r
,AG 29JULM940
PAG. 3
irk en Zending
:beo
MWAS^c
Med. Herv. Kerk
men: Naar Zaltbomroel.J-
Kulppred. te Eindhoven, Qie t
3^T'
ne Synode dei* Ned.
Hery. Kerk
geverslag Tan de Perscommleaie
V Herr. kerk. Pe 10de lilting
Cheung den president «n gebed,
fnotulen vastgesteld.
|a werd aangevuld met de Ingekomen
•rernr
.unden door eeo kerkvoogdij aan
.-generaal, betreffende kwijtschel-
iiild De conclusie was: den quaes-
te verzoeken deze kerkvoogdij te
it in verband met de moeilijke om-
den nood, waarin, vele ge-
•keeren. aan het verzoek niet kan
Idaan De conclusie werd aanvaard.
ei dezelfde commissie rapporteerde
ïfcpihach v. d. Sprenkel over het
van een kerkeraad betrefende subsi-
Unie de restauratie van een kerkgebouw,
npasdrd werd te antwoorden, waar de
i arhamissie afwyzend geadviseerd had en
-rlan<Svnode in dezen zin een besluit had
"-ijTomdat de middelen niet toereikend
M .aanvraag een volgend jaar kon wor-
',ih Aldus besloten.
4enTdezelMe commissie rapporteerde ds.
L over een schrijven van de Confe-
~j*. Kerkmuziek. Dit schrijven bevatte
Tdat de opleiding van a s. predlkan-
s_Jkelijk-muzikaal opzicht te wenschen
,pn ht maatregelen, dat aan de
theoL faculteiten verschillende
Het rapport erkennend het be-
aak, meende, dat de mogelijk-
•kelijking gegeven was in art
op de Hooger Onderwijs. Het
de zaak voor verder advies door
de kerkelijke hoogleeraren, om
gesterkt door dit advies, verder te
"end»)ehandelen. De vergadering ls daar-
en aN»rd gegaan-
Kie rapporteerde ds. Blommaert over
^en van de Persoonlijke Kerkvisitatie
>vincie Utrecht. De vergadering trad
line t rappot in breedvoerige discusie en
ier^Jte met dank het rapport
uitga* NEDERLANDSCH BIJBEL-
ge GENOOTSCHAP
,b)L* ofdbestuur van het Nederlandsch
'niet pots chap besloot de uitgestelde
t sanprvergadering van het Bijbeigenoot-
eialeO mogelijk te houden op Woensdag
d in nber en wel als gewoonlijk in de
?en iiinde Kerk, Singel 452 te Amsterdam,
roden
melTIE VAN DE GEREF. GROEP IN
ïrtwijf DE NED. HERV. KERK
bedo*
tssagfc op 1 Juli j.l. 223 vacante predi
ken gtsen ia de Ned. Herv. kerk zijn er
die behooren tot de Geref.
zijn momenteel de navolgende Herv.
in de prov. Overijssel 3 n.1.
ipereiland en Wierden; in de prov.
naar ld 12 n.L Aalst Bennekom, Elburg,
jk. Hellouw, Lienden, Nederhemert,
bpheusden, Otterloo, Poederoyen en
grond, in de prov. Noord-Holland 1 n.L
/achtf' d€ prov- Zuid-Holland 15 n.l.
iraaf, Dordrecht, Giessen-Nieuwkerk,
•scha#> Herkingen, Leerdam, Nieuwland,
?ld Oud-Beijerland, - Papendrecht,
igetv^ven, Schoonrewerd, Spijk, Stellen-
steuwlaardingen en In Nord-Brabant 1
en. Totaal 37 plaatsen.
Juli hebben de gemeenten van
Vjcht, Nieuwland en Daarle met goed
neroep uitgebracht ^uodat het
ilu^caturen sindsdien gedaald is op 34.
htal dienstdoende Geref. predikanten
en Herv. Kerk daalde sinds 1 Jan. j.l.
erug> wegens het overlijden van ds. W.
lunbfhorst te Hilversum en de emeriteering
A. J. W. v. Ingen te Dordrecht, ds. H.
rneit te Vlaardingen en ds. A. G. Ooeter-
ïgsbfyestbroek.
i;'INSTITUEERING GEREF. KERK
BRESKENS.
?n n; ca. 6 jaren heben door de kerkeraad
de üeref. Kerk te Schoondijke kerkdien-
keiu Breskens plaats ghead; eerst één
datn de 14 dagen, daarna één dienst
k en ten slotte drie diensten per 14
Steeds sterker werd het verlangen
aaHn Breskens wonende Gereformeerden
ïitvtn eigen kerkelijke bearbeiding. Dit
de eleid tot het verzoek, dat door het
en>tsle deel der te Breskens wonende
Heti November 1939 aan den kerkeraad
•richt om tot institueering der kerk
•ens over te gaan. De kerkeraad be
rt algemeene stemmen, dit verzoek
aesiebetuiging aan de Classis Axel
leelifc?e« Classis besloot in haar
lee%mg van 7 Mei jl„ eveneens met al-
zekefe stemmen, de kerk van Schoondijke
m «qseeren, de institueering voortgang te
«nen'bben.
;elinl is hieraan gevolg gegeven. De dienst
•en hder leiding van D s. D. d e Vries
^ondijke, die tot tekst had gekozen
irlWveltisi?8 ambtstogers sprak
woisiens kerkeraad en gemeente van
Jke de nieuwe gemeente toe. Vervol-
rdenerd het woord gegeven aan Ds Th
uitfa, die sprak namens Classis en kerk
ng istburg. aan Ouderling Catsman na-
:n 1? kerk. va:i Aardenburg en aan Candi-
t J. ae Ruiter namens de kerk van
gtei de oudste ouderling te Breskens,
M- v. Melle, de sprekers had beant-
lure'sloot Ds. de Vries dezen dienst roet
n ojtsoonlijk woord van afscheid als her-
sp o; leeraar van de leden te Breskens.
