WSEL
NATIONALE INDUSTRIE
GESCHENKEN
Industrie in Crisistijd
i,t NOVEMBER i<MQ
DERDE BLAD PAG. 9
Koningin woonde gisteren in de Nieuwe Kerk te 'Amsterdam de
bij van de gebrandschilder de ramenwelke namens de burgerij
iboden ter herinnering aan het 40-jarig regeeringsjubileum van de
Vrouwelijke brandweer in
de hoofdstad. Be eerste
speciale damescursus van de Vrijwillige Luchtbeschermingsbrandweer te Amster
dam, georganiseerd door de vakbrandweerwerd gisteravond beëindigd met practi-
sche oefeningen.
LEERDAM KRISTAL
Leerdam-kristal is steeds herkenbaar aan
het etiket met den naam Leerdam.
In tegenwoordigheid van den Zuid-Afrikaanschen gezant, Br H. B. van
Broekhuizen, is gisteren te Egmond aan Zee de door Br H. Mulder aan
de N.Z.H.R.M. geschonken motor-reddingboot „President Steijn" m
dienst gesteld.
Een van uit een marine-vliegtuig gemaakte foto van het Ned*
s.s. „Jeannette", dat hoog op het Vlielandsclie strand zit.
IS3o'
ineelsvraagstuk van
groot belang
ile verzorging van
""Acte
!l6vraagstuk heeft steeds ver-
iten. Wij willen in dit arti
der len over de vragen, hoe zij, die
roektoilisatie werkloos werden, ge
len; in welke moeilijkheden
^fjjven geraakten, die goetle ar-
i plotseling moesten missen en
;-Mij,ftevergeefs personeel zoeken,
E. T|
geling en werkloozensteun
vervdderwerp betreft, merken we al-
i inp ook in 't algemeen op, dat
agent dan een indruk kunnen ge-
pnclusies berusten niet op een
opFcrzicht, dat op deskundige
en jengceteld en dus zoo goed als
m(jn omvat Wij hebben slechts
iet «verkregen van enkele indus
ïene regeling kun-
niet spreken.
trize indruk, dat er bij de werk
hans meer sociaal gevoel en
i de arbeiders gevonden wordt
ivorige oorlog losbrak. Vindt
ig in de praktijk bevestiging,
n te meer belang, omdat men
>rdig minder noodzakelijk zou
!en dan vroeger: immers, de
m voor werkloozen zijn lot
tgte geperfectionneerd. De
Maatschappelijk Hulpbetoon
iioht berekend vopr hun taak.
ter niet zoo, dat men de vverk-
'ojlien arbeiders zonder meer naar
i«pjreau verwijst: in menig bedrijf
(menwerking van overheid en
een wachtgeldregeling inge-
in elk opzicht te verkiezen is
itkeering. Het is niet noodig
in te gaan; in de organen der
weging kan men zulke regelin-
;n uit vinden.
blijft het gelukkig n'.ef.
achtgeldregeling 'geldt slechts
vaste personeel, dat men op
tem;**311 ook aan de onderneming
de toekomst blijft binden,
slapg is er dus mee gemoeid,
jpenöiets'verder, dan zou de social?
geb*uet groot zijn.
loncip.rnemers doen echter r
dendien dit, omdat ze reeds in het
sociale fondsen gezorgd had-
doos was het bijv. mogelijk,
arbeiders, die al heel gauw
ioesten worden, 15 ipct. toeslag
inbedrag te geven (de z.g. rui-
terwijl ook het onderlinge
vaarin patroon en arbeider vrij
igen, hulp kan verleenen. Te
■zorgd, dat de werkloozen lid
jven van de sociale fondsen,
deelgerechtigd waren, terwijl
imigo plaatsen faciliteiten ver-
len ten aanzien van het stem-
jndere wijze worden de moeilijk-
r de arbeiders verminderd. Zoo
ve kennic met een bedrijf, waar
[toerbeurt, één week laat werken
haa| loon. terwijl de volgende
ht?eld uitgekeerd wordt ten be
f 16.50.
®der grootbedrijf nam men vroe
ger voor extra werk in deze maanden jon
gens in dienst, thans had men m andere af-
deelingen mannen moeten ontslaan, doch
dat is niet gebeurd; ze zijn nu, hoewel ze
eigenlijk te dure arbeidskrachten zijn, el
ders te werk gesteld. De directie voegde er
echter openhartig aan toe, dat zij gaarne en
met overtuiging de sociale taak, door groote
voorgangers begonnen, wil voortzetten (o.a.
voor de kii^eren van het personeel), doch
dat de laatste maatregel ook en vooral ge
en is in het belang van het beiirijf;
op deze wijze bindt men bekwame en ge
routineerde vaklieden aan de onderneming,
terwijl deze ook in het pensioenfonds kun
nen blijven, tenvijl ze bij ontslag „uitge
kocht" zouden moeten worden. Soortgelijke
ovenvegingen gelden ook ten dcele voor de
reizigers, die than6 niet veel anders te doen
hebben dan de afnemers zoet houden, om
dat de orders zoo traag worden uitgevoerd.
Gemobiliseerde voorwerkers en vaklieden
Over dit onderwerp kunnen we zeer kort
zijn. We vingen de klacht op, dat het vaak
zoo moeilijk is om zakenverlof te krijgen
voor hen, die in zekere branche gespeciali
seerd zijn of die op afdcelingen leiding kun
nen geven. Zoo kan het dus gebeuren, dat
een ploeg het gewone werk niet kan ver
richten. omdat baas of voorwerker gemobili
seerd is.
