|Hrm»r gritedff (üoumut
Hmmmmmm
Dagelijks verschijnend Nieuwsblad voc r Leiden en Omstreken
Bezetting van Andalsnes
Engelsche vloot heeft
geallieerde troepen van
de kust weggevoerd
-AD I
«n onncmentspniS:
o° vaa' kwar,aa' 10 Leiden en i" plaatsen
vaar een agentschap gevestigd is 2.35
i Mei. Co per post 2.35 portokosten
leid, br« -
drlivcn.week0.18
to Wor<1 het Buitenland bij wekelijksche
30 Ap:ending4.50
zendins5i5°
■hLIA ^"eS vooru'll5ela''n8
la in eese nummers 5 ct. met Zondagsblad 7'/j ct
rs. 30 A
ges
en sede
ft geleg
Sekr
Andalsnes
jRS Duitsche handen
PRIL
Bureau: Breestraat 123 Telefoon 22710 (na 6 uur: 23166) - Postbox 20 Postgiro 58936
VRIJDAG 3 MEI 1940 21e Jaargang
Sfobertentitpriptn:
Van 1 tot 5 regels 1.17'/»
Elke regel meer0.22'/a
Ingezonden Mededeelingen
van 1-5 regels2.30
Elke regel meer0.45
Voor het bevragen aan 'I bureau
wordt berekendƒ0,10
N°. 6112
ïedeeling in het Duitsche legerbericht
,nstr£e^dalsnes na een zeer snellen opmarsch
Doeabutsche handen is gevalle en dat het
eworpen Engeische expeditiecorps,
ik oorspronkelijk ook aldaar was aan
skomen, zich overhai-t wederom heeft
ïeept, heeft haar bevestiging gevonden
JTEjeen de Br.tsohe premier Chamberlain
1 Uitrent in het Engelsche Lagerhuis
verklaard. Daarmede is een nog on-
1940. oht spoedig einde gekomen aan
en geallieerde pogingen, om in Midden
egen door middel van troepen-ont
Haeckengen aan het Noorsohe leger een ste-
ritje ru&ge-teun bieden. De andere
1. de Gieming, welke wij hierbij op het oog
a Marti, werd nabij Namsos in het werk
55," <*1; zij heeft geallieerde troepen een
eegs naar het zuiden doen oprukken,
Rex'ire bevin<*en zic^ n°g steeds bij Stein-
stabij de Trondhjem-fjord, zonder dat
Vima3ver hun verdere operaties veel sub-
Henïels te weten komt.
ir eïi Noord-Noor wegen aangaat is Narvik
Ba„ roote punt, waarrond de aandacht zich
Adcor^trekt. De Duitichers houden nog im-
haven en de omgeving daarvan
SneTs terwijl de Britten haar van de
en vanaf de noordzijde over
Ziedaar alles, wat men
indrikf'an te hooren krijgt.
Chamberlains zeer sobere toelichtin-
vertnp het Noorsche krijgsgebeuren, zooals
;ze aan de Engelsche volksvertegen-
iiging verstrekte, is wel een ding met
r en k duidelijkheid gebleken, namelijk, dat
st ,de overmacht der Duitsche luchtvloot
téma-ïen geallieerde expeditie, die ook uit
•en hoofde zeer moeilijk en rkikant
worden geacht, een overhaast einde
>'mit; maakt. Het is den Britten niet gelukt,
!e^ zij aan land waren gekomen, zich vol-
ina^^e tegen de Duitsche luchtraids te be-
ischaimen. De vraag moet worden geopperd,
vliegtuigmoederschepen der Engelsche
Vriehe, waaroveir deze toch in vrij aan-
ijk aantal besohikt, niet aan den strijd
""en deelgenomen, door aan de Engel-
iulipiloten de beschikking over behoorlijke
ende vlliegvelden aan te bieden. Deze
eu jtie houdt, gelijk men zal begrijpen,
nauw verband met een andere, namelijk
3astlrn moderne marine inderdaad in staat
r. ."van een moderne luchtmacht afdoende
hoofd te bieden. Zoo zulks het geval
zou het ook doenlijk moeten zijn ge-
deze verankerde moederschepen met
van marine-defensie te omgeven,
eers.e de luohtafweer kon verzorgen. Met
>T: .'dergelijke gecombineerde actie zijn de
^Een^eerde troepen te land derhalve of niet,
onvoldoend gebleken mate beschermd.
