OP REIS
ZEGT HET MET STENEN
>IEDERL
rrft
door
tG 10 AUGUSTUS 1940
PAG. 3
"nciand in vroegere
DEI'
FAS!
2 ;a<ekje uit de 18e eeuw
Nederlandsche oogen
3 jar
ua neemt van de scherpe critiek,
»che zijde op Engeland geoefend
anderzijds weet, hoe men zich
kant over onze Oostelijke buren
^moedelijk geen oogenblik op de
__c,en, dat in een vorige eeuw in
ITEl een boekje verschenen is over
Tieranny", waarbij vergeleken
n nvi uitlatingen mak en zachtzinnig
kje, dat blijkbaar uitgelokt is
Da© ju-ift met den titel „De Fransche
in 1781 bij Hendrik Gartman te
gedu^ersehenen en is versierd met
met 3". waaronder men berijmde
kte bo in den trant van den volgenden
coopemanden van Terschelling":
sond 6°dloos R°t den naarsten
bonn [vuurgloed stichten,
et koi2' sc^e^s een t»lijk van hirnn'
[roofzieken aart.
uw naastens ramp, zij is uw
[deernis waard,
van ij
e te
e de i
•ze pei wonderlÜlk geschrift, samenge-
ugustuBnspraken van een vader en 661
n niededeelingen worden
verkl^ v00r Jengensooren allerminst
ïn op[ Volgens den vader deugt bij
ïalf p?n letterlijk niets. De overige
gesmP, zij het met eenig voorbehoud,
taandte Franschman, een tot zachte
in de genegen mensch, wordt geen
omen, „De Spanjaarden handelen be-
betreljerik de Groote, en de Keizerin
iet be! verheffen, door hun vermogen,
utiepe en redelijk staatsbestuur hunne
n bonn hoogsten top van eer. Jo:
E,etM ..een Edele Hervormer", maar
r. ."H zijn en blijven dezelfden". Deze
van ^tie" heeft zich een „recht
izettrf" aangematigd, „zij noemen
Ier Zee, en houden dien eernaam
•uitenspoorigste geweldenarijen
aral elders, aldus nog steeds het
in boekje, dat ook in een goed-
llfie d gebruik der Schooien"
is de stem der menschelijkheid
Auguf- ..De Engelschen alleen zijn,
innsn. 'oorvaderen wild en woest ge-
inks de wanhopige pogingen van
2 Aap de Lokkes (sic), de Addisons,
de a anderen,
tn httj ^xe zelve deeld mede in deze
of 2ft°nstuimigheid des gemoeds":
bonn 1 uitSewerkt wordt op een wijze,
125 g/Taa^ doet stellen, hoe in dien
rood. [ik-tijd dergelijke lectuur voor
istus #kt kon worden geacht. Dronken-
og tof inheemsch te zijn, getuige de
.ncaster, Lord en Groot Kamer-
BzerMeland. Hoewel hij ongesteld
iboeKj.gig een recht Engelschman" op
[er^et'bij ah® overdrijving en stuitende
/an hi ontbreekt het in ddt boekje niet
orden, des middags „vijf flessen
;ing vi flessen Champagne wijn": het-
s zelfs voor hem te veel was.
istrilj
Seplej
»JS
sjJJ
van '/Bnva' °P Eostatlui In den vierden
1 bodPHie'schen zee-oorlog.
schik}
jsgeschrift
300R
moet dit alles cum grano salis
blij]
Wlog met Engeland (1780—1784),
curiositeitshalve in dezen tijd
iverk^e moeite der lezing. De Britsche
loogt&njjgidt 0>a_ Koningin Elisabeth,
DkreUde Geuzen de Engelsche
in p0«. de door Leicester aangestelde
L hij die in 1587 Deventer en de
ing n Zutphen aan de Spanjaarden
k op Leicester's mislukte poging om
isgeeslt gevangen te nemen, enz.
itmatfcrdt Cromwell's beruchte" Acte
Het£ niet vergeten.
