Wederom talrijke oorlogsslachtoffers ter zee
Voor welk doel vecht Engeland?
MAANDAG 27 NOVEMBER 1939
EERSTE BLAD
Britsche hulpkruiser
„Rawalpindi" tot
zinken gebracht
Poolsche mailboot
„Pilsudski"
door explosies vernield
Ook DuUsche mijnenlegger
vergaan
Gedurende Het weekeinde heeft de zoo
ongemeen verscherpte oorlog ter zee
wederom een bedroevende bijdrage gele
verd tot de allengs ongemeen lang wor
dende lijst van oorlogsslachtoffers. Mij
nen, torpedo's en ongelukken, door den
toestand van onveilige vaart veroor
zaakt, vernielden een tweetal groote
schepen en een aantal vaartuigen van
minder tonnage; daaronder bevonden
zich o.a. de Britsche hulpkruiser „Rawal
pindi" en de Poolsche mailboot „Pil
sudski", die resp. 16.697 en 14.284 ton
maten.
Er zijn talrijke opvarenden bij deze
scheepsrampen
De ondergang der „Rawalpindi"
De Britsche admiraliteit heeft omtrent
den ondergang van de „Rawalpindi" slechts
het volgende meegedeeld:
De admiraliteit betreurt te moeten mol
den, dat Z. Ms. gewapende koopvaardij krui
ser „Rawalpindi", het mailschip, dat vroe
ger aan de Peninsular and Oriental Steam
Navigation Co. behoorde, tot zinken is ge
bracht Gevreesd wordt dat alle officieren
en leden van do bemanning zijn omgeko
men, uitgezonderd de volgende opvarenden."
Het communiqué soms dan de namen op
.van zeventien overlevenden, namelijk zes
tien matrozen en een officier.
De „Rawalpindi", die vroeger den dienst
tusschen Engeland en Japan onderhield,
.werd in 1925 gebouwd. Het juxueus inge
richte schip, dat bijna 17.000 mat, werd in
het begin van den oorlog gerequireerd en
bij de Britsche vloot ingedeeld als hulp
kruiser, Het telde 300 opvarenden.
De „Pilsudski'1 geëxplodeerd
Het schijnt nog niet vast te staan of de
Poolsche mailboot .Pilsudski", die ten
noordwesten van de Engelsche kust te
gronde ging, het slachtoffer van een mijn
of van een torpedo ia geworden. Er werden
'door de bemanning een tweetal explosies
gehoord; deze waren zóó krachtig, dat een
aantal opvarenden daardoor overboord
.werd geworpen* De overigen slaagden er
in, de sloepen uit te brengen, waaraan het
mede te danken is, dat van de 137 men-
schen, die aan boord waren, er ten slotte
slechts 7 bleken te worden vermist Een
Britsche torpedojager, die zich in de nabij
heid bevond, spoedde zich naar de plaats
van de ramp en wist 76 schipbreukelingen
te redden; ook een treiler nam vele men-
schen aan boord. Onder degenen, die aan
land werden gebracht, bevonden zich tal
rijke gewonden. Achttien hunner moesten
in een ziekenhuis worden opgenomen.
Het blijkt voorts, dat de kapitein, die het
laatst het zinkende schip verliet, om het
leven is gekomen. Ook de chef-kok en een
scheepsjongen zijn omgekomen.
Vele overlevenden moesten zich laten
Verbinden, omdat zij verwondingen aan
hoofd en voeten hebben opgeloopen. Ver
scheiden opvarenden werden door de ex
plosies verrast, toen zij nog lagen te sla
pen. De eerste steward was slechts in een
pyama gekleed en v^prd zoo in zee geslin
gerd. De eerste officier heeft hem gered en
in een reddingboot getrokken. De steward
had een maand geleden reeds een soort
gelijke scheepsramp meegemaakt.
De „Pilsudski" was een der mooiste en
modernste Poolsche schepen. Het schip
werd in 1935 op de werf van Monfalcone
i(Italië) gebouwd en onderhield vóór den
oorlog den dienst tusschen Gdynia en
Noord-Amerika. Bij het uitbreken van den
krijg werd het schip door Engeland ge
charterd.
