0
Ver. van Kerkvoogdijen
in de Ned. Herv.
Kerk
Algemeene vergadering
te Utrecht
SCHOOLMEUBELE
fAKKERÏ
DINSDAG 7 MEI 1940
Kerk en Zending
Bestuur en Beheer.
Verzekeringswerk
UTRECHT. 7 Mei. Vandaag en morgen
houdt de Vereen, van Kerkvoogdijen in de
Ned. Herv. Kerk haar jaarlijksciie vergade
ring in het Jaarbeurs-Restaurant, alhier.
Zij bestaat thans twintig jaren en in zijn
Openingsrede
heeft de voorzitter, de heer J. A. Bakker
van Menaldum, lid der Tweede Kamer, op
dit feit met dankbaarheid gewezen en in
verband daarmee van een feestelijke her
denking kon in dezen tijd geen sprake
zijn verwelkomd de uitgenoodigde oud-
hoofdbestuursleden. Dan ook huldigde hij
de van cie stichting af in het hoofdbestuur
zitting hebbende heeren Ds Mr C. J. Ba r-
t 'e 1 s, W e s t e r d ij k en Vink. Voorts wer
den verwelkomd de vertegenwoordigers der
Alg. Synode, van het Alg. en Prov. College
van Toezicht, van den Raad van Beheer,
van de Federatie van Diaconieën, enz.
Na een ernstig woord over de tijdsom
standigheden heeft de voorzitter, herinne
rende aan den geweldigen arbeid, m de al-
gesloten 20 jaren in het belang der vader-
landsche kerk verricht, herdacht het in 1939
overleden bestuurslid rar van Dussel-
d o r p. De homogeniteit van het hoofdbe
stuur heeft de behandeling van den steeds
zich uitbreidenden arbeid bevorderd, in ver
band waarmee een bijzonder woord van
waardeering toekomt aan den secretaris, den
penningmeester, den hoofdredacteur van 't
Maandblad en de juridische commissie. In
zijn taak werd het Hoofdbestuur gesteund
door het medeleven der leden, als bewijs
waarvan kan dienen de blijmoedigheid,
waarmee het overgroote deel der kerkvoog
dijen de gevraagde restitutie van de ge
maakte kosten, besteed aan de actie
tegen de doodehandsbelasting,
aan den penningmeester heeft doen toe
komen. Dit gaat ver uit boven de materieele
beteekenis van deze daad.
Zeer verheugend was ook, dat de Synode
haar aandeel in de kosten van die actie
de kas der VereeiJlging heeft gestort. Voor
gesteld zal worden, om nu f 500 te storten
in de kas van het Zuiderzeefonds er
voor den kerkbouw in den N.O.-p o 1
der. Het hangt voorts van de Synode af, of
de thans opgeheven doodehands-eommissie
als schakel-commissie tusschen Synode en
Kerkvoogdijen zal voortleven. De verhou
ding tusschen de Synode en de Vereemging
is thans van den meest vriendschappelijken
aard.
Spr. wijdt ook een woord van dank
den afgetreden secretaris der Synode, Ds
den Breems. Van Ds den Breéfris heeft
men steeds de grootst mogelijke welwil
lendheid ondervonden, wanneer met hem
overleg gezocht of verkregen werd.
„Wij hebben Aiet volste vertrouwen, dat
Ds Gravemeyer, die Ds den Breems als
secretaris der Synode opvolgt, cok deze lijn
•ral volgen".
Dat de Synode geen brug geslagen heeft
tusschen bestuur en beheer, voordat
de bevoegdheidskwestie inzake de regeling
van het Beheer door haar aan de' o
gesteld, betreurt spr. in sterke mate. Wat
het vraagstuk zelf betreft, merkt hij op, dat,
dank zij den arbeid der vereeniging, de
plaatselijke verhoudingen van Bestuur
Beheer in sterke mate verbeterd zijn. Hei
onderzoek daarnaar ingesteld heeft
kelijk reeds tot resultaten geleid
De toestand der vereeniging is kernge
zond. Zelfs de pennevruchten van den
secretaris van den Bond van Predikanten,
welke zich tegen haar richten, bevorderen
den groei van de Vereeniging en daardi
wordt de eenheid in ons midden nog rots
vaster.
Belangrijk is thans de vraag:
„Hoe en op welke wijze kunnen wij er
mede voor zorgen, dat de predikants-trac-
tementen op een zoodanig peil worden ge
bracht (en we hebben hier vooral het oog
op de laagste predikants-tractementen), dat
de predikanten in deze benarde tijden voor
huiselijke zorgen bewaard kunnen blijven?
Ook in dit opzicht zou wellicht door middel
van een door de Synode in te stellen scha
kel-commissie iets gedaan kunnen worden.
