9 AUGUSTUS 1940
PAG. 3
F>A<a=
NERALE SYNODE DER GEREF. KERKEN
3 De voorloopige slotzitting
xaak-Goossens
1
naar Utrecht voortgezette zitting van
der Geref. Kerken bracht
ordt fe, benoemd om het besluit der
ié het door den heer S. J. P.
genqediende appel tegen zijn afzet-
et tijtlassis Appingedam, gehandhaafd
Synode van Groningen,
bespreken rapport uit. Daaruit
ïriodi heer Goossens niet wenscht te
in hi rechtmatige van het besluit der
vacajblj zijn appél in alle deelen on-
d verklaard. De Synode neemt
kosten hiervan kennis en constateert,
elegei de zaak-Goossens tot haar einde
driDe Synode is echter van oordeel,
ig. Ufstractement aan den heer Goosr
"i pli* uitgekeerd te worden tot den
ijn fop hem het besluit der synode
iageield (5 Juni 1940). Voorts werd
de beslissing der synode aan de
•rden^emeenten van geheel Soemba
irlof hedegedeeld door een kort com-
le landstalen.
van de inlandsche kerken van
op de Synode, d.d. 2 Juni 1938
hetjivankelijk verklaard, daar niet
lat de zaken die daarin aanhangig
jakt, niet konden worden afge-
e mindere vergaderingen en niet
-yorden dat zij tot alle kerken in
•'behooren.
)a kwestie-Drachten
gie voor de zaak-Drachten rap-
ienlnprts dat zij de beslissingen der
medegedeeld aan de gemeen te-
iwaarschriften hadden ingediend
rerkeraad en dat zij een samen-
Ie N«de gemeente heeft gehouden,
ocen\ bes]uiten der synode heeft be-
het <tt en een herderlijk schrijven
feie heeft voorgelezen en aange-
pgele^-erootmoediging en bekeering.
I; ontving opdracht, om de zaak
wjkkelen en op de volgende
en .v>er te rapporteeren.
nief
dat oijke verzorging militairen
r®?4en van deputaten voor de be-
k zijc de geestelijke belangen onzer
mdel:den aanvaard. De synode sprak
ookwaardeering en dankbaarheid
ien <Wrk, door de legerpredikanten
ne" >dpredikers met zooveel toewij-
Zoo
der Gereformeerden
PaTjers besloot de synode nogmaals
rale l{e richten tot de generale synode
egenf. kerk, waarin er bij haar met
beroep op den nood der tijden
t aangedrongen, tot een samen-
ontsesluiten.
bï
rodul Oorlogsschade
H. Kuyper deed eenige mede-
omd%effende de werkzaamheden
sclé oorlogsschade-Geref. kerken.
el besloot de synode, de leden
ich t«é te benoemen tot deputaten
irnerHynode voor deze zaak.
:iale Donner te 's-Gravenhage, se-
voor de correspondentie mét
aar i-heid werd tot primus-deputaat
llijk
:>mm(Qe leergeschillen
poking werden de voorstellen
in Arnhem en de Part. Synoden
J1 land en Gelderland om de be
1
Gelderland
de „leergeschillen"
5 1 voeren, verworpen en besloot
k saam te komen op 24 Sept.
kaalheid in Duilschland
j der ciassig Arnhem voor de
zorging in Rijn-Pruissen en
en benoemd tot deputaten van
eer Pode-
t l met de Vrije Universiteit
•deputaten voor de oefening
ischetd tusschen de Geref. Kerken
tschlJculteit der Vrije Universiteit
de heeren dr. G. Keizer te
G. Harrenstein te Santpoort
a te 's-Gravenhage.
El ZAl Sluiting
'de voorzitter, ds. F. C. Meys-
.am, een slotwoord, waarin hij
3dvk veien naar de synode van
rbouver^anSd. terwijl anderen haar
zal {evoelens tegemoet zagen. Dat
is dof men van haar dogmatische
n J. 'achtte opdat de bestaande
Haajien niet zouden uitgroeien
H. leergeschillen, of dat men
n ^°r een beslissing die aanlei-
een sterker divergentie en
j Mojcen. Spr. constateerde dat de
werd gehandhaafd. Al
Roeiet komen tot een finale uit-
landaelangrijke voorarbeid mocht
t en de weg is vrijgemaakt
c
voor een ordelijke behandeling der meenings-
verschillen die voor het leven der Geref. ker
ken vruchtbaar kan zijn, mits de liefde van
Christus de harten vervulle. en de oprechte
begeerte om alleen te vragen naar de waar
heid van het woord van God. De synode sprak
uit dat de tijdsomstandigheden daartoe temeer
dringen. Hierbij passen naast groote beslist
heid, niet minder groote voorzichtigheid en
gewilligheid om elkander te zoeken en te be
grijpen. De kerk gevoele haar roeping in deze
zware tijden in het leger der kerk schild aan
schild te voegen, want alleen in verbonden
eenheid ligt aldus spr. onze kracht en tegelijk
onze tegenweer tegen wat de kerk kan deren.
Spr. wekte om de gelederen te sluiten en
hartelijk te bidden om de eenheid van allen
die Christus liefhebben en Hem belijden
naar de Schriften en intusschen alles doen
wat in het vermogen ligt die eenheid in den
rechten weg te bevorderen, doch nooit ten
koste der waarheid, een valsche vrede na
volgend.
Zaak-Goossens.
Komend tot het omvangrijk agendum,
dat tot dusverre reeds werd afgewerkt,
merkte spr. op dat ten opzichte van de
zaak-Goossens helaas geen mogelijk
heid van eenig redres kon worden ge
vonden. Dit bedroeft meer dan we zeg
gen kunnen, ook terwille van het kerke
lijk leven op Oost-Soemba.
