WOENSDAG 21 AUGUSTUS 1940
Tusschen Amstel en IJ
Geen vat op het hart des volks. Behoefte
ggji principieel houvast. Bezorgdheden en
angsten. Niet „ingraven".
(Van on2en Amsterdamschen redacteur.)
De Nederlandsche Unie schijnt in de hoofd
stad nog maar ternauwernood ingeburgerd.
Bekend is ze hier wel. Velen spraken er over
Ook ontbreekt het niet aan fraaie aanbeve
lingen in den vorm van artistieke affiches op
det aanplakzuilen, doch deze vorm schijnt
meer aandacht te trekken dan de inhoud, die
naar veler oordeel vaag en weinig zeggend is.
Van de actie voor de Nederlandsche Unie.
die in de residentie en elders aanleiding gaf
tot geestdriftige artikelen in bepaalde bladen,
is hier uiterlijk niets te bespeuren 't Kan
zijn, dat veler harten door de nieuwerwetsche
Unie-idee zijn overmeesterd, maar dan geldt
te dezen aanzien toch niet het oudenvetsche
spreekwoord: „Waar het hart vol van is, daar
loopt de mond van over". Want in de dagelijk-
sche conversatie neemt de Unie weinig of geen
plaats in.
In het Concertgebouw heeft de Nederland
sche Unie onlangs een vergadering gehouden.
Men scheen daar nog al genoegelyk bijeen te
zijn. Het was een compleete feestavond: zang,
muziek, bloemen, vlaggen! Een en ander in
zonderling contrast met den ernstigen toe
stand, waarin ons vaderland sedert 10 Mei
verkeert.
i .tusschen heeft deze vergadering het
- v_ kig gevolg gehad, dat veler oogen zijn
geopeud voor het gevaar, dat in de Neder -
is cc Unie,schuilt voor ons volkskarakter,
v het ;-2cifiek-Nederlandsche, dat ons volk
niet - naam maar inderdaad kenmerkt. Ook
A keei -oen niets dan respect voor de drie
he*ren peisooolijk, die de beweging od touw
hbbt" Sezc-.. Hoe meer het driemanschap ech
ter het' woord vc1. des te sterker komt men
ender a?n indruk vö- de noodzakelijkheid
van vaste beginselen.
De vergaöenr'S - "i de Apollohal hebber,
de behoefte aan,-1.'. P-"''ei nouvast in
oezen zorgeiiikc'i teri. Ntet
door uiterlijk vertoon. Antirevolutionairen en
Christelijk-Historischen zijn afkeerig van niet
passende vlaggenversiering en van luidruchtig
gezang. Verweerd als we ons thans gevoelen
komt eerder de neiging op om de harp aan
de wilgen te hangen.
Intussclien heerschte in de drie vergaderin
gen wel een ernstige, doch geen sombere
stemming. Er was zelfs opgewektheid in het
samenzijn der duizenden, die in zoo menig
opzicht sterk uiteenliepen, doch in het ge
meenschappelijk grondbeginsel zich harmo
nisch één wisten.
Tegenover de lauwheid en eenzijdigheid,
die de Nederlandsche Unie, althans in onze
stad, kenmerkt, valt te meer op de sterke
belangstelling, die zich aanstonds voor de
bijeenkomsten in Apollohal openbaarde. Het
Provinciaal Comité van A.R. Kiesvereenigin-
gen in Noord-Holland, dat tot de heeren Dr.
H. Colijn en Prof. Dr. J. R. Slotemaker de
Bruine het verzoek richttee in een vergade
ring ie komen spreken, heeft voor deze samen
komst slechts weinig propaganda behoeven te
maken. Men wachtte op voorlichting en het
bestuur van het Provinciaal Comité heeft dan
ook het juiste oogenblik gekozen.
Eén enkele kennisgeving aan de kies-
vereenigingen, één simpel bericht in onze
pers..1., en de stroom van aanvragen, voor
het leenuwendeel uit de provincie zelf, kwam
in beweging, zoodat het ongek«»e telt dah
voordeed, dat drie vergad. achter el
kander moesten word engehouden oin ieder,
die een plaats vroeg, tevreden te stellen. Voor
de sprekers beteekende dit. een bijzondere
prestatie en aan de organisatie der samen
komsten werden meer dan gewone eischen
gesteld, doch alles verliep vootreeffelijk. Het
was een dankbaar, toegewijd gehoor, dat tel
kens de groote ruimtes in bezit nam en het
was een niet minder dankbare taak, naar ons
bleek, om voor deze bruisende belangstelling
de bedding te hebben gegraven
Ten blijke van den ernst des tijds mag wel
dienen de onrust, die zich in den nacht van
Maandag op Dinsdag van een groot deel der
bevolking meester maakte. Duizenden bewo
gen zich in het Westen der stad door de
donkere straten en langs de duistere grach
ten, omdat men het in huis niet kon uit
houden.
