De verovering van Somaliland door Italië
WOENSDAG 21 AUGUSTUS 1940
Behalve Berbera ook andere
successen
In zijn weermachtsbericht no. 73 meldt het
Italiaansche hoofdkwartier het volgende:
Na den laatsten tegenstand van de vijande
lijke achterhoede te hebben overwonnen,
hebben onze troepen gistermiddag 19 Augus
tus Berbera, de hoofdstad van Britsch-
Somaliland bezet. Alvorens zich aan boord
van de schepen te begeven, hebben de
Engelschen een deel van de stad in brand
gestoken. Een geheele compagnie kameel-
lijders, goed bewapend en uitgerust, heeft
zien aan ons opperbevel te Hargeisa overge
geven en de wapens neergelegd.
Te Gallabat heeft een van onze bataljons
bij verrassing een aanval gedaan op vijande
lijke afdeelingen welke verslagen werden,
waarbij voertuigen en munitie werden be
machtigd en gevangenen gemaakt
De vijandelijke luchtaanvallen op Neghelll,
Mogadiscio, Bardia Merca en Genale hebben
geen slachtoffers gemaakt en geen schade
van beteekenis aangericht
In Noord-Afrika heeft de vijand het hospi
taal van Derna gebombardeerd waarbij van
de verpleegden een gedood en 22 gewond
werden.
Een duikboot van onbekende nationaliteit
is op een van onze mijnversperringen in de
Dodecanesos geloopen Een groote olievlek op
de plaats van de ontploffing doet vermoeden,
dat de eenheid gezonken is.
Ds strategische en commercieele
beteekenis der overwinning
De verovering van Britsch Somaliland heeft
in Italië groote geestdrift verwekt In poli
tieke kringen stelt men in het licht dat de
zegepraal pas na het overwinnen van de
allergrootste moeilijkheden mogelijk
worden. Engeland heeft voor het uitbreken
van den oorlog verklaard, dat het in Abessi-
nië in zekeren zin een geesel in handen heeft
want het zou, naar het beweerde, Engeland
gemakkelijk vallen Abessinië binnen te ruk
ken. In werkelijkheid echter heeft het fas
cistische Italië stelselmatig er'naar gestreefd
Abessinië tot een actieve stelling te maken,
opdat het op alle mogelijkheden zou zijn
voorbereid. Zoo is Abessinië van belegerde
tot belegeraar geworden.
Wat de verrichtingen in Italiaansch Afrika
betreft, zegt men in politieke kringen, dat het
optreden ten doel had de beide groote engten,
t.w. Straat Soedan en Straat Bab-el-Mandeb,
voor den vijand onbruikbaar te maken. Daar
toe moest eerst de wig van Somaliland uitge
schakeld en dit bruggehoofd voor Engelsche
oneraties weggenomen worden. Op 5 Augus
tus begonnen de groote operaties in Somali
land, die thans hun gelukkige einde gevonden
hebben met de verovering van Berbera.
Wat het verlies van Britsoh Somaliland
strategisch voor de Engelschen beteekent,
kan, zoo verklaart men volgens het D.N.B. te
Eerlijn, niet hoog genoeg worden aangesla
gen. Ten eerste is de „rechtstreeksche bedrei-
g rig van Abessinië", welke de Engelschen
tot het laatste toe verkondigden, een illusie
geworden. In plaats daarvan staan thans de
Daliaansche troepen aan de Roode Zee tegen
over Aden, de belangrijkste vesting in het
samenstel van het Britsche rijk. Ze bedrei
gen thans van hun kant de wegen naar Indië.
Duidelijk treedt thans aan het licht, welk een
geweldige uitwerking deze oorlog heeft op
de Arabische en de geheele Aziatische we
reld, waar de stralenkrans van Engelands
„onoverwinnelijkheid" snel verbleekt.
De diplomatieke redacteur van Stefani be
spreekt de Engelsche nederlaag in Somaliland
en merkt op, dat de Britsche troepen,
slagen te zijn aan de eerste verdedigingslinie
naar de haven Berbera vluchtten. Een deel
slaagde er in, zich onder het vuur der kanon
nen en der Italiaansche bommenwerpers in
te schepen, maar andere afdeelingen werden
krijgsgevangen gemaakt. Britsch Somaliland
kamt thans onder de souvereiniteit van Italië.
De Britsche kroon verliest een kolonie van
groote strategische beteekenis.
In de News Cronicle schrijft Vernon Bart-
lett, dat het argument, volgens hetwelk So
maliland slechts van geringe beteekenis
niet zeer overtuigend is voor de volken in
Oosten, die zich herinneren, welke inspanning
de Engelsche regeeringen zich getroost hebben
om dit gebied te verkrijgen en te behouden.
Het verlies moet door acties elders vereffend
worden.
De Giornale d'Italia schrijft: Engeland
heeft dit land steeds slechts als militaire ba-*
sis beschouwd, zioh niet bekommerend om
leven en welstand der bevolking. In geheel
Somaliland, dat 176,000 vierkanten kilometer
groot is, ligt geen enkele straatweg. Er wo
nen slechts vier dokters. De inboorlingen
mochten geen land in eigendom hebben, om
dat het heele gebied als bezit van de Engel
sche kroon beschouwd werd.
Ook de Lavoro Fascista wijst op de ver
strekkende politieke gevolgen der inneming
van Berbera. Het mozaiek van het Engelsche
koloniale rijk begint met het verlies van So
maliland af te brokkelen.
