INNEMEE& ZONEN N.V.
VERDUISTERING
GORDIJNEN
DE REHANGER
HANIASCHOLEN B. en C.
Wasscherij „Zuiderpark" (H. Smeele)
CHR. HOOGERE BURGERSCHOOL A en t
N.V. WASSCHERIJ BOEK VAN 1868, TELEFOON 396^
- HAAGWEE 107,
H U ISEIGENAREN
DINSDAG 21 MEI 1940
PAGIS
Wat de
Opperbevelhebber
bekend maakt
DE BEVRACHTINGSCOMMISSIES.
De Staatscourant bevat een bekend
making van den opperbevelhebber van
Land- en Zeemacht, waarbij met ingang
van Zondag de Bevrachtingscommissies,
ingesteld volgens de wet van 5 Mei 1933,
houdende tijdelijke maatregelen ter be
vordering eener zooveel mogelijk even
redige vrachtverdeellng in de binnen
scheepvaart ontheven zijn van haar
taak, vastgelegd in artikel 4 van deze
wet.
Zij zullen echter, indien zulks ge-
wenscht geoordeeld wordt, als advisee-
rend lichaam worden ingeschakeld.
De secretariaten dezer commissies
worden gehandhaafd en hebben tot taak
de verleening van tusschenkomst bij het
tot stand komen van bevrachtingen, be
trekking hebbende op de wilde vaart,
terwijl zij ten aanzien van het dusge-
noemde vervoer in vaste relatie, alsmede
van de tankvaart, de campagnevaart en
het bijzonder vervoer, gehouden zijn ad
ministratie te voeren.
Wegens de schaarschte aan benzine
dient vervoer met motorschepen zooveel
mogelijk te worden vermeden.
De verordening treedt in werking on
middellijk na afkondiging door middel
van de radio.
BINNENLAND
Omrekening van Duitsch en
Nederlandsch geld
Nu de Reichskreditkassenscheine naast
het oude Nederlandsche geld wettig be
taalmiddel zijn en beide door elkaar ge
bruikt kunnen worden, is een overzicht
van de verhoudingswaarde tusschen bei
de soorten wel nuttig.
Waarde van Ned. uitgedrukt
in Duitsch geld.
iet.
1 Pfennig
16 ct.
24 Pfennig
1
2
17
26
2 -
3
18
27
3
5
19
29
4
6
20
30
5
8
30
45
6
9
40
60
7
11
50
75
8
12
60
90
9
14
70
105
10
15
80
120
11
17
90
135
12 -
18
100
150
13
20
200
300
14
21
Enzoovoort.
15
23
Waarde van Duitsch, uitgedrukt
in Nederlandsch geld.
1 Pfenn. 0.5 ct. 16 Pfenn. 10.
2 1.5 17 11.
3 2 18 =12
4 2.5 19 12.
5 3.5 20 13.
6 4 30 20
7 4.5 40 26.
8 5.5 50 33.
9 6 60 40
10 - 6.5 70 46.
11 7.5 80 53.
12 =8 90 60
13 8.5 100 66.
14 9.5 200 133.
15 10 Enzoovoort.
Kolen en cokes voor de industrie
Het departement van Handel. Nijver
heid en Scheepvaart maakt bekend, dat
het aan handelaren is toegestaan aan
nun regelmatige industrieele afnemers,
voor zoover deze een maandverbruik heb
ben van minder dan 20 ton, kolen en
cokes af te leveren in hoeveelheden tot
een maximum van het normale verbruik
gedurende een week
Suikerbon 19
De directie van Handel en Nijverheid
maakt bekend, dat de geldigheidsduur
van bon no. 19 van de rijksdistributie
kaart, recht gevende op 1 kg suiker,
wordt verlengd tot en met 30 Mei 1940.
VERLOSKUNDIGE HULP VOOR
GEëVACUEERDEN.
Aan vluchtelingen wordt door den re-
geeringscommissaris, mr. J. A. de Wilde,
gemeld, dat zij zich voor verloskundige
hulp kunnen vervoegen bij de Oranje
kliniek, Oude Scheveningsche weg 44.
waar een daartoe ingerichte dependance
is ingericht.
MATRASSEN EN DEKENS NOODIG.