De geestelijkearbeid onder de
militairen had de bijzondere belangstel
ling- We gedenken aldus spr. met innig mee
gevoel de rouw van zoo menig gezin, waarin
men nog weent om het sneuvelen van zoon,
broeder of vader en wij bidden Gods hulp en
troost voor gewonden, verminkten en gevan
genen. We denken met groote waardeering
aan den toegewijden arbeid door onze leger
predikanten en reserve-veld predikers ver
richt. Allen, die nog in mil. dienst zijn be
velen we in de liefde, voorbede en de pas
torale zorg onzer kerken aan.
Aan onze broeders en zusters in O- en W.
Indië en in het buitenland gevoelen we ons
met hartelijke, geestelijke gemeenschap ver
bonden, al zijn we thans in meer dan één
opzicht van hen gescheiden.
Zaak-Drachien.
Spr. wees voorts op de zware taak van de
commissie voor Drachten, niet het minst als
zij ter plaatse arbeidde- Moge in toenemende
mate de goede uitwerking van de synodale
herderlijke zorg blijken en groeie er een
nieuwe generatie die de oude grieven be
graaft en hartelijke eenheid zoekt in liefde
en samenwerking.
Spr. herinnerde voorts aan de gewichtige
besluiten inzake de tucht over doopleden, het
hulppredikersschap, de zending en evangeli
satie, de Theol. Hoogeschool enz.
Hij stond ook stil bij de schaduwen die over
de synode lagen zoowel van den dreigenden
en ontbranden oorlog in ons werelddeel en
ons land als van den dood die rondwaarde
in eigen gelederen.
Spr- dankte de kerk van Sneek voor alles
wat zij voor de synode deed en riohtte ook
woorden van dank tot haar staf die zoo uit
nemend voor de synode zorgde. Ook de kerk
van Utrecht dankte hij dat zij de synode op
zoo korten termijn heeft willen ontvangen
en haar in Sept. weer gastvrijheid verleenen
wil.
Tot de praeadviseurs, de deputaten voor
de correspondentie met de Hooge Overheid,
de srcibae, de assessor en de archivaris, dr-
Th. Ruys, richtte spr. woorden van erkente
lijkheid. Voor de groote gewilligheid waar
mede de synode zich aan zijn leiding onder
wierp zegde de praeses eveneens dank.
Wij sluiten thans de synode, aldus spr.
provisioneel Bij het tegengaan van een
onzekere toekomst in een tijd vol van
nood en gevaren is ons vertrouwen op
den Heere, die Zijn Kerk vergadert, be
schermt en onderhoudt.
Hij doe ons bij Hem schuilen en op Zijn
goedertierenheid hopen. Dicht hij Hem,
blijven we dicht bij elkander. Moeten we door
nacht en storm, we vreezen niet, daar
weten dat Hij voorgaat en leidt en bij
blijft in der eeuwigheid-
Hij geve elk onzer kracht naar roeping en
als het moet kracht naar kruis. Hij vervulle
uit Christus' volheid al onze nooddruft.
De assessor, ds- W. H. den Houting, dankte
den praeses namens de synode voor zijn lei
ding der vergaderingen en ook voor al den
arbeid door hem verricht na het overlijden
van ds. Schouten.
De synode machtigde het moderamen
over te brengen uit de Comité-acta in de
openbare acta, wat daarvoor in aanmerking
komt.
De assessor ging hierna voor in dankzeg
ging. waarna de praeses de zitting sloot.
LAND"
iCHE GESCHENKEN
into*te sorteering in Rotterdam
in ouzy, ie Middellandstraat 72
1480
GRAFSTEEN WIJLEN DS. W. BREUKELAAR
Op initiatief van de Gen. Zendingsdeputaten
der Geref. Kerken heeft zioh een commissie
gevormd die beoogt op het graf van den be
kenden zendingsman, wijlen ds. W. Breukelaar
te Santpoort, een eenvoudigen grafsteen te
plaatsen en mevr. de Wed. Breukelaar en haar
kinderen aan te bieden. Als penningmeester
van dit comité zal optreden Dt. W. G. H a r-
r e n s t e i n, Pinéllaan 10 te Santpoort-station,
postgiro 12899.
Ned. Herv. Kerk.
Beroepen: Te Harlingcn, W. E. M. Hoek-
zema, em.-pred. te Voorburg: te Godlinge,
K. Terpstra, em.-pred. te Utrecht.
HULPPREDIKERS
In verband met den terugkeer van ds. G.
Laarman, die als reserve-veldprediker is
gedemobiliseerd, zijn de heeren J. F. H. v. d.
Bom en C. Verspuij met ingang van
1 Sept. as. van hun 'hulpdiensten bij de Geref.
kerk van Hilversum ontheven. Na dien datum
zullen zij gaarne andere kerken dienen. Hun
adressen zijn dan: Cand. J. F. H. v. d. Bom,
P. de Hooghstr. 38boven te Amsterdam-Z.,
tel. 97413 en Cand. C. Verspuij, Kanaalweg
26 te Scheveningen, telef. 554885.
Ds. F. CH. GEERLING.
Morgen, 10 Augustus herdenkt ds. F. Ch.
e e r 1 i n g, em. predikant der Ned. Herv.
Kerk, wonende te Zeist, den dag waarop hij
vóór 50 jaar het predikambt aanvaardde.
Ds. Geerling werd 29 Juni 1862 geboren te
Brussel, waar zijn vader stads- en lands-
architect was van België en Brussel. Aan de
Rijksuniversiteit te Utrecht heef hij zijn op
leiding ontvangen.