Spr. wekt op, om in gemeenten, waar het
tot dusverre nog niet noodig was, om voor
den openbaren eeredienst in de Kerk te col
lecteeren, dit voortaan te doen ten b a t
van de laagste predikantstra c-
tementen. Vooral op het gebied der Kerk
geldt de koninklijke wet: „Draagt
ders lasten".
Het is te betreuren, dat een procedure
tegen doopleden tot betaling van ee
plichte kerkelijke bijdrage zoo vaak
nadeel der Kerk verloopt. Een nieuwe uit
spraak in hoogste instantie ware zeker ge-
wenscht. Misschien ligt de uitlokking daar
van in het verschiet voor de Vereeniging.
Veel meer kon nog door haar gedaan wor
den. als de prov. afdeelingen alle actief
waren. Spr. doet een beroep op het bestuur
der Kerk om zich te bezinnen op al datgene
waardoor de veelal opgeroepen tegenstel
ling tusschen Bestuur en Beheer kan wor
den teniet gedaan. De Vdderlandsche Kerk
staat in den stormhoek van Europa. Zij
keert als een schip in de branding. Mochten
de gevolgen van den oorlog de Kerk voor
nieuwe problemen stellen, zij zal daarvoor
niet uit den weg gaan. Zij heeft ondanks
den storm in de wereld nog geloof
toekomst van de Kerk van Christus, ook
voor ons vaderland.
Na de rede van den voorzitter werd het
jaarverslag door den secretaris, m
Jong van Mijnsheerenland, uitgebracht.
Hieraan ontleenen we, dat in het afgeloo-
pen jaar 23 kerkvoogdijen toetraden en één
zich onttrok. De Prov. afdeelingen
zeer actief en de commissies voor Storm-,
Brandt en Fraudeverzekering, benevens de
juridische commissie hebben veel werk
verzet.
De rekening en verantwoording van een
penningmeester, den heer C. v. Hard-
w ij k, van Tilburg, sluit in ontvangsten
uitgaven met een eindcijfer van f 23.045.48
en een batig saldo van f 8272. De staat van
bezittingen vertoonde 31 Dec. j.l. een eind
cijfer van f 16.966.63.
Als hoofdbestuursleden zijn her'-o-m de
heeren S. K. W e s t e r d ij k, C. Roeter-
d i n k en rar M. C h. de Jong.
Hierna was aan de orde het referaat van
mr G. V i x s e b o x s e, van Almelo, over
Bestuur en Beheer.
een herinnering aan wat er gist in de
kringen van „bestuur en beheer" merkt spr.
op. dat de Synode na de schrapping van de
laatste alinea van art. 65 van het Alg. Regl.
teruggevallen is in de sfeer van 't positieve
wereldlijke recht. Het gaat er nu over, of de
Ned. Herv. Kerk, die als trouw getuige haar
Heer en Koning Jezus Christus wil belijden
haar geestelijke en stoffelijke belangen
zelf de regels mag vaststellen, die daarvoor
zullen gelden.
En die vraag moet bevestigend beant
woord worden, doch voor de concrete uit
werking van dat antwoord is een juist be
grip van de structuur der Ned. Herv. Kerk
noodig.
Heeft men dit, dan is duidelijk, dat de be
heersorganisatie haar fundeering moet heb
ben in de plaatselijke bestuursorganen
die de gemeenten zelf daartoe aanwijzen.
Bestuurs- zoowel als beheers-erganisatie
hebben dezen grondslag noodig.
Wat nu de geestelijke belangen betreft is
het in orde, doch de stoffelijke belangen
•orden plaatselijk verzorgd door de
beheersorganen, de algemeene stoffelijke
belangen worden thans door de Synode ver
zorgd en door wie zij daartoe gelieft aan te
wijzen.
Dat is scheef en die scheefheid is toe te
schrijven aan allerlei historische invloeden,
zoowel op staatkundig als kerkelijk terrein.
Over het Reglement op de predikantstrac -
tementen heerscht, zoo vervolgt spr., nog
veel misverstand. Het bestuur heeft byv. het
beheersterrein beireden toen het regelen
maakte voor de bijdragen der gemeenten
een Centrale kas, toen het een Raad
Beheer en een Raad van Beroep in
stelde en een huishoudelijk reglement voor
dien Raad van Beheer gelastte te maken.
hulp van den burgerlijken rechter kan
hierbij piet baten.
En de Vereen, van Kerkvoogden voelt er
niets voor ten overstaan van den wereldlij
ken rechter een oude en versleten organi
satie in stand te houden en daarbij een bij
drage te leveren voor de verdere verstarring
en saecularisatie der Kerk.
Goed werk kan alleen gedaan worden in
dien èn Bestuur én Beheer in onderlinge
samenwerking elk op eigen terrein
e eigen fouten willen her-
De beheersorganisatie wil geplaatst wor
den voor haar volle taak, dat is de bijzon
dere taak der plaatselijke verzorging van
den Eeredienst en de Algemeene taak der
verzorging dei Algemeene stoffelijke be
ngen der Kerk.