HET AFSCHEID VAN
Ds. J. H. OLTHUIS
Van de Ned. Herv. Gemeente
te Rotterdam
Indrukwekkende ure in de
Koninginnekerk
ROTTERDAM, 29 Juli. Na een ruim 40-
jarige ambtsbediening heeft gisteravond
in de Koninginnekerk te Rotterdam de
nestor der Ned. Herv. predikanten afscheid
genomen van zijn gemeente. Bij plechtig
heden als deze mist men pas recht onze
oude St. Laurens. Daar voelde men zich
gedragen door de herinnering van het
voorgeslacht, daar kwamen en gingen in
den loop der eeuwen de voorgangers der
gemeenten, daar heerschte die echte
sfeer, welke kerkelijke plechtigheden zoo
bijzondere luister bijzette. Helaas, dit alles
is voor goed voorbij.
Dit alles wil echter niet zeggen, dat de
Koninginnekerk aan den Boezemsingel de
oude St. Laurens niet op waardige wijze zou
kunnen vervangen. Integendeel, dit monu
mentale kerkgebouw schijnt voorbestemd te
zijn in het toekomstige Rotterdam een rol van
beteekenis te vervullen, nu de Maasstad zoo
veel kerken en zalen verloren heeft. Het
gebouw was gisteravond tot de allerlaatste
plaats bezet, toen dr. H. J. Olthuis den kansel
besteeg om afscheid te nemen van de ge
meente, die hij ruim 30 jaren trouw heeft
gediend.
Na het uitspreken van het votum en den
zegen, zong de gemeente Ps. 119 53 en 83,
en deed daarna staande bij monde van haar
voorganger belijdenis van.b«r jwdnnf wwn»
werd gelezen Lukas
2 1—13.
In een korte vooraf
er op gewezen, dat
aangebroken, en afsci
vig en weemoedig,
aldus spr., staan we
en gemeente tegeno\
maal staan we stil op
achter ons en voor
boven. Alles is ander
gewoon afscheid. Er is immers zou vee* ge
beurd en zooveel verloren gegaan. En wat
staat ons nog te wachten? De gemeente is
voor het grootste gedeelte door schrik be
vangen en uiteengejaagd. Maar nu trachten
we terug te keeren om te zien, wat overbleef.
En dat is veel! De Zondag is er nóg, ja óók
nu. Hij is behouden. Kerken liggen in puin,
maar.toch is het huis des gebeds weer
geopend. Bovenal: het woord van God ligt
nog voor ons opengeslagen. Zoo is er reden
tot dankbaarheid. We worden nog staande
gehouden. En daarom bidden we: Heere,
maak dit afscheid nog tot een bijzonderen
zegen. Heere, leer ons te vatten wat we heb
ben verloren, en wat we hebben behouden.
Een biddend vaarwel
Hierna ging dr. Olthuis in gebed voor.
Nadat gezongen was Gez. 113 1 en 2 hield
spr. zy'n afscheidspredikatie naar aanlei
ding van Rom. 15 33: „En de God des vredes
zij met u". Zijn afscheidswoord ving spr. aan
met een terugblik in het verleden. Als jonge
man kwam spr. naar Rotterdam. De kle-ne
dorpskerk werd verwisseld voor de groote
stad Een zware taak wachtte spr., doch hij
wist zich gezonden door zijn grooten zender
Jezus Christus. En al de jaren door heeft hij
met ernst gepredikt de vrede, die alle ver
stand te boven gaat. Dankbaar is spr., dat de
gemeente hem steeds overal een welkome
ontvangst heeft bereid. Nu, na zooveie jaren,
danken wij God, aldus spr. voor veel zegen,
die Hij gaf in het huis des gebeds en in de
huizen, waar spr. heeft mogen spreken van
genade voor genade. En vooral in de laatste
weken deed het spr. goed, vaak ongedacht,
de rijken zegen Gods op zijn arbeid te mogen
bespeuren. Wat was het heerlijk samen te
kunnen danken, als alles naar het aardsche
verloren ging, voor den rijkdom in God.
Hierin mocht ik, aldus spr., iets zien van de
kroon op mijn levenswerk. Ik heb het leeren
zien als een geschenk van mijn God, ook, dat
ik velen mocht brengen aan den voet van het
kruis. En nu by het afscheid nemen, roep ik
u de vredegroet van Paulus toe: „De God des
redes zij met u allen. Amen".
Nadat nu gezongen was Gez. 20 1 en 3,
liet spr. nog een persoonlijk woord volgen,
allereerst tot de stedelijke overheid, die hij
kracht en sterkte toewenschte in deze moei
lijke dagen. Gelukkig is, dat wij mogen weten,
aldus spr., dat de oorlog van menschen niet
het laatste woord is, maar dat de Heere
regeert. Vervolgens richtte spr. een hartelijk
woord van afscheid tot heeren gecommit
teerden, de ouderlingen en diakenen, zijn
collega's, de gemeenteleden, die in zijn wijk
wonen, zijn leerlingen en oud-leerlingen, en
tenslotte tot hen, die leiding hebben te geven
in de kerk.
Gemeente van Rotterdam, aldus spr., het
oogenblik van scheiden is daar. Nu gaan we
vaneen. Dat is niet erg al doet het pijn. Het
werk Gods b 1 ij f t Ik wensch u toe, dat het
u en mfj ec-rr.--1 ?r^.3 gegeven uit te spre
ken: „Ik heb den goeden strijd gestreden, ik
heb den loop geëindigd, ik heb het geloof
behouden; voorts is mij weggelegd de kroon
der rechtvaardigheid, welke mij de Heere, de
rechtvaardige Rechter, in dien dag geven zal,
en niet alleen mij, maar ook allen die zijn
verschijning liefgehad hebben".
Hierna ging dr. Olthuis in dankgebed voor,
waarna nog gezongen werd Ps. 89 1 en de
scheidende herder en leeraar voor de laatste
maal de zegenbede uitsprak.
Na den dienst zong de gemeente dr. Olthuis
de bekende zegenbede toe:
„Beveel gerust Uw wegen
Aa-n Hem, die 't al regeert".
