SAMBO, DE OLIFANT
WOENSDAG 7 AUGUSTUS 1940
Uit de Pers
De Nederlandsche Unie
De (an.) N w e. Prov, Groninger
Courant, heeft aansluiting bij de Neder
landsche Unie geadviseerd In haar week-
kroniek gaat zij nader op de zaak in en staat
in het bijzonder stil bij de programpunten
„vrijheid van godsdienst' en „jeugdbeweging"..
Vrijheid van godsdienst en kerk. Edoch
geen versnippering.
Het spreekt van zelf, dat ook wij geen
versnippering wenschen, maar- het komt
er op aan, wat men versnippering acht te
zijn, doch bovendien zal vrijheid van gods
dienst en levensovertuiging tot een groote
verscheidenheid in gansch het leven en in
de levensopenbaring in het maatschappe
lijk leven moeten leiden
De eerbiediging van de wijheid van ge
weten staat voorop.
Maar wie daarna de gevolgen hiervan zou
willen keeren, ook al betreurt hij die in een
Cf ander opzicht, zou natuurlijk aan de wij-
beid raken en dies ook aan den Nederlander
Maar voorts heet het nog. dat men ten
scherpste zou willen onderscheiden tusschen
het Godsgeloof in eigen kring en een ver
gedreven politiek sectarisme. Het eerste aan
vaardt men gaarne, het tweede verwerpt men.
Wij zien hier vertolkt een oud-liberale ge
dachte, waartegen Groen en Kuyper in de
vorige eeuw hun strijd hebben moeten
strijden.
Wat wordt al niet sectarisch genoemd?
Wij staan sterk in onze overtuiging, dat
de antirevolutionaire richting den grond
toon van ons volkskarakter ten volle ver
staat en er is geen betere nationale opvoe
ding dan naar den eisch der Christelijke
beginselen.
Het Woord Gods leert ons de beteekenis
der natie en de goede trouw ook aan het
nationale leven het allerbeste kennen.
Dat is onze levensovertuiging.
Het gaat ons dan niet om een „Godsge
loof"; het gaat ons om de erkenning van
de absolute souvereiniteit van den Drie
eenigen God, zooals Hij zich in Zijn heilig
Woord heeft geopenbaard, en om de autori
teit van de Heilige Schrift voor gansch het
leven.
Spreekt men nu van wijheid van gods
dienst, kerk, levensovertuiging en opvoe
ding, dan kan dit, goed verstaan, door ons
met blijdschap worden aanvaard.
Maar waagt men daarna beperkingen,
met leuzen, welker beteekenis de geschie
denis van gansch de negentiende eeuw ons
heeft geleerd, dan komt de zaak heel anders
te staan.
Een tweede belangrijke punt is hetgeen
gezegd werd omtrent de jeugdorganisatie.
Men wil één nationale jeugdorganisatie. Het
driemanschap zou de samenvatting van de
talrijke groepen, die thans de jeugdbewe
ging vormen, toejuichen.
De Christelijke jeugdbeweging stoelt op
eigen beginsel en zou dus in zulke samen
vatting niet kunnen aarden.
Wat hier op het terrein der jeugdbewe
ging is gegroeid, is naar den echt vader-
landschen zin der wijheid, om naar eigen
levensovertuiging zijn huis in te richten.
Nu wordt ook weer gezegd, dat die sa
menvatting gepaard zoude kunnen gaan met
erkenning van de verscheidenheid op con-
fessioneele (niet op politieke basis) en met
eerbiediging van wat op paedagogisch ge
bied wordt begeerd.
Het spreken van confessioneele en poli
tieke basis £s in dit verband alleereerst niet
duidelijk.
De gereformeerde jeugdbeweging staat op
het fundament van de gereformeerde be
lijdenis.
Dit teekent waarlijk niet, dat zij een
politieke beweging is.
Maar wat zij wel wil is, dat ook over
den eisch van het Woord Gods voor het
staatsleven zal worden gesproken.
