De verovering van Mojale in Kenya
DE CONFERENTIE TE HAVANNA
sfe
DONDERDAG 25 JULI 1940
JftAG
Onophoudelijke acties van de
luchtmacht gingen vooraf
De correspondent van het agentschap
Stefani in Addis Abeba geeft uitvoerig ver
slag van de onophoudelijke acties der Itali-
aansche weermacht, in het bijzonder het
luchtwapea. tegen Mojale in Kenya.
In den tijd van 11 tot 16 Juli hebben de
Italiaansche bomvliegtuigen de steunpunten
in Kenya en in den Engelschen Soedan met
bommen bestookt Tegelijkertijd hebben de
jagers alle Engelsche luchtaanvallen op de
eigen steunpunten afgeslagen.
De correspondent van Stefani geeft de
volgende bijzonderheden: Op 11 Juli tijdens
een bomaanval op Mojale, stieten vijf Engel
sche jagers op de Italiaansche vliegtuigen.
Het kwam tot een fel luchtgevecht, waarbij
een Engelschman brandend werd neerge
schoten. Een tweede Britsch vliegtuig stortte
met stukgeschoten motor boven vijandelijk
gebied neer. De overige Engelsche toestellen
zagen van verderen strijd af. De Italiaansche
vliegers brachten hun opdracht tot uitvoering
en keerden naar hun basis terug.
Den volgenden dag trachtten negen Welles
vliegtuigen een aanval te ondernemen op
Archico. Deze poging werd opgegeven toen
twee Engelsche vliegtuigen door de Italiaan
sche jagers waren neergeschoten.
In de ochtendschemering van 13 Juli be
reidde een Italiaansch eskader vliegtuigen
den Engelschen een onaangename verrassing
onder de moeilijkste weersomstandigheden.
De Italiaansche vliegtuigen waren zelfs ge
dwongen om op een hoogte van nog geen
400 meter te vliegen. Wajir werd aangevallen.
Tot groote verbazing van de Engelschen
werd het vliegveld volkomen onverwacht
bestookt met een hagel van bommen. Drie
Engelsche vliegtuigen werden op den grond
vernield. Voor de vijand nog aan een tegen
actie kon denken, had het Italiaansche
eskader zijn taak uitgevoerd en was terug
gekeerd.
Een andere schitterende operatie was de
bomaanval bij het aanbreken van 14 Juli
op het vliegveld van Gabeit. Ook hier
hagelde een regen van bommen volkomen
onverwacht op het vliegveld neer. Op den
grond werden wederom drie vliegtuigen
vernield en nog zeven beschadigd. Ook werd
een Engelsche colonne auto's aangevallen.
Kort daarop vlogen opnieuw Italianen over
het vliegveld. Ditmaal trachtten vier Engel
sche jagers den bomaanval tegen te houden,
het kwam tot een uiterst feilen luchtstrijd,
waarbij een Engelschman werd neerge
schoten. De andere toestellen trokken zich
daarop terug.
Na de bezetting van Cassala volgde op 16
Juli de volledige verovering van Mojale, een
tweede zware slag voor de Engelschen.
Mojale is namelijk een uiterst belangrijke en
gevoelige handels- en opslagplaats. Van hier
leiden verscheidene karavaanwegen naai
Kenya. Voor de Engelschen beteekende Mo
jale als het ware een doorn in de flank
van het Italiaansche imperium en tevens een
uitstralingspunt der anti-Italiaansche pro
paganda, die de laatste maanden grooten
omvang had aangenomen met het doel de
bevolking op te hitsen tegen Italië. Hoe
groote beteekenis de Engelschen hechtten
aan Mojale, blijkt uit de zorgvuldig op
gebouwde Engelsche versterkingen met
machinegeweerposten en geschutstellingen
en een zeer belangrijk vliegveld. De Engel
schen ondernamen een poging om de Italiaan
sche inboorlingen-bataljons door den on-
gewonen stellingoorlog murw te maken.
Daartoe werden ruim een maand lang lucht
bombardementen en artillerie-aanvallen onder
nomen. Bijna dagelijks werden boven Mojale
hevige luchtgevechten tusschen Italiaansche
en Engelsche vliegtuigen geleverd, waarbij de
Engelschen steeds afgeslagen werden. Weder
om hadden de Engelschen zich, aldus de
correspondent van Stefani in Addis Abeba, in
hun berekeningen, die het winnen van tijd ten
doel hadden, volkomen verrekend, aangezien
ae Italiaansche inboorlingen-troepen gewend
raakten aan den tot dusverre voor hen on
bekenden stellingoorlog. De Engelsche radio
en het Engelsche hoofdkwartier gaven uit
Mojala steeds weer berichten, die telkenmale
niet in overeenstemming waren met de waar
heid. De Engelsche regeering kende maar al
te goed de reacties der verovering van Mojale
op de inboorlingen van geheel Kenya en ook
op de bevolking van de Abessijnsche hoog
vlakte.