Na een laatste, ontroerend dankwoord van
dr. Olthuis, verliet de schare diep onder den
indruk het kerkgebouw.
Haar samenstelling.
De Generale Synode der Chr. Geref. Kerk,
die om de drie jaar pleegt gehouden te wor
den en dit jaar zal worden bijeengeroepen
door de gemeente van 's-Gravenhage Cen
trum, zal worden gevormd door de afgevaar
digden van de drie Particuliere Synoden, n.l.
die van het Noorden, het Midden en het Zui
den des lands.
Ze zal als volgt zijn samengesteld: Primi-
afgevaardigden van het Noorden de predi
kanten ds. D. Biesma te Drogeham, ds. J.
Hovius te Nieuwe-Pekela, ds. W. Kremer te
Leeuwarden, ds. K. G. v. Smeden te Gronin
gen, ds. J. Tamminga te Enschede en ds. K.
Zuidersma te Hoogeveen en de ouderlingen
H. Haasjes te Hasselt, F. A. Hazenberg te
Lutjegast, G. Kremer te Zwolle, C. H. v.
Weerd te Assen, B. J. de Weer te Almelo en
J. Zuidema te Groningen. Secundi-afgevaar
digden: de predikanten ds. P. Dijkstra te
Broek onder Akkerwoude, ds. J. M. Visser te
Midwolda (O.), ds. J. C. Maris te Sneek, ds. D.
v. Wilsum te Kornhorn, ds. L. H. de Bruyne
te Zwolle, ds. L. Floor te Assen en de ouder
lingen J. Nfjland te Zwolle, L. Wind te Hoo
geveen, M. Harms te Zwolle, C. v. d. Meiden
te Assen, G. Scholten te Enschede en K.
Wieske te Nieuwe-Pekela.
Primi-afgevaardigden van het Midden de
predikanten ds. L. S. den Boer te Arnhem, ds.
F de Groot te Meerkerk, ds. W. Heerma te
Zeist, ds. J Jongeleen te Apeldoorn, ds. W. F.
Laman te Haarlem-C en ds. G. Wisse te
Amsterdam-O. en de ouderlingen B. J. Boer-
*n Deventer, P. Dekker te Hilversum,
deren te Driebergen, K. Frugte te
a, J. Rebel te den Helder en G.
i Vianen. Secundi-afgevaardigden:
inten ds. M. Holtrop te Hilversum,
Marchie v. Voorthuizen te Urk, ds.
'ummen te Driebergen, ds. M. Baan
ds. D. Henstra te Haarlem-N. en
Bruin te Veenendaal en de ouder-
Groothedde te Twello, D. L. Aan-
Leerdam, A. Post te Urk, J. ten
peldoorn, A. ten Broeke te IJmui-
Troeneveld te Aalsmeer,
gevaardigden van het Zuiden de
predikanten .ds. S. v. d. Molen te Rotter
dam-C., ds. H. Visser te Dordrecht, ds. N. de
Jong te 's-Gravenhage-West, ds. J. A. Riekel
te Delft, ds. K. Groen te Rotterdam-West en
ds. D. Driessen te Rotterdam-Z. en de ouder
lingen B. Nederlof te Rotterdam, J. v. Dongen
te Dordrecht, C. H. Overduin te Leiden, J. v.
Beveren te 's-Gravenhage, A. Versteeg te
Langerak en H. Alblas te 's-Gravendeel.
Secundi-afgevaardigden: de predikanten ds.
M. W. Nieuwenhuijze te 's-Gravenhage-C., ds.
J. P. Meyering te Zwyndrecht. ds. C. Smits te
Slledrecht, ds. H. Hoogendoorn te Zierikzee,
ds. L. Kleisen te Boskoop en ds. P. Zwier te
Schiedam en de ouderlingen P. Stutvoet te
Rotterdam, P. de Croo te Middelburg, J. H.
Starkenburg te Rijnsburg, J. J. Rhynsburger
te 's-Gravenhage, W. v. Ree te Rotterdam en
G. v. Doorn te Delft.
Voorts zullen als prae-adviseerende leden
zitting nemen de hoogleeraren prof. P. J. M.
de Bruin, emeritus-hoogleeraar; prof. J. W.
Geels, prof. L. H. v. d. Meiden en prof. J. J.
v. d. Schuit, allen te Apeldoorn, en de oud-
leger- en vlootpredikant in algemeenen dienst
ds. H. Janssen te 's-Gravenhage.
DE STICHTINGEN TE WAGENBORGEN
Tot bestuurslid van de Ver. tot Chr. lief
dadigheid te Wagenborgen, waarvan de be
kende stichtingen te Wagenborgen uitgaan,
is herkozen de heer J. D. F. v. Hummelen,
notaris te Assen en gekozen in de vac. ont
staan door het bedanken van den heer S. de
Groot te Appingedam de heer C. C. Knottne-
rus te Midwolda (Old.) Tot lid van de finan-
cieele commissie werd Benoemd de heer M.
Jouwstra, burgemeester van Bedum.
GIFTEN EN LEGATEN
Ten bate van het werk der Haagsche
afdeeling van de Ned. Mïddernachtzending-
vereeniging ontving dr. E. J. W. Posthumus
Meyes, em. predikant te 's-Gravenhage onder
letters N.N. een gift van f 500.
Ten behoeve van de Diaconie der Ned.
Herv. gemeente te 's-Gravenhage werd in de
Willemskerk aldaar een gift van f 300 ge
collecteerd.
Ds. R. M. WESTERINK.
De kerkeraad der Geref. Kerk van Velp
heeft aan ds. R. M. Weserink, Geref. predikant
aldaar, met inbegrip van zijn vacantia ziekte
verlof verleend tot 1 Sept. a.s.
Nieuwe aansluitingen.
De kerkvoogdijen der Ned. Herv. gemeen
ten van Diemen, Giessen-Nieuwkerk, Heem
stede, Lunteren, Wljnaldum en Zwaag zijn
toegetreoen als lid van de Vereeniging van
kerkvoogdijen ln de Ned. Herv. kerk.
De kring Arnhem en Omstreken van Ned.