ate rhetorische wijze worden de
der Engelschen, Karei de Eerste
lfdenart, „de schoonste en deugdzaam-
t3hot ^an kaare Hjd" (sic) als toon
oudei ..ugd aan de vergetelheid ont-
d heé. "lteraard maakt het zonden
eken E gewag van hetgeen Engeland
gen. herland misdreven heeft, waarbij
T.haaldelijk Hume's Historie van
lie aanhaalt.
ov£ v?S?,at de eerstc oorl!>B met
*52 1654) was uitgebroken, „meer
0Pvaardijschepen genomen en
;n henjs verklaard": „de Roofzuchi
nen. Fn ^ent geene wetten van billijk
aakt fel den Tweede, lang voordat de
«Uche oorlog (1665—1667) een
'toveb genomen> van hetzelfde laken
eden. de vader, die in het boekje
treedt, den zoon in een staat van
itsteltenis gebracht heeft over de
d van den vroegeren vorstelijken
jEB»jer]ancj en jjg „kwaadwilligheid"
te K^lg wangunstig" Parlement, gaa'
JanF*'
doormeer verbazen, mijn Zoon, wan-
/eeten dat Karei, vóór den oorlog
e de i hebben, bevel gaf de Holland-
'^Tders te neemen, en binnen kor1
loch p viïf en dertig schepen in han-
een rngelschen, die toen nog bij de
in hf120 vrienden beschouwd werden"
Holmes béte noire van den
h in 1664 in vollen vrede op de
de West-Indische Compagnic-
an Guinea: „de godloosheid ver
en hoogsten trap".
|_P derden oorlog met Engeland
piUfrankrijk, Munster en Keulen tot
had) verschijnt de „wreede"
reek ooneele; tastte hij niet de vloot
tiorwaan, „schoon het toen nog vrede
e le(t Karei den tweede zelf betreft,
^.^(jdeusch behandeld hadden": „De
De Engelsche aanval op Terschelling van 1666,
waarbij 350 huizen in de assche werden gelegd.
Staaten altoosdurende vijanden van Engeland
zijnde, het parlement verstandeljjk geoordeeld
had, het noodzakelijk te zijn, dat zij verdelgd
werden". (De vette letters sparen wij den le
zer.)
Afzonderlijke wapenstilstand
Via 1688 en 1689 (verdrijving van Jacobus II
uit Engeland door stadhouder Willem III>
komt de auteur, wiens werkje niet in de eeuw
der ordening geschreven is, ja, die alles door
elkaar haalt, op een gansch andere plaats in
zijn boekje op den oorlog, dien de Republiek
der Nederlanden van 1701 tot 1713 met Frank
rijk gevoerd heeft. Pikant is de volgende ont
boezeming:
„De tot Rijswijk geslotene vrede, door
den twist over de Spaansche troonsopvol
ging verbrooken zijnde, speelden de Engel
schen ons de haatelijkste en laagste trek,
die men kan uitdenken. De Staaten hadden
zig met Engeland verbonden, om buiten
wederzijdsche toestemming geen vrede te
maaken, en hielden, hoe zeer Vrankrijk
met hun in onderhandeling wenschte te
treeden, trouwhartig woord; doch de Engel
schen verbonden zig aan geene wetten van
eer, want zij slooten, bij de eerst voor
komende gelegenheid, zonder den Staaten
daarvan kennis te geeven, met Vrankrijk
een stilstand van wapenen. Deze verrader
lijke daad noodzaakte ons met Vrankrijk
vrede te maaken, bij welke vrede Engeland
alle de voordeelen voor zig bedong. Gibral
tar en Minorka, plaatsen, welken door de
Engelsche en Kollandsche wapenen geza-
mentlijk veroverd waren, bleven in hunne
handen alleen, en verstrekten naderhand
den Algerijnsche Rovers, ten onze verderve,
tot een wijk en schuilplaats".
Een afzonderlijke wapenstilstand, het bezit
van Gibraltar: ondanks den afstand van ruim
twee en een kwart eeuw waren wij ons, al
moet men de qualificaties in het licht van
den tijd zien, bijkans verplaatst in de aller
nieuwste geschiedenis. Bij alle verschil ge
stadige herhaling van handelingen, problemen
en geschilpunten.