ons, daar de gegevens uit den
der zaak geheim blijven, moeilijk
in deze aangelegenheid verdiepen, en
m dan ook niet verder gaan dan de ge-
°v^ctrekking, dat van het vloot-overwicht
v. Tin luchtmacht in deze historie in ieder
Naui niets is aan den dag getreden. Voor
e; gaande consekwenties willen wij ons
ïr vooralsnog hoeden,
n andere verrassende factor in dit
.-Noorsch gebeuren is, dat de duur der
v<%ohe expeditie via Andalsnes zoo kort
nauwelijks enkele, weken. De
roept onwillekeurig dé herinnering
Geeian een andere geallieerde landingspo-
v, tijdens den vorigen oorlog ondernomen
oG?e Dardanellen. Op 15 Februari 1915
I deze in de legerberiehten gemeld als
Ra? het eerst te zijn op touw gezet; op 25
werden de eerste troepen aan wal
ico,t en het uitvloeisel daarvan was, dat
maand later, nl. op 23 Mei, Italië aan
geallieerden kant mede ten oorlog trok,
"Zu!at het aan die zijde meende, voordeelen
•Uanen behalen. Langen tijd hoorde
iler over dit krijgsgebeuren uiterst weinig
er;r, totdat op 20 December van hetzelfde
de melding kwam: Alle troepen zijn,
k de artiillene en de voorraden, met goed
naar een ander gevechtsterrein over-
ïes Daarmede was het Gallipoli-avon-
r geëindigd. Het zijn bijna dezelfde be-
waarmee Chamberlain thans in
««Lagerhuis het échec van Andalsnes
i;^t ^-ona gedaan. Toen lag aont-r deze
,pijre data een Diocdige tragedie der gc^l-
Udfn verborgen; te lang had men uit
Duitschers melden:
Ook de lijn Oslo-Bergen in
Duitsche handen
Het opperbevel der Duitsche
weermacht heeft gister meege
deeld:
Bij de rustelooze achtervolging
van de in wilde vlucht terugtrek
kende Engelschen hebben de Duit
sche troepen Andalsnes bereikt,
en aldaar des middags om 3 uur de
Duitsche oorlogsvlag geheschen.
Het communiqué van het Engel
sche ministerie van oorlog zegt
daaromtrent:
De troepen der geallieerden,
welke de laatste dagen ten zuiden
van Tronthjem operaties hebben
uitgevoerd, welke ten doel hadden
den vijandelijken opmarsch te ver
tragen, zijn thans, na vele vijande
lijke aanvallen te hebben afgesla
gen, teruggetrokken, met het oog
op de steeds toenemende sterkte
van den vijand.
De geallieerde troepen zijn met
succes te Andalsnes en de andere
havens in de nabijheid op de sche
pen tèruggetrokken. Dit geschied
de ondanks de pogingen van den
vijand om deze havens en de ver
bindingen door actie uit de lucht te
vernietigen.
In het gebied van Narvik duren
de operaties voort en zijn detache
menten in contact met den vijand
geweest.
Uit Namsos valt verder niets te
vermelden.
Zuid-Noorwegen thans vrijwel in
Duitsch bezit
Omtrent het verloop der krijgsvcrrichtin
gen verneemt het Duitsche Nieuwsbureau
nader, dat de Duitsche troepen langs den
spoonvog OsloBergen een zwaren strijd
hebben moeten leveren om de vijf K.M.
lange tunnel bij Myrdal. Daar een omtrek
kende beweging niet gemaakt kon worden,
werd tot den aanval op de sterk verdedigde
tunnel overgegaan. Ondanks het taaie verzet,
van den tegenstander, slaagden de Duit
schers er in door de tunnel te trekken, en
den Oostelijken uitgang te bereiken, waar
de opmarsch voortgezet kon worden.