Dreigend weerklonk de bominslag in den
tuin van het Wilhelmina-gasthuis en op een
paar andere plaatsen. Hel flikkerden hier en
daar de branden. Het was een angstige ge
waarwording voor de talloos velen, die deze
schokkende gebeurtenissen zoo dichtbij mee
maakten en vanzelf het meest voor hen. die
er direct door werden getroffen.
De strenge winter, de fraaie voor-zomer en
de koele hondsdagen van 1940 zullen lang in
de herinnering blijven voortleven. Wat de
laatste periode betreft, waarin wij ons thans
bevinden, is het begrijpelijk, dat. verhoudings
gewijze, slechts enkelen de stad voor vacantie-
reizen verlaten. En als men gaat, is men spoe
dig terug. Vroeger was „iedereen" uit de
uitdrukking was overdreven, want er bleven
altijd nog wel eenigen in de stad thans
spreekt bijna niemand over uitstapjes. Er zijn
gansch andere dingen, die hoofd en hart ver
vullen. Zelfs van der. ba: talen Hartjesdag
kwam ditmaal niei-s teerecht; op zichzelf niet
te betreuren.
Langzamerhand komt het v. erks 'oen op
het gebied van beginsel-studie en -propaganda
weer in het zicht. Daar zijn er. die zi 'h wil
len „ingraven" en van oordeel zijn, dat dit de
~hesfe-itevêrfrktf«diT3g jn de komende maanden
is. Onjuist komt deze opvatting mij voor! Zoo"
goed mogelijk moet de principieele '-■ak, die
vooral in donkere dagen aangewezen wor
den vervuld.
Moge ook in de naaste toekomst bij al het
geen in deze dagen devalueert, het goud des
geloofs glanzen en bekoren, uitdrijven tot het
betrachten van den plicht om aan den op
bouw van ons volksleven mee te werken. Me
den truffel der Schrift in de hand.
FRISO
Bommen op Nederland
Het A.N.P. meldde gisteren:
In den afgeloopen nacht zijn twee bom
men gevallen in weideland in de gemeen V
Tietjerbsteradeel. Er is geen schade aange
richt
In Harderwijk kwamen tien bommen neer; ei
kwamen geen persoonlijke ongelukken voor
P.ersoneel van de bier te lande gestationneer
de Ordnungspolizei heeft een inzamelir g ge
houden ten bate van het Duitsche Roode Kruis,
die 2554,95 r.m. heeft opgebracht. Het bedrag
is reeds naar Duitschland verzonden.
Financicele tegemoetkoming aan
vluchtelingen
Tor wegneming van klachten
De commissie burgerbevolking heeft blij
kens een circulaire van den secretaris-gene
raal, wnd hoofd van het departement van
binnenlandsche zaken, aan de gemeentebestu
ren medegedeeld, dat de toepassing van
het bepaalde inzake steunverleening aan
vluchtelingen enz. aanleiding heeft gegeveD
tot verschillende klachten.
Deze klachten zijn hel gevolg van het feit
dat aan vluchtelingengezinnen, die in eigen
huisvesting voorzagen, aanvankelijk een be
drag aan steun werd uitgekeerd volgens de
inkwartieringsregeling, en later hel m den
regel veel lagere bedrag, dat in overeenstem
ming is met de ter plaatse geldende normen
voor de armenzorg.
Gebleken is dat de armenzorgsteun. vooral
in de kleinere gemeenten met het oog op de
bijzondere behoeften der geëvacueerden veelal
te laag is.
Weliswaar mag worden aangenomen, dat
de levensstandaard in de kleine gemeenten
van het platteland lager is dan die in de
groote stadsgemeenten, doch men mag daarbij
niet over het hoofd zien. dat de armlastigen
op het platteland volkomen ingeleefd zijp in
de plaatselijke omstandigheden en veelal de
huizen der laagste huurklasse bewonen, ter
wijl daarentegen de uit een groote stad af
komstige gezinnen een andere leefwijze ge
wend zijn en zich dus niet zoo spoedig aan
de leefwijze op het platteland zullen hebben
aangepast. Bovendien zijn veelal voor de
vluchtelingen alleen woningen beschikbaar
van een hoogere huurklasse dan die, welke
door de plaatselijke armlastigen worden be
woond.
