pAlAG 20 SEPTEMBER 1940
PAS. 3
i erk en Zending
)H NED. HERV. KERK.
ip e n: Te Over Langbroek, cand. C. A.
Cfeu|t« Molenaarsgraaf.
afscheid en intrede.
inmgnalda Jr. te Weesp hoopt
,17 October afscheid te nemen van
kerk van Weesp en Zondag, 3 Nov.,
'*ie te doen in de Geref. Kerk van
na bevestigd te 7.ijn door Ds. A.
l Ermelo-Veld wijk.
van de Chr. Gar. Kerk Je
L. S den Boer U bepaald
L.'lr 29 September.
1 Ling te Amsterdam (W.) op Zondag
i! Vstieer Is prof. J. J. v. d. S c h u 11
DS. T. EPPENS
rnemen heeft het Prov. kerkbe-
^Friesland aan ds. T. Eppens Ned^
ledikant te Kortezwaag (Fr.) op 4)n
eervol emeritaat verleend, zulks met
bij hefen 1 Nov.
ed herv. kerk te varik
red. Herv. Kerk te Varik rijn uit de
een gehouden bazar nieuwe
nen aangebracht. De over
at samen had plaats in een bijeen-
schulJ het kerkgebouw op Donderdag j.L
l voorjclijke predikant ds. C. Me tselaar
■d, betpij deze overdracht in het bijzonder
recteuji den president kerkvoogd, den heer
guide» rouwersen mej. J. M. Z. B r o u-
cleur Tvarik, en aan de familie Van den
teUUnr* Eohor^" te Varik H
ij den»
VEREENIGINC1TOT CHRISTELIJKE VERZORGING
VAN G EESTES- EN ZENUWZIEKEN
Stichtingen:
PSYCHIATRISCHE- EN 1 IEUROLOGISCHE
KLINIEK. Valeriusplei n. Amsterdam. Ie.
2e en 3e kL
OCKENBURGH-KLINIES Loosduinen
SANATORIUM -DE W OOGE RIET" te
Ermelo, le, 2e en 3e kB isse.
KLINIEK „NEDER-VELV fWE" te Wolfheze
3e kl.
NOOR DER-SAN ATORIUJ 4 te Zuidlaren.
3e kl.
SANATORIUM-AFDEELI NG te Bennebroek
3e klasse. tusscben-afd« eling.
-VELDWIJK" te Ermelo. le. 2e en 3e klasse
„BLOEMENDAAL" te Looeduinen. 3e klasse.
„DENNENOORD" te Zuidlaren. 8e klasse
-WOLFHEZE" te Wolfheze. 3e klasse.
„VOGELENZANG" te Bennebroek. 3e klasse.
thans wonende
de door hen geschonken ge-
[llderde ramen. De ontwerpen dezer
ien, welke een symbolische voorsteL
...1 van de Evangelisten, zijn gemaakt
de gei heer Van Alff te Delft terwijl
2elc%ardiging is geschied door den heer
ft Ben te Delft.
ident kerkvoogd, de heer Brou
.acht dank aan de ds. Metselaar, die
organiseeren van den bazar het mo
eit gemaakt de kerk van nieuwe
voorzien. Ook dankte hij de familie
Heuvel voor hun daad van bur-
iet de verschillende in de laatste
aangebrachte verbeteringen en
in de kerk, maakt het geheel
keurigen indruk.
lebbei
zaalOT. CHR. VERG. VOOR WIJK-
ild w VERPLEGING
schuU
m ee%n Bond van Prot. Chr. Vereenigingen
5xsoriSjjcverp2egjng ajn sinds 1 Januari de
eroep® landelijke en plaatselijke vereeni-
achtefloegetredenVer. tot Opvoeding en
weini ng van Idioten en Achterlijke Kinde
aren rv. Wijkcommissie Nieuwe Kerk te
M. 1 Wijkverpl. Ned. Herv. Gemeente
werk e-Geleen; Vereeniging voor Chr. Zie-
- uits te Aalten: Wijkverpleging in
CVII der Ned. Herv. Gemeente te
nhage: Comité voor Diaconessenwerk
ude Binnenstad te Amsterdam; Geref.
•zake* erzorS'nS te Maassluis; Ned. Herv.
liereii ïeniging „Oudwijk" te Utrecht; Afd.
lat yurg van de Zeeuwsch Herv. Diaco-
vanftrichting; zoodat thans ln totaal 61
lie diijke en landelijke vereenigingen bij
Jj v. a*id zijn aaangesloten.
hst «Ik is in den Haag opgericht een Kring
ooM rnhage' eerste in den Bond.
lij de
RATIE NED. HERV. DIACONIEËN
B.an
ie$
"dewP*Ü zal In tiet' komende seizoen.
gelegenheid daartoe vrijstaat, een
gewestelijke samenkomsten houden in de
jgJ 3es. Nu de Jaarlijksche conferentie te
spr n niet heeft kunnen plaats vinden,
ig vahet bestuur op deze wijze contact te
it spjen met vele diakenen. De voorloopige
als volgt vastgesteld: Amsterdam, 12
s-Gravenhage 23 October, Heerlen
„iber, Utrecht 21 November, Middel-
December, Assen 11 Januari 1941, Arn-
t zou! Januari 1941, 1s-Hertogenbosch 6
M 1 1941, Groningen 2 Maart 1941, Leeu-
zijn 415 Maart 1941 en Zwolle 4 April 1941.
