DE REDE VAN HITLER
ZEEVAARTSCHOOL DELFZIJL
INTERNAAT „ABEL TASMAN"
Roosevelt aanvaardt zijn candidatuur
IVOROL De Nederlandsche Tandpast
ZATERDAG 20 JULI 1948
TERUGBLIK VAN DEN FUHREROVER DEN STRIJD
IN DE AFGELOOPEN MAANDEN
In zijn rede voor den Rijksdag zeide Adolf
Hitler gistermiddag o.m.:
Wie de factoren van dit historische conflict
vergelijkt met omvang, grootte en draag
wijdte der militaire gebeurtenissen, zal in
zien, dat feiten en offers van dezen stryd in
geen verhouding staan tot de beweerde aan
leidingen, zy het ook, dat deze aanleidingen
zelf slechts voorwendsels voor verborgen be
doelingen waren. Het programma der natio-
naal-socialistische beweging was, voorzoover
het betrekking had op de toekomstige vor
ming van de betrekkingen tusschen rijk en
buitenwereld, een poging om een herziening
van het verdrag van Versailles tot stand te
brengen, onder alle omstandigheden, doch,
voor zoover maar eenigszins mogelijk was,
langs vreedzamen weg.
Helaas heeft, in overeenstemming met den
■wil van de mannen, die voor het dictaat van
Versailles verantwoordelijk waren, de Geneef-
sche instelling zich niet beschouwd als een
instituut voor het tot stand brengen van ver
standige herzieningen, maar zij heeft zich
van het begin af slechts g°zien als garant
voor de meedoogenlooze tenuitvoerlegging
en handhaving der bepalingen van Versailles,
Alle pogingen van het democratische Duitsch
land om langs den weg van herziening een
gelijkstelling van het Duitsche volk te be
reiken, bleven zonder resultaat Het .is in het
belang van een overwinnaar, dat hy de be
palingen, die voor hem van nut zijn, als voor
ieder heilig doet voorkomen. Het ligt echter
in het wezen van den drang tot zelfbehoud
van den overwonnene, dat hy de algemeene
menschelyke rechten herwint Voor hem had
het dictaat van een overmoedigen tegenstan
der te minder kracht van wet daar deze
tegenstander geen eerlijke overwinnaar was.
Daarom was de pretentie van de Engelschen
en Franschen, die het dictaat van Versailles
beschouwd willen zien als een soort inter
nationale of zelfs nog hoogere wetgeving,
voor iederen eerlijken Duitscher niets anders
dan een brutale aanmatiging, en de onder
stelling, dat juist Engelsche of Fransche
staatslieden de beschermers van het recht of
zelfs van de menschelyke beschaving zouden
zijn, een domme onbeschaamdheid. Een
onbeschaamdheid, die door hun eigen zeer
inferieure prestaties op dat gebied voldoende
gekenmerkt wordt
Na verwezen te hebben naar de maanden
lange en bovenmenschelijke zelfbeheersching
van Duitschland, ondanks de voortdurende
moordaanslagen op volks-Duitschers. zeide
de Führer verder:
„Nog op 2 September kon de
strijd vermeden worden"
Nog op 2 September kon de strijd ver
meden worden. 'Mussolini stelde voor, alle
vijandelijkheden onmiddellijk te staken en
tot vreedzame onderhandelingen over te gaan.
Ofschoon Duitschland zijn legers zegevie
rend zag oprukken, nam ik dit voorstel aan.
Doch de Engelsch-Fransche oorlogsophitsers
ha dden oorlog noodig en geen vrede.
De Führer sprak daarna over de verzame
ling documenten op het station te La Charité
aangetroffen, die van unieke historische be-
teekenis is.
Deze documenten, aldus Hitier, bevatten
de eigenhandige aanteekeningen van de hee-
ren Gamelin, Daladier, Weygand enz. Zij
kunnen derhalve op ieder moment door hen
bevestigd of geloochend worden. Deze docu
menten geven opheldering over het drijven
van hen. die bij den oórlog-'en bij de uit
breiding van den oorlog belang hebben. Zij
toonen aan, hoe voor deze ijskoude politici
en militairen alle kleine volken slechts mid
del tot het doel waren, hoe zij trachtten
Finland voor hun belangen te gebruiken, hoe
zij besloten hadden, Noorwegen en Zweden
tot het tooneel van den oorlog te maken,
hoe zij beraamden den Balkan in brand te
zetten, om van daar uit honderd divisies als
hulptroepen te krijgen. Hoe zij voorberei
dingen troffen voqr het bombardement van
Batoem en Bakoe onder even geraffineerde
als gewelenlooze uitlegging van de Turksche
neutraliteit, die hun niet ongenegen was, hoe
zij Nederland en België steeds vaster in hun
netten verstrikten en eindelijk vast legden in
bindende stafbesprekingen, en vele andere
dingen van dezen aard.
De documenten gaven echter ook een beeld
van de geheele dilettantistische methoden,
waarop deze politiceerende oorlogsophitsers
den door hen aangestoken brand trachten te
beheerschen, van hun militaire democratie,
die mede verantwoordelijk is voor het af
schuwelijke lot, dat zij honderdduizenden en
millioenen soldaten van hun eigen landen
beschoren hebben, van hun barbaarsche ge
wetenloosheid, waardoor zij m koelen bloede
hun volken tot massa-evacuatie aandreven,
waarvan de militaire gevolgen voor henzelf
slechts nadeelig, doch welker algemeen men-
schelijke gevolgen ontstellend wreed waren.