In 1890 candidaat geworden, werd hij door
zijn geestelijken vader, wijlen ds. N. de Jonge,
directeur van de Stads- en Landsevangelisatie
te Brussel, te Domburg in zijn eerste ge
meente bevestigd. In 1893 vertrok de jubilaris
naar Medemblik. In 1898 verbond ds. Geerling
zich aan de gemeente van Joure om in 1909
te Zeist intrede te doen. Hier heeft ds. Geer
ling gearbeid tot aan zijn emeritaat, dat hem
om gezondheidsredenen met ingang van
1 Mei 1927 eervol verleend werd. Niet in
staat persoonlijk afscheid te nemen, scheidde
ds. Geerling van de Zeister gemeente, in wier
midden hij is blijven wonen, met een in druk
verschenen afscheidsrede over 1 Tim. 3 lb.
In ds. Geerling ontving de gemeente van
Medemblik haar eersten orthodoxen predi
kant. In Joure, waar ds. Geerling de geeste
lijke opwekking meemaakte die uit Wales
over den Z.O.hoek van Friesland ging, was
hij secretaris van de Evangelisatie in Fries-
land's Z.O.hoek binnen de classis Heerenveen.
In Zeist was ds. Geerling voorzitter van de
Weeshuiscommissie en bestuurder van het
Diaconale wijkwerk, alsoök bestuurslid van
de Chr. Muloschool.
Tientallen van jaren was ds. Geerling
secretaris van het hoofdbestuur van de Stads
en Landsevangelisatie in Brussel en talloos
zijn de bijdragen die van zijn hand versche
nen in het Chr. Volksblad, het orgaan dezer
evangelisatie, dat den bijnaam verkreeg van
de papieren preekstoel van ds. Geerling en
dat blijkens de vele brieven du. de jubilaris
ontving zich altijd in groote belangstelling
der lezers heeft mogen verheugen. Ook in de
Zeister Kerkbode zijn tal van bijdragen van
de hand van ds. Geerling verschenen.
Voortdurende ongesteldheid is oorzaak dat
de gedenkdag van (is. Geerling volstrekt on
opgemerkt moet vorbijgaan.
DS. D. STEENHUIS
Zaterdag 10 Aug. a.s. viert ds. D. Stee n-
h u i s, Geref. emeritus predikant te Haren,
zijn 70sten verjaardag.
Ds. Steenhuis werd 10 Aug. 1870 te Ten
Boer geboren en studeerde aan de Theol.
Hoogeschool te Kampen, waar hij in 1893
candidaat werd. 10 Dec. van dat jaar kwam
hij te Blija in zijn eerste gemeente. In deze
gemeente heeft hij zich zeer beijverd voor
het Chr. onderwijs en de A. R. partij. In 1896
vertrok ds. Steenhuis naar Berlikum, welke
standplaats in 1904 met Ulrum verwisseld
werd. Vandaar vertrok hij in 1919 naar
IJsselmonde, om zich 18 Nov. 1917 aan de
kerk van Loppersum te verbinden. Deze kerk
diende hij tot aan zijn. emeritaat, dat hem
30 Sept. 1934 op eervolle wijze verleend werd.
Ds. Steenhuis is voorzitter van de Centr.
A. R. Kiesvereeniging voor het Statendistrict
Appingedam. Ook is hij lid van het Prov.
Comité in de provincie Groningen. Zoowel op
de Deputatenvergadering als op de bijeen
komsten van het Centralen Convent en op
partijconferenties, waar heen ds. Steenhuis
geregeld pleegt te worden afgevaardigd, is hij
een bekende figuur.
DE HOUDING DER DOOPSGEZINDEN
In een redaotioneele beschouwing wijst de
Doopsgezinde Zondagsbode er op, dat de
Doopsgezinde broederschap im het geestelijk
en maatschappelijk leven van dezen tijd even
min als in het verleden op den voorgrond
behoort te treden. „Eertijds", aldus de redac
teur, ds. W. Koekebakker, „ging de
broederschap zoo ver, aan haar leden het be-
kleeden van overheidsambten te verbieden.
Al is dit gelukkig niet meer het geval en
terecht aan ieder individueel toegestaan den
weg te kiezen, dien zijn talenten hem wijzen,
toch is het wel opmerkelijk dat er nooit voor
zoover wij kunnen nagaan, een stuwende
kraobt van onze broederschap is uitgegaan in
de richting van het maatschappelijk en staat
kundig leven.
„Ook thans nu een nieuwe verhouding
tusschen overheid en volk staat geboren te
worden, zal onze broederschap daarbij geen
anderen weg kunnen gaan dan die op den
achtergrond van het leven zich laat volgen.
In afwachting dat de beweging en beweeglijk
heid der tijden zich heeft vastgezet en de
weg naar de toekomst zioh afteekent, kan
onze broederschap slechts toezien hoe alle
dingen zich ontwikkelen. Al zullen de leden
individueel hun plaats in deze ontwikkeling
moeten en mogen kiezen, tezamen en in
eengesloten verband onzer gemeenten zullen
wij geen leidende positie innemen, gesteld al
dat ons de mogelijkheid daartoe gelaten en
geboden werd."
VEREENIGING TOT CHRISTELIJKE VERZORGING
VAN GEESTES- EN ZENUWZIEKEN
PSYCHIATRISCHE- EN NEUROLOGISCHE
KLINIEK. Valeriusplein. Amsterdam. Ie,
2e en 3e kl
OCKENBURGH-KLINIEK. Loosduinen
SANATORIUM „DE HOOGE RIET" te
Ermelo, le. 2e en 3e klasse
KLINIEK „NEDER-VELUWE" te Wolfheze,
3e kl.
NOORDER-SANATORIUM te Zuidlaren,
3e kL
SANATORIUM-AFDEELING te Bennebroek.
3e klasse, tusschen-afdeeling.
Stichtingen:
„VELDWIJK" te Ermelo. le, 2e en 3e klasse
„BLOEMENDAAL" te Loosduinen. 3e klasse
„DENNENOORD" te Zuidlaren. 3e klasse
„WOLFHEZE" te Wolfheze. 3e klasse.