Daarvoor is noodig een concrete o r-
an is a tie van het Algemeen beheer.
Voorts is er noodig een algemeen
beheerskantoor, voor het beheer der
fondsen voor zwakke en nieuwe gemeenten,
voor de generale kas, voor de ünantieele
regeling der vacatures.
Ook mag de vraag gesteld worden of d e
inanciering der Zending niet
aan dit kantoor moet worden toevertrouwd.
Vaststaat in elk geval dat de plaatselijke
gemeenten voor dezen arbeid verantwoord -
delijk zijn.
Het gaat niet om de macht der beheers
organen, ook niet om de positie der ver
eeniging van Kerkvoogdijen, het gaat om
het heil onzer Kerk.
En mocht uit den gemeenschappelijken
arbeid van bestuur en beheer een her
boren Kerk te voorschijn komen, laat dan
een algemeene Kerkelijke wet de nieuwe
organisatie worden vastgelegd, opdat zij
stand gehouden en bewaard blijve voor
komende geslachten.
voogdijen bevestigend geantwoord, terwijl
in pl.m. 75 gemeenten kerkeraadsleden
waren, die tevens notabel zijn.
Ook hier is dus in ongeveer 50 pet der
gemeenten contact door de zgn. personeele
Als het onderzoek is afgeloopen, zal in
den loop van den zomer daarover een uit
voeriger rapport verschijnen en zal daaruit
blijken, dat de plaatselijke samenwerking
tusschen bestuur en beheer over het alge
meen goed is en dat men zich meer dan
eenmaal moet bedenken, om daarover, ter-
wille van een fictie en een enkele uitzon
dering, reglementair andere regelen te stel
len dan thans uit de praktijk en uit ervaring
over het beheer der kerkelijke goederen
gegroeid zijn.
Mededeelingen van den Secretaris
i dit referaat te Almelo, heeft de
secretaris eenige mededeelingen gedaan
over het onderzoek naar de verhoudingen
ter plaatse tusschen bestuur en beheer.
De eerste vraag betreft de plaatselij kever-
houding tusschen den kerkeraad, den
redikant en de kerkvoogdij.
Daarop zijn ongeveer 700 antwoorden in
gekomen, waaruit blijkt, dat die verhouding
zeer goed of goed is, in 15 gevallen was de
verhouding matig en in 7 gevallen slecht of
zeer slecht.
Een volgende vraag betreft het houden
van een gecombineerde vergade
ring tusschen den Ke'rkeraad en
de Diaconie en uit de ongeveer 725 in
gekomen antwoorden blijkt, dat die gecom
bineerde vergadering in ongeveer 400 ge
vallen plaats heeft, hoofdzakelijk bij be
langrijke beslissingen, als vacature, ver
pachting, rekening en verantwoording, kerk
restauratie, pastoriebouw, hoofdelijke om
slag enz.
Hieruit blijkt dus, dat de gecombineerde
vergadering nog niet zoo ingevoerd is als
het hoofdbestuur voor een goede verhou
ding tusschen bestuur en beheer wel zou
willen zien; dit is slechts in ruim 50 pet der
gevallen.
De dérde vraag betreft een informatie
naar een andere wijze van samenwer
king tusschen Kerkeraad en
Kerkvoogdij, en het blijkt uit de daar
op ingekomen antwoorden, dat er in 125 ge
vallen een officieuze samenwerking bestaat
doordat men bijv. een contact-commissie
heeft, of Zondags zoo noodig na de preek
een praatje met elkander heeft over ver
schillende zaken.
Een andere vraag onderzoekt in hoeverre
de predikant de vergaderingen
der kerkvoogd ij b ij woont, dan wel
of hij adviseerend lid is- Het blijkt, dat de
predikant in ongeveer 300 gevallen de ver
gaderingen der kerkvoogdij bijwoont of ad
viseerend lid is; het komt ook herhaaldelijk
voor. dat de plaatselijke predikant voorzit
ter of secretaris der kerkvoogdij is, zelfs
komt 't voor, dat hij de eenige kerkvoogd is.
De kleinste helft der kerkvoogdijen heeft
dus den plaatselijken predikant als gast in
haar vergaderingen.
Ook is gevraagd of er in het algemeen
een vertrouwenssfeer tusschen
den kerkeraad en de kerkvoogd ij
in een bepaalde gemeente bestaat. Ongeveer
600 kerkvoogdijen antwoordden daarop, dat
die vertrouwenssfeer bestaat, terwijl er pl.m.
100 antwoordden, dat Kerkeraad en Kerk
voogdij los van elkaar werkten en er onge
veer 25 antwoordden, dat er geen vertrou
wenssfeer was.
