llieuwr jCciïtsdjf (ütmriutt
FOTO
KOlSS A°1807
ementsprijs
3 maanden in Leiden en in plaatsen
yj. ar een agentschap gevestigd is 2.35
4 week 18 ct. Losse nummers 5 ct
f bij vooruitbetaling.
Je mjen tie prijzen
5e bij el ct per regel, Ingezonden Mede-
bonds\|[ngen 45 ct_ per regeL Minimum
rak de#S«ls- Bewijsnummer 6 ot By oon-
liijyt belangryke korting
Dagelijks verschijnend Nieuwsblad voor Leiden en Omstreken
VRIJDAG 23 AUGUSTUS 1940 21e Jaargang
Bur. Redactie en Administratie:
BREESTRAAT 123, LEIDEN.
Telefoon 22710.
(Na 6 uur 23166).
Postbox 20. Postrèk. 58934
No. 6207
Persschouw
«Dp
kem'lut
strieëi
erheii
in>
ffen
lijk*
politiek
IJlen de ve:
itflad"
Int maag mo
jrypentf"
wordt d
de afbnzen lezers wellicht belang inboe-
ebb?n e in bepaalde kringen over een
rrf hl^r word* geoordeeld. Welnu, in
kunne^dblad" te Den Haag verschiJnend
aderingC' lezen we dit fraais en dat nog
dient Tartikel ten gunste van de Neder-
'ing, qnie, die zich ten doel stelt „ver-
rajn den Christelijken geest in de
zalg- (jTe lang hebben de onver-
"oleerenden en gereformeerden
taandpü een kleine minderheid vormden
hieron?en derde deel den vooruitgang
gedaan^s weer hebben zij hun strenge
prekinfopvattingen anderen opgedrongen,
onverschillig van welke ge-
doclvolstrekt buiten de politiek had
moeite hebben, twee zinnen bij
'es^! Aoeken, waarin van meer verwar-
t vooJ hlijk gegeven, dan in deze twee.
circu|n iets- De schrijver spreekt van
en gereformeerden". Wat is het
na? Zijn de „doleerenden" ook geen
d wor4rden? De „doleerenden en gerefor-
vormen, zegt de schrijver, geen
ieer Neen, dat weten zij ook wel, en
breeds het ook nooit beweerd-
ke za^ heeft „Het Ochtendblad" de uit-
daar»,een derde deel" opgediept uit de
rede van Dr. Colijn. Maar
P. J de schrijver toch wel heel slecht
bed. voordat hij schreef. Want Dr.
-ak noch over de gereformeerden,
de anti-revolutionairen, doch over
tantsch-Christelijk volksdeel. En
ilks op een massa-vergadering van
llutiionairen en Christelijk-Histori-
"sjens: we vragen den schrijver te be
en tat de „doleerenden en gereformeer-
vooruitgang hebben geremd, dat zij
uurSuifge kerkelijke opvattingen" anderen
eneveljopgedrongen", en dat „de kerk"
ceramijling door den schrijver heel rtfim
rnemii, njet buiten de politiek is ge
ver w®'-' de Protestantsch-Christelijken
frk en godsdienst onderscheiden.
estaat zijn twee; godsdienst en staat-
n huif politiek kunnen we niet scheiden.
io verwarde zinsneden uit „Het
dat men zooiets op zijn
moet lezen! nu laten voor
•tin. Dat er, onder kerkelijk Hervorm-
"Jr kerkelijk Gereformeerden anders
bleek ons wederom uit het
lorseled Weekblad „De Gereformeerde
seleiD Waarin Dr. J. Ch. Kromsigt een
talui#rd artikel schreef over Dr. Kuyper.
Tisigt heeft groote bezwaren, maar
len zoi veel waardeering. Hij zegt o.m. van
„Zijn energie prikkelde en sterk-
tot daadkracht en offervaardig-
a 't geen tast- en zichtbaar werd be-
hfckfcdBrbield en bezielde telkens opnieuw
[dentijn volgelingen die daadkracht en of-
d zieligheid. Hoewel het ontstaan der
taide kerk ons wellicht meer doleeren
taat lu-en doet dan de doleerenden
noeten wij toch ook hierin erkennen
ens waar dig voorbeeld van
concentratie op kerkelijk terrein,
jst hoe organisatie en tucht voor
itoon onmisbaar zijn, terwijl in onze
al te duidelijk blijkt, hoezeer
beide verzwakt". En dan merkt
.igt op". Dat in het parlement de
axelijke overmacht van het libera-
lAtJJbroken werd, dat het kwam tot een
I -<fcjke regeering, dat mannen uit de
Smeerde Kerken, in wie ook werkte
rX. ;gie van den leider, tot invloedrijke
doet ook duidelijk uitko-
it vrucht kan zijn van krachtige
[atie".