Hervormde, Gereformeerde, Evang. Luther-
sche en Chr. Geref, predikanten zal Zater
dagmiddag 3 Aug. a.s. in het Openlucht
theater te Arnhem een zendingsbijeenkomst
houden. Als sprekers zullen optreden de hee
ren Mr. S. Baron v. Heemstra van Arnhem,
commissaris der Koningin dn de prov, Gel
derland, met het onderwerp: „Wij hebben
Jezus noodig"; Ds. M N. W. Smit, Ned.
Herv predikant te Utrecht, onderwerp: „Ons
volk heeft Jezus noodig"; Mr. W. G. Har-
renstein van den Haag, leger, en vlootpredi
kant in algemeenen dienst, onderwerp: „De
wereld heeft Jezus noodig" en Ds. A. T. W.
de Kluts. Ned. Herv. predikant te Rotterdam,
onderwerp: „Jezus' toekomst". De bijeen
komst, die geheel gratis toegankelijk is, zal
bij ongunstig weer in de Groote kerk te Arn
hem worden gehouden en om half drie aan
vangen.
GEREF. KERK-
De kerkeraad der Geref. kerk te Voorburg
heeft aan de kerkvoogdij der Ned. Herv. ge
meente aldaar op haar verzoek toestemming
verleend om voorloopig gedurende eenige
maanden Zondagsmorgens de Noorderkerk te
mogen huren voor het houden van gods
dienstoefeningen. De kerkeraad bepaalde
eigen godsdienstoefening 's-morgens om half
tien opdat om 11 uur de Ned. Herv. dienst
kan aanvangen. Door deze regeling wordt niet
alleen de Ned. Herv. gemeente geholpen
maar ook de mogelijkheid vergroot, dat de
kerkdiensten der Geref. kerk in het gebouw
van het internaat van Effatha in stand kun
nen blijven, reden waarom de kerkeraad
mede het verzoek van de kerkvoogdij heeft
ingewilligd. De Geref- kerk houdt thans Zon.
dags in drie gebouwen 's-morgens en
's-avonds dienst.
NED. HERV. EVANGELISATIE TE
MOORDRECHT
Tot godsdienstonderwijzer bij de Ned.
Herv. evangelisatie te Moordrecht is benoemd
de heer H. O c k e r s e, godsdienstonderwijzer
te Rotterdam-Charlois. De heer Ockerse heeft
deze benoeming aangenomen en zal Woens
dag 31 Juli a.s. door ds. P. J. Steenbeek van
Oudewater te Moordrecht tot zijn dienstwerk
worden ingeleid, waarna hij Zondagmorgen
4 Aug. zich aan zijn nieuwen werkkring ver
binden zal.
HET ZENDINGSBLAD DER GEREF.
KERKEN
Meermalen gaan in de Geref. Kerken stem
men op om het Zemlingsblad dier kerken dat
elk jaar een groote bate voor de zending af
werpt wat minder sober uit te geven.
Deputaten voor de zending vanwege de
Generale synode zijn echter van oordeel dat
de tegenwoordige eenvoudige uitgave niet kan
en mag veranderd worden. In dien geest heb
ben zij ook een schrijven gezonden aan
zendingsgedeputeerden en gecommitteerden
te Utrecht. De vergadering besloot echter zich
hierbij niet neer te leggen.
asnEF. KERK VAN EBMELO
Nu tengevolge van het aantal pension
gasten beide kerkgebouwen overvol zijn heeft
de kerkeraad der Geref. kerk van Ermelo be
sloten om in het gebouw voor Chr. volks
belang Zondags een derde plaats van samen
komst te openen.
Ter jongste vergadering van de Particu
liere Synode van het M'dden der Chr. Geref.
Kerk kwamen ter tafel missives van de clas
ses Apeldoorn en Utrecht betreffende de on
juiste verhoudingen in en van de Part. sy
node van het Midden des lands in het ge
heel van de Chr. Geref. kerk wat de afvaar
diging naar de meerdere vergadering be
treft De Part synode sprak uit dat wanneer
de classis Apeldoorn tot een geschikte split
sing van het ressort van de Part. synode van
het Midden komen kan de Part. Synode
eveneens bereid is tot een splitsing te komen.
De commissie van de classis Apeldoorn zal
op de volgende Part. Synode nader over deze
zaak van rapport dienen.
Onderwijs
ONDERWIJSBENOEMINGEN
As per en. Aan de Chr. School alhier is
benoemd tot kweekeling m.a. mej. P. J. de
Zaal te Leerdam.
ACCOUNTANTSOPLEIDING
Het Bureau der Examens van het Neder
landsch Instituut van Accountants is voor
nemens begin September mondelinge en
schriftelijke cursussen te openen voor alle
vakken van het voorbereidend examen, als
mede voor de vakken bedrijfshuishoudkunde
en accountancy (inrlchtingsleer en controle-
leer). Voor nadere bijzonderheden hier
omtrent verwijzen wij naar de betreffende
advertentie in dit nummer.
SCHOOLHULP IN FRIESLAND
De jaarvergadering van Studiehulp in
Friesland-tot ondersteuning van on- en min
vermogende studenten aan de Theol. Hooge-
school te Kampen, zal, naar wij vernemen,
a.s. Donderdag 1 Aug. te Leeuwarden in het
gebouw voor Chr. belangen onder leiding
van ds. H. Steenhuis, Gei*ef. predikant te
Sneek, worden gehouden.
P. VAN AALTEN
De heer P. v. Aalten te Arnhem, direc
teur van Klein Warnsborn en voorzitter van
de vereeniging van Chr. onderwijzers en
onderwijzeressen in Nederland en de Over-
zeesche Gewesten, is in het ziekenhuis opge
nomen en heeft aldaar een operatie onder
gaan. De toestand heeft tot heden een gunstig
verloop.
P. TIMMERMANS
Naar wij vernemen zal de heer P. Tim
mermans, hoofd der Chr. school te Zuid-
horn (Gron.) het onderwijs binnenkort met
pensioen verlaten.