Uit de vraag of er in een bepaalde ge
meente personen zijn, die tegel ij k lid
van den kerkeraad en van de
kerkvoogdij zijn, is door pl.m.300 kerk-
CHR. GEREF. KERK
Tweetal: Te Drachten, D. Biesma te
Drogeham en J. Tijones Jr. te Nunspeet.
NED. HERTV. KERK
Beroepen: Te Reuniragen c.a., cand, J.
H. W. Dickhout te Amsterdam. Te Lol-
lum, W. Wilman te Leltelbert.
Aangenomen: Naar Winsum (Gron.)
A. Veldkamp te Tolbert. Naar Vledder,
A. M. Brouiwer te Engelen (N.B.).
Bedankt: Voor Tjerkgaast c.a., (toee.)
A. M. Knottnerus te Ee (Fr.). Voor Burg-
werd c.a. (toez.), R. Bajl te Eimmer Compas-
cuum.
AFSCHEED, BEVESTIGING, INTREDE
Alkmaar
Na bevestiging door Ds. J. C. Terlou
van Garderen met een predikatie over Rom.
12 llm., heeft Ds. J. D. Kleijne, geko
men van Oud-Beijerland, Zondag zijn in
trede gedaan bij de Ned. Herv. Kerk te Alk
maar, sprekende over 2 Petr. 1 19. De
nieuwe leeraar werd toegesproken namens
den kerkeraad door Ds. J. H. W. W a
en namens de ringcollega's door Ds.
K i e b o o m van Bergen.
Eefde-Gorssel
Na Zondagochtend door zijn voorganger
Dr^ H. N. Ridderbos van Rotterdam-
Gharlois bevestigd te zijn met een predicatie
naar aanleiding van Matth. 28 vs. 1820,
heeft Ds. E. J. Oomkes uit Groningen,
voorheen hulpprediker te Apeldoorn,
middags intrede gepreekt over 2 Cor.
Namens den kerkeraad sprak de heer H.
R. J. Hassink en namens de classis Ds.
C. A. van Nood.
Tricht
Het was Zondag j.L een blijde dag voor
de Ned. Herv. Gemeente ven Tricht,
na een 5-jarige vacature, weer een eigen
predikant mocht ontvangen in cand. M.
Krop, gekomen van Rotterdam. De beves
tiging geschiedde door Ds. F. J. Kr
der van den nieuwen leeraar, naar aanlei
ding van Jac. 5 17a. Des middags deed Ds.
Krop zijn intrede, met als tekst Ps. 87 37
Na de verschillende toespraken, werd h
toegesproken door den praetor van de Rin;
den burgemeester, den heer van 11 e r s o
en den consulent, Ds. Roubos van Culem-
borg, die Gez. 96 deed toezingen. De ge
meente toonde op ondubbelzinnige wijze haar
blijdschap, dat de tijd der herderloosheid
voorbij was.
Wierin&erwerf
Zondag j 1. deed de derde Geref. predikant
rijn intrede in de Wieringermeer. Cand. H.
van Twillert, die voorheen de Geref.
Kerk te Wieringerwerf als hulpprediker
diende, werd bevestigd tot Dienaar des
Woords door Ds. S. de Vries van Medem-
blik, met een predikatie over 2 Cor. 4
Aan de handoplegging werd mede deelge
nomen door Ds. D. Hoek, em.-pred. te Hil
versum.
Ds. van Twillert deed zijn intrede met een
predikatie over 2 Cor. 5 1820: „De be
diening der verzoening". Ie de oorsprong;
2e de inhoud; 3e de vervulling erva
Twillert werd toegesproken door ouderling
K. H. Mollema. namens kerkeraad en
meen te, wethouder de Graaf namens B.
W„ Ds. D. Hoek, namens de LJselmeer
Deputaten, Ds. C. v. d. Vliet, namens de
classis Enkhuizen, Ds. L. J. Goede,
de Geref. kerk van Slootdorp en Ds. S. de
Vries, als bevestiger.
Velen uit den geheelen Wieringermeer
toonden hun belangstelling.
Ds. J. P. STEINZ
Ds. J. P. S t e i n z, de nestor der Ned
Herv. predikanten te Goes, heeft tegen
October as. eervol emeritaat aangevraagd.
Ds. Steinz werd in 1875 geboren en
eandidaat in Gelderland, om op 4 Febr. 1900
te Stavenisse het predikambt te aanvaarden.
Vandaar vertrok hij 5 April 1908 naar zijn
tegenwoordige gemeente.
Ds. Steinz is o.m. secretaris der inspectie
van de Vereen, voor Chr. Volksonderwijs.
IN MEMORIAM Ds. H. D. DRENTH
Zondagmorgen j.L was het in de Stich
tingskerk te Wolfheze een plechtige en ont
roerende ure. De geestelijke verzorger der
Stichting. Ds. W. Bech, herdacht zijn voor
ganger, Ds. H. D. Dren.th, die Zaterdag
j.L plotseling overleden is.