Het comité voor Rotterdamsche ge-
ëvacueerden te Den Haag kreeg voldoen
de kleeding en schoeisel aangevoerd,
doch heeft dringend behoefte aan ma
trassen, dekens, mouwschorten voor
vrouwen en overalls en werkkleeding
voor mannen.
Deze goederen kunnen rechtstreeks
gezonden worden naar Tobias Asserlaan
2, of door bemiddeling van de Haagsche
burgerwacht worden afgehaald.
GEEN BROOD MEER NOODIG.
De burgemeester van Rotterdam
maakt bekend, dat het radio-bericht van
Zaterdagavond, waarbij werd gevraagd
om Maandag brood, boter en kaas naar
Rotterdam te zenden, bij dezen wordt
herroepen, daar hierin op andere wijze
wordt voorzien.
Ongeveer 10.000 personen hebben
sinds de dagen der verschrikkingen van
de vorige week Rotterdam verlaten. Met
autobussen werden de menschen naar
Schiedam gebracht, waar allen medisch
werden onderzocht en vanwaar zieken
naar diverse inrichtingen werden gedi
rigeerd. De bussen gingen daarna door
naar Vlaardingen, waar gelegenheid was
tot het nemen van een verplicht bad.
Vervolgens werden de dakloozen over de
verschillende centra verdeeld. Deze cen
tra zijn in hoofdzaak: Schiedam, Vlaar
dingen, Den Haag, Gouda en Delft.
BOONEN OP BOLLENLAND.
De Algemeene Vereeniging voor
Bloembollencultuur en de Bond van
Bloembollenhandelaren hebben hun le
den geadviseerd om het daarvoor ge
schikte, leegliggende land onverwijld
met boonen te beplanten. Met medewer
king van de regeeringscentrale in Den
Haag zal men over voldoende zaadboo-
nen kunnen beschikken tegen de gelden
de prijzen.
Waarschijnlijk zullen hoofdzakelijk
bruine boonen beschikbaar komen.
DE BEWAPENING VAN DE POLITIE.
Naar aanleiding van een met het
Duitsche opperbevel gemaakte overeen
komst wordt bepaald, dat voor de rijks
politie, dus de marechaussee en de
rijksveldwacht, toegestaan is, dat zij
voor bewakingsdoeleinden en het hand
haven van orde en rust ook verder mo
gen worden bewapend met pistolen;
voor de gemeentepolitie gelden dien
overeenkomstige bepalingen.
DE HERSTELWERKZAAMHEDEN BIJ
DE RADIOZENDERS.
Wat de radio betreft, is aan prof. dr.
ir. N. H. Koomans, chef van het Rijks-
Radio-Laboratorium, de opdracht ver
strekt de Nederlandsche omroepzenders,
ook die voor de scheepvaart, zoo spoedig
mogelijk te herstellen, resp. bedrijfsklaar
te maken.
Bij de voorbereidende werkzaamheden
is van Duitsche zijde geholpen, de ver
dere werkzaamheden zullen door perso
neel van de P.T.T. worden gedaan. Het
Duitsche leger neemt de zorg voor de be
waking der zenders op zich.
Prof. Koomans is tevens belast met
het herstel van de zenders voor den lan
gen afstand.
De zender van Jaarsveld is reeds weer
op orde. Kootwijk is nagenoeg gereed,
maatregelen worden genomen om den
nieuwen zender voor 120 K.W. te Jaars
veld zoo spoedig mogelijk klaar te krij
gen.
DELFT WEER AAN 'T WERK
Te Delft hebben bijna alle industrieele
ondernemingen gisteren het werk geheel
of gedeeltelijk hervat.
HET OPLEGGEN VAN AUTO'S
Technische raadgevingen der K.N.A.C.
Ten gerieve van hen, die In verband
met de ver-strekkende beperking van het
benzineverbruik hun auto buiten dienst
moeten stellen, geeft de Kon. Neder
landsche Automobiel Club het onder
staande, beknopte advies, berekend op
een oplegduur van minstens eenige
maanden.