De heer Timmermans, die een bekend
figuur is in den kring van het Chr.. onder
wijs, werd 27 Dec. 1879 te Wanswerd (Fr.)
geboren en ontving zijn opleiding aan de
Chr. Normaallessen te Reitsum. Als onder
wijzer was hij werkzaam te Reitsum en te
Garijp en sinds 1906 is hij hoofd te Zuid-
horn. De heer Timmermans is o.m. penning
meester van de commissie van uitvoering
van Geref. Schoolverband, secr. van het dis
trict Zuidhorn van dit verband, secr. van de
Prov. afdeeling Groningen van de Vereeni
ging van Chr. onderwijzers en onderwijze
ressen in Nederland en de overzeesche ge
westen en voorzitter van de afdeeling
Grijpskerk van deze organisatie.
Examens
VRIJE UNIVERSITEIT
Geslaagd voor het doctoraal examen schei
kunde de heer J. W. Schuyl te Harderwijk.
Delft. Candidaats mijningenieur de heeren: G.
B, Debets, Rotterdam; C. J. Groothoff, Princen-
haee: M. van der Sleen. Heemstede; H. M.
ingenleurs-
A. Anker-
J. Bloemendaal, Deventer; J. C.
Berge. Padang; J. Cleyndert, Soebang;
P. T. Velzebocr, Hoorn. (m<
Candidaat natuurkundig ingeni
J. Meijer Cluwen. NUmegei
A. I.
lof).
de heeren;
olten. Dalen:
's-Gravenhage; ingenieurs-
ingenieur de heeren; W. W.
Boelens, Groningen; G van Gijn. Bussum: F.
Hekker, Noordwijkerhout; N. J. MeUslng. 's-Her-
togenbosch; F. L. Stok. 's-Gravenhage.
Nederl. Economische Hoogeschool. Doctoraal
economische wetenschappen de heer: A. M.
Nleuwenhuis; candidaat economische wetenschap
pen de heor G. Kok.
Vrije Universiteit. Doctoraal scheikunde: J.
W. Schuyl. Harderwijk.
's-Gravenhage. Hoogduitsehe taal (middelbaar
onte-mj! a>. 0.ëx«min;erd en jtótoEd voor ide
school akte; B. J. Jaquet, den Haag; afgewezen
Geëxamineerd voor de hulsakte drie candidates,
toegelaten: mevr. C. de Haas. den Haag.
•s-Gravenhage. Hoogduitsehe taal 1 l£gerH,^„V
onderwijs). Toegelaten: de heeren A. Hulsbos.
Aalsmeer; J A. v. Kampen. J^nsterdam; J. Lenvir.
Bussum: G. F. J. Honselaar. den Haag.
Griend. Leerdam; C. C. J van Gromden- Arnhem
H M v d Vegt. Rotterdam en de dames »ei-
Unga.' Vlissingen; A U. A. Hijmerlng. Barendrecht.
Utrecht. Fransch m. o.-a. de dames: M. E. Koning
-Roos. Utrecht. J. C. Fraeters. Putte. (N. B.L J. J
e Ligt. Berg
Kerkrade.
den Haag, C. J. de Bruin.
i&tmim' S«Sr-do hoor-eiV/jÖ
Scheveningen. A. G. Blaauw. Utrecht W- Blokhuis,
Rotterdam. Ch. Boermeester, Amsterdam, W. P.
Braun. Noordwijk, A. Casteleyn, Rotterdam.
Engelsch 1. o. de dames: J. F. Boosma, Amster
dam. mevr v. Leeuwen-de Graaf, Zeist; J R Keu-
ning. Leiden, B. J. Kleiman Zaandam. C M. A.
Nevens. Hillegersberg; de heeren; G. F. M. Brou
wer. Hilversum. P. C. van der Eerden, Haarlem. J.
Gort Driebergen. L. J. D. Heynen. Voorburg.
Arnhem. Hootdakte Geëx. 8 candidaten. Geslaagd
voor A en B mej. G. T Blauw en ae heeren Th
J Bloem. L. H Bollen. A. M. B. Gerrlts en J G.
Huybers, allen te Nijmegen; voor A: Th Geurts te
Nijmegen: voor B: G Th. Honing t« Nijmegen.
Arnhem. Hoofdaete geslaagd voor A en B
A L. Verduyn en mei P. R. M. D. Wansen en
F. Haars. Heemstede
Hillegersberg Mulo Examen,
ploma A: L. van Zijp. L. 1
Hoevenag») W. H Olthof, --
Zwaans J. J. Cortlever, H. Borst, P Posthumus.
A. Swart, S. M Boom. A.
ningh, J. C. van Hüten. E.
unen. Geslaagd voor d.-
L. J. Cornelisse, J. G.
>f, C. A Schols, C. J.
Swaaf. P Bu
urkerk.
Rotterdam. Hoofdaete Commissie Rotterdam 1
Geslaagd geheele examenide dames E. Goudt, Ba
rendrecht; L. L. Sloof.
Gedeelte A: mei. A. S. Theunessen en J. A. de
Ruysscher. Rotterdam.
Gedeelte B; D C. v. Lodestijn. Rotterdam en S.
M. Jocker. Schiedam
Commissie Rotterdam II. Geslaagd A: H. Nun-
nlkhoven. Gorcum. P. v. Tienen. Vlaardingen. M.
v. Vugt. Gorcum
Gedeelte B; de heer: J. W. de Bonte. Poortegaal.
K J. v. d Heuvel. Bergambacht, A. Hoogenboezem,
Lekkerkerk. C. A. Looyen. Asperen, B. Goudxiaan.
1 Zwolle. Hoofdaete Geslaagd: H. A. de Jongh.
Vot
Si-
mdee. Enschec
Bulder. Vrie:
Voor B: H. G. Bei
's-Gravenhage. Examen handenarbeid. Geslaagd
de dames: J. C. Abrahamse en I. B. van Asbeck,
beiden te Scheveningen. J. A. Cupedo. N. G.
nee. A. M. Meyer en P. T Smits, allen te Rot-
am. G. P. Dekker. Delft. P. A. Goethals. Dor-
:ht. M. t. Schijfsma, Voorburg. B. C. G. de
Haag.
diploma A: mej. B. Kaufmann en de heeren: P. A.
