaats verkregen, en dekens doelmatig gesor
teerd liggen.
Men zou het ook een groote „uitdragerij"
kunnen noemen, maar moet daarbij niet den
ken aan minderwaardige kleeding en dek
king. De ingezonden en door deskundigen ge-
accepeerde goederen zijn alle in goeden
staat, zeer goed bruikbaar voor hen die er
maakt Uw keel droog en effent den «"SS?
weg voor verkoudheden. Verzacht en
maak Uw keel vochtig met J2Sc7
behoefte aan hebben, naar wier levensom
standigheden een onderzoek wordt ingesteld.
Bij veel wat in dezen zoo somberen tijd
drukt en beangstigt, was het een prachtige
uiting van practische naastenliefde, die ik
hier kon bewonderen.
FRISO.
Boederij te Asten afgebrand
Gistermiddag if door onbekende oorzaak
brand ontstaan in de boerderij van den heer
Kuypers te Asten (N.B.).
Het woonhuis met de 6tallen en een schuur
brandden tot den grond toe af. De geheele
oogst ging verloren. Ook kwamen nog zes
varkens in de vlammen om. Verzekering dekt
de schade.
Aan al het personeel van den Opbouw-
dienst, dat tengevolge van de thans in uit
voering zijnde reorganisatie uit den Opbouw-
dienst wordt ontslagen, is het verboden
kleeding van den Opbouwdienst te dragen.
Overtreding zal streng worden gestraft
ONGELDIGE BONNEN INGELEVERD
Bij de inlevering van de plakformulieren
voor vet- en boterbonnen van winkeliers zijn
naar de politie van hel hoofdbureau te Amster
dam is gebleken talrijke onregelmatigheden ge
pleegd. deels uit moedwil, in verscheidene an
dere gevallen ongetwijfeld door onwetendheid
Op deze formulieren moesten de ingeleverde
vet- en boterbonnen 5 tot en met 12 worden op-
Op deze bonnen kunnen de winkeliers thans via
het distributiekantoor deze korting terugont
vangen In vele gevallen bleken nu oude bon-
grooter reductie zou krijgen dan
recht heeft
De politie zet het onderzoek nog voort.
moedelijk zal in een 20-tal gevallen proces
verbaal worden opgemaakt.
DIRECTE BELASTINGEN
De ontvanger der directe oelastingen. enz..
C P Oosthoek is verplaatst van het kantoor
Almelo naar het kantoor der directe belas
tingen te Groningen, de ontvanger der directe'
belastingen, enz A A. van der Werff van hel
kantoor Nijkerk naar het kantoor Katwijk en
de ontvanger der directe belastingen, enz E
Noorman, van het kantoor Lochem naar het
kantoor Harderwijk.
De ontvanger der directe belastingen, enz
P J Antonissen is, met intrekking van zijn
verplaatsing naar het kantoor der directe be
lastingen te Enschede, verplaatst van het
kantoor der directe belastingen te Roermond
naar. het kantoor der invoerrechten en accijnzen
te Roosendaal.
CACAOBOONEN EN -PRODUCTEN
van het verbod, vervat in de artikelen 2
van het besluit van 28 Augu'stus 1939.
Ter voorkoming van misverstand wordt ei
uildrukkelijk op gewezen, dat deze ontheffing
geen wijziging brengt in de od dit punt be
staande voorschriften en dat met nam^. de
bepalingen van het cacaobesluit v.v.o. 1940 a
van 8 Augustus 1940, welke betrekking hebben
op het voorhanden en in voorraad hebben, het
afleveren, vervoeren en verwerken van cacao-
boonen en cacaoproducten, geheel van kracht
De onteigeningen voor den
wederopbouw
Te pessconferentie is gistermiddag op het
besluit tot regeling van de onteigening de
volgende toelichting verstrekt:
Zooals bekend heeft de opperbevelhebber
van land- en zeemacht bij zijn besluit van
21 Mei 1940 betreffende den wederopbouw
den regeeringscommissaris voor den weder
opbouw, dr. ir. J. A. Ringers, vérstrekkende
bevoegdheden gegeven voor de uitvoering
van zijn taak.
Eén dier bevoegdheden is, dat hij op grond
van artikel 5 van het besluit wederopbouw 2
tot onteigening van onroerende goederen kan
overgaan.
