Uit de beide Indien.
AUeuwe vegeexing
in Zngelattd
STADSNIEUWS
Laatste berichten
Officieel bericht
Opperbevel.
Burgerlijkef
I
DINSDAG 14 MEI 1940
HET AANTAL GEÏNTERNEERDEN.
BATAVIA. (Aneta-A. N. P.). Het totale
aantal mannelijke geïnterneerden boven
de 16 jaar is voor geheel Indië nog niet be
kend. Men schat dit aantal in Batavia op
omstreeks 500.
Naar schatting waren ongeveer 1400
Duitschers aanwezig op het tijdstip waarop
de oorlog uitbrak.
DE TOESTAND IN SOERABAJA.
SOERABAJA. 13 Mei (A. N. P.). Het
militair gezag deed een dringend beroep op
de volledige medewerking van het publiek
om tusschen 18.006.00 binnenshuis te blij-
K. L. M. STAAKT VERTREK
VLIEGTUIGEN.
BATAVIA, 11 Met (Aneta—A. N. P.)
De K. L. M. staakte het vertrek van vlieg
tuigen uit Batavia. De machine welke Don
derdag was vertrokken is teruggeroepen.
DE STATUS VAN NEDERLANDSCH-
INDIë.
WASHINGTON, 11 Mei. (Reuter). Mi
nister Huil heeft vandaag herhaald, dat de
Vereenigde Staten iedere verandering in
den status van Nederlandsch Indië zouden
beschouwen als nadeelig voor de stabili
teit van den vrede in het geheele Zuidzee
gebied. Hij herinnerde eraan, dat de Ver
eenigde Staten, Engeland en Japan on
langs te kennen hebben gegeven, dat de
integriteit der eilanden geëerbiedigd zou
worden. En hij voegde hieraan toe: „De
Amerikaansche regeering neemt aan, dat
de regeering, welke verplichtingen op
zich hebben genomen, deze verplichtingen
zullen blijven nakomen."
ACTIE TEGEN N. S. B. IN INDIë.
BANDOENG. 12 Mei (Aneta-A. N. P.).
Zaterdagmorgen drongen circa 400 opge
wonden scholieren het kringhuis van de
N. S. B. binnen. Zij richtten hier groote
vernieling aan, waarna een vuur gestookt
werd van stoelen, tafels, boeken en por
tretten. Hedenmiddag moesten politie en
militairen opnieuw ingrijpen, daar eenzelf
de poging gedaan werd bij een N. S. B.-
fcoekhandel en bij het Nationaal Week
blad. De gebouwen worden thans bewaakt
en alle teekens welke deze kenmerken als
behoorende tot de N. S. B.. zijn verwij
derd.
DE INBESLAGNEMING VAN DTTITSCHE
KOOPVAARDIJ-SCHEPEN.
BATAVIA, 13 Mei. De inbeslagneming
van Duitsche koopvaardijschepen in de In
dische havens heeft snel en geheel syste
matisch plaats gehad. Daar het den inlich
tingendienst bekend was, dat op deze sche
pen geheime voorbereidingen waren getrof
fen om deze. in geval van oorlog, te vernie
len, zijn alle maatregelen bij de beslagne
ming er op gericht geweest om zoo snel en
onverhoeds mogelijk te handelen.
Hierdoor is aan het Nederlandsch gezag
meer dan honderd zestien duizend tons
scheeosruimte onbeschadigd in handen ge
vallen.
Slechts het schio „Sophie Rickmers" van
7000 ton kon te Sabang eerst worden be
zet toen het schip al zinkende was. Het
schip werd op de kust gezet en zal zeer
waarschijnlijk kunnen worden geborgen.
Ou geen enkel ander schip is de beman
ning in staat geweest vernielingen uit voe
ren.
I DE BEZE,'"l,VTri CURASAO
L EN ARUBA.