Tragedie van een loodboot
Buitengewoon moeilijk is de redding ge-
Sveest van de bemanning der Britsche
loodsboot „Humher I", die tijdens den
krachtigen storm bij Liverpagl op een zand
bank is geloopen of volgens een onbeves
tigd gerucht tegen een mijn is gestooten.
Het lichtschip „Bar" gaf onmiddellijk nood
seinen en weldra trokken eenige redding-
booten de zee in om hulp te bieden.
De positie van het schip, dat door hui-
Eenhooge golven overspoeld werd, was in
middels zoo precair, dat de bemanning be
sloot aan boord van de sloepen te gaan.
Hierbij sloegen echter drie man over boord
en verdronken. Ook de kapitein is bij een
poging, om in een sloep te gaan, om het
leven gekomen. De reddingboot „Blackpool"
worstelde inmiddels tevergeefs tegen wind
en golven en slaagde er niet in het wrak te
bereiken. Een tweede poging lukte ten
slotte en men slaagde er in nog zes man
van boord te halen. Bij deze redding zijn
nog twee opvarenden over boord geslagen
en verdronken. Van de in totaal 32 schip
breukelingen zijn er slechts tien gered. Vier
andere reddingbooten hebben het schip
niet kunnen bereiken.
Lichtschip aangevaren
Het voor de haven van Folkestone gesta-
tionneerde lichtschip „Folkestone Gate" is
door het Britsche stoomschip „Barlington
Court" aangevaren. Het lichtschip maakte
snel water, doch de bemanning van de
„Barlington Court" was niet in staat om
hulp te verleenen. daar er zeer krachtige
wind stond, ten gevolge waarvan het schip
onbestuurbaar was.
De toestand op het lichtschip was zeer
fernstig, zoodat vuurpijlen werden afgescho
ten, die aan de kust werden gezien. Onmid
dellijk voer een reddingboot ter assisten
te uit; zij ja nog niet teruggekeerd, De
„Barlington Court" is opgestoomd om een
veilige ankerplaats te zoeken. Aan het ver
zoek van de kustwacht, om naar het licht
schip terug te keeren, kon niet worden vol
daan, daar de „Barlington Court" geen la
ding in had en daardoor in het slechte
en hoogen zeegang niet bestuurbaar
was.
Nog meer rampen
De „Sussex", een Britsch vrachtschip, dat
Zaterdag op een mijn liep, blijkt slechts
geringe schade te hebben opgeloopen. Het
11.000 ton metende schip is de Theems op
gevaren. Er zijn geen slachtoffers te bé-
treuren
Het Zweedsche vrachtschip „Gustaf E.
Reuter", dat Zaterdag eveneens op een mijn
liep, is ernstig beschadigd. Er zijn tot dus
ver negentien menschen gered; het aantal
ermisten is groot.
De Britsche treiler „Humphrie" is door
en duikboot tot zinken gebracht. Men ge
looft, dat de dertien opvarenden in een
sloep zijn gegaan, maar men heeft niets
meer van hen vernomen. De treiler mat
276 ton.
Het Britsche vrachtschip „Hookwood" ls
op een mijn geloopen en in vier minuten
tijd gezonken. De eerste machinist verklaar
de, dat bij de explosie de reddingbooten
vernield werden, zoodat de opvarenden een
uur lang hebben moeten zwemmen, alvo
rens zij door een schip werden opgepikt
Twee schipbreukelingen zijn verdronken.
Volgens een D N.B.-bericht zijn op 12 No
vember de Britsi he schepen „Bordfield" en
„Dryburgh" bij Edinburgh op een mijn ge
loopen en vergaan.
De Finsche schepen ..Anton H." (1436
ton), op weg naar Nederland, en „Britan
nic" (3100 ton) zijn door de Duitsciiers aan
gehouden en naar een Duitsche haven ge
bracht
Duitsche mljnenlec
Een Duitsche mijnenlegger v&n 700 ton is
Zaterdagmiddag om één uur nabij het Duit
sche mijnenveld In de omgeving van den
vuurtoren Kjeldsnor op het eiland Lange
land op een mijn geloopen en binnen drie
minuten g zonken.