Vanaf de opening der Stichting „Wolfheze'
(1907) tot 1928 was dë overledene haar
geestelijk verzorger. Ds. Drenth was vertrok
ken; steeds was de herinnering en de
hank-elijWheid bij velen aan hem nog leven
dig. Het plotseling verscheiden van dezen
herder en leeraar ging dan ook als een ont
roerende schok door de bewoners van Wolf
heze.
Ds. Bech bepaalde rijn gehoor bij Hebr.
13 7 en 8: „Gedenkt uwer voorgangeren''
le In welk opzicht en als hoedanig wij aan
hen zullen gedenken; 2e Hoe wij dit op zijn
best zullen doen; 3e Waarom dit zoo nood
zakelijk is.
Opgemerkt wordt nog. dat Ds. Drenth ii
1-928 afscheid preekte naar aanleiding
vers 8: .Jezus Christus is gisteren en heden
in der eeuwigheid".
VEREENIGING TOT CHRISTELIJKE VERZORGING VAN geestes. EN
£tNUW£ItKEN
PSYCHIATRISCHE- EN NEUROLOGISCHE
KLINIEK. Valerlu.pl.ln, Am.t.rdam, le. 1. en to U
OCKENBURGH-KLINIEK. ioo.duine»
SANATORIUM „DE HOOGE RIET Em.ia
KLINIEK „NEDER-VEL UWE" ttoiih.te to u.
NOORDER-SANATORIUM Zuidlarea to ki
Stichtingen»
„VELDWIJK" ie Irmela I» te en Se klam
„BLOEMENDAAL" te Loo.dum.a to klam
„DENNENOORD" <e Zuid) area, to ld as ie
„WOLFHEZE" ie WoUhexe. Se klam
„VOGELENZANG" te tonnabroak. Se kkzne
Aanvragen le nebten tot den Geoee.heer-Directeuz.
Vastenavondvuren naar het Noonr
oultuurgrens te doen hebben, wa"
tiging is van het vermoeden, reejpei
Gennep geuit. Misschien, zegt t|<
zijn de Vastenavondvieren een.
meinsch voorjaarsgebruik, dat vef
met de Romeinsohe Lupercalia. jj"1'
constateert 'hij een duidelijke flij
met de Paaschvuren in Noord'-N,
ardwest-Duitschland. Hier 1
natuurlijke oorzaken aan ten gr»""
gen: de lente komt in het Zuid
Vastenavond gaat aan Pasbh
Het zou d: moeite waardi ayjn. d
eens te onderzoeken.
:ven. De diplomatieke vertegenwoor-
g van Portugal bij het Vaticaan wordt
een ambassade verheven. Het
Vaticaan zal bij de benoeming van bisschop
pen den naam van den eandidaat aan de
Portugeesahe regeering voorleggen om te
of ge
bez
politiek gebied besta
CLASS. ZENDINGSDAG ZUID-HOLLAND
ZUID
N-aar wij vernemen zal de Classicale Zen-
ddngsdag der Geref. Kerken Zuid-Holland
(Zuid) gehouden worden op Woensdag 26
Juni a.s. in Zomerlust te Kralingen. Nu het
bekende Chr. Nat. Zendlngsfeest dit jaar
wegens de tijdsomstandigheden niet zal ge
houden worden, wordt verwacht dat de
plaatselijke en gewestelijke Zendingsdagen
;s te meer zullen worden bezocht.
FEDERATIE VAN DIACONIEËN
Conferentie te Luntercn
De 22ste conferentie der Federatie van
Diac. in de Ned. Herv. Kerk zal plaats vin
den van 1517 Juli te Lunteren, onder lei
ding van Prof. Dr J. R. Slotemaker de
De volgende onderwei-pen zullen
aan de orde komen:
„Vragen op diaconaal gebied, welke ons
thans bezighouden" (door D. G. P. M u 1-
i ard en W. J. Hemmes).
„Moet de Kerk blijven zorgen voor de
behoeftige leden der gemeente of moet deze
taak aan de Overheid overgelaten worden?"
(door Dr H. J. Honders, Wassenaar).
„Vormen van hiulpverleening aan kleine
zelfstandigen" (door P. A. van Aggel
Leiden).
„Hoe ik diaken werd en wat ik in
werk ervaar" (door Dr L. M. v a n E
Staathuishoudkunde en de statistiek (Kx) op
4 September.
Het mondeling gedeelte van deze examens
zal worden gehouden in October, November
en December.
Aan hen, die het examen in de theorie
onderwijs en opvoeding (akte Q) wenschen
af te leggen, zal hiertoe de gelegenheid gege
ven worden in December.
Zij, die zich aan deze of één- dezer exa
mens wenschen te onderwerpen moeten vóór
I Juli een aangifte-formulier aanvragen -bij
den heer M. van der Weyst, inspecteur
het middelbaar onderwijs in de lste
inspectie te 's-Hertogenbosch. Nadere bij
zonderheden bevat Staatscourant no. 86.