Echter, als men zegt: Wij willen eerbie
digen het confessioneel en paedagogisch
karakter en men voegt er dan aan toe: maar
er moet toch een werkelijke eenheid zijn,
dan komt de waag op: wat wordt bedoeld?
Misschien, zoo wordt gezegd, kan het door
aansluiting -bij de Nederlandsche Unie en
dit zou zoo kunnen zijn, als deze van harte
voornemens is de vrijheid voor de jeugd
beweging te verdedigen met al haar
krachten.
Ziehier twee voorbeelden die ons er toe
noopten, nadat wij onze sympathie hadden
geuit met het pogen om uitdrukking te
geven aan de echt Nederlandsche gedachte,
aan het echt vaderlandsche leven, zooals wij
het nu sedert lang kenden en daarin genoten
als een rijke gave van Gods gunst, toch
daarna zeidem wij zullen ons van aanslui
ting moeten onthouden.
Totdat mocht blijken, dat hetgeen onze
zorg wekte, kon worden weggenomen.
De Nederlander neemt in een artikel
„Reeds thans op een tweesprong" thans
stelling tegenover de Unie. Zij besluit dit
artikel aldus:
Wat ons betreft, wij zijn ondanks de
omstandigheid, dat de samenstelling van het
driemanschap naar onze meening onvol
doenden waarborg biedt, dat er rekening
gehouden zal worden met hetgeen in
Protestantsch-Christelijke kringen leeft, de
Nederlandsche Unie met welwillendheid
tegemoet getreden. Wij hebben bewezen het
isolement niet te zoeken. Wanneer dit ons
echter wordt opgedrongen, dan zullen wij
het aanvaarden en dat niet passief, maar
actief als een taak, die ons wordt opgelegd.
Wy weten, dat er in de Protestantsch-
Christelijke kringen een sterke terug
houdendheid tegenover de Nederlandsche
Unie leeft. Laat zij dus beseffen, dat voor
haer veel op het spel staat Het gaat er om.
of zij de sympathie, die zij in deze kringen
hier en daar aanvankelijk nog heeft ge
wekt. zal verliezen of behouden. Voor een
beweging, die het geheele Nederlandsche
volk tot zich wil trekken, lijkt ons dit een
zaak van geen gering belang.
DE SAMENKOMST IN DE APOLLOHAL
Geweldige belangstelling
Naar wij vernemen bestaat er een over
weldigende belangstelling voor de groote
samenkomst, die a.s. Zaterdag in de Apollo-
hal te Amsterdam zal worden gehouden.
Zooals bekend zullen Dr. H. C o 1 ij n, Prol.
dr. J. R. S1 otemaker de Bruine en
Mr. A. B. Roosjen het woord voeren. De
Apollohal is drie maal uitverkocht, zoodat
achtereenvolgens ook drie samenkomsten
worden gehouden, om 2 uur, half 4 en 7 uiu\
De redevoeringen zullen in elke samenkomst
worden uitgesproken.
CHR. NAT. WERKMANSBOND.
Nu de algemeene vergadering van den Chr.
Nat. Werkmansbond door de tijdsomstandig
heden dit jaar niet kan doorgaan, zal het
hoofdbestuur van deze organisatie de prov.
comité's bijeenroepen tot een vergadering
met dit college op Donderdag 15 Aug. a.s. te
Utrecht
Voor de oorlogsslachtoffers werd een bedrag
van 500 in de kringen van den bond inge
zameld. Het hoofdbestuur zal uit de kas een
gelijk bedrag voor steunverleening voteeren
Ook zal uit de bondskas een bedrag van 250
worden beschikbaar gesteld voor degeeste
lijke verzorging van Nederlandsche arbeiders
in Duitschland.
Nederlandsche arbeiders in
Duitschland
In de Deutsche Zeitung in den Niederlanden
treffen wij mededeelingen aan omtrent het ver
blijf van Nederlandsche arbeiders in Duitsch
land.