„VOGELENZANG" te Bennebroek, 3e klasse
EMERITAAT DS. B. S. DIJKSTRA
Ds. B. S. D ij k s t r a, Ned. Herv. predikant
te Nieuw Weerdinge, heeft tegen 1 December
a.s. eervol emeritaat aangevraagd.
Ds. Dijkstra werd Lnl874 geboren en werd
in 1899 candidaat tot den Heiligen Dienst.
11 Maart 1900 aanvaardde hij het predikambt
te Warns, terwijl hij vervolgens de kerken
diende van Zevenhoven (19171921), Holland-
sche Veld (1921—1926), Sloten (1926—1929),
Ovezande en Driewegen (19291934) en
Nieuw-Weerdinge.
De Paus en de Dagbladpers
In een toespraak, door den Paus gehouden bij
een zijner recepties, heeft hij zich vooral bezig
gehouden met de gevaren van slechte lectuur.
Behalve de geschriften die goddeloosheid en
zedenverval verspreiden, mag men niet ver
geten, zeide de Paus, de geschriften die leu
gens rondstrooien en haat zaaien. De haat,
die in de oógen van God afschuwwekkend en
voor eiken rechtvaardigen rnensch ontoelaat
baar is, is nog afschuwelijker, wanneer hij
laster Verspreidt en tweedracht tusschen
broeders zaait. Een bepaalde pers schijn, het
zich tot taak gesteld te hebben in de gi kite
familie der volkeren de broederlijke betrek
kingen tusschen de zonen van denzelfd^n
Goddelijken Vader te verstoren. Dit werk v^i
haat wordt door het boek, vaker echter doo
de courant volbracht Geve God, zeide de
Paus, dat de geschiedenis geen oorlog kan
aanwijzen, die door een handig verspreide
leugen verwekt is. Een schrijver, die zich be
wust is van zijn taak en zijn verantwoorde
lijkheid, voelt zich verplicht, wanneer hij een
fout bedreven heeft, de waarheid te herstel
len. Tegenover zijn lezers is hij verplicht in
hen niet het heilige erfdeel der waarheid en
naastenliefde te verstoren, dat negentien
eeuwen Christendom het menschendom ge
bracht hebben. De tong heeft meer menschen
gedood dan het zwaard, zoo staat er geschre
ven. Zoo ook kan een leugenachtig geschrift
niet minder verderfelijk werken dan tanks
en bombardementsvliegtuigen."
Een beier land dan dit
Wij lezen in „Quo Vadis", het orgaan van
den Evangelisatie-arbeid onder varenden, het
volgende:
„Het is al wat jaren geleden.
Na een drukken dag, in een Zuid-Afrikaan-
sche havenplaats.
We slenteren door de havenwijken; raken
in een kroegje verzeild.
Er staat een piano.
Eén onzer is muzikaal, en in een omme
zien zitten we in een vroolijke bui. Een
öuitje dat met zooveel oud-Hollandsche jool
en drukte gepaard gaat, dat de paar Engel-
schen die er zitten, hun whisky-talk onder
breken, betalen en verdwijnen.
Nou, toen was het natuurlijk heelemaal een
stukje Amsterdam
Ik ga een luchtje happen door de ach
terdeur.
Loop wat rond, dwaal iets af langs den
achterkant der huizen, in de richting van
een lichtschijnsel. Kom tenslotte voor iets te
staan dat van de bekende golf-platen is
opgetrokken.
Door een kier loer ik naai binnen. Wat ik
daar zag deed me schrikken. In de enkele
vierkante ruimte die het „huisje" bevatte
stond een wrak van een ledikant, op den
rand er van zat een man, de ellebogen op
de knieën geleund, op een kist zat een
vrouw, in een hoek, onder wat zakken
ontwaarde ik slapende kinderen.... in een
anderen hoek nog zooiets
Toen het dan tot me doordrong dat wat
ik hier zag een illustratie was van het in die
dagen veel omschreven „armblankevraag-
stuk", werd ik nieuwsgierig en brutaal,
klopte en ging naar binnen.
Ik maakte een praatje met den man, en
trachtte er achter te komen, hoe het mogelijk
was om in zoo'n rijk land tot zulk een
armoede te vervallen.
Het sobere relaas van teleurstellingen,
neergang, werkloosheid, onbarmhartigheid,
armoede en verdriet, onderbreek ik, wijzende
op den bijbel die ik daar naast hem ontdek
op de „dekens", met een meer nieuws
gierig dan belangstellend „En kun je in
zoo'n ellendigen toestand nog bijbellezen
En terwijl de man het boek naar zich toe-
haalt, brengt hij. een weinig verlegen, naar
voren dat hij dit van jongsaf gewend was ge
weest, en het nu nog steeds doet, ook omdat
het juist in deze omstandigheden.„it tells
mewe are travelling to a better land
than this „A better land than this
De klanken van een piano, door een imita-
tie-Richard Tauber begeleid dringen tot hier
door, en doen me weer verdwijnen.
Even later verschijnt het heele gezelschap
in de door zinkplaten omhulde trooste
loosheid.
Wat medelijden wordt omgezet in geld
stukken.
Met enkele shillingen wordt de medever
antwoordelijkheid afgekocht.
En we gaan weer verder slenteren, nu in
de richting van het schip.
En de piano blijft zwijgen.
„A better land thans this...."
Och, als je het niet zoo kwaad hebt in
't leven, dan vergeet je zooiets spoedig.
En laat je op z'n tijd de piano weer aan-
„A better land than this."
Toen in de oorlogsdagen de verschrikkingen
van den modernen oorlog over onze hoofden
raasden, toen gingen die woorden weer door
me heen. We reizen naar een beter land!