De klaagzangen van den auteur zijn hier
medeJ>iet geëindigd .Als Engeland in 1718
met Spanje in oorlog geraakt, worden „ver
scheidene Nederlandsche schepen, op vermoe
den dat zij contrabanden in hadden, door de
Engelschen geplunderd en dikwijls voor ver
beurd verklaard".
Hetzelfde herhaalde zich volgens den schrij
ver tijdens den Oostenrijkschen Successie
oorlog (1740174R!, waarin wij ten slotte nog
wel aan de zijde van Engeland gestreden
hebben: „de Amsteldamsche en Haagsche
Kooplieden moesten zig over het verlies van
tien millioenen guldens getroosten". Eveneens
in 1756, bij den zevenjarigen oorlog, waarin
o.a. Frankrijk en Engeland tegenover elkaar
stonden en aan welks einde laatstgenoemd
rijk eerst recht de thans weder bedreigde
suprematie ter zee en over zee scheen te heb
ben verworven.
„Volgens het traktaat van Koophandel in
den jaare zestienhonderd vier en zeventig
met Karei de Tweede geslooten, stond het
beide den Mogendheden vrij, met de partij
der anderen allerlei Koophandel te drijven,
behalven het geen de duidelijke letter van 't
Traktaat voor Contrabande verklaarde; doch
de Engelschen stoorden zig nergens aan. maar
verboden allen handel op de Vransche Eilan
den in de West-indiën. en veelen der schepen,
daar op vaarende. vielen in hunne handen;
alle scheepsbehceftens. welken men voor
vrije goederen moest houden, verklaarden zij
voor Contrabanden".
Is er wel iets nieuws onder de zon? Bijkans
twee eeuwen later twistte men nog even hard
over het begrip „contrabande", klaagde men
r willekeur.
Humor op oude gevelstenen
en uithangborden
Hier plukt men kip en vilt men haas
En speelt men voor Sint Nicolaas.
Dit fraaie vers moet gestaan hebben op
het uithangbord van een eerzamen Bos-
schen poelier, die er in het begin van De
cember nog graag een centje bijverdiende.
Of 't waar is van dat vers, of 't waar is, kfok
dat weten wij niet, zingt bij ons de Lieder
tafel met de kermis. En die het 't laatst
verteld heeft, leeft nog. Móórje kón
vroeger koddige opschriften zien op uit
hangborden en gevelstenen! Niet minder
ook op raambordjes in kroegen en In hui
zen van allerlei baantjesgasten.
Zo moet een bordje in een logement aan
het vroegere Bommelse veer verkondigd
hebben:
Hier zet men koffie en over!
En was dit al kort; korter en bondiger
maakte het de handelaar in pijpen, die voor
z[jn raam de volgende aardlgheid-met-dub-
bele-bodem plaatste:
Grote stelen en kleine stelen,
Maar grote stelen het meest.
Ja, vroeger zat er nog humor in de re
clame; de neringdoenden en handwerkslie
den trachtten met een grappig rijm de aan
dacht van het publiek te trekken. Er waren
zelfs handwerkslui die vanwege het profijt
hun stiel vaarwel zelden en hoofdarbeider,
dat wil ln dit geval zeggen, dichter wer
den. Want zo moet er in Amsterdam vroe
ger jaren een schilder van oorlogstaferelen
geweest zjjn, die ook vaardigheid bezat in
het rijmen en op bestelling veel vaerzen
maakte, zóveel, dat hij er dagwerk van
kreeg. Toen het echter weer oorlog werd,
vatte hij zijn oude handwerk weer op en
kondigde dat op zijn uithangbord volgen-
derwfls aan:
'k Heb eerst Pictura voor Rhetorica
[verlaten,
Maar nu het oorlogsspook met bomben
[en granaten
En ander moortgetuig de vree verjaagt
[uit 't land,
Het gebeurde dikwijls dat een uithang
bord of gevelopschrift eenvoudig de plaats
innam van het naambordje zoals wjj dat
thans nog gebruiken, met dien verstande,
dat de betreffende mededeling omtrent den
bewoner van 't huis in een volledige volzin
werd vervat. Zo kondigde een heibaas aan:
Baas van de heyers en de gravers mee.