ak oERKELÏJKE LICHTRECLAMES
zoek i
le Hervormde Zondagsbode voor den
M jhiedam schrijft ds. A. J. van R h ij n
les, die de gedwongen afwezigheid
UlStfitreclames in het avondlijk stadsbeeld
t kerkelijk leven is. „We doen," zoo
hij, „op kerkelijk erf al even goed
15,0( htreclames. Officieel mag onze kerk
:np partijen kennen, officieus zijn ze er
te veel en laten zich geducht gelden,
voerden nu eenmaal onze leuzen hebben
willen we mee schitteren tegenover
Is al dit partijgedoe uit den booze?
niet ontkennen, dat vaak door een
eer nieuw licht geworpen is op een
Schrift, dat vergeten werd, en op
d«penis en de belijdenisschriften, die in
dreigden te raken. Maar hoe vaak is
t ;t partijwezen ontaard, doordat de
l™uJ elf of de groote voorman in 't licht
te staan en lichtreclame werd van
de en niet een getuige van de zaak
tgenij riïtus' kerk. Ja, hebben we vaak in de
den partijstrijd niet menigmaal het
;ehad, dat bij al dat flikkerlicht van
reclames, we het groote licht Gods al
et meer zagen? Ik denk niet alleen
bestaande partijen. Ik denk eveneens
10 zucht in ons om het te houden met
ni «alden voorman, om te zweren bij één
te ko' en dominé.
:rkocl ent toch dat bekende verhaal van
wal ader, die aan z'n zoon vraagt, als
ster^flcbeurtenblad wordt gebracht: „Piet,
morgen?" Piet bestudeert de
*n"eëi 'Jst en ze8t dan: „Niemand, vader!"
hte „Nee, kijkt u zelf maar, er is
bij." Dat is nu wel een heel kras
maar zoo gaat 't toch! Het Woord en
tigm;
?orte
Onze Zending jsbladen
Zoo er één soort blades i den invloed van
den oorlog ondergaat, va oeten het wel de
Zendingsbladen zijn. Als we het Ned. Zen
dingsblad (Oegstgeest) en het Zendingsblad
(Geref. Kerken) sedert M'« i J.L doorzien, ont
komen we niet aan een. droevigen indruk-
Niet, omdat ze geen lectu ur bieden, Integen
deel: men moet prijzen da t en hoe ze gevuld
worden zonder beschikkc ig over „levende"
copy. Maar dit is het d roeve: dat de vul
ling der kolommen van i iu ons scherp doet
zien: Zendingsgebied en moederland, van
elkander levende in aller! ei opzicht, zijn vrij
wel absoluut gescheiden*kunnen elkander
niet meer op de hooglii: houden van den
arbeid en alles wat d l« en kan sterken of
leiden. Hoeveel persoonlij] c verlangen is daar
in begrepen; wat al oti derwerpen, die nu
zonder overleg moeten afgedaan worden;-
hoeveel verlies aan bemoé diging ginds en aan
blijdschap over gerijpte 'vrucht hier. Zeker,
er is voor bepaalde kriiD| jen de mogelijkheid
geschapen, dat de hoogst, i noodige gelden kun
nen overgezonden wordiB 1, en bovenal is er
het door afstand noch oorlog te beletten ge
bed. Maar wat blijft, is 1 iet aan weerszijden
pijnlijk gevoelde besef, 'dat de arbeid, die
slechts onder beding van den zegen des
Konings gedijen kan ;in de duurzame sa
menwerking tussehen na >ederland en kolo
niën, dit natuurlijk cemet it ontberen moet.
Destemeer zou het te ln ^treuren zijn, als er
zendingsvrienden waren, wier liefde-van-de-
daad verflauwde, omdat zij den band niet
meer voelen trekken als in normale tijden.
Die vrees is niet geheel ongegrond; de lijst
van het Idenburgfonds iv. (ten bate van de
Suriname-Zending werker ide) bleef over Juni
en Juli van dit jaar50 pet. beneden
het bedrag van vroeger'.. De penningmeester
der Zending op Soemba moet meedeelen, dat
de inkomsten steeds la.a gzamer beginnen te
vloeien. En in de veranta /oording der Samen
werkende Zendingscorpd.raties zien wij het
totaal der ontvangsten Over JanJuli 1940
van 325,000 gedaald fcwt 1 312,000. Zie, deze
feiten zijn werkelijk ni<M; minder bedroevend
dan de onbereikbaarhei i tussehen de Zen
dingsarbeiders ginds en «de Zendingsvrienden
hier.
fntusschen is de gevriijzigde inhoud o
Zendingsbladen niet. lom ter verlies. Zij heb
ben immers nu veel pkË itsruimte vrij gekre
gen voor bijdragen, die a> nders moeten wijken
voor de actueele mededa slingen en verslagen
n.L de algemeen oriën b ïerende lectuur. We
zien met voldoening, dat beide bladen die
bovendien in volle' n omvang blijven
verschijnen deze ge.lsgenheid benut heb
ben. Zoo geeft in het Na d. Zendingsblad van
September Dr. J- A. Vé rdoorn aspecten
van de Soendaneesche w sreld en een kijk op
den omgang met meer 4 ntwikkelde inheem-
schen. Terwijl in het Zen iingsblad der Geref.
