5>e fbifyöapewtieó in 0$etg,ië.
Belgische legerberichten
5xaiu>dïe fr&dc&tgeain^
ovm dm óböfd.
£eg,e>i&eüc(ïten aan de Caatóie cU
DINSDAG 14 MEI 1940
EERSTE BLAD -EL
Bekendmaking per radio
UITSLUITEND VIA HET A. N. P.
Op Zaterdagavond en op Zondagavond
heeft de centrale luchtwachtdienst een be
kendmaking van den garnizoenscomman
dant van 's Gravenhage voorgelezen, waar
na in beide gevallen door een der A.
N. P.-omroepers is bevestigd, dat die be
kendmaking door een bevoegd persoon was
gedaan.
Een dergelijke bevestiging van uitzendingen
aoor anderen zullen de luisteraars voortaan
riet meer van het A. N. P. hooren.
Voortaan zullen alle bekendmakingen, ver
ordeningen, berichten, enz. van welken
aard ook, en van welke instantie ook af
komstig, uitsluitend door de drie bekende
A, N. P.-omroepers dat wil dus zeggen
door een der A. N. P.-omroepers zelf
voor de radio worden voorgelezn.
Op dezen regel bestaat slechts een uit
zondering: de centrale luchtwachtdienst
zal voortgaan met het omroepen van de
luchtwacht-berichten. Maar dan ook uitslui
tend luchtwachtberichten, en geen andere
Om nogeens te herhalen: het A. N. P. zal
dus alle bekendmakingen en berichten
zelf voorlezen. Het A. N. P. zal nimmer
meer een door anderen gedane voorle
zing van mededeelingen, welke dan ook,
aankondigen of als juist bevestigen.
Wanneer de luisteraar dus voortaan door
de radio een stem mocht hooren, die zich
als A. N. P.-stem aankondigt en een door
een ander voorgelezen mededeeling inleidt
of bevestigt, dan beseffe hij, dat hij met
een valsche A. N. P.-stef te doen heeft.
UITZENDINGEN VAN DE B. B. C. IN
HET NEDERLANDSCH.
De B. B. C. kondigt aan, dat nieuws
uitzendingen in het Nederlandsch zullen
worden gegeven op de volgende uren (alle
Nederlandsche tijd):
Om 12.20 uur des middags op de golf
lengten 40.50 41.49 en 25.29 meter.
Om 5.20 uur des middags op de golfleng
ten 373, 49.59, 41.49 en 30.96 meter.
Om 10.25 uur des avonds op 373, 261,
49.59, 41.49 en 30.96 meter.
ALLE APOTHEKEN DAG EN NACHT
GEOPEND.
De Opperbevelhebber maakt bekend:
Alle apotheken zijn voor den duur van
den oorlog dag en nacht geopend. Indien
militaire maatregelen dit noodzakelijk ma
ken, zal de voordeur gesloten kunnen zijn.
Bij aanbellen verleent men gehoor, tenzij
de apotheek om militaire redenen geheel
ontruimd is.
EFFECTENBEURS GESLOTEN.
De regeeringspersdienst meldt:
Bij besluit van den minister van Finan
ciën van heden, blijft de effectenbeurs te
Amsterdam tot nader aankondiging geslo
ten.
VERZENDING VAN BRIEFKAARTEN
WEER TOEGESTAAN.
De Opperbevelhebber van Land- en
Zeemacht meldt:
Tot nader order wordt het verzenden en
bezorgen van briefkaarten, duidelijk ge
schreven in de Nederlandsche taal, en niet
bevattende berichten verband houdende
met den oorlogstoestand, weder toegela
ten, doch alleen op risico van den afzender.
GEBRUIK VAN VERSNAPERINGEN.
Waarschuwing aan het publiek.
Van militaire zijde wordt de aandacht
van een ieder er op gevestigd, dat het ge
bruik van versnaperingen, rookartikelen
en dergelijke, welke van twijfelachtigen
herkomst zijn, bijv. zijn gevonden of zijn
aangeboden door onbekenden, ten sterkste
moet worden ontraden.
Militairen is dit ten strengste verboden.
VERBOD VAN KOOP, VERKOOP OF
AFLEVERING VAN BRANDSTOFFEN
EN OLIëN VOOR VERWARMING
VAN VERTREKKEN EN
LOCALITEITEN.