LONDEN, 12 Mei. (Reuter). In gezag
hebbende kringen te Londen is heden
avond met nadruk naar voren gebracht,
dat de uitzending van Bribche en Fran-
sche troepen naar de eilanden Curacao en
Aruba in West-Tndië geschied is op grond
van een besluit, dat is genomen in volledige
overeenstemming met de Nederlandsche
regeering. Hieraan werd toegevoegd, dat
de houding der Britsche re®eering ten aan
zien van Nederlandsch-Ind'ë oneewiizigd
bliift. Zij heeft reeds eerder uitdrukking
gegeven aan haar interesse bii de handha
ving van den status auo en heeft niet de
minste bedoeling om in Nederlandsch-Indië
te intervenieeren noch is van eenieerlei
zijde het denkbeeld naar voren gebracht,
dat zij zulks zou doen ten aanzien van Cu
rasao en Aruba.
DE TWWKI1E pPHTRTmnAG IN
NEDERLANDSCH-INDIë.
BATAVIA. 13 Mei. (A. N. P.). Voor de
beambten van de stations ziin weer nor
male omstandigheden ingetreden nu de
grootste transporten van geïnterneerden
achter den rug zijn.
Het gebouw van de N. S. B. is ontdaan
van elk kenmerk, waaruit kan Viiken, dat
dce beweging daar was gevestigd.
Van het gebouw van de Deutscher Ver-
ein wapperen fier twee Nederlandsche
vlaggen, terwijl boven den ingang het por
tret van H. M. de Koningin prijkt.
De aanduiding ..Deutsches Haus" is van
de gevel verwijderd.
DE „OEHOE" NAAR EUROPA
BATAVIA, 14 Mei (Aneta) De
Oehoe" is vanmorgen van Tiililitan ver
trokken, bestuurd door Smirnoff, waarmede
een reis begonnen is, waarvan het eindpunt
en ook vele andere punten onzeker zijn.
Het oorspronkelijke einddoel is Napels,
doch wellicht kan beter gesproken wor
den van Europa, omdat al naar gelang van
de ontwikkeling der situatie de route on
derweg zal worden verlegd. Een voortdu
rend tele,graf is di contact met Ned.-Indië
Churchill's Oorlogskabinet.
DE NIEUWE MINISTERS.
Officieel wordt te Londen medegedeeld,
dat het Britsche kabinet aldus is samen
gesteld:
Churchill: eerste minister en minister
van derensie.
Chamberlain: lord president of the
council.
Attlee: lord grootzegelbewaarder.
Lord Halifax: minister van buitenland-
sche zaken.
Greenwood: minister zonder portefeuille.
Tot lord kanselier werd benoemd 6ir
John Simon, die in de regeering Chamber
lain minister van financin was. Tot mi
nister van financiën is benoemd, sir Kings-
ley Wood, die in de vorige regeering de
functie vervulde van lord-grootzegelbe-
waarder. Sir John Anderson blijft minis
ter van binnenlandsche zaken. Minister
voor de voorraden wordt Herbert Morri
son (Labour). Duff Cooper wordt minister
van handel. Lord Lloyd wordt minister van
koloniën.
Churchill, Chamberlain, Attlee, Halifax
en Greenwood zijn lid van het oorlogskabi
net
CHURCHILL VOOR HET LAGERHUIS.
Het Lagerhuis is gisteren onverwacht bij
eengekomen om den nieuwen premier,
Churchill, de gelegenheid te geven voor een
ontmoeting van het Lagerhuis met zijn oor
logskabinet. Toen Churchill voor de eerste
maal als premier binnenkwam, werd er
luide gejuicht hetgeen herhaald werd toen
Chamberlain binnenkwam en naast Chur
chill ging zitten. Ook toen Churchill op
stond om het woord te voeren, werd hij
luide toegejuicht Hij zeide: „Vrijdagavond
j.l. kreeg ik zan Z.M. de taak een nieuwe
regeering te vormen. Het was de duidelijke
wil van het parlement en de natie, dat
deze nieuwe regeering op de breedst moge
lijke basis zou zijn gevormd en dat zy alle
partijen zou omvatten. Ik heb het belang
rijkste deel van deze taak reeds voltooid.
