Vr B_ De economische belangen van Suriname en Cu VRIJDAG 24 NOVEMBER 1939 DE DE BE AG 24 Persoonlijke diensten bij militair werk Alle mannen van achttien tot zestig jaar moeten helpen De opperbevelhebber van land- en zee macht heeft aan de gemeenteraden ge zonden een ontwerp-verordening, welke hij op grond van de Oorlogswet voorne mens is vast te stellen. Krachtens deze verordening kunnen alle inwoners, die niet in militairen denst zijn van IS tot zestig jaar verplicht wor den hulp te verleenen bij militaire werk zaamheden. Het loon dat voor deze werkzaamheden betaald zal worden, wordt berekend naar de normen welke gelden voor het loon dat jn werkverschaffing gegeven w.ordt. Hieronder geven wij den inhoud der ver- brdening weer KERK EN ZENDING NED. KERV. KERK Beroepen: Te Apeldoorn (vac. Wester man-Ho lstijn), I. P. v. d. Waal te Hengelo. HULPPREDIKERS Tot hulpprediker bij de Ned. Herv. Gem. te Rozenburg is benoemd cand. C. For tuin te Maassluis. Bij de Geref. Kerk te N i e u w-V e n n e p cand. P. Koolstra te Utrecht. Cand. E. Baerends heeft zijn arbeid als hulpprediker bij de Geref. Kerk te E r m e 1 o aangevangen. HU houdt nog ruime gelegen heid de kerken des Zondags te dienen en blijft beroepbaar. ZUn adres is: Koningin Emmalaan 36 te Ermelo. In spoedeischende gevallen telefonisch te bereiken onder no. 56 (Ds. B. van Halsema). AFSCHEID, BEVESTIGING, INTREDE Spijkenisse De bevestiging en intrede van cand. C. v. d. Tas uit Dcllt, by de Geref.'Kerk te Spyke- nisse, zal plaats hebben Zondag 24 December. Bevestiger is Ds. K. van Anken van Delft. MARTIN NIEMÖLLER DE LAATSTE 28 PREEKEN HET geschenk ooor de Qeeèmker-fecstdacjen f 2.90 geb. In den Boekhandel f2.90 geb. /p— 1 rtike 1 1. Inwoners van elke gemeente Cand. J. C. van Eizinga te Emmer des Rijks kunnen worden opgeroepen of Erfscheidenveen, die het beroep van de Ncd. aangewezen tot het verrichten van persoon- Herv. Gem. Elim heeft aangenomen, is voor lijke diensten, voor hulp bij de militaire neraens 21 Jan. 1940 het predikambt te aan- werkzaaniheden tot het herstellen van de vaarden na bevestigd te zijn door den con- echade, aan wegen, bruggen en daarmede sui€nt van Elim. verband houdende werken, veroorzaakt idoor militaire operatiën, luchtbombarde- niCH. BOER talenten of militaire transporten. Te Gran<J Rapids 0„verwa(.h, overleden Artikel 2. In elke gemeente wordt ps Nicholas Beer, die sedert 1918 ver- 'door de zorg van den burgemeester een bonden was aan de Gereformeerde Kerk van register, hetzij In kaartvorm, hettij in boek. Grand Rapids, ambtgenoot dus van Dr. vorm, aangelegd, waarin de mannelijke in- Henry Beets. Ds Boer is 20 jaren lid en jwoners worden vermeld, die op 1 Januari 8 jaar president geweest van den Raad van Q939 den 18-jarigen leeftijd hebben bereikt Hope College, dat hem ook den doctorsgraad «n op dien datum het 59-ste levensjaar nog h.c. verleende. Van 10031907 was de over- miet hebben volbracht en naar het oordeel ledene predikant van de Bethany-kerk te van den burgemeester of den (de) door Grand Rapids, van 19071915 te Chicago, vervolgens te Passaic en te Jamestown. dezen bij openbare bekendmaking [wijzen ambtenaar (ambtenaren) geschikt lom de in art. 1 dezer verordening bedoelde persoonlijke diensten te verrichten. ïiï\£isz ::T^Lziinr^ «Jï. ifcbamen*' semi-°ÏSrheit'S- b geneeskundigen, apotheker, en ve«- predikant Douwes J. v. d. Werp, die m artsen- Amerika ook journalist en hoogleeraar is ge- c diegenen, die een functie hebben te ver- weest. De overledene was tal van jaren vullen bij een luchtbeschermingsdienst; ouderling der Gereformeerde Kerk van d. diegenen, die een verklaring van ten- Muskegon. Tot 19Ö6 was hdj rechter, meer minste twee geneeskundigen overleggen, dan een halve eeuw heeft hij rechterlijke waaruit blijkt, dat zij wegens ziekte, ziels- functies bekleed. Van Hope College was hij of lichaamsgebreken blijvend ongeschikt ook bestuurder, zijn om de in art 1 dezer verordening be- voorzitter is ditmaal niet theoloog doch financier. Het is met het oog op de admini stratieve scheiding van kerk en staat in Indië niet zonder beteekenis dat de nieuwe voorzitter uit de bankwereld komt. De bedoelde administratieve scheiding stelt tal van zeer moeilijke financieele problemen aan de orde, die deskundige behandeling ten zeerste ver- ei schen. GEREF. KERK TE AMERSFOORT De kerkeraad van de Ger. Kerk te Amers foort heeft besloten de vacature, ontstaat door het emeritaat van Ds. E. Schouten, in verband met de bijzondere tydsomstandig- heden voorloopig onvervuld te laten. PREDIKANTEN NAAR INDIE Het kerkbestuur der Protestantsche Kerk in Ned. Indië constateert met dankbaarheid dat het verkrijgen van predikanten uit Nederland den laatsten tijd minder moeite oplevert dan voorheen. „Dit vindt", aldus het kerkbestuur, „misschien voor een deel zijn oorzaak iji de vermeerdering van het aantal predikanten in Nederland, maar het staat vooral in verband met de toename in Nederland van de belangstelling voor onze kerk. Vanaf het oogenblik van do scheiding van gouvernement en kerk zijn Neder- landsche kerkelijke kringen in opmerke lijke mate aandacht gaan schenken aan Indië. Daarbij beginnen ook al meer vrucht te dragen de in de laatste jaren stelsel matig gedane pogingen om de predikanten, in het bijzonder de jongere, d/j beteekenis het werk in Indië te doen zien." JOHN VAN DER WERP t Op 73-jarigen leeftyd is te Muskegon in doelde persoonlijke diensten te verrichten. De rangschikking in het register geschiedt in a If a be t is oh-1 ex i cogra fi sch e volgorde naar de geslachts- en voornamen, met dien ver staande, dat het register wijksgewijze naar de plaatselijke indeeling der huisnummer» kan worden ingericht. MaaÓrtr woiït gen hebben gehad met enkele personenuit het register door de zorg van den burge- ^Gereformeerde tangen in de Hervormde «meester herzien. De mannelijke inwoners, tdie alsdan den leeftijd van 18 jaren hebben Ibereikt, worden aan het register toege- tvoegd; de mannelijke inwoners, die alsdan WIJLEN Ds. A. B. TE WINKEL In een warm woord van nagedachtenis aan Ds. A. B. te Winkel schrijft Prof. Dr. K. D U k in de Bazuin: „Op de Generale Synode te Sneek is door de Deputaten voor de Eenheid gerapporteerd, de maanden dat bijzonder aangename samensprekin- Kerk. „Ik mag thans wel zeggen, dat Ds te Win kel een van hen was, en dat hij zich bereid erklaarde om mee te werken, hartelijk mee |w orden i leeftijd ven 59 jaren hebben volbracht, le werken tot onderlinge tt»nadering. i het register afgevoerd, j Het register wordt zoowel na het