Verleden week zijn uit Groningen zestig
arbeiders te Berlijn-Reinickendorf aangekomen
Zij werken daar in een metaalfabriek, waar
onderdeelen voor auto's vervaardigd worden.
Hun ploegbaas heeft een journalist meegedeeld,
dat het den arbeiders uitstekend bevalt Van het
loon, dat thans 85 pl per uur bedraagt doch
dat naar gelang van de bekwaamheid tot
1 M. 50 2 M. kan stijgen, kan 80 pet naar
huis worden overgemaakt.
De ploegbaas vertelde, dat een van zijn eerste
indrukken de aangename betrekkingen waren
tusschen bedrijfsleiders en personeel. „Wij zijn
door onzen patroon voorloopig in een hotel
ondergebracht Er wordt uitstekend voor ons
gezorgd."
Wat het voedsel betreft, werd verklaard, dat
men daaraan uiteraard moest wennen. „Als
Schraalhans keukenmeester is. is het eten in
Nederland heusch niet smakelijker. Het voor
naamste is echter, dat de behandeling zoo
goed is".
In Hohenneudorf, waar Nederlandsche
arbeiders met den bouw van een ziekenhuis
bezig zijn, kan men 142 Nederlandsche arbei
ders vinden, voornamelijk uit Amsterdam, die
daar reeds geruimen tijd vertoeven. Over hun
behandeling zijn de arbeiders vol lof De
arbeiders hebben volkomen bewegingsvrij
heid. Vooral de jongeren onder de arbeiders
vcelen zich geheel thuis en' velen hopen zich
blijvend te kunnen vestigen. De dynamische
kracht van het Nat.-soc. Duitschland. wekt
sterk op hun verbeeldingskracht Als men in
Nederland wat meer van den Duitschen natio-
naal-socialistischen geest had gehad, dan had
den wij in Nederland kunnen blijven, aldus
zeide er een. „Nu zitten we hier, maar we
zijn er niet kwaad om. Wie weet waar het
goed voor is".
Federatie van werkgevers in het
bouwbedrijf
Definitief tot stand gekomen
De federatie werkgevers bouwbedrijf, in
welke de eenheid van hel bouwbedrijf is ver
wezenlijkt en welke een meer concreten en
meer uitgebreiden vorm heeft gegeven aan
bereids voor den oorlog tusschen verschillen
de werkgeversorganisaties bestaande samen
werking, heeft zich dezer dagen definitief
geconstitueerd.
VAN DE FIETS GEVALLEN
Vijfjarig meisje aan de gevolgen overleden
Om half vijf gistermiddag is op het kruis
punt RijswijkschewegWaldorpstraat te 's-Gra-
venhage een ernstig ongeluk gebeurd. De 38-
jarige J. G., die met zijn vijfjarig dochtertje
achterop, aan kwam fietsen, moest bij het kruis
punt onverwachts remmen voor een auto. Het
rijwiel slipte, tengevolge waarvan het meisje
van de fiets viel en tegen den grond sloeg. Zij.
kreeg een schedelbasisfractuur en was vrijwel
op slag dood.
Het lijkje is overgebracht naar het ziekeiüiuls
aan den Zuidwal.
ZIEKTE VAN WEIL
Te Doetinchem is bij den 18-jarigen F. R
de ziekte van Weil geconstateerd
DE VERDUISTERING
iïr'hef belang -van cfe naleving van de be
palingen, ten aanzien van de verduistering:
Zonsondergang 7 Augustus 9 u 22m
Zonsopgang 8 .Augustus: 6 u. 10 m.
Jongetje verdronken
Gisteravond is een vjf-jarig jongetje in de
Nassauhaven alhier ge~aakt en verdronken.
De knaap, B. F. Lantrck, gewoond hebbende
aan de Nassaukade, was met zijn vier-jarig
vriendje aan den walkant aan het spelen,
toen hij in het water viel. Het vriendje sneide
naar den brugge wachter van de Nassaubrug,
die den drenkeling spoedig met de dreg wist
op te halen. Pogingen om de levensgeesten
op te wekken hadden echter geen succes meer.