De overblijfselen van de vijandelijke troe
pen, die tusschen de Duitsche troepen uit
Bergen en die uit Oslo bekneld geraakt
waren, hebben zich overgegeven. Buitge
maakt werden acht kanonnen, 25 granaten-
werpers, 120 mitrailleurs, verscheiden dui
zenden geweren, honderd auto's, twee dui
zend rijwielen, groote hoeveelheden rollend
materieel, kleeren, enz.
In het Valdresgebied, ten Noorden van ae
spoorlijn OsloBergen, waar de vierde Noor
sche divisie zich overgegeven heeff, zijn 3ü0
officieren en 3200 minderen gevangen geno
men. Er zijn 290 paarden, 3 stuks bergge-
schut, 85 mitrailleurs buitgemaakt
In het gebied van Bergen werd de groote
electrische centrale en aluminum.'abriek
van Kinservik bezet In beslag genomen
werden aanzienlijke voorraden munitie voor
artillerie en infanterie, verscheiden hon
derden vliegtuigbommen, veertig lastdieren
met uitrusting, enz. De Noren hebben overal
de bruggen vernield. Waar een omtrekkende
beweging niet mogelijk was, werden touw-
bruggen aangebracht.
't Belangrijkste deel van Noorwegen, van
Steinkjer, via Tronthjem, Bergen, Stavanger.
Kristiansund en Oslo, tot aan de Zweedsche
grens is,, zoo concludeert het D.N.B., thans
op enkele verzethaarden na, in Duitsche
handen.
De scheepvaart
op de Westerschelde
Antwerpen verontrust door
Nederlandsche controle
Vragen van Belgische Kamerlid.
Joris
BRUSSEL. 3 Mei (Beiga). De liberale af
gevaardigde uit Antwerpen, Louis Joris,
heeft de volgende vragen gesleld aan den
Belgischen minister van buitenlandsche
zaken:
„In Antwerpsche scheepvaartkringen is
men len zeerste ontsteld over het bericht van
het Belgische Telegraaf Agentschap uit Den
Haag, inhoudende, dat de militaire autori
teiten in Zeeland verordend hebben, dal de
aanwezigheid van een loods vereischt zou
kunnen worden aan boord van de schepen,
welke de Westerschelde binnenkomen en uit
varen.
Krachtens dit nieuwe Nederlandsche voor
schrift moeten de binnenkomende schepen
zich begeven naar het controle-vaartuig, dat
ligplaats heeft genomen voor Vlissingen. De
militaire autoriteiten zouden het recht heb
ben. tot nader order de vaart door dien zee
arm te verbieden.
Met andere woorden, de Nederlandsche
autoriteiten zouden naar believen de Schelde
kunnen sluiten.
Ik veroorloof mij derhalve tot den Minister
de volgende vragen te stellen:
1. Zijn er betreffende dit nieuwe voor
schrift onderhandelingen gevoerd tusschen
de regeeringen van België en Nederland?
2. Is men tot overeenstemming gekomen
en wat is de draagwijdte van die overeen-
ctpniming?
Is de Noorsche regeering
scheep gegaan?
Volgens „Tin Press" wordt te Stock
holm van Noorsche zijde verklaard, dat
tijdens de laatste Duitsche bombarde
menten van Molde, de regeering-Ny-
gaardsvold, koning Haakon en de ande
re leden van de Noorsche Koninklijke
familie zich in de omgeving van deze
havenplaats bevonden. „Zij hebben zich
zonder incidenten met onbekende bestem
ming ingescheept", zoo werd voorts ver
klaard. Men gelooft, dat zij zich thans
ergens in het Noorden van Noorwegen
bevinden.
Te Stockholm kwamen gisteravond
naar het Duitsche nieuwsbureau mede
deelt, sensationeele berichten binnen, vol
gens welke koning Haakon n de Noor
sche regeering-Nygaardsvold naar Zwe
den gevlucht zouden zijn.
Fransch patrouillevaartuig
op mijn
Een torpedobootjager ernstig beschadigd
Volgens het Fransche legerbericht is
bij de jongste operaties op de Noordzee
een der Fransche torpedobootjagers ern
stig beschadigd.