Er is een oorlogskabinet gevormd van vijf
leden, die de eenheid der natie vertegen
woordigen. Het was noodzakelijk, dat dit
gebeuren zou in één enkelen dag, gezien
de uiterste urgentie en gestrengheid der
gebeurtenissen.
De overige sleutelposities werden giste
ren bezet. Ik zal vanavond een verdere
lijst aan den koning voorleggen. Morgen
in den loop van den dag hoop ik de benoe
ming der voornaamste ministers te vol
tooien. De aanstelling van de overige mi
nisters eischt gewoonlijk eenigen tijd
meer. Ik hoop, dat, wanneer het parle
ment wederom bijeenkomt, dit deel van
mijn taak vervuld zal zijn en dat de regee
ring, dan in alle opzichten volledig zal
zijn en dat de regeering meende, dat 't in
het openbaar belang was den voorz. van
het Lagerhuis voor te stellen het Huis van
daag bijeen te roepen. Aan het einde der
vergadering van vandaag zal een verda
ging der zitting tot 21 Mei worden voor
gesteld met de bepaling, dat het zoo noo-
dig eerder bijeengeroepen zal worden.
Spr. verzocht vervolgens het Huis uit
drukking te geven aan vertrouwen aan de
nieuwe regeering door goedkeuring te
hechten aan een door hem ingediende mo
tie.
Voortgaande zeide Churchill: Wij bevin
den ons in de preliminaire fase van een der
grootste veldslagen in de geschiedenis. Wij
zijn in actie op vele andere punten in Noor
wegen en Nederland en wij moeten voor
bereid zyn in de Middellandsche Zee. De
luchtstrijd duurt voort en in het binnen
land moeten vele voorbereidingen worden
getroffen.
Ik zeg het Huis, zooals ik gezegd heb te
gen de ministers, die in de regeering zit
ting hebben genomen: Ik heb niets anders
aan te bieden dan bloed en zwoegen, tra
nen en zweet. Wij hebben niets anders
voor ons dan een beproeving van den meest
smartelijken aard. Wij hebben voor ons ve
le lange maanden van leed en strijd.
Onze eenige politiek is: oorlog te voeren.
(Toejuichingen). Oorlog te land, ter zee en
iii de lucht, oorlog met al ons vermogen en
met alle kracht, die God ons kan geven en
oorlog voeren tegen een monsterachtige
tyrannie, die nooit is overtroffen in haar
duistere en bedroevende reeks van men-
schelijke misdaden. Wanneer gij vraagt wat
ons doel is, kan ik in één woord antwoor
den, het is de overwinning. Ons doel is de
overwinning, de overwinning, ten koste
van alles, de overwinning ondanks alle
terreur, de overwinning, hoe lang en zwaar
de weg ook moge zijn, want zonder over
winning is er geen verder leven.
Laat men zich daarvan bewust zijn, geen
verder leven voor het Britsche rijk, geen
verder leven voor alles waarvoor het Brit
sche rijk is opgetreden, geen verder leven
voor den drang en de impuls der tijdper-
is gewaarborgd.
Het toestel is geheel volgeboekt, o.a. vlie
gen twee onderwijzers mede, wier geheele
gezinnen in Nederland vertoeven. Zij zul
len trachten om, hoe dan ook, zioh bij hun
gezinnen te voegen.
Wanneer het volgend toestel vertrekt,
is niet bekend, waaruit verklaarbaar is,
dat velen deze, misschien laatste gelegen
heid, om luchtmail te verzenden hebben
gebruikt.
Op Tjililitan was het drukker dan ooit.
De gesprekken gingen uiteraard over niets
anders dan het lot en onversaagdheid van
de landgenooten in het moederland
ken, gedurende welkè de menschheid zich
zal voortbewegen naar haar doel.