Blijkens een mededeeling van den mi
nister van handel, nijverheid en scheep
vaart is het verboden, brandstoffen, met
inbegrip van alle oliën, benzine of benzol,
te koopen, te verkoopen of af te leveren,
voorzoover deze bestemd zijn voor ver
warming van vertrekken en localiteiten.
ZUINIGHEID VEREISCHT MET GAS-
EN ELECTRHTEIT.
De regeering doet een dringend beroep
op de bevolking om onder de huidige om
standigheden de uiterste zuinigheid te be
trachten met gas- en electriciteit. Een
ieder zorge ervoor, dat slechts in de zeer
noodzakelijke gevallen wordt gebruik ge
maakt van gas- en electriciteit. Voor par
ticulieren geldt, dat hun verbruik zoowel
van gas als electriciteit minder moet be
dragen dan 50 procent van hun verbruik
in dit jaargetijde. Ook het verbruik van
niet-particulieren moet zoo veel mogelijk
■worden beperkt.
DAG- EN WEEKMARKTEN TE
AMSTERDAM ZULLEN ZOOVEEL
MOGELIJK NORMAAL WORDEN
GEHOUDEN.
De burgemeester van Amsterdam maakt
bekend, dat de dag- en weekmarkten te
Amsterdam zooveel mogelijk normaal zul
len worden gehouden. Bij luchtalarm
moeten kooplieden en publiek de markt
rustig verlaten. Na beëindiging van het
alarm gaan de kooplieden hun plaatsen
weer bezetten. De houders van vaste
plaatsen op de markten kunnen hun plaats
innemen voor zoover deze plaats hun door
de ambtenaren van den dienst van het
marktwezen wordt aangewezen.
HONDERDDUIZEND POND STERLING
VOOR HULPVERLEENING AAN
NEDERLAND EN BELGIë.
Het Zuid-Afrikaansche parlement heeft
met algemeene stemmen besloten een be
drag van honderdduizend pond sterling be
schikbaar te stellen voor hulpverleening
aan Nederland en België.
De minister van financiën Hofmeyr ver
klaarde, dat de regeering van meening
was, dat het parlement niet verdaagd zou
mogen worden zonder te voorzien in het
op eenigerlei wijze verstrekken van hulp.
Hij herinnerde aan de nauwe banden,
welke de Unie met Nederland verbonden
en verklaarde, dat zelfs wanneer er bin-
nenlandsche politieke meeningsverschillen
bestonden ten aanzien van het standpunt
tegenover deelneming aan den oorlog, ge
wone menschelykheid vereischte, dat deze
hulp zou worden verleend.
VERRADERLIJK OPTREDEN.
Zondag heeft zich het treurige feit voor
gedaan,. dat in de omstreken van Den
Haag een afdeeling van het Nederland
sche leger is beschoten door een groep per
sonen die ten deele in burger, ten deele in
Nederlandsche uniformen gekleed waren.
Een dergelijke verraderlijk optreden kan
niet scherp genoeg worden veroordeeld.
Ook voor zoover deze groep uit gelande
Duitsche parachutisten bestond, moet wor
den geconstateerd, dat deze vijanden er de
voorkeur aan geven, van ongeoorloofde ver
mommingen gebruik te maken, boven het
strijden met open visier.
Een seageant-motorrijder, die door 2 als
boeren verkleede vijanden werd beschoten
had de tegenwoordigheid van geest zich
te laten vallen, als ware hij getroffen. Toen
zyn beschieters hem naderden, wist hij hen
beiden neer te leggen, evenals een derden
man, die kwam toeloopen. Een vierde
maakte zich uit een boerderij in de nabij
heid uit de voeten.
De sergeant trof daar een groote buit
aan.
Uit deze overvallen blijkt, dat het zaak
is, dat leder op zyn hoede zij.
Het algemeen hoofdkwartier deelt ons
net volgende mede:
Heden 11 Mei hebben te 's-Gravenhage
woonachtige Duitschers van een huis aan
de Suezkade uit getracht naar het centrum
van de stad op te rukken.
Een afdeeling Nederlandsche troepen
heeft hen teruggejaagd naar de Suezkade,
waar zy zich in het even genoemde huis
opnieuw vastzetten. Een van onze pant
serwagens heeft dit huis met zijn kanon
beschoten, waarna de Duitschers, die nog
in leven waren, zich hebben overgegeven.
