gfcUtetfyt (üotttrttit
t
Dagelijks verschijnend Nieuwsblad voor Leiden en Omstreken
4e Militaire Willemsorde voor
de militaire Luchtvaart
e Duitschers aan het Kanaal
Voor
Rotterdammerlezers
Het Fransche Vaderland in gevaar
Abonnementsprijs:
kwartaal In Leiden en in
plaatsen waar een agent
schap gevestigd is ƒ2.35
1\ p. P' 2.35 -|- portokosten
er week 0.18
^oor het Buitenland bij we-
kelijksche zending 4.50
dj dagelijksche zending ƒ550
ilt
ss. Alles bü vooruitbetaling
et
nummers 5 ct. met Zondags-
m lx
Advertentieprijzen
Van 1 tot 5 regels
Elke regel meer
1.17$
0.22$
No. 6127
Bureau: Breestraat 123 - Telefoon 22710 (na 6 uur: 23166) Postbox 20 Postgiro 58936
WOENSDAG 22 MEI 1940
21e Jaargang
Ingezonden Mededeelingen
van 15 regels 2.30
Elke regel meer 0.45
Voor het bevragen aan 't
bureau wordt berekend ƒ0.10
9ir
foor betoonden grooten moed en zelfopoffering
Besluit van den Opperbevelhebber
jj De Opperbevelhebber van Land- en Zeemacht heeft bij besluit van 18 Mei
t Kab. nr. 1, het Ridderkruis der Militaire Willemsorde toegekend aan
wapen der Militaire Luchtvaart Voor den betoonden grooten moed en
e ipoffering bij de vervulling van zijn oorlogstaak. Zonder te letten op aantal
redioedanigheid der vliegtuigen van den tegenstander, hebben tot het uiterste
Nederlandsche vliegtuigbemanningen zonder de minste aarzeling overal
^gevallen, waar zich daartoe de gelegenheid voordeed.
i het niet-vliegend gedeelte der Mi-
2 Luchtvaart heeft onder de moei-
denkbare omstandigheden, zoowel
{vliegvelden als daarbuiten, voldaan
het devies: Moed, Beleid en Trouw.
scb Militaire Luchtvaart heeft zich
lede onsterfelijken roem verworven.
aedi
Het bovenstaande betreft een der be
langrijkste onderdeelen van de lucht
verdediging; dit neemt echter geenszins
weg, dat ook de andere onderdeelen, met
name het personeel der luchtdoelartil
lerie, mitrailleurs en zoeklichten en dat
van den luchtwachtdienst hun taak op
uiterst eervolle wijze hebben volbracht.
Fransch-Belgische legermacht omsingeld
Verschillende steden bezet
n- f strijd lil het Westen vraagt
a g steeds de volle aandacht,
it opperbevel van het Duitsche
ger spreekt in dit verband van
grootsten aanval van alle
Sen in West-Europa", die na
ii reeks van groote tactische
plaatselijke successen zijn eerste
|a aote resultaat bereikt. Hoe groot
»oter resu^aa^ ten slotte zal zijn,
zieinog niet te zeggen.
wel mag worden aangenomen,
in ft Fransche leger, dat de verbin-
jenjVormde tusschen de Maginotlinie
reedPn Belgischen versterkingsgordel
mei daar opereerende troepenmacht,
in$t heeft kunnen houden.
(negende Fransche leger is ver-
én generale staf en de opperbevel-
2.1 if van het zevende Fransche leger,
2.7 lal Giraud, die het bevel over het
3 de leger op zich had genomen, zijn
3 gen genomen.
4.5 Duitsche aanval heeft een bres
4.5 in, waar de pantserdivisies door-
5 lormen om in samenwerking met
.0 r -
jchtwapen, dat zoo formidabele
I ontwikkelt, den tegenstander
jelegenheid tot hergroepeering te
Doorbraakpogingen zijn niet ge-
Amiens en Abbeville waren
reeds genomen. Ten Noorden
ni Somme werd getracht de zich
vindende Fransche, Belgische en
he operatiegroepen naar het
te dringen, terwijl ook vanuit
eren een druk met dezelfde doel-
194 wordt geoefend.
doel is bereikt.
elijK Duitsche legerbericht van
Jut rmiddag maakt er nl.mel
asse varii dat de Duitschers er
nde%el ten Noorden van Calais als
eelinjeigië in geslaagd zijn de kust
ome! bereiken en daarbij een
ieze sch-Belgische troepenmacht
4 2-fe sluiten.