Meulen
Voor diploma B: mej. M. A. L. F. G. Noel en de
heeren: H. A. J. Baanders, R. Roovers, M. D. Wolff,
H. Takens. P. van der Deure, F. E. J. Bouricius
i 1. o. Geslaagd de dames: H. H.
van der Smit. Arnhem; H. K. Vogel. Het Loo. (Apel
doorn); F. B. van der Waa, Doetinchem; E. J. M.
Wessels. Rotterdam. A. G. Becker. Amsterdam, G.
Emsbroek. Vorden. M. L. van Eyndhoven. Haarlem;
A. P. M. Franken. Bergen op Zoom, G. ae Groot,
Dordrecht, J. Weiten. Vlierden. G. van den AJcker,
Noordwolde.
s-Gravenhage. Hoofdakte-examens. Geslaagd voor
beide gedeelten: B Star, Oegs..ee^t en mej. C.
Storm, Maasdijk. Voor gedeelte A: J w 5?*oi, Lei
den; voor gedeelte B: W. F. van WeL^u. Leic-n en
T Hartlng, Leider
te Nieuw-Helvoet; s
gedeelte van diploma B: J. H. Vrouwes te Bilthoven.
L. Kreukniet te Rotterdam. D. Eerland te Umuiden
en R, K Boele te Amsterdam.
SchaakritUriek
OM DEN KAMSTRA-BEKER
In Centraal Hotel werd Zaterdagmiddag de
laatste ronde om dezen beker gespeeld. De
spanning, welke gedurende het heele verloop
in dit tournooi aanwezig was, duurde ook in
groote mate voort tot in de laatse ronde. Hoe
wel men gevoegelijk kon aannemen, dat dr.
Euwe de eerste plaats zou bezetten, was het
theoretisch mogelijk, dat drie deelnemers nog
de eerste plaats konden innemen, n.l. dr.
Euwe, Chr. Vlagsma en Mühring, die ieder
respectievelijk 6, 5tt en 5 pnt hadden. Wan
neer dr. Euwe zou verliezen en Vlagsma zou
winnen, kon laatstgenoemde zich zelfs defini
tief in het bezit van de beker stellen, daar hij
dit kleinnood reeds twee maal achtereen ge
wonnen had. Dr. Euwe moest slechts tegen
mr. Mulder spelen, zoodat men hem een ge
makkelijke winst kon toeschrijven, terwijl
Vlagsma nog tegen Landau moest spelen.
Doch zoo gemakkelijk, als men zou gedacht
hebben ging het niet. Mr. Mulder, die wit
had opende Spaansch, wat dr. Euwe met hef
open variant beantwoordde. Doordat mr.
Mulder de opening voorzichtig behandelde,
kon dr. Euwe haast geen voordeel verkrijgen
en kreeg de partij een -remise karakter. Dit
werd nog vergroot, doordat mr. Mulder
raadsheeren van ongelijke kleur wist te for-
ceeren.
In tydnood zag mr. Mulder een afwikke
ling over 't hoofd, die hem onmiddellijk
remise had opgeleverd. Door verder te pas
sief op te treden, kwam hij steeds erger in
't nadeel en was genoodzaakt op de 51ste zet
te capitulecren. Door deze winstpunt eindig
de dr. Euwe onbetwistbaar op de eerste plaats
en is voor dit jaar bezitter van de Kamstra-
beker.
Kort na het einde van de partij dr. Euwe
mr. Mulder, staakten v. d. Tol en H. Kmoch
de strijd. Het was een Nimro-Indische partij
met het Züricher variant, waarbij Kmoch
zich van het Aljechin-systeem bediende.
Kmoch trad agressief op, maar kon niet ver
hinderen, dat v. d. Tol een klein voordeeltje
behaalde. Ook nu kon Kmoch het niet zonder
tijdnood. Na de afwikkeling, waarbij de stel
ling wel eenvoudig, maar toch iets gunstiger
voor v. d. Tol was, bood deze nog voor de
tijdcontróle remise aan wat door Kmoch
dankbaar werd aanvaard. Ook Landau en
Vlagsma speelden een Nimro-Indische partij.
Vroegtijdig echter week men van de beken
de paden af en ontstond er na de afwikke
ling een eindspel dat zich gunstiger voor
Landau liet aanziem Op de 49ste zet werd de
partij afgebroken, waarbij Landau iets beter
staat, hoewel waarschijnlijk remise het resul
taat zal zijn.
Mühring en Blok speelden een damegam
biet, waarin Mühring het initiatief had. Op de
40ste zet werd de partij afgebroken in een
iets betere stelling voor Mühring daar Blok de
slechte raadsheer heeft. Door verhindering
van Samelius, werd de partij tussen hem en
Goris uitgesteld.
De voorloopige eindstand luidt:
1. Dr. Euwe 7
2. Chr. Vlagsma 514#
3. Mühring 5
4. en 5. v. d. Tol en Kmoch'5
6. Landau 414»
7. Samelius 314*
8. mr. Mulder314
9. Biok j
10. Goris 1
afgebroken partij.
Radioprogramma
DINSDAG 30 JULI.
*l\Ln- AVRO-Ultzen<Jlnjr.
roeDork^t Sr.irr.ofoor.muziek, 9.15 On
ïo i^ rr^Lf» SllUsfe (t>Dn.) 10.00 Morgenwijd in
ihri" 10'^° -Kinderen in der»
HuishmfdSifi Ensemble Jonny Kroon, ll.i
Huishoud_ehjke wenken. 11.20 Ensemble Jon
Kroon en orgelspèjT"
Jonmuzlek. 1,00 AVRO-Amusements-orkest *n ar»
ianovoordracht VS» rHui,shoud*lU*e wenkem 2.1Ö
erichten ANP., gramo-
nuisnouaenjKc
ia"cZ& 1 £vcius "Iri de schijnwerper''".