En we realiseeren ons den rijkdom en het
geluk van ellendigen, die zwalkend in een zee
van jammer, de veilige kusten van het vaste
Land voor zich zien. Maar dan ook zien.
Die maar niet aan hallucinaties lijden, maar
oogen hebben om te zien, ooren om te hooren,
en handen die ze uitstrekken naar datgene
dat God hen geven wil in Zijn Woord.
Ja, eenvoudig hun handen er naar uitste
ken, het tasten, vastklemmen, en er zich aan
oprichten, wanneer een wereld van vraag
stukken en oorlogen, van zonde en ellende
hen in het leed dreigt neer te slaan.
„Om jaloersch op te worden" zeggen de
ongeloovigen.
Ja, dat is zeker om jaloersch op te worden!
UIT DE TIJDSCHRIFTEN
In het Gerei TheoL Tijdschrift be
gint prol dr. J. R id d e r b o s met een beschou
wing over profetie en extase. Prof. dr. A.
Si zoo komt na breede documentatie tot de
slotsom, dat het geschrift „Sermo de Symbolo
ad Catechumenos" als een door Augustinus
uitgesproken en dies aan hem toe te schrijven
woord moet worden beschouwd.
Onderwijs
ONDERWIJSBENOEMINGEN
Apeldoorn. Kon. H. B. S. Tot leeraar
Fransch (vac. A. H. E. Verhaegh): de heer
J. D. van Dijck te Leeuwarden.
Dordrecht. Wilhelminaschool (Chr.
school B.L.O.) Tot onderwijzeres: mej. A. C.
van Dijk te Dokkum.
K a p e 11 e (N. B.) Chr. school. Tot kw.
m. a.: mej. N. Verhagen te Middelburg.
Staphorst. 2e school m. d. Bijbel. Tot
kw. m. a.: de heer de Jong te Schoonrewoerd
THEOL. HOOGESCHOOLDAG.
Naar gemeld wordt, zal, tenzij bijzondere
verhindering tusschenbeide komt de Theol.
Hoogeschool te Kampen dit jaar toch nog
gehouden worden, en wel op 19 September,
in de Zuiderkerk te Zwolle (dit laatste met
het oog op de reisgelegenheden).
Op den 18en September, te 7 uur 's avonds
zal een bidstond worden gehouden, waarin
hoopt voor te gaan Ds. K. Holwerda van
Amersfoort.
De vergaderingen van den 19en zullen
staan onder leiding van prof. dr. G. M. den
H a r t o g h. De morgenvergadering zal aan
vangen te half elf. Het openingswoord zal
worden gesproken door den rector prof. dr.
S. G r e ij d a n u s- Daarna zal prof. dr. K-
Schilder een rede houden.
De middagvergadering zal aanvangen te 2
uur. Hier hopen te spreken: prof. dr. J. H-
Bavinck (over: „Zending en theologie") en
ds. J. Overduin van Arnhem over: „De
kerk op alles voorbereid"-
Examens
diplor
ivenhage. Sta;
mej. A. F. Pluim en de
Geslaagd
Bloemen, H. A Laurel
D. J. H. de Vette en E. H. P. C. van de Voort.
Voor diploma B: H H. A. Hoette -en H J. van
Leeuwen.
's-Gravenhage. Boekhouden m o. K 12. Geslaagd
de heeren P. J. G. J de Groot,Uden, A. Mol.
sterc
m. S.
i Popta. IJmuiden. H. M. J. Ragas,
Glls, Amsterdam, J. Dijkstra. Gorinchem, P. F.
Enckevort. Treebeek (L.J. R. S. Mossel. Amsterdam.
's-Gravenhage. Uitslag ochtendexamens voor de
Hoogduitsche taal l.o. Geslaagd de heeren J C.
Hillegers, Meereen, J. P van Hove. Alphen a. d.
Rijn. F. Krips. Akkrum, L. J Lambers, Heerlen.
A. C. v. d Reijt. Terheydcn (NB.). Th. C. Daniels.
Breda, J. Rouwenhorst. Dordrecht, J. Wledema,
Drachten, J Montagne, Lisse en AL P. Philippue,
's-Gravenhage, en de dames: M. H. Collaert,
Bocholtz en H. A. Curfs Heer <L.). Uitslag namtd.
dagexamen Geslaagd: A. J. Oskam, Gorinohem, L.
H. A. Verbeek, Scheveningen, W G. Warmels,
Hoogeveon, F. A. G. Krljnen, Loenen a. d. Vecht.
A. A. A. van Meer, den Helder, C. van Moolen-
broek, Middelburg en A. J Schut, Velp; en de
dames: L. E. M. Straater, Maastricht, J M. Vos,
Eoht, H. M. J. Walker. Kerkrade, J. M. H Defrai-
pant, Reusel en A. R. Wille. Apeldoorn
Utrecht. Franfch l.o. Do dames: L. M. G. Vermeu
len, Roermond, C. F. Vermunt, Hoeven. E. A. Ver
schoor, Voorburg: A. Sz. de Vletter. Amsterdam, H.
van Vliet, Amsterdam, J. W. de Vries, Rozenburg,
E. van Waart. Schiedam. Th. C. v. d. Werft Velsen-
Noord. E. M. Wolterstorff-Verdel. Amsterdam. J.
Wijnbeek, Noordwijk binnen en de heeren: J. F.
eve. Den Haag, H. W. Metkemeyer, Rotterdam.
M. Mattheus, Amsterdam. P. J. Nieuwland, Barne-
veld, J. N. Nota. Amsterdam. P. Oosterbeek,
Groningen, E. Naaykens. Vught, M. J. M. Nlllesen,
mm "V. J. Noldus, Venlo, J. Nooi Grouw,
usichem, J. G. F. Oomens, Nijmegen.