en Zuidelijken vleugel namen de
troepen, zooals reeds is be-
aon; zij stormden over den Che-
cierj i Dames tot aan het Aisne-Oise
afweer van Fransche tegen-
en zijn hier talrijke pantserwa-
irnield. Ook Rethel, waar zich nog
af deelingen handhaafden, is
de volledige beheersching van
htruim, door het vernielen van
[rovergangen en verkeerswegen,
aanvallen op marsch- en trans-
ihaaljonnes heeft de Duitsche lucht-
mogde ontbinding van het Fransche
ischiie leger versneld en alle pogingen
Janken van de doorbraak aan te
voor, in de kiem verstikt.
de verkenning boven de zee voor
ansche kust, is een Fransche tor-
iger, de 5482 ton metende Fran-
marine-tankboot „Niger" vernie
lt Fransche vrachtschip „Pavon"
'ee andere vrachtschepen werden
beschadigd.
'en nacht van 20 op 21 Mei werden
•mig?' Nauw van Calais zes transport-
t uur!n en een tankschip met een ton-
reveolat. van 43.000 ton tot zinken ge-
vier andere schepen van in totaal
ton werden zwaar beschadigd,
totale geallieerde verliezen in de
bedroegen gisteren 47 vliegtuigen,
tsche vliegtuigen worden vermist.
Parijs voor moeilijkheden
Dat onder deze omstandigheden
het pas gereorganiseerde Fran
sche opperbevel voor groote moei
lijkheden staat, ligt voor de hand.
Het moet zich ineens instellen op
een andere strijdmethode.
Ook de Regeering heeft het allerminst
gemakkelijk.
Deze snelle, onverwachte ontwikke
ling der gebeurtenissen heeft ook haar
wel overvallen. Het is thans haar taak
den nieuwen toestand aan de bevolking
duidelijk te maken onder omstandighe
den, die weinig rooskleurig mogen
heeten.
Verschillende oproepen, zegt D.N.B.,
worden uitgevaardigd, waarin de regee
ring de bevolking bezweert rustig te
blijven en vooral de paniekstemming
niet nog te verhoogen door willekeurig
vluchten naar het binnenland.
Deze week is een uiterst scherpe waar
schuwing uitgevaardigd tegen het feit,
dat personeel of eigenaars industriebe-
drijven in den steek laten zonder daar
toe toestemming van de overheid te
hebben. Vooral de arbeiders, die vak
werk verrichten in de bewapenings
industrie worden gewaarschuwd hun
post niet te verlaten De autoriteiten
hebben gedreigd met streng optreden.
Een reeks werklieden is gearresteerd, die
geen gevolg hadden gegeven aan het
voorschrift, dat wapenindustrieën ook
des Zondags werken.
Eenige uren na het optreden van den
nieuwen minister van binnenlandsche
zaken, Mandel, was een prefect afgezet
en de voornaamste functie der Süreté
nationale gewijzigd. De pers eischt de
scherpste matregelen tegen het versprei
den van geruchten en verwijt de over
heid, de paniekstemming nog te hebben
gevoed, door b.v. in Parijs plotseling het
taxi- en autobusverkeer te hebben stop
gezet, auto's te hebben opgevorderd en
straten te hebben afgesloten, zonder het
publiek eenige verklaring te geven. Hoe
zeer men het tempo der bewapening wil
verhoogen, blijkt wel daaruit, dat men
onverwijld de uit België gekomen vluch
telingen in de wapenfabrieken wil laten
werken.
Een Amerikaansch oordeel
D.N.B. uit Nieuw-York: Lochner, de
vertegenwoordiger van de Associated
Pres te Berlijn, is de gelegenheid gebo
den een bezoek te brengen aan het Wes
telijk front. In het verslag, dat hij hier
over heeft gemaakt, schildert hij de
vernielende werking van de duikbom
menwerpers, terwijl hij ook zijn bewon
dering uit over de genietroepen.
Lange colonnes luchtdoelartillerie,
benzine tankwagens e.d. trekken zonder
onderbreken naar het oorlogstooneel.
Een ander correspondent spreekt over
het Tornado-tempo van de Duitsche
luchtmacht.
Reeds een eersten blik op het oorlogs
toneel gaf den indruk, dat de vooruit
zichten van de geallieerden niet goed
zijn, voor het geval zij zouden pogen
door een tegenaanval de aanstormende
Duitsche troepen tegen te houden. Ein-
delooze colonnes met het meest mo
derne Duitsche oorlogsmateriaal zijn op
weg naar het front en zelfs de Duitsche
infanterie legt een afstand van 100 k.m.
per dag af.