iet, hoe hier een geheel andere toon
Zoo behoort het ook te zijn. Christe-
alle kerkformaties behooren vooral
dagen .dicht bij elkaar te staan en
:amen dicht bij hun Heer. Wat zij
Irachtig geloof op onderscheiden ter-
:hten bereiken, legt, niet minder dan
ichillenden tot hooge posten werden
groote verantwoordelijkheid
oote taak op.
dit moet onze zorg zijn. Men
veel over de toekomst, maar er is
twijfel, of ons land nog een toe-
>u hebben zonder de Belijdenis van
'oord. En hier betaamt een nauwe
luiting van heel „het derde deel",
en za-dt gevormd door de Protestantsch-
-ijslijken.
Foto kan ons verbazen, zoo er onder de
rijn, die zulke lectuur, waarvan de
irs slecht op de hoogte zijn der toe-
i in het Christelijk kamp, op hun tafel
Neen, we zeggen dit niet als een
oi voor eigen huis". Ook wat dit aan-
ieder voor eigen geweten verzekerd,
nen zich hier soms van die schijnbaar
jllende kleinigheden voordoen. Zoo ligt
foor ons de „Geref. Kerkbode voor
•Brabant en Limburg". Ds. B. Telder,
noemt daarin de Amsterdamsche rede
Colijn. In „De Telegraaf" vond hij
'oerig verslag. Waarom moet juist dit
'orden gekozen en genoemd? Had de
(lijke pers soms geen „uitvoerig ver-
Het was geen letter korter. Nu laten
ften, dat Ds. Telder in werkelijkheid
lissing in het geheel niet de rede van
maar die van Prof. Slotemaker
femt.
(kelijk, ook in zaken betreffende de
Toeten we „de wacht houden bij het
4. BOEREN. EN TUINDERSBOND
Afd. Overijssel.
ifdeeling Overijssel van den Chr. Boe-
n Tuindersbond zal haar algemeene
ering houden op Donderdag 5 Sept. a.s.
gebouw Odeon te Zwolle. Na afdoening
,k huishoudelijke zaken zal als spreker
en de vice-voorzitter van den bond, het
I merlid, de heer Chr. v. d. Heuvel van
L? -ïaag, met het onderwerp: „Landbouw
andbouworganisatie onder gewijzigde
ndigheden". Dr. H. Berkhof, Ned. Herv.
ant te Lemele, zal ten besluite een
reetkend woord spreken over: „Onze taak
»woDe vergadering zal om 11 uur aan-
tof'
De Christelijk Sociale
Beweging
Haar beteekenis voor het
Nederlandsche volk
Het convent der Prot. Chr. Patroonscentrales
in Nederland en het Chr. Nat. Vakverbond in
Nederland, waarin de Chr. Boeren- en Tuin
dersbond, de Chr. Middenstandsbond, het Chr.
Werkgeversverbond, en het Chr. Nat. Vakver
bond reeds gedurende verscheidene jaren
onderling contact onderhouden, is voornemens
op Donderdag 29 Augustus a.s. in het Gebouw
van Kunsten en Wetenschappen te Utrecht een
vergadering te be1 eggen van het kader der
aangesloten leden.
De vergadering vangt aan om half drie.
Als sprekers zullen optreden de heer A. Sta
pelkamp, voorzitter van het C.N.V., tevens ge
durende 1940 voorzitter van het bovengenoemde
convent, de heer H. W. Tilanus te 's-Graven-
hage, prof. dr. J. R. Slotemaker de Bruine te
Wassenaar en prof. dr. K. Dijk.
Het doel der bijeenkomst is, om in dezen tijd
als convent, gezamenlijk met alle andere chr
sociale organisaties in Nederland, te getuigen
van de noodzakelijkheid en de beteekenis van
de chr. sociale beweging voor het geheele
Nederlandsche volk.
Vervroeging beursuren
Wellicht 12 uur inplaats van
1.30—2.45
De Vereeniging voor den Effectenhan
del te Amsterdam overweegt volgens het
Hbd. de wenschelijkheid, de beursuren te
vervroegen, in dier voege, dat de beurs
van 12 uur in plaats van 1.302.45 uur
wordt gehouden.