H. Papa, Almelo. E. J. Paulusse, Medemblik.
Engelsch l.o. De dames: G. A Broeks, Amsterdam,
E. A. M. van der Sande. Utrecht, G. G. A. Spier,
Groningen. K. K. Adams. Herten. J. Koster, 't Schot,
i Steenbergen. Ede.'w, J. Welling. Hll-
Arets, Spekholzerheide. K. Doeven,
Haren (Gr.) J C. Kense, Zwolle. D. v. d. Kooi,
Groningen, J. Timmers, Rotterdam, W. de Vries,
J. C. de Glide, Eindhoven; T. Braa
- h. Nistelrode: W. J. C.
J. E. tpr Mors. Doet....
Wierden (O.): J. M. A.
den Haag: J. W. Hoogenberk, Sittard: J. v. d.
Kooy, Hearde; H. E. M. Was?enberg. Groningen,
Hanegraaf. Heemstede; C. T.
lag: H. A. v. d. Lys. Krim-
IJsel; P. R. v. d. Velde, Zierlkzee;
o. ae wcerdt, Lekkerker"
lis: W. Stroo. Vllssineen:
M.
Eykman, Bussum; B. M. H. J. Schreurs," kerkrade;
T. J. Schuyer, den Helder; E. J. Smeets, Meers-
sen; M. D. v. d. Starre. Scheveningen; M. A.
v. d. Tol. Kinderdijk: Th. A. M. van Leejwen,
Nijmegen: M. B Thomas. Doesburg J. M. J. Ven-
rooy. Rosmalen: N. Verkuyl. Eefde: M. A. J M.
Verscheure. Nijmegen; M. J. de Voogd. Vllssing.n;
A. A. M. van Corstenbosch, Aalst-Waalre: J.
Vriens. Venlo. en de heeren: D. Kuikenga, Gro.
ningen; L. A. C. v. d. Laar, Weert; J. L. Labots.
Rotterdam; P. Lodder Rotterdam; J. W. J. v. d.
Lijn. Amstelveen; A. G. v. d. Meer. Leidschen-
dam; K. Meinhardt, Bednm; F. Lindeboom, Kam
pen; M. v. d. Meulen, Meppel; K. Th. v. Meys,
voor A en B: A. J. J. Hovers. Eindhoven; J A.
Loymans, Ginneken. Voor A alleen: J. Jonkers. Ber-
licum; H. J. A. v Lieshout. Eindhoven. Voor B
alleen: J. Roelofszen. Breda.
's-Gravenhage. Hoofdacte. Geslaagd voor belde
gedeelten: A J. A. Akkerman. Monster: voor ge
deelte A: L. van den Zwart en P. J. van der Zwart,
belden 's-Gravenhage; voor gedeelte B: M. L. Tiel
Groenestege, Pijnacker, L. Kranendonk en mej. M.
R. Houwen, belden 's-Gravenhage, B. A. A. van
Dieren, Leiden en J W. Lammerschop, 's-Gravcn-
Haarlem. Hoofdacte. Geslaagd voor het heele
examen mej. C. C. Brugman, mej. R. L. M. Ge«~
ïterdam. Vnor ged.
Louridtz. Amster-
Haarlem. Hoofdacte: Ge6laagd voor ged. A.: K.
Cwantes. Kolhorn.
Gedeelte B: J. Mantje. IJmuiden. Voor heele
«amen: J. F. v. Leeuwen. Oude Niedorp.
Roermond. Hoofdacte. Geëx. 8 cand. Geslaagd
Dok en W. Schouten. Utrecht, en H. P.
smeets te Amersfoort.
's-Gravenhage. Nijverheidsonderwijs. Geslaagd
voor de akte N 2b (lljnteekenen, handteekenen en
decoratief teekenen) de heeren: C. P. A. Hos,
Koningsveld, Amsterdam
hiermede geëindigd.
voldoend paedagogisch inzicht. Voor
akte NIC. B. de Ligt. Sleeuwijk, zonder de verkla
ring van voldoend paedagogisch inzicht. Voor akte
N.U.: H. Meesters. Gouda: voor akte N.W.: J. van
Nilpe. Leeuwarden, zonder de verklaring van vol
doend paedagogisch Inzicht. Voor akte N 5: L. P.
M. M. Joosten, Weert, en C. G. M van Sleenderen.
den Helder (zonder de verklaring van voldoena
paedagogisch Inzicht. Voor akte N 5: P J. Moens,
Almelo, en H. I. J. de Rooy. 's-Hertogenbosch,
zonder de verklaring van voldoend paedagogisch
inzicht.
's-Gravenhage. Handelskennis 1 o. Geëxamineerd
16 candidaten. Geslaagd: G. Verkerk. Hillegom
E S. F. Vonk. Rotterdam; H. W. J. Vermaas Am
sterdam; J. C. Wassenberg. Bovenkerk; P. P. J. van
Rijen, St. Michielsgestel; A. P. van Schie. Pijn
acker; K. Smit, Havelte; J. W. Schuiling, Borger
W. H. Wallis, T. J. M. Rljntjes. Utrecht. N. Buizert,
Binnenlandsch Nieuws
Uit vertegenwoordigers van de Anti-Rev.
en Chr. Hist, partij.is een landelijke advies
commissie gevormd bestaande uit de heeren
dr. H. Colijn, mr. dr. J. Donner, H. W. Tila-
nus en prof. dr. B. C. de Savorntn Lohman,
Als secretarissen fungeer en de heeren mr. A.
Evenhuis en mr. W. Rip, beiden te 's-Gra
venhage.