De correspondent geeft dan een beschrijving
van de verschillende phasen, die leidden tot
de bezetting van Mojale. Terwijl de Engel
schen zich er toe beperkten hun commu
nique's de wereld in te zenden, trof het
Italiaansche opperbevel in stilte voorberei
dingen voor de inneming van de versterkte
plaats. In overeenstemming met het ont
werpen plan ging een deel der Italiaansche
troepen door met frontaanvallen op de Engel
schen, die steunden op het fort Harrington.
Intusscheh bereikte een snelle troepencolonne
der Italianen het knooppunt van wegen van
Mandera, en een tweede colonne drong
vijandelijk gebied binnen en bereikte Talaba
Tercali, terwijl zij op die wijze de andere
wegen afsneden, die naar de nabijheid van
Mojale leidden. Tegelijkertijd werden het
Engelsche fort Iloe en andere stellingen ver-
rd,' waarmede alle verbindingswegen der
Engelschen werden afgesneden. Hun bleef
alleen de vlucht over. Daartoe besloot dan
ook het opperbevel, dat de bescherming van
het fort Harrington alleen aan de kleurlingen
troepen overliet
In den nacht van 15 op 16 Juli gaf het
Italiaansche opperbevel den troepen bevel
tot den lang-gewenschten aanval. De vijs.-.d
was niet verdacht op zoo'n stormloop. HIJ
verdedigde zich echter hardnekkig. De flinke
Italiaansche troepen braken door de ver
dediging heen en de Italiaansche vlag wap
perde spoedig op de tinnen van het fort
Harrington, dat door de Engelsche troepen in
ilde vlucht was ontruimd. Daarmede was
ook het lot van Mojale bezegeld. Den vol
genden dag, aldus eindigt dit verslag, onder-
ierp de bevolking zich aan de Italiaansche
regeering. Voorgoed!
De Engelsche pers critiseert de
oorlogsbegrooting
De oorlogsbegrooting, die eergisteren door,
Kingsley Wood in het Lagerhuis is ingediend,
wordt in de Londensche pers scherp gecrlti-
seerd. De Daily Telegraph noemt de begroo
ting een 'eleurstelling. Zij beantwoordt niet
aan de eischen van het oogenblik en aan de
verwachtingen van het Engelsche volk. Het
is moeilijk, met dezen minister van financiën
te vertrouwen, dat men zonder een meer
practische belastingheffing aan inflatie kan
ontkomen. De News Chronicle spreekt even
eens volkomen openlijk van het gevaar van
inflatie. Het stelsel der directe belastingen
moet gewijzigd worden of men moet gedwon
gen leeningen uitgeven.
De Times zegt critiek te hebben, ook al
toont het Lagerhuis op het oogenblik apathie.
De Daily Herald beschouwt het als een
gebrek van de begrooting, dat meer dan twee
milliard pond geleend moet worden. Het blad
stelt voor een vermogensbelasting in te voeren
De nieuwe begrooting toont een gebrek niet
alleen aan moed, maar ook aan fantasie.
Britsch konvooi vernietigd
Het opperbevel der Duitsche weer
macht deelde gisteren mede: vanochtend
hebben Duitsche gevechtsvliegtuigen een
Britsch konvooi van vijf koopvaardij
schepen, tezamen metende 17,000 ton,
vernietigd. Bovendien is een ander vijan
delijk koopvaardijschip van 4000 ton in
brand gebombardeerd.
Britsche oorlogsschepen uit
Singapore vertrokken
Domei meldt, dat volgens een betrouw
baar bericht uit Sjanghai, de Britsche vloot
in de wateren van Oost-Azië Singapore heeft
verlaten. In ieder geval ontbraken het vhêg-
tuigmoederschip Eagle (22,600 ton) en andere
bodems in de wateren bij Singapore In het
Verre Oosten beschikt de Britsche defensie
daardoor, aldus Domei, vrijwel niet over
schepen.
De Britsche vliegtuigaankoopen
in Amerika
Nadat, volgens berichten in de bladen, het
Amerikaansche oppercommando den natio-
nalen verdedigingsraad verzocht had te ver
hinderen, dat nieuwe Britsche vliegtuigorders
het Amerikaansche bewapeningsprogramma
nadeelig influenceeren, is gisteren onder voor
zitterschap van den minister van financiën
Morgenthau een gemeenschappelijke Britsch-
Amerikaansche conferentie gehouden.
Hieraan namen van Amerikaansche zijde
deel de minister van oorlog Stimson, de
minister van marine, Knox en de leider van
de wapenproductie Knudsen en aan den
anderen kant de Britsche inkoopagent Pruvis
en de Noord-Amerikaansche vertegenwoordi
ger van Lord Beaverbrook", Wilson. De zit
ting was volgens Morgenthau gewijd aan de
„synchroniseering" van de Amerikaansche
en Britsche vliegtuigbestellingen in de Ver-
eenigde Staten.
De nieuwe Britsche bestelling omvat 1200
vliegtuigen, waarvan de vervaardiging, naar
de Amerikaansche luchtmacht vreest, ernstig
Araerika's eigen bestellingen in gevaar brengt.