De Tribuna schrijft, dat het Gibraltar van
het Oosten, het stelstél Aden-Perim, bezig is
zijn waarde geheel te verliezen. De weg naar
Britsch-Indië is op een der vitaalste punten
g' troffen.
Het vroegere Britsche Somaliland heeft een
oppervlakte van ruim de helft van het Ita
liaansche koninkrijk en bevat een veestapel
van 2% millioen sohapen, twee millioen gei
ten en anderhall millioen kameelen.
De bevolking van Britsch Somaliland
wenschte reeds lang, evenals die van Fransch
Somaliland, zich te vereenigen met het Ita-
Irisnsche gebied- Op een niet ver verwijderden
dag zal dit verwezenlijkt worden, want
F.ansch Somaliland is een natuurlijke uit
weg voor Abessinië.
den de Italianen toen tegenover een tegen
stander, die rust genoten en zich in voortreffe
lijke stellingen verschanst had.
Achter het 70 kilometer lange front Har
geisa-Adoeeina hadden de Engelschen op
hoogte van 150 meter een eerste verdedigings
linie opgeworpen. De Italiaansche troepen
bestonden uit nationale afdeelingen, inboor
lingen en zwarthemden, die waren gerecru-
teerd uit arbeiders van Italiaansche Oost-
Afrika. Een bizondere taak had de lucht
macht, die belangrijke verkenningsdiensten
verrichtte en ook een deel van den aanvoer
verzorgde. Telkens werden de vijf vliegvelden
vaa Britsch Somaliland gebombardeerd.
De aanval op de voornaamste Engelsche
stelling werd ingeleid door een groote omtrek
kende beweging. Van 13 tot 16 Augustus i:
zeer hevig gevochten, waarbij de Italiaan
sche aanvallers onder kruisvuur werden ge
nomen. Niettemin kon den 15den in het cen
trum de opmarsch langzaam beginnen toen
de belangrijkste tegenstand gebroken was. Ni
grondige artillerievoorbereiding werd 16 Au
gustus het sein voor den algemeenen aanval
in de richting van La Faroek gegeven. Den
18den was de heele eerste verdedigingsl:
der Engelschen overschreden. Talrijke Brit
sche afdeelingen, aldus zegt men in Italiaan
sche militaire kringen, hadden zich overge
geven, vooral Zuid-Afrikaansdie troepen.
De Engelschen gaven Zeila zonder strijd
op en trokken de 2500 man, die daar gelegen
hadden, onverwijld naar Boelhar terug.
Ten Oosten van Berbera staan nog 3000 tot
4000 man hunner troepen, die echter van geen
beteekenis meer zijn, nu Berbera gevallen is.
De Times spreekt van een
„smartelijke slag"
Het D.N.B. verneemt uit Londen:
De „succesrijke ontruiming" van Britsch-
Somaliland wordt door de Times een „smarte
lijke slag" genoemd. Het prestige is,
meent het blad, vooral in oorlogstijd een zeer
belangrijke factor en het zou geen zin hebben,
prestige-verlies te willen verkleinen of
teleurgestelde verwachtingen te willen
geeren. Het blad probeert zich te troosten met
de gedachten, dat het definitieve lot
Britsch-Somaliland op andere oorlogstoooee-
len beslist zal worden.
Eerbera is een natuurlijke haven van be
teekenis, die zeer geschikt is voor den handel
in de golf van Aden en op de Roode ZeZe.
De haven is, aldus de Romeinsche D.N.B.-
correspondent 10 tot 20 meter diep. De stad
is het uitgangspunt, van belangrijke karavaan
wégen naar Somaliland en Abessinië, waar-
made ze eén levendigen handel drijft. Ze is
da voornaamste markt voor koloniale produc
ten, struisvogelveeren, rubber, huiden en
ivoor. De handel op Aden vertegenwoordigt
t n jaarlijksche waarde van 50 millioen lire.
Koe de verovering in haar
werk ging
"De Romeinsche correspondent van het
D.N.B. verneemt belangwekkende bizonder-
liede'n over de verovering van Britsch-Somali
land. De noordelijkste der drie Italiaansche
colonnes trok 5 Augustus over de grens en
bereikte den 8sten Zeila. In het centrum be
zatte de tweede colonne op 9 Augustus Har-
grisa, eveneens 70 kilometer van de grens.
Da derde colonne rukte op langs den weg van
Adoeeina, dat in weerwil van de ernstigste
rirreinmoeilijkheden den lOden bereikt werd,
r.rciat men van de grens af een afstand van
S0 kilometer door woestijngebied had afgelegd.
De Italiaansche hoofdmacht opereerde in
bot centrum. Op 11 Augustus kwam het gros
dar Italiaansche troepen in contact met de
E elsche hoofdmacht, welker sterkte op
15.000 man geschat werd. Na zes dagen lang
de grootste moeilijkheden bij opmarsch en
ravitailleering undervonden te hebben, sfon-
Het Duitsche weermachtsbericht
Het opperbevel van de Duitsche weermacht
maakt bekend:
Het duikbootwapen heeft nieuwe successen
behaald. Een duikboot heeft het 4578 brt.
groote bewapende Britsche koopvaardijschip
Ampleforth, alsmede een ander vijandelijk
koopvaardijschip van 6680 brt. tot zinken ge
bracht Een andere duikboot onder leiding van
luitenant ter zee eerste klasse Cohauss, waar-
reeds een resultaat van 32,300 brt. was
gemeld, heeft in totaal 41,000 brt vijandelijke
handelsscheepsruimte tot zinken gebracht
In het kader der gewapende verkennning
bestookte het luchtwapen, wapenfabrieken,
opslagplaatsen voor brandstof, spoorweginstal
laties, havens, vliegvelden en troepenconcen
traties, in het hij^onder in de grSifschappen
Suffolk, Norfolk én Oxford succesrijk met
bommen.