Een Decnsche. torpedoboot met een arts
aan boord en vier Duitsche schepen bega
ven zich naar de plaats, waar de mijnen
legger gezonken a ten einde assistentie
te verleenen.
Het schijnt dat een twaalftal opvarenden
is verdronken; er werden 33 man gered,
Allereerst voor de overwinning
Vervolgens voor een
nieuw Europa**
Chamberlain heeft Zondagavond
een radiorede gehouden, waarin hij een
antwoord heeft gegeven op de vraag,
voor welk doel de Engelsohen vechten.
Ik zou onderscheid willen maken, zoo
zeide de Engelsche premier, tusschen
onze oorlogs- en vredesdoeleinden.
Ons oorlogsdoel kan zeer kort weerge
geven worden, namelijk: onzen vijand
verslaan en hiermee bedoel ik niet alleen
het verslaan van de militaire strijdkrach
ten.
Ik bedoel: de vernietiging van die agres
sieve afdreigingsmentaliteit, welke voort
durend andere volken door geweld trach
te overheerschen, welke haar brute bevre
diging vindt in de vervolging en marteling
van onschuldige burgers en in naam van
het staatsbelang de verzaking van het
eigen gegeven woord rechtvaardigt, wan
neer haar dit past
Indien het Duitsche volk er van ov r
tuigd kan worden, dat deze geestesgestc -
heid even slecht voor dat volk zelf is .3
voor de rest van de wereld, zal het er
afstand van doen. Indien wij er in kunnen
slagen, dat de Duitschers er zonder bloed
vergieten afstand van doen, des te beter,
maar gebeuren moet het Dat is ons oor
logsdoel en we zullen .volhouden tot het
bereikt is.
Wanneer we tot de vredesdoeleinden ko
men, belanden wij bij iets, dat volbracht
moet worden onder omstandigheden, waar
van wij thans niet weten hoe zij zullen zijn.
Onze omschrijving kan daarom slechts in
zeer algemeene termen gehouden zijn, maar
er kan geen bezwaar tegen zijn om een
uiteenzetting te geven van de breede begin
selen, waarop wij onze vredesdoeleinden
gebaseerd wenschen te zien.
Ons verlangen, wanneer wij ons oor
logsdoel bereikt hebben, is een nieuw
Europa te stichten, niet nieuw in dezen
zin, dat alle oude grenzen uiteengerukt
worden en een nieuwe kaart, overeen
komstig de denkbeelden van de overwin-
*s, get eek end wordt, maar een Euro
pa met een nieuwen geest, waarin de
naties, welke het bevolken, Vua moeilijk
heden onder de oog en zien, bezield door
goeden wil en door een geest van weder-
zijdsche verdraagzaamheid.
In zoo'n Europa zou de vrees voor
agressie opgehouden hebben te bestaan.
Eventueel noodzakelijke grensherzienin
gen zouden tot stand kunnen lemen door
overleg tusschen nabuurlanden welke op
voet van gelijkheid aan de ronde tafel
plaats nemen en indien dit gewenscht is
met de hulp van algemeen hooggeschatte
derden.
In zoo'n Europa zal men tot de erken
ning komen, dat er slechts een duurzame
vrede kan heerschen, wanneer er een con
stante handelsstroom tusschen de betrok
ken naties is, want alleen door een ver
hoogd ruilverkeer van goederen en diensten
kan de levensstandaard verbeterd worden.
In zoo'n Europa zou elk land het onbe
perkte recht hebben zijn eigea regeering s-
vorm te kiezen, zoolang die regeering geen
buitenlandsche politiek voert, welke scha
delijk is voor haar naburen
Ten slotte zou in zoo'n Europa de bewa
pening geleidelijk verdwijnen ais zijnde een
nuttelooze uitgave, met uitzondering dan
voor zoover zij noodig is voor handhaving
van de binnenlandsche orde en rist
Het is duidelijk, dat üe atfdkt 1 g van dit
utopische Europa, dat
heb geschetst, niet het werk van enkele
weken of zelfs enkele maanden kan zijn.
Het zal een proces worden van vele jaren.
Er zal een instrument noodig zijn, dat het
nieuwe Europa bij zijn ontwikkeling ln de
goede richting moet houden.