gereed- (komen als na elke driemaandelijksch» her- z.eaiiig u -oi Ue zorg van uch uurgeuiee&.en gedurende een termijn van 14 dagen voor belanghebbenden ter secretarie der betrok ken gemeente ter inzage gelegd. Van deze ter-inzage-legging geschiedt openbare ken nisgeving op de in de gemeente gebruikelij ke wijze. Na afloop van voornoemden ter mijn wordt van 't gereedkomen van 't regis ter of van de herziening mededeeling ge daan aan den hiërarchiek het laagst gestel de autoriteit, die in de betrokken gemeente het militair gezag uitoefent. Artikel 3. Ieder, die in het in artikel 8 bedoelde register is vermeld, alsmede, in dien dit register nog niet gereed is geko men, ieder, die voor vermelding in dat register in aanmerking komt, is verplicht om op eerste bevel, op tijd en plaats bij dat bevel bepaalt, aanwezig te zijn en de hem alsdan op te dragen werkzaamheden overeenkomstig de daarbij te stellen ecschen te verrichten. Het bevel en de opdracht tot het verrich ten van werkzaamheden, beide als bedoeld in het eerste lid van dit artikel, kunnen worden gegeven: a. door de hiërarchiek het laagst gestelde autoriteit, die in de betrokken gemeente het militair gezag uitoefent; b. door den officier, die met de uitvoering van de in art. 1 omschreven werkzaam heden i« belast; c. namens de onder a. en b. bedoelde autoriteiten door den burgemeester der be trokken gemeente. Het vorenbedoelde bevel wordt zoo moge lijk schriftelijk gegeven aan eiken inwoner afzonderlijk. Indien dit naar het oordeel van de betrokken autoriteit niet mogelijk is, kan het bevel hetzij mondeling worden gegeven, hetzij voor bepaalde categorieën van inwoners of» de in de betrokken ge meente gebruikelijke wijze openbaar wor den bekend gemaakt. Artikel 4. Een bevel, als in het vorig artikel bedoeld, wordt niet gegeven aan personen, die in militairen dienst zijn. Artikel 5. Bij het verrichten van de persoonlijke diensten, in artikel bedoeld, zijn de betrokkenen verplicht de leiding te volgen en de bevelen te gehoorzamen, welke „Zyn laatste brief, dien ik over deze zaak van hem kreeg, eindigde met de woorden: Zou God door den nood der tijden ons tot elkaar dringen? dat baat meer dan onze con gressen." HET ZENDINGSWERK TE MAKASSAR Het verlof van ds. II. missionair predikant der Geref. Kerk van Soflrabaja voor het zendingswerk Makassar (Zuid-West Celebes) is met enkele maanden verlengd. Zooals men weet heeft de Gen. Synode der Geref. kerken te Sneek in verband met de steunaanvrage voor dezen zending.' arbeid het volgende besloten: a. Groote waardeering uit te spreken voor den wichtigen arbeid, die ten deze door Gereformeerde kerk van Soerabaja wordt verricht; b. Leedwezen uit te spreken dat het met het oog op de finantiën der Generale kas niet mogelijk is den steun te verhoogen; c. Uit te spreken, dat het door de synode zou toegejuicht worden, als door de betrokken kerken een andere weg ge vonden kon worden om hulp te vinden in Holland. Naar den besten weg om vasten steun te vinden in Holland voor het werk in Makas sar wordt nu door ds. van den Brink ge zocht. Een van de eerste vereischten hier voor is natuurlijk, dat hij op zooveel moge lijk plaatsen in Holland over den arbeid in Makassar spreekt. Om het werk zoo dicht mogelijk bij de menschen te brengen zijn