Des nachts waren onze aanvallen gericht
op vliegvelden in Zuid-Engeland alsmede op
haveninstallaties en groote tankinstallaties
aan de Britsche Zuid- en Zuid-Westkust.
Vijandelijke vliegtuigen wierpen in
nacht van 19 op 20 Augustus op verschillen
de plaatsen bommen op woonwijken en open
terreinen. Enkele burgers werden gedood
gewond. Verscheidene huizen werden ver
nield. Dank zij het krachtig optreden van den
veiligheids- en hulpdienst, alsmede van
eigen hulpdienst der bevolking konden op
verschillende plaatsen ontstane branden snel
bedwongen worden.
Vier vijandelijke vliegtuigen werden door
jagers en luchtdoelartillerie neergeschoten.
Twee eigen vliegtuigen worden vermist
Vrees voor een inval in Engeland
De correspondent van het D.N.B.
Genève meldt:
Een der Britsche spoorwegmaatschappijen
heeft uit vrees voor een Duitschen inval ii
geheel 21,000 borden met plaatsnamen laten
wegnemen, t.w- 15,500 groote stationsbor
den, plaatsaanduidingen op zitbanken en aan
lampen, alsmede 4200 namen op seinhuizen.
Zelfs de plaatsnamen, die op dorpsche
stations door bloemen, struiken of steenen ge
vormd worden, zijn verwijderd-
Het luchtalarm te Berlijn
Naar het D.N.B. over het luchtalarm van
den laatsten nacht te Berlijn nog verneemt,
naderde een Bristol Blenheim toestel het Ber.
lijnsche luchtversperringsgebied waarop lucht
alarm werd gemaakt. Het Britsche toestel dat
naar het noordwesten afzwenkte, werd later
boven Oldenburg waargenomen, in het zoek
licht gevangen en opnieuw beschoten. Het
werd eenige malen getroffen en stortte bran
dend omlaag.
Zeelieden weigeren op Engeland
te varen
De bemanning van twee schepen, die naar
Engeland zouden vertrekken, heeft volgens
een D.N.B. bericht uit Rio de Janeiro, ge
weigerd in zee te gaan, omdat de vaart ir
verband met de blokkade te gevaarlijk is ge
worden. Dergelijke berichten komen ook uit
Pernambuco, Bahia en Manaos. Bij de zee
lieden van alle landen is een sterke beweging
gaande, die van de regeeringen der onzijdige
landen verlangt, de vaart op Engeland van
neutrale schepen met overeenkomstige be
manning te verbieden.
De luchl-oorlog legen Engeland
De „gewapende verkenning", die gisteren
door kleine afdeelingen met beperkte doel
stelling boven Midden- en Zuid-Engeland
werd uitgevoerd, vond meestal op zeer groote
hoogte plaats, zoodat het nauwelijks tot noe
menswaardige luchtgevechten tusschen Duit
sche toestellen en Engelsche jagers is gekomen.
Daar ook geen duikbommenwerpers optraden,
was de bedrijvigheid in de lucht boven het
Zuid-Engelsche gebied naar verhouding ge
ring. In totaal werden vijf Engelsche vlieg
tuigen neergeschoten, terwijl twee Duitsche
toestellen verloren gingen.
Hel vliegen boven Zwilsersch grondgebied.
Het Zwitsersche departement van buiten-
landsche zaken deelt mede, dat de Britsche
regeering aan het Zwitsersche gezantschap
in Londen haar leedwezen voor de schen
dingen van het Zwitsersche luchtgebied door
Britsche vliegtuigen heeft betuigd.
Hot Britsche luchtwapen heeft aanwijzingen
ontvangen al het mogelijke te doen om het
vliegen over Zwitserscli grondgebied te ver
mijden (D.N.B.)
Het overleg te Krajowa
verloopt vlot
Roemeensche militairen ontruimen
reeds de Zuidelijke Dobroedzja
Het D.N.B. meldt uit Boekarest:
Naar in welingelichte kringen verluidt,
worden de Roemeensch-Bulgaarsche onder
handelingen in vriendschappelijken geest ge
voerd. Zij strekken zich reeds uit tot de be
handeling van detailkwesties. Dinsdagmorgen
worden de besprekingen voortgezet. Een of
ficieel communique zal waarschijnlijk pas na
beëindiging der onderhandelingen gepubli
ceerd werden.
De Roemeensche autoriteiten treffen
maatregelen om de Zuidelijke Dobroedzja
met het oog op den te verwachten af
stand aan Bulgarije te ontruimen. Het
grootste deel der militairen en der auto
riteiten is reeds in de Noordelijke Do
broedzja teruggetrokken. Slechts gendar
merie en afdeelingen grens jagers zijn nog
gebleven voor handhaving van de orde.