Deze maatregel, welke voor de winter
maanden zal gelden, zal er ongetwijfeld
toe bijdragen om aan de moeilijkheden,
welke door de verduisteringsmaatregelen
zullen ontstaan, tegemoet te komen en de
werkzaamheden op de effectenkantoren
zoo mogelijk voor het invallen der duis
ternis te beëindigen.
Teraardebestelling van wijlen
den heer A. R. van Nes Czn.
Onder zeer groote belangstelling heeft Don
derdagmiddag op de Alg. Begraafplaats te
Ridderkerk de teraardebestelling plaats gehad
van het stoffelijk overschot van wijlen den
heer A. R. van Nes Czn., die in de ge
meente Ridderkerk, maar vooral in zijn
woonplaatsRijsoord op verschillend gebied
zulk een vooraanstaande positie heeft inge-
Vooraf was te zijnen huize een rouwdienst
gehouden, die geleid werd door ds. D. Pol,
Geref. pred. te Rijsoord.
Op de begraafplaats voerde allereerst het
woord d s. D. P o 1, die getuigde van de innige
samenwerking tusschen den ontslapene en
hem. Hij roemde diens toewijding voor de
kerk des Heeren en de trouwe zielszorg, die
hij steeds betoonde tijdens zyn langdurig
ouderlingschap. Voorts legde spreker de
nadruk op de trouw van den overledene aan
de Kerk, ook wanneer hij geen ouderling
was. Wij zullen hem zeer missen, aldus spr,
maar wij zijn Gode dankbaar de zekerheid
te hebben, dat hij thans de eeuwige zaligheid
genieten zal.
Als schoonzoon van den overledene sprak
ds. B. W e n t s e 1, Geref. pred. te Ridder
kerk enkele woorden. Droefenis is in de
harten van de familie, omdat wij een gelief
den vader verloren hebben, maar tevens
blijdschap omdat wij weten, dat hij thans in
den Hemel is. Spreker schetste de beteekenis
van den overledene voor den familiekring,
waarin hij onder alle omstandigheden, blijk
gaf van hartelijk medeleven.
Als broeder voerde ds. J a c. van Nes
van Den Haag het woord, die uiting gaf aan
de droefheid, die ontstaan was door de breuk
die geslagen was in de familie. Spr. getuigde
van de dankbaarheid voor het medeleven en
de vele hulp van den overledene, maar van
de nog grootere dankbaarheid, dat de over
ledene thans de eeuwige heerlijkheid genie-
Met ontroerde stem getuigde de heer J. J.
van Gameren, die namens het personeel
sprak, van de bijzondere verhouding, die er
steeds bestaan had tusschen den overledene
en de arbeiders. De heer van Nes was niet
in de eerste plaats werkgever, maar patroon,
die meeleefde met zijn personeel, die deelde
in hun blijdschap en die troost bracht in ge
zinnen, waar droefheid heerschte. Dit laatste
heeft hij nog gedaan op zijn sterfdag. Spr.
wilde zich niet bezondigen aan menschver-
heerlijking, maar toch gingen zijn fouten
geheel schuil achter zijn goede eigenschappen.
Inplaats van burgemeester Crezée, die
door ziekte verhinderd was, sprak wethou
der J. Groenenboom enke1 woorden
Spr. noemde het plichtsbesef van den heer
Van Nes tijdens zijn vijf en twintigjarig lid
maatschap van den Gemeenteraad van Rid
derkerk en zijn vasthouden aan zijn A.-R.
beginselen.
Namens de besturen van de Christelijke
Scholen van Rijsoord sprak een der hoofden,
de heer P. F a b e r, die de groote liefde van
den overledene voor het Christelijk onderwijs
schetste. Hij was zich bewust -van de bijzon
dere beteekenis van het Christelijk onderwijs
en zijn wensch, tot zijn dood het Christelijk
onderwijs te mogen dienen, is in vervulling
gegaan. Twee dagen vóór zijn sterven leidde
de overledene nog een bestuursvergadering
en men was onder den indruk gekomen van
het innige gebed, dat hij toen nog voor het
welzijn van het Christelijk onderwijs opge
zonden had. De overledene moet voor allen
een voorbeeld zijn om te werken tot het einde.
Als voorzitter van de dr. A. Kuypersschool
te Ridderkerk memoreerde de heer J. J.
Fraanje de verbondenheid van die school
met den thans overledene. Veel heeft de M.
U.L.O. aan den heer Van Nes te danken. Het
was de liefde voor zijn Heiland, die hem de
kracht gaf voor zijn werk.