EXAMENS ONDERWIJZER (ES)
- minister van onderwijs brengt ter ken-
dat het schriftelijk gedeelte van de ir
1940 af te nemen examens akte onderwij-
(es) zal plaats hebben op 4 en 5 Juni as.
dat de mondelinge examens op 17 Juni d.a.v
zullen aanvangen; dat de commissie, met het
afnemen van deze examens belast, zal zitting
houden te Utrecht; dat zij, die zich aan dit
len werschen te onderwerpen, zich vóór
II dezer gelieven aan te melden bij den voor
zitter der commissie, den inspecteur van het
1-ager onderwijs in de inspectie Apeldoorn, J.
den Har tog te Apeldoorn.
Ove
n).
Evenals verleden jaar ligt het ook thans
in de bedoeling een praatavond te houden,
waarbij practische vragen ter sprake zullen
komen.
Ds F. C. Bosboom, Hillegersberg,
M. Hons en. Cats, Dr M. H. A. L.
Valk. Wijngaarden en Ds D. Vis.
Deventer hebben toegezegd een overdenking
te houden, terwijl het in het voornemen
e ditmaal te maken naar „Het
Hoogeland" te Beekbergen.
VEREEN. VAN ORGANISTEN
GEREF. KERKEN
De Vereen, van Organisten bi
Kerken houdt Zaterdag 18 Mei h»
g&dering in „Het Kasteel van J
Utrecht, onder voorzitterschap
heer Jac. Kort. jc!
In de morgenvergadering zullfcl
delijke zaken behandeld worden^
dagvergadering spreekt Mr A.
den praktischen kant van hetu'
den organist in den eeredienst. f
der jaarvergadering zullen dc hre
lig. Vetter en Milo het orgel v1'
derkerk te Utrecht bespelen.
VIJFTIGSTE STERFDAG v;
VINCENT \c\
HOOGE VELUWE, 8 Mei. Op F
zal het vijftig jaar geleden zijn, f
Gogh te A uivers-sur-Oise iso
Naar wij vernemen bestaan er He
den 5hsten sterfdag van den grou,
landschen schilder <»p plechtige v
denkon in het Rijksmuseum Krc
in het nationale park „De Hoon*1
de plaats, waar de grootste colle<?L
erk is ondergebracht. Binnend!
er de plannen nadere niededeetx
den gedaan.
EXAMENS
i P. J. Kuitei
irsltett. Doi
mberg te Di
ide hoofdvi
nff, Lelde
Den Haa
de heeren
Apotheken* anal*
s lieer L. J. Ket
v. d. Goot, An
A. Doornboseh, Vet
om; H. M. Go.
-st; M L Kooltj
thoonG Loning
M G Pot
ird; M. E. Wlllei
HET VATICAAN EN PORTUGAL
Uit Rome meldt het D.N.B., dat tusschen
het Vaticaan en Portugal een concordaat is
onderteekend.
In het concordaat wordt bepaald, dat de
R.K. kerk en haar vëreenigingen in Portugal
ails rechtspersoon worden erkend. Verder
woixlen de kerk de goederen, welke haar bij
de sdheiding van kerk en staat werden ont
nomen en welke tlhans nog eigendom zijn
van den staat, grootendeels terug-
ONDERWIJS
ONDERWIJSBENOEMINGEN
Middelburg. Chr. Burgerschool L.O.
en U.L.O. Tot tijdel. onderwijzer de heer P.
Geelhoed, vakonderw. Ohr. U.L.O. school
Paterstraat te Arnhem.
Rotterdam. Eloutschool a-fd. Mulo. Tot
onderwijzer de heer R. D. Leenman, kw.
m.a. Dr. Kuyperschool te Rotterdam.
Siegerswoude. Chr. school. Tot hoofd
de heer O. O 11 e n s, onderw. aldaar.
L. VAN DE KAMP
Op 9 Mei as. zal het 40 jaar geleden rijn,
dat de heer L. van de Kamp, hoofd der
Hervormde school te Bennekom zijn onder
wijzersloopbaan begon als onderwijzer aan
een openbare school te Nijkerk. Na nog
aöhttal jaren het openbaar onderwijs
Zei6t te hebben gediend ontving de heer van
de Kamp in 1912 de benoeming tot hoofd
van de openbare school te Bennekom. Toen
deze school in 1920 werd omgezet in
Hervormde school, verzocht het bestuur hem
de leiding hiervan op zioh te nemen. De ju
bilaris, die in Bennekom een geziene per
soonlijkheid is. wil dit jubileum slechts in
familiekring gedenken.