„Hier woont Jan Jacobs van Enskedee
En een goudsmid:
„Hier slaat men goud te dunne bladen
Tot pronk en wereldsche sieraden.
Ik wint door 't goud maar zilvergeit
En 't wordt voor 't gout weer uitgetelt
Een messenmaker deelde mee:
„Hier maakt men messen, recht en krom;
Zijn ze niet goed, zo brengt ze weerom."
Een blijkbaar meer ijverige dan hygiëni
sche bakker op de Lindengracht te Amster
dam vertelde in zijn uithangbord:
.Misgun geen Bakker winst, gij goede
[en quade lien.
Sy arbeyden het broot met lichaam,
[voet en knie'n."
Amsterdam was rijk aan berijmde uit
hangborden.
In de Prinsestraat woonde een besteed
ster, (een verhuurster van dienstpersoneel)
en zij werkte samen met een vroedvrouw,
die in hetzelfde huis woonde. De twee vrou
wen combineerden derhalve hun „reclame",
door op het gemeenschappelijk uithangbord
te doen zetten:
„Hier woont de Besteedster, twee hoog
[aan de linkerdeur;
Klop je aan de rechter, dan komt de
[Vroemoer veur."
„Hout te verkopen
Met groote hopen
Om mijn gewin,
Dat is mijn zin."
In de Beulingstraat was een steenkoper
gehuisvest, die in zijn gevelsteen 'n waar
schuwing liet zetten, welke er eeuwenlang
bleef staan. Weliswaar is 't rijm wat kreu
pel, maar dat doet aan de goede bedoelin
gen van den man niets af:
„Wie hier komt spreken van iemand
[quaet,
Wijs ik waar 't gat van de deur etaat.
Een typisch oud-Amsterdams bedrijf Is
ook dat van den „porder", een vak dat in
later jaren steeds schaarser beoefend werd.
In de Jordaan kon men ergens lezen:
„Hier in de gang gaat men uit porren
Ik klop net zo lang tot je begint te
[knorren."
En een concurrent in de Looierstraat. Ma-
nus de Porder, liet zichzelf afbeelden op
zijn uithangbord en zette er als tekst bij:
„Aagje, slaap nog, kom op de proppe,
Trijntje, gaap je nog, laat me zo lang
[nie kloppe."
Bovendien hadden veel porders overdag
als bijverdienste een water- en vuurhuis; zo
was er een ln de Egelantierstraat in de kel
der van een woonhuis dat in zijn gevelsteen
de afbeelding droeg van de zon. Op het
naambord van de kelderbewoonster ston
den een vuurtest en een waterketeltje met
daarnaast de mededeling:
De kruierij is ook al een dier bedrijven
die ln het oude Amsterdam gelijk nog
heden ten dagen druk werden beoefend.
Tegenwoordig vinden wij in de reclame-tek
sten van den kruier dikwijls een telefoon
nummer vermeld, waaronder hij bereikbaar
is wanneer hij toevallig niet in zijn zaak
aanwezig is. Aan die mogelijkheid dachten
de kruiers van een paar eeuwen geleden na
tuurlijk ook. Vandaar een opschrift als het
volgende:
„Hier in dit pothuis zit Jan Comijn
Tot Uw dienst als kruyer en ook als
[bestelden
Zo het pothuis juist mogt gesloten zijn,
Doe dde boodschap dan hierover in de
[groen tenkelder."
Voor het huis van den bakker Reeskamp
aan de Oude Gracht te Utrecht, bij de Ja-
cobiebrug, waarin de gevelsteen twee dan
sende kalveren te zien geeft en dat bij oude
Utrechtenaren de Kalverdans heet, hing
vroeger een uithangbord met het volgende
De Kalverdans vanouds genoemd,
In 't lekker bakken zeer geroemd,
Verkoopt theerandjes zo 't behoort
En van de allerbeste soort.
Bij Reeskamp is de voorraad klaar.
Dus, vrienden, koopt en eet ze maar.