De A.-R. partij was vertegenwoordigd
door den heer H. van Dijk, die er den
nadruk op legde dat de overledene zijn God
diende op elk terrein en daarom ook op
dat van het politieke leven. Ook sprak de
heer v. Dijk namens den heer Van Vliet, die
zulk een trouw vriend van den overledene
was.
De heer A. L. M o 1 e n d ij k sprak namens
de Ned. mij. ter bevordering van vlasindustrie.
De overledene had zich in den kring zijner
vakgenooten vele vrienden verworven onder
jong en oud. Dit was te danken, omdat hij
als secretaris van de mij. zoovele jaren op
uitnemende wijze de belangen van zijn vak
en vakgenooten had gediend. Zijn deugden,
eenvoud en dienstbaarheid, maakten hem ge
liefd in ruimen kring. Thans worden de
vruchten van zijn arbeid geplukt.
Namens de vereeniging van vlasexporteurs
sprak de heer Heusdens een kort woord,
waarin hij zijn waardeering uitsprak voor de
nobelheid van karakter van den overledene,
waarmede hij steeds zijn medemenschen te
gemoet trad.
De heer B. Jongeling uit Den Bommel,
sprak namens de commissionnairs. Hij memo
reerde, dat, wat velen voor een onmogelijk
heid houden, bij den heer Van Nes werkelijk
heid was, om tegelijk christen en koopman
te zijn.
De heer S w e e r e van Standaarbuiten
sprak een kort woord namens de vlassers uit
Noord-Brabant.
Hierna voerde de heer A. R. v a n N e s j r.
als oudste aanwezige zoon het woord en
bracht dank aan de vele belangstellenden en
in het bijzonder aan de sprekers van dezen
middag en aan het personeel, dat den over
ledene naar zijn laatste rustplaats gebracht
heeft. Maar grooter is de dank aan hen, die
den overledene tijdens zijn leven steunden en
vriendschap betoonden, zooals de leden van
de kerk, de besturen van de scholen en van
de a r. partij, het personeel van het bedrijf
en de vele vlassers. Maar de grootste dank
kwam toe aan God voor de genade, die hij
in den ontslapene geschonken had.
Geheel in overeenstemming met de levens
wijze van den overledene droeg de plechtig
heid een sober maar indrukwekkend karakter.
SCHAAP Co.
AMSTERDAM - ROKIN 106
MOOIERE AFDRUKKEN
6x94 ets.
Hartelooze moeder te Dordt
aangehouden
Eenige dagen geleden hebben we melding
gemaakt van een Haagsche weduwe, die haar
inboedel had verkocht en haar tien kinderen,
varieerend van 6 maanden tot 15 jaar, in
den steek liet. Deze kinderen werden zwer
vende te Scheveningen en in de binnenstad
aangetroffen, terwijl de politie er voorts
achter kwam, dat de hartelooze vrouw er
met een gehuwden man vandoor was ge
gaan. Na lang zoeken is de recherche er in
geslaagd haar te Dordrecht aan te houden.
Zij heeft bekend zich van haar kinderen te
hebben willen ontdoen. Dientengevolge is zij
uit de ouderlijke macht ontzet, terwijl de
kinderen, hangende de beslissing van de
justitie, door de Voogdijraad aan de Anna-
stichting zijn toevertrouwd.
De moeder zal gerechtelijk worden vervolgd.
DE VERDUISTERING
In het belang van de naleving van de be
palingen ten aanzien van de verduistering:
Zonsondergang 23 Aug. 8 u. 49 m.
Zonsopgang 24 Aug. 6 u. 37 m.
Overzicht aan de groeve.
(Foto Meijer Den Haag)
TWEE KINDEREN TE
GELDROP VERMOORD
Het stoffelijke overschot in de
bosschen gevonden
Twee kinderen uit het groote gezin van
de familie van Hout uit de Dwarsstraat
te Geldrop, waren Zondag 11 dezer j.l.
des namiddags om drie uur per fiets van
huis gegaan. Het waren de twaalfjarige
Jan en de zevenjarige Johanna. Samen op
een fiets gezeten waren zij het laatst ge
zien bij het Eindhovensche kanaal. Gis
termiddag zijn hun lijken gevonden.
Reeds langer dan een week was de Gel-
dropsche politie in actie geweest en het on
derzoek strekte zich in alle richtingen uit.