er enkele series lantaarnplaatjes vervaar digd. Verder heeft Ds. van den Brink een verzameling gebruiksvoorwerpen uit Celebes meegebracht, waardoor ook u"* gesproken woord weer verduidelijkt v Ook al heeft e,en bepaalde groep of kerk een eigen zendingstaak. toch kan juist ook het hooren over ander zendingswerk stimu- leerend werken in eigen kring voor eigen arbeid. Gaarne is Ds. van den Brink ook bereid eens een ochtend op school te komen om vooral ook de hoogere klassen iets te vertellen, o.a. ook over het schoolleven Indië. Het adres van Ds. H. van den Brink is: Hoogstraat 67 te Weesp (telefoon of K 940, giro 300188). door of vanwege (te officieren en onder. R k tbestuur der Protestantsche kerk officieren, met de uitvoering der militaire de verkiezing van nieu werkzaamheden belast, worden gegeven. dc eind der ï0!lee maand te Batavia Artikel 6 Indien dei betrokkenenniet ''^^0.'b. vlfn met de militaire werkzaamheden belaste de heer Vt 5 r' Liifv j„'h officier verplicht, daarin op behoorlijke ge ers, Ds. K. Dr had zich. gelijk men reeds hikbaar gesteld. De nieuwe het groot auditorium dier universiteit, geti teld „De goddelijke moeder in de Voor-Indi sche religie". ONDERWIJS-BENOEMINGEN rendrecht. Groen van Prinsterer- school. Tot onderwyzer (7e leerkracht): de heer J. K. Meyer, kw. m. a. aan die school. rwoutswaarder. School m. d. Bijbel. Tot onderwyzer (1 Januari 1940): de heer Chr. van Ommeren te Nieuwerbrug d. RUn, thans kiw. m. a. aan die school. Brunssum. Chr. School. Tot onderwij zeres: Mej. v. d. Velde te Kampen. EXAMENS notie* e 1 d e n. Bevorderd tot doctor In de ge kunde op proefschrift getiteld: Polaire af fectieve functies: de heer J. J. C. de Boer geboren te Malang en wonende te Zeist. svorderd tot doctor ln de geneeskunde, op fschrlft getiteld: een ondersoek naar de prognoee der Schisophrenic, mevrouw A. Academische Exi U t r i. Geen. Univ. Doet. sociografie do heer J. H. van Waart: Cand. rechten mej. T. Jong en de heeren H. van Leeuwen en M. P. Klelnhaus. Propaed. scheepsbouwkundig lngen. de heer H. R. de Jong. Middelburg: propaed. Voor onze peuter kopen we: ,,'t Is feest als Moeder voor ons leoet", het leuke voorlees-buek vel grappige plaatjes in kleuren. Een aardig St. Nico- laascadeautje, dat de kleintjes veel geluk kige uren bezorgt. Prijs f 1.25. Verkrijgbaar in den boekhandel en bij de N.V. W. D. MEINEMA, Delft ONDERWIJS Slijtage in het onderwijzerscorps Een jaar geleden hebben we excuus ge vraagd voor de min mooie benaming, maar een betere hebben we ook nu nog niet ge vonden. De bedoeling is duidelijk: zij, die door overlijden, ziekte, huwelijk of over gang naar een anderen staat des levens aan het corps leerkrachten bij het L.O. en U.L.O. zijn ontvallen. I-Iet Centraal Bureau voor de Statistiek zendt ons thans tb cijfers over 1938, gegroepeerd naar het L.O. U.L.O. en B.L.O. Bij het L.O. zijn deze to.v. 1937 gedaald, van. 27-45 tot 2392; bij U.L.O. gestegen, van 237 tot 289; bij het B.L.O. ook gestegen, van 60 tot 79. Opmer kelijk. dat bij het L.O. het cijfer der vrou welijke leerkrachten, bij het U.L.O. dat der mannelijke hooger is. De oorzaken van het ontslag overziende, vinden .we bij het L-O. een afvloeiing van 405 leerkrachten door pensonneering: G-i door overlijden; 325 door huwelijk, 3( door andere betrekking, 144 door opheffing der vaste verbintenis en 1418 „om andere redenen". Bij deze groep deelt de statistiek in: overgangen naar tijdelijke verbintenis sen, naar kloosters, ziekte, ontslag van de gehuwde onderwijzeres en ontneming van de bevoegdheid tot onderwijs. Bij het U.L.O. waren, die cijfers resp. 56, 15, 12, 15, 16 en 175. Bij het L.L.O. 11. 