Bakker Reeskamp had echter zware con
currentie van zijn collega in de Schouten
straat. In dat huis hing een Ossenkop bul
ten en de bakker had ook een ossenkop op
zijn theerandjesverpakking staan met het
volgende rijmpje eronder:
Neemt ze voor het echte niet aan
Of daar moet een ossenhoofd op staan.
Daarom hebt geen abuis,
Om te komen van de Neu,
Aan de linkerhand het eerste huis.
Het adres was duidelijk genoeg merkt dr.
C. W. Wagenaar op in zijn „Historische
wandelingen", al zou men zich toch nog
kunnen vergissen in het verschil tussen de
Ossenkop op het uithangbord en het ossen-
hóófd op het koekpapler. Misschien heeft
die oude bakker dat „hoofd" fatsoenlijker
gevonden dan „kop", gelijk eens het geval
moet zijn geweest met een Duitsen slager
te Utrecht, die ook vernomen had, dat
„kop" geen gedistingeerde uitdrukking
was, en die daarom aan een zijner klanten
vroeg of ze ook een „ossenkesicht" van no
de had.
compilator,
„Over de gelukkige
middaglijn"
Uitvoerig staat de schrijver stü bij den
Amerikaanschen Onafhankelijkheidsoorlog,
waarin wij ten slotte ook betrokken werden
(vierde Engelsche zee-oorlog: 17801784).
Hij citeert met onmiskenbare voldoening Vol
taire: „Engeland is over zijne gelukkige mid
daglijn gestapt"; „de voormuuren der Groot-
Brittanische constitutiën zijn ondermijnd".
Natuurlijk herleven bij het relaas van die,
in 1781 nog recente feiten uit het tijdperk
van Washington en Franklin, de klachten
over het „opvullen" van de havens van En
geland met Nederlandsche „onwettiglijk ge
nomen en aangehoudene schepen". De ver
overing van Sint Eustatius door de Engel
schen en hun optreden aldaar wordt met even
schelle kleuren geschilderd als de behandeling
van de Amerikaansche krijgsgevangenen. Als
Slot een apotheose: de huldiging van den
kloekmoediger Zoutman, den held van Dog-
gersbank-
Alles bij alles, ondanks de verregaande
eenzijdigheid en overdrijving, een belang
wekkend boekje. Telkens vindt men histori
sche parallellen.
Wij denken hier o.a. aan de poging van
den Engelschen „commandeur" Tydeman om
in „de neutrale haven Bergen in Noorwegen"
onze Oost-Indische retourvloot te bemachtigen
Dat speelde zich in 1665 af, tijdens den
tweeden Engelschen oorlog.
Geeft het boekje óók tot bemoedigende
conclusies aanleiding? Als men den Napo-
leontischen tijd ter zijde laat, waarin Neder
land niet naar vrijen wil handelde en zwijgt
van het embargo op Nederlandsche schepen
in 1832, is na den oorlog, waaraan het boekje
„De Engelsche Tieranny" zijn ontstaan
dankte, nimmer meer van eenigen strijd tus-
schen Engeland en Nederland sprake ge
weest. Moge het nageslacht in vreedzamer
tijd dan wij thans beleven met voldoening
constateeren, dat de tegenwoordige oorlog
tusschen Engeland en Duitschland
de laatste is geweest!
DE VERDUISTERING
In het belang
palingen ten
Zonsonde
Zonsopga
de naleving van de be-
van de verduistering:
ang: 10 Aug.: 9 u 16 m.
11 Augustus: 6 u. 15 m.
Schaakrubriek
DE WAARDE DER TECHNIEK (I)
De heer H. J. J. Slavekoorde te Den
Haag schrijft ons:
In het eerste deel van Euwe's nieuwste boek
„Het eindspel" gaat het om „den koning al
leen". D.w.z. dat een der partijen nog slecht9
over den koning beschikt, terwijl de sterkere
partij, behalve den koning, nog meer mate
riaal tot zijn beschikking heeft.