De „Nieuwe Haagsche Courant" wordt
ook aan een deel van de lezers der
„Rotterdammer" gezonden, met het
vriendelijk verzoek aan deze lezers
ons trouw te blijven, nu het bedrijf
technische moeilijkheden heeft. Wij
hopen, dat spoedig „De Rotterdammer"
U zelf weer bfereikt.
Het tijdelijk adres van
„De Rotterdammer" is:
PROVENIERSSINGEL 30
ROTTERDAM
De kracht van het pantserwapen
De operaties bij Kamerijk.
In de Völkischer Beobachter schildert
luitenant-kolonel dr. Hesse den slag bij
Kamerijk, waar de Duitsche pantseraf-
deelingen 2 vijandelijke divisies hebben
vernietigd. Hierin verklaart schrijver,
dat het moeilijk is zich een voorstelling
te maken van de vernietiging en paniek,
welke het slagveld na afloop te zien gaf.
Men moet zich Indenken dat over een
lengte van ongeveer 20 k.m. op iedere 10
of 20 m. een tank, pantserwagen, een
vrachtauto, een autobus of een ander
motorvoertuig in de slooten langs de we
gen liggen, gekanteld ofwel uitgebrand.
In vele gevallen zijn deze voertuigen
doorschoten. Hiertusschen liggen de tal-
looze dooden. Meer dan duizend voertui
gen zijn door de bemanning verlaten.
Deze chaos bewijst, dat zich op den
negenden dag van de operaties op den
weg van Avesnes naar le Cateau in de
richting van Kamerijk een felle strijd
heeft ontwikkeld. Een Duitsche pantser-
afdeeling onder commando van een dap
peren officier is met verrassende snel
heid doorgestooten en reed dwars door
de rijdende en parkèerende kolonnes en
streed in onmiddellijke nabijheid tegen
de vijandelijke pantserafdeelingen, welke
zich tegen haar keerden.
Bij den slag bij Le Cateau zijn onge
veer 4000 'gevangenen gemaakt. De Fran
sche vestingbouwers hadden in dit ter
rein tallooze hindernissen en tankvallen
gebouwd, deze hebben evenwel niet ge
baat. De pantserafdeelingen overheer-
schen thans het beeld van den oorlog.
Het is een nieuw, nog niet beproefd wa
pen, waarvan men zich nauwelijks een
voorstelling kan maken. Het is de mo
derne cavalerie en strijdt in samenwer
king met de zwaarste wapenen en met
de luchtmacht. De leiding is uitmuntend
en de technici en de industrie hebben
het beste geleverd.
Rede van Reynaud
Het D.N.B. verneemt uit Parijs:
„Het vaderland is in gevaar". Met
deze woorden begon Reynaud gis
teren zijn redevoering in den
Senaat. Vervolgens poogde hij de
oorzaken van de Fransche neder
laag te verklaren en zeide hij, dat
Fransche devisies slechts in gerin
gen omvang aan de Maas beschik
baar waren geweest. Daarna ver
volgde Reynaud: Er zijn onge
looflijke fouten gemaakt. De brug
gen over de Maas zijn niet opge
blazen. Ten onrechte heeft men de
Maas beschouwd als een geweldi
ge hindernis voor den vijand. Het
legerkorps, dat hier gestreden
heeft, heeft uit minder goed op
geleide divisies bestaan. De beter
getrainde troepen waren in België
noodig geweest.
Sinds 48 uren, zoo gaf Reynaud toe,
rukt de vijand op en heeft Atrecht en
Amiens bezet. Onze klassieke opvatting
van oorlogvoering is tot een nieuwe op
vatting overgegaan, als gevolg van aan
vallen van gemotoriseerde troepen en
van parachute-troepen.
Troostend herinnerde Reynaud aan
1914. Wij hebben toen pas na onze aan
vankelijke tegenslagen de overhand ge
kregen. Elke man en elke vrouw moet
het groote uur begrijpen, die sommige
volkeren niet of te laat begrepen heb
ben.
Twee mannen, die het recht hadden
op hun lauweren te gaan rusten, Wey-
gand en Pétain, hebben zich ter be
schikking van het vaderland gesteld.
Weygand bevindt zich thans op het slag
veld. Ten slotte dankte Reynaud de
Brltsche luchtmacht, waarbij de sena
toren zich van hun zetels verhieven.
Gelijk het bij tegenslag altijd gaat:
men zoekt voor fouten een verklaring.