Hervormingen in het Roode
leger
De „politroek" weer van hettooneel
Moskousche correspondent van Das
Reich schrijft:
In het begin van Juni van dit jaar, vier
weken nadat Worosjilow tot voorzitter van
de bij den raad van volkscommissarissen
gestelde commissie van defensie benoemd was
Timosjenko hem als volkscommissaris
defensie was opgevolgd, zette in het
„Róode leger van arbeiders en boeren" (ge
lijk het Scwjet-Russische leger officieel heet)
een ingrijpende hervormingsarbeid in. Deze
hervorming, welke de Sowjetgeschiedschrij-
ving eenmaal met den naam van Worosjilow
verbinden zal, kan thans als in hoofdzaak af
gesloten worden beschouwd. Haar doel was
de kracht van het bevel in de Sow jet-Rus
sische weermacht te versterken en daardoor
tegelijk de discipline te verheffen. Daartoe
moet men zich herinneren, dat het Sowjet-
Russische leger uit de barricadestrijders en
„partisans" van den burgeroorlog is ontstaan
en dat de kracht van het bevel van de
vankelijk gekozen, later benoemde „kom-
mandirs" (de uitdrukking officier is onge
liefd) haar beperking heeft in het raden
stelsel en in de functie van den „politroek",
den „politieken commissaris".
Niet in de laatste plaats naar aanleiding
in bepaalde ervaringen in den Finschen
oorlog, waarvan Worosjilow zelf ter ge
legenheid van de Meiparade van dit jaar ge
sproken heeft, is men er nu toe overgegaan,
positie van den „commandostaf" (lees:
officierscorps) binnen de troepenafdeelingen
te verhoogen en aan het gestegen aanzien
•an den meerdere ook uiterlijke uitdrukking
te verleenen. Men heeft de generaalstitels in
gevoerd en schiep nieuwe, mooiere unifor
men. De Roode soldaat moet zijn meerderen,
gelijk dat in alle legers der wereld gebruike
lijk is, het eerbewijs brengen, nadat hij hem
twintig jaar lang voorbij geslenterd Is, zonder
de hand aan den rand van zijn muts
brengen. De weg der instanties voor dienst-
verzoeken en bezwaren is ondubbelzinnig ge
regeld, om te verhinderen, dat iedere onte
vredene krachtens zijn „revolutionnaire
recht" geloofde, zich meteen tot de hoogste
instanties te kunnen wenden. De handhaving
van het militaire strafrecht is verscherpt, de
controle op de lichamelijke verzorging
goede houding verhoogd kortom er is alles
sm het leger gedisciplineerd en daar
door slagvaardig te houden.
Nu heeft deze hervormingsarbeid daardoor
zijn definitieve afsluiting gekregen, dat de
„politroek", de aan alle formaties toegevoeg
de „politieke commissaris" is verwijderd. Deze
instelling heeft haar principieele taak ver
vuld, heet het in de nieuwe verordening van
het praesidium van den Oppersten Raad
het militaire blad Krasnaja Zwezda herinnert
i, dat de politroek in den burgeroorlog,
evenals in de laatste jaren in den strijd tegen
.saboteurs en verraders" zich bij de zuivering
het leger zijn plaats waard heeft getoond.
Thans echter is de strijdkracht van he
Roode leger en de kwaliteit van zijn comman
danten in militair en politiek opzicht geper-
fectionneerd. De commandant is nu verant
woordelijk voor alle vormen van militaire
politieke scholing. Zijn wil en bevel zyn wet
>or alle ondergeschikten.
De „politroek" heeft dus zijn plicht gedaan
hij gaat echter nog niet heelemaal. Want
wanneer ook van heden af den commandant
de uitsluitende macht tot bevelen in het
Roode leger wordt toegekend, dan blijft toch
in den persoon van een in zijn plaats nieuw
geschapen „plaatsvervanger in politieke
gelegenheden" in de corpsen, divisies, briga
des, troepenafdeelingen en onderafdeelingen,
op de schepen van de marine, op de militaire
academies en bij de militaire autoriteiten een
politieke „adviseur" aan zijn zijde en de mili
taire raden van de militaire districten worden
uitdrukkelijk ook voortaan verplicht den
politieken arbeid in de weermacht te contro
leeren.
Hoezeer daarbij echter overwegend aan een
raadgevende en propagandistische functie ge
dacht wordt, kan men daaruit opmaken, dat
de tot dusver bij de militaire districten en
legers bestaande „politieke besturen", even
als de „poltieke afdeelingen" van de afzon
derlijke troepenafdeelinigen herbenoemd zijn
tot besturen en afdeelingen voor „politieke
propaganda". Men kan dus zeggen, dat de
functie van den politroek, voor zoover zij ge
schikt was om de militaire macht tot bevelen
beperken, opgeheven is. Politieke scholing
in den zin van verheffing van het moreel van
den strijder is, gelijk in het militaire sowjet-
gaan uitdrukkelijk wordt gezegd, voortaan
uitsluitend de zaak van den commandant,
wiens uitsluitende macht van bevelen den
vollen nadruk krijgt. De bijzondere structuur
het Sowj et-Russische leger heeft daardoor
een beslissende wijziging in den zin van de
gebruikelijke structuur van alle legers gekre
gen, waaraan de formeele handhaving van
het radenstelsel niets principieels meer ver
anderen kan.
De Belgische koopvaardij- en
visschersvloot
Uit Brussel meldt het D.N.B.:
In tegenwoordigheid van Verschelde, den
Belgischen minister van marine, is te Oost
ende een vergadering gehouden van voor
aanstaande reeders en scheepvaartdeskundi
gen, waarbij de kwestie van den terugkeer
der voor een groot deel nog in Fransche
havens liggende Belgische koopvaarders en
visscherbooten alsmede de hervatting van de
vischvangst aan de Belgische, Nederlandsche
Fransche kust besproken werd. Men be
sloot een delegatie van deskundigen naar
Frankrijk te zenden om de schepen vrij te
krijgen of de beschadigde te laten herstellen.