Ik denk, dat het niet noqdig en evenmin
mogelijk is, in het huidige siadium reeds
aan te geven wat voor soort instrument dit
zal moeten zijn. Ijk zou- h
de hoop willen toevoegen, - at een Duit
land, van een nieuwen
naties zal behooren, welke aan
deelnemen.
Duitschlands oorlogsmethodcr.
Over de Duitse! ooriogKQhthod
Chamberlain o.a. nog het volgende gezegd:
Tot dusver is de oorlog op een geheel
andere wijze verloopen <1 11 wij verwarht
hadden. Wij be loeven de aarzeling der
Duitschers, om n groot offensief te land
of een reeks puu sa-aanvallen op Engeland
te beginnen, niet aan hun humaniteit toe
te schrijven. We hebben volop bewijzen, dat
geen overwegingen van humanen aard hen
weerhouden van eenigen vorm van oorlogs
voering, waarvan zij voordoe! verwachten.
Zij zullen daarom tot de conclusie gekomen
zijn, dat zij thans meer zouden verliezen
dan winnen met zuljie aanvallen en zij ge
ven er de voorkeur aan methoden toe te
passen, welke geen ernstige verliezen «voor
hen zelf opleveren.
Hun laatste methode is het leggen van
een nieuw soort mijnen in onze wateren.
Het kan hun niets schelen, of zij tegen
internationale overeenkomsten handelen,
die ook zij onderteekend hebber. Het laat
hun koud, of zij dagelijks neutrale zoowel
als Britsche schepen opblazen, waarbij
burgers verdrinken of verminkt worden
van landen, waarmee zij niet in oorlóg
zijn. Zij hopen door deze barbaarsche
wapens den toevoer van onze overzeesche
voorraden af te snijden en ons zoo tot
overgave te dwingen. U behoeft niet'te
vreezen, dat deze poging zal slagen.
We kennen de geheimen van de magne
tische mijnen reeds en zulle q haar spoe
dig weten te bedwingen, zooals wij reeds
de duikbooten bedwongen hebben.
Duitsch kaperschip
aangehouden
Had juist een Britsch schip
buitgemaakt
Engelsche oorlogsbodem kwam
tusschenbeide
Het Duitsch s.s. „Adolph Woermann",
dat onlangs de haven Bobito (Angola)
had verlaten, is onder zeer dramatische
omstandigheden door de eigen beman
ning tot zinken gebracht. Het had juist
een Engelsch koopvaardijschip aange
houden en de Duitsche prijsbemanning
zou reeds overstappen, toen een Engelsch
oorlogsschip opdoemde.
In een ommezien nam de Duitsche
kapitein het besluit zijn schip tot zinken
te brengen, aan welk bevel zoo vlug ge
volg werd gegeven, dat de opvarenden
nauwelijks :>jd hadden zich in veiligheid
te brengen. Toch konden allen, namelijk
de bemanning van 127 koppen en 35 pas-
sagiers, o.w. 18 vrouwen, door het oor
logsschip worden gered, dat hen naar
Engeland zal overbrengen.
Do „Adolph Woerman" was, zooals ge
meld, op 18 November uit Lobito (Angola),
waar hot wekenlang gelegen had, uitgeva
ren. In den nacht ontmoette de „Adolph
Woermann" op het Zuidelijke deel van den
Atlantischen Oceaan een Engelsch koop
vaardijschip, dat bevel kreeg bij te draaien.
Onmiddellijk liet de Engelsche kapitein
draadloos seinen, dat hij door een Duitsch
schip, dat hem wilde buitmaken, bedreigd
werd. Deze seinen werden opgevangen door
een Engelsch oorlogsschip, dat zich toeval
lig op slechts enkele mijlen afstand bevond
en onmiddellijk van koers veranderde, om
hulp te verleenen.
Een stuurman van de „Adolph Woer
mann" bemerkte de nadering van het oor;
logsachip, dat korten tijd later seinde: „Wij
zullen u torpedeeren". Ondanks deze be
dreiging weigerde de kapitein zich over te
geven. Hij gaf bevel gaten in het schip te
boren, hetgeen, zooals gezegd, zoo snel ge
beurde, dat niet allen tijd hadden zich in
de booten te bege /en. Vijftig leden der be-
1 anning konden slechts met gevaar voor
hun leven het schip verlaten. Van de pas-
:-rs sprongen drie het water in en wer
den met levensgevaar door een Engelschen
matroos gerei'. Deze passagiers hadden tot
den oorlog in Zuid-Afrika gewoond en be
vond'n zich sedertdien aan boord van de
Adolph Woermann".