Het beroep van 6 October
Op 6 October 1939 heb ik van deze plaats
uit voor de eerste maal in den oorlog tot het
Duitsche volk gesproken. Ik heb toen een
beroep gedaan op het inzicht der verant
woordelijke mannen in de vijandelijke staten
en op de volken zelf.
Ik waarschuwde voor een voortzetten van
den oorlog waarvan de gevolgen slechts ver
woestend konden zijn. Ik waarschuwde in het
bijzonder de Franschen ervoor een oorlog te
r.o innen, die onvermijdelijk van de grens
irder doordringt en die, hoe de afloop
ou zijn, vreeselijke gevolgen zou hebben,
b dit beroep toen ook tot de rest van de
id gericht, zij het ook met de vrees niet
z. i niet gehoord te worden, maar waar-
ïlijk pas recht de boosheid der belang
ende oorlogsophitsers op te wekken,
t is precies zoo uitgekomen. De verant-
delijke elementen in Engeland en Frank-
nebben in mijn oproep een gevaarlijken
A op hun oorlogszaak gespeurd. Zij
:ten zich dan ook onmiddellijk op om te
aren dat iedere gedachte aan een ver-
kansloos was, ja, als een misdaad be-
nvd werd, en dat.de strijd moest worden
^êzerTBTïasTfi V&rT fe cultuur, de "hien-
ijkheid, den vooruitgang en de bescha-
en ook nog in naam van 'de heilige
ie. dat tot dat doel negers en Boschjes-
nen gemobiliseerd moesten worden en
dan deze vanzelf moest komen.
De Duitsche operatie, die tot in de kleinste
onder heden was voorbereid, werd daar-
e ontketend. In feite was nu de toestand
anders, dan hij zich op 9 April aan ons
- :deed. Terwijl wij toen geloofden, enkele
t i voor de Engelsche bezetting te hebben
grepen, weten wij thans, dat de landing
Engelsche troepen reeds voor 8 April
tgesteld was, dat de inscheping der Brit-
e afdeelingen reeds op 5 en 6 April
onnen was, dat echter--op^-het zelfde
enblik bij de Britsche admiraliter' de
o óte berichten over de Duitsche maatrege
len en over het uitloopen der Duitsche vloot
■•nenkwamciNaar aanleiding Hiervan be-
r oL-Church ik de afdeelingen, die reeds aan
boord gegaan waren, weer te ontschepen,
opdat de Britsche vloot eerst de Duitsche
schepen zou kunnen opzoeken en aanvallen.
Dit plan mislukte. Slechts een enkele Engel
sche torpedoboot jager kwam in contact m;t
Duitsche vlootkrachten en werd in den grond
geboord. Deze jager slaagde er niet in bericht
te zenden aan de Britsche admiraliteit of
de vloot.
Zoo landde op 9 April een Duitsche voor
hoede in een gebied, dat zich van Oslo tot
Narvik uitstrekte. Toen te Londen het bericht
hiervan binnenkwam, loerde de eerste lord
der admiraliteit reeds sedert vele uren op
de successen van zijn vloot. Deze slag was
de vermetelste onderneming uit de Duitsche
krijgsgeschiedenis.
Na een breede beschouwing over den veld
tocht in Noorwegen, vervolgde Hitier zijn
rede:
Nederland en België
De Führer wees er hier op, dat Duitschland
tegenover Nederland en België slechts de
noodige beveiligingstroepen had opgesteld,
terwijl in dezen sector een duidelijke ophoo
ping van Fransche formaties, in het bijzonder
van bijna alle gepantserde en gemotoriseerde
divisies, plaats vond. Beslissend echter, aldus
vervolgde de Führer, was de volgende consta
teering: terwijl bij een loyale interpretatie der
Belgisch-Nederlandsche neutraliteit beide
landen gedwongen zouden zijn geweest, juist
met het oog op de concentratie van de sterkste
Engelsch-Fransche strijdkrachten aan hun
grenzen, ook hunnerzijds het oog in de eerste
plaats op het Westen gevestigd te houden,
begonnen zy daar in gelijke mate steeds r
hun troepen te verzwakken om de grenzen
tegenover Duitschland te bezetten. Ook de
berichten over besprekingen tusschen de
generale staven wierpen een eigenaardig licht
op dé Belgisch-Nederlandsche neutraliteit.
Ik behoef er niet op te wijeen, dat deze
besprekingen, wanneer zij werkelijk neutraal
geweest zouden zijn, met beide partijen had
den moeten worden gevoerd. Overigens ver
meerderden de aanwijzingen voor een on
treden der Fransch-Engelsche troepen door
Nederland en België tegen het Duitsche
industriegebied zich zoo zeer, dat men ook
aan onzen kant deze bedreiging als een zeer
ernstig gevaar in het oog moest houden. De
geheele Duitsche opmarsch onderging dien
overeenkomstig de noodige wijzigingen. De
nauwkeurige waarnemingen, die overal ge
daan waren, gaven langzamerhand de zeker
heid, dat van begin Mei af elk oogenblik een
Engelsch-Fransche aanval verwacht kon
worden. Op 6 en 7 Mei nam de vrees toe, dat
van oogenblik tot oogenblik een binnenruk
ken der zoogenaamde geallieerden in Neder
land en België tegemoet moest worden gezien.
Op 8 Mei gaf ik daarom bevel voor den on-
verwylden aanval op 10 Mei, des ochtends te
5.35 uur.
De grondgedachte der
operaties in het Westen
De grondgedachte dezer operaties was,
dat, terwijl men afzag van kleine neven
successen, de geheele weermacht, vooral
leger en luchtwapen, zoo in den strijd
werd gebracht, dat bij consequente uit
voering der voorgenomen operaties, de
totale vernietiging der Fransch-Engelsche
strijdkrachten bereikt moest worden. In
afwijking van het plan-von Schlieffen
van 1914 verplaatste ik het zwaartepunt
der operaties op den linkervleugel van het
doorbraakfront, maar met schijnbare
handhaving van het omgekeerde plan.
Deze misleiding is gelukt. Overigens werd
de tenuitvoerlegging der operatie in haar
geheel vergemakkelijkt door de maat
regelen van den tegenstander zelf. Uit de
concentratie immers van de geheele
Engelsch-Fransche gemotoriseerde strijd
macht tegenover België, bleek duidelijk,
dat het opperbevel der geallieerde legers
besloten had, zoo snel mogelijk dit gebied
binnen te rukken. Met het vertrouwen,
dat wij hadden op de standvastigheid van
alle in het vuur gebrachte Duitsche infan-
terie-divisies, moest echter een stoot in
den rechtervleugel der Fransch-Engelsche
gemotoriseerde troepen leiden tot een
volledige vernietiging en ontbinding, ja
waarschijnlijk tot insluiting dier troepen.
Als tweede operatie had ik de beheer-
sching van de Seine tot Havre aangege
ven, alsmede het verwerven van een
basis aan Sommeren Aisne voor den der
den aanval, die met zeer sterke stryd-
krachten over de hoogvlakte van Langres
tot de Zwitsersche grens moest leiden.
Het bereiken van de kust tot het gebied
ten Zuiden van Bordeaux was als slot
der operatie vastgesteld.
Volgens dit plan en in deze volgorde heb
ben de operaties zich ook voltrokken. Het
gelukken van deze geweldige reeks van veld
slagen is in de eerste plaats aan den Duit-
schen soldaat zelf te danken. Hij heeft weer
op alle plaatsen, waar hij gesteld was, ten
volle aan de verwachtingen voldaan. Alle
Duitsche stammen deelen in gelijke mate in
dezen roem. Ook de soldaten van de jonge,
eerst sedert 1938 opgenomen nieuwe rijks
gouwen hebben voorbeeldig gestreden en
hun bloed gegeven.
Vervolgens gaf de Führer een uitvoerig
overzicht over den veldtocht in Frankrijk en
hel optreden van het Duitsche luchtwapen.
Onderscheidingen
De Führer deed hierop mededeeling van
de onderscheidingen die aan de generaals, die
zich het meest verdienstelijk hebben gemaakt
verleend worden.
Ik moet, zeide hij o.a., in de eerste plaats
den man noemen, bij wien het mij zwaar
valt den voldoenden dank te vinden voor de
verdiensten, die zijn naam verbinden met de
beweging, den staat en bovenal het Duitsche
luchtwapen Sedert het tijdstip van de op
richting der S.A. is partijgenoot Göring met
de ontwikkeling en den bloei van de bewe
ging verbonden. Sedert den wederopbouw
van de Duitsche weermacht werd hij tot
schepper van de Duitsche luchtmacht
Hij heeft daarmede als eenige de hoog
ste bijdrage voor den wederopbouw van
de Duitsche weermacht geleverd. Hij heeft
als leider van de Duitsche luchtmacht in het
achter ons liggende verloop van den oorlog
bijgedragen tot het scheppen van de voor
waarden voor de overwinning. Zyn verdien
sten zyn uniek. Ik benoem hem aerhalve tot
Rijksmaars halk van het Groot-Duitsche Rijk
en begiftig hem met het grootkruis van het
IJzeren Kruis.
"oor verdiensten om de overwinning van
de puitsche wapens in den strijd voor de
vrij «n de toekomst van het Groot-Duit
sche Rijk werden verder naar de Führer
mededeelde bevorderd:
Tot generaal-veldmaarschalk:
de opperbevelhebber van het leger, von
Brauchitsch; de opperbevelhebber van de
legergroep A, von Rundstedt, van de leger
groep C, Ritter von Leeb, van de legergroep
B, von Bock; de opperbevelhebber van het
twaalfde leger, List; van het vierde leger, von
Kiuge van het eerste leger, van Witzleben en
van het zesde leger, van Reichenau.
Een blik op de toekomst
Als ik nu, zoo zeide de Führer verder, over
de toekomst spreek, dan geschiedt zulks niet
om te pochen. Ik wilde graag zonder eenige
overdrijving een beeld geven van den toe
stand, zooals ik dien zie.
Het verloop van de achter ons liggende
tien maanden heeft onzen tegenstanders on
gelijk gegeven. Als zoogenaamde Engelsche
staatslieden verzekeren, dat hun land uit
iedere nederlaag en ieder wansucces sterker
te voorschijn treedt, dan is het zeker geen
overdrijving als ik hierbij verklaar, dat wij
uit de successen eveneens sterker te voor
schijn komen.
Wanneer gij bedenkt, dat wij de laatste
drie maanden een front gevormd hebben, dat
thans van den Noordkaap'tot de Spaansche
grens reikt, zijn de verliezen, in het bijzonder
wanneer zy met die van den wereldoorlog
vergeleken worden, buitengewoon gering. De
oorzaak hiervan ligt afgezien van de in
doorsnee uitstekende leiding in de schitte
rende tactische opleiding van den soldaat
individueel, van de eenheden alsmede in de
samenwerking der wapens. Niettemin hebben
wij natuurlijk voorzorgsmaatregelen genomen
voor verliezen, welke veel grooter zijn. De
daardoor uitgespaarde mannen van ons volk
zullen ten goede komen aan de voortzetting
van den vrijheidsoorlog, welke ons is opge
drongen. Op het oogenblik worden vele onzer
divisies uit Frankrijk teruggetrokken en naar
hun vredesstandplaatsen getransporteerd. Vele
mannen kunnen met verlof gaan. Wapens en
uitrusting worden weder in orde gebracht of
met nieuwer materiaal aangevuld. Over het
geheel is de weermacht thans sterker dan ooit
tevoren.
De voorraden in leder
opzicht toereikend
Ten tweede: De wapens. Het verlies aan
wapens in den veldtocht tegen Noorwegen en
vooral ook tegen Nederland, België en Frank
rijk, is volkomen onbeteekenend. Het staat
in geen verhouding tot de productie. Leger
en luchtmacht zijn op het oogenblik, dat ik
tot u spreek, ook wat hun uitrusting betreft
volkomener en sterker, dan zij voor het offen.
sief in het Westen waren.
Ten derde: De munitievoorziening. De
munitievoorziening werd op zulk een schaal
voorbereid en de aangelegde voorraden zijn
zoo groot, dat op vele gebieden thans moet
worden overgegaan tot een beperking, resp.
omschakeling der productie, daar de ter be
schikking staande depots en opslagruimten,
ook bij de grootste uitbreiding, voor een deel
niet meer de sterk toegenomen aanvoeren
zouden kunnen bergen. Het munitieverbruik
was, evenals in Polen, boven alle verwachting
gering en over het geheel staat het in geen
verhouding tot de voorraden. De gezamen
lijke voorraden zyn derhalve bij het leger en
de luchtmacht op het oogenblik voor alle
wapens aanzienlijk grooter dan voor den
aanval in het Westen.
Ten vierde: Voor den oorlog belangrijke
grondstoffen. Dank zij het werk van den
Rijksmaarschalk is de omschakeling van het
Duitsche bedrijfsleven tot een autarkisch
oorlogsbedrijfsleven reeds in vredestijd vol
trokken. Wij bezitten in de eerste plaats de
beide belangrijkste grondstoffen, kolen en
yzer in ik mag wel zeggen onbegrensde
mate. Wat de brandstof voorziening betreft,
de voorraden zijn rijkelijk groot en de
capaciteit van onze productie stijgt en zal
binnenkort zelfs wanneer iedere invoer
uitblijft voor onze behoeften volkomen toe
reikend zijn. Door onze inzamelingen van me
taal is reeds aanstonds onze metaalreserve zoo
vergroot, dat wij tegen een oorlog van eiken
duur zijn opgewassen en geen enkele ge
beurlijkheid behoeven te vreezen. Hierbij
komen thans nog de geweldige mogelijkheden,
die in het verkrijgen van een onafzienbaren
buit, zoowel als in het ontsluiten van de
door ons bezette gebieden liggen. Duitschland
en Italië bezitten in de door hen gereguleerde
en beheerschte oeconomische ruimte rond
200 millioen menschen, waarvan slechts
130 millioen soldaten opleveren, terwijl meer
dan 70 millioen uitsluitend in oeconomisch
opzicht werkzaam zijn.
„Ik kan u thans verzekeren, dat Ik, onver
schillig wat ook komen kan, thans in den tijd
geen factor meer zie, die ons op de eei
andere wijze bedreigt. Ook de voedselvoor
ziening is dezen keer, dank zij de tijdig ge
troffen maatregelen, voor den duur van den
oorlog verzekerd.
Ten vijfde: De houding van" het Duitsche
volk. Het Duitsche volk is dank zy de natio-
naal-socialistische opvoeding, niet in dezen
oorlog gegaan met de oppervlakkigheid van
een hoera-patriotisme, doch met den fanatie-
ken ernst van een ras, dat het lot kent, dat
het te wachten staat voor het geval het over
wonnen zou worden. De pogingen vai
propaganda onzer vijanden, om deze aaneen
geslotenheid te verbreken, waren even dom
als (nutteloos. Tien maanden oorlog hebben
dit fanatisme verdiept Het Duitsche volk
heeft zyn innerlijke houding voor alles be
wezen door zijn zonen, die op de slagvelden
strijden en die in enkele weken den na
Duitschland sterksten militairen tegenstander
hebben verslagen en vernietigd. Hun geest
was en is ook de geest van het Duitsche
vaderland.
Ten zesde: Het overige deel van de wereld.
De laatste hoop eohter schijnt in de oogen
der Engelsche politici, behalve op de verbon
den en geallieerde volken bestaande uit een
aantal van door hen onderhouden staatshoof
den zonder troon, staatslieden zonder volken
en generaals zonder legers, op nieuwe ver
wikkelingen gevestigd te zijn, die zij hopen
te voorschijn te kunnen roepen, dank zij hun
in dit opzicht beproefde handigheid
De betrekkingen met Rusland
Het geloof aan een mogelijke nieuye ver
vreemding tusschen Duitschland en Rusland
is van deze verwachtingen een werkelijke
Ahasverus.
De Duitsch-Russlsche verhouding is defini
tief bepaald. Het motief hiertoe lag in het
feit, dat Engeland en Frankrijk, ondersteund
door zekere kleine staten, Duitschland ver
overingsplannen in gebieden toedichtten, die
buiten alle Duitsche belangen lagen. Eerst
werd gezegd, Duitschland wil de Oekraine
bezetten, dan weer Duitschland wil Finland
binnenrukken. Een andere keer beweerde
men, Roemenië wordt bedreigd, ja tenslotte
was men zelfs voor Turkije bevreesd. Ik
achtte het onder deze omstandigheden juist,
voornamelijk met Rusland over te gaan tot
een nuchtere vaststelling der belangen, ten
einde eens en voor altijd duidelijk te maken,
wat Duitschland voor zijn toekomst als be-
langengebied meent te moeten beschouwen en
wat omgekeerd Rusland voor zijn bestaan
belangrijk acht. Op deze duidelijke afbake
ning van de wederzydsche belangengebieden
rolgde de nieuwe regeling van de Duitsch-
Russische verhouding. Alle hoop, dat thans
in het kader hiervan een nieuwe Duitsch-
Russische spanning zou kunnen intreden, is
kinderlijk. Noch Duitschland heeft een stap
gedaan, die het buiten zijn belangengebied
bracht, noch Rusland heeft zulks gedaan. De
hoop van Engeland echter, door het uitlokken
van de een of andere nieuwe Europeesche
crisis een ontlasting van zijn eigen situatie
te kunnen bereiken, is, voerzoover het de
verhouding tusschen Duitschland en Rusland
betreft, een drogreden. De Britsche staats
lieden zien alles iets langzamer in, zij zullen
derhalve ook dit nog leeren begrijpen. Ik heb
in mijn rede van den zesden October de ver
dere ontwikkeling van dezen oorlog wel juist
voorspeld. Wanneer men thans niet Juist in
de nederlagen de teekenen en waarborgen van
de eindoverwinning ziet, dan geloof ik, dat de
ontwikkeling mij tot dusver wel in het gelijk
heeft gesteld. Niettegenstaande ik van deze
ontwikkeling overtuigd was, heb ik destijds
Frankrijk en Engeland de hand toegestoken
om tot overeenstemming te komen.
Het antwoord, dat ik daarop ontving, zult
gij u nog herinneren. Al mijn argumenten over
het onzinnige van voortzetting van dezen
strijd, over de zekerheid, zelfs ln het gunstig-
Opleiding lot Stuurmansleerling
,-afd.: M.U.L.O. A: 2 jar.
-afd.t M.U.L.O. B: 3 jar.
VRAAGT PROSPECTUS
voor vice-president
De minister van landbouw, Henry
Wallace, is door het Democratische par
tijcongres met 6.65 van de 1095 stemmen
benoemd tot candidaat voor het vice-
presidentschap.
Naar verluidt had Roosevelt als voor
waarde voor de aanvaarding van zijn
derde candidatuur den eisch gesteld, dat
Wallace candidaat zou worden voor het
vice-presidentschap.
Onmiddellijk na den benoeming van
Wallace heeft Roosevelt een radiorede
gehouden waarin hij verklaarde zijn be
noeming als candidaat voor het presi
dentschap aan te nemen.
Roosevelt zeide verder, dat het tempo van
de buitenlandsche politiek op beslissende
wijze invloed op hem had uitgeoefend,
om aan den oproep van de partij te gehoor
zamen en met de Amerikaansche traditie te
breken. Een overmachtig gevaar had zija
plannen om zich terug te trekken in het par
ticuliere leven doen vervallen en zijn ge
weten dwong hem opnieuw het openbare wel
zijn te dienen De Vereenigde Staten staan
voor een der gewichtigste beslissingen van
hun geschiedenis. Het gaat niet alleen om
dwongen buiten het program om te gaan en
terstond voor de candidatuur van Roosevelt
te stemmen". Andere getuigen laten het licht
vallen op het krachtige verzet, dat losge
komen is voor de stemming tegen een derde
candidatuur van Roosevelt De Washington
Post geeft uitdrukking aan zyn voldoening
over het feit dat Huil de candidatuur van
Roosevelt is blijven afwijzen. Het groote
orgaan erkent dat de tactiek van Roosevelt
handig kan worden genoemd. Weinigen echter
vinden haar bewonderenswaardig. Door zijn
schaakzetten heeft Roosevelt de benoeming
van andere candidaten onmogelijk gemaakt.
De uitslag van den dag stelt hem geenszins
in het licht als den besten dienaar van het
volk, maar wel als den geslepenste in den
strijd tegen de oppositie. Deze karaktertrek
zou het beste argument vormen tegen een
wederom voor vier jaar toevertrouwen van
het presidentschap aan Roosevelt.
Verklaring van Huil voor zijn
vertrek naar Havana
Voor zyn vertrek naar Havana heeft- de
Amerikaansche minister van buitenlandsche
zaken Huil de volgende verklaring afgelegd.
„De 21 Amerikaansche republieken zullen
thans opnieuw bijeenkomen in een conferen-
het genre <-ls te Buenos Aires, Lima
de democratie of de dictatuur, maar om de Panama is algesproken. Het hoofddoel
de
conferentie is een diepgaande, vrijmoedige
redding van de beschaving.
President Roosevelt heeft in een telegram beraadslaging over de toestanden, vraagstuk-
aan senator Byrnes, den voorzitter van het ^en, moeilijkheden en gevaren, waarbij onze
Democratische partijcongres, verklaard, dat L»nden betrokken zijn. Daardoor wordt het-
hij formeel in kennis was .m» uti», terrein geëffend voor het nemen van prin-
van zijn terrein geëffend
benoeming tot candidaat voor het president- cipieele en concrete besluiten, die in alle
schap. Verwijzende naar zijn voor Donder- Amerikaansche landen instemming vinden en
dagavond aangekondigde radiotoespraak tot bun ten volle van nut zijn.
de deelnemers aan het Partijcongres ver- De agenda van de conferentie te Havana
klaarde Roosevelt verder, dat hij „onder bevat bepaalde punten betreffende de oeco-
normale omstandigheden" persoonlijk zou nomische en politieke veiligheid, die als bij
zijn gekomen. In deze ernstige dagen echter zonder dringende problemen worden be-
mag hij zich in het belang van het volk niet schouwd. De Amerikaansche republieken zul
te ver verwijderen van zijn arbeidsterrein. len haar taak vervullen in een geest van op-
Alle ooggetuigen oefenen, naar het D.N.B. reohte vriendschap jegens alle andere naties,
uit Washington meldt, scherpe critiek uit op die den wil toonen, internationale betrekkin-
de methoden, waarmede men de „met alge- gen te onderhouden op den grondslag van
meenc stemmen" tot stand gekomen benoe- vriendschap en vrede. De Amerikaansche re-
mirj van Roosevelt tot candidaat voor het publieken zullen haar problemen op realis-
preiidentschap heeft verkregen. De hoofd
redacteur van de Washington Times Herald,
Waldrop, schrijft: „de
zich meester gemaakt v
partijdag. De door burgemeester Kelly ge-
ensceneerde „geestdrift" had duizenden
tische wijze aanpakken en haar besluiten ne-
zoowel met het oog op toestanden, die
volksmenigte heeft onmiddellijke maatregelen vereischen als met
den democratischen het oog op de toekomst Ik verheug mij, op
deze conferentie weder vele oude vrienden
en collega's te kunnen begroeten".
ste geval geen winst, dooh slechts offers te
verkrijgen, werd of wel met spot en hoon be
antwoord, of wel doodgezwegen. Ik heb u
destijds tegelijkertijd verzekerd, dat ik vi
de wegens mijn vredesvoorstel zelfs te 1
den uitgekreten voor bangerd, die niet wil
vechten omdat hij niet meer vechten kan.
Het is ook precies zoo gebeurd. Ik geloof
echter wel, dat reeds thans Frankrijk na
tuurlijk minder de schuldige staatslieden als
het volk over dezen zesden October anders
zal denken. Welk een onnoemelijke ellende
sindsdien over dit groote land en volk ge
komen. Ik wil het er nog niet eens over heb
ben, wat een leed deze oorlog den soldaten
heeft gebracht. Want bijna hier bovenuit gaat
nog het leed, dat ontstaan is door de geweten-
loosheid van hen, die millioenen menschen
zonder eenigen grond van him haardsteden
hebben verdreven, slechts met de gedachte,
hierdoor wellicht de Duitsche oorlogsvoering
moeilijkheden te kunnen bereiden. Even wei
een onbegrijpelijke veronderstelling. Wat de
heeren Churchill en Reynaud met hun advie
zen en instructies millioenen menschen aan
leed berokkend hebben, kunnen zij noch bij
hun leven, noch in het hiernamaals verant
woorden. Dit alles had zooals gezegd
niet behoeven te gebeuren. Want ik heb nog
in October noch van Frankrijk, noch van En
geland iets anders* verlangd dan alleen den
vrede. Doch de heeren belanghebbenden bij
de wapenindustrie wilden de voortzetting van
dezen oorlog tot eiken prijs en zij hebben
dezen oorlog thans gekregen. Ik hoor thans
uit Londen slechts een schreeuwen het is
niet het schreeuwen der massa's, doch der
politici dat de strijd moet worden voort
gezet. Ik weet niet, of deze politici reeds de
juiste voorstelling van de komende voortzet
ting van dezen strijd hebben.
Ik geloof nauwelijks, dat het Engelsche volk
naar Canada gaat, doch het zullen toch wel
alleen de heeren belanghebbenden bij de
wapenindustrie zijn, die zich naar Canada
terugtrekken. Het volk zal, naar ik meen,
toch wel in Engeland moeten blijven. En hel
zal den oorlog in Londen dan ongetwijfeld
met andere oogen bezien dan zijn zoogenaam
de leiders in Canada. Gelooft mij vrij, ik ge
voel een innerlijken afkeer van dit soort ge-
wetenlooze parlementaire volks- en staten-
vernietigers. Het doet my bijna pijn, wanneer
het lot mij er toe uitverkoren heeft, datgene
te stuiten, wat door deze menschen ten val
gebracht wordt, want het was niet mijn oog
merk, oorlog te voeren, doch een nieuwen
socialen staat van zeer hooge cultuur op te
bouwen. Elk jaar van dezen oorlog berooft
mij van dezen arbeid. En de oorzaken van
dezen roof zijn belachelijke nullen, die men
teh hoogste als politieke fabriekswaar der na
tuur kan betitelen. De heer Churchill heeft
het zoojuist weer verklaard, dat hij den oor
log wil. Hij is thans ongeveer zes weken
geleden begonnen met den oorlog op het ter
rein, waar hij schijnbaar gelooft, wel bijzon
der sterk te zijn, namelijk den luchtoorlog
tegen de burgerbevolking, zij het ook onder
het op den voorgrond geschoven motto tegen
zoogenaamde oorlogsdoelen. Deze oorlogsdoe
len zijn sinds Freiburg open steden, gehuch
ten en boerendorpen, woonhuizen, ziekenhui
zen, scholen, kinderbewaarplaatsen en wat
er al meer getroffen wordt. Ik heb hierop tol
nu toe nauwelijks laten antwoorden. Doch dit
moet nu niet b e t e e k e ne n, dat dit het
eenige antwoord is of zal blijven. Ik ben mij
er thans van bewust, dat ons antwoord, dat
eens zal komen, onnoemelijk leed en ongeluk
over de menschen zal uitstorten. Natuurlijk
niet over den heer Churchill, want hij zal dan
immers ongetwijfeld in Canada zitten, daai
waar men reeds het vermogen en de kinde
ren van de voornaamste belanghebbenden bij
den oorlog heen gebracht heeft.
Maar voor millioenen andere menschen
zal het groot leed veroorzaken.
De heer Churchill zal mij ditmaal wel
licht bij uitzondering gelooven, wanneer
ik als profeet nu het volgende verklaar:
Er zal daardoor een groot wereldrijk ver
nield worden. Een wereldrijk, dat ik nim
mer heb willen vernietigen of zelfs maar
heb willen benadeelen. Alleen ben ik het
er met mijzelf over eens, dat de voort
zetting van dezen strijd slechts met de
volkomen vernietiging van een der beide
oorlogvoerenden zal eindigen. Mister
Churchill moge gelooven, dat het Duitsch
land is. Ik weet, dat het Engeland zal zijn.
Een laatste beroep
In dit uur voel ik mij verplicht ter wille
van mijn geweten nog eenmaal een beroep
op het gezond verstand ook van Engeland
te doen. Ik geloof dit te kunnen doen,
omdat ik niet als overwonnene om iets
smeek, maar als overwinnaar tot het ge
zond verstand spreek. Ik zie geen reden,
die tot voortzetting van dezen strijd kan
dwingen. Ik betreur de offers, die hij
eischen zal. Ook mijn eigen volk zou ik
die willen besparen. Ik "weet, dat millioe
nen Duitsche mannen en jongelingen vlam
vatten by de gedachte, eindelijk zich met
den vijand te kunnen meten, die ons zon
der eenige reden ten tweeden male den
oorlog verklaarde. Alleen weet ik, dat er
thuis vele vrouwen en moeders zyn, die
in weerwil van de grootste bereidwillig
heid om ook het laatste op te offeren, toch
met haar hart aan dit laatste gehecht zijn.
De heer Churchill moge zich van deze,
mijne verklaring wederom afmaken met
den kreet, dat dit slechts het voortbreng
sel van mijn angst zou zijn en van mijn
twijfel aan de eindoverwinning, maar ik
heb dan in ieder geval myn geweten ver
licht ten aanzien van de dingen, die komen
gaan.
De Führer besloot: Terugziende op de tien
maanden, die achter ons liggen, worden wij
wel allen door de genade van de Voorzienig
heid overweldigd, die ons in staat stelde in
het groote werk te slagen. Zij heeft onze be
sluiten gezegend en ons op de moeilijke wegen
vergezeld. Ik zelf ben aangegrepen door het
bewustzijn van de bestemming, die zij mij
heeft gegeven, namelijk aan mijn volk de vrij-
heid en de eer te hebben teruggegeven. De
schande, die 22 jaar geleden in het bosch van
Compiègne begon, is op die zelfde plaats voor
altijd uitgewischt. Ik heb nu vandaag voor de
geschiedenis de mannen genoemd, die het mij
mogelijk maakten het groote werk te vol
brengen. Zij allen hebben het hoogste ge
presteerd en hun bekwaamheden en ijver aan
het Duitsche volk gewijd. Ik wil besluiten
met gewag te maken van de niet met name
genoemden, die niet minder hun plicht ge
daan hebben, die millioenenvoudig lijf en
leven op het spel hebben gezet en elk uur
bere.d waren voor hun volk het laatste offei
te brengen, dat een man brengen kan.
Velen van hen rusten nu -iaast de graven,
waarin reeds hun vaderen uit den grooten
oorlog rusten. Zij zijn de getuigen van een
stil heldendom. Zij zijn het symbool voor die
honderdduizenden, die zich in den strijd van
de Duitsche weermacht hebben begeven vooi
de vrijheid en de toekomst van ons volk en
voor de eeuwige grootheid vau het nationaal-
socialistische Groot-Duitsche rijk-
Belgische
krijgsgevangenen w'
vrijgelaten
Met uitzondering van off,
en onderofficieren f- pI
Het D.NJ3. meldt uit Berlijn:^"'
De Führer heeft bepaald, d
Belgische ljrijgsgevangenen, met
dering van officieren en onderofl
worden vrijgelaten. De terugka;-r!:
vóór de capitulatie naar Duitschl»- -_n
brachte krijgsgevangenen zal gesl
naar gelang van de beschikbare vj t;
middelen. Er is reeds een begin gj
[i
De Amerikanen willen geoi
neming aan den oorUj
Uit een door Gallup's instituut.,
openbare meening gehouden enquj
dat het Volk der Vereenigde State.
overgroote meerderheid nog stee1 1
rieelen steun aan Engeland wil V,
doch beslist gekant is tegen deelnei
Amerika aan den oorlog.
Drie en vijftig procent der anl
wenschte uitbreiding der materiei
aan Engeland, 41 procent achtte d
woordige hulp voldoende, 6 proef
langde een vermindering van den
Vijftien procent was voor deelnen' -
J** „,NV.1~,T Ut! DUt 11I
De Fransche oorlof
schepen in Engelse
havens
Het D.NJ3. verneemt uit Lond<
Volgens een officieele medei
uilen thans alle Fransche oorlogssc
u.ie in Engelsche en Schotsche
liggen, in dienst van de Britsche i
worden gesteld. Den bemanningen
toegestaan, onder Engelsche vl
blijven vechten.
J. DUYVERM/s
ACCOUNTANT Lid N. I.
Graaf Florisstraat 80. ROTTER
Kievietslaan 27. WASSENAA
Belastingzak'
Optreden tegen de I.R
In Noord-Ierland, zijn een aani1
hangers van het lersche Republi' 1
Leger gearresteerd. Svenska Dagblad'-''-
dat het aantal ln uister reeds gelntf.
leden der I.R.A. thans gestegen is toin
leider der lersche blauwhemden, y
O'Duffy, zou ook een der vorige nach)
de Engelsche politie zijn aangehoud»'*1'
hij trachtte van Ierland naar Ulster té
dwangarbeid te zullen laten verricht!"
De vorige week is in Belfast eet, h
graanopslagplaats afgebrand, weikei
hoorde aan de Britsche militaire q
Men veronderstelt, dat de brand,
leden van de I.R.A. zijn. Het is tot
nog niet gelukt de daders te arrestee]
DE VERBREKING DER DIPLOM.
BETREKKINGEN TUSSCHEN SF
EN CHILI
Uit Santiago de Chile wordt gemi
De Spaansche nota betreffende het
ken der betrekkingen met Chili is h*
gisteren gepubliceerd tezamen met e,
cieele verklaring van het ministerie frgf
tenlandsche zaken. 5 p
In deze verklaring richt het minister
derom felle aanvallen op de Spaanschr
nale regeering. De door haar aangevoe»"
tieven voor het verbreken der betref
worden ongegrond genoemd. Ook de
sche pers richt aanvallen op de regeerV
Franco.
Na het verbreken der diplomatieke
kingen is de Spaansche zaakgelaste
Santiago met het personeel der ani
gisteren uit Chili vertrokken.
Het Italiaansche legerber
Een van onze luchtformaties "heeft
Gibraltar bereikt, na 3200 km ondai
gunstige weersomstandigheden afgelfc'
hebben en het tuighuis alsmede de1#
militaire oogmerken met succes gel^
deerd.
Een schip, dat door ons luchtwapKf*
rast werd terwijl het 't kanaal van
trachtte door te varen, is door twee
geraakt, ernstig beschadigd en op dr
de bemanning verlaten. Al onze vli<€!
zijn teruggekeerd.
zinken gebracht.
Aanbesteding
De aanbesteding van den bouw
semi-permanente gebouw der Stichting
blaak 1940 vond gistermiddag plaats i
zalen van café-restaurant Bellevue
Heuvel aan de Parkkade. Er waren 3:
vingen. Ingeschreven werd als volgt:
Vlaardingen 69.726, Aann. Mij. v.
Strijland, Uithoorn 73.700, Bouwbedt
Lava leij e en Zn. 73.900 Aann. Bedr. v.c
Woudenberg, UtrechtVlaardingen r
nemingsbedrijf J. Bakker, Zaandam
Aannemingsbedrijf A. G. van Hulften, J1-'-
dam 74.980, G. van Eek en W. Hoog
Zegveld en Oegstgeest 75.964, Techn. k
Aann. Mij v.h. J. H. de Wilde Gouda
A. van Rossum's Aannemingsbedrijf
76300, N.V. Bataafsohe Aannemings.
schappij v.h. J. v. d. Wal en Zn., Dei
76.400, N.V. Aann. Mij. J. P: v.
76.400, P. Breyer Den Haag 77.J
Roodzand, v. d. Vlist en Struyk
Aann. Mij. Gebr. v. d. Luitgaarde 79.21
M. Hoogewerth 79.800, D. en H. P. v. d,
79.950, fa. D. Cerlijn en Zn., Haag en l
dam 80.480, H. J. G. Hamink, Ei;
81.450. Arbeid. Coöperatie Rotterdam
Gebr. Smits Schiedam 82.700, J, tei --
Hilversum 83.000, P. Groeneweg
van Leeuwen en zoon, Nieuwerkerk
LTssel 83.500, P. de Vos 84.173, J. I
tam, Voorburg 86.000, N.V. Aann„.,
Boele en v. Eesteren. Den Haag 86 80
L. Burgers. Hillegersberg 87.500, F A.
Den Haag 89.990, fa. Gesman en Soet^'
Alphen a. d. Rijn f 90 390, G. J. Evers
mendaal 93.400, Gebr. A.
Oegstgeest f 93.700, Aann. en BouW
K ub'balk, Haarlem 96.456. Waar de
ngam met is vermeld, is de inschr
onderneming te Rotterdam gevestigd.