CHR. SCHOOLKWESTIES
Te Vlaardingen
Bij Kon. besluit is ongegrond verklaard
het beroep, ingesteld door het bestuur der
ver. tot het verstrekken van L.O. op Geref.
grondslag, te Vlaardingen, tegen het besluit
van Gedep. Staten van Zuid-Holland tot on-
gegrondvcrkiaring van het beroep v^n den
appellant tegen het besluit van den Raad
der gemeente Vlaardingen, waarbij mede
werking voor de stichting van »en bijzondere
school voor gewoon lager onderwijs te Vlaar
dingen is geweigerd.
Te Monster
Eenigen tijd geleden besloot de Gemeente
raad van Monster afwijzend te beschikken
op een verzoek om financieele medewerking
voor het bouwen van een nieuwe Chr. school
ter veiwanging van het oude gebouw aan
den Rijnweg. dat in vervallen staat was ge
raakt. Het bestuur der schoolvereeniging
ging van deze beslissing in beroep bij Ged.
Staten, welk college het Raadsbesluit ver
nietigde en alsnog de financieele medewer
king gelastte. De Gemeenteraad heeft thans
beslpten, zich bij de -beschikking van Ged.
Staten neer te leggen.
NEDERLANDSCH INLAPLAND
In The National Geographic Magazine
sCtoreef Clyde Fisher een artikel over de No
maden van Lapland.
De schrijver bezocht te Ju-kkasjarvi een
Lappenschool en zag daar op een bord staan:
Leve de Lappen!
Op zijn vraag hoe dat Nederlandsche op
schrift daar kwam, deelde de onderwijzer
hem mede. dat dit door Prinses Juliana er oy
was geschreven, toen zij met haar Koninklij
ke moeder eens een bezoek aan die plaah
bracht. Hii vond het zoo aardig, dat hij eer
foto van het bord maakte en later afdrukjes
aan den onderwijzer zond ter uitdeeline aan
zijn leerlingen.
AKTE EXAMENS M.O.
De minister van onderwijs brengt ter ken
nis dat het schriftelijk gedeelte der examens
M.O. in de gronden der gemeente, provin
ciale en staatsinrichting van Nederland
(Kxl) dit jaar zal worden gehouden op 3
September het schriftelijk gedeelte der exa
mens ter verkrijging van een akte in d<
FIRMA J. ROTHUIZEN Zn., HEELSUM bij ARNHE
WETENSCHAP EN KUNST
VOLKSKUNDE
In Noord-Nederland moet men zich haas
ten, zei enkele jaren geleden een bekend
Vlaamsch folklorist tegen ons, anders
men niet voldoende overblij'CseLen meer vin
den op het gebied dat in de eersie plaats de
aandaoht van de folkloristen trekt, om
voor de wetenschap voldoende aan te heb
ben als materiaal. Wie de laatste dertig of
veertig jaar meegeleefd heeft zal de
heid hiervan erkennen. Vóór de oorlogsjaren
1914—1918 kon men nog heel vaak
schen ontmoeten die nog nooit van hun dorp
waren weggeweest, of die hoogstens een der
naastbij gelegen dorpen of stadjes wel eens
hadden bezocht. Jongelui kwamen haast niet
uit him geboorteplaats vandaan. Maar de vo
rige mobilisatie schudde alles door elkaar
de toeneming van het verkeer en de gemak
kelijkheid waarmee men per fiets, auto of
bus zich kan verplaatsen, maakte dat de ge
ïsoleerdheid verdween en een nivellerings
proces intrad, dat snel een ravage aanrichtte
in het oude en overgeleverde. De radio kon
aan. dat proces slechts nog te intensiev
werken. Zoo trof het ons dezer dagen dat
een oude F-riesche dame waarvan we wisten
dat ze vroeger met moeite het geld voor
gouden oorijzer had bijeengespaard, dat oor
ijzer op haar oude dag weer had afgedankt,
en thans haar grijsheid als een sierlijke
kroon ten toon spreidde.
Met de voortschrijdende nivelieering
echter ook het verlangen opgekomen om van
het romantische oude nog iets te .behouden.
De mensch hangt veel meer aan het verleden
dan hij zichzelf gewoonlijk bekennen wil,
de menschheid is al precies als de enkeling.
Wat in dit opzicht de heer D. J. v i
Ven gedaan heeft is bekend genoeg.
De volkskunde een woord waaraan men
tegenwoordig boven „folklore" de voorkeur
geeft is tot een wetenschap geworden. En
wetenschap eisoht systematisch verzamelen
en werken. Tegenwoordig geschiedt dat op
zulk een wijze dat men een overvloed
materiaal krijgt, en daaruit z'n conclusies
opbouwt.