Van deze bevoegdheid heeft dr. Ringers op
vele. plaatsen gebruik gemaakt tot het ont
eigenen van overblijfselen van verwoeste
opstallen ten einde de opruiming van puin
mogelijk te maken. Voorts heeft hij ter uit
voering van opbouwplannen grond onteigend
in Rotterdam, Middelburg, Sas van Gent,
Mierloo, Mill, Roosendaal en Bleskensgraal.
Al'-deze onteigeningen zijn geschièd ten name
van de gemeenten.
Het spreekt vanzelf, dat deze onteigening
niet zonder schadevergoeding tot stand kan
komen en in verband daarmede komt de
uiterst belangrijke vraag naar voren: Hoe en
door wien zal in deze gevallen de schadever
goeding worden geregeld?
Het eerder genoemde artikel 5 bepaalt
hieromtrent slechts, dat een redelijke ver
goeding zal worden toegekend volgens nader
te stellen regelen, door de daartoe aan te
wyzen instanties en dat met de rechten van
hypotheekhouders en andere rechthebbenden
bij de toekenning zooveel mogelijk rekening
wordt gehouden.
Het verordeningenblad no. 31 van Zaterdag
jL bevat een besluit van de secretarissen-
generaal van justitie, waterstaat en financiën
ter regeling van deze materie.
De redelijke vergoeding, aldus artikel 3
van dit besluit, welke terzake van de ont
eigening vastgesteld is, wordt door dr. Ringers,
die voortaan oetiteld wordt als „algemeen
gemachtigde voor den wederopbouw", vastge
steld na overleg met den secretaris-generaaJ
van het departement van financiën.
Bij de vaststelling daarvan wordt uitgegaan
van de verkoopwaarde, welke de onteigende
zaak: ip. den staat, waarin zij zich op het tijd
stip dei onteigening bevond, had of zou
hebben-gehad op 9 Mei 1940 De vergoeding
en de overige op de onteigening vallende
kosten komen ten laste van dengeen, te wiens
name oneigend is. Dit is dus in den regel de
gemeente.
Het bedrag der vergoeding wordt bepaald
door den algemeen gemachtigde, die zich
uiteraard hierbij door onpartijdige deskun
digen zal doen voorlichten.
Bij de bepaling hoe de vergoeding zou
moeten worden uitbetaald, stuitte men op een
eigenaardige moeilijkheid De hierbedoelde
onteigening van den grond is een tusschen-
ding tusschen de gewone onteigening, waarbij
grond met geld, en de ruilverkaveling, waar
bij grond met grond wordt vergoed.
De algemeen gemachtigde heeft nu de keuze
het een ol het ander te doen of zelfs beide
systemen tegelijk toe te passen. Hij kan dus
aan den eigenaar of aan den zakelijk gerech
tigde de vergoeding in geld uitbetalen, doch
ook kan hij de vergoeding geheel of ten deele
doen geschieden door toewijzing van onroe
rende goederen, toebehoorende aan dengene,
te wiens name is onteigend, aan den eigenaar
van het te onteigenen onroerend goed.
De toewijzing geschiedt door den algemeen
gemachtigde Hij kan. ook tegen den wil van
den eigenaar, onroerend goed toewijzen van
hoogere waarde dan het bedrag der vergoe
ding. indien naar zijn oordeel het belang van
den wederopbouw dit vordert. Hij stelt de
waarde van het toegewezen goed vast en be
paalt op welke wijze een hoogere waarde
van het toegewezen onroerende goed zal wor
den bepaald of verrekend.
Voorts regelt hij de grootte der vergoeding,
welke toegekend wordt aan hypotheekhouders
en andere rechthebbenden. Hij kan ter bepa
ling van deze vergoeding nieuwe zakelijke
rechten op het toegewezen goed vestigen en
zoo noodig de rangorde der hypotheken
regelen.
De rechten van hypotheekhouders zullen
dus, indien toewijzing van onroerend goed
plaats vindt, erkenning kunnen vinden door
de overschrijving van hypotheken op de toe
gewezen perceelen. Een algemeene regel is
hiervoor niet te stellen Voor het geval de
schadevergoeding in anderen vorm dan ui
grond vtordt toegekend, zal de erkenning van
deze rechten hiermede gelijken tred houden.