Men9chenlevens zijn niet te betreuren,
vel waren enkele Duitsche zeelieden eeni-
1 steloos, doordat zij water
?n hadden. Enkele oogen-
blikken zag men nog den voorsteven van
de .Adolph Woermann" boven het water
uitsicken, toen verdween het schip voor
goed naar den Oceaanbodem.
Het Engelsche koopvaardijschip heeft
verder ongemoeid zijn reis voortgezet. Het
oorlogsschip brengt, zooals gezegd, de Duit
schers nae Engeland, waar zij geïnter
neerd zullen worden.
Voltreffers op
Britsche
oorlogsschepen?
britsche vliegtuigen boven
Duitschland
Volgens het D.N.B. heeft Zaterdag
een Duitsch luchteskader verscheidene
bomaanvallen ondernomen op Engelsche
zeestrijdkrachten in de Noordelijke
Noordzee, op een afstand van 900 km van
de Duitsche Noordzeekust.
Naar met stelkgiheid kon worden vast
gesteld, kregen vier Engelsche oorlogs
schepen voltreffers.
In weerwil van het hevige vuren van
het luchtdoelgeschut zijn alle vliegtuigen
behouden op hun bases teruggekeerd.
De Engelsche admiraliteit deelde intus
schen mee, dat twee bomaanvallen zijn ge
daan op Engelsche schepen in de Noordzee.
Er werden veel bommen geworpen, doch
treffers werden niet gemaakt. Geen dooden
of gewondtn.
Britten boven N.-W. Duitschland
Het Britsche Ministerie van Luchtvaart
deelt mede, dat Britsche militaire vliegtui
gen een succesvolle vlucht boven N.-W
Duitschland hebben gemaakt
Vliegtuigen boven de Orkneys
Een aantal Duit9hce vliegtuigen werd Za
terdag waargenomen nalbij de Orkney-eilau-
den. Het luchtalarm duurde ruim een half
uur: het geluid der motoren zakte geleide
lijk af.
Vaargeul Scandinavië
Engeland
Het Deensche minister;0 van Handel dee
mede. dat er een speciale vaargeul is g
vormd, die loopt van Scandinavië tot Eng
land. De vaargeul begint bij Skagen e
loopt dan langs 57 gr. 50 m Noordcrbreed'
tot 1 gr. 00 min. Oostpriongte, vanwaar 2
verder gaat naar »t lichtschip Longs ton:
in de Britsohe wateren.
Voor militairen
Het St Nicolaasgeschenk bij uitnemendheid
voor militairen is het nieuwe, kleinste zak
bijbeltje, de „Jongbloed's „micro" zakbijbel".
Ijormaat 8 X 12 c.m.en tóch slechts 12
mjri. dun (met Psalmen enz. 17 m.m).
Duidelijke druk. Vraagt Uw kerkboekhande
laar deze mooie uitgave van A Jongbloed
N.V. Leeuwarden.
(Reel.)
mnmtmiiH?
Hijnhardties
verdrijven se veilig en vlug-12 stuks SOct.
Een middel tegen magnetische
mijnen
De „Sunday Dispatch" publiceert one
den kop „Engeland heeft het antwoord
vonden op de magnetische mijnen" op 1 in
eerste pagina een berioht van een medew
ker. die verklaart, dat electro-chemlsche d
kundigen van de Engelsche admiraliteit z«
spoedig een middel hebben gevonden, e- 1
oen Axttohtig electro-magnetisch veld te 0
wikkelen, eenigo honderden voeten vóór j
mijnenveger;, mpt het gevo'g, dat de mij. er.,
zonder schade aan te richten, explodeeren
De bladei in de Vereenigde Staten z
blijkens een radio-bericht uit New-York, e
stemmig var meening, dat de Duitsche n
nenoorlog, verre van een doedelijken slag
te brengen aan de geallieerden, spoedig f-
gevveerd zal worden.