Myron Taylor bij den Paus
De paus heeft Myron Taylor, den bijzon
deren gevolmachtigde van Roosevelt ont
vangen.
De Japansche politiek in
de Zuidzee
Overeenstemming tusschen regee-
ringscommissie en generaal Koiso
Domei meldt uit Tokio:
In een bespreking welke twee en een half
uur geduurd heeft, hebben de ministers van
buitenlandsche zaken, van oorlog, van ma
rine, van handel en industrie en generaal
Koiso, de vroegere minister voor overzeesche
aangelegenheden, eenstemmigheid bereikt
over de regeeringspolitiek ten aanzien van
de gebieden in de Stille Zuidzee. Het resul
taat van de conferentie is gisteravond door
den minister van buitenlandsche zaken mee
gedeeld aan den minister-president Men ver
wacht dat de premier binnen enkele dagen
een bespreking zal hebben met generaal
Koiso. De eventueel door hen bereikte over
eenstemming zal door de regeering worden
aangekondigd.
Vanmiddag ls een parlementaire missie,
bestaande uit tien leden van het Hoogerhuis,
onder leiding van markies Mayeda uit Tokio
vertrokken voor een tocht van een maand in
het Zuidzeegebied, o.a. naar de Philipptjnen.
De 21ste bedevaart naar de
IJzer
Dr. Borms: thans keeren de
Vlamingen zich voor immer van
het Zuiden af, naar het
Noorden toe
Het A.N.P. meldt uit Dixmuiden:
„De een-en-twintigste bedevaart naar d
IJzer kan geen bedevaart zijn. Met enkelen
slechts staan wij in de crypt van den doorboor
den heldentoren, in de gewijde aanwezigheid
van onze dooden en brengen U uit de verte
de boodschap van de IJzer."
Zoo sprak Zondagmorgen Juliaan Platteau
i de gewelven van het IJzermonument en hij
vervolgde: „Doch in deze verte zijn wij nabij.
Want waar gij staat zijn puinen, waar gij staat
is IJzergrond, bloedgrond, bezaaid met nieuwe
dooden. Den geofferden broeders uit dit nieuwe
geslacht brengen wij een stilzwijgenden groet"
Een aangrijpende stilte trad daarop
huldigde Vlaanderen op dezen schoonen
Zondagmorgen zijn helden, oude en jonge,
zoo herdacht het Vlaamsche volk op dezen
heiligen grond hun hoogste offer om daaruit
de kracht te putten voor de volharding in der
op leven en dood gevoerden strijd tot vrij
making van zijn volksbestaan. Deze feestelijke
herdenking geschiedde thans naar wij reeds
het avondblad gemeld hebben voor de
21ste maal. De gebeurtenissen der laatste
maanden maakten haar tot iets heel bij
zonders. In de annalen van den Vlaamschen
strijd zal zij met gouden letters geschreven
worden.
Deze uitverkoren enkelingen konden allen
m plaatsje in de crypt van den door
granaat beschadigden toren vinden. Bij de
graven hunner helden-broeders konden allen
zich sterken door den geest van eensgezind
heid, die op deze plaats duizenden samenbindt.
Dr. Borms spreekt
„Ik heb nu ten tweeden male voor Vlaan
deren mogen lijden sprak dr. Borms
samen met honderden volksgenooten, waaron
der gewezen oud-strijders, die jaren met u,
dierbare dooden. in deze bloedige vlakten
hebben gestaan: het Vlaamschhatende België
heeft ons aan den eeuwenouden vijand van
Vlaanderen overgeleverd en nieuwe Vlaam
sche slachtoffers zijn gevallen onder Fran
sche kogels. Wat was onze schuld? We waren
te Vlaamsch en ijverden te zeer voor het
.nooit meer oorlog".
Bij al die folterplaatsen waar gij reeds
zooveel hebt geleden, komt nu de schrikwek
kende reeks welke aanvangt met Abbéville.
Le Vernet, St. Cyprien en eindigt in de gru-
welkampen waar een misdadige regeering
onze jonge knapen van 16 jaar heeft opge
sloten.
Dierbare dooden, de staat, vijandig jegens
hetgeen Vlaamsch is, die U eens zoo onbil
lijk heeft behandeld. Uwe graven heeft ge
schonden, zijn soldeniers in 1930 hier tegen
ons heeft losgelaten, de amnestie aan uw
beste kameraden heeft geweigerd, snoerde
met zijn nieuw verraad Vlaanderen tot een
blok samen en bewees voor goed aan de
Vlamingen dat hij hun vaderland niet kan
zijn.
Thans keeren de Vlamingen zich
voor immer van het Zuiden af, naar het
Noorden toe. Heel het volksnationale
Vlaanderen smeekt God door uwe tus-
schenkomst, dierbare dooden, om zijn
bescherming en hoopt dat de zon die
draagt aan de oosterkim licht en leven
zal brengen voor ons heele volk".
Prof. dr. Frans Daels. voorzitter van het
bedevaartcomité, getuigde van den harts
tochtelijken Vlaamschen arbeid gedurende
heel den oorlog van 1914-'18 en gedurende
jaren, die er op volgden, voor verbon
denheid met het volk.