Kerken ps. H. v. d. b r ia ik iets vertelt over
een leeszaal in de kamp» ong en M. C. C a
p e 11 e schetsen over de n Islam geeft Met
lectuur van dien aard vu! men op uitnemen-
oe wijze aan de nu zoo 4 gemiste brieven uit
Indië; de kennis van en 4 us de liefde tot de
Zendings-objecten wordt e rdoor vermeerderd
en de band, welke thaa is zijn natuurlijke
handhaving mist aangeho» oden.
Ook in dit opzicht is cle lange winteravond
in huis niet alleen d<oiilter!
„De Vrije Westfries" 'tr Enkhuizen signa
leert het feit dat bij den Opbouwdienst geen
aandacht geschonken woi* it aan de geestelijke
verzorging der manschawoen en vertelt dan:
„Hoe weinig met den go-4 sdienst wordt gere
kend kwam ook uit hü <J overplaatsing van
leden van den Opbouwdiö-ast naar Hoorn, die
op Zondag plaats had. Ti srizlj zeer dringende
redenen het noodzakelijk, maakten om deze
verhuizing op Zondag te doen geschieden
maar zóó overloopend de uk is het werk bij
den Opbouwdienst toch i liet! moeten wij
ook daarin een teeken zien dat met den
godsdienst weinig gereke» id wordt. Dat is in
merkwaardige tegenstellia g met het oude re
glement van krijgstucht, dat den godsdienst
de bron noemde van al! ware dapperheid.
Het staat ook in tegenstd ling tot de practijk
van het Ned. leger sinds J tientallen van jaren
gevolgd."
CHINEEZEN-ZENDING i OP OOST-JA VA.
Het Zendingsblad vai| de Geref. kerken
deelt mede dat er ln de Christen-Chineesche
kerken op Oost-Java ees verblijdende groei
ls: haar zielental neemt i oortdurend toe; het
klom van 200 in 193(1 tot 958 (dit laatste
cijfer is van kort vóór ha t uitbreken van den
oorlog). Tot voor kort wiaren vijf Oostersche
krachten werkzaam; een pandita (predikant
Dei Soei Tjong) en vier goeroe's; met 1 Juli
zou er nog een goeroe I hijkomen. De groote
Evangelisatie-campagne van dr. John Sung
was zeer gezegend; duize nden Chineezen zijn
met den Bijbel in aanr aking gebracht. De
oppervlakte van het te bewerken terrein is
ongeveer die van NedeiS and. Werk dus nog
te over!
de bediening des Woords, dat wordt dan niets
geacht: de bedienaar, dat is alles!
„We kunnen ook zeggen in beeldspraak: Of
daar boven op den kansel, hoe gebrekkig mis
schien ook, het licht van Christus wordt
doorgegeven, dat is bijzaak: als de man daar
boven zélf maar een lichtreclame is, dóór
stroomen we heen!
„Ik kom aan „de toepassing". Daarbuiten
is het goede voorbeeld gegeven: de licht
reclames moeten verduisterd worden. Geluk
kig, nu kunnen we de hemellichten weer
zien. En hier en daar worden partijen even
eens, „verduisterd" in den nood der tijden, of
ze vinden elkaar in gemeenschappelijken
nood. Ik zeg nog eens: gelukkig! Maar in de
kerk van Christus merk ik van die „verduis
tering" nog niet veel. Daar schijnen de licht
reclames nog volop, of om het met Paulu^
woorden te zegcen: Daar roept mer. nog
steeds: Ik ben van Paulus, en ik van Apollos,
en ik van Cefas, en ik van Christus. Wij
mogen, als wij ernst willen maken met de
„verduistering", wel eens terdege rekening
houden met de vraag, die Paulus er op laat
volgen: Is Christus gedeeld? Neen, Christus
is niet gedeeld. Het is één lichaam, en Hij is
het hoofd. We kunnen ook zeggen: Er zija
niet vele lichten. Er is maar één Licht. Doe
de eigen lichtreclames dan uit, op dat dit
ééne Licht meer in vollen glans 6chijne."
DE BAZELER ZENDING
Thans zijn ook in Kameroen, blijkens eer
bij de Bazeler zending binnengekomen tele
gram, de zendelingen geïnterneerd. Daarmede
is het laatste zendingsterrein van de Bazeler
zending (uitgenomen die in China) in de oor
logsfeer getrokken. Ook van de zendelingen
in Indië moet worden aangénomen, dat zij
geïnterneerd zijn. Op Borneo kon de voort
zetting van het werk met de weinige nog aan
wezige krachten zonder moeilijkheden geor
ganiseerd worden.
Omtrent den omvang van het werk dezer
zending geven de volgende cijfers eenigen
indruk. Op 1 Januari 1940 telde men op de
zendingsgebieden der Bazeler zending in to
taal 164.046 lidmaten, waaronder 75.645 die
gerechtigd waren tot deelneming aan het
avondmaal. Dit beteekent een toename van
5707, het aantal nieuw gedoopten bedroeg
17,516. Am de spits staat het zendingsgebied
aan de Goudkust met 70.907 lidmaten, dan
volgen Indië met 28.801 en Kameroen met
27.209 lidmaten. In China zijn 22.177 en in
Zuid-Borneo 14.952 lidmaten.