Verlies van de Fransche
nationaliteit
Ook Slowaaksche staatslieden
naar Duitschland
Op uitnoodiging van de Duitsche rijksregee-
ring zullen de Slowaaksche staatspresident,
di-. Joseph Tiso en de Slowaaksche minister
president, dr. Tuka, zich in den loop van deze
week in gezelschap van den heer Sano Mach
naar Duitschland begeven voor een kort be
zoek.
Op een vraag dienaangaande is van be
voegde Duitsche zijde aan de pers medege
deeld, dat de aanstaande bezoeken van Roe-
meensche, Bulgaarsche en Slowaaksche
staatslieden, in het algemeen ten doel heb
ben in het Zuid-Oosten den toestand in
vredelievenden zin te ordenen en te stabili-
eeeren. Oeconomische vraagstukken zullen
daarbij van veel beteekenis zijn.
Gisterochtend vroeg is de Roemeensche
ministerraad onder voorzitterschap van den
minister-president Gigurtu bijeengekomen. In
een officieele mededeeling wordt gezegd, dat
de minister-president de leden van het kabinet
op de hoogte heeft gesteld van de uitnoodiging
door de rijksregeering en hun tegelijkertijd
heeft medegedeeld, dat ook de Italiaansche
regeering den Roemeenschen minister-presi
dent en den minister van buitenlandsche
zaken tot een bezoek heeft uitgenoodigö.
Gedurende de afwezigheid van den minister
president en den minister van buitenlandsche
zaken zullen beiden worden vervangen door
den plaatsvervangenden president van den
ministerraad, Mihail.
CHtfftCHILL BIJ KONING GEORGE.
De Koniqg van Engeland heeft, naar de
Petit Dauphmois uit Londen meldt, Churchill
in Buckingham Paleis ontvangen voor een
onderhoud van een half uur. De chef van den
generalen staf van het Uichtwapen, lucht-
maarschalk Cyril Newall, is «veneens door
den Koning ontvangen.
(D.N.B.) In den Amerikaanschen Senaat
heeft Lundeen een wetsontwerp ingediend,
op grond waarvan alle organisaties, die v.oor
den verkoop en de overdracht van Ameri-
kaansch militair bezit aan Engeland propa
ganda maken, onwettig zouden worden ver
klaard. Dergelijke organisaties, zoo verklaarde
Lundeen, zijn on-Amerikaansch, pro-Euro-
peesch en illoyaal.
De Roemeensche petroleum
Commissaris benoemd
De Roemeensche regeering zal binnenkort
bij de groote Roemeensche petroleummaat-
schappij Astra Romana, die tot het Shell-
concern behoort, een commissaris bene.men,
wiens taak er in zal bestaan, de door de
maatschappij beperkte productie weer tot
normale hoogte op te voeren. De van het
buitenlandsche kapitaal afhankelijke groote
petroleummaatschappyen waren er in de
laatste jaren steeds meer en meer toe o
gegaan, uit kapitalistische overwegingen ten
aanzien van de Roemeensche petroleum
politiek van roofbouw toe te passen.
De staatscommissaris zal aan dezen toe
stand, die het Roemeensche volksinkomen
aanzienlijke schade heeft toegebracht, een
einde maken en daardoor de aanstaande
nationalisatie van de Roemeensche petro
leumindustrie voorbereiden.
Tot commissaris is benoemd een hoogge
plaatst ambtenaar van het ministerie var
oeconomische zaken.
Het Roemeensche blad Curentul houdt zich
bezig met het zesde Duitsche Witboek, dat
de Fransche en Engelsche sabotageplannen ir
Roemenië onthult. Het blad schrijft, dat dft
Westelijke mogendheden na 24 jaar Roemenië
hetzelfde lot hebben willen bereiden als in
den wereldoorlog, n.l. de verwoesting der ge-
heele petroleumindustrie. Het herinnert er
aan, dat Wenger, die in document 30 genoemd
wordt, reeds eenige jaren geleden namens
Frankrijk met Roemenië een overeenkomst
voor de levering van wapenmateriaal in ruil
voor petroleum heeft gesloten. Toen Roe
menië voor 80 pet. geleverd had, was Frank
rijk zijn verplichtingen slechts voor 5 pet
nagekomen. De Roemeensche inlichtingen
dienst staat te goed bekend, dan dat men zou
kunnen aannemen, dat de toenmalige Roe
meensche regeering niet op de hoogte was
van Wengers plannen tot vernieling der
petroleum installaties. De vraag moet gesteld
worden, wat die regeering heeft ondernomen
tegen deze plannen, die met alle belangen van
Roemenië in strijd waren.
Voor hen, die Frankrijk tusschen
10 Mei en 30 Juni zonder
noodzaak verlieten
Het D.N.B. meldt uit Genève:
De Fransche ministerraad, die Dinsdag in
Vichy is bijeengekomen, heeft besloten, dat
alle Franschen, die tusschen 10 Mei en 30
Juni zonder speciaal bevel en zonder een
voldoende reden naar het buitenland zijn
gegaan, van hun nationaliteit vervallen
worden verklaard.
Het besluit is ook van toepassing op de
echtgenooten en kinderen der betrokkenen.