Uit de genoemde materiaal-verhouding volgt
reeds, dat in eindspelen, welke tot deze cate
gorie behooren, van strijd geen sprake meer
kan zijn. De speler, die al zijn stukken en
pionnen heeft zien verloren gaan, kan met
meer winnen. Zoolang zijn tegenstander nog
over eenig materiaal beschikt behoudt deze
als regel goede winstkansen. De zwakkere partij
kan gewoonlijk slechts hopen, dat zijn sterkere
rivaal óf niet over voldoende materieel over
wicht beschikt om de overwinning te be
halen óf dat hij indien dit wèl het geval is
de techniek van het eindspel niet voldoende
beheerscht om de zege tot een voldongen feit
te maken.
De eenige vraag, welke men zich behoeft te
stellen, zoodra de tegenpartij nog slechts den
koning over heeft, is deze: Behoort dit eind
spel tot het type, dat door de theorie als g e-
wonnen gekwalificeerd is en zoo ja, weet ik.
welken weg ik moet volgen om de overwin
ning te behalen?
Deze simpele redeneering alleen is echter
niet voldoende. Het kennen van den te volgen
weg blijkt althans onder schakers, die niet
tot de topklasse behooren nog maar al te
vaak een vrome wensch te zijn. Hoe menig
maal heb ik niet een simpel eindspel van het
onderhavige type gezien, dat in remise ein
digde, omdat de speler, die in de meerderheid
was, technisch onvoldoende geschoold was en
op het kritieke moment een kleine vergissing
maakte, welke juist voldoende was om den
tegenstander te laten ontsnappen. Juist bij
deze elementaire eindspelen komt het op de
techniek aan, welke niet anders dan door
vlijtige en nauwgezette studie kan worden ver
kregen; geniale invallen, welke in eindspelen
van een ander soort vaak zoo waardevol zijn,
kunnen hier geen uitkomst bieden.
In het bestek van dit artikel kan er niet
aan worden gedacht ook maar bij benadering
volledig te zijn. Dit is ook niet noodig. Het
is al voldoende, indien men door het aan
schouwen van een enkel voorbeeld en het
zelfstandig trachten op te lossen van een
ander, tot het inzicht komt, dat de techniek,
?}oe onaantrekkelijk deze ook moge schijnen,
i\i werkelijkheid een onmisbaar bestanddeel is
voor het bereiken van goede resultaten in het
practische partij spel.
T"
Men moet weten, dat in bovenstaand
eindspel de witte pionnen niet op eigen
kracht kunnen winnen. Derhalve leidt: 1.
d4d5? Kb6c5, 2. a4—a5 Kc5xd5, 3. a5—a6
Kd5c6 tot remise. Ook a4—a5t? Kb6xa5,
met de bedoeling Khlg2 te laten volgen, is
met goed. want er volgt: 2Ka5b5,
3. Kg2—f3 Kb5c6, 4. Kf3—e4 Kc6—d6 en het
spel is remise. Juist is: 1. Khlg2 Kb6a5,
2. Kg2f3 Ka5xa4. 3. Kf3—e4 en wint.
Verplaatsen we pion d4 in de diagram
stelling naar e4, dan kunnen de witte pionnen
ARNHEM
Neem een rustige vacantie temidden van bosch en
heide. Hólel, pension, restaurant „WEST-END", Ara-
sterd.weg 205, telefoon Wolfheze 203, biedt U dit.
Volledig pension vanaf 3.75 p.d. Naseizoen vanaf
3.50 Kamers met stroomend warm en koud water.
CASTRICUM
HUIZE „VOGELWATER'
Post BAKKUM (N.-H.I
de duinen der Provinciale landgoederen
str w. prijzen van 1 3 50 af Telef. 456.
ERMELO
HUIZE WITTEVEEN
Ideaal gelegen in boschomgeving
Gelegenheid voor vacantit in Chr milieu; ook zeer
geschikt voor families Tennisbaan en Croquetveld Prijs
2 753.25 p. dag Vraagt Prospectus a/d. Directie
GROOTE SPEELTUIN .DE KLEINE BETUWE' te
HAASTRECHT bij Gouda
Kersentija 28 Juni15 Juli Pruimenuja 15 Aug.15
September Een toerist rijdt over GoudaHaastrecht.