Ik aanvaard mijn taak met veerkracht
en hoop (toejuichingen).
Ik voel de zekerheid, dat niet veroor
loofd zal worden, dat onze zaak onder de
menschen zal falen. Ik voel mij op dit
oogenblik gerechtigd, de hulp van allen op
te eischen en ik zeg: „Komt, laat ons te
zamen voorwaarts gaan met onze ver
eenigde kracht".
Toen Churchill deze rede uitgesproken
had, weerklonk luid gejuich.
REGEERINGSRESOLUTIE
AANGENOMEN.
Churchill diende de volgende motie ln:
„Het Huis begroet de vorming van een
regeering, die de eensgezinde onwrikbare
vastberadenheid der natie vertegenwoor
digt, om den oorlog met Duitschland voort
te zetten tot aan het zegevierende einde."
Het Huis heeft deze resolutie aangeno
men met 381 stemmen. Er werd geen en
kele stem tegen de resolutie uitgebracht.
HOUDT HET HOOFD KOEL!
In deze dagen van oorlog en onrust
is het zaak de hoofden koel te houden.
Oorlog is vreeselijk en ontzettend,
de onrust is beklemmend en angstaan
jagend.
De meest fantastische geruchten wor
den rondgestuurd en ieder werkt er
toe mede de onrust te vergrooten door
het rondstrooien van praatjes, waar
van de juistheid niet te controleeren is.
Daarom: houdt de hoofden koel en
dit kunt gij allen door geen geloof te
hechten aan allerlei geruchten en door
ze zelf niet te verspreiden.
De afgeloopen Pinksterdagen brach
ten dikwijls sensatie teweeg doordat
nu eens hier dan daar bijzondere
maatregelen noodig waren. Straataf
zettingen, sterke controle op al dege
nen, die zich op straat bevonden, wa
ren dikwijls noodig om de militairen-
autoriteiten het heft in handen te doen
houden. Hier en daar werd er soms
duchtig geschoten, maar dat alles dien
de om orde en rust te handhaven.
Wil de bevolking verzekerd zijn,
deze rust zooveel mogelijk te behou
den, dan blijve ieder kalm en rustig
en men begeve zich niet onnoodig
op straat
Daardoor wordt de handhaving van
orde en gezag door de militairen het
gemakkelijkst gemaakt!
SCHOLEN GESLOTEN.
Alle scholen in Leiden BLIJVEN ge
sloten tot nader order.
De Burgemeester van Leiden beveelt de
inzameling van kleeren en linnengoed, die
heden en morgen door de Vrijwillige Vrou
welijke Hulp wordt gehouden ten behoeve
der vluchtelingen, in de belangstelling der
burgerij aan.
Degenen, die alsnog goederen, waaronder
worden verstaan kleeren, dekens, lakens,
sloopen, linnengoed, schoenen, matrassen,
peluws en kussens voor dit doel willen af
staan, kunnen deze inleveren aan het V. V.
H.-huis,v an 912 en van 25 uur.
In den ochtend van gisteren, 13 Mei,
hebben Dnitsche vliegtuigen een aan
val gedaan op schepen van de Konink
lijke Marine in de Nederlandsche wa
teren om Noord-Holland gedaan. Deze
aanval had geen succes.
Van de vier boven Den Helder ver
schenen vliegtuigen zijn er drie neer
geschoten. Later in den ochtend wer
den nog twee vijandelijke vliegtuigen
neergeschoten.
In den avond van den dertienden
hebben de Duitschers, na een inleiden
de artilleriebeschieting gedurende een
nur, een aanval gedaan op den afsluit
dijk. Deze aanval is afgeslagen.
VOORSCHOTEN
Men zij voorzichtig.
Op den Tweeden Pinksterdag werd al
hier de burger H. D. doodelijk getroffen
door het vuren van uit een vliegtuig aan
den Veurschenweg.