De opperbevelhebber van land- en zee
macht deelt mede, dat tegenover ieder
huis van waar uit op Nederlanders zal
worden geschoten, op overeenkomstige
wijze zal worden opgetreden.
TELEGRAMMEN VAN DEN PAUS AAN
KONINGIN WIL HEL MINA, KONING
LEOPOLD EN DE GROOTHERTOGIN.
De Paus heeft telegrammen gezonden
aan de Koningin der Nederlanden, den
Koning der Belgen en de Groothertogin
van Luxemburg, waarin hij uiting geeft
aan de diepe ontroering, welke de gebeur
tenissen waarvan deze drie landen het
slachtoffer zyn, bij hem gewekt hebben.
De Paus schenkt daarbij aan alle drie
overweldigde landen zijn apostolischen
zegen.
Koning Leopold heeft den Paus daarop
een telegram gezonden., waarin hij o.a.
zegt: „Ik veroorloof mij. Heilige Vader, U,
als Hoofd der Katholieke Kerk, te ver
zoeken met uw verheven zedelyk gezag de
zaak te steunen, waarvoor wij met onver-
zettelijken wil zullen strijden".
Antwoord van H. M. de Ko
ningin op een telegram van
Z. H. den Paus.
De regeeringspersdienst meldt:
H M. de Koningin heeft, op een pause
lijk telegram van deelneming in Neder-
land's lot, het volgende geantwoord:
Ik dank Uwe Heiligheid oprechtelijk
voor hare zoo sympathieke boodschap en
hare gebeden voor het herstel van gerech
tigheid en vrijheid. Vertrouwend in God,
is mijn volk vast besloten al zyn krachten
in te zetten, ten einde de uiteindelijke
overwinning te behalen.
TELEGRAM VAN KONINGIN
WILHELMINA AAN KONING GEORGE.
H. M. Koningin Wilhelmina heeft Zon
dag aan Z. M. Koning George een telegram
gezonden van den volgenden inhoud:
„Ik wensch jegens Uwe Majesteit uit
drukking te geven aan mijn diepgevoelden
dank voor uw hartelyk telegram, dat be-
wyst, dat in dit oogenblik van ernstige
beproeving Uwe Majesteit en uw volk in
het geheele Britsche rijk bereid en ver
langend zijn om ons allen mogelijken mo-
reelen en materieelen steun te verleenen.
Ik wensch Uwe Majesteit mede te deelen,
hoezeer het my verheugd, dat de vloten
en legers van onze volken strijden zij aan
zij tegen meedoogenlooze agressie. Ik ben
er zeker van, dat c'e zaak der vrijheid en
rechtvaardigheid aan het eind zal zege
vieren".
TELEGRAM VAN KONINGIN
WILHELMINA AAN PRESIDENT
XEBRUN.
President Lebrun heeft het volgend te
legram ontvangen van Koningin Wilhel
mina:
„Op het oogenblik van de brutale en
niet te rechtvaardigen agressie stel lk er
prijs op u te zeggen hoe trotsch ik er op
ben, dat wij zijde aan zijde strijden met
de groote Fransche natie, haar roemrijke
strijdkrachten en U uitdrukking te geven
aan mijn onwrikbaar vertrouwen in de
eindoverwinning van het recht en de vrij
heid".
TELEGRAM VAN PRESIDENT LEBRUN
AAN KONINGIN WILHELMINA.
De president der Fransche republiek
heeft het volgende telegram gericht aan
H. M. de Koningin:
„Op het oogenblik dat het edele volk
van Nederland zich om zijn souvereine
schaart en met zooveel moed het hoofd
biedt aan de meest afschuwelijke agressie,
stel ik er prijs op aan Uwe Majesteit de
gevoelens van bewondering van het Fran
sche volk te vertolken en uitdrukking te
geven aan my'n beste wenschen en mijn
vaste vertrouwen in de overwinning der
Nederlandsche legerscharen, welke voor
taan met die van mijn land verbonden zul
len zijn".
TELEGRAM VAN KONING HAAKON
AAN ONZE VORSTIN.