Een der Fransche patrouillevaartuigen
üep op een mijn en zonk.
Verder heeft een Fransche duikboot
^uitschp onderzeeër qetnmedéPfd.
NA HEMELVAARTSDAG
De dag van gister zal ongetwijfeld bij
zeer velen in dankbare herinnering blijven.
't Was ideaal zomerweer. De zon overgoot
een landschap, dat pronkte in volle lente-
dos; en een frisch windje zorgde er voor,
dat de warmte niet hinderlijk werd.
In den vroegen morgen verlieten reeds
duizenden de steden om te genieten van al
't schoons, dat thans over zee en strand,
bosch en hei met kwistige hand ligt uit
gespreid.
„Al wie natuur bewond'ren wil in al haar
licht en leven, die ga met ons des morgens
vroeg in Hollands schoone dreven!" Aan
deze dichterlijke ontboezeming, die we in
onze schooljaren te leeren kregen, moesten
we vanzelf denken, toen we in den vroegen
morgen dien vroolijken exodus zagen. De
zon straalde en in de oogen lazen we blijde
verwachting.
Die verwachting is zeker niet beschaamd,
't Was overal verbazend, soms zelfs beang
stigend druk. Maar de mensch en vooral de
jeugd van 1940 heeft zich aan 't geweldig
verkeer, dat onze grootouders de schrik op
't lijf zou jagen, volkomen aangepast. En
laten we eerlijkheidshalve er bij voegen:
wie de verkeersregels goed in acht neemt,
behoeft op onze prachtige nieuwe heirwegen
geen overdreven vrees voor ongevallen te
hebben. Ondanks de enorme drnkte kwa
men gister weinig ongelukken voor.
Vooral de bloembollen-velden waren gis
teren in trek. En vele duizenden hebben
genoten van 't kleurenfeest, dat thans met
name in de streek tusschen Leiden en Haar
lem zijn schoonste triomfen viert. Begrijpe
lijk gaven velen aan de neiging toe iets van
die kleurenweelde mee huiswaarts te voe
ren en zoo kon men gisteravond honder
den auto's en fietsen zien omkranst met
bloemenslingers. Vele fietsers toonden tee
kenen van vermoeidheid, maar de mee
gebrachte bloementropee gaf er getuigenis
van: We zijn er geweest en we hebben vol
op genoten!
De bloeiende Betuwe mocht zich evenzoo
in groote belangstelling verheugen. Bij
honderden en honderden trokken de auto's
langs de boomgaarden.
Ook de zee trok. Op Scheveningen was 't
in de middaguren zeer druk. We zagen zelfs
al een paar jongens aan 't pootje-baden.
Maar dat scheen toch nog niet mee te val
len. Alle ding heeft nu eenmaal z'n be
stemde tijd!
Op verschillende plassen was men al druk
aan 't roeien en zeilen en ook daarvoor
waren de weersomstandighebden uitstekend.
Van ouds is Hemelvaartsdag de dag van
samenkomst geweest voor onze Chr. Jeugd
bonden. De oudste organisatie, het Ned.
Jongelings-Verbond, hield te Apeldoorn
bondsdag; de Geref. Jongelingsbond verga
derde in de hoofdstad des lands, waar ook
zijn wieg stond; de vrienden van de Herv.
Geref. Jongelingsvereenigingen hadden de
oude Domstad tot vergaderplaats verkozen.
In dit blad zullen onze lezers van deze en
nog wel meer andere gehouden samenkom
sten verslag vinden.
Als we den dag van gisteren overzien,
dan moet wel groote dankbaarheid ons ver
vullen.
Wat eon zegeningen zijn ons nog gelaten!
We mogen nog in onze bedehuizen saam-
komen op „den dag der kroning" (om een
teekenend woord van Da Costa te gebrui
ken) om hulde en aanbidding te brengen
aan den Koning, Die ten hemel voer.
We hebben nog onze massale samenkom
sten, waar de jeugd wordt bezield voor de
wachtende levenstaak.