*50 .Concertgebouworkest en solisten (Opn.) 3.55
De psgvasss
orgelspel en gramofoon
.tli?alans AVRC
ten ANP 3 30 AVRO-Aeoli
5,25 Gramofoonmuziek. 6.3*
5,45 Hawaiian-Serenaders,
muziek (7 nn7 1-; t
.„„.„e (7 nn-7 il ür.- uitspel en gramofoon-
1 «Ke.n van den da8 ANP. 7.15—
eieiohj't Cyclus; „Nederlandsch Provin-
?,fee "foaï£ïïeei„ S35. OmrowSÏÏ? teS!«-
xrice. 10,15—ca lu,30 ANP., sluiting.
-Uitzending,
KOOTWIJK. 1875 m. KKO-Uttzendlne
WH he«£nen H C!V' 7 i^erichten (Engelsch)
i— j be§'nnen den dag 3.00 Berichten ANP 8 15
i9<ïT'i»00nrn (11.1311.30 Berichten Engelsch)
,1£30»,Ber,chten (Duitsch) 12.45
rrlmnfnn.m i, '-OO KRO-Melodisten (1.45—2.00
3 tom&n2,elf: 2.00-2 13 Berichten Duitsch).
Gramofoonmuziek. 3.13 Berichten (Engelsch)
i'? Gramofoonmuziek) 5.00
ouett» ««lie» ie Benchten ANP. 5.30 Musi-
(SSSS
#7'15 Gramofoonmuziek. 7.20 Reportage.
I» Orampfconm;izick. 8.00 Berichten (Duitsch).
Gramofoonm ut .e V ,'q I'-30 o^ri ohten Engelsch8.45
9 40 wh TH a ^T9'30,, Berichten—Engelsch).
in nn »L,e" dag 9,45 Gramofoonmuziek.
ANP ir(,I?l!Ltsc,h,)„10'13—10-30 Berichten
lakken op den Oceaan
Hoofdstuk XVIII.
Ie c
f,° weidra te ronken, toen hij
1«jn oogen toe had, als had
ev'Pf_{f1* dat hij de oogleden sloot tot
^J-zwaaxd1 eeluid van zün ademhaling
Sa0liJk| werd de kleül€ Lily daardoor
I f aaP gestoord, maar eensklaps
p+ i.SnUL dat aan kracht toenam,
K" ok overeind vliegen,
uiti waloW6^SS uad door welke oorzaak
^V ï?n +flSChrikt' Probeerde zij op-
huv'3P h=mend toen lets wat haar
Vervulde. 111 met o"**1»™
te)P dat uur „as de hfflnel donker
tte /rtC? if het kind
sfa^5,iBM£Srtr»1
si»»*-
erlioht, en tusschen de wrakstukken
^d het vlot deinden en wan—
had Semaakt mSude
e wnenscheluk gezicht te hebben EeL"e„
urdif-as het gezicht van een jongende
a op de zee scheen te liggen, of anders
Izoo licht vlot, dat het nauwlijks zich
'■Upet water uithief. n
>dig zich af te vragen welke een uit-
zuik een verschijning, op zulk een
omstandigheden, op
-st hebben. Zqj wachtte nog een vol-
1 ir^f^S i33 zi*h te overtuigen,
«derdaad goed {Tad gezien, en niet
het slachtoffer van een droom geworden
was. Toen wekte zy haar metgezel.
Wat is er?, vroeg de neger, die midden
in zijn gesnork werd gestoord; zeg je dat je
wat gezien hebt? Maar hoe héb je in zulk
een nacht als deze wat kunnen ontdekken,
juffie Lily! De lucht is net even zwart als
de huid van dezen neger. Je hebt jezelf wat
wijs gemaakt, kleintje!
Heusch niet! antwoordde Lily, ik heb
ime niet vergist; het was niet donker, toen
ik het zag. Er was juist een bliksemstraal
en eventjes was het zoo licht als overdag.
Daarom weet ik zeker, dat ik iemand gezien
Was het een man of een vrouw? vroeg
Sneeuwbal, met ongeloof in zijn stem.
Noch het een noch het ander, ik denk
dat het een jongen was. Ja, en nu weet ik
ook wie het was. Die jongen, die aan boord
tusschen de matrozen was.
Willie bedoel je? Ik dacht dat die ai
lang op den zeebodem lag, of anders op het
groote vlot. Met den kapitein is hy niet mee
gegaan, want ik heb hem naderhand nog aan
boord gezien.... Maar ik hoor daar iets, zoo
vast^ als ik Sneeuwbal heet. Hoor jijniets,
He hoor een stem, waarschijnlijk de stem
van den soheepsjongen.
Gelijk heb je, meisjeskind! De scheeps
jongen praat, en dan hoor ik nog een ander.
Wie zou die ander kunnen zijn? Als het maar
geen spoken zjjn van opvarenden van de
„Pandora"! Luister eens goed. Lily, en
probeer te ontdekken wie dje andere is.
Sneeuwbal en L. v leunden tegen hun borst-
werm® van leege fusten en luisterden wat
zy konden, terwijl zy hoopten dat een nieuw
Hemelverschijnsel hun een blik in het rond
Hoofdstuk XIX.
Wy zullen moeten sterven.
Deze woorden herhaalde Ben Brace, ter
wijl hij halverwege overeind gekomen, de
duisternis, die over den Oceaan lag, trachtte
te doorboren, om te zien of het groote vlot
met zijn gevaarlijke bemanning inderdaad zoo
dichtbij was, als hij meende te moeten vreezen.
Wil, die door deze wanhoopsuiting ten zeer
ste was ontsteld, antwoordde daarop met geen
woord; hij was één en al blik en oor. Hemel
en zee leken in duisternis te zijn opgelost;
men vernam niets anders dan het zuohten
van de nachtbries en het klotsen van de gol
ven tegen het vlot.
Vijf minuten lang zich geen ander geluid
vernemen, en Ben meende al, dat hij zioh
vergist moest hebben, maar Wil had immers
ook stemmen gehoord.
Van welken kant hoorde jij het geluid?
vroeg hij tenslotte aan den scheepsjongen?