Daar verondersteld werd, dat de kinderen in
het kanaal konden zijn gereden, werd dit af-
gedregd, doch zonder resultaat. Ten slotte
werd onder persoonlijke leiding van burge
meester van der Putt overgegaan tot afspeu
ren van den geheelen omtrek met een politie
hond en een groote schare zoekers, want in
dividueel zoeken in de bosschen was steeds
vruchteloos gebleven.
Gistermiddag om twee uur bevond zich de
rijksveldwachter Van de Vijver uit Heesch
met zijn bekenden rijkspolitiehond op de
plaats, waar de kinderen het laatst gezien
waren. Na tien minuten zoeken had de hond
de plaats van het rijwiel reeds aangewezen.
Daarna werd de hond aan den band genomen
om het geheele terrein af te zoeken. Tien mi
nuten daarna stiet hij op de lijkjes der ver
miste kinderen. Zij lagen enkele honderden
meters voorbij de Heikrekelsche brug aan de
Nuenensche zijde van het kanaal, vijftig me
ter over de Geldropsche grens, onder de ge
meente Mierlo. De lijkjes waren met hei en
takken bedekt en lagen naast elkaar.
Omstreeks half zes was het parket uit Roer
mond, de officier van justitie uit 's Herto
genbosch, de districtscommandant der mare
chaussee uit Eindhoven en de burgemeesters
van Geldrop en Mierlo ter plaatse De lijkjes
werden in beslag genomen en naar het Sint
Anna-ziekenhuis te Geldrop vervoerd, aange
zien er teekenen van een gewelddadigen dood
aanwezig zijn. Dr. Hulst uit Leiden zal Vrij
dag de sectie verrichten.
De deernis met de getroffen familie Is al
gemeen.
De burgemeester van Geldrop verzoekt
dringend iedereen, die eenige aanwijzing, hoe
gering ook, inzake dit drama, meent te kun
nen geven, hiervan bij de politie te Geldrop
of te Mierlo onmiddellijk persoonlijk aangifte
te doen.
GEMEENTE-SECRETARIS VAN KAMPEN.
In de raadsvergadering van Kampen is tot
secretaris der gemeente Kampen benoemd de
heer H. Bakker, commies-redacteur dezer
gemeente. De heer Bakker werd in 1897 te
Giethoorn geboren en begon zijn gemeentelijke
loopbaan te zelfder plaatse. In 1916 vertrok hy
naar Zwolle, waar hij achtereenvolgens bij de
afdeelingen burgerlijke stand, algemeene zaken
en financiën gewerkt heeft. In 1920 kwam de
heer Bakker naar Kampen, bij de afdeeling
financiën. In 1926 werd hij commies-redacteur.
Bovendien heeft hij tien jaar lang de verslagen
van de handelingen van den raad verzorgd.
TROTZKY'S WOELIGE LEVENSROMAN
Zijn einde even trogisch
als zijn arbeid
Ver van eigen vaderland, hetwelk hem te
klein was gebleken, in het woelige Mexico,
is Leo Trotzky om het leven gekomen door
de hand van een sluipmoordenaar; na een
bestaan, dat vol van roerigheid was, samen
zweringen, onafgebroken pogingen om door
revolutionnair geweld een nieuwe maat
schappelijke orde te vestigen, is tenslotte ook
hijzelf als offer gevallen van een terreur-
systeem, hetwelk voor niets terugdeinsde.
Leo Trotzky placht hij zich te noemen, of-
sohoon hij op deze namen geen recht kon
doen gelden. Hij was een Jood van het wijde
Russische platteland, die toen hij eenmaal
door het extreme socialistische en Marxis
tische ideaal was gegrepen, zulks geschiedde
reeds op zeventienjarigen leeftijd, toen hij
nog nauwelijks zijn middelbare schooloplei
ding voltooid had, als zoovele van zijnras-
genooten zijn al te Joods klinkenden voor
naam Leib (Levi) in het meer kleurlooze
Leo veranderde; Trotzky ging hij zich eerst
noemen, toen hij, bij een ontsnapping uit
Siberische ballingschap, zich een valsch pas
poort moest verschaffen, teneinde beter uit
de voeten te komen.
Trotzky stamde gelijk wij reeds zeiden uit
een Joodsch-agrarisch milieu; in Rusland en
Polen kwam het onder het oude regiem vrij
veelvuldig voor, dat Joden, die een zekeren
voorspoed in allerlei zaken hadden verwor
ven, hun kapitaal in landbezit verder ren
dabel probeerden te maken. De vaak zeer
achterlijke toestanden in deze afgelegen
streken werkten het in de hand, dat men op
deze manier spoediger en gemakkelijker ver
der rijk werd.