Gistermiddag omstreeks vier uur geraakte
de 9-jarige G. Kuiper uit Tilburg, die enkele
dagen bij familie te Best was gelogeerd, Dy
het spelen in het diepe kanaal op de Muisl;
Zijn speelmakker riep luid om hulp en trok
daardoor de aandacht van Willem van de
Spijker. Deze sprong te water, doch het
mocht hem niet gelukken den jongen te
redden.
Later is het lijk van het slachtoffer opge-
dregd en naar het gasthuis te Best overge
bracht.
EEN JONGE BEIAARDIER
Onze landgenoot Jacq. Vermaak
Zaterdag heeft onze landgenoot, de heer Jacq.
Vermaak, het diploma van beiaardier aan de
Mechelsche Beiaardschool behaald Hij heeiN
zijn examenconcert gespeeld op het beroemde
carrillon van den St. Rombautstoren te Meche-
len. De jury stond ondei voorzitterschap van
meester Jef Denijn.
Het diploma, met de aanteekering „met on
derscheiding". werd uitgereikt door mr. de
Coster, rechter te Brussel en voorzitter van de
Beiaardschool. Bij het overhandigen van het
diploma hield mr. de Coster een toespraak,
waarin hij den heer Vermaak gelukwenschte.
dat hij. niettegenstaande de huidige moeilijke
omstandigheden, als jonge Noord-Nederlander
op de bres heeft willen staan voor de Neder
landsche muziek. Spreker verklaarde te hopen,
dat de landgenooten van den geslaagde waar
deering voor hem zullen hebben en hem ge
legenheid zullen geven zijn talenten verder te
ontplooien.
EEN GEGRONDE GRIEF
Dalenoord Co- Kneedweg 49a. Enschede
Toen de 14-jarige landbouwerszoon P. Hof-
mans te Langenboom (NB.) gistermorgen het
land bewerkte vond hij een hem onbekend
voorwerp. De jongen raapte het op en trachtte
het te demonteeren. Het voorwerp, dat een
projectiel bleek te zijn, ontplofte echter, met
hetnoodlottig gevolg dat beide handen van
den knaap zwaar werden 'verminkt.
Financieele Berichten
Clearing met België
Door middel van de Nederlandsch-
Duitsche en de Duitsch-Belgische
clearing
De afwikkeling van het betalingsver
keer tusschen Nederland en België
geschiedt voortaan door middel van
clearing binnen het kader der Neder-
iandsch-Duitsche en Duitsch-Belgische
clearing, voorzoover niet anders wordt
bepaald, aldus deelt het Nederlandsch
Clearinginstituut mede.
Onder de regeling vallen alle wederzijd-
sche betalingen ter voldoening van schulden
wegens goederenlevering of uit anderen
hoofde, met inbegrip van financieele ver
plichtingen, onverschillig of de vervaldag
vóór of na het in werking treden der rege
ling ligt.
Nederlandsche debiteuren zijn verplicht
tot storting op postrekening no. 2020 ten
name van het Nederlandsch Clearing
instituut „Duitschland" of op de rekening
„Duitschland" van het Nederlandsch
Clearinginstituut bij De Nederlandsche
Bank n.v. te Amsterdam, onder gelijk-
Ujdtge ..inzepding -aan het Clearinginsti
tuut, afdeeling stortingen, van het" in de
Duitsche clearing gebruikelijke stortings
formulier A, waarop duidelijk in rood te
vermelden België.
Nederlandsche crediteuren moeten hun
vorderingen, na ontvangst van het bericht
van storting van het Clearinginstituut indie
nen door middel van het in de Duitsche
clearing gebruikelijke formulier B, in te
zenden aan de afdeeling vorderingen van
het Nederlandsch Clearinginstituut
Voor nieuwen export is een vereffe
ningscertificaat vereischt. Verwezen wordt
naar onderstaande mededeel ing van het
Crisis Uitvoer Bureau. Hiermede vervalt
voor den export naar België de export-
deviezenverklaring.