De secretaris-generaal van het departement
van financiën zal. in overleg met zijn ambt
genoot van justitie en den algemeen gemach
tigde, richtsnoeren te dien aanzien opstellen.
Erfdienstbaarheden zullen van geval tot geval
behandeld moeten worden. Ook de fiscus en
andere rechthebbenden kunnen ten aanzien
van de onteigende goederen bijzondere ver
goedingen eischen Het is niet altijd mogelijk
de vergoeding aanstonds in geld of grond uit
te keeren. Daarom bepaalt artikel 7 van het
onderhavige besluit, dat de betaling in geld
of in grond kan worden uitgesteld, indien
naar het oordeel van den algemeen gemach
tigde het belang van den wederopbouw dit
vordert.
De wijze en het tijdstip der betaling worden
geregeld bij nader besluit van de secretaris
sen-generaal van de departementen van ïus-
titie, van waterstaat en van financiën. In dit
besluit mag een regeling omtrent de vergoe
ding van de rente niet ontbreken. Dit nader
besluit is nog niet vastgesteld. De mogelijk
heid is echter niet uitgesloten, dat de schade
vergoeding voor de onteigende percelen aan
vankelijk zou worden verleend in den vorm
var een aan den onteigende voor het bedrag
zijner vergoeding te verleenen inschrijving op
naam, waarop, alvorens de toewijzing van on
roerend goed of betaalbaarstelling in geld
plaats heeft, gedurende een nader vast te stel
len tijdperk rente wordt vergoed. Daardoor
wordt voorkomen, dat de rechthebbende de
hem toekomende schadevergoeding reeds da
delijk zal gebruiken voor andere doeleinden
dan het belang van den wederopbouw mede
brengt. Wanneer men b.v. te Rotterdam de
vergoeding onmiddellijk in geld zou gaan uit
betalen, hoewel de eigenaren nog geen gele
genheid hebben nieuwen grond te koopen thei
plan is immers nog niet gereed en grond kan
dus nog niet worden uitgegeven) zou de ver
goeding voor andere doeleinden kunnen wor
den besteed.
Zooals uit het bovenstaande blijkt, grijpt dit
besluit diep in ons rechtsleven in en brengi
het figuren, welke tot dusver onbekend
waren.
Radioprogramma
WOENSDAG 16. OCTOBER
VPRO: Morgenwijding. 10.20 Voor arbeiders in de
continubedrijven. 12.00 VARA-orkest (12.45—1.00
Nieuws- en economische berichten ANP. 1.001.15
Gramofoonmuziek). 2.00 Voor de vrouwen. 3.00
Voor de kinderen. 5.15 Ni
jele gebracht", lezing. 6.45 Actueele repoi
tage of gramofoonmuziek. 7.00 Vragen van den dag
(ANP) 7.15 Volkszang. 7 40VARA-orkf
Duitsch. 11.15—11.30 Berichten Engelsch). 12.0 Be-
3.45 Gramofoonmuziek. 5.00 Berichten (Duitsch).
5.15 Nieuws, en economische berichten ANP. 5.30
Onderwijsfonds voor de Scheepvaart: Taalles
Berichten. 7.00 Vragen
NIEUWE REGELEN VOOR DE
BINNENVAART
's Nachts en 's Zondags lossen, laden en varen*
▼oorhanden hebben van afgeschermd»
verlichting
Tot verhooging van de vervoerscapaciteit
der binnenvloot heeft de secretaris-generaal
van het departement van waterstaat .eenige
gisteren in werking tredende beDalingen af
gekondigd (Verordeningenblad 31):
Houders van in Nederland aanwezige bin
nenvaartuigen, welke ten dienste van het goe
derenvervoer worden gebezigd dan wel daar
voor bestemd zijn, zijn verplicht de afge
schermde navigatielichten met daarbij be-
hoorende certificaten, welke door de be
voegde autoriteiten ten behoeve van de lucht
bescherming zijn voorgeschreven tijdens de
vaart, steeds aan boord voor ge
bruik gereed te hebben, ook al wordt
niet gevaren. Deze verplichting gaat op
14 November in.
De secretaris-generaal van het departement
van waterstaat kan ten aanzien van door hem
aangewezen transporten bepalen, dat de be
manning van binnenvaartuigen, welke voor
deze transporten worden gebezigd, ver
plicht zijn om tusschen zonsonder
gang en zonsopgang en op Zon- en
feestdagen te laden, te lossen en te
varen, of wel laden of lossen toe te laten.