De eigendom der van hun nationaliteit ver
vallen Franschen kan in beslag genomen
worden. De opbrengst wordt in de staatskas
gestort.
Naar uit Vichy wordt gemeld, heeft de
wet met betrekking tot het verlies van de
Fransche nationaliteit slechts betrekking op
die personen, die zonder opdracht van de
bevoegde autoriteiten of zonder rechtmatige
reden het grondgebied hebben verlaten.
Deze bepaling zal niet automatisch worden
toegepast. De decreten, waarbij personen
van hun nationaliteit vervallen worden ver
klaard, zullen steeds in ieder geval afzon
derlijk worden uitgevaardigd. Bovendien
komt bij het verlies van de Fransche natio
naliteit voor die personen, die zich aan hun
burgerplichten hebben onttrokken, nog een
inbeslagneming van het vermogen.
Fransche politici in staat van
beschuldiging
De Fransche radio heeft vandaag, naar het
D. N. B. uit Genève meldt, de namen gepubli
ceerd van de Fransche ministers en afgevaar
digden, die JuAi uit Bordeaux zijn gevlucht
en zich aan boord hebben begeven va:
Massilia.
Bij hen bevonden zich vier Kamerleden,
a. de vroegere staatssecretaris van buiten
landsche zaken Viénot, die op het oogenblik
vertrek in lilitairen dienst waren.
zullen nu wegens het verlaten van hun post
staat van beschuldiging worden gesteld.
Met verwijzing naar de politieke verantwoor
delijkheid deelde de radio mee,.dat zich op de
Massilia eveneens de vroegere ministers Dala
dier, Mandel en Campinchi bevonden, die,
uitdrukkelijk wordt opgemerkt, tot de
regeering behoorden, welke in 1939 den oor
log heeft verklaard.
De evacuatie in Egypte
Het D.N.B. meldt uit Tripolis:
Uit alle Egyptische provinciën komen be
richten binnen over een onbeschrijfelijke
ellende der weggevoerde bevolking van Kaïro
en Alexandrië. Uit de laatste stad hebben de
afgeloopen weken 3000 tot 5000 menschen
per dag moeten vertrekken. Meer dan 100,000
personen hebben de laatste drie weken Kairo
verlaten. Het Engelsche bevel tot evacuatie
kwam zoo plotseling, dat men geen tijd meer
had om vervoer en onderdak te organisee-
ren. Tengevolge van de overbelasting der
spoorwegen, vooral voor militaire doelein
den, worden duizenden met primitieve buffel-
karren vervoerd. De meeste vluchtelingen
vinden geen tehuis en trekken van het eene
dorp naar het andere. Vele zieken en bejaar
den blijven langs den weg liggen. De gezinnen
hokken bijeen onder hygiënische omstandig
heden, die met iedere beschrijving spotten,
zoodat overal besmettelijke ziekten uitbreken.
Naar aanleiding van een bericht van
United Press over Russische eischen aan
Finland, die het karakter van een ultimatum
zouden dragen, verklaart het Finsche
telegraafagentschap van bevoegde zijde ver
nomen te hebben, dat dit bericht iederen
grond mist. Het ministerie van buitenland
sche zaken heeft voorts medegedeeld, dat het
zijn gezantschap te Stockholm onverwijld op
dracht heeft gegeven, het bericht daar tegen
te spreken. Het was namelijk uft Stockholm
afkomstig.
LUCHTAANVAL OP TSJENGTOE
Voor het eerst in dit jaar hebben Japan-
sche vliegtuigen een aanval gedaan op
Tsjengtoe, de hoofdstad van Tsetsjwan. Zij
hebben ernstige schade toegebracht aan
militaire inrichtingen en munitiefabrieken.
Twaalf Chineesche vliegtuigen stegen op.
twee zijn door de Japanners neergeschoten.
Konoje's nieuwe orde
De Japansche minister-president Konoje
heeft voor de radio verklaard, dat de vast
beslotenheid van zijn kabinet om in het bin
nenland een nieuwe- orde te vestigen, steunt
op de overeenstemming van opvatting tus
schen de militairen en het ministerie van
buitenlandsche zaken. In dit verband laakte
Konoje de politieke partijen. Zy rusten op
den grondslag van liberalisme en demo
cratie en deze vorm van politiek is onver-
eenigbaar met de nationale Japansche poli
tiek. Bovendien zyn zy steeds beheerscht
door den strijd om de macht. Dit euvel moet
door een radicale frontverandering worden
verholpen. Ten aanzien van de Japansche
buitenlandsche politiek verklaarde Konoje,
dat het bestaan van Japan moet rusten op
zyn onafhankelijke positie.
De Japansche buitenlandsche politiek mag
niet- alleen worden beheerscht door den toe
stand van het oogenblik, doch moet daar
entegen in autonome richting op langen ter
mijn worden ontworpen. Het is êen levens
belang, dat Japan wordt bevrijd van de
oeconomische afhankelijkheid van andere
landen.