De „New-York Daily News" trekt de do
treffendheid van de magnetische mijnen ln
twijfel en verklaart, dat, om het sche-
vaartverkeer stop te zetten, de mijnen
ruiken grooten getale geleerd zouden moet 1
dat dit een onmogelijke t vak zou word'
„Engeland en Frankrijk aldus wordt hi
aan nog toegevoegd sullen weten, hoe
aan het Duitsche mijnenofEnslof het hot >1
moeten bieden".
sw
Aan^t:
Brand ERKg
op de ,,SloterdLaiG
huizen ei
Aangerichte schade zeertepcn
ti. hulp
Fot kokende teer viel Jvroeger
hiermee
Het nieuwe motorschip MSlotgV>eroeI>
te Odcnse (DenemarKi.-n) voor rekfJr* TV 1
de ji.AL. wordt gebouwd, ia Znl^E^ienho
d. g door brand ercstlg beschadig
beider kwam om het leren. D, jl
van de boot zal ongeveer een
traging opleveren. Het ls niet
nieuwe schip als verloren moet Jheim.
sohouwd. Na twoe uur ls de brant
tn geslaagd het vuur te blusschen.
De „Siotcrdijk" ;s een zustorschljler^
„Sommelsdijk". dat onlangs in
genou 1 Het schip is 10 000 t( SCHEID,
'U op 16 December a.s worden al
Near d" Tel. meldt ontstond het
12 uur ongeveer midscheeps in
ruim. Hier waren 30 arbeiders
werk. Zij trachtten zich in allerijl
ligheid lc stellen, doch dit was 1
mogelijk.
De brandweer werd in allerijl
meerd, doch stonct voor een zeer
taak. Het scheen, dat een groote 1
ging voltrekken.
Dank 2aj energieke maatregelen I
men er in, in den loop van een
het vuur in het koelruim zoover on I
tróle to krijgen, dat reddingiman» BAiVlA
met rookmaskers konden binnen
Het eerste slachtoffer, dat aan lao Jé?
gebracht, was een Deensche arbei
geheel verkoold w in den loop BERS
half uur werden vervolgens nog elpert de
ders aan land gebracht, die allen £8,
waren gewond.
1 Lutl
UIT OOST- EN WEST-INDIF
Afschuwelijke moord
Ook Deensch protest te Londen
De Decnsche regeering heeft thans, evenals
deNederlandsche, Zweedsche en Belgi
sche te Londen geprotesteerd tegen de uit
breiding der oontrabande-contrdle tot Duit
sche goederen, die met neutrale schepen uit
gevoerd worden.
De Deensche gezant, Gustav Rasmussen,
heeft de desbetreffende nota op het Foreign
Office overhandigd aan den onderstaats
secretaris van Bnitenl. Zaken, Cadogan.
Britsch-Indië en de oorlog
De Congrespartij houdt zich afzijdig
Het bestuur van de Indische Congres-partij
heeft een resolutie aangenomen, waarin be
sloten wordt, het Congres afzijdig te houden
van de Britsche politiek en van den door
Engeland gevoerden oorlog, alsmede voort te
gaan met de non-coöperatie totdat Groot-Brit-
tannië zijn standpunt ten aanzien van het
Congres wijzigt en de verlangens van 't Con
gres accepteert.
Tegelijkertijd evenwel herinnert de reso
lutie ex aan, dat het bij de politiek van non-
coöperatie en passief verzet noodzakelijk
blijft naar een eervolle oplossing te streven.
Een generaal met een
kindertrommel1
De Engelsche luitenant-generaal Sir
George Tom Bridges, die in een oor
log van 1914 zijn troepen van een wissen
dood heeft gered door op een speelgoedtrom-
meltje te roffelen, is te Hove op 68-jarigen
leeftijd gestorven. Hij is militair attaché te
Brussel, Dïn Haag, Kopenhagen en Oslo
geweest. Bridges was in den oorlog van 1914
hoofd van de militaire missie bij het Belgi
sche veldleger en bevelhebber van ae 19de
divisie.