Evenwel werd toegegeven, dat men wel
begrijpt, waarom zakenverlof voor dezulken
vaak geweigerd wordt. In zeker metaal
bedrijf kan men op dit oogenblik bijv. goede
draaiers en ijzerwerkers gebruiken, doch
de militaire autoriteiten laten ze niet gaan,
omdat ze in dienst ook speciaal werk kun
nen verrichten en dus gewaardeerd worden.
Toch meende men er op te moeten aan
dringen om gemobiliseerde specialisten in
zeker vak zooveel doenlijk te vervangen door
werkloozèn. Dit zou driedubbel voordeel ge
ven: ten le voor 't bedrijf, dat voor goede ar
beiders werk heeft; ten tweede 'Voor de ge-
mobiliseerden zelf, wier loon hooger is dan
de kostwinnersvergoeding; en ten derde
voor de werkloozen, die een hooger bedrag
aan kostwinnersvergoeding krijgen dan nu
aan steun. Al met al zou de publieke kas
er dus ook profijt van trekken.
We meenden goed te doen deze klachten
door te geven en zoo oordeelen we ook over
het derde geval:
de moeilijkheid om personeel te krijgen
Eigenlijk past dit laatste niet in het ka
der van deze beschouwingen. Want we in
formeerden naar de moeilijkheden bij de
personeelsbezetting in verband met de mo
bilisatie. En de klacht, speciaal van con
fectie- en chocoladefabrieken, dat. zij te
vergeefs v r o u w e 1 ij k personeel zoeken,
heeft met de militaire verplichtingen der
jonge mannen niets te makpn: wel houdt
ze verband met de crisis in 't algemeen en
met de steunmaatregelen der regeering.
Het staat nu zoo, aldus werd ons verze
kerd en we deelen het zonder commentaar
mee, dat men in Den Haag tevergeefs een
beroep op de arbeidsbeurs doet om meisjes
te krijgen voor genoemde 'abrieken en
er zijn weigeren eenvoudig om in deze
drukke weken overwerk te doen, waarvoor
de arbeidsinspectie vergunning verleent.
Dienstmeisjes bieden zich meer aan,
maar ik aldus een chocoladefabrikant
roep tevergeefs personeel op en dat terwijl
mijn omzet stijgt.
De oorzaak van een en ander zit in de
steunregeling voor werkloozen. Deze ani
meert gezinsleden niet om werk te zoeken,
want 2/3 van dp verdienste wordt op de iiit-
keering van den vader gekort. En de rede-
nesrisg is dus: ik moet voor zes
Ma zich fin "hcren
Alice,, JM»™"" probeeren
ngros-verkoop
Importeur: P. J. TH. SCHUHMACHER.
Leeuwarden Telefoon 6305
7 <f£l>C*.uU
JhtnpU" SMufujium
Deze worden gratis disponibef|
gesteld bij aankoop van één
pakje GES) smeerkaas.
baren bevordert
^l^olbsi vei vaart
NUTSSPAARBANK BREDA
Catharinastraat 15
Renteberekening 2.7 pCt 's-jaars
Schoolsparen - Spaarbusjes
Safe-inrichting
ten.
De moeilijkheden zijn nog vergroot, toen
de minister bepaalde, dat deze aftrek voor
dienstboden zou vervallen. Toen nam de
animo om huisarbeid te verrichten, toe,
maar het fabrieksmeisje voelde zich bena
deeld. Het is te begrijipen, maar de werk
gevers, die rappe meisjeshanden noodig heb
ben en wegens de concurrentie toch geen
hooge loonen kunnen betalen, worden er de
dupe van. Want het ie wel eenvoudig om
te zeggen, dat men dan maar jongens in
dienst moet nemen als die ten minste te
krijgen zijn docli dit heft de moeilijkhe
den niet op. Jongens zijn tamelijk onge
schikt voor het werk dat de meisjes doen,
zij voelen ook het versohil tussohen man
nen- en vrouwenwerk en in elk geval is
separatie noodzakelijk, wat ook hinder ver
oorzaakt. De meisjesnood is door een en an
der zoo hoog gestegen, dat wasscherijen en
confectiefabrieken in Den Haag. per autobus
personeel uit De'.ft laten komen, omdat er
anders geen doen aan Is.
Wij herhalen: we geven deze klachten
zonder meer door; wij kunnen het geheei
niet zoodanig overzien, dat wij ons tot oor-
deeler» bevoegd achten Wel begrijpen we,
dat sommigen zeggen: men moest, als in een
gezin twee of meer volwassen dochters zijn,
allen steun inhouden; terwijl anderen,
juist omgekeerd betoogen, dat gezinsinkom
sten niet op het steunbedrag van invloed
mogen zijn; uoch consekwenties zouden
wij niet gaarne voor onze rekening willen
nemen.
En zoo zal er wel niet veel anders opzit
ten, dan dat men poogt de moeilijkheden
broksgewijze op te ruimen nf fe vermin de
ren; want dat iemand eer, radicale opios
sing aan de hand zou kunnen doen is esêsv.
éaa wij durven verwachten*
Promoties bij de landmacht
Vaandrigs benoemd tot tweede luitenant
L. L. van Breukelen, M. F. