SAMBO, DE OLIFANT e distributie van benzine PJ is tuni W-in PAGINA 5 Luwe regeling met rang van 1 Juli awe regeling is ontworpen rtributie van motorbrandstof, I u Ai wordt verstaan motorben- 1 "benzol en gasolie voor snel- Icselmotoren. ng van 1 Juli a.s. is het ver ier schriftelijke vergunning, f» door den plaatselijken dis- st, motorbrandstof te koopen ikien. datum vervallen alle andere jn en regelingen ten aanzien tfleveren en verbruiken van j5tof, alsmede de op grond gegeven vergunningen. j vanaf heden geen nieuwe ■■>11 meer worden afgegeven, verbod tot het ——•verbruiken van motorbrand- uitgezonderd Nederlandsche het bezit van bonnen, af- een door het departement nijverheid en scheepvaart |en instntie. Merbruiken van motorbrand- verband met de zeer gerin- >id, welke hier te lande be- de grootst mogelijke zui- jet worden betracht. Vergun- IStlen slechts worden afgegeven T- hoeveelheden bij uiterste uitsluitend aan personen LEE1 IT DE PERS jonale waardigheid „Dagblad voor Noord- zegt M. v. Poll: Wij mo- »r op gaan, dat het Neder- volk een hoogontwikkeld Ik is, dat op alle levens- •n vooraanstaande plaats fteele wereld heeft ingeno- jen °°k nu nog inneemt- i'Qji «rleel gebied! Wij hebben het u fftecijfer van geheel Europa vas gste geboortecijfer van geheel 1 Centraal-Europa. Wij hebben inrif opbrengst per hectare van tuinbouw. Wij hebben den CL. fiandelsomzet per hoofd der LRekent men onze internatio- vaart mede, dan zijn wij zoo irste, dan toch onder de eerste —Tide volken der geheele we ft i verzorging van de woonge- ïan ons volk staan wij aan de Tel kleine volk is er in geslaagd Taal gebied ter grootte van half If- met bijna 70 millioen inwoners g n, zonder dat daar een grooter noodig was dan van ongeveer j ön; en dit leger behoefde in de cennia nauwelijks ergens op te T ons~reusachtig eilandenrijk! 'r in geslaagd op een eiland als minder dan 47 millioen men- ioen leven, dat wii zeggen 356 nten kilometer. Bij alle fouten, wij als kolonisators hebben ge- »gen we toch op z'n minst op Q^eggen: cedo nulli we staan «Aid en achter. RE mschappelijk en kunstgebied! en ondernemingen, die in verband met de uitoefening van hun beroep of bedrijf naar het oordeel van de tot uitreiken bevoegde instnties, daarvoor in aanmer king komen. Het maken van ritten voor particuliere doeleinden is verboden. Een uitzondering hierop zal worden gemaakt voor in valide wagentjes, voor zien van een kleinen motor met zeer ge ring verbruik. Aan wie vergunningen mogen worden gegeven De plaatselijke distributiediensten mo gen een vergunning slechts afgeven aan verbruikers, die in het bezit zijn van een machtiging tot het in ontvangst nemen van een dergelijke vergunning. De be slissingen ten aanzien van het verleenen van machtigingen ten behoeve van per sonenvervoer, anders dan door middel van taxi's, huurauto's en autobussen, behoeven de goedkeuring van den direc teur van het rijksbureau voor aardolie producten. Aanvraagformulieren tot het verkrijgen van een machtiging zijn gra tis te verkrijgen bij de plaatselijke dis tributiekantoren. Deze formulieren moe ten volledig ingevuld en onderteekend worden' ingediend door: a. verbruikers van benzine, benzol of gasolie, dienende voor de voortbeweging van motorrijtuigen, bij den rijksinspec teur van het verkeer van het district, We behoeven uit den allerlaatsten tijd slechts namen te noemen als die van Lorentz, Zeeman, Kamerlingh Onnes, Keesom, De Vries, om de plaats vooraan van Nederland op het gebied der natuur wetenschappen aan te toonen. Daarnaast staan vele rechtsgeleerden van inter nationale vermaardheid, ingenieurs, die over de geheele wereld den naam der Nederlanders als waterbouwkundigen hooghouden en die, onder medewerking van ons geheele volk, in de droogmaking van de Zuiderzee een werk voltooien, waarbij vergeleken de hooggeroemde droogmaking van 'de Pontijnsche moe rassen in Italië maar een werk van kleinen omvang lijkt. Wat de kunst aan gaat, staan onze bouwkundigen aan de spits; handhaven schilderscholen ook in onzen tijd een ouden roem en genieten op muzikaal terrein mannen als Mengel berg, Diepenbrock en anderen een we reldnaam! We hebben inderdaad reden tot natio nale fierheid. De macht, welke ons land bezet houdt, heeft in haar houding en haar gedra gingen en uitspraken in feite dat hoog ontwikkelde cultuurkarakter van ons volk erkend. De eerlijkheid gebiedt, dat wij dit onzerzijds toegeven. Dit zoo zijnde, kan de erkenning, dat wij ons handelen moeten stellen op den grondslag der feiten, niet in den weg staan aan het ophouden onzer nationale waardigheid en van een rechtmatige fier heid. Van Duitsche zijde wordt dit zelfs kennelijk op prijs gesteld; de aan sporing tot een onderwijs in waardig natiönalen zin bewijst het. Zoo is er dan een basis aanwezig voor het overigens door de feiten vorgeschre- ven samenwerken ad hoc met de Duit sche bezettingsmachthebbers, in het ware belang van ons volk en ter voor bereiding van een toekomstig herstel; laten we hopen óók van een natiönalen opgang!" Wat kunt ge krijgen op uw bons? BON No. 70: 1 K.G. suiker (gel dig tot en met 27 Juni). BON No. 69: i ons thee of i pond koffie (geldig tot en met 5 Juli). PETROLEUMZEGELS Periode I: 2 Liter petroleum (geldig van 17 Juni tot en met 30 Juni). BON No. 75: 2è ons tarwebloem óf zelfrijzend bakmeel (geldig tot en met 12 Juli). BROODBONNEN 21 tot en met 30 twee kilo brood, tot en met 23 Juni; ongebruikte broodbonnen blijven geldig tot en met 27 Juni. Beschuit, ontbijtkoek, banket en koekjes vallen buiten deze regeling. waarin zij woonnachtig of gevestigd zijn; b. verbruikers van benzine of benzol, dienende voor de voortstuwing van vaar tuigen of de aandrijving van hulpmoto- secretarissen of de daaronedr ressortee- rende agenten van de bevrachtingscom missie; c. verbruikers van benzine of benzol als brandstof voor tractoren of station- naire motoren voor land- of tuinbouw- doeleinden, bij den directeur van afdee- ling 2 d kunstmeststoffen van het rijks bureau voedselvoorziening in oorlogstijd, Alexanderstraat 19, 's-Gravenhage; d. verbruikers van bezine of benzol als brandstof voor tractoren of station- naire "motoren voor andere dan land- of tuinbouwdoeleinden, bij "den directeur van het rijksbureau voor aardoliepro ducten, Zeestraat 100—104, 's-Graven hage; e. verbruikers van benzine, benzol of gasolie, dienende voor andere doeleinden dan als motorbrandstof, bij den direc teur van het rijksbureau voor aardolie producten. De vergunningen, welke slechts geldig zijn gedurende een door den secretaris generaal, wnd. hoofd van het departe ment van handel, nijverheid en scheep vaart aan te wijzen tijdvak, zijn voor zien van een aantal coupons, welke in dat zelfde tijdvak recht geven op het koopen van een daarop aangegeven hoe veelheid benzine, benzol of gasolie bij pomphouders. De pomphouder mag geen losse coupons in ontvangst nemen, doch moet de coupons eigenhandig van de vergunning knippen en de ontvangen coupons op opplakvellen plakken, welke bij het rijksbureau voor aardolieproduc ten, alsmede bij de benzinemaatschap pijen verkrijgbaar worden gesteld. Groote gebruikers Een afzonderlijke regeling is getrof fen voor die verbruikers, hoofdzakelijk groote verbruikers, die over een aftap inrichting voor eigen gebruik beschik ken. Deze categorie van verbruikers die de motorbrandstof rechtstreeks van den leverancier betrekt, heeft hiervoor geen vergunning noodig, doch een door of vanwege het rijksbureau voor aardolie producten af te geven bestelbon. Deze bestelbonne moeten worden aangevraagd bij een der onder a. tot en met e. ge noemde instanties. Als eerste tijdvak voor de geldigheid van vergunningen en bestelbonnen als bovenbedoeld, is aangewezen het tijdvak van 1 Juli tot en met 31 Juli 194u. De Badplaats Ter Heyde Dezer dagen is het badseizoen te Ter Heijde geopend. Het luxe-bad, dat voor den oorlog reeds was opgebouwd en oor spronkelijk 2en Pinksterdag geopend zou worden, is geheel verloren gegaan, terwijl het Volksbad, dat gereed lag voor op bouw, in de bewogen dagen voor mili taire doeleinden eveneens onbruikbaar is gemaakt. Eigenlijk zou Monster zonder badinrichting zijn geweest als niet een nieuw bad in aanbouw was geweest, spe ciaal voor militairen, waarvan men bij het voortduren der mobilisatie een groo- ten toeloop had verwacht. Met dit bad moet men het dit seizoen doen, 56 cabines met douche moeten hier in aller behoefte voorzien. Vanzelfspre kend voldoet het niet aan die eischen, die men a!an het luxe bad kon stellen. Het was ook oorspronkelijk ingericht voor mi litairen, zoodat de accomodate der Da- mes-afdeeling zeer primitief is, maar mo gelijk zal men trachten hierin nog eenige verbetering te brengen, want van verde ren nieuwbouw is dit seizoen nog geen sprake. Naast het badbedrijf is een ge deelte gereserveerd voor badstoelen, ter wijl verderop tenten met vergunning ge plaatst kunnen worden. Het geheele bad bedrijf bevindt zich, dit seizoen, links van het slag, in de richting van 's-Graven- zande. Rechts van het slag in de richting Kijkduin is het strand door den Duit- schen bevelhebber niet toegankelijk ver klaard. „De Koninklijke" 50 jaar Concern van wereldbeteekenis. De Koninklijke Olie, of gelijk de officieele naam is, de Koninklijke Nederlandsche Maatschappij tot Exploitatie van Petroleumbronnen in Nederlandsch-Indië, jubileert. De oprichting dateert van 16 Juni 1890. Begonnen met een geplaatst kapitaal van 1.300.000 bedraagt dit sinds 1929 503.624.000. Het dividend werd op het steeds groeiende aandeelenkapitaal slechts in de eerste jaren, 1890—1893, gepasseerd. Daarna kwam er over 1894 een uitkee- ring van 8 pCt., 1895 volgde met 44 pCt., daarna 461 pCt.; over 1897 werd 52 pCt. uitgekeerd, een record, dat in 1906 werd geslagen met een dividend van 73 pCt. Dit bleef het record voor alle tijden. Tot 1931 varieerden de dividen den van 17 tot 49 pCt. Een uitstekende staat van dienst! Drie magere jaren 1931/33 met een uitkeering van 6 pCt. veranderen hieraan weinig. Over 1937 en 1938 was het dividend reeds weer ver hoogd tot 17 pCt. Bonusuitgiften en ver schillende waardevolle claims verhoog den de aantrekkelijkheid van het aan deel Koninklijke. Ook het buitenland toonde in de latere jaren een groote be langstelling voor dit fonds. Financieel zijn de resultaten in de afgeloopen halve eeuw prachtig geweest. In 1938 leverde de Koninklijke ruim 10 pCt. van de wereld productie van petroleum. De Koninklijke heeft haar werkzaam heden niet beperkt tot Nederlandsch- Indië alleen. De leiding van het concern heeft steeds met veel energie en voort varendheid de mogelijkheden aangegre pen om haar vleugels verder over de we reld uit te slaan. De belangensfeer werd Oorlogsschade te Barneveld Op 360.000 geraamd. De voorloopige opgave van schade, ten gevolge van de oorlogsomstandig heden te Barneveld aan de gebouwen toegebracht, bedraagt rond 300.000. Hierbij komt nog een bedrag van f 50.000 van schade aan inboedels, winkelvoor raden, benevens verdwenen goederen, rijwielen, enz. VERKEERSZONDAARS. Drie dagen loopen. Sedert eenigen tijd treedt de politie te Amsterdam met de uiterste streng heid op tegen verkeerszondaars, in het bijzonder tegen wielrijders. Vooral de politie op het bureau Stadhouderskade was zeer actief. Ruim veertig wielrijders moesten hun nonchalante verkeersma- nieren met het verlies van hun fiets be- koopen. De oogst was zoo groot, dat in het bureau geen plaats meer was voor de in beslag genomen rijwielen. De over treders zullen behalve een bekeuring, welke een stevige boete inhoudt, hun rijwielen gedurende den tijd van drie dagen moeten missen. GASVERGIFTIGING. Tengevolge van het springen van een gasbuis in de fabrieken van de Compag nie Neerlandaise de l'Azote te Sluiskil is ernstig gevaar ontstaan voor de aldaar te werk gestelde arbeiders. Aanstonds zijn maatregelen getroffen om de werk lieden in veiligheid te brengen. Een hunner had echter reeds zooveel gas in geademd, dat hij spoedig is overleden. steeds verder uitgebreid en de positie werd steeds krachtiger, vooral toen in 1907 een fusie tot stand kwam met de Engelsche Shell Transport Trading Co. Door middel van honderden dochter maatschappijen speelt het concern sindsdien een zeer belangrijke rol op de wereldmarkt van olie en haar bijpro ducten. In 1938 werd 10.7 pCt. van de wereldproductie geleverd. Het over de geheele wereld vertakte concern heeft haar periodes van groo- ten bloei gekend, maar ook tijden van groote tegenslagen .Men denke slechts aan de onteigeningen in Rusland of aan die in Mexico van meer recenten da tum. Grootere activiteit in andere rich tingen of op ander terrein vormen tel kens weer een compensatie. Wat in een korte beschouwing nog te zeggen van de geschiedenis van de Koninklijke? Boe ken zouden zijn te vullen met gegeven omtrent de maatschappij zelf en haar energieke leiders, met name aan den directeur-generaal dr. Sir Henry Deter- ding, die het vorige jaar is overleden, nadat deze functie reeds eerder was overgegaan op ir. J. E. F. de Kok. Dr. C. Gerretson heeft in 1937 twee zeer lijvi ge boekdeelen over de geschiedenis der Koninklijke "uitgegeven. Hierin vindt men een schat van gegevens omtrent dit wereldconcern. Wil men nog enkele cij fers, die de beteekenis van het concern toonen? In 1938 bedroeg de productie 29.924.381 kg-ton, hetgeen iets minder was dan de recordproductie v. 31.986.007 kg-ton in 1937. Het concern heeft over ongeveer 50 raffinaderijen de beschik king; beschikte einde 1936 over opslag tanks met een totale capaciteit van 26.095.800 m3 een pijpleidingnet ter totale lengte van 10.809 km en einde 1938 over een moderne tankvloot met een laadruimte van 2.302.577 ton. Ultimo 1936 had de groep een personeel van 183.594 man. De geweldige beteekenis van het concern blijkt hieruit voldoende. 3f ILDREGELING TUSSCHEN 2HLAND EN NEDERLAND. _«iwe reisgeldregeling tusschen id en het bezette Nederland r de Nederlandsche kolonie te t vreugde begroet. Terwijl men s regel slechts de tegenwaarde U. kon meenemen, wordt thans ;ld ter waarde van 300 R.M. en i. Weliswaar zal voorloopig wijze van hooge uitzondering ipoec aan het vaderland mogelijk in de Nederlandsche kolonie hoopt men, dat de Duitsche ran lieverlede toeschietelijker ——4 met het verleenen van reis- ?en. •E STICHTINGEN TE WAGENBORGEN. froote belangstelling is gister- Al Un het Recreatiegebouw der 101 de nieuw benoemde genees- cteur, dr. K. J. Schaafsma, arts te Nijverdal, geïnstal- "hoofd van de stichting „Tot 627*e Liefdadigheid" te Wagen- 22i enkomst stond onder leiding Grofoorzitter der Stichting, ds. G. ïooiGeref. predikant te Wilder- 10° e zijn toespraak vastknoopte dijkenis van den barmhartigen oentt a uit het Lukas-Evangelie. den w.n. directeur, den heer ~Veld, voor zijn arbeid geduren- ƒ5.3- wees op de beteekenis van hartigheid in dezen tijd en in- 1 vervolgens dr. Schaafsma als ;0.2sr-directeur. ampn enkel woord aanvaardde dr. oonaa Zjjn ambt, waarbij hij toe- éi /£eestehjke en de stoffelijke be- het personeel naar vermo- p^en behartigen en er op wees, le soiaal de arbeids-therapie zijn heeft. Verschillende spre- /7.40en hierna het woord gevoerd, a burgerlijke overheid riep de iter van de gemeente Termun- haafsma een hartelijk welkom den kerkeraad van de Geref. Wagenborgen en als geestelijk voerde ds. K. Timmer het >or het personeel deed de heer 4jjveld dit, waarna de heer G. pr&L lid van Ged. Staten van 132.;®, namens dit college het Ofjde. De heer J. Kramer, hulp- 1 561 der Ned Herv. Gemeente ter '2- Sloot-de rij. lgf5 nai®ens het bestuur mevr. zongen de aanwezigen het f. ?°£nen de aanwezigen het /o.' staande toe de zegenbede uit Jgew.). |W. Bos, Geref. predikant te bestuurslid der Stichting, Plechtigheid met dankgebed. i gro .34, C I, v( V Tusschen Amstel en IJ De Raad weer bijeen. Ruiten inwerpen tegengegaan. Een nieuwe beroepsbrandweer. Gunstige verkeerscijjers. (Van onzen Amsterdamschen redacteur.) Na twee malen te zijn uitgesteld is ver leden weck Woensdagmiddag weer een Raadsvergadering gehouden. De laatste zitting van den Raad dateerde van 1 Mei. Van deze zitting was eigenlijk nog een punt overgebleven, nl. een „verklaring" van de communistische fractie in verband met den destijds geldenden staat van be legd. Had de Raad toen reeds duidelijk afkeer van dit gerecht getoond, thans zet ten de voorstellers zelf er geen mond meer aan. Er is sedert dien het een en ander gebeurd. Uiterlijk bemerkte men er op het Prin senhof ditmaal weinig van. De stemming was vanzelfsprekend kalm, maar toch niet mat. Den laatslen tijd zat er meer malen reeds weinig in ee nagenda, zoo dat hel verschil tusschen toen en nu wer kelijk niet groot was. Het eenige wat aan de sterk veranderde toestanden herinner de was de toespraak van den burgemees ter, die terecht een woord van hulde bracht aan de voorbeeldige houding der burgerij sedert de bewindvoering ook in onze stad een ander karakter verkreeg. Overigens passeerden tal van zaken den hamer zonder discussie uit te lokken. Het mag tot dankbaarheid stemmen, dat de gewone gemeentezaken, op zichzelf belang rijk genoeg, voortgang hebben. Omtrent één zaak begon zekere onge rustheid zich in de stad af te teekenen. Er was een begin van baldadigheid waar te nemen, een van bijzondere soort, om dat deze zich richtte op de ruiten van eenige winkelzaken, die in gruzelementen werden geworpen. De politie heeft zich natuurlijk met deze gevallen bemoeid en de burgemeester zeide er in den Raad een hartig woord over. Ten overvloede verklaarde dr. de Vlugt, dat de Duitsche overheid op dergelijke ontoelaatbare handelingen evenmin ge steld is als de Nederlandsche magistraat in de hoofdstad. In een vergadering zijner geestverwan ten heeft ir. Mussert zich met de gevallen van ruiten inslaan bezig gehouden. Hij noemde de daders verachtelijke lafaards. Inmiddels schijnt het spe leen einde te hebben genomen. Nieuwe gevallen wer den althans niet geconstateerd, zoodat ook o pdit punt de rust wel zal zijn terugge keerd. Overigens herneemt ook de humor zijn rechten. Evenals te Rotterdam heeft hier ter stede een ondernemende bruidegom een tram afgehuurd om zijn bruidje en de wederziidsche familie naar het stad huis voor de huwelijksvoltrekking te lei den. Een ander bruidspaar werd een eere zetel bereid op een brandspuit van de vrij willige brandweer van den luchtbescher mingsdienst, waarvan de betrokken brui degom medewerker is. Het vrijwillig karakter van deze brand weer gaat echter te loor, omdat 600 brand weerlieden in vasten dienst worden op geroepen. De ongehuwden verdienen 2, de gehuwden 3 per dag, terwijl zij de kost vrij hebben. Vijf dagen achtereen