Stellig zullen die er zijn. Maar de kennis
er van komt te laat en magere troost
redenen, gelijk de herinnering aan 1914,
zullen weinig baten, naar we vreezen.
De technische strategische en tacti
sche misslagen van nu zijn wellicht niet
eens als de diepste oorzaak van de er
varingen van de laatste dagen te be
schouwen.
Deze ligt dieper.
Is er niet geweest een zekere over
schatting van zich zelf en onderschat
ting van den geduchten tegenstander,
waartegenover men zou komen te
staan? En zijn dientengevolge vredes-
mogelijkheden, toen die nog niet geheel
verkeken waren, niet verzuimd?
We stellen deze vragen slechts.
Ze zijn er en moeten niet worden ont
weken, al gaan we er ditmaal niet die
per op in. De noodlottige Augustus
maand van 1939 kan in dit opzicht stof
tot velerlei overdenking bieden.
Het DJT.B, meldt uit Genève: Reizi
gers uit Parijs staan nog volkomen onder
den indruk van de onbeschrijfelijke
paniekstemming, welke in de Fransche
hoofdstad heerscht, sedert het bekend
worden van de militaire successen der
Duitsche troepen aan het Noord-Fran-
sche front. De bevolking van Parijs ver
keert in een zenuwencrisis, welke nog
verscherpt wordt door den stroom van
jobstijdingen, welke de uit Noord-
Frankrijk komende vluchtelingen mee
brengen.
De autoriteiten nemen de scherpste
maatregelen om elk contact tusschen de
burgerbevolking en de vluchtelingen te
verhinderen. De paniek poogt men te
bestrijden door de scherpste straffen
tegen zgn. verspreiders van valsche ge
ruchten. Op de stations spelen zich tra
gische tooneelen af van weenende vrou
wen, die inlichtingen vragen over hun
familieleden in Noord-Frankrijk.
haling van den oorlog in 1940 heeft ge
dacht.
Alle Parijsche bladen stellen echter
hun hoop op de benoeming van generaal
Weygand tot opperbevelhebber en zij
geven lange beschrijvingen van zijn
persoon en militaire opvattingen en
daden.
Turksche voorbereidingen
Van de Syrische grens: De chef van
den Turkschen gencralen staf, generaal
TsiakmaK ir
Italië zijn verplichtingen zal nakomen
en niet zal afzien van zijn rechtvaardige
eischen. Het is eenvoudig belachelijk te
moenen, dat Italië in de positie van een
niet-oorlogvoerenden staat zou kunnen
blijven. Door de gebeurtenissen zelf is
deze toestand reeds voorbij.
Aan den eenen kant staat Duitsch-
land, dat zich naast Italië ge
plaatst heeft, aan den anderen
kant staat Engeland, dat Italië
verraden heeft en heerschzuchtig
in Gibraltar en Suez de sleutels
van de Middellandsche Zee in han
den houdt, alsmede Frankrijk, dat
Italië steeds vijandig gezind is ge
weest. De keuze, die het volk van
Mussolini doet, kan niet twijfel
achtig zijn.
De Engelsche pers dringt aan op
versterking van lucht- en
pantserwapens
De Zweedsche en Deensche bladen
geven overzichten uit de Engelsche en
Fransche pers, waaraan het D.N.B. het
volgende ontleent:
De „Times" geeft toe, dat de gevech
ten bij St. Quentin in het algemeen in
het voordeel der Duitschers zijn afgeloo-
pen. De toestand moet volgens hei groo
te blad als buitengemeen gevaarlijk wor
den bechouwd.
De „Daily Mail" spreekt van tragische
uren. De Duitschers doen de uiterste
pogingen om de Fransch-Britsche legers
in een gigantischen slag te vernietigen.
Het Britsche leger ofschoon niet zoo
gealarmeerd als het Fransche heeft
zich na rijp overleg ten Westen van
Brussel teruggetrokken. Het blad laat de
mogelijkheid van een verderen terug
tocht doorschemeren. Omdat de Duit
schers voornamelijk met het lucht- en
pantserwapen voorwaarts dringen, moe
ten de Westelijke mogendheden vooral
in de lucht zoowel offensief als defensief
sterker worden.
De „Daily Telegraph" zegt, dat de be
richten uit Frankrijk ernstig zijn. Het
Duitsche pantserwapen is met een tot nu
toe in de geschiedenis nog niet bekende
doorbraakkracht op gevaarlijke wijze in
Frankrijk doorgedrongen. Het is dezelfde
tactiek, die reeds in Polen tot snelle en
volkomen successen gevoerd heeft.