Uit de Tijdschriften
Tussehen zedelijk idealisme en geloofs-
ethiek was en is en zal altoos zijn een
onoverbrugbare kloof. Ds. E. Jansen
Schoonhoven belicht deze, ook voor
onze dagen zoo beteekenisvolle waarheid in
Woord en Wereld op heldere én prin-
cipieele wijze zoowel uit den loop der histo
rie als uit het heden. In dit zeer leerzame
artikel betoogt hij, dat de Bijbel het zedelijk
idealisme ontmaskert als opstand tegen God.
„De botsing tussehen Jezus' boodschap aan
gaande het Koninkrijk Gods en den in de
wereld heerschenden geest van het zedelijk
idealisme was zóó heftig, dat zij geleid heeft
tot Jezus' kruisiging. Het kruis van Golgotha
beteekent het bankroet van het zedelijk
idealisme". Dit wordt door de schrijver nader
beschouwd, waarna hij het principieele ver
schil tussehen eer, idealistisch systeem en de
geloofsethiek aldus samenvat. „In het idea
lisme in de mensch zijn eigen heer, hij wordt
daardoor de slaaf van zijn eigen principes
of hij vervalt tot wetteloosheid". Aan enkele
voorbeelden wordt dan gedemonstreerd, hoe
de ethische vraagstukken in een geloofs
ethiek anders worden aangevat dan in een
idealistische, n.L ten opzichte van de defini
tie van het begrip zonde, van de tegenstel
ling stof-geest, van het probleem individu
gemeenschap en dat van vrijheidverdraag
zaamheid. De schrijver acht de ware geloofs
houding in staat tot samenwerking in zake-
lijken en humanen zin. Doch die zal alleen
daar mogelijk zijn, waar de gehuldigde zede
lijke normen niet in strijd zijn met den
Bijbel. „Wanneer bijv. het recht van den
zwakkere ontkend wordt, of waarheid en
leugen op één lijn gesteld worden, zal samen
werking. al zou men raar in humanen zm
wenschen, in zakelijken zin onmogelijk
worden".
Een eveneens belangwekkend artikel in
deze aflevering is dat van prof. dr. H.
K r a e m e r over „Christendom en opvoeding
in de volkenwereld en tij ons". Hij beziet deze
twee eers in hun pnncipieele verhouding,
vervolgens in de niet-christelijke volkenwe
reld (zending), daarna :n een Christelijk volk
(het Nederlandsche) en tenslotte teekent hy
overeenkomst en verschil.
Na een verhandeling van Roel Hou
win over „Helikon en Golgotha" volgt de
Kroniek waarin ar. O. N o o r d m a n s en
mr. G. E. vanWalsum aan het woord zijn.
Het adres van cand. A. A. Leen-
h o u t s, die in de gelegenheid is eiken Zon
dag de kerken te dienen en een beroep te
overwegen, is thans Witte de Withstraat 73 II
te Amsterdam-W.
GEREF. JEUGDLEID R
De algemeene vergadering va
Jeugdleidersorganisatie in he' a
prov. Zuid-Holland ten Zuiden .:al
den op Zaterdag 5 Oct.
Odeon te Rotterdam Na afhanc r
houdelijke zaken zal ds. C r
predikant te Leerdam, al? ref.
met het. onderwerp: „De plav
werk in het geheel van het K. n,
Onderwijs
Rectoroatsoverdrachl
Aan het verslag van de rede v
A. S i z o o als aftredend rector-ma
Vrije Universiteit is nog toe te
hij herinnerd heeft aan het feit, v
geleden Prof. Dr. H. H. Kuype - j
reele oratie heeft gehouden. Vorr
werd toen het gebouw van don
Stand voor zulk een plechtig eïd
Hiervoor werd een tapijt en t
fauteuils aangeschaft. Dit bek'-n ie
heeft dus ook zijn 40-jarig jubileum achter
den rug. H
Des avonds hebben de nieuwe rector-
magnificus, Prof. Dr. V. H. Rutgers, en
zijn echtgenoote, mevr. Rutgers-Hovy,
receptie gehouden in een der zalen van het
American-Hotel.
Deze receptie was druk bezocht en had een
zeer geanimeerd verloop. Onder de velen, die
den nieuwen rector-magnificus kwamen geluk-
wenschen, waren o.a. Prof. Dr. Brouwer,
rector-magnificus der Gemeentelijke Universi
teit van Amsterdam; Mr. A. J. L. van B e e c k
Calkoen, lid der Commissie van Toezicht
volgens art. 201 der H.O.-wet; Ds. W. M.
M e y n e n van Dordrecht, deputaat voor de
oefening van het verband tussehen de Geref.
Kerken in Nederland en de Theol. Fac. der
V. U.; verschillende leden der colleges van
Directeuren en Curatoren en vele hoogleeraren
lectoren der Vrije Universiteit, verschillende
predikanten der Geref. Kerken van Groot-
Amsterdam, tal van vrienden der Vrije Uni
versiteit en vele studenten der V. U., onder
de leden van den Senaat van het
Studentencorps aan de V. U.