De genoemde formulieren zyn verkrijgbaar
bij de Kamers van Koophandel, de banken
en het Clearinginstituut De bepalingen der
deviezenverordening 1940 blijven van toe
passing op handelingen, vallende buiten het
kader van bovenstaande regeling.
DE BETERE BEURSSTEMMING.
Hel oordeel van de Twentzche Bank.
Naar aanleiding van de publicatie van
koersen van 14 aandeelen schrijft de
Twentsche Bank o.a. het volgende in
haar weekoverzicht:
De keuze der aandeelen schijnt vrijwel ge
heel bepaald te zijn door de belangrijkheid
daarvan vóór 10 Mei j.l.:
Toch zou men het kunnen betreuren, dat
aldus het licht der koerspu'olicarie juist moet
vallen op een aantal waarden, welker groote
meerderheid van zoodanigen aard is, dat
haar perspectieven zich slecnts met voorbe
houd van alle mogelijke onzekerheden laten
beoordeelen. Het is immers duidelijk dat het
kiezen van een positie in aandeelen als
Koninklijke en Unilever op dit. tijdstip nog
een rijkelijk speculatief karakter draagt: dat
men van de siutaite en het bedryf der in de
Scheepvaart Unie vereenigde reederijen na
genoeg niets weet en dat het practisch ge
heel ontbreken van een verbinding met onze
koloniën een sterk element van onzekerheid
voor den bezitter of kooper van aandeelen
H.V.A., Amsterdam Rubhey ennnemei
Mij. mdedebrengt. Alle genoemd
zullen blijken tot de category tiper3ma
van papieren, die het gevoeligst
den invloed van allerlei geruchte.w
mingen met den oorlogstoestandPer wee
houdend. Alle" bi;
In mindere mate geldt dit voo
Philips, concerns welker buitênla x.nf;
vesteeringen we) is waar ev?neen®r*®n
van onzekerheid vormen, maar
belangrijke Nederlandsche bedrijv 22^ ct-
kern bezitten, welke zich ook deellnge
huidige omstandigheden niet aa.i regels
deeling onttrekt. De Papierfabïi
Gelder Zonen ten slotte zijn uit dt"®
zaak in exportbelangen en voor
grondstoffenvoorzioning Wwptci^o*-
geldt in meerdere of mindere mai
groot Nederlandsch. bedrijf en laat: m
consequenties althans eenigszins 1
Zij, die meenden, dat publicatie
deelenkoersen den beurshandel teite dager
komen, zijn voorshands door den. kant,
zaken wel in het gelijk gesteld. In dat 'w
dagen van Juli nam min of me'
cipatie dus de omzet reeds eerva",
en op den eersten dag van public »w
zich hieraan een gevoelige koerst1" een
De laatste zette zich op 1 Augustu offerer
gold niet alleen de hierboven bespioo note
deelen, doch evenzeer de meeste i dat on:
duister bloeiende papieren. Voortswordt
opmerkelijk, dat ook de geheel^
markt in de betere stemming de
Als een der oorzaken van de c
wellicht het beëindigen van do pr
den genoemd, waarin geldaenvaak'
effectenonderpand hun loekomst'ilde °in
moesten bepalen ten aanzien van Hier, b<
niet geblokkeerd blijven, esp. uitberreiner
de blokkeering der door hen taak i
voorschotten. Nu dit geschied i> het S1
voor het executeeren van twakkcg zjjn
posities weinig zorg meer te beslaa»
is een einde gekomen aan enkele i°
die noodig waren om het surplif eae
paalde posities aan te passen aa: bijeen
de uitgebreide blokkade vereischtoonden
percentage. -an de 1<
Alles te zamen genomen heeft qjj hun
beurs deze week enkele flinke schftot hei
op het
normale verboui
Radioprogramnt;
,Verko:
op<
jegei
lij de i
irderen
DONDERDAG 8 AUGUSTUS^
JAARSVELD *414,4 m. AVRO-Uitzendii-, ,a.