HAZERSWOUDE
Geboren: Petronella Maria Elizabeth,
d. van Th. van der Werf en A. M. E. van
Emmerik Johanna, d. van L. van Oeve-
ren en C. van Haaften Gerardus Domi-
nicus, z. van J. H. van der Meer en C. H.
Witteman.
Ondertrouwd: N. van Oosterom 23
j. en M. Staring 24 j. L. van Gorkum
31 j. en N. van Wieringen 31 j. W. B. C.
Zwaard 25 j. en A. C. E. Timmermans
24 j
Gehuwd: J. J. Lourier 26 j. en A. Th.
J. van Beek 26 j.
Overleden: Antje van den Toorn 77
j., gehuwd met N. van den Toorn.
EEN EN ANDER OVER KNOOPEN
De ontwikkeling van een thans onmis
baar geworden detail der kleeding, is feite
lijk niet anders dan een onderdeel van de
menschelijke cultuur.
Van de gladde steenen of beenen vor
men, waarvan de primitieve volken zich
bedienden om de dierenhuiden, welke hen
beschutten tegen de koude, bijeen te hou
den is niet veel overgebleven. Van den oor-
spronkelijken vorm tot de vele uitvoerin
gen van knoopen, die men thans vindt is
een lange weg. Vorm, uitvoering en mate
riaal geven een denkbeeld van de ontwik
keling van den knoop, tevens van hand-
werkkunst en machinale fabrikatie. Hoe
schijnbaar ondergeschikt de plaats ook
moge zjjn, die aan knoopen toebedeeld is
geworden, toch blijkt het, dat zij van belang
genoeg geacht worden om er verzamelin
gen van aan te leggen. Aan de hand hier
van kan men zich een beeld vormen van de
cultuur-geschiedenis der knoopen in den
loop der eeuwen en tevens kan men zich
een duidelijker denkbeeld vormen van de
ontwikkeling en de eischen der volken.
Een Boheemsche knoopenfabrikant in
Praag, Heinrich Waldes, heeft een buiten-
woon uitgebreide knoopenverzameling aan
gelegd, die uitgegroeid is tot een klein mu-
Door medewet
„De Leidsche Cour£'
nen wfj heden dit®
doen verschijnen.
h
LEIDEN.
Geboren: Alida, dochter-*
repaal en I. v. d. Woerd
ham. zoon van D. van Soest
Hendrikus Wilhelmus, zoo
Weijden en M. Zandvliet
zoon van a. Kret en M. J. Ar
Pieter, zoon van J. van Dam
Polanen.
Ondertrouwd: A. Abef
en M. C. Otgar jd. 22 jaar
jm. 27 jaar en M. J. Fakkel i
I. Coster jm 32 jaar en C. C j,
jaar J. Crama jm 24 jaaij
Vos jd 19 jaar J. W. Harti
en A. E. de Roo jd 23 jaar
son gesch. 29 jaar en M. Hooj
27 jaar P. Moenen jm. 26
de Beer jd 23 jaar P. C.
30 jaar en C. H. Roeleveld j<
Overleden J. L. A. Bl< 1
J. van E :mel m. 71 jaar
sendorp zoon 18 jaar C. M
hsvr. van B. A. v. Hartevelt
seum. Tijd noch geld zy'n gesp
alle deelen der wereld knoop1
gen bijeen te brengen, welke
ben de kleeren bijeen te houdja
lectie is ver over de landsgr^
en wellicht eenig in haar soor
Van gespen en spelden
tot knoopen.
Naarmate men meer de kurt
te van metalen te bewerken,
gaan toeleggen op het maken j,
pen, spelden en gespen. Telke
gingen zij echter wijzigingen,c
men en versieringen betrof; e
nuttige en decoratieve gebr c
pen bediende men zich reeds t
de oude Grieken en Romein
gedrapeerde gewaden werden
den met sierlijke spelden en g<
nadat men meer om het licha
kleeren is gaan dragen, werdei
sluiting aangewend.