W KOMPIER Telefoon 19. Haastrecht.
H1LVARENBEEK N.-B.
Telefoon Tilburg 7806
PENSION ..PRINS BERNHARD"
Schitterende omgeving Bosch en Hei Veld en Wei
Ruime kamers Prima keuken Pensionpr ƒ2 p pp.d
Aanbevelend. J J KA YEN
KATWIJK AAN ZEE
Chr. Earn. Pension C. TIMMERS. Schevemngsche-
straat 2. Telefoon 229. Frissche kamers, str. w.. direct
a°n zee. Prima keuken. Billijke prijzen.
NOORDWIJK a/ZEE
HoofdsL Juni-Aug. Dagverbl. 1.80. Week 11.75. Log.
Hoofdstr. Juni-Aug. Dagverbl. 1.80. Week 11.75. Log.
ontb. 0.85. C.V.V.O.-leden reductie. Verbeterde inrich-
NUNSPEET
GEMEUBILEERDE KAMERS MET VRIJE KOOKGELE
GENHEID. Vanaf 1 Augustus beschikbaar. Wed. A. VAN
DER VEEN, Dorpsstraat 43.
MOOI OISTERWIJK
venkraai.
oostfrrffk pension .juliana-
UUO 1 LKtStLLrk. utrechische straatweg 60.
OOSTERBEEK UW VACANTIE00RD
„BILDERBERG-HOEVE"
3.25. Seizoen 3.50 en 3.75 p. p. p. d. In dezen Drijs
is morgenkoffie, middag- en avondthee begrepen Bij
lunch en diner steeds fruit Prosp met gids en wandel
kaart op aanvrage
CENTRALE VERWARMING STROOMEND WATER.
00STE" "EK
Pension „BEATRIX"
UTRECHTSCHESTR.WEG 85. Telet. 5323. Modern com
fort op alle kamers. Groote tuin annex kweekerij. Voor-
en na-sezoen 3.—, seiz. 3.— a 3.25 p. p. p. d.
Wij geven onze lezers gaarne in overweging bij
de vaststelling van hun vacantïeplannen rekening
te houden met de in deze rubriek voorkomende
Hotels en Pensions. Deze zullen U op aanvraag
gaarne en geheel vrijblijvend alle gewenschte
inlichtingen verstrekken.
KAMPEER-CENTRUM .NIEUW-DENNENRUST*
VOORTHUIZEN
heeft geen oorlogsschade gehad Het geheele landgoed
met kamphuisjes, woonwagens, tenten enz is nog vol
komen in tact Vraagt gratis toezending geïll prosp No 8
van 1940 J H G v d WOUDE Landgoed .De Ijsvogel"
Voorthuizen 'Veluwe) Telefoon 74
WOUDENBERG (Utrecht)
BOERDERIJ JACOBSHOEVE Degel pens aangeb. op
zeer mooie boerderij Boschr orag bij zwerab en buslL
Goede ref Bill cond Pr keuk Maarsbergscheweg 316.
ZEIST, geheel ongeschonden!
Pens en gemcub woninggids gratis Kleine gids 35 ct
Groote gids 50 ct Pl.grond 10 et franco op aanvrage.
Bureau V V V. 2e Dorpsstraat, telet 2174. Giro 61609.
MOOI ZEIST. So»BS
DEGELIJK
PENSION HIER UW ADRES.
Prachtige omgeving, mooie, fr. slaapkamer met str. w.
Prima keuken, gr. tuin met zitjes Prijs 2.50 p. d. p p. Aan
bevelend: Mevr. de Wed. G. v. Garderen, J. v. d. VondelL 1
wèl op eigen kracht winnen, doch niet door
a4a5t?, doch door e4e5!
Tot besluit een opgave, waarvan wij de op
lossing volgende week zullen plaatsen. Ge
vraagd wordt: welk resultaat als wit aan zet
is; welk resultaat als zwart aan zet is.
In 12 deeltjes
Dr. Euwe heeft een nieuw boek geschreven
over het eindspel, dat naar den uitwendigen
vorm aansluit bij de reeds eerder verschenen
serie „Theorie der Schaakopeningen", welke
uit 12 deeltjes bestaat.