De Koning van Noorwegen heeft aan
H. M. de Koningin in antwoord op haar
telegram het volgende geseind:
„Ik dank uwe Majesteit voor uwe vrien
delijke boodschap en voor uwe sympathie.
Mijn gedachten gaan uit naar u en uw land
in deze dagen van beproeving, doch ik
vertrouw dat onze zaak uiteindelijk zal
blijken te overwinnen."
TELEGRAM VAN DEN PRESIDENT DER
POOLSCHE REPUBLIEK AAN H. .AL
DE KONINGIN.
De president der Poolsche republiek
heeft uit Angers aan H. M. de Koningin
het navolgende telegram gezonden:
„Op het oogenblik waarop Nederland
zich verontwaardigd verzet tegen de trou-
welooze agressie van het Duitsche rijk en
het Nederlandsche volk zyn vrijheid met
de wapenen in de hand verdedigt, stel ik er
pr\js op, zoowel uit mijn eigen naam als uit
dien van Polen jegens uwe Masjesteit uit
drukkingen te geven aan mijne gevoelens
van verbondenheid en bewondering."
H. M. de Koningin heeft hierop het vol
gende antwoordtelegram gezonden:
„Ik stel er prijs °P> mijnheer de president
u mijn oprechten dank te betuigen voor
uwe telegrafische boodschap Ik heb hoo-
gelijk de gevoelens gewaardeerd, die daar
in tot uitdrukking werden gebracht en
mijnerzijds hecht ik er aan u de verzeke
ring te geven, dat Nederland zich verbon
den gevoelt met Polen in denzelfden stryd
voor recht en vrijheid."
TELEGRAM VAN PRESIDENT DER
ARGENTÏJNSCHE REPUBLIEK AAN
H. M. DE KONINGIN.
De president der Argent ij nsche repu
bliek heeft het volgende telegram tot H.
M. de Koningin gericht:
„Ter vertolking van de gevoelens van
het Argentijnsche volk doe ik Uwe Ma
jesteit in dit uur van onrechtvaardige be
proeving al mijn sympathie en wenschen
toekomen welke ik koester voor het lot
van uw voorbeeldig volk".
Hierop heeft H. M. het volgende ant-
woord-telegram gezonden:
„Zeer gevoelig voor het telegram van
uwe excellentie, waarin zij de edele ge
voelens van het Argentijnsche volk ver
tolkt, betuig ik haar mijn oprechten dank".
Hevige gevechten bij Hasselt
VAN ZONDAG.
Het officieele Belgische legerbericht van
12 Mei te 18 uur luidde als volgt:
Levendige gevechten zyn gevoerd bij de
meeste door onze troepen bezette stellin
gen. Zij zijn er in geslaagd het terrein te
behouden, nietteeenstaande de actie van
gepantserde eenheden, gesteund door af-
deelingen van de luchtmacht, die de troe
pen op den grond aanvielen.
Een Fransche tegenaanval tegen vijan
delijke gemotoriseerde eenheden werd met
succes bekroond, een groot aantal vijande
lijke pantserwagens werd vernield. Een po
ging om een kanaal met booten over te ste
ken is mislukt door het vuur van onze ver
dediging.
Talrijke bombardementen werden uit de
lucht uitgevoerd op onze achterhoede. Een
twintigtal vijandelijke vliegtuigen werden
gedurende den dag op Belgisch gebied neer
geschoten.
Een Zaterdagmiddag uitgegeven officieel
Belgisch communiqué vermeldt: Tegen de
overweldigers een krachtigen tegenstand
plaatsend, gaan onze troepen voort de hun
volgens de operatieplannen toegewezen
stellingen voet voor voet te verdedigen.
De vijandelijke strijdkrachten, die in on
ze verdedigingsstellingen waren binnenge
drongen, hebben geen belangrijke vorde
ringen gemaakt Op verscheiden plaatsen
werden groepen parachutisten vernietigd.
Tal van vijandelijke vliegtuigen werden
omlaag geschoten.
VAN MAANDAG.
Het Belgische legerbericht van Maan
dag luidde:
Vannacht zyn op verschillende punten
gevechten geleverd.
Onze troepen hebben overal hun stellin
gen weten te handhaven. Bij het aanbre
ken van den dag hebben gemotoriseerde
vijandelijke strijdkrachten nieuwe aanval
len ondernomen, in nauwe samenwerking
met de Fransche en Britsche strijdkrachten.