Steeds zoo vervolgde hij hebben wij
naar gestreefd, dat de landsgrenzen alleen
ethnologische en administratief-cultureele
beteekenis zouden hebben, geen loopgraven
zouden zijn en geen bloedgrachten zouden
worden. Uit alle kracht hopen wij, dat het
besluit van dezen oorlog iets anders zal zijn
dan een nieuwe onzinnige landkaart en wel
een nieuwe geestelijke en sociale ordening op
volksnationalen grondslag.
Deze orde is ons welkom en tegenover
deze orde willen wij loyaal handelen.
Wij willen met alle krachten medewerken
aan deze nieuwe orde en aan haar bestendi
ging, waarvoor de eerste vereischte is dat
onwaardigen, en aan het volk vreemden van
alle hooge posten verwijderd blijven, dat de
comediespelers worden ontmaskerd en het
volk tot volle bezinning wordt gebracht.
Iedere Vlaming moet als hoogsten plicht
als hoogste tucht zich inschakelen in de
Vlaamsche volksgemeenschap en deze
Vlaamsche gemeenschap moet zich inscha
kelen in het Nederlandsche volksgeheel,
waarvan het slechts een onderdeel is.
Dan zullen over Vlaanderen, de gouden
eeuwen van Vlaanderens techniek en kunst,
wetenschap en cultuur terugkeeren.
De Amerikaansch-Canadeesche
overeenkomst
President Roosevelt heeft den depurtemen-
a oorlog en marine verzocht het verde-
digingsaccoord met Canada uit te werken,
zoodat het de volgende week gereed kan zijn.
Donderdag zullen vier of vijf diplomatieke
vertegenwoordigers en leger- en vlootdeskun-
digen benoemd worden, die in samenwerking
met Canadeesche gedelegeerden het defensie-
vcor Noord-Amerika zullen ontwerpen.
(D.N.B.)
Een rede van Churchill in
het Lagerhuis
Engeland bereidt de veldtochten
van 1941 en '42 voor
Volgens een D.N.B. bericht heeft Churchill
in het Lagerhuis een verklaring afgelegd,
waarin hij ter inleiding een vei gelijking
maakte tusschen den oorlog van 19141918
en den huidigen oorlog. Engeland ls met open
oogen dezen oorlog ingegaan. De nieuwe
oorlogsmethode ligt het Britsche imperium
meer en „wanneer wij eerst geheel zijn be
wapend" is deze methode gunstiger voor
Engeland. Vervolgens zei Churchill, da
Engeland voorbereidingen treft vnor de veld
tochten van 1941 en 1942. In verband met den
voedseltoestand in Europa stelde hij vast, dat
het Engelands voornemen is de blokkaue ook
te richten tegen Frankrijk en tegen alle
andere landen, die in Duitsche handen zijn.
Er zijn talrijke voorstellen gedaan om tot
ondersteuning van deze landen het doorlaten
van levensmiddelen mogelijk te maken. Hij,
Churchill, wijst echter al deze verzoeken af.
Er is thans drie kwart jaar verstreken sedert
de huidige regeering de macht in Groot-
Britannië heeft overgenomen. „Welk eer
stortvloed van noodlottige slagen is sindsdien
over ons neergedaald". Vervolgens stelde
Churchill vast. dat Duitschland de heele
westkust van de Noordkaap tot aan de
Spaansche grens controleert en het in den
strijd tegen Engeland bescfiikt over talrijke
havens en vliegvelden.
Nog grootere beproevingen
Het is mogelijk, dat Engeland nog grootere
beproevingen zal hebben te doorstaan. In-
tusschen heeft het echter alles gedaan oi
eiland te versterken. Het Britsche rijk
het oogenblik hechter dan ooit.
De belangrijkste productietak is op het
oogenblik die van wapeningsmateriaal. Twee
millioen man staan onder de wapenen; Bij
hen is een groot deel geregelde troepen.
Nimmer tevoren heeft een zoo groot leger op
deze eilanden gestaan. De vloot is sterker dan
ooit en de handelstonnage grooter dan bij
het begin van den oorlog.
Over de luchtgevechten kan nog niets ge
zegd worden. Churchill beweerde vervolgens,
dat de luchtslagen voor Engeland gunstig zijn
verloopen en den koristen weg vormen naar
een Engelsche overwinning. De beste posities
kunnen den vijand niet helpen, zoo betoogde
Churchill, als zijn leger en zijn industrie
het achterland geheel uiteengeslagen en ver
nietigd worden.
Voor de nederlaag in Somaliland stelde hij
Frankrijk verantwoordelijk, op welks steun
Engeland had gerekend, daarbij sprak hij over
de misdaad van Frankrijk. Aan den anderen
kant verklaarde Churchill, dat Engeland al
vóór den oorlog zou hebben besloten Somali
land niet te verdedigen.
In het verdere beloop zijner verklaring be
toogde Churchill, dat Engeland den Vereenig.
den Staten spontaan vloot- en lucht-bases in
pacht had aangeboden. Over eenige kleine
eilanden in den Stillen Oceaan is reeds onder
handeld; nu moet nog worden gesproken
over Newfoundland en Britsch-West-Indië.
Voor het overige is er geen sprake van over
dracht van soevereiniteitsrechten, het betreft
alleen een maatregel voor de gemeenschappe
lijke verdediging der veiligheid. Churchill
prak in dit verband over een pacht voor
jaar, welke niet alleen in het belang zou
van de Vereenigde Staten, maar ook van
Newfoundland, Canada en de andere betrok
ken gebieden.