De toestand te Warschau
Heeft zich genormaliseerd
Aan het station van Warschau gaat thans
het verkeer regelmatig zijn gang anders dan
in den Poolschen tijd. En de Deutsche All-
gemeine Zeitung, die aldus een beschrijving
van het huidige Warschau begint, laat er op
volgen, dat het groote gebouw nu van alles
voorzien is, wat voor de afwikkeling van
zoo'n verkeer vereischt wordt. Bij de bezet
ting was dit station nog volstrekt niet afge
werkt, afgescheiden van de ernstige schade,
die het bij de beschieting leed. Tegenwoordig
bestaat er een behoorlijke eetzaal. Vroeger
gold het als een teeken van bizondere voor
spoed, als een kleine glasruit werd ingezet.
Op het oogenblik kan men vaststellen, dat
de vele honderdduizenden vierkante meter
glas, die middelerwijl naar Warschau zijn
vervoerd hun bestemming gevonden hebben.
Gebroken vensters zijn er nauwelijks meer
en ook het aantal dichtgespijkerde gaten is
zeer gering geworden.
Schuin tegenover het station is in plaats
van den puinhoop, die er na het bombarde
ment te zien was, een koffiehuis herrezen.
De trams volgen elkander snel op en zijn
goed bezet De sluiting van de openbare
lokalen om 'negen uur heeft bewerkt, dat de
nachten er niet meer zoo lang zijn als vroe
ger. Sproeiwagens rijden over straat en
vegen ze. De Poolsche verkeersagenten laten
zich gelden en de koetsiers hebben geleerd
waar rechts en Links is. En daar mede licht
seinen in de hoofdstraten hun intree hebben
gedaan heerscht er een ongekende tucht.
Een Duitscher staat aan het hoofd van de
stad, die thans ongeveer 1,800,000 inwoners
telt tegen 1,400,000 by het begin van den
oorlog. Niet meer dan 70 Duitsche ambte
naren gaan over de 24,000 Poolsche ambte
naren en beambten. De tram is weer in vol
len gang en zoowel hiervoor als voor gas,
water en electriciteit gelden de tarieven van
vóór den oorlog. Dit is des te opmerkelijker,
daar met herstel der zwaar gehavende lei
dingen reusachtige sommen gemoeid waren.
Alleen het gasbuizennet is bij het bombarde
ment niet minder dan 380 maal vol-op
g Behalve over het verkeer en tegen prijs
opdrijving waken de agenten tegen misda
digers, van wie de voormalige machthebbers
kort voor hun vlucht er volgens dezen cor
respondent 7000 uit de gevangenissen lieten.
Het leven te Warschau gaat overal zijn
normalen gang. Winkels noch café's hebben
over gebrek aan bezoek te klagen. In een
bekend koffiehuis hebben dagelijks goede
concerten plaats. Ook de pryzen hebben zich
vrijwel genormaliseerd. Op straat en in de
ontspanningslokalen wordt veel Duitsch ge
sproken. De courantenkiosken zouden nu met
hun uitstallingen even goed in een Duitsche
stad kunnen staan. Er is een groote behoefte
aan lectuur. Natuurlijk is het politieke
nieuws thans erg in tel.
Verklaring van Batista
De nieuw gekozen Cubaansche president
Batista heeft gisteren op een persconferentie
eenige verklaringen afgelegd over den toe
stand en over de politiek, welke hij beoogt.
Hij stelde o.a. vast, dat er voor hem geen aan
leiding bestaat om in verband met den inter
nationalen toestand zijn verkiezingsbeloften
op te geven of te veranderen. Op een vraag
over het lot der Europeesche bezittingen ver
klaarde Batista, dat de bijzondere belangen
van welken staat ook, in geen geval door
welke noodmaatregelen ook gediend mogen
worden. Naar zijn opvatting moeten de kolo
niën in de eerste plaats door het zelfbeschik
kingsrecht beslissen. Wat de binnenlandsche
politiek betreft, verklaarde Batista in verband
met het stakingsprobleem, dat hij bij opstan
den, die door arbeidsvraagstukken worden
verwekt, zich van inmenging zal onthouaen,
doch dat hii bij stakingen van politiek karak
ter moet ingrijpen.
Er wordt gestreefd naar spoedige
besluiten
Op het oogenblik worden te Havanna
onder leiding van minister van buitenland
sche zaken, Huil en zijn medewerser Berle
in besloten zittingen met de andere dele
gaties de vraagstukken der Europeesche
koloniën in Amerika en oeconomische pro
blemen besproken. Men dringt er op aan,
dat zeer spoedig een besluit zal worden ge
nomen en men heeft derhalve bepaald, dat
r.a Donderdagmiddag geen nieuwe resolu
ties meer kunnen worden Ingediend.
Donderdagavond zal het materiaal, dat de
conferentie van alle delegaties heeft ontvan
gen, geschift en onder de betreffende com
missies verdeeld worden. Zaterdagavond zal
een nieuwe voltallige vergadering en op
3D Juli de slotzitting worden gehouden, in
dien het de Amerikaansche regeermg gelukt
de gewenschte besluitpn aangenomen te
krijgen.