Zijn merkwaardige prsstatie om zijn sol
daten door het 6laan op een speelgoedtrom
mel nieuwe krachten te geven, verrichtte
hij te St Quentin. Daar lagen zijn mannen
volkamen uitgeput. Zij zouden een gemak
kelijke prooi zijn voor de achtervolgende
Duitschers. Bridges kreeg een idee: in een
winkel kocht hij een speelgoedtrommel en
een blikken fluitje. Hij sloeg op de trommel
c.e hoornblazer speelde „Tipperary" op hst
fluitje en zoo liepen zij langs den troep, die
„als voor dood", zooals hij zelf vertelde, in
de straten lag. De soldaten keken eerst
vreemd op, begonnen te lachen, sommigen
haalden hun mondorgel te voorsohijn en
bliezen mee, en het duurde niet lang. of hun
moreel was zoo versterkt, dat zij ordelijk
konden afmarcheeren en een veiliger plek
konden bereiken.
In een van de afgelegen gedeelten van de
onderafdeeling Amo. atai in Borneo-Z.l»
heeft een afschuweJixe moord de geimoe
ren in beweging gebracht. Enkele inls -•
ders hoorden een klein kind schreden n
toen het na geruimen tijd nog niet tot e
daren gekomen was, ging men eens op on
derzoek uit en bevond toen, dat zich 1
vreeselijk drama had afgespeeld. Het kizKl ie
van ca 2 jaar lag naast haar moeder, die
afschuwelijke wijze was afgemaakt. In d -
nabijheid lagen de lijkjes van de and - v
kinderen van resp. 5 en 7 jaar oud, ook
vreeselijk verminkt Spoedig was de gez.
hebber van de onderafdeeling, Mr W. E
Jongsnaa gewaarschuwd, wiien het, hoeve'
het geval vrijwel hopeloos leek, toch
lukte een epoor van de daders te vindien
kort daarna een tweetal verdachten
arresteeren. De drijfveer tot deze daad, z
veel te afschuwelijker daar de vermoo d
vrouw spoedig haar vierde kind verwac .t
te, bleef tot nu toe een raadsel, wat niet te
verwonderen is. voor wie een/igszin6 r-P
het gesloten karakter der inlanders op de
hoogte is.
D> oorzaak
De oor-.- ot van den brand is eetlte^
kende teer, die in het koelruim
schip omviel door onvoorzichrigh r~
eer; arbeider. Dit ruim werd met
urk bei'leed en dit brandbare ml
atte bijna onmiddellijk vlam. Rl
wordt ook het feit verklaard, dat hA
met razende snelheid om zich heen we:
He. geheela ruito strnd binnen en plaats
conden in vlammen. Mg
F.cn deri van de 200 4 300 arbeid een
ma van het schip tc komen, doch Lt
der drel tj, genoodzaakt een toev: jn eei
zoeken in de bodem tan)', van hel
Door middel var. Morse-signal en 1
zij mede, dat zij niet met eigen krat I
boven konden komer on zeer van e -xB(
hadden lijden. Hierop verdubbel «(auJ,
de pogingen on om ruim l^alf twee mf
d igs gelukte het hen te bereikc
men n n euw gat In den sciietj in <j
had gemaakt
Ofschoon
kleeren dei
vlam vatten, konden twee hunner I f
bereiken. Bij het licht van hun zakta:
troifen zij een man aan, die !n ht 0 u
lag v orand was onUtaau. yfu
ree-Is erkoold, zoodat het niet y;
was hem ta tdentif ceeren. Toen
boord gedragen werd. steeg nog
rijn kleeren. Later bleek hij een I j
Deensche arbeider tj rijn, Johannad P—,
genamd. Kort hierop kon men - og
lagmlo b '-.rbeidere naar boven V
Drie hmnc *'aron er ernstig aai-
De brandweerlieden zetten hun on| F(q<
in het gloeiend heete schip voort, dot U
den niemAnd meer vinden, MMfl [ff d
eang.-r >mf dat all. overigen zi< mer
red hadden. r be
De aangerichte schade, aan het zei. n. D
to gebracht, is zeer gre-ot Het geheel d'ï
ruim ia vernield; alle electrische ic
lies zijn zwaar beschadigd. Met de mi
ling zal echter de grootste spoed gi d
worden en men verwacht niet, c
groote vertraging in de aflevering 1 0IK
staan. 1^
Hei schip was in Engeland verzekf
GEMENGD NIEUWS
Auto te water gereden
Ongeluk te Overschie goed afgeloope
OVERSCHIE, 27 Nov. Gietermorgen r ed
een personenauto met dien 55-jarigen chi.uf
feur J. Noest en de 26-jarige S. W. Br g
geling, beiden uit Rotterdam, van Den H<
naar Rotterdam.