Waarschijnlijk Amerikaansche
torpedobootjagers naar
Canadeesche wateren
De New-York Times meldt uit Washington,
dat, naar in diplomatieke kringen verluidt,
de Amerikaansche regeering als onmiddellijk
gevolg van de besprekingen met Canada
mogelijk een aantal Amerikaansche torpedo
bootjagers voor het bewaken der Canadee
sche kust zal sturen teneinde Canadeesche en
in Canada gestationneerde Engelsche oorlogs
schepen vry te maken voor den dienst in de
Engelsche wateren en zoodoende indirect de
door de Engelschen gevraagde hulp door
Amerikaansche torpedobootjagers te ver
leenen. Deze actie staat gelijk met een verkoop
van verouderde torpedojagers, en vermijdt de
volkenrechtelijke hindernissen, die het Ame
rikaansche departement van buitenlandsche
zaken veel zorgen bereidden. Daartegenover
zal Canada hoogstwaarschijnlijk den Ver-
eenigden Staten het gebruik van Canadeesche
steunpunten voor de marine en de luchtvloot
toestaan. (D.N.BJ
De Roemeensch-Bulgaarsche
onderhandelingen vorderen
De te Krajowa begonnen onderhandelingen
tusschen Roemenië en Bulgarije zijn vandaag
voortgezet. De beide leiders der delegaties
hadden tezamen met oeconomische en mili
taire deskundigen een langdurig onderhoud.
Naar verluidt, kon het politieke verdrag, dat
betrekking zou hebben op den afstand van
de zuidelijke Dobroedsja en de uitwisseling
van de bevolking nog vandaag of morgen ge
reed komen. In aansluiting daarop zouden
verscheidene aanvullende technische overeen
komsten gesloten moeten worden, waarvoor
de onderhandelingen een week kunnen duren.
Over het tijdstip der ontruiming van de zui
delijke Dobroedsja door de Roemeniërs en de
bezetting door de Bulgaren is nog niets beslo
ten.
De kaasmarkten te Alf^
Naar aanleiding van het berich^ED'
kaasmarkten meer gehouden zull^ Vei
verneemt het A.N.P. nader *fdar
zijde uit Alkmaar, dat alsnog gt Jor 1
een opschorting dezer markten te jega-i
Het vervoer- en afleveringsva rE
slechts voor enkele dagen or hetl
bedoeling, dit verbod zoo spoediij {Jei
in te trekken. Over enkele dage'
moedeiijk een nieuwe regeling worJM-
gemaakt. Men hoopt deze regeliï
spoedig genoeg te kunnen afkondij
de kaasmarkt te Alkmaar VrijdagSC*
maal zal kunnen doorgaan. ad
en
Voorraden eieren en eiprtesti
Het rijksbureau voor de voed» 5
ning in oorlogstijd maakt het s def
bekend: fCr
Ten einde op elk oogenblik eenjcon
te hebben van de opgeslagen koi
kalkeieren en van de eiproducten, if
dat ieder zijn voorraden moet oph
de Nederlandsche centrale voc
pluimvee te Beekbergen. Deze
geschieden uiterlijk 24 Augustus,
tc es tand van 21 Augustus. Deze 0L
hoeft alleen verstrekt te worden f,
genen, die de koelhuis- en kalkeieit£"
eiproducten in voorraad hebben vooi
of om deze te gebruiken in het eiga H
Daaronder vallen niet de tieren, «tot
culieren voor eigen consumptie hebt
slagen.
Het afleveren van koelhuis-
en eiproducten, alsook het aanwendl
van in het eigen bedrijf mag alleen!
den na verkregen machtiging van dj
landsohe centrale voor eieren en pl2
Beekbergen
Van den opslag van koelhuis
eren en van het bereiden van eii
1 heden moet terstond worden ka
geven aan de genoemde centrale s
melding van de hoeveelheden. Biju(
gaven moeten kippen- en eendeneierf
uit deze bereide producten afzondet
den opgegeven.
Binnenlandsch Nieuws
Vrachtauto op stilstaande
goederentram gereden
Gisteravond omstreeks elf uur is te
Drempt een vrachtauto uit Zevenaar op een
stilstaande goederentram gereden. De be
stuurder van den vrachtauto, K. uit Zevenaar,
werd bewusteloos uit de wrakstukken van
den auto gehaald; hij is in het ziekenhuis te
Doetinchem overleden. De twee inzittenden
van den auto werden licht gewond.
ernstig auto-ongeluk te beverwijk.
Gisteravond circa 7 uur is op den Alkmaarschen
weg bij Beverwijk een ernstig auto-ongeluk
gebeurd. Een uit de richting Alkmaar komende
personenauto is ter hoogte van den Narcissen-
weg geslipt en met groote vaart tegen de houten
warande van café Sportlust gereden. Voor dit
café zat een dame met vijf kinderen, die allen
door den auto werden gegrepen.
Twee kinderen van den heer A. van Roon
werden beiden zwaar gewond. Van één van hen
bleek een been verbrijzeld te zijn, zoodat dit
moest worden geamputeerd. Het meisje Hessen
had een ernstige beenbreuk gekregen: het
meisje Oudhuis brak een arm en kreeg een
kaakfractuur, mevr. Gebel kreeg een gekneusd
dijbeen: alleen het meisje Peppink kreeg lichte
verwondingen. AHen zijn, nadat geneeskundige
hulp was verleend, naar ziekenhuizen te Bever
wijk en IJmuiden-Oost vervoerd.