1. Indien nog mogelijk: wagen vol
ledig doorsmeren. onderzijds chassis met
roest werende dunne „kruipolie" be
sproeien, motorolie ververschen na door
spoeling van het smeersysteem met
spoelolie. Bestaat voor ververschen geen
gelegenheid dan na aftappen der oude
olie het carter leeg laten.
2. Bougies uitschroeven; enkele eet
lepels dunne motorolie of bovensmering-
olie in eiken cylinder gieten; motor met
starter eenige slagen laten maken. Dit
laatste minstens éénmaal per maand
herhalen, met behulp van aanzetslinger
of aan drijfwielen met versnelling inge
schakeld.
3. Accu-batterij aan laadstation in
bewaring en onderhoud geven; ventila-
torriem ontspannen; koelsysteem met
water gevuld laten, en tegen den win
ter met spiritus vorstvrij maken.
4. Om technische redenen (gevaar
van ,,gum"-vorming) benzinetank aftap
pen, indien bussen of blikken voor de
brandstof beschikbaar zijn, en deze op
een veilige plaats (brandgevaar!) kun
nen worden geborgen.
5. Carrosserie politoeren met een der
bekende, daartoe dienende wasprepara
ten. Alle blanke deelen en eventueel be
schadigde plekken van het lakwerk met
zuurvrije vaseline invetten. Alles eerst
goed droog laten worden, als tevoren
wasschen noodig is.
6. Koetswerk-intérieur stofvrij ma
ken, en met een motten-werend middel
behandelen.
7. Wagen op blokken zetten, met ban
den op halve spanning, in een droge, bij
voorkeur koele en donkere ruimte met
eenige ventilatie.
„De spionnage-affaire te
Sint Pancras"
Een rechtzetting.
In verband met hetgeen in de paar
laatste weken medegedeeld werd over
„de spionnage-affaire te St. Pancras"
heeft de „Alkmaarsche Courant" thans
van zeer betrouwbare zyde een en ander
vernomen, waarvan wij hieronder een
samenvatting geven.
Er zijn in de berichten over de ge
noemde zaak hier en daar verschillende
dingen overdreven of in een ongunstig
daglicht gesteld, zoodat de voorstelling
van de zaak op tal van punten onjuist
werd.
Om te beginnen b.v. werd indertijd ge
meld (op grond van mededeelingen van
den correspondent en van hetgeen van
andere zijde werd verteld), dat ten kan
tore van den heer J. K. een lijst over
aankomst en vertrek van Hollandsche
schepen werd gevonden. Dit nu moet
heelemaal niet als iets buitengewoons of
opmerkelijk worden beschouwd, want
dergelijke lijstjes ontvangt de firma
reeds sinds jaar en dag van d- zijde der
stoombootmaatschappijen in verband
met haar exporten naar het buitenland.
Als onjuist moet worden aangemerkt,
dat de firma K. door hooge verzekering
van door haar verscheepte gladiolen-
bollen er belang bij zou hebben gehad,
dat het Fransche schip „Aryon" getorpe
deerd werd. Wel waren deze bollen ver
zekerd (zeer natuurlijk!) maar het be
drag daarvan was mede uit concur-
rentie-mogelijkheden niet overdre
ven, want bij aankomst in Argentinië
zouden de bollen zeer zeker belangrijk
meer hebben opgebracht.
Hierbij moge tevens worden opge
merkt, dat de „Aryon" getorpedeerd is
in het begin van November 1939, terwijl
de heer K. pas in de tweede helft van
December 't eerste bericht aan Duitsch-
land doorgaf over bewapende Engelsche
en Fransche handelsschepen.
Met het doorgeven van deze berichten
had hü tweeërlei doel; ten eerste het
uiten van zijn ontstemming over het
gedwongen oponthoud van Nederland
sche koopvaardij scheper» in de Duins
voor een onderzoek, dat soms pas na
eenige weken werd ingesteld, gedurende
welken tijd de schepen dan maar doel
loos lagen te wachten, waardoor begrij
pelijkerwijze groote schade werd gele
den; ten tweede wilde de heer K. in zijn
strijd voor zoo groot mogelijken Neder-
landschen export als zijnde een natio
naal belang er toe medewerken, dat
voorkomen kon worden, dat Duitschland
wederom een „vrede van Versailles"
moest aanvaarden, omdat het land hier
door als importeerende mogendheid zou
moeten worden uitgeschakeld, wat voor
Nederland onberekenbare schade zou
beteekenen.