Het thans verschenen leerboek, dat onder
den verzameltitel „Het eindspel" verschijnt,
zal eveneens uit 12 deelen bestaan De uit
geefster is G. B. van Goor Zonen's Uitgevers
maatschappij te 's-Gravenhage. De prijs der
deelen 18 is 0.90, die der deelen 9—12
1.20 per stuk. De prijs der geheele serie, in
eens besteld, is 10.
Tot dusverre zijn de deelen 1 t/m. 5 ver
schenen. Zij dragen de navolgende (onder-)
titels:
Deel 1 De koning alleen.
Deel 2 Stukken tegen pionnen (D.
Deel 3 Stukken tegen pionnen (II).
Deel 4 Stukken tegen stukken (I).
Deel 5 Stukken tegen stukken (II).
wy zullen op elk der deeltjes in een afzon
derlijk opstel terugkomen, waarin wy dan een
typisch voorbeeld van het behandelde onder
werp zullen belichten. Thans beperken wü ons
tot enkele algemeene opmerkingen.
Voorzoover wy na een oppervlakkige be
schouwing der verschenen deelen kunnen oor-
deelen, moet het nieuwste werk van dr. Euwe
als een aanwinst voor de Nederlandsche schaak
literatuur worden beschouwd. Niet alleen om
dat er ln de Nederlandsche taal geen uitge
breid leerboek over het eindspel bestond, doch
ook omdat de naam van den auteur een ge
degen behandeling der stof waarborgt.
De schrijver heeft er zich niet toe beperkt
zijn eigen denkbeelden over het eindspel te for
muleeren, Hy heeft evenzeer zijn voordeel ge
daan met de bekendste buitenlandsche stan
daardwerken op dit gebied, zooals Berger's
Theorie und Praxis der Endspiele.
Euwe's boek onderscheidt zich van zijn bui
tenlandsche voorgangers o.a., doordat by de
samenstelling zooveel mogelijk rekening is ge
houden met het verschil tusschen theoretische
en practische eindspelen. Het trekken van een
absolute scheidingshjn bleek echter niet
niogelyk.
Leerboeken over de theorie der openingen
hebben het betrekkelijke nadeel, dat zij na ver
loop van een aantal jaren verouderd zijn.
Leerboeken over het eindspel echter veroude
ren weinig of niet Vandaar, dat het bezit van
een standaard\ erk over het eindspel moeilijk
overschat kan worden. Voor schakers, wier
ambitie er naar uitgaat hun speelsterkte steeds
verder op te voeren, mag „Het eindspel" een
onmisbaar boek genoemd worden.
H. J. J. SLAVEKOORDE.
In de Schaakver. „Het Centrum" werden voc
de huish. noodcompetitie de volgende wedstrijde
gespeeld Groep 1 P. Righini—C Neuteboor
l—O. D. W. Zui
U1<froe'p 2 A. de Jong—C. v. Rooyen 0—1. J.
Limpens—W. de Witte 5—1, G. v. Katwijk—C.
Neuteboom 10. J. VoorwindeJ. C. Christcnsen
1—0, L. SaarloosW. Rotteveel afgebr.
Groep 3 J. v. EngersBatenburg afgebr. A.
Maliepaard—B. v. d. Sluys 1—0 B. Groustra—J.
Hulsker 1—0.
Groep 4 A. v. d. Starre—M v. d. Starre 1—0,
J. Theeboom—J. v. d. Bergh afgebr., C. v. Santen
C. P. Spoel ultgest. J. v. SteenwijkA. Mes
afgebr.. A. HenninkC. Hulsker 10.
Groep 5 N. VoituronS. Tuinenburg 10, j.
Konings—C. v. Dijke afgebr.
Groep 6 J. BootA. Tuinenburg 1—0. G. Bloe-
mers—P. Versteegh afgebr. H. de Winter—R. W.
Weemhoff 0—1.
Gyoeo 7 a. Hermscnj. Woudenberg 0l H.
F. - -pavolns—L. v. d. Starre ultgest.