We mogen nog met onz. kinderen uit
gaan om te genieten de heerlijkheid en rijk
dom van Gods schoone schepping.
En er is nog zoo veel méér.
Al die zegeningen genieten we in een
tijd, dat in ons werelddeel de oorlog woedt.
Wie zal zeggen hoevelen ook gisteren weer
gevallen zijn?
We zijn nog een rijk gezegend land en
volk! Ook Hemelvaartsdag 1940 gaf daar
van weer overvloedig getuigenis.
Buitengewoon dienstplichtigen
lichting 1940
Data van opkomst onder de wapenen
De Regeeringspersdienst deelt mede de
Prinselijk paar in Noordwijk
Ter gelegenheid van het bloemenfees»
NOORDWIJK. 3 Mei. Prinses Juliana en
Prins Bernhard hebben op Hemelvaartsdag
een bezoek gebracht aan Noordwijk ter ge
legenheid van het aldaar georganiseerde
bloemenfeest. In een auto. bestuurd door
den Prins, zijn de Prinselijke gasten des
ochtends omstreeks elf uur in de badplaats
aangekomen. Zij werden hier begroet door
den burgemeester, den heer J B. V. M. J
van de Mortel. Ten stadhuize werden
de leden van het bloemencorriité aan het
Prinselijk Paar voorgesteld. Vervolgens
hebben de Prins en de Prinses met groote
belangstelling de mozaiken en de met bloe
men versierde kwartieren van de militairen
bezichtigd. Zij zijn nadien met den burge
meester naar het raadhuis teruggekeerd en
hebben later op den dag den terugtocht
aanvaard.
Het vraaggesprek met ir Mussert
Tweede Kamerlid stelt vragen
Naar aanleiding van het radio-vraagge
sprek van ir A. Mussert met een Ameri-
kaansche journaliste, waarin de leider van
de N.S.B. zeide, dat de Nederlandsche natio-
naal-socialisien niets zouden doen ingeval
van een vijandelijken inval in ons land,
doch de armen over de borst zouden krui
sen, heeft het Tweede Kamerlid Van der
Goes van Naters, aan den Ministerraad de
volgende vragen gesteld:
Is de Regeering niet tot de conclusie ge
komen, dat door dit antwoord, waarbij de
in militairen dienst zijnde leden van de
nationaal-socialistische beweging niet wer
den uitgesloten en waarvan de geïnterview
de wist, dat het in het buitenland zou wor
den verspreid, de neutraliteit van den Staat
in gevaar wordt gebracht en dat voorts
gezien het in deze beweging gehuldigde
leidersbeginsel hierin moet worden gezien
een opruiing tot dienstweigering en desertie?
Welke maatregelen heeft de Regeering bij
geheel of ten deele bevestigende beant
woording van deze vraag genomen of be
raamd?
De „Molotov" overgedragen
Een kind over boord gevallen
AMSTERDAM, 3 Mei. Op de gebruike
lijke wijze is Woensdag de voor Russische
rekening bij de Nederl. Scheepsbouw Maat
schappij gebouwde „Viacheslav Molotov"
overgedragen. Bij deze plechtigheid heeft
zich aan het slot, tijdens de laatste speech,
een ongeval voorgedaan, dat gelukkig nog
goed is afgeloopen. Een der kinderen van
een Russischen bouwinspecteur wist aan de
hoede van de ouders te ontsnappen en viel
over boord. Vrijwel onmiddellijk ontdekten
eenige dames, die zich aan dek bevonden,
wat er gebeurd was. Zij maakten alarm,
waarop een der employées der Nederland
sche Scheepsbouw Maatschappij, de heer C.
Goselink, toesnelde. Deze bedacht zich geen
oogenblik. Langs een lijn buiten boord wist
hij op een meerstoel te komen, waarna hij
te water sprong. Hij slaagde er in het kind
te grijpen. Juist op dit oogenblik passeerde
een rondvaartboot van de reederij Kooy. De
schipper, de heer A. Salomons, koerste naar
de beide drenkelingen en met vereende
krachten heesch men het kind en den moe
digen redder aan boord, waarna beiden aan
den wal werden gebracht.