1, 8, 3, 0 en 56. De groepeering naar de onderwijsrichting wijst uit, dat bij het Openb. lager onderwijs in totaal 856. bij het Prot. Chr. 441 en bij het R.K. 1048 leerkrachten afvloeiden. Uit de dusver genoemde gevallen van ontslag en overlijden is ontstaan de ver vangingsbehoefte. Deze is in 1938, bij een totaal van 33576 leerkrachten, 1286 geweest, dat is 96 meer dan in 1937. Verdeeld naar de onderwijsrichting, waren de verhou dingspercentages bij het Openb. onderwijs (in 1938) 4.3, bij het Prot. Chr. 36 en bij het R.K. 5.3 pCL En gesplitst naar seke, resp. 2.9 m. en 16.2 vr., 1.5 en 2.9 en 4.7 qCt. Uit deze cijfers blijkte dat de vermeerde ring der vervangingsbehoefte in 1938 liet grootste gedeelte kan worden gesteld op rekening van de pensionneeringsfactor, welke in 1937 1.1 pet. en in 1938 1.4 pet bedroeg. Hierbij zij aangeteekend, dat een dergelijk verschil geenszins op buitenge wone omstandigheden behoeft te wijzen. Intusschcn dient er tevens de aandacht op te worden gevestigd, dat de toeneming der vervangingsbehoefle zich sterker bij het U.L.O. en het B.L.O. dan bij het G.L.Q. vertoonde, en dat de stijging bij de vrou welijke leerkrachten soms aanzienlijk sterker was dan bij (te mannelijke. Tegenover de ontslagenen :ijn in 193? genoteerd 2581 aanstellingen bij het L.O., 348 bij het U.L.O. en 108 bij het U.L.O., samen 3037 leerkrachten, zoodat een meerdering van het geheele corps met 277 leerkrachten is te constateeren. e eisen moet 1 kinderboek ld >en P at voor ln de nieuwe '40 van den uitgever 0 R H 0 E V E Noordsingel 104 is verkrijgbaar Is. an Boekenkoffer 48 Kerstboakjes M. J. DE VRIJER-STRUIJS 30 JAREN DOMINEESCHE HET geschenk bij uitnemendheid 11de Druk. In den Boekhandel f 2.25 geb. THEOL. HOOGESCHOOL DER GEREF. KERKEN Overdracht van het Rectoraat Het College van Hoogleeraren der Theolo gische Hoogeschool te Kampen deelt mede, dat de plechtige overdracht van het Recto raat der Theologische Hoogeschool door Prof. Dr. J. R i d d e r b o s aan Prof. Dr. S. G r e ij- d a n u s zal plaats hebben Vrijdag 8 Decem ber des middags te 3.30 uur in de Groote Aula der Theologische Hoogeschool. AMBTSAANVAARDING Prof. Dr. F. B. J. KUIPER Hedenmiddag heeft Prof. Dr. F. B. J. K u 1- p e r als opvolger van Prof. Dr. J. Ph. V o- gel, benoemd tot gewoon hoogleeraar aan de Leidsche Universiteit om onderwijs te ge ven in het Sanskriet en zijn letterkunde ii de Indische oudheidkunde, dit ambt aan vaard met het uitspreken van een rede i) veld; P. G. M. Mellema c onotn. wetenschap- heeren B. Wester- ÏV. K. Moree. FEDERATIE VAN CHR. VEREEN. VAN EN VOOR VROUWEN EN MEISJES Prinses Juliana kwam een kijkje nemen DEN HAAG, 24 Nov. Op den tweeden dag van de jaarvergadering van bovenge noemde federatie, zorgde Prinses Juliana voor een verrassing. Als beechernwrouwe gaf zij namelijk persoonlijk blijk van Haar belangstelling, door de samenkomst van den middag