Nimmer werden mededeelingen ge
daan over Nederlandsche schepen
sterker nog: toen onze „Burgerdijk"
werd getorpedeerd, heeft de heer K. zijn
ontstemming daarover geuit en naar
aanleiding daarvan zijn mededeelingen
over Engelsche en Fransche bewapende
handelsschepen stopgezet.
Wat de tenlastelegging betreft, op
grond waarvan de bekende arrestatie
plaats had, kan worden gezegd, dat zij
geschiedde niet op grond van landver
raad, zooals werd medegedeeld, maar op
vermoeden van overtreding van het
art. 100 van het Wetboek van Strafrecht.
Dit artikel verbiedt het verrichten van
handelingen, waardoor de neutraliteit
van Nederland in gevaar zou kunnen
worden gebracht. Nu is het de vraag of
mededeelingen als bovengenoemde zulks
doen. In elk geval mag worden gezegd,
dat tal van andere dingen minstens
eenzelfde gevolg zouden kunnen hebben,
b.v. het verspreiden van tendentieuze
berichten in het voor- of nadeel van een
der strijdende partijen, hetzij mondeling
of schriftelijk of door middel van cou
ranten of hoe dan ook.
Uit het vorenstaande blijkt wel dui
delijk, dat de berichten over de „spion
nage-affaire" te Sint Pancras minstens
genomen wel zeer sterk gekleurd zijn
geweest in het nadeel van de daarbij be
trokken personen.
Vestigingswet kleinbedrijf
Het samensmelten van bedrijven.
De Hooge Raad wees arrest in zake een
beroep van W. K., slager te Vlagtwedde.
De rechtbank te Groningen heeft hem
veroordeeld wegens „het in een inrich
ting uitgeoefend bedrijf voortzetten zon
der de daartoe ingevolge de vestigings
wet-kleinbedrijf vereischte vergunning".
De requirant heeft namelijk een slagers
winkel, te voren door S. gedreven, voort
gezet, zonder dat hij een vergunning had
aangevraagd. Als verweer voerde hij
aan, dat hij reeds eenige jaren voor de
overneming van de zaak van S. het sla-
gersbedrijf uitoefende. Zijn bestaande
nering heeft hij naar de zaak van S. ver
plaatst, voor welke verplaatsing hij in
gevolge art. 2 van genoemde wet geen
vergunning noodig had.
De rechtbank huldigde daarentegen
de meening, dat ook al zou K.. toen hij
de inrichting van S. voortzette, tegelij
kertijd een tevoren door hem binnen de
zelfde gemeente gevestigde inrichting
rechtmatig uitgeoefend slagersbedrijf
naar de nieuwe inrichting hebben over
gebracht en aldus deze twee, tot dusver
naast elkaar binnen dezelfde gemeente
bestaan hebbende slagersbedrijven tot
een enkel bedrijf hebben samengesmol
ten, hij niettemin voor dat voortzetten
van het vroeger door S. uitgeoefende be
drijf een vergunning van de Kamer van
Koophandel noodig had.
De Hooge Raad heeft nu deze mee
ning onjuist geacht en ambtshalve over
wogen, dat het hebben van een vergun
ning medebrengt, dat men het bedrijf
mag uitoefenen, onverschillig in welken
omvang men dit zou wenschen te doen.
Na de overbrenging van een bedrijf mag
men dit dus eiken gewenschten omvang
geven en het is niet in te zien aldus
de Hooge Raad waarom men het niet
zou mogen samensmelten met een ander
gelijksoortig bedrijf, dat tot dusver door
een ander in de nieuw betrokken inrich
ting werd gedreven.
Op deze gronden werd het vonnis ver
nietigd en de zaak verwezen naar het
gerechtshof te Leeuwarden.