MOTORRIJDER TEGEN BOOM GEREDEN
GILZE (N.Br.), 3 Mei. De twintigjarige
motorrijder V. Hapers, woonachtig te Gilze
is in het plaatsje Alphen op den Gilzcn-
schpweg, toen hij enkele fietsriiders wilde
passeeren. tegen een hoorn gereden. Ernstig
cewond is H. naar.het Sint Icnatiuszieken-
huis te Breda overgebracht Zijn toestand is
zorgwekkend.
He duo-rijder, J Vermeulen, eveneens uit
Gilze, liep bij dit ongeval, dat in de avond
uren plaats vond, enkele lichte verwon
dingen op.
TEGEN EEN POOM GEREDEN
GOES, 3 Mei. Woensdagmiddag reed
alhier de heer mr. H. G. J. M. W a g e n a a r
secretaris van de Kamer van Koophandel
en Fabrieken voor 's-Hertogenbosch en
omstreken en inspecteur van het Centraal
Distributiekantoor voor de drie zuidelijke
provincies, vermoedelijk doordat hij onwel
werd, met zijn auto tegen een hoorn.
De heer Wagenaar kreeg een schedel
breuk terwijl hem tevens de borstkas werd
ingedrukt. Twee geneesheeren waren spoe-
Accountantskantoor J. v. d. GEVEL
ROTTERDAM, Wijnhaven 88, TeL 11212-53856
Belasting-Adviesbureau
(Reel.)}
VOORNAAMSTE NIEUWS
Dit Nummer bestaat uit DRIE bladen
De Bondsdag van het Ned. Jongelings-
verbond te Apeldoorn; de heer H. Gor-
deau heeft afscheid genomen als secretaris
De Ned. Bond van J.V. op G.G. heeft
dit jaar in Amsterdam bondsdag gehouden
De Bond van Ned. Herv. J.V. op G.G.
heeft te Utrecht de jaarvergadering ge
houden.
Het prinselijk echtpaar heeft gister het
bloemenfeest te Noordwijk bezocht.
De jaarvergadering te Rotterdam vatf
de Ned. Zendingsvereeniging.
De Calvinistische Juristenvereeniging
heeft te Amersfoort vergaderd.
De Prot. Chr. Bond van Spoor- en
Tramwegpersoneel heeft te Nijmegen de
algemeÊne vergadering gehouden.
De algemeene vergadering van het Ger.
Schoolverband.
De receptie ter gelegenheid van het ju
bileum van den heer H. Amelink.
België verontrust over de Nederland
sche Schelde-contröle.
Britsche troepen teruggeworpen op An
dalsnes, en weer aan boord der vloot ge-*
bracht.
Duitschers brengen verbinding Bergen-
Oslo tot stand: Zuid-Noorwegen practisch
in hun handen.
Chamberlain legt in lagerhuis verkla
ringen over het krijgsbedrijf in Noorwegen
af.
Amerikaansch-Italiaansche besprekin
gen te Rome en Washington.
HUISVROUWEN
Met KKN PAK
BLU-
FAX
doet O IUKER dan met 30 stukken «eei
Doet ün voordeel! Slechts 28 cent per pa
In elk pak GEBRUIKSAANWIJZING
met tal van NUTTIGE WENKEN
VerkrUchanr In alle sroote narcnhnlre
.GHI5VOS» H AN OEI. MAATSCHAPPIJ
Znldblaak 23 TeL 11636 Rotterda
KLEIN BEELD
VERGROOTINGEN
5 X 8 cM. 7.5 ct. - 8/10 cM. 10 ct.
FOTO SCHAAP C»
Eokin 106 AMSTERDAM
BASALTINETEGELS
in alle kleuren.
TROTTOIRBANDEN, enz.
N.V. HOLLANDSCHE BASALTINE
TEGELFABRIEK - ROTTERDAM
VRIJ WARM WEER
Weerverwachting: Droog vrij warm
weer behoudens plaatselijk onweer. Hel
der tot halfbewolkt. Zwakke tot matige
wind uit Oostelijke richtingen.