bij te wonen. Zij werd ontvangen door de dames Van Reygersberg Versluys Mary Barger, resp. presidente en eecreta- De presidente gaf voor H.K.H. een overzicht van de Federatie, waarna met het afwerken van de agenda werd voortgegaan. Mej. Voors gaf cenige impressies van 't Wereldcongres der Christen jeugd, om ei dan een paar beschouwingen aan vast te knoopen. Zij wees op de breede kloof, die tc zien was tusschen dit congres en de wereld wees tevens op de dure plichten, die de Christenjeugd daarom te vervullen heeft. Daarna vertelde freule W 11 e w a a 1 van Stoetwegen een en ander over den ar beid der Cie Vrouwen-Crisiszorg, welke beid het laatste jaar aanzienlijk uitgebreid werd. In Groningen werd in April een tehuis geopend voor 42 meisjes en te Arnhem een (vrijzinnig) tehuis voor 20 meisjes. I door kunnen de gezamenlijke tehuizen thans iedere drie maanden honderd meisjes voor de huishouding opleiden. Dat de opleiding goed is, daarvan getuigt de groote \raag naar dit soort meisjes. Toch blijkt plaat sing altijd nog een lastig probleem te zijl- Vervolgens zijn nog enkele andere zaken onder de loupe genomen, waarop de verga dering op de gebruikelijke wijze is geslot< Ruwe Huid Ruwe Handen Ruwe Lippen PU ROL Dook 30 cent. By Apoth. eu Drogn-i Passagiers en le den der beman ning van het Ja- pansche motor schip Terukani Maru", dat nabij de Engelsche Oostkust op een mijn liep, wach- na hun red ding in een Brit- sche haven op verder transport. Een veelbelovend initiatief Het oordeel van Mr Dr F. L. J. van Haar en De weg RotterdamBrielle Geen voetgangers op den rijweg De provinciale weg RotterdamBrielle is des zomers door de bevolking der aan den weg gelegen gemeenten uitverkoren als pro menade, hetgeen vooral des Zondagsavonds tot stagnatie van het verkeer en tot ern stige gevaren leidt. Meerdere slachtoffers zijn daar dientengevolge reeds gevallen, zon der dat nochtans aan dc hand van de be staande wetgeving verbetering kon worden bereikt. Bij een door de K.N.A.C. georganiseerde bijeenkomst van belanghebbenden in deze kwestie, werd destijds door medewerking an den Provincialen Waterstaat een moge lijke oplossing gezien, wanneer eenmaal de Weeenverkeerswet in werking zou zijn ge treden. De hoofdingenieur van den Provincialen Waterstaat berichtte nog aan de K.N.A.C., dat het in het algemeen niet in de bedoe ling van de Provincie ligt om op eenigszins beteekenende schaal over te gaan tot den aanleg van wandelpaden langs den provin cialen weg Rotterdam—Brielle. Zouden de gemeentebesturen willen over gaan om zelf wandelpaden langs den weg aan te leggen, dan mag wel worden aange nomen, dat de Provincie daarbij zal willen medewerken door de wegbermen, voor zoo ver zij daarvoor geschikt zijn, kosteloos ter beschikking te stellen. Voorts ligt het in de bedoeling om, wan neer het Wegenverkeersreglement in wer king is getreden, aan Gedeouteerde Staten voor te 6tellen eenige daarvoor in aanmer king komende gedeelten van den weg voor voetgangers af te sluiten. Het is dan niet uitgesloten te aahten, dat de Provincie langs die weggedeelten zal overgaan tot aanleg van een voetpad van zeer bescheiden breed te en constructie. Ingezonden Stukken MEET DE MINISTER MET TWEE MATEN? Uit een mededeeline van den Minister van Economische