Hij kan regelen tellen aangaande de bereke
ning van een buitengewone vergoeding vcor
het verrichten van zulke transporten.
Bemanningen van b:nnenvaart':"°n zijn
verplicht de hun door of namens beheerders
van waterwegen en sluiswerken .egeven aan-
aanwijzingen met betrekking tot het innemen
van ligplaatsen, het verhalen van het binnen
vaartuig van de eene ligplaats naar de andere
en het opvaren of doorvaren van het binnen
vaartuig terstond op te volgen.
De inspecteur-generaal, van het verkeer
kan houders en bema -tinge van binnenvaar
tuigen aanwijzen om naar ëen door hem te
bepalen plaats op te varen, eventueel tegen
gedeeltelijke vergoeding.
Bij weigering van den houder of de beman
ning, kan hij de bemanning ën de overige
opvarenden met den sterken arm van het
schip doen verwijderen, het vaartuig doen
bemannen en daarvan gebruik maken ten be-
h sve van het goederenvervoer te water, zon
der dat de houder van het vaartuig deswege
tot eenige vergoeding gerechtigd wordt.
Voorts bevat het besluit bepalingen over
beroepsrecht en over de straf op overtredin
gen. De secretaris-generaal van het departe
ment van waterstaat kan uitvoerinesbeoalin-
gen in de Ned. staatscourant doen afkondigen.
JEUGDIGE OPLICHTER
Zaterdagochtend vroeg een 11-jarige jongen
te Bussum aar. den penningmeester van het
Roode Kruis aldaar een bus om te mogen
collecteeren. Daar hij zijn naam noemde en
van ijver blaakte, krees hij een bus mee.
Toen hij 's avonds niet bij het afrekenen ver
scheen werd een onderzoek ingesteld. Het
jongmensch was met een vriendje, dat hem
had geassisteerd naar Amsterdam gegaan,
nadat hij 6 bij elkaar had gecollecteerd. In
de hoofdstad hadden zij zich op lekkerniien
enz. onthaald De vader heeft bij de politie
zijn beklag ingediend over het feit.- dat men
een minderjarigen jongen een bus had mee
gegeven.
Het vriendje was reeds eerder voor den
kinderrechter geweest.
Een 18-jarige jongen, die in een garage in
Amsterdam Zuid werkzaam was, heeft zich
daar schuldig gemaakt aan diefstal van geld
uit een auto. welke daar was gestald.
Toen men het geld vermiste, werd aangifte
gedaan bij het bureau Pieter Aertsstraat. De
politie stelde een onderzoek in en al spoedig
viel de verdenking op den hulpmonteur. Hi
meuwe sluis bij Lemmer, is vrijwel gereed Mer» heelt het water er reeds tn laten stroomen. doch het
i nog wel eenige weken duren, voordat de eerste schepen geschut kunnen worden (Foto Pex-Holland)
De spoorwagen op straat Een der
moderne laadbakken van de Ned.
Spoorwegen wordt per auto bij den
geadresseerde afgeleverd
(Foto Pax-Holland)
Uit groo'moeders tijd Voor de bezoekers van het Mengelberg concert te den Haag waren alle .aapjes
ven de Residentie gerequireerd, om het publiek huiswaarts te brengen. - De koetsiers wachten op
hun .vrachtje" (Foto Schimmelpenningh)
jacht op fazanten is opengesteld en de jager kan zijn hart ophalen aan deze
de dagen van den naderenden winter geëigende sport Een fazant komt
onder schot (Foto Pax Holland)
Opbouw in Lotharingen Een der
afdeeim en van den Rijksarbeidsdienst
op weg naar haar werk
(Foto Weltbild)
Meer dan 200 000 mannen en vrouwen namen te Bukarest deel aan de parade der Legionnairs voor
generaal Antonescu en den leider der Legionnairs, Horia Sima. Tijdens het défilé (fQto Weitbild)