duurt het dienstverband, binnen welken tijd zij ter beschikking moeten blijven en dus ook in de tijdelijke brandweergebou wen slapen. Na dit vijftal etmalen volgt telkens een vrije dag. Een goede manier van werkverschaffing. De verkeersongevallen in de eerste drie maanden dezes jaars, in de sneeuw- en ijsperiode dus, zijn minder dan in het overeenkomstige kwartaal van 1939. De weersomstandigheden noodzaakten tot minder verkeer en grootere voorzichtig heid langs den weg. Het tweede kwartaal zal ongetwijfeld in dit verband eveneens gunstige cijfers op leveren, nu de meeste auto's van de straat verdwenen en de tram korter rijdt. Dat is althans een lichtstraal in dezen donkeren tijd. FRISO. 87. „Een grote geest," had de Javaan geschreeuwd, en lachend lieten de jongens hem bij de scherven staan. De oude dame wilde hen erg verwennen en daar moesten de jongens niets van hebben. Netjes theedrinken, netjes efen. „Ik doe niets meer netjes," zei Jan in de dierentaal tegen Flip. Opeens een kreetOp een eiland, waar ze langs voeren, had Jan Sambo gezien. 88. Ze gooiden hun theekopjes op de grond en sprongen pardoes over de verschansing. De oude dame riep om hulp, de bemanning sjouwde al met een reddingsgordel en alle passagiers stonden te roepen en te gillen. Maar tot hun verbazing zagen ze, dat de jongens kalm naar land zwommen. De provinciale gevolmachtigden van den Rijkscommissaris De regeringscommissaris voor het be- zete Nederlandsche gebied heeft tot gevol machtigde voor de provinciën benoemd: voor Groningen, met standplaats Gro ningen: Landrat dr. Conring; aan dr. Conring is tevens opgedragen de voorloo pige waarneming der bevoegdheden voor Friesland; voor Gelderland, met standplaats Arn hem: Landrat dr. Schneider; voor Utrecht, met standplaats Utrecht: Landrat von Winterfeld; voor Zeeland, met standplaats Middel burg: Oberregierungsrat Linde; voor Overijssel, met standplaats Zwolle: Landrat dr. Hartong; aan dr. Hartong is tevens opgedragen de voorloopige waar neming der bevoegdheden voor Drenthe; voor NoNordbrabant, met standplaats 's-Hertogenbosch: Oberregierungsrat We ber; den heer Weber is tevens opgedragen de voorloopige waarneming der bevoegd heden voor Limburg; voor Noordholland, met standplaats Haarlem: Ministerialrat Ross; deze be noeming geldt, totdat voor de gemeente Amsterdam een bijzondere gevolmachtigde zal zijn benoemd, ook voor deze gemeen te; in Amsterdam zal voorloopig als ver tegenwoordiger van den gevolmachtigde in Noordholland optreden Regierungsrat Rombach; voor Zuidholland, met standplaats 's-Gravenhage: Ober ver wal tungsgerichts- rat Schwebel; deze benoeming geldt, tót dat de benoeming van een bijzonderen ge volmachtigde voor Rotterdam zal zijn be noemd, ook voor deze gemeente. PALEISCARILLON KLINGELT WEER. De Waterloodag wordt herdacht. Het carillon van het paleis te Amsterdam zal vanavond van 8 uur tot half 9 door den beiaardier J. Vincent bespeeld wor den ter herdenking van den slag bij Wa terloo. Het programma bevat in hoofdzaak religieuze liederen overeenkomstig met den Waterloodag. Zuid-Holland Provinciale rekening 1938. De rekening der provincie Zuid-Hol land over 1933, die thans aan Provinciale Staten is overgelegd, sluit met een batig saldo van ƒ705.565.66. In de toelichting lezen wij. dat de op centen op de grondbelasting voor onge bouwde eigendommen 2.31 per opcent meer opbrachten dan in 1937 en vqor gebouwde eigendommen per opcent 1010.32 meer. De opbrengst van de opcenten op de inkomstenbelasting en op de vermogens belasting overtrof eveneens de raming. Deze posten waren geraamd op fl.915.000 en 470.000. Zij brachten op 2.214.721.20 en 481.150.52.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1940 | | pagina 5