Er bestaat daarom wel aanleiding om
vluchtelingen, die wegens woningnood in
hun oorspronkelijke verblijfplaats, ge
noodzaakt zijn een woning in vreemde
omgeving te betrekken, eenigermatt
financieel tegemoet te komen en wel.
door hen een bedrag aan steun uit te
keeren. volgens de door het rijk goed
gekeurde steunregeling voor de ongeor
ganiseerae werkloozen en bovendien vooi
ie gevallen, waarin de gemeente var
herkomst ten aanzien van die steunrege
ing m een hoogere klasse is geplaatsi
lor de vluchtoord-gemeente, den steun m
ie- gemeente te verhoogen mei hel
nalve verschil var den totalen steup m
beide gemeenten.
Ten aanzien van de oorlogsslachtoffers, die
thans tot werkloosheid zijn gedoemd, dient
ernaar gestreefd te worden hen zoo spoedig
uiogelijk weder onafhankelijk te maken van
den overheidssteun, en in verband daarmede
den arbeidslust op te wekken, het wnd
hoofd vao het departement acht het daarom
gewensebt dat de inhouding dei eigen ver
diensten. uit arbeid verkregen, wordl beperkt
tot twee derden dei netto uit den arbeid van
qile gezinsleden verkregen inkomsten.
Aangezien de uitbetaling van den wekelijk-
:hen steun niet bij alle gemeenten op den
zalfde dag der week geschiedt, wordt de
iiisangsdatum dezer nieuwe regeling bepaald
op o'ien der eerstvolgende wekelijksche uit
betaling.
AAN DE GEVOLGEN OVERLEDEN
In het Zuiderziekenhuis alhier is overleden
de 2-jarige A. Dikmans uit de Hilledwars-
sfraat, o ie Zaterdag j.l. in de ouderlijke
woning o<- u theepot omver had getrokken en
ernstige brandwonden had gekregen.
GEEN VERHOOGDE WEGENBELASTING
MEER VOOR AUTO'S MET GAS
GENERATOREN
De Motorrijtuigenbelastingwet legt in art 3a
den gebruikers van motorrijtuigen, welke niet
door benzine worden voortbewogen, een ver
hoogde wegenbelasting op. Op deze wijze ver
schaft de schatkist zich een compensatie voor
de derving van inkomsten uit de benzine
belasting, tengevolge van het gebruik van
Dieseloliemotoren e.d. Op het oogenblik gaan
vele autobezitters, vooral exploitanten van
vrachtauto's, gedwongen döor het gebrek
benzine, er in zekeren zin onvrijwillig toe
hun wagens om te bouwen voor het gebruik
van houtgas, kolengas, e.d. Deze menschen
voelen uiteraard de verhoogde wegenbelasting
als een onbillijkheid, in aanmerking nemende
de kosten en het ongemak aan den ombouw
verbonden.
De A.N.W.B. heeft samen met anderen deze
aangelegenheid onder de aandacht van
autoriteiten gebracht. Naar aanleiding c
van heeft de secretaris-generaal van het
partement van financiën thans bepaald, dat
artikel 3a van de motorrijtuigenbelastingwet
voorloopig buiten toepassing blijft voor motor
rijtuigen, uitsluitend ingericht voor aandrij
door hout- kolen- of turfgas, zoodat voor
wagens wegenbelasting wordt berekend vol
gens hetzelfde tarief als voor motorrijtuigen,
die op benzine rijden.
Het besluit is reeds in werking getreden.
van waterstaat heeft ten aanzien van het be
roep, ingesteld door de Nederlandssche Spoor
wegen, tegen de beschikking van de commissie
Autovervoer Personen, waarbij aan L Ringel-
berg, te Usselmonde, vergunning Is verleend
voor het exploiteeren van autobussen in de
uitoefening van autobusdiensten tusschen: I.
Zwijndrecht en Hellendoorn over Rotterdam.
Gouda, Utrecht, Apeldoorn en Rijssen, en 2.
IJsselmonde en Hilversum over Rotterdam,
Gouda en Utrecht, beide diensten uit te
oefenen op Zondag om de 14 dagen, uitsluitend
tot vervoer van bezoekers, onderscheidenlijk
van het sanatorium te Hellendoorn en van het
sanatorium Zonnestraal te Hilversum, be
sloten: met handhaving van de bestreden be
schikking van de commissie aan de daarbij
verleende vergunningen alsnog deze voor
waarde te verbinden dat vervoer van sana
toriumbezoekers met de beide diensten alleen
mag plaats vinden op den heenweg: uit plaat
sen, gelegen vóór Rotterdam, en op den terug
weg: uit Hilversum en Hellendoorn, naar
plaatsen, gelegen voorbij Rotterdam.