Bij wetenschappelijk werk zijn tijdschrif
ten onmisbaar. Daarin bunnen de werkers
hun resultaten publiceeren en met elkaar
van gedachten wisselen. Vroeger had men
op dit gebied het Nederlandsche Tijdschrift
voor Volkskunde, dat vele jaren lang onder
leiding heeft gesta.an van Victor de Meyere,
die in het laatst van 1938 is overleden. Ook
had men „Eigen Volk". Doch deze tijdschrif
ten zijn thans opgevolgd door
kunde",*) 'waarvan de ondertitel luidt
JJriemaandeLijksch tijdschrift voor de studie
van het volksleven". Onlangs is 't eerste
mer verschenen van de eerste jaargang, dat
wordt aangeduid als een „Nieuwe reeks". In
dit nummer schrijft Prof. Jan de Vries
woord ter inleiding, waarin hij een tweele
dige taak voor zich ziet: het bereiken van de
vakman zoowel als van de leek. Dat is juist
het mooie van de folklore: zij is een weten
schap die geen opsluitin? kent in een ivoren
toren, maar rij heeft telkens de samenwer
king noodig van de denkende hoofden en de
breede lagen der bevolking. Zonder deze
laatste zou rij niet kunnen bestaan. Vooral
niet nu men met vragenlijsten in staat
enorm veel op vrij gemakkelijke en e<
dige wiize bijeen te brengen. Daardoor hoopt
men ook binnen enkele jaren de atlas voor
de Nederlandsche volkskunde gereed te heb
ben.
Ook kunnen in dit tijdschrift de resulta
ten van het onderzoek door de vabmensch
worden gepubliceerd. Want. zooals Prof.
Vries zegt. de Volkskunde is een jonge
tenschap, die nog voortdurend in gisting
Daardoor zal er voorloopig geen gebrek aan
stof zijn.
In dit eerste numimer vindt men nog ver
schillende bijdragen van bekende folkloris
ten, o.a. ook van Prof. Dr. P. d e K
hooeleeraar te Gent, over de Vastenavond-
vuren in Oost-Vlaanderen, waarin hij con
cludeert dat we met de afbakening van de
R
De moord te DeL-
Nog geen spoor van den
DELFT, 7 Mei. Hoewel het {J
dagen geleden is, d'ait de
Jingverpleegster Mej. G. Meiaar
terdam werd vermoord en de
krachten inspant dit misdrijf c
is men er nog niet in g?1
spoor van den dader te vindeie
komen bij de Delfteche politie?1!
lichtingen binnen van pcrsonie^
nen aanwijzingen van belande
i. Meestal blijken deze eclW
loos te zijn voor het onderzoekt
•el bij de politie bericht ingr
door een automobilist om kwel
den nacht van Vrijdag op Z{
militair is gezien in de omge\
plaats, waar het misdrijf plaa»,
soldaat was zonder kepi of vel\g
zijn nabijheid lag een fiets. 11^
nog niet is uit te maken of T
met den moord uitstaande hel
politie haar volle aandacht aP1
liet onderzoek in deze duistere10
met kracht voortgezet. 2
In den loop van Maandag i#1
lijk overechot van het slachtof*
justitie vrijgegeven. De bcgraflf
plaats Woensdagochtend 11 uitt
het woonhuis der familie M. ie
loostraat 63 te Rotterdam op d^
Begraafplaats Crooewijk aktaaiji
Buitengewoon politieblad n
DEN HAAG, 7 Mei. In verf
moord op de 26-jarige verpleeg)0
nieuwen Rijksweg Rotterdam—P
een buitengewoon politieblad 0
waarin de eomimiissaris van pol2
nog een beschrijving geeft fa
dat in J
offer is geweest
vermist. Is
Het taschje was van bruin tl
leer, lang ong. 30 cM., breed b
voorzien van 2 ledeccn handt
nikkelen ringen aan beide kl2
tigd, ritssluiLiner, 4 nikkelen L
de onderzijde. Dc tasoh is nie^
is grof afgewerkt. De inhoud i
bestond uit een ongemerkt za;c
mede uit een bruinlederen p_
met ritssluiting, vermoedelijk^
ongeveer f 6.35.
De Minister van Sociale Zakj'
de jremeeptebesturen medegedeor
als het vorige jaar. ook voor 19*e
in den vorm van kleeding. dekkéi
sel kan worden verstrekt aan t
en tewerkgestelde arbeiders en p
de zg. groep B vallende kleine|j
kers en tuinbouwers. De gomecL
deze extra-hulp in aanmerking
komen, moeten uiterlijk 1 Juli"
vraag daartoe aan het dopartei
cialc zaken indienen. ëi
le
BOND VAN GEREF. VRCe
VEREENIGINGEN,
De komende Bonds^
Naar wij vernemen zal Dr.
den 12 Jnni as. te RotterC
den Bondsdag van den Bon
Vrouwenvereenigingen in Nr
rede houden, getiteld: ,,De (K
over en de ongerechtigheid in v<
Gistermidag is het s.s. „Vecf"
HollandAmerikalijn van New
terdam aangekomen. Gisterave
s.s. Drechtilijk" van dezelfde
van New Orleans gearriveerd
hadden ongeveer twintig P'
boord. De lading bestaat uit si