Zaken bUJkt mil. dat alleen can- tlnes van tenminste 25 personen In aanmer- mlndei lulker koi Ik vind die regeling een vonderlöke en begrllp niet j engang deze oplossing heef sel telt, redelijke lke geda ïrd. Iem die op meer sociaal gevoel bezitten dan die bil groot bedr(1f ln dienst ls; HU of^*11 Of allemaal geen suiker, :er. Honende, dat e r allemaal wel sul- n.l gegronde bezwaren zal worden gekomen, teeken lk met r de plöatslng. Hoogachtend, H. WISSELAAR K.J.Zn. Eenige dagen geleden hebbon wij .n ons blad melding gemaakt van de opri .bf.ing van de „Economische Commissie Neder land—West Indië.'" Deze commissie stelt zich ten doel de bevordering van de economische bel; ngen allereerst van Suriname en Curasao, l ot dc- initiatiefnemers behoort ook de burgemees ter van Schiedam, Mr. Dr. F. L. J. v a n Ilaaren, die een kenner is van onze W..: in tal van onderdeelen. De heer van Haaren heeft van 19221935 in- Suriname vertoefd en heeft aldaar ach tereenvolgens de functiën bekleed van advocaat-generaal, gouverncmentssecretaris en procureur-generaal; als onder-voorzitter van den Raad van Bestuur trad hij drie malen op als waarnemend gouverneur. Hij leeft nog zeer mede met dit deel van het Koninkrijk der Nederlanden en de belan gen hiervan liggen hem dan ook na t het hart. Aangezien de heer vari Haa::n uitermate op de hoogte is met het nd en ziin bevolking, hebben wij ons tor u wend met de vraag, welke plannen do Commissie heeft. „Hoe is men eigenlijk tot dit initioi;- gekomen?", zoo vroegen wij den he«r *.ai! ilaaren. „De eerste stoot is uitgegaan van Mr. Dr. L. N. Deckers, die vorig jaar een reis naar de West heeft gemaakt en zooals ieder die dit deel van onze koloniën, om het outte woord nog piaar eens te gebruiken, beeft bezocht, kwam hij er enthousiast vandaan. Het is merkwaardig, doch ieder een, die er is geweest, draagt een g voel \a aanhankelijkheid aan dat land en zijn bevolking in zijn hart mecte. Naar aanlei ding van zijn reis, heeft de heer Deckers met eenige personen gesproken om iets voor dit land te „doen". Het land is vroeger rijk geweest, doch in de negentiende eeuw is het achteruit gegaan door een samenloop van omstandigheden. Sommigen, aldus de heer van Haaren, meenden, dat d kwam door de opheffing der slavernij. Men moet het echter zoeken op verschillend a in. verschillende oorzaken, zooals inder daad ook in gebrek aan werkk chten, in ziekten, welke de cultures gi ust ri hebben, in concurrentie uit. andere inden, waarbij o.m. onze Oost en de Westk - .an Afrika een voorname plaats innemen Onze Rijksgebieden in het Westen staan te weinig in het centrum der belang.' e!:ing; men heeft zich steeds in het bijzon ier tot Oost-Imlië bepaald. Vroegere plannen om meer belangstelling voor Surinai en Curacao in ons land te wekken hebban ni.:t geleid tot die resultaten, welke men ervan hoopte en verwachtte. Het nu opgerichte comité wil het niet bij plannen laten, zoo zeide de heer van Haaren ons met nadruk, doch tot practi- sche daden komen om deze gebiedsdeelen te helpen". „Kunt U een verklaring ervoor geven, dat de Regeering nooit eens met belangrijke daden voor de West gekomen is?" „Ueze vraag, zeide de heer van Haaren. zou ik zóó niet willen stellen; er diep op in gaan, zou ook niet beantwoorden aan uw