richten ANP gramofoonmuziek. 8,r J
8.50 Gramofoonmuziek. 10.00 Morgenwi aan
hulshouding. 11.20 Omroeporkest 12-lilen op
muziek 12 45 Belichten ANP. eventUcphani
foonmuzlek1.00 De Romancers en
Voor de vrouw. 2.10 Orgelspel. 2.30n?ken
planobegeleiding. 2J50 Ensemble Jonra:;i, „d
gramofoonmuziek. 4.30 Gramofoonr
ANP. 5.30 Planosoli.
Causer.- ..Hei koopen
6.30 VPRO: Lezing o\
7.15 Berichten 7.20 Gra
Vondel's offer
ïofoonmuziek ^et op
ANPi, e
8.00 Berichten ANP 8.15 Orari
solisten 9 10 Gramofoonmuziek. 9.20 C
deltoerisnie e wandelsport". 9.35 t
10.15—10 30 Berich'er
KOOTWIJK. 1875 I
richten (Dultsch). 7.15 Berichten
Gramofoonmuziek 8.00 Berichten
muziek. 10.15 Viool, cello en piano. het
spel (onn.) 11.15 Berichten (EngelschF
mofoonmuziek. U.45 VARA-orkest. «der V<
ten (Dultsch). 12.43 Berichten ANP. -s jjie
orkest. 1.30 Esmeralda en solist. 2.ff
(Duitsch) 2.15 Esmeralca en solist, vat WIJ
foonmuziek. 3.15 Berichten (EngelschWgu i
3.45 Ci
4.15 Gramofoonmuziek.
Gramofooni..uziek. 5.00 Berichten C
Berichten ANP. 5.30 VARA-orkest. 6.
i Fngp'cchl «30 VARA- ------
dag (ANP) 7.15 Gi
Keukenpij zal
I deder
vfajder be
ïofoonmuziek. 7.%rervei
7.50 Gramofoonmuziek. 8.CO Berichter,,
8.15 Berichten AT P. 8.30 Berichten (Ertlles lc
Gramofoonmuziek. 9.00 Esmeralda. 9.lkavr.pr(
(Engelsch) 9.30 EsmcKwu».
(Duitsch). 10.15 Berichten ANP. i0J04«hied
—11.30; 0.15—0.30 eri 1.15—1.30 Berichten verlet
TSd uitg
Meer dan 21.000 personen hebben in het groote stadion van Helsinki de athletiekwedstrijden
bijgewoond, welke er gehouden werden in plaats van de afgelaste Olympische Spelen
De sportieve leider «n den Opbouwdiecst, me,oor J. N Bruut,..*, br.chl dezer degen een bezoek een be, Instituut voor Spote fe,
j zich onderhield met de leerlingen, die juist voor oelenmg weren eengetreden
te 's Gravenhage, waar hij
wij di
Tiida cl
lan
9 Ho
Voorzichtigheid is de moeder van de porceleinkast Nu veel eieren in kalk of waterstofglas worden ingemaakt, is het'
zaak, ze vooraf te laten schouwejh - Bij honderd tegelijk worden de exemplaren op deugdelijkheid onderzocht
-149. De vólgende 'morgen werden de jongens door paar
dengetrappel gewekt. De jongens waren niet eens goed wak
ker of met een zwaai werden ze op een paard gezet en voort
ging het. Ze hadden nog nooit op een paard gezeten en even
genoten ze van het vreemde avontuur. Maar toen kwam de
vrees: Waar zou het op afgaan?
150. Na een tocht van twee dagen was de Tc%em
gehucht gekomen, waar een olifant rondliep. Ben: aan
vroeg Toekan. Nee, schudde de olifant. Toen verteder
van de beide jongens, die nu bij de grens opges La'
O, daarvan heb ik wel eens horen spreken door. die
olifanten en paarden, die hier laatst langs kwam»^^1