Het Belgische legerbericht van 13 Mei
des avonds luidt:
Gedurende den geheelen dag hebben on
ze troepen hevige gevechten geleverd,
overal hebben zij den vijand hardnekkig
tegenstand geboden. Een dorp, dat in vijan
delijke handen was gevallen, is in een te
genaanval van Belgische eenheden, ge
steund door geallieerde tanks, heroverd.
In de gevechten van de laatste dagen
hebben zich vooral enkele eenheden van de
wielrijders der Ardensche jagers aan de
grens onderscheiden. Zij hebben him taak
met moed en hardnekkig beleid vervuld.
De bemanning van een Belgisch vlieg
tuig, dat in het door den vijand bezette
gebied een noodlanding moest maken, ls
er in geslaagd terug te keeren en door
de Duitsche linies te komen.
NIET-OFFICIEELE BERICHTEN.
Reuter meldde Zondag uit Brussel, dat
de militaire toestand, die Zaterdagavond
ernstig was, Zondag gestabiliseerd was op
de ergste punten en dat de Duitsche door
braak gestuit was. Men geloofde, dat deze
stabilisatie tot zekere hoogte te danken is
aan het optreden der Britsche luchtstri'd-
krachten. De regeering was niet voorne
mens uit Brussel te vertrekken.
Volgens Zondagmorgen ontvangen be
richten waren de Duitschers er in geslaagd
de spoorbrug over de Maas, eenige mijlen
ten Noorden van Luik, over te steken, waar
zij ook in 1914 passeerden, evenals de brug
over het Albertkanaal in den weg Maas
tricht-Tongeren, welke brug bewaakt
wordt door het fort Eben Emmael.
De stad Brussel is kalm ondanks de vele
geruchten. Er is Zondag verscheidene ma
len luchtalarm gemaakt en zware ontplof
fingen konden gehoord worden uit het
centrum van Brussel.
EEN BELGISCH TEGENOFFENSIEF.
Havas meldde Zondag uit Brussel: Bij
hun tegenaanval hebben de Belgen van
ochtend de Duitsche divisies gedwongen
zich in de richting van Hasselt terug te
trekken.
DOORBRAAK VAN DUITSCrf"
TROEPEN.
Het schijnt dat het voordeel, f he
Duitschers zich Zaterdag haddei ta
verwerven in de buurt van fi, vj
perkt was tot een doorbraak lra]
troepen, die de Belgische £nv
trachtten te bemoeilijken. Eemfct,
sche eenheden hadden daardfch
moeite om zich te hergroepeeiTJn
dagnacht is de hergroepeering te
Zondagmorgen konden de Belgt,ee
tegenoffensief overgaan. Dit oeri
met zulk een kracht, dat de Dui^d
sies, die het risico liepen gehetk te
bases te worden afgesneden, zico?
selt terugtrokken.
De bijzondere correspondent »'pj
by het Britsche leger in België
het Britsche leger zich geen illu,
over den harden strijd welke he ,t s
ten voeren. De plannen, welke e
gen voor het geval van een Du^ t,
val in België, zijn zonder wry rg
werkt, doch men is er zich w< es
wust, dat, wanneer het tot een -h'
komen, de Duitsche land- en 1 de
met groote kracht op zal treden ch
sche troepen hebben de Belgii
op één punt doorbroken, zij zijn JJ
bres getrokken en zijn hieracl
zwermd. Hier hebben de Duit)50
grootste kracht samengetrokken 't:
nen, die zich tegen hen verzette
van den grond en uit de lucht
deerd. Dorpen en alle soort van W
lijke woningen worden platges,a
talrijke burgers zijn gedood.
Twee factoren van aanmoedi *n.
de geallieerden zijn de succesvo
ties van de Britsche luchtmacht, n
Maandagochtend zeker 68 Duits1'0
tuigen had vernield en vermoed
25 anderen omlaag heeft gescho(r'e
de tweede plaats de schitterende n'
tie, welke het Britsche leger in s r.
over de grens te snellen en zyn V!
het Belgische frent in te nemen.
Duitsche parachutisten zijn gis
ter de Britsche linies in Frank 1
gelaten. Zij waren verschillend g
de meesten van hen zijn reeds
gevangen genomen.