bedoeling om slechts enkele korte mede deelingen van mij te vernemen; in het algemeen genomen, zou ik echter niet w I len zeggen, dat d.e Regeering Surin. ue links lapt liggen. Zoo wordt b.v., om c- u der laatst genomen maatregelen te noem. gedurende tien jaren f 400.000.'s i iars beschikbaar gesteld voor irrigatie en immi gratie. En dat de regeering met ons plan sympathiseert, blijkt wel uit het feit, dat de Minister van Koloniën, Z.Exc. Ch. J. M. Weiter, de oprichtingsvergadering an de Commissie heeft bijgewoond. Zooals gezegd zijn er vele omstandigh» den, die schuld hebben aan den niet of minder voorepoedigon gang van zaken; laat ik nog met name noemen gebrek aan be langstelling en a f z ij d i g b 1 ij v e n van het Nederlandsch kapitaa 1." „Wat zijn. nu de plannen van de Com missie?" zoo vroegen wij verder. „Wij willen de relaties in en met d n driehoek Nederland, Suriname en Curac nauwer aanhalen. Suriname heeft te weiniz invoer uit het moederland en dit laats evenals Curasao betrekt weer te ve producten uit andere landen, welke Sur name, althans voor een deel, ook zou kim nen leveren, zoo bijv koffie pn rijst. Deze Mr Dr F. L. J. van pri-idi■- '"ii also hout. kunnx eu L'I Lumc«u veel ïueci u lonfaal gebied geïmporteerd thans het geval is. In dit vri de lieer .u Haaren een klein 1937 bedroeg de waarde var! Curasao k. mihoen gulden. Dl gering aantal inwoners een drag te noemen. De ingevo» waren o.a. hout, suiker, rijst,! en vruchten. Het gedeelte, dat kwam, was klein en uit SuriMf tisch niets aangevoerd. Alles melijk door Amerika goleveri I ders. De bodem van Surinan.(I geschikt voor producten vanj irnane, naar d Comn.: ie, redelijker js meef*, wil de Commtaie ook in dipl"®'® ken en hoopt zii tastbare rot reiken. Er moet tusschen lvan rlname en Curacao grootcrel01 in- en uit voer'kpmen. ^'atineel. lijke regeling toi - r. Komt"i ^e, 'i Relc [EN 15 erai ertrouwen, dat dit zal n mo t er een ai/etgebied en en omzet dan J:idige te v,l ^t Jij Commissie wil op financi«atie gebied leiding en advies geven,f_ is bij andere in-t.uiiic<s ..oncunC ve doen. Wij denken, aldus de tojkoj ren. an een bureau, dat b.v. |ais met firma's ln ons land, nan pfCe r stanti in\ k&ndèr brengen, aan de mogejHjjV Cnmn ->ie als adviseerend lie aa Repeei ag en v .or den handel »r w den. Di- Commissie wil alles i len om in ons land meer bel te v\ k) en en meer nuttig efk l wegen, flEn doeltreffendst zullen zijn, hocpl( lin^ beraad en overleg, te vinkitust stellen. In de allereerste plaats g^ ze gen 10 len en hun bevolkin intensief orden geholpen, wanwi mogelijkheden, welke er zijn, 1 doende tot haar recht gekomet rijf ja veel vaat", zoo besloot de heer Het veelbelovend initiatief vanKk missie, verdient dq tot langste "°r Nou landers, die de betccken hun land als koloniale mogend! v™ kort i zij wellh-iu - be? oei ®at 1 1, die hier steun kunnen ver!" !in( hebben het vertrouwen dat d' l gerd zal worden. Het is een U plan, dat aller aandacht waai pen, dat de Commissie in hei za! slagen pn dat haar arbeid hebben. Het za! niet aHe~n vw voldoening zijn, doch bovenal 7.8 ken tot de bevordering van een s menwerking tusschen Nederland >r Westen. loniën i het ONTVANGEN BOEKE* ier»

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1939 | | pagina 12