Het ligt in de bedoeling dat zij die in den
lande moeilijkheden ondervinden zich tot
deze contactcommissie kunnen wenden om
advies en raad. De commissie zal zelf van
tijd tot tijd bijeenkomen voor algemeene be
spreking en bepaling van de te volgen ge
dragslijn. Zoonoodig zullen plaatselijke con
tactcommissies in het leven geroepen worden
TOURNEE VAN DR. H. COLIJN
Oud-min. dr. H. Colijn zal aan het eindt
van deze maand een spreekbeurtentournee
maken door het Noorden des lands Woens
dag 28 Aug. spreekt de A. R. leider in Leeu
warden, Donderdag 29 Aug. in Groningen en
Vrijdag 30 Aug. in Assen.
Ee
maai
in de Hoofdstuk LI.
iot in de geïmproviseerde lamp
iteeds branden, want Sneeuwbal
ING B zÜn fornuis niet graag bui-
TERD^aarom was hij dadelijk aan den
en, om vast den avondmaaltijd
iten l te brengen, die uit gedroogd en
taienvleesch zou moeten bestaan,
ing eman van zijn kant dacht dat nu
over vuur beschikte, het het
^arvan zooveel mogelijk partij te
re niet alleen reeds het eten voor
ar vot volgenden dag te bereiden, doch
leelen voorraad gedroogd vleesch
;nten in in den rook te houden, omdat
:h extra goed te bewaren is en
wei\kehjker zich laat gebruiken dan
doenjchenvleesch.
jdentrntbrak er niet- e€rder zou men
oningi van zijn provisie zijn.
(bannen hielden zich met deze
ig, toen Ben Brace plotseling een
hebbanen onze provisie heel gemak-
Sneeuwbal! verklaarde hij.
den c*t een voorraad die zoo groot
om!1 haar zou kriJSen voor ie die
jraan^00^, gebakken of gebraden zou
>ofdbeweging duidde de matroos
riak, en verdere uitleg was in-
OOQjodig. Zwarte en witte haaien,
j loodsmannetjes werden verge
in rn le«erlijk rond het kadaver
<Jisch'
;n kandlnS bad hun geleerd dat zoo-
op het lijk van een wal-
de
voor nen een overvloed
aan voedsel in zee terecht kwam.
Hm, zei de zeeman, ze lijken zoo uitge
hongerd, dat zij in alle mogelijke aas zullen
willen bijten. Daarover hoeven wij ons hoofd
niet te breken. We zullen er net zooveel kun
nen bemachtigen als we maar willen!
Ik denk, baassie Brace, merkte Sneeuw
bal op, dat we aan boord een haak hebben,
die groot genoeg is om daaraan een haai te
vangen!
Maak je maar daarover geen kopzorg,
we kunnen best de beide harpoenen daarvoor
gebruiken. Nooit zou ik vroeger een harpoen
hebben kunnen hanteeren, als ik niet tegelijk
in staat was geweest, ze ook weer uit een
prooi te trekken!
Hou met je keukengedoe maar eens op,
Sneeuwbal, en help me een handje. Als we
eenmaal een stuk of wat haaien ingepalmd
hebben kan je weer aan het kokkerellen
slaan.
Ben verliet wederom het vlot, en klom op
den walvisch. De neger, die begreep dat Ben
Brace het bij het rechte eind had, liet zijn
primitieve kookgerei in den steek en volgde
zijn makker op het glibberige karkas.
Hoofdstuk LIL
Ben had de bijl met zich meegenomen. Hij
begaf zioh naar een van de harpoenen, die
diep in de flank van den walvisch waren
doorgedrongen, en begon het blok vleesch los
te hakken, waarin het kostbare wapen, dat hij
begeerde, vast zat.
De steel daarvan was vrij en de weerhaken
kwamen reeds te voorschijn toen Sneeuwbal
in zijn ongeduld een stevigen ruk gaf, waar
door de geheele harpoen vrij kwam uit het
dikke vet, dat hem had vast gehouden.
Ongelukkigerwijs had de neger zich op zijn
eigen kracht verrekend, want door den schok
verloor zijn voet houvast op de olieachtige
huid, en kwero hij languit op den wrlvisch
le liggen. Daar het lichaam vry sterx afbelde,
voelde hij zich naar het water afglijden; hij
poogde zich met zijn teenen en zelfs met zijn
tanden vast te klampen, maar kon nergens
vat op krijgen, en het leek wel of al zijn po
gingen, om den rug van het dier weer te be
reiken, slechts ertoe dienden, zijn val te ver
haasten.
Beneden wachtten de vraatlustige haaien
op hun prooi.
Gelukkig voor hem had Sneeuwbal echter
niet den harpoen los gelaten, en bleek thans
de enorme houten drijver, die aan den ande
ren kant van den walvisch hing, als een soort
van tegengewicht dienst te kunnen doen. Dit
tegengewicht was echter niet toereikend om
het gespierde en zware lichaam van den neger
cp te houden; het kon enkel zijn val ver
tragen.
Dit alles had plaats gegrepen in luttele se
conden; Ben had zich op de lijn gestort die
harpoen en drijver verbond, maar zijn kracht
was niet groot genoeg om den neger weer op
te hijschen, en deze hing nog nauwlijks een
meter hoog boven zee.
Sneeuwbal begreep volkomen het gevaar,
waaraan hij was bloot gesteld, want onder
zich hoorde hij het water tegen den walvisch
slaan, zoo snel schoten de haaien in zijn
richting.
Toen hij een bevreesden blik naar beneden
sloeg, ontwaarde hij hun driehoekige rugvin
nen, die uit het water opstaken, en zag hij
hun vlammende oogen in him diepe kassen
rollen. Dat was voldoende om ook het dap
perste hart te doen versagen; de neger ver
stijfde van ontzetting.
Nog slechts machinaal hield hij zich aan den
harpoen vast.
Hou me stevig, baassie Brace, hou me
hoor, laat me niet glijden, of die grootbekken
slokken me op.
Ben behoefde niet op deze manier aange
spoord te worden; hij spande all zijn krachten
in om de lijn in te palmen, en meer kon ook
hij niet doen; de geringste beweging kon de
dood van zijn zwarten metgezel tengevolge
hebben.