L
TWEE TREINEN MET VLUCHT£|;
GEBOMBARDEERD.
Twee treinen met Belgische ïLj
gen werden op de lijn Luik
bombardeerd en uit machinege*e
schoten.
De Duitsche luchtmacht beoogi
bijzonder den loop van locomotk^
ten werking te stellen. B
Ontroerende tooneelen hebbenF
gesDeeld in de treinen, welke voll
en kinderen waren en die zes u|
hadden om den afstand van 100
schen Luik en Brussel af te leggé
ZONDAG HONDERD DUITSCHI
TUIGEN BOVEN BELG!
NEERGEHAALD.
Ruim honderd Duitsche vliegt^
in den loop van Zondag bov
door de geallieerde lucht-stri)4
neergeschoten.
-
DE GROOTSTE DUITSCHE
DRUK IN HET NOORDEN.
VAN ZONDAG.
Het Fransche legerbericht van Zondag
morgen luidde als volgt:
In het gebied van het Albert-kanaal en
van de Maas, waar de Duitsche aanvallen
met buitengewone hevigheid worden
voortgezet, is de Fransche luchtmacht op
uitgebreide en doeltreffende wijze den
Belgischen troepen te hulp gekomen. Aan
het einde van den dag vielen onze bom
bardementsvliegtuigen vijandelijke colon
nes en belangiyke bruggen aan. Tydens
deze actie werden acht vijandelijke vlieg-
tuingen neergeschoten. Vannacht zijn tal
van luchtoperaties verricht. De resultaten
hiervan zijn nog niet bekend.
Te land geschieden de opmarschbewe-
gingen normaal volgens het vaste plan. De
Duitsche artillerie heeft langdurig en he
vig geschoten in het gebied van de Saar
en ten Westen van de Vogezen, waar aan
het einde van den nacht cp tal van pun
ten gevechten zyn begonnen.
Het Fransche legerbericht van Zondag
avond luidt:
In Nederland: De toestand is van
daag verbeterd. De Britsche luchtmacht
verleent krachtigen steun aan de Neder
landsche verdediging.
In België: De vijandelijke druk duurt
voort ten Westen van Maastricht en in het
gebied van Tongeren. Deze druk wordt
krachtig belemmerd door het optreden der
geallieerde luchtmachten tegen de bruggen
in de streek van Maastricht en tegen de
vijandelijke colonnee, die zware verliezen
hebben geleden. De opmarsch van onze
troepen wordt normaal voortgezet in het
centrale deel van België. De vyand heeft
een belangrijke poging ondernomen in de
fli
Belgische Ardennen, waar felle
zyn geleverd. De gevechten zyn h*»
de grens van Luxemburg.
De vijand heeft eveneens onze
geschoven stellingen aangevallen
het bosch van Warndt en de Sfei
belangrijks te melden van het
deel van het front tusschen de
de Zwitsersche grens. ir
De Duitsche luchtmacht heeft eif,
bedrijvigheid getoond, o.m. in hfld
oosten van Frankrijk. Zy werd I
door luchtafweergeschut en de liflf
ten der geallieerden. Dertig vfo
vliegtuigen werden in den loop*
dag neergehaald. Opgemerkt moeit;
dat van de Duitsche vliegtuigen, ij
en 11 Mei vernield zijn, een dei,
neergehaald door ons luchtafwee i
h
VAN MAANDAG. si
Het Fransche legerbericht vi'd
dagmorgen luidde: Jj:
In Nederland en Belgifc
vijandelijke aanvallen in krachtfc
beid, voord in het gebied van <fer
delyken sector van het Albert K»ti
schen dit Kanaal en den Beneel
alsmede in het gebied ten Zuit
van Tienen en in de Belgisch
nen. n
Aan de FranschLuxemburgse^
van Longwy tot de Moezel, vai
groote veranderingen waar te
danks de hevige bombardementen
Overigens valt er niets te mei
Gisteravond en vannacht zijn (j
colonnas door onze luchtmacht fe
men en machinegeweren bestcoktie
avond van 12 Mei werden twaalia:
vliegtuigen neergehaald. ia
Het Fransche legerbericht van k
avond luidt: 'a
De Duitsche troepen hebben