Het Rijksbureau voor de voedselvoorziening
in oorlogstijd maakt bekend, dat aanvragen
voor vergunning tot het koopen en verbrui
ken van benzine of benzol als motorbrand
stof voor tractoren en stationnaire motoren
ten behoeve van land- en tuinbouw voor de
maand September 1940 uiterlijk 24 Augustus
a.s. moeten zijn binnengekomen bü het Rijks
bureau voor voedselvoorziening in oorlogs
tijd, afdeeling 2 d., Alexanderstraat 19. 's-Gra-
venhage.
De aanvragen moeten ingediend worden op
de bekende rose b 1-formulieren, die aan allo
distributiekantoren verkrijgbaar zijn.
Nadrukkelijk wordt onder de aandacht ge
bracht, dat voor één en dezelfde distributie-
maand slechts één aanvrage mag worden
ingediend.
Het inzenden van dubbele aanvragen kan
ertoe leiden, dat de aanvnger van verdere
distributie dezer motorbrandstof wordt uit
gesloten.
OPGRAVINGEN BIJ TUBBERGEN
Op tien minuten aistands van het dorp
Tubbergen in „de Haar" worden thans onder
leiding van dr. C. C. W. J. Hijszeler, conser
vator te Enschede, oudheidkundige opgravin
gen verricht.
Men is bezig op een terrein van de familie
Rassche een grafheuvel, welke vermoedelijk
uit den Steentijd dateert, bloot te leggen (ten
minste 10 eeuwen voor Christus). Tot nog toe
werden uit dezen heuvel twee urnen gehaald
Vlak in de buurt van dezen grafheuvel be
vindt zich een afzanderij. waaruit in den loop
der jaren reeds verschillende van „dee pot
ten" zooals de volksmond hier de urnen
pleegt te noemen, te voorschijn zijn gekomen.
Meestal werden ze echter door de schop van
den zandgraver stuk gestooten, of waren ze
door de wortels var, de tot voor enkele jaren
op dit terrein gegroeide dennen vernield. Ook
de grafheuvel zelf was geschonden, want juist
in het midden, op welke plaats zich meestal
ook urnen bevonden, heeft men een tien of
vijftien jaar geleden een gat gegraven.
De blootlegging van dezen grafheuvel en de
kennis van de over deze gemeente verspreide
grafvelden, o.a. te Fleringen, Haarle en Vasse,
bewijzen wel hoe reeds vele eeuwen vóór het
begin onzer jaartelling Twente een bewoond
gebied was en dat de streek hier, getuige de
vele overblijfselen, zeker niet het minst bevolkt
is geweest
BUITENMAN TE AMSTERDAM BEROOFD
Een inwoner van IJsselmonde was in ae hoofd
stad en bezocht enkele café's. In één der café's
kwam hij te praten met een Amsterdammer,
waarmee hij vervolgens naar nog enkele gele
genheden trok De Amsterdammer, die de dikke
portefeuille en het horloge van den buitenman
had opgemerkt, viel hem op de Reeuliersgrach"
waar het vrij donker was, plotseling aan De
buitenman verzette zich echter heftig, waaraoor
de aanvaller zich met slechts wat los geld en
het horloge tevredeD moest stellen De dikke
portefeuille kreeg hij niet te pakken De politie
van de Stadhouderskade is er in geslaaed den
dief aan te houden Het bleek een oude bekende
van de politie te zijn
In Februari van dit jaar werd in café De
Kroon te Amsterdam een geanimeerd carnavals
feest gehouden De band bracht de nieuwste
schlagers ten gehoore en er heerschte een gezel
lige stemming Een van de bezoekers, die eenige
liederen ten gehoore had gebracht, had kans
gezien om een trompet van de piano mee naar
huis te nemen. Dezer dagen dacht hij het instru
ment te kunnen verkoopen, doch hierdoor kwam
de zaak aan het rollen. Door de politie is de
arust in zijn woonhuis aangehouden en naar het
bureau Singel overgebracht Hier heeft hij een
bekentenis afgelegd.
KIND VERDRONKEN
Te O u d-B e ij r 1 a n d is een kind van J. K.
dat in de kinderwagen achter de ouderlijke
woning lag door de wind terecht gekomen in de
sloot. Toen men na eenige oogenblikken het
bemerkte, werd door toegeschoten hulp het
kind op het droge gebracht en bleken de
levensgeesten al geweken te zijn. Medische
hulp mocht jammerlijk niet meer baten. Het
kind was 4 maanden oud.