Met betrekking tot het beschermheer
schap over de Europeesche koloniën
heeft Huil, naar verluidt, een compromis
voorgesteld, tusschen een algemeen man
daat en een afzonderlijke controle in den
vorm van een drieledige commissie. Deze
commissie zal telkens gevormd worden
door drie staten, die bij de betreffende
kolonie uit geographisch en strategisch
oogpunt het meeste belang hebben.
In de commissie voor oeconomische vraag
stukken worden op het oogenblik technische
vraagstukken ter verlichting van het inter-
Amerikaansche handelsverkeer besproken,
b.v. het verleenen van voorkeurstarieven
alsmede het invoeren van uniforme douane
bepalingen in alle 21 landen, zoowel wat be
treft de goederennamen als de gewichts-
maten en de waardeberekeningen.
De Mexicaansche delegatie stelde den eisch
dat de kapitaalsbeleggingen van „andere"
Amerikaansche landen (Vereenigde Staten)
zoo belegd moeten zijn, dat zij niet tot een
„imperialistische" absorbeering van den be-
treffenden tak van industrie in het land, dat
deze kapitalen heeft toegelaten, leiden.
Persstem tegen het Amerikaansche
oeconomische kartel
Het Uruguaysche blad El Debate schrijft
over de conferentie te Havanna o.a. het vol
gende:
De stellingen van de conferentie beteeke-
nen eenvoudig, dat Amerika als groote mo
gendheid en vertegenwoordiger van de En
gelsche belangen in Amerika wil probeeren
de overheersching over Zuid-Amerika te
verkrijgen. Een oeconomisch kartel zou voor
Uruguay'het verlies beteekenen van de oeco
nomische vrijheid met Europa, dat steeds hei
natuurlijke afzetgebied is geweest voor Uru
guay. Op ieder gebied voelt Uruguay zich
met Europa verbonden, naar lichaam en
ziel, geschiedenis en toekomst, belangen en
cultuur. De afnemers van Uruguay, die met
de zegenrijke uitwisseling van goederen
ook hun cultuur cn technische beschaving
brachten, behooren eveneens tot de landen
van Europa.
In een ander artikel schrijft hetzelfde blad,
dat Duitschland zyn productiekracht verveel
voudigd heeft en dat het als gevolg van het
feit, dat het de voornaamste ijzererts- en
kolenmijnen van Europa bezit, de grootste
industrieele mogendheid ter wereld is. Het
is derhalve niet overdreven op te merken,
dat Duitschland de grootste kooper van
grondstoffen ter wereld zal worden, hetgeen
ook voor Zuid-Amerika van de grootste be
teekenis is. Duitschland's positie op het
Europeesche vasteland is thans reeds over-
heerschend en door het systeem van het uit
wisselen van goederen zullen voortaan zijn
aankoopen van grondstoffen nauw verbon
den zijn met den afzet van zijn industrie
producten. Deze zullen ongetwijfeld een
goed afzetgebied vinden, daar zij niet op de
markt worden geworpen om deviezen te
verkrijgen, doch om te ruilen tegen grond
stoffen. De Duitsche oeconomische kracht en
het Duitsche handelssysteem zullen een
nieuwen toestand scheppen, waarmede ook
m Zuid-Amerika zorgvuldig rekening ge
houden zal moeten worden.
De positie van Bahia Blanca
De Ver. Staten zouden er een
vlootstandpunt van willen
maken
Het te Buenos Aires verschijnende blad
Pampero meldt uit Havanna, dat, uit naar
gezegd wordt betrouwbare kringen verluidt,
de Vereenigde Staten het voornemen hebben
om te eischen, dat de Argentijnsche haven
Bahia Blanca te hunner beschikking wordt
gesteld. Bahia Blanca ligt rond 1400 km Van
de Malvinen eilanden. Het zou de bedoeling
zijn er een vloot- en luchtsteunpunt aan te
leggen.
De Pampero wil verder weten, dat Engeland
bereid zou zijn de Malvinen voor hetzelfde
doel ter beschikking te stellen, ofschoon, zoo
als bekend, Argentinië nooit afstand heeft
gedaan van de souvereiniteit over deze weder
rechtelijk bezette gebieden en zijn aanspraken
herhaaldelijk opnieuw heeft doen hooren.
In een commentaar op dit bericht geeft het
blad uitdrukking aan de hoop, dat deze
„ongehoorde" eisch ten scherpste door den
leider der Argentijnsche delegatie van de hand
zal worden gewezen. Klaarblijkelijk, zoo
schrijft het blad, verwarren de Vereenigde
Staten het vrije, groote Argentinië, met
midden-Amerikaansche kleine republieken,
die zich veilig voelen in de schaduw van het
dollarimperialisme. Noch Bahia Blanca, noch
welke andere haven, eiland of ander Argen-
tijnsch gebied ook, zal worden afgestaan.
Het Spaansche staatsblad publiceert de be
noeming van generaal Espinosa de les Mon-
teres y Bermejille tot ambassadeur te Berlijn.
heeft zich tijdens den burgeroorlog
vele verdiensten verworven en was na de be
vrijding van Madrid de eerste militaire gou-
der Spaansche hoofdstad.