ONDERWIJSBENOEMINGEN
melo. Landbouwwintercursus, uitg. van
den Chr. Boeren- en Tuindersbond. Tot onder
wijzer de heeren D. Kuiper en W. van
"entum, beiden te Ermelo.
Examens
Hoogere
Leiden. Car.dddaats rechten de heer W. Ch. E. A.
de Vries. Leiden
Doctoraal rechten de heeren Dj. P. de Jong.
RiijnsUxu-g; J P. Hustituc. Den Haag en W. M. van
der Wissel. Den Haag.
Utrecht. Candidaats rechten jhr. P. H. G. Nahuys.
Amsterdam. Gem. Universiteit Candidaats oeco-
Gymnasiale en middelbare
Diverse
Amsterdam. Apothekersadsistent. Geslaagd de
dames A. A. Wansink (Loenenj an H. M. Lindhout.
Vught.
Amsterdam. Algem. Doopsgez. Sociëteit. Toe
latingsexamen kweekschool: H. Brouwer mej. dr.
E. A. Duparc belde Amsterdam, A. G. van Glse.
Lelden; G. J. Gorter, Rotterdam; H. D. Woelinga,
Haren (Gron.); prop. examen 1ste gedeelte: mej.
A. Büch. Leeuwarden; J. Knot. Heemstede; G.
Amsterdam: P. J. Lugt, Scheveningen; prop.
:n 2de gedeelte: J. A. A. Meijer. Velp (Geld.).
Utrecht. Vereenlging ter Veredeling van het
ambacht. Tim
cand.; plaat-^
:el 28;
nabelmaker
geslas
BWlgftjgfl»! ..JV
In het Hoofdpostkantoor te Amsterdam
hebben de dames van het K V.V zich
belast met den verkoop van de zomer-
postzegels (Foto Pax-Holland)
Uilvoeroverschot i
Tuinbouw
•PELENOOGST
iet West id:
aardapp i is begonnen
n te vanen. Er is. even-
3 aardappelen het geval
dat gunstiger genoemd
Lge jaren.
de oogst is echter, dat
uimen regenval en wal
kele weken geleden, de
p verschillende plaatsen
mogelijk gedaan om
i en dit is voor een deel
de teelt van late aard-
;e-1 beteekenis is, hier
vroege aardappelen die
■rengtn in deze cultuur.
ihe tarwe-crisis
n 665 millioen bushels.
In Canada heeft de tarwe-crisis onrustwek
kende afmetingen aangenomen. De afzetmoge
lijkheden zijn door den oorlog meer en meer
beperkt en de regeering zal de farmers met
milde hand moeten steunen ten einde een cata
strophe te voorkomen. Het ..Hamburger Frem-
denblatt" schrijft in dit verband, dat aldus een
financieel probleem ontstaat, dat alleen door
dat de oorlogsfinanciering aan beteekenis kan
worden overtroffen. De provincies onderhande
len met de centrale regeering. Zij staan op het
standpunt, dat de hulp van de regeering moet
komen, daar zij niet over de noodige middelen
beschikken. De regeering tracht echter een zoo
groot mogelijk deel van de nieuwe lasten op
de schouders der provincies te schuiven, daar
de oorlogsfinanciering toch al buitengewoon
hooge eischen aan de schatkist stelt De leiden
de instanties der provincies dreigen zelfs een
-m-moratorium te zullen proclamee-
voor het geval men het niets eens mocht
.Jet onverkochte overschot van den
jongsten tarwe-oogst wordt op ongeveer 285
millioen bushels geschat Daar de bebouwde
oppervlakte is uitgebreid van 25,81 tot 27,75
millioen acres verwacht men, dat de nieuwe
oogst 500 millioen bushels zal opbren
gen. tegenover een gemiddelden oogst van 360
millioen bushels in de voórafgaande jaren.
Volgens de jongste raming zouden zelfs 561
millioen bushels kunnen worden verwacht.
Maar zelfs indien men den nieuwen oogst op
slechts 500 millioen bushels schat, zal men toch
aan het einde van het loopende oogstjaar be
schikken over ongeveer 785 millioen bushels.
Daar voorts het binnenlandsche verbruik
een totaal van 120 millioen bushels zeker
niet zal overschrijden, zal men dus bij het
begin van het nieuwe jaar beschikken over
een u i t v o e r o v e r s ch o t van 665 mil-
lioen bushels terwijl de wereld-
uitvoer in de jaren voor den oorlog onge
veer 600 millioen bushels bedroeg!
De uitvoerkansen zijn zeer gering. Van de
vroegere koopers van Canadeesche tarwe zijn
slechts Engeland en enkele kleine afnemers
overgebleven. In deze omstandigheden zal in
het komende oogstjaar een uitvoer van 175 mil
lioen bushels wel als maximum moeten worden
beschouwd.
Practisoh gesproken beteekent zulks, dat de
k o o p e n zal zijn.
Het ondersteuningsorogramma voorziet een
minimumprijs van 70 ets. voor den farmer.