De jonge Leib heeft op zijns vaders land
bezit reeds zeer jong kennis gemaakt met de
ellende van arme en misdeelde menschen;
met daglooners, mannen en vrouwen, die om
de seizoendrukte van den oogst te helpen
aan den kant zetten, voor een matig loon en
onder harde voorwaarden zich zwaar hadden
af te sloven. In zijn zeer goed geschreven en
verbijsterend bonte autobiografie verhaalt
hij, hoe onder deze categorie van arbeiden
den dikwijls tijdelijke gezichtsstoringen voor
kwamen, tengevolge van het gebruik
ondoelmatig en zeer eenzijdig samengesteld
voedsel, dat de landeigenaars ,lnm voor
zetten.
Deze en dergelijke ergerlijke dingen
openden de oogen van dezen jongen Jood
voor veel, wat in de mensohelijke sar
leving niet den toets der rechtvaardigheid of
der menschelijkheid kon doorstaan. Hij was
een begaafde jongen van scherp verstand,
gelijk men er vele in de Oost-Joodsche krin
gen, die met ingewikkelde Talmud-disputen
elkanders intellect scherpen, pleegt aan te
treffen. Dit herinnert aan het Bijbelwoord:
ijzer scherpt men met ijzer, alzoo scherpt een
man het aangezicht zijns naasten.
Hoewel Trotzky later, door naamswijziging
en verwerping van het Israelietische geloof,
zijn afkomst heeft verloochend, heeft hij zijn
levenlang de bijzondere kenteekenen van het
Joodsche ras behouden, scherpzinnigheid die
aan listigheid grensde, een onovertroffen
arbeidslust en een taaiheid, die niet van los
laten wist, zoodra eenmaal het einddoel in het
oog was gevat en de weg daartoe was be
paald.
Deze kleine, levendige man, met de
scherpe gelaatstrekken en den onmiskenbaren
Joodschen oogopslag, heeft vanaf zijn jonge
lingsjaren, met de ijver en de felheid van een
fret zijn woelarbeid aangevat en voortgezet.
Hij heeft wat maatschappelijk kwaad was in
zijn oogen, en veelal niet alleen in de
zijne, dooh ook in die van vele weldenkende
menschen, bestreden met een haat, die
nimmer afliet. Twee malen heeft hij de bit
terheid der Siberische ballingsohap aan den
lijve geproefd; hij was als het ware een
habitué der gevangenissen, ook der afzichte
lijke Russische, die met de meest primitieve
eischen der hygiene op gespannen voet ston
den. Hij heeft door heel Europa gezworven;
in Weenen, Parijs en Londen, om maar een
greep te doen uit zijn tallooze tijdelijke ver
blijfplaatsen, was steeds zijn eerste zorg, zoo
dra hij weder een dak boven het hoofd had,
om het contact met zijn geestgenooten te her
vatten, en dan vernieuwd, als een fanatisch
apostel van een nieuwe wereldorde, zijn zelf
opofferende taak weder aan te vatten.
Verre is het van ons, dezen Trotzky, die
zelf ontzaglijk veel heeft geleden, doch ook
door bloed en tranen gegaan is, zonder zich
om zijn ontelbare slaohtoffers te bekomme
ren, te willen verheerlijken, of ook maar op
een voetstuk te willen verheffen. Doch de
eerlijkheid gebiedt ons, te erkennen, dat hij
alles wat hij was en wat" hij bezat zonder
restrictie heeft geofferd, tot zijn gezinsleven
toe, voor iets wat hem in zijn jeugd reeds als
een heilig ideaal voor oogen was verrezen:
de verheffing van het leven der arbeidende
massa, het scheppen van een nieuwen, socia-
listischeri staat. Onder dit lioht bezien mag
men hem gerust een martelaar noemen, doch
dan van hetzelfde soort, als Robespierre in
zijn tijd is geweest, een onwrikbaar mensch,
die voor niets terugdeinsde, om de verwe
zenlijking van een fanatiek nagestreefd
denkbeeld aan zijn tijdgenooten te schenken,
of desnoods met geweld op te dringen.
In Londen, tijdens een zijner tallooze uit
wijkingen, heeft hij met Lenin en Kroepskaja,
diens vermaarde echtgenoote, kennis ge
maakt en vriendschap gesloten. Na de mis
lukte Octoberrevo mie, het bekende bloedige
drama van 1905, was het de revolutie van
1917, die aan deze beide toekomstige groot
meesters van den Russisohen opstand de ge
legenheid heeft geboden, hun oude vader
land opnieuw te betreden.