Maatregelen in Letland
Naar blijkt uit een bericht in het Letland-
sche dagblad Trudowsja Gaseta heeft de com
munistische partij in Letland een burgerwacht
gevormd, die in bataillons is ingedeeld. Het
bevel en de contróle over deze burgerwacht
wordt uitgeoefend door de communistische
partij. Als taak van de burgerwacht wordt
genoemd de bescherming en beveiliging van
fabrieken, ondernemingen, winkels, demon
straties en optochten.
De organisatie zal nauw samenwerken met
de bevoegde instanties en de Sowjet-orde van
Letland beveiligen.
De minister van financiën, Karlson, heeft
verordend, dat overeenkomstig het besluit van
het Letlandsche parlement alle circulatie
banken en credietlnstellingen aan den staat
worden getrokken.
In het Rigasche paleis is de door het Let
landsche parlement aangestelde grondwets
commissie voor een eerste zitting bijeenge
komen.
Stormteekenen in hef- Naburige
Oosten
De correspondent van het Hamburger
Fremdenblatt te Ankara somt stormteekenen
het Naburige Oosten op. Als zoodanig
merkt hij het toenemende verzet van de
Egyptenaren tegen de Britten aan evenals een
overeenkomstige ontwikkeling in Irak, waar
reeds lang een sterke anti-Engelsche groep
onder politici en militairen bestond. Men zoekt
een nieuwen vorm voor dien staat, met n
door aanleuning bij de Turksche buur in het
Noorden. Iran tracht zich van Engeland te
verwijderen ten einde het Russische wantrou-
te niet te doen. Terwijl Turkije zijn
positie hoopt te sterken door opnieuw aan
sluiting bij de Engelsche diplomatie te zoeken
voert de regeering van Iran tegen de Anglo-
Iranian Oilcompany een hoogen toon, zelfs
ze met onteigening dreigen.
In het door de Japanners bezette deel var
China hebben zich de laatste dagen anti-
Amerikaansche betoogingen voorgedaan, die
haar oorzaak heben in het arresteeren er
mishandelen van Japansche geheime politie
agenten door Amerikaansche marinetroepen
te Sjanghai. Te Nanking en Hangtsjau kwa
men de betoogers bijeen voor de Amerikaan
sche diplomatieke gebouwen en particuliere
huizen; zij eischten het vertrek der Amerika
nen.
De hittegolf in Amerika
duurt voort
(D.N.B.) De hittegolf in de Vereenigde
Staten duurt voort In verschillende streken
in het Middenwesten steeg het kwik tot boven
de veertig graden Celsius. Het aantal men
schen, dat door de warmte werd bevangen
en om het leven kwam is in het geheele land
tot 52 gestegen, en het aantal personen, dat
bij het baden is verdronken is 105- In Nebraska
zijn de boeren ernstig bezorgd voor den gran
en maisoogst, wanneer ten minste niet spoedig
regen begint te vallen. In Illinois zijn byna
alle groente-aanplantingen door de droogte
en warmte vergaan. Het gras op de weiden
is verdord. Ook hier loopt de maisoogst
De Nederlandsclyk ei
Een oproep tot het Ned^n. G
volk tiki-miji
I. te Zw
De reeds by name bekende l[^eiecht
Unie, vertegenwoordigd door j
schap bestaande uit de heeren te' v
hoven, mr. J. Linthorst Homaq "e Ein
J. E. de Quay, heeft zich t£ cand-
volgenden oproep tot het Nedei GERSF
gewend:
Landgenoottn.
erdam-(
Dordrec
Westza
Uit den nood der tyden is ee uzenij,
geboren.
Wy noodigen u uit, met ons
te nemen. i HUI
Wy roepen u op, met eigen k,H. B e
eenkomstig onzen eigen Nederliprde k<
gezamenlijk door kordaten arb»lge^fl
nieuwe Nederlandsche saamh^gdikeri
streven. mogen
Allereerst is noodlg: studie-
Erkenning van de gewijzigde WESTR
Nationale samenwerking oJ,
breedsten grondslag. B Meer
Harmonische oeconomische s. Beve:
samenbinding van alle arbeic Em- 1
ons volk. ela'
Sociale rechtvaardigheid opfl. C- F-
werk voor allen en arbeidsfü
allen, voor jong en oud, voor Ltitl
den zwakke. Bezieling van 4 aann
vaderlandschen zin. evestig
Dit willen wy verwezenlijker^ m
landsche wijze, eerbiedigende
neele geestelyke vrijheid en verdijsyj^
Wy willen ons werk verricht*edikar
met de Nederlandsche autoriteiüam af
de bezettingsautoriteiten. maand
Nederlanders!