Deze mag echter slechts 5 bushels per acre
afleveren, zoodat deze minimumprijs hem niet
voor het grootste gedeelte van zijn oogst wordt
betaald. Wat hij overhoudt, moet de farmer zelf
opslaan en hiervoor krijgt hij dan een ver
goeding van 9 ets. per bushels en per jaar. De
farmer blijft dus vrijwel geheel zonder in
komsten. Daarom verlangt hij thans onmiddel
lijke hulp daar hij einders niet in staat is de
oogstwerkzaamheden ten einde te voeren en
evenmin in zijn levensonderhoud gedurende
den aanstaanden winter zal kunnen voorzien.
Een farm-moratorium, aldus nog steeds het
Hamburger Fremdenblatt, zal echter ook slechts
een halve oplossing zijn. Er zijn slechts twee
werkelijke mogelijkheden. De eerste bestaat in
een prijsondersteuning, welke den levens
standaard van West-Canada ernstig zou be
dreigen en een toenemende proletarisatie der
farmers met alle verdere oeconomische uit
werkingen ten gevolge zou hebben
De tweede mogelijkheid zou bestaan in een
controle van den aanplant, zooals deze reeds
ln de Vereenigde Staten bestaat en welke be
oogt, den landbouw in de toekomst minder af
hankelijk te maken van den tarwe-bouw. Men
vreest echter, dat beide voorstellen, om rede
nen van politieken aard, heden weinig kans op
succes zullen hebben. Er is voorts ook sprake
van het verstrekken van tarwe-credie
ten door de Exportbank der Vereenig
de Staten, maar ook dit wordt sceptisch beoor
deeld. daar men van een dergelijke regeling
geen definitieve oplossing van het probleem
kan verwachten. In financieele kringen zou
men er meer voor voelen te trachten de tarwe
positie te stabiliseeren door een beroep te doen
op de vaderlandslievende gevoelens der farmers,
maar politieke kringen verwachten hiervan geen
heil, daar men :n dit geval slechts tot veel geld
vergende halve maatregelen zou besluiten. De
tarwepool heeft tot nu toe elk jaar aanmer
kelijke verliezen geleden, welke tot 75 millioen
dollar per jaar bedroegen. Hierbij komen in de
toekomst nog de uitgaven voor het opstapelen
van de tarwe, welke ten minste 45 millioen
dollar per jaar zouden bedragen, terwijl met
de betaling van den gegarandeerden prijs van
70 ets per bushel hierbij nog geen rekening is
gehouden.
Men vreest in deze omstandigheden, zoo be
sluit het Hamburger Fremdenblatt, dat de far
mers in toenemende mate hun eigen bezit zul
len moeten prijsgeven om als pachters verder
te leven, hetgeen natuurlijk belangrijke oeco
nomische, sociale en politieke gevolgen zou
DE WINSTBELASTING 1940
Bij de Uitgevers Maatschappij Holland te
Amsterdam is verschenen een brochure, getiteld
„Wat N.V.-bestuurders van de winstbelasting
moeten weten". Zij is geschreven door den
heer A. L. F. Leverington jr., belastingconsu
lent te Amsterdam.
WELKE BONNEN?
TARWEBLOEM: Gedurende hel tijdvak
van 7 September t/m. 4 October zal
bon 71 van het algemeen distributie-
bonboekje recht geven op hel koopen
van 2 \<t ons tarwebloem of tarwemeel
of roggebloem of roggemeel of zelf-
rijzend bakmeel of boekweitmeel.
BOTER, MARGARINE EN VET: Van
24 Augustus t/m. 18 October de met
05 t/vu 12 genummerde bonnen van de
boterkaart voor boter, de met 05, 06 en
07 genummerde bonnen van de vetkaart
voor margarine of boter, de met 08 ge
nummerde bon voor gesmolten spijsvet
of boter, de met 09, 10, 11 en 12 ge
nummerde bonnen van de vetkaart voor
boter tegen gereduceerden prijs.
BROOD: Van 16 t/m. 22 September,
bonnen 6 van het broodbonboekje; deze
bonnen blijven t/m. 24 September gel
dig, de bonnen 5 t/m. 17 September.
GRUTTERSWAREN: Bon 41, algemeen
distributiebonboekje, van 7 Sept. tot en
met 4 October, voor rijst of rijste-
meel of rijstebloembon 54 algemeen
distributiebonboekje, van 7 Sept. tot en
met 4 Oct., voor havermout, haver
vlokken, gort of gruttenbon 28 alge
meen distributieboekje van 9 Septem
ber tot en met 1 November voor maizena,
griesmeel of puddingpoeder, of pud-
dingsauspoeder. Op 2 bonnen 28 kan
men tot nader te bepalen dag een pakje
maizena met een inhoud van 225 gram
verkrijgen (speciale fabrieksverpak-
king). Bon 15 algemeen distributie
boekje, van 9 September tot en met
1 November voor macaroni, vermicelli
of spaghetti.
LEVERTRAAN: Mag slechts worden
afgeleverd op recept van een arts of
tegen overgave van een, door een in
Nederland gevestigden arts, afgegeven
bon. Een grootere hoeveelheid dan 200
cc per hoofd en per week is niet toe
gestaan. Per bon mag de arts niet meer
uitschrijven dan noodig is voor 2 we
kenvoor meer personen uit één gezin
kan met één bon worden volstaan.