De „Daily Express" stelt vast, dat de
overwinningen van Hitler in deze dagen
reeds jarenlang in de Duitsche oorlogs-
fabrieken zijn voorbereid. Duitschland
heeft een grooten voorsprong in tech
nische middelen, die slechts in Engelsche
en Fransche fabrieken kan ingehaald
worden. Er moeten vliegtuigen, nogmaals
vliegtuigen en steeds meer vliegtuigen
gebouwd worden.
Een Fransch militair deskundige heeft
aan den correspondent van „Dagens
Nyheter gezegd: De terugtocht der Fran
sche troepen was Maandagavond op ge
lukkige wijze en volkomen volgens de
plannen van het hoofdkwartier uitge
voerd.
Generaal Duval schrijft daarentegen
in het „Journal", dat de toestand ernstig
is en tot bezorgdheid aanleiding geeft.
„L'Oeuvre" ziet de oorzaak der eerste
nederlagen in het feit, dat de Fransche
militaire leiding te zeer aan een her-
TIENTALLEN DIAKONESSEN GEDOOD
BIJ LITCHTRAID OP BREMEN.
(D.N.B.) Bij Engelsche bomaanvallen
op Bremen werd een groot diakonessen-
tehuis volledig verwoest. Vijftig diako-
nessen kwamen daarbij om het leven;
58 werden deels zwaar, deels licht ge
wond.
-..ru1£lN AAN itf M-tj'
TE VERLATEN.
Uit Rome. De vertegenwoordiging van
de Ver. Staten in Cairo heeft, naar de
bladen melden, den Amerikaanschen
staatsburgers aangeraden Egpte te ver
laten, zoolang de zeeweg nog open is.
Japan en Ned.-Indië
Sterk handelsverkeer.
(D.N.B.) De leider van de Japansche
delegatie, Sato, die op het oogenblik in
Rome vertoeft, heeft een onderhoud ver
leend aan de „Tribuna", waarin hij o.a.
zeide: „Italië heeft het recht, zich uit te
breiden en zich elke essentieele grond
stof te verschaffen, die het noodig
heeft."
Over het optreden van Japan in
China zeide Sato: „Japan wil het land
vrede en welvaart verzekeren. Het be
ginsel van de open deur zal nauwkeu
rig gehandhaafd blijven; Japan is ech
ter gekant tegen buitenlandsche in
vloeden.
Het Japansche standpunt betref
fende Ned.-Indië is duidelijk. Tus
schen de beide eilandenrijken
heeft zich een sterk handelsver
keer ontwikkeld en Japan kan
nooit toestaan dat dit hanadlsver-
keer op de een of andere wijze in
gevaar wordt gebracht. Daarom
volgt Japan de gebeurtenissen met
de grootste oplettendheid.
Italië's keuze
Uit Milaan: In Parijs wil men opzet
telijk in het onzekere verkeeren of Italië
partij zal kiezen voor de Geallieerden of
voor Duitschland, schrijft „Regime Fas-
cista". In Cremona en in Milaan heeft
Ciano echter duidelijk verklaard, dat
Geen verklaring van Churchill
Uit Londen: Churchill heeft met het
oog op den gespannen toestand van zijn
gisteren in het Lagerhuis voorgenomen
verklaring over de militaire situatie,
afgezien.
Het herstel van het postverkeer
BINNENLAND NORMAAL.
Buitenland staat nog stil.
Het binnenlandsch postverkeer
is, met uitzondering van het ver
keer met Zeeland, thans weder
geheel hersteld, al dient nog met
eenige vertraging rekening te wor
den gehouden.
Men kan, in het binnenlandsch ver
keer, weder alles aan de post toever
trouwen, wat men daarheen vóór de
oorlogsdagen placht te brengen: brieven,
briefkaarten, drukwerken, monsters en
postpakketten. Men kan deze zaken ge
woon, aangeteekend en onder rembours
verzenden. Ook expresse-zendingen zijn
weder mogelijk.
Op dezelfde wijze functionneert het
postaal geldverkeer: postwissels, giro- en
spaarbankzaken, weder normaal.
Het postverkeer met het buiten
land, ook met Duitschland, staat
echter voor het oogenblik nog ge
heel stil. Poststukken voor het
buitenland kunnen nog niet ter
verzending worden aangeboden en
zullen, war zulks toch geschiedt,
aan de afzenders worden terug
gegeven.
Ook telegrammen naar en telefoon
gesprekken met het buitenland zijn thans
nog niet mogelijk.
Jhi