Geeft aan ons streven uw all
Wie zich afzydig houdt schaad diens]
landsche zaak. Kflmj
erk d
Sluit u aan! s> in S'
L. EINTHOVfceen.
J. LINTHORS
J. E. DE QUL
Het voorloopige adres van de
sche Unie is: Alexanderstraat 20
hage. iderda
m jederl
Jc, d
■rd
*4 e
gewena en nog ue vui»«i.u<= ^an
vernomèn. 'ging
De Nederlandsche Unie wil een 1928
beweging zijn, die uit eigen kgente.
eigen gezag haar actie zal voere p r
de onderteekenaars door van alli te Ki
ontvangen sympathiebetuigingenBande
heid hebben gekregen, dat zij o[25 ja
van personen, uit verschillende I Na
komstig, zullen kunnen rekenen, te zi
zelfstandig, zonder eenig mal 1915
nieuwen weg inslaan.
JBe Jor
paar
Binnenlandsch Nieuws
De oorlogsschade-enquête
commissies
Beginnen 25 dezer met hun werkzaamheden.
In aansluiting aan de publicaties omtrent
de registratie voor oorlogsgeweldschade en de
standplaatsen en rayons der schade-enquête
commissies in de verschillende provinciën kan
thans worden medegedeeld, dat de bureaux
der schade-enquête-commissies Donderdag 25
Juli door het geheele land met hun werk
zaamheden zullen beginnen. Alleen in de
provincies Zeeland en Groningen nemen de
werkzaamheden Vrijdag 26 Juli een aanvang.
In Rotterdam is, zooals bekend, reeds eenige
weken geleden een schade-enquête-commissie
aan het werk gegaan.
Alle instanties, b.v. gemeentebesturen, wel
ke gegevens omtrent oorlogsgeweldschade on
der haar berusting hebben, kunnen deze thans
in handen van de schade-enquête-commissie
stellen. Particulieren kunnen met ingang vaD
de bovengenoemde data zich om inlichtingen
inzake oorlogsgeweldschade tot de bureaux
der schade-enquête-commissies wenden,
Zij zullen daarbij gaarne contal
met anderen, die eveneens bezig i
gingen tot nationale concentratie.
Het driemanschap zal worden ^ugi
door een raad van bijstand, waaj can
rykè personen, uesKUnaig op «jij j.
en sociaal gebied, zitting zullen w jn
Naar wy vernemen, zal mr. Jidam
Homan de wordingsgeschiedenis va1
landsche Unie vastleggen in e,
brochure, welke tegen het einde
week zal verschenen.
Wat de raad van bystand betref
er sprake is in het nadere beriep"
A.N.P. over de Nederlandsche UnijTr"
(het is niet duidelyk of de desr
mededeeling door mr. Linthorst
gedaan werd) is er ons van bevi
op gewezen, dat een dergelyke ra^zaa
gevormd is en wellicht nooit formigjg
den opgericht Sc
Dat men contact wil houden nu
persoonlykheden uit de ambtelKL z
spreekt van zelf. Onze zegsmafo e
slechts een naam noemen en d,kel,
naam van een man, die in a 1 Vn
van ons volk het grootste vertrourmv
rer 1
Nederlandsche werknemj .J
Duitsche weermachtsinrfa;e'
De Nederlandsche regelen inzab op
verzekering blijven van kraiijn
Ne<
Het A.N.P- meldt: rt w
By de afdeeling sociaal bestuu v<
rijkscommissariaat voor het bezeir -
landsche gebied is in een onlangsnoo
bespreking tusschen vertegenwoorir
de Duitsche weermacht het minilstei
sociale zaken, de Rijksverzekeringsfcn t
Vereeniging van raden van arbeid, der
geregeld, welke de werknemers viVer
landsche nationaliteit bij de veik t
Duitsche weermachtsinstanties teg sc
sociale verzekering innemen.. nee
Hierby is principieel vastgestelds I
werknemers ten opzichte van hfila
verzekeringsrecht een geheel gelijiooi
deling moeten ondervinden als defrie
by particuliere werkgevers in dienfba:
zijn daarom evengoed als deze onlief'
overeenkomstig de geldende Ned^ei
voorschriften der sociale verzekert»
de wettelijke ziekte-, ongevallen- d
teits- en ouderdomsverzekering. qI
Ofschoon uit bestuurstechnisc
wegingen in afwijking van de u
voorschriften andere wegen vo°k|
voering van de verschillende verf
moesten worden ingeslagen, blijve)
zekerden toch hun aanspraken en
hun belang op dit sociaal gebied h
behouden. Daarmee is het bewijs v
dat de Duitsche weermacht in Nedot
sociale plichten als werkgeefster-st
opzicht nakomt. Daarom kan teredr
verwacht, dat de werknemers voor CV.
beeldige sociale houding van detr
weermacht van hun zijde het noodn
zullen toonen. 'Ie
te
De berging van neergekds
vliegtuigen
Men blijve er ver van. r
De berging van neergestorte ofg;
landing gedaalde vliegtuigen en^
onderdeelen daarvan is uitsluitend v
de Duitsche militaire instanties. H;.
boden dergelyke vliegtuigresten of
onderdeelen ook maar te naderen,
dit niet geschiedt om onmiddellif
verleening tijdens of terftond na hef'
Iedere vernieling of ontvreemdingj"
vliegtuigonderdeelen zal als diel
Duitsch weermachtsgoed worden gesf
zooverre niet nog scherpere straft»
t jv. wegens hui verleening aan dk
in aanmerking komen.