PETROLEUM: Petroleumzegel feriode
6", geldig van 9 September tot en met
3 November. Bon periode 4" is on
geldig verklaard.
THEE OF KOFFIE: Bon 73 (algemeen
distributieboekje)Geldig van 31 Aug.
tot en met 27 September, recht gevende
op V» pond koffie of Vt ons thee.
VLEESCH: Van 16 t/m. 22 September,
bonnen 79, 84, 89 en 94 (algemeen
distributiebonboekje) voor vleesch of
vleeschwaren, bon 99 uitsluitend voor
vleeschwaren.
ZEEP: Van 31 Augustus t/m. 24 Sep
tember bon 115 van het algemeen distri
butieboekje voor 150 gram toiletzeep
(nieuwe samenstelling) óf 120 gram
huishoudzeep, öf 200 gram zachte zeep
óf 250 gram zeeppoeder öf 125 gram
zeepvlokken öf 250 gram zelfwerkende
waschmiddelen öf 200 gram vloeibare
zeep.
Wasscherijen zullen gedurende boven
genoemd tijdvak bon 115 van hun clien
tele in ontvangst kunnen nemen en wel
één bon per acht kilogram droog wasch-
De bonnen voor extra-rantsoen geven
van 31 Augustus 1940 tot en met 24
Januari 1941 elk recht op het koopen
van een stuk toiletzeep oude samen
stelling) van gemiddeld gewicht.
Van 31 Augustus tot en met 31 Decem
ber kan op bon 116, welke tegelijk met
de textielkaart is uitgereikt, 50 gram
scheerzeep of een tube scheercrème
dan wel een pot scheerzeep worden
gekocht.
Radioprogramma
ZATERDAG, 21 SEPTEMBER
JAARSVELD. 414.4 m. NCRV-uitiendlng. 6.00
Nieuwsberichten ANP. 8.10 Schriftlezing. Meditatie.
8.25 Gewijde muziek (gr. pl.) 8.35 Gramofoonniu-
ziek. .9.15 Apollo-ensemble en gramofoonmuzick.
30.20 Arnhemsche orkestvereeniging (opn 10.30
Morgendienst 11.00 Gramofoonmuziek 11.25 Fluit,
piano en gramofoonmuziek. 12.00 Berichten. 12 15
Gramofoonmuziek. 12 45 Nieuws- en ceconomtsche
berichten ANP. 1.00 Postillons en gramofoonmuziek
2.15 Orgelconcert. 3.00 Ch ist. lectuur 3.30 Piano,
2 violen en gramofoonmuziek. 4.15 Gramofoon
muziek. 4.35 Zang met pianobegeleiding en gra
mofoonmuziek 5.15 Nieuws- en oeconomische be
richten ANP. 5.30 Vooi de jeugd. 6.15 Gramofoon
muziek. 6.30 VPRO: Bijbelvcrtellingen. 6.45 Gra
mofoonmuziek. 7.00 Vragen van den dag (ANP
7.15
8.00 Zang
chten. 7 30 Reportage of muziek. 8.CK1
ANP. 8.15 Orgelspel (opn.) 8.S5
pianobegeleiding en gr.imofoor.-
(Dultsch) 12.45 Nieuw
richten ANP. 1.00 VARA-orkest (1.45—2.00 Gramo
foonmuziek. 2.00—2.15 Berichten (Duitsehi. 3 00
Gramofoonmuziek. 3.30 Berichten (Engelseh). 3.45
Tuinbouwpraatje. 4.15 Orgelspel
(Engelse...„J
Vragen van den dag (ANP). 7 15 Gramofoonmuziek
7.30 Reportage. 7.50 Gramofoonmuziek. 8.00 Berich
ten (Duitsch) 8.15 Nieuwsberichten ANP. 8 30
Berichten (Engelseh). 8.45—9.000 VARA-orkest.
Palmboom, door Hansel nauwkeurend uitgezocht, is in
ner gedragen en er middenin opgesteld. De'waaierkruin
in o«d en vol van blad, en bezorgt daardoor alleen al den
kteenT een heimelijke vreugde. Met smaak worden den vol-
morgen vroeg de muren met groene takjes opgesierd,
'oom met enkele vetpotjes behangen. De britsen worden
vraf ïgezet en gecamoufleerd met palmtakken.
ravSel stelt voor' daf- zoodra de jury, bestaande uit de offi-
vanmiddag in de kamer komt, ze ontvangen zullen wor-
:a eeCt gezang.
larnizoen heeft gegeten en wacht nu in secties de komen
den af. Posten hebben al gemeld, dat de commandant en
aantocht is. Staal hoort in het naastgelegen vertrek
merchef roepen: Respect orde! Daar zyn dus de offi-
"eeds verschenen en hun wordt het saluut gebracht,
fca zullen jij aan de beurt zijn en zal hun kamer beoor-
d eeM-orden. De jury komt. De deur wordt geopend.
lgdrt etpotjes branden en de legionairs zitten in een halven
pond den palmboom.
Dé commandant treedt binnen. Het commando „orde" blijft
ei ïhter uit, want de meerdere wordt ontvangen door een twee-
st emmig gezang: Stille Nacht, Heilige Nacht
Zoo onverwacht en zoo vol stemming is deze ontvangst, dat
<13 officieren getroffen blijven staan in de deuropening.