LANDMACHT
Bij besluit van generaal-majoor N. T. Carstens
daartoe gemachtigd door den bevelhebber van de
Dalenoord Co.. Kneedweg 4!
Rechtszakere=
Hel drama le Scherp j
Gisteren heeft de rechtbank te
spraak gedaan in de moordzaak t
zeel. De dader, de 39-jarige krai
te Scherpenzeel H. C. v. R., werd'met
tot vijf jaar gevangenisstraf met
den tijd in voorloopige hechtenis <p
Uit het onderzoek was geblekefad H
geruimen tijd een ongeoorloofde ver
het slachtoffer V., moeder van aq> w
had onderhouden, waarvan achter d der
van de vrouw afwist Alles ging!
een gegeven dag v. R. ruzie met de TenÉ
over een prulmenboompje in den tgn j
vroegere woning. De echtgenoot va
had dit boompje laten weghalen g vi,
stemming van den krantenbezorgevee'
Van R. zon op wraak en in den
den 24sten April verschafte hij jde 1
tot de woning van de vrouw, die ue
in bed aantrof. Met een revolver,;
een soldaat gestolen had, schoot hi
dood. Het wapen werd later in j
teruggevonden. Uit het psychiatn
was gebleken, dat verdachte mini
ningsvatbaar was.
De officier van justitie had t
«straf van zeven jaar geëischt
■r
I Co
Radioprogramn;
DONDERDAG 22 AUGU!
JAARSVELD. 414.» m. AVRO-Ultzeni
richtei ANP, grarr.ofoonmuziek. 8.30
Gramoioonmuziek 10.00 Morgemvijdii nn
ifconi. uzKk. 10.30 Voor dl vrouw an
11.00 Huishoudelijke ist
voordi
AVRO-Ae
Da Capo-
12,45 Bericht!
solisten (In de pauze
schijnwerper"). 4.00 Disco-causeri
monlsch kwartet 5 30 AVRO-.,
so List en de Meiody Sisters. 6.3i
ANP. 8.15 Om»
tairen diensi i
t-kolonel G. E.
en £ol:stendn, j
kker. vroeger en nu'
- m 10.15—10.30 Berbe,t
luzlek. 3.j0 Mar
ek 11.15 Berichten (Engïnsli
Gramofoonmuzle*. 11 so Gooilanders. li-ViT
(Duitsch) 12 45 Berichten ANP. p
luziek. 2.W jet 2
gramofoonm
Berichten - Eng^lsch) 3.50 Gramot» V0
5.00 Berichten Duitsch). 5.15 Berichten?
n) 6.15 Beripver
izick. 7.00
NCRV-Harmonle-, kes» i
gelsch). 6.30 Grar.^oon
C-.' 15 Ben.hten. 7.30 1
8.5v Berichten iDuitsch)8.1Ugelc
i- 8.30 Berichten (Engelsch). 8 4.il6, I
pianobegeleiding. 8.15 Berichten (E o kl
Gramofoonmuziek. 10.00 Berichten (DuiL„h
Berichten ANP. 10.30—10.45 Berichten f0U
Bij den oogst op het Zeeuwsche platteland. De kinderen van de daglooners mogen op het veld de aren komen
.lezen", - Jong Zeeland aan den arbeid (polo p„.Holl»n<D
Jk heb m'n wagen volgeladen". Padvinders en weipen uit Bloemendaal ste
Overveen vol goeden moed op weg naar hun kamp in Laren n
(Foto Pax-Holle
ln tegenwoordigheid van Mussolini zijn de werken
tot regeling van den loop der rivier de Tiber
officieel beëindigd. De Duce op de eere-tribune
{Foto WoltbiM)
Op zoek naar parachutisten. De
vrijwilligers, die in Engeland zich voor
deze speurdiensten hebben aangemeld,
maken daartoe op de Theems gebruik
van kleine motorbooten
(Foto Weltbild)
De HoHandsehe zindelijkheid U nog altijd spreekwoordelijk en zeker
in Zeeland. De vrouwen van 's Heerarendskerke gaan prat op het
vriendelijk aanzien van haar w.oningoa (Foto Pax-Holland)
Nu de aanvoer van Engelsche steenkool in Denemarken Is
va"en, heeft Duitschland deze leverantie overgenomen -
lossen van een Duitsch kolenschip in de haven van Kopenhj
(foto Wel