De kracht van den zeeman begon af te
nemen het lichaam van den neger scheen
hem zwaarder en zwaarder te worden; was
het tragische moment aanstaande
Nog nietTwee ferme jongenshanden gre
pen eveneens de lijn; Wil was zijn makkers
te hulp gekomenHij was langs den rugvin
van den walvisch omhoog geklommen en snel
op Ben toegeschoten, om hem kordaat ter zijde
te staan.
Het was hoog tijdMaar nu werd, langzaam
doch zeker, de neger langs het geweldige
karkas weder omhoog geheschen, tot hij daar
boven op in veiligheid was.
Hoofdstuk LUI.
Het duurde eenigen tijd eer de neger op
adem was gekomen, en zich van den schok
hersteld had.
Toen stotterde hij tegen Ben Brace en Wil
eenige woorden van dankbaarheid, omdat
deze hem samen in zijn benauwdheid waren
te hulp gekomen.
Ben keek den jongen met duidelijke vol
doening aan; hij overwoog, dat velen die ouder
waren dan hij niet de tegenwoordigheid van
geest zouden hebben gehad om zoo te rechter
tijd te weten, wat zij doen moesten. Sommigen
zouden als verlamd van schrik op het vlot
zijn gebleven, terwijl anderen nuttelooze
angstkreten zouden hebben geblaakt.
De zeeman betuigde tegenover zijn bescher
meling op geen enkele manier zijn tevreden
heid, maar zijn hart zwol óp van trots, toen
hij hem aankeek, als was het zijn eigen zoon.
Tenslotte werden de werkzaamheden her
vat. De scheepsjongen keerde naar het vlot
terug om opnieuw aan het vleeschroosteren
te trekken, en de kleine Lily gerust te stellen,
die nog bleek zag van schrik.
Wat Ben betreft, die vatte deh harnoen
aan, welke de néger nog immer niet had ios
gelaten, en begon het houtblok naar zich toe
te trekken, dat aan het andere einde van de
lijn hing.
Geholpen door Sneeuwbal slaagde hij erin
dit blok hout eveneens op den walvisch te
hijschen, en het los te maken van de lijn. De
haaien waren nog steeds in grooten getale
aanwezig, en Bens bedoeling was, daarvan een
stuk of twaalf te harpoeneeren, teneinde den
voedselvoorraad van de „Catamaran" aan te
vullen.
Zoo weerzinwekkend als deze vraatzuch
tige dieren eruit zien, en welk een afkeer men
ook van hun vleesch moge hebben, het is
niettemin waar dat bepaalde deelen van him
lichaam een uitstekend voedsel kunnen op-
De zeeman was niet voornemens den har
poen te werpen vanaf de plaats, waar hij zich
thans bevond, omdat de helling van de flan
ken daar te sterk was om er veilig te kunnen
staan; op het staartgedeelte van den walvisch
zou hij dit beter kunnen probeeren.
Voorzichtig begaf Ben zich in die richting,
bij eiken stap met den harpoen houvast zoe
kend in het enorme zoogdierlichaam, zoodat
hij niet voor eenzelfde onaangename verras
sing kon worden geplaatst, als de neger zoo
juist had ondergaan.
Hij vatte post op het gedeelte waar de
staart zich in tweeën deelt en maakte aldaar
een drietal diepe insnijdingen, om steviger
te kunnen staan. Toen maakte hij zijn harpoen
gereed en koos zijn eerste slachtoffer uit.
De haaien waren bij de staartvinnen bij
zonder talrijk, maar zij leken niettemin niet
al te ondernemenslustig en hielden zich op
een zekeren afstand.
De voormalige harpoenier wist echter, hoe
hun reserve te overwinnen; hij riep Sneeuwbal
toe, enkele brokken walvischspek, die hij had
afgesneden, in zee ie werpen.
Eeji twintigtal haaien stortte zioh daaroD.
Ben wiero
de woeste slagen, die hij met zijn staart
maakte, leverden een leelijk gevaar op.
Een tweede haai werd geharpoeneerd en
op dezelfde manier als de eerste behandeld,
daarop een derde en een vierde, en zoo ver
volgens, tot Ben van oordeel was dat nu de
voorraad voor een zeer langdurige reis toe
reikend moest, worden geacht
Nu zouden zij tenminste iets hebben, om
hun bestaan mee te rekken, en dit was hun
verzekerd, zoo althans het drinkwater hun
niet zou gaan ontbreken.
Hoofdstuk LTV.
Men sneed de best bruikbare deelen van
de haaien af, verdeelde deze in dunne plakken,
en roosterde ze op de vlam van spermaceti,
die men uit de schedelholte van den walvisch
had verkregen.
Deze vloeibare brandstof was in overvloed
aanwezig, precies zooals ook de haaien.
Overigens scheen het dierlijk leven in deze
warme wateren zeer rijk vertegenwoordigd
te wezen.
Men ontwaarde talrijke zeevogels, visschen
en allerlei soort van weekdieren. Op deze
breedten is het evenmin zeldzaam, walvis-
schen te ontmoeten, die aan het wateropper
vlak spelen, en na opgedoken te zijn, hun
waterkolom uitwerpen. Er waren troepen
bruinvisschen, die elkander schenen na te
zitten, albacoren, boniten, zwaardvisschen,
vliegende visschen, die ieder voor zich hun
prooi najaagden; elk leven leeft op ander
leven! De oceaan is een rijke voorraads
kamer van den Schepper, waarin men, zoo
men oogen en verstand heeft, Zijn wonderen
kan aanschouwen. Hij is groot in het kleine
zoowel als in het groote, en heeft voor ieder
levend wezen Zijn doel en bestemming!
favotdi vanvoLad)