Zulke kerels toch.... Natuurlijk Duitschers! Zulk een sfeer
U scheppen, kunnen zij alleen
De vetvlammetjes knetteren zacht, als de zangers even rusten
vt oor het tweede vers.
De jury luistert toe, en maakt nadat de mannen hun lied
hi Tbben gezongen, haar compliment.
Hansel is trotsch op zijn succes en Staal vindt het prettig,
c'd it er lof gesproken wordt over de bekleeding van hun kamer.
Aan den uitslag valt niet te twijfelen. De originaliteit van de
ei itree, en het plaatsen van een compleeten boom wint het,
hi iewel ook de kamers van de andere secties te loven vielen.
Hansel en zijn kamergenooten zijn de winnaars en nemen den
pi ijs in ontvangst. Sigaren en sigaretten en flesschen wijn, zijn
ai tikelen, die een legionair altijd gebruiken kan.
Aan de andere soldaten is echter ook gedacht. Enkele ser
vants hebben geld ingezameld en daarvoor geschenken ge-
loocht. En het doet hun goed. dat hun werk zoozeer door hun
rq 'nderen op prijs gesteld wordt. Ze mogen dan drilmeesters
Z^jn en in hun diensttijd veel van den legionair vergen, ze
Ibllijven tenslotte toch ook mensch. Dat blijkt bij een herdenking,
oi' bij een feest, zooals nu.
En de legionairs mogen onverschillig en onder hen mogen
otronkaards en schavuiten zijn, soms doen en handelen zij als
jp ngens, die na lange taaie lesuren op school, een dag vacantie
krijgen. Men moet dat leven onder voortdurende tucht en regels
hebben meegemaakt om de kinderlijke uitgelatenheid te kun
nen begrijpen.
Staal heeft zich tijdens het zittend wachten rond den boom
even geschaamd over het feit, dat hij, een man, gelijk een kind
liederen zal zingen om straks mogelijk beloond te worden.
Maar terwijl er gezongen werd zag hij in, dat zijn maats dit
toch om een andere- reden deden. Ze dachten terug aan hun
Heimat waar Weihnachten zoo intens gevierd werd, en ze zon
gen nu om dit Feest met een overgave, waardoor de Hollander
zijn schaamte voelde wegzinken en zich met weemoed de Kerst
dagen in huiselijken kring herinnerde.
Nu geniet hij, evenals de anderen van de rust, en de tijdelijke
vrijheid.
Zoo kan je het hier wel wennen, hé?", vraagt Hansel grin-
nekend. Het is bijna, of je thuis bent, wat?"
Bijna," bevestigt Staal, en onbewust legt hij meer in dit
woordje, dan zijn vr'iend bedoelde. Er spreekt een verlangen uit,
dat hij niet openlijk zou willen erkennen.
Als zij den anderen dag in het stadje slenteren, ontmoeten
zij een patrouille van enkele legionairs onder commando van
den sergeant, met wien Staal op kwaden voet gestaan heeft.
Dergelijke groepjes houden politie-toezicht en patrouilleeren
regelmatig door de straten.
Wal kijkt die sergeant, Gerard," zegt Hansel opeens. .,Is
dat.
Kom mee, hierheen." Staal duwt zijn vriend in een over-
N slobje dat naar het marktplein voert.
Ben je dwaas, kerel." waarschuwt Hansel, „dat wekt on-
noodig argwaan. We loopeu hem kalm voorbij."
Staal ziet in, dat het beter is dezen raad op te volgen. Onbe
merkt ontwijken was toch al niet meer mogelijk.
De sergeant stapt op hen toe, ze salueeren, nemen de houding
aan, want ze begrijpen, dat de onderofficier hun iets wil vragen.
Draagt een legionair tegenwoordig zoo zijn cravatte?",
snauwt hij. Misschien is hij nijdig, omdat hij patrouille moet
loopen, terwijl zijn collega's vrij zijn. Misschien wil hij Staal
tarten iets onbehoorlijks te antwoorden. Maar deze beheerscht
zich, grijpt naar zijn das, die enkele centimeters verschoven is
trekt ze recht.
Neem me niet kwalijk, mon sergeant," zegt hij dan.
Een volgende maal laat ik je in de prison trappen, noin
de chien!" dreigt de sergeant.
Hansel kucht. Het is een waarschuwingsteeken. Hij schijnt
z n vriend al zoo te kennen, dat hij dit alledaagsChe sein noodig
acht. Staal blijft koel, bewa»rt zijn kalmte en zwijgt. Dat is
verstandig en behoedt hem in ieder geval voor gevangenisstraf.
Ingerukt!" beveelt norsch de sergeant.
Ze gaan.
Wees voorzichtig kerel, hij zoekt je." zegt Hansel dan.
En Staal antwoordt bitter: „Het wordt tijd, dat we hier af
nokken, en op transport gezet worden naar Maroc."
„Wou je zoo graag in de campagnes het loodje leggen? Het
is hier nog een lusthof, laat je dat gezegd zijn. jongen."
„Er is allicht meer te beleven dan in dit gat."
„Maar 't is hier rustiger."
Rust, rust, verlang jij daar zoo naar?"
(Wordt vervelgdj