De nauwe samenwerking met Lenin is
Trotzky's trots, doch tevens het begin van
zijn verdere levenstragedie geworden. Stalin
en hij waren de aangewezen erfgenamen van
Lenin's politieke nalatenschap. Men weet,
dat tusschen deze beide mannen al spoedig
diepgaande beleidsverschillen aan den dag
traden, die men kan kenmerken als een uit
eenloopend inzicht over de naaste doeleinden
der Russische revolutie. Moest eerst van
Rusland het onneembare bolwerk van een
nieuwe orde worden gemaakt, of was het
consolideeren der inwendige verhoudingen
in de Sovjet-Unie niet anders dan een om
weg, en moest men onvervaard en onverdro
ten rechtstreeks aansturen op de wereldrevo
lutie, die al dien Russen, naar Lenins voor
zegging, als de poort der toekomst voor
oogen stond?
Op dit Shibboleth is de samenwerking tus
schen Trotzky en Stalin gestrand; laatstge
noemde heeft, gelijk men weet, het terrein
behouden, en successievelijk al zijn tegen
strevers, den een na den ander, naar Siberië,
naar het buitenland, of naar den dood ver
wezen. Het woord Trotzkiïsme is voor Stalin's
„rechtzinnige" aanhangers een verzamelbe
grip voor al wat te verafschuwen was ge
worden.
Trotzky zelf heeft, nadat hij in Turkije zijn
laatste ballingschap was begonnen, nimmer
meer Russisch grondgebied betreden. Als een
verontrust en geplaagd mensch werd hy
nergens geduld, en waar men hem nog, ge
lijk bijvoorbeeld in Noorwegen en Frankrijk,
tijdelijk asyl verleende, daar maakte hijzelf,
door nimmer zijn woelarbeid te laten varen,
verlenging van dit voorrecht tot een onmoge
lijkheid. Tenslotte was het de nieuwe wereld>
was het Mexico, dat hem tot zich riep, omdat
het in hem den grooten bolsjewistischen strij'
der wensohte te eeren. Doch reeds bij zijn
aankomst ginds werd hij door de Stalin-
aanhangers fel naar het leven gestaan; in
deze milieu's kent men geen middenweg. On
danks het nauwe toezicht, waarmee hij was
omringd, en de waakzaamheid van zijn privé
lijfwaoht, heeft de partijhaat, waarin hij zelf
zulk een sterk aandeel had, hem tenslotte
toch weten te achterhalen. Zijn leven is even
gewelddadig geëindigd, als het vanaf zyn
jongelingsjaren geweest was. Ondanks de
aanzienlijke persoonlijke offers, in dezen
strijd zonder adempauze door dezen man ge-
braoht, geldt ook voor hem het tragische
woord, dat wie wind zaait storm zal oogsten.
Toch zal de historie van het nieuwe Europa
niet kunnen worden geschreven zonder dat
men aandacht schenkt en recht doet weder
varen aan dezen kleinen Jood van de verla
ten Russisohe gr a an vlakten, die in vele din
gen, helaas ook in het kwade, boven ontel-
baren van zijn tijd- en strijdgenooten hoog
was uitgerezen.
Heerengrachi 475 Amsterdam C
Vraagt tarieven voor
LEVENSVERZEKERING
LIJFRENTEN PENSIOENEN
TRANSPORTBANDEN
DRIJFWERKEN DRAAGROLLEN
A I I 6R0NIN6EN
A.U.ljoekholt Sd
ERHARDT DEKKERS
Reeders en Cargadoors
ROTTERDAM
De regeling inzake de kost
winnersvergoeding
T.a.v. verwanten van gesneuvelden
en vermisten
Het hoofd van het afwikkelingsbureau
van het departement van defensie heeft
aan de burgemeesters in den lande een
circulaire gericht betreffende kostwin
nersvergoeding, waaraan het volgende
wordt ontleend:
Den termijn, gedurende welken aan de
verwanten van overleden of vermiste
militairen kostwinnersvergoeding kan
worden doorbetaald ingevolge de circu
laires van den Opperbevelhebber van
Land- en Zeemacht van 30 Mei en 19
Juni 1940, wordt verlengd tot en
met 31 Augustus 1940. Heeft het
overlijden plaats gehad na 17 Augustus,
hetzij vóór of op 31 Augustus 1940, hetzy
later, en acht de burgemeester redenen
aanwezig de vergoeding nog eenigen tijd
na 31 Augustus 1940 of na den datum van
overlijden uit te keeren, dan dient de
burgemeester daartoe een voorstel te
doen.