Geen verhuizingen
Van bevoegde zijde deelt m»
mede, dat verhuizingen Joor ml<$b
vrachtauto's onmogelijk zijn, zook
uitgevaardigde verbod van gebrtfe
motorbrandstof gehandhaafd bit
voorlooplge regeling laat niet to
dit verbod vrijstelling te verleen»
Dividend Nederlandsche Bf*
5i (v. j. 3) pet. i
Naar wij van bevoegde zijde vetijJ
zullen de directie en commissaris
de Nederlandsche Bank aan de
gende vergadering van aandeelko<
voorstellen over het boekjaar lp,
een dividend van 55 per aandef
1000 uit te keeren (v.j. ƒ30).
De stand van onze staats»
Toenemende stijging in 19>
Het agentschap van het MinisW
Financiën te Amsterdam heeft orj
dezer het jaarverslag toegezonde
trent den stand van de staatsschuM
Dec. jJ., dat thans in ons bezit li
men. Wij ontleenen er aan, iat he.
van onze geconsolideerde schuld*/
1939 3.140.00.200 bedroeg tegen el
te voren 3.211.795.350, een vermij
derhalve van 71.795.150. Daare
toont de vlottende schuld een vern
ring van ruim ƒ300 millioen. D
droeg nl. 1.078.552.980 eind Dec. j; I
774.834.455 op het laatst van 191
Aldus was het totaal van (H
staatsschuld einde '39 ƒ4.128.551
tegen 3.986.629.805 een jaar t}
ren, een stijging derhalve L
232.923.375.
Het aandeel van Indië in de Ne<%<
sche staatsschuld bedroeg 12k
(v.j. 125.353.146). P
Ter vergelijking van het bovengi
de totaal van 4218y2 millioen die?
dat het bedrag ervan einde 1939
millioen was, einde 1919 2799
en einde 1914 1317 millioen. 1
i
Oproep van de Honga:
Legatie.
De Hongaarsche Legatie te
hage verzoekt de te Rotterdam
Hongaarsche staatsburgers, die i
dusver niet hebben aangemeld, i
spoedig mogelijk persoonlijk of a
lijk te doen." Het adres is Oranjj
8, Den Haag.
Veemarkten te Rotterdam
De burgemeester van Ro;
maakt bekend, dat de veemarl
Rotterdam op de gebruikelijke u
dagen zullen worden gehouden,
kan uit de richting Kralingen
aangevoerd.
Denemarken heett de mt|j
fietsers
Nederland op de tweede pl#
Het is een feit, dat buitenlam C
ons land bezoeken, het groote
fietsers, dat zij in ons land zie»
peddelen, als een van de meest
teristieke eigenschappen opmerr
toch staat Nederland niet aan 1
van de fietsrijdende naties. Den<
komt die eer toe en op de tweed 1
volgt dan ons land, zij het me
verschil. Hieronder volgt een int -
lijstje: 1
Landen fietsrijders één Cg
Denemarken 1.5 millioen 2. lit
Nederland 8 2.7 u
België 2.5 3 j(
Zweden 1.75 3 j<
Frankrijk 9 4.5 d
Engeland 10 4.5 »r
Duitschland 15 5 ti
Italië 4 10 ic
Japan 6 11
Ver. Staten 9 15 je
Rusland 0.35 550 i
ADVERTENTIEN
Eenige kennisgeving.
Op 11 Mei 1940 behaagde liet
den Heere van onze zijde
weg te nemen onze innig
geliefde Zuster
NEELTJE GERREDINA
SPRUIJTENBURG
met haar Man
NICOLAAS SCHAGEN
en hun beide Kinderen
GERRIT en JANNI,
als slachtoffers van den
oorlog.
De begrafenis vond 18 Mei
te Alblasserdam plaats.
Delft:
W. VAN DHIMMELEN.
L. P. VAN DRIMMELEN—
Spruijtenburg.
Alblasserdam:
J. VAN ZESSEN.
P. L. VAN ZESSEN—
Spruijtenburg.
Heden bereikte ons het
droevige bericht, dat, strij
dend voor zijn Vaderland,
is gevallen onze Vriend en
Voorzitter,
JOHANNES VAN VEEN,
oud 27 jaai".
Nooit zullen wij kunnen
vergeten, wat hij voor onze
vereeniging beteekende.
Namens het bestuur van de
Sehaakvereeniging „H.S.C."
G. RUYS, 2e voorzitter.
JAC. COK, secretaris.
Hazerswoude, 18 Mei 1940.