Op den Abraham van Stollkw-eg on er
Overechie reed de wagen in veel te sm< 1
vaart door de bocht, tegenover de fabr
van Van Nelle, langs de Delfshavens i
Sahia De chauffeur kon den wagen 1
houden, passeerde nog het daar voor
veöligheid staande hek en kwam in -c
water terecht. De auto kantelde en ver
dween geheel onder water.
De twee inzittenden zagen kans, toen ar
auto geheel onder water lag. het portier tf
openen, uit den wagen te kruipen en der
wal te bereiken. Zij zijn met een passeer,
de personenauto eerst naar het politie] u
reau aan de Aelbrechtskolk te Rotterdi.r-
en vandaar naar hun woning vervoerd.
De auto, die vlak aan den kant lag, waf
te half twaalf uitgetakeld.
UITGEVER VERONGELUKT
BAARN, 27 November. Zaterdagmiddag
is de haer Koks, een 28-jarige uitgever uit
Amsteroam, met zijn auto, nabij het kruis
punt Nieuwenhoek te Snrsf, in botsing ga-
komen met een taxi.
6loeg driemaal over den kop, waarbij u»
De personenauto, een kleinmodel Of el,
heer Koks op slag moet zijn gedood.
De mede-inizittende van de Opel liep
geen letsel op.
DOOR AUTO OVERREDEN
BRF.UKELEN, 27 Nov. Da 56-janff
ae; -V Pauw, wonend alhier. 18 r*
fiets gevallen en door een zand ai
reien. Zwaar gewond werd hij i"
kenhuis te Utrecht opgenomen,
is overleden.
LAND- EN TUINBOl]
BEHPIJFSRADEN EN DE LAN!
Geen medewerking a vn
gewijzigde Inrichting
Op de laatst gehouden bijeer.1-'
het dageüjksch bestuur van de Hoi-f
nfcir^lir.g van den Chr. Boeren- ui
'iersbon-d kwam thans in behandeling?'
or -keer uitc-stelde punt: „H«| ®P
ia C.B.TB. Holl. Brab. tegenov«
fin AT) 1 ""St
drijfraden na de wijziging 1
De 'neeren B. Haven t' on Ch. TJ E.
vel hebben dut punt ingeleid, waarM 1*7
zij'is gev fl>aen is op het belang derH PK
"den on anderzijds naar voren k \ei
gi-oote wijziging sedert art. 22 aan cs
de bevoegdheid verleent niet alieen ^ei
cia -ma. r ook op Economi-vch terr «ia
te bewegen en daardoor verordenen g-
voezdheid heeft verkregen. Hierna I
ven&cniilende leden het woerd^
waart)ij duidelijk naar voren j
onze Organisatie principieel de n
staat maar na de wijziging van an.
öo-l zoo sterk gewijzigd is, zoodat
der meewerken aan de oprichting I
hdljk kan worden ge»cM In
bertnur besloot: De bestaande B.h TO
houden en onze afgevaardigden
seeren in de B. R. de meening t
organisatie naar voren te brenge r Sn
p aats thans geen medewerking 1
r-eraen aan -Ie oprichting van mea*
dirijfsraden. Wordt het doel vanid t
gewijzigd. n.l. het bdhartigen v jkv
vraagstukken, dan zal men dH;
nieuw moe werken.
DE CHR. BOEREN- EN TUINDE
Jaarvergadering van de H01L-B
Het dagelij'kstih bestuur van de H
afdeeling van den C.B.T.B. heeft
de jaarvergadering van deze
houden op Dinsdag 23 Jon. 19 J
venhage.
Op deze vergadering zal worden
6teld het dagol.jkscih bestuur met
den uit te breiden.