De rijkspolitie stelt een onderzoek in. De
zwaar beschadigde auto is in beslag genomen.
De positie van den journal
Naar het A.N.P. van bevoegde zy
neemt, is het niet onwaarschijntt
binnenkort een verordening zal verbom
welke de positie van den jon min j
regelen. k
Éelf
Eenheid in de melkprijsnotele;
in Friesland tliJ
Het bestuur van den Bond van tan
coöperatieve zuiverfabrieken heeft he mc
tief genomen voor de vaststelling m éi
wekelijkschen melkprijs. Bij de bestuJ0U
de aangesloten fabrieken is een voorsj
hangig gemaakt, waarvan de strekking pi
werkzaamheden van de commissie >ies
zuivelwaardenoteering op te schon e<
medewerking te verleenen aan de t>k
koming van een commissie voor dq ho
prijsnoteering in Friesland, die een
men wekelijkschen melkprijs voor n;
Friesland zal moeten vaststellen. jen
Van de zijde der particuliere zuiveliifc0t
is bereids verklaard, dat deze genegiW
de nieuwe commissie zitting te nemeijb
bij is het voorbehoud kenbaar gemaaktJdè
particuliere industrie, naast de vijf zeL^
bovengenoemden bond, twee zetels,no
nieuwe commissie voor de mL-iKpuj^™"^
zal krijgen. X,
Het bondsbestuur stelt voor hiertoèae
sluiten en in de nieuwe commissie van
wege te benoemen de vijf leden van^
genwoordige commissie voor de zuivéLhj
de-noteering.
Eerstdaags zal dit voorstel in behaC^"
worden genomen op een buitengewo^^,
gadering van den Bond van coöperaties*,
velfabrieken in Friesland. Pze
- oor
Het slachten van warmbloehs
dieren a
In de Staatscourant van gisteren is <f
en een besluit van de secretarissen-gj
in de departementen van sociale zaken f
landbouw en visscherij betreffende het if
men van warmbloedige dieren vóór het sl|
In afwijking van de geldende bepalingei
de bedwelming van warmbloedige dierel
danig geschieden, dat het bewustzijn ona
lijk wordt opgeheven, hetzij door elecfc
doorstrooming, hetzij door middel van toes'
waardoor de groote hersenen mechaniscn
den beleedigd, hetzij op een andere toea
wijze.
Toepassing van kopslag en van nekst#
nekslag, evenals het breken of omdraai®
den nek, is verboden.
In plaats van de genoemde bedwelm
methoden en in afvrijking van het desq
fende verbod, is ten aanzien van wai
dige dieren, geen slachtdieren zijnde,
doeld in de Vleeschkeuringswet, Sta
1919; no. 524, of vee, als bedoeld in de V^a
de toepassing van den kopslag; de toepj
van den nekslag, alleen voor zoover hi
nen betreft; en het snel en geheel
van den kop van den romp, alleen voo:
het gevogelte betreft, geoorloofd.
Voorts is het verboden tij'dens of na
bloeding met slachten voort te gaan, ah
blijvende bewegingloosheid is ingetredei.
Ook het ophangen der dieren vóór hqbi
dwelmen is verboden. Ha
Het besluit is gisteren in werking getij^.
DOOR EEN AUTO OVERREDEN EN GEI^
Op den Hengeloschen Straatweg onder Jni
lingen is gistermiddag de tuinman van Svc
Hengelo bij het oversteken van den wegLc
een auto overreden en gedood. U.
vergiftigingsverschijnselen!^
Onder de gemeente Axel hebben zich icin
scheidene gezinnen ernstige vergiftiginèn
schijnselen voorgedaan na het eten van ft
kaas. De toestand van de lijders liet ziclJ
vankelijk ernstig aanzien, zoodat de huig
de drie alhier gevestigde geneesheeren i
worden ingeroepen. Levensgevaar bestaat hj
niet meer, doch van een der kinderen, di^_
de ondeugdelijke hoofdkaas mede gegeten!
is de toestand nog ernstig Ir
JEUGDIGE WERELDREIZIGERS
Te Nispen (gem. Roosendaal) zijn Zoi
twee minderjarige jongens, resp. van 15
jaar, aangehouden, die daar te voet \\jK
aangekomen en de grens naar België wj
passeeren om op avontuur de wijde wei
te gaan.
Bij onderzoek bleek, dat zij te Amen
thuis behoorden en buiten medewetenf"
hun ouders op stap waren gegaan. De kis
hadden naar hun zeggen de reis f
namelijk te voet afgelegd, behoudens en
malen dat zij met een of anderen vrachtF
hadden kunnen meerijden.
Aan geld bezaten zij elk niet meerr
ongeveer een gulden. 'c
Na voorgeleid te zijn voor den commisP1
van politie te Roosendaal, werden zij gistr
onder politiegeleide op transport gesteld f
Amersfoort om aldaar ter beschikking te
den gesteld van f
VOOR
Hel pakkel was echter ledig aangeko
Op het politiebureau Pieter Aertsstr
Amsterdam is aangifte gedaan van het fei
een zending juweelen met een waarde van
welke in Januari van dit jaar aangeteekend
Japan was gezonden, aldaar ledig is
komen. De politie heeft de zaak in onder