Wil wees naar het Oosten.
Dus onder den wind?
Daar ben ik zeker van.
Dat is vreemd. Is de wind gedraaid?
Het groote wrak kan oils toch niet voorbij
gevaren zijn? Enfin, het beste wat we kunnen
doen is de riemen opnemen en ons zooveel
mogelijk in te spannen, om tegen den morgen
een flink eind weg te zijn. Dat is onze groote
kans op behoud!
Ben Brace en Wil haas+ten zich het ge
droogde haaienvleesch van de lijnen tusschen
de noodmasten af te nemen, teneinde deze
wederom als roeispanen te kunnen gebruiken.
Maar wat moesten zy aanvangen met hun
waterreservoir van zeildoek, dat daar ook tus-*
schen hing? Gelukkig hadden zij nog een eind
van de handspaak, die door den haai verbrij
zeld was. Door deze op te zetten konden zij
den waterzak toch nog aan een lijn vrij in
de lucht laten hangen. Spoedig was hun dit
gelukt, en dadelyk daarop gingen zy aan de
riemen, om tegen den wind in zich van dit
gedeelte der zee te verwijderen, en op deze
manier niet in contact te komen met de lie
den, wier stemmen hen zoo aan het schrik
ken hadden gebracht!
Hoofdstuk XX.
Nog hadden zij geen twaalf slagen gemaakt,
toen dezelfde geluiden, die door Wil het eer
ste waren opgemerkt, zich opnieuw deden
vernemen. Gelijk van tevoren waren zij ook
nu rauwelijks luider dan een gemompel.
Hoe het mogelijk is, weet ik niet. ver
klaarde Ben, maar dat moet het gebabbel
van een klein meisje zijn.
Toen de matroos zweeg hoorde men een
mannenstem, die antwoordde.
Dat kunnen lui op een passeerend schip
zijn, riep hy toen eensklaps uit, en met de
handen voor den mond brulde hij: „Schip
ahooi!" Na een paar seconden op antwoord
te hebben gewacht, herhaalde hij zijn roep,
en toen leek er uit de duisternis een echo te
komen, maar een echo, die een heel anderen
klank dan de stem van Ben Brace nad.
Door de duisternis kwamen bovendien de
woorden: Wie roept daar? Ben iij het, kap-
tein, of jij, meneer Gros?
Dat is Sneeuwbal, fluisterde Ben tegen
zijn makker, Sneeuwbal, onze kok. Hoe komt
die hier, en waarop? Eij was niet ln de jol
en evenmin op het groote vlot, zou hij een
sloep gevonden hebben?
Schip ahooi! ahooi! weerklonk opnieuw
de roep.
Wat voor een schip?
Schipbreukelingen van de „Pandora",
antwoordde Ben; ben jij daar, Sneeuwbal?
Ja, maar wie zijn jullie?
-»- Ben Brace en Wil! Wie is er bij jou?
Ik ben alleen met het kleine meisje uit
de kajuit, de kleine Lily, weet je wel?
O, is die dat, mompelde Ben, die zich
thans eensklaps de kleine passagiere herin
nerde. Kun jij je vlot sturen?
Neen, wij drijven rond temidden van
het wrakhout!
Blijf dan waar je bent. Wij hebban
riemen en zullen bij je komen!
De neger bleef nog wat aan de praat, terwijl
Ben en Wil, hun koers veranderden, hun
uiterste best deden om op het geluid af dich
ter bij het tweede vlot te geraken.
De wind was gunstig, en weldra waren
zij op niet meer dan een halve kabellengte
van hun doel. Ondanks de duisternis begonnen
zij de omtrekken te onderscheiden van het
vreemdsoortige vlot, waarop Sneeuwbal en
zijn beschermelinge ronddreven.
Opnieuw verlichtte een bliksemstraal het
zwerk, en de opvarenden der beide vlotten
konden toen eensklaps elkander duideliik ge
waar worden. Aan weerskanten werden uit
roepen en gelukwenschen gewisseld en waa
men zoo blijde, alsof men reeds aan alle .ge-
var.r ontkomen was.
Hoofdstuk XXI.
De opvarenden van beide noodvlotten waren
zoo blijde, elkander op het wijd» watervlak
gevmiden te hebben, dat er dadelijk besloten
werd, voortaan bij elkaar te blijven om ver
der samen naar een schip uit te zien.
Heb je een lijn, Sneeuwbal? riep Ben
Brace, en toen hij die overgeworpen kreeg,
was het eerste werk van den matroos, de
beide vlotten aan elkaar te koppelen, in
afwachting dat de aanbrekende dag verdere
arbeid zou mogelijk maken.
Er werd vervolgens over en weer nog heel
wat gepraat, want met de uitwisseling van
ieders lotgevallen was men niet zoo één twee
drie gereed. Toen ging men nog wat slapen,
om bij daglicht te beginnen aan den bouw
van één nieuw en grooter vlot, waar allen
plaats zouden kunnen vinden.
Nauwelijks was het daglicht aangebroken,
of de matroos wekte zijn gezellen, om de
handen uit de mouwen te steken. Besloten
werd dat het vlot van Ben en Wü uiteen
genomen zou worden, en dat het materiaal,
waaruit dit had bestaan, aangewend zou wor
den om het bouwsel van Sneeuwbal* een
ruimer oppervlak en meer samenhang te
verleenen. Eerst echter moest er wat gegeten
worden, waartoe de neger wat gedroogd
vischvleeseh en scheepsbeschuiten voor den
dag haalde. Het was jammer, dat men geen
vuur had, anders had Sneeuwbal aan het
kokkerellen kunnen gaan- Nu moest men
zich met de bitter geworden beschuit ver
genoegen, maar per slot van rekening was
er tuch niemand, die met lange tanden at,
daarvoor had men reeds te veel ontberingen
meegemaakt, en gevoelde men ook een te
scherpen eetlust. Het ontbyt, waaraan een
weinig water en wijn werd toegevoegd, kon
er heusch wel b\j door.
(Wordt vervolgd).