In den loop der eeuwen he
riaal vele wijzigingen onderga
halve van de zeer eenvoudig/1
toch ook cclfs koe tb are -weten
Aan de hoven werden door
leden der hofhouding, evena^e
patriciërs, zeer kostbare knooi
zoowel gouden en zilveren als v
bezette exemplaren. In het E|e
ders ziet men in de Oostersch
eeuwsche afdeeling vitrines s
kr.oopen van smaragden en rIt
lanten en juweelen, prachtig j
tallen en andere steenen, die r
lijke waarde vertegenwoordig!r
niet wat meer te bewonderaii!
terende pracht der fonkelende,
wel de oud-Chineesche knoo
paarlmoer en ivoor gesneden
groote kunstwaarde vertegen;f
Heden overleed tot
onze diepe droefheid
geheel onverwacht,
voorzien van de gena
demiddelen der H.
Kerk mijn lieve Vrouw
en der kinderen zorg
zame Moeder, Behuwd-
en Grootmoeder, Zuster,
Behuwdzuster en Tante
magdalena
goddijn
geb. VAN MOORSEL
in den ouderdom van
76 jaar.
Uit aller naam,
A. j. GODDIJN.
Leiden, 12 Mei 1940.
Rijn- en Schiekade 83
De H.H. Uitvaart
diensten zullen gehou
den worden op Donder
dag lt Mei a.s. in de
Parochiekerk van den
H. Leonardus a P. M.
(Haagweg) te 7.7.30
en 8.20 uur, waarvan de
gezongen H. Mis van
Requiem te 7.30 uur.
Daarna de begrafenis
vanuit de kerk om 10
uur op het R. K. Kerk
hof.
Geen bezoek
Geen bloemen
Rozenkransbidden:
Woensdagavond om 7
uur in de kerk van den
H. Leonardus. 2797
Eenige en algemeene
kennisgeving.
Heden overleed in
het St Elisabethh Ge
sticht te Leiden, na een
geduldig gedragen ly-
den en voorzien van de
laatste H.H. Sacramen
ten, onze zeer geliefde
Vader, Behuwd- en
Grootvader
BERNARDUS JOANNES
TIMMERMANS
Weduwnaar van
JOHANNA JOSINA
KERKVLIET
in den ouderdom van
57 jaren.
Uit aller naam,
J. C. P. TIMMERMANS
Hazerswoude (Dorp)
13 Mei 1940.
De H. Uitvaartdienst
zal plaats hebben Vrij
dag 17 Mei a.s. te 9 uur
in de Parochiekerk van
de H.H. Engelbewaar
ders, waarna de begrafe
nis op het R. K. Kerk
hof.
Eenige en algemeene
2798 kennisgeving.
Notaris DOLK te Lelden
bericht, dat de veiling van het
woonhuis c.a. te Oegstgeest,
Duivenvoordestraat 11t be
paald op Vrijdagen 24 en 31
Mel a.s. In het Notarishuis te
Lelden. NIET DOORGAAT
2795
Commissarissen van de Leidsche Spaarbank!
bekend:
dat zij: gezien de bepalingen van het Bealnit-Bankenmif1
hebben bepaald dat:
de inleggers de beschikking hl
over 3% per maand van het f
van hun met ingang van iO Mei
opeischbaar te goed of overt,
per week.
Zij, die over hoogere bedragen wenechen te bescbfkl
volge het bepaalde in art. 2 snb 3 van genoemd Bete
nitbetaling van loonen enz. moeten zich persoonlijk n
missaris8en aanmelden, ten kantore der Spaarbank.
2796 Het Bestnur: <j
Mr. P. E. BRIET, V
F. H. SOBELS, 8ec?
De beide Slagers.
Patroons Vereenigingen
maken bekend, dat de
Slagers genoodzaakt zijn
alle vleesch en vieeseh-
waren AF TE LEVEREN
TEGEN CONTANTE BE
TALING. Verzocht wordt
een dag te voren te be
stellen.
De beide Slagers-
Patroons Vereenigingen*
2799