VERLOOFD:
JAN ROELEVELD
en
C. J. BLONK
Scbeveningen, Westduinweg 54a.
Ridderkerk. Talmastraat 10.
Pinksteren 1940.
Ouderdoms-
versdiijnselen
Dit woord heeft zijn vertdlrikking voor
mij verloren, wanf ik neem voorzorgs
maatregelen door een verstandige
levenswijze. Op de eerste plaats
m ik dagelijks de alombekende
Knoflook-Pareltjes
zonder reuk ol smaak
Bon
voor broschure en gratis-monsters
van ZlRKULIN Knollook-Pareltjes ver
krijgbaar in bovengenoemde zaken
Depót: W. MOLL, DEN HAAG
Oudemansstraat 330.
BEGRAFENIS-TRANSPORT
DEN HAAG - TELEFOON 115940 - DENNEWEG 71-73
GEVESTIGD:
J. J. N. PATER
TANDARTS
HAAGWEG 181 - TEL. 119192
Spreekuur:
van 13 en volgens afspraak.
WONINGINRICHTING
P. D.v.HASSELT R Zn.
Veenkade 7-8-9
TELEFOON 331213
JUFFROUW (m.l.)
zoekt in Den Haag zelfst. betr.
in de huish. bij dame of heer
alleen of gezin z. kl. kind. Br.:
Mandarijnstraat 53.
LEERT TALEN SPREKEN BIJ
De lessen zijn weer
Tl aangevangen.
L VVV Fransch, Engelsch,
V Duitsch, Privé.
NOORDEINDE 47
BADHUISSTRAAT 79c
TEL. 55 39 34 (Schev.)
Denk aan onze
Speciale aideeling Witwerk
Directeur G. DEKKER.
RIJSWIJK: REGENTESSELAAN 9.
DEN HAAG: KONINGIN MARIASTRAAT 1.
TELEFOON 118719.
AANVANG NIEUWE LESSEN:
Nederl. en Moderne Talen, Steno (Nederl. en Moderne Talen),
Boekhouden, Ilandelscorr., Conversatie.
Dag- en Avondlessen. Vraagt ons nieuw prospectus!
De La Reyweg 206-208 Telefoon 33.04.98
WIJ HALEN EN BEZORGEN UW WASCH OP TUD
(5-j. cursus) ALPHEN AAN DEN Rijf
AANGIFTE van LEEHUNGEN CURSUS 1940-19#
Eerste toelatingsexamen op Donderdag 13 Juni a.s. Schriftelijü
en mondelinge aangifte voor dit examen tot uiterlijk 10 Junfe
Aan de school is een A-afdeeling (Maatschappijschool) klassej
i en 5 verbonden. Circulaire wordt op verzoek gezonden
September 1941 zal D.V. aan de II.B.S. een gymnasinm-afdeelinje
worden toegevoegd. De leerlingen, die nu in klasse 2 korneU)
kunnen in 1941 eventueel deze nieuwe afdeeling kieze
Inlichtingen verstrekt de directeur, eiken Dinsdag van f
uur of na gevraagd belet.
Ilct tweede toelatingsexamen Dinsdag 3 September a.s.
Voor buitenleerlingen bestaat goede gelegenheid in de schod
over te blijven. Aangifteformulieren zijn bij den concierfis
verkrijgbaar. T
—tri
bericht cliëntèle, dat haar bedrijf OP NORMALE WIJZE WEI?
Tengevolge stopzetting autotransport worden wasschen gehaalio;
bezorgd per transportfiets of paard en wagen. Zooveel mofd
zullen wij trachten dit op normale wijze te doen geschije
Verzoeke derhalve zorg te dragen, dat de wasch gereed staat/fl
wasschen s.v.p. in zak verpakken, daar dezerzijds niet vooft i
pakkingsmateriaal kan worden gezorgd. de
hel
tee
b
Ier
Eiken werkdag, uitgezonderd den Zaterdag, zullen eeniffJ
Bestuursleden van „ONDERLING BELANG" van 2—4 uurj"
aanwezig zijn om aan leden en niet-leden advies te geven.
in deze moeilijke dagen, t
ten kantore BAZARSTRAAT 41, HOEK TROMPSTRAAT-^
be