Gewonden
Voor zoover gewonde en verminkte mili
tairen zich niet meer in werkelijken dienst
bevinden, zal de kostwinnersvergoeding
slechts mogen worden doorbetaald, indien te
hunnen aanzien een geneeskundige verkla
ring wordt overgelegd, waaruit blijkt, dat
zij als gevolg van hun verwonding nog niet
in staat zijn loongevenden arbeid te verrich
ten. Overlegging van zulk een verklaring be
hoort telkens bij de eerste betaling in elke
maand te geschieden; voor het eerst bij de
eerste uitbetaling in September 1940. Zoo
danige verklaring kan achterwege blijven,
indien bij den burgemeester bekend is, dat
de aard van de verwonding of verminking
geen twijfel laat omtrent de arbeidsonge
schiktheid van den militair.
Militairen bij den Opbouwdienst
Ten aanzien van de militairen, die op of
na 1 Augustus 1940 bij den Opbouwdienst zijn
opgekomen, wordt de kostwinnersvergoeding
in het algemeen vastgesteld op het bedrag,
hetwelk laatstelijk tijdens het verblijf in
werkelijken dienst bij de gemobiliseerde
weermacht werd genoten. Verhooging of
verlaging van vergoeding mag slechts ge
schieden, indien dit o.a. als gevolg van ver
anderde gezinsomstandigheden, ook bij een
onafgebroken verblijf in werkelijken dienst
zou zijn geschied. Met de inkomsten, welke
de militair mogelijk heeft gehad in het tijd
vak, liggende tusschen zijn vertrek met groot
verlof en zijn opkomst bij den Opbouwdienst,
wordt geen rekening gehouden. Van de aan
vragen om vergoeding worden nieuwe staten
van inlichtingen opgemaakt, die met de be-
taalstaten op de gewone wijze worden inge
zonden. Aanvragen om vergoeding in de ge
vallen, waarin tijdens het verblijf bij de ge
demobiliseerde weermacht geen vergoeding
werd genoten, moeten aan het Hoofd van het
Afwikkelingsbureau door den burgemeester
ter beslissing worden voorgelegd.
Bijzondere gevallen
Ten aanzien van hen, van wie bij de bur
gemeesters bekend is, dat zij indertijd met
groot verlof zijn gezonden op grond van een
door hen overgelegde verklaring, dat zij niet
ten laste van de gemeenschap zouden komen,
kan in het algemeen ter zake van hun ver
blijf bij den Opbouwdienst geen kostwinners
vergoeding worden toegekend. Acht de bur
gemeester in een bijzonder geval redenen
aanwezig om van dezen regel af te wijken,
dan doet deze daarvan met opgaaf van rede
nen en onder overlegging van een staat van
inlichtingen een voorstel aan genoemd hoofd
van het Afwikkelingsbureau.
Het komt wellicht voor, dat nog kostwin
nersvergoeding wordt uitgetaald ten aanzien
van een militair, die huiswaarts is gekeerd
en niet valt onder één der hiervoor genoemde
groepen. Dit geval zal zich b.v. kunnen voor
doen indien de burgemeester geen opgaaf
heeft ontvangen van vertrek met groot ver
lof van den desbetreffenden militair. Daar
om acht het hoofd van het afwikkelings
bureau voornoemd het noodig dat door de
burgemeesters wordt nagegaan of in de ge
vallen, waarin vergoeding wordt uitgekeerd,
nog wel aanspraak op vergoeding bestaat.
Daarbij wordt o.a. gedacht aan de krijgsge
vangenen, die vrijwillig in den vreemde zijn
achtergebleven. Ook te hunnen aanzien is het
recht op vergoeding vervallen.
9400 gestolen
Brutale diefstal te Amsterdam
In den nacht van Woensdag op Donderdag
heeft een dief kans gezien zich in een café op
den hoek van de Nassaukade en de Bosboom
Toussaintstraat een geldbedrag van ongeveer
9400 toe te eigenen. De eigenaars, die reeds
te bed lagen, hadden dit geld in een geldkistje
geborgen, dat in hun slaapkamer geborgen was
De dader heeft zich in het holst van den nacht
door een tuimelraam toegang tot het perceel
verschaf l en de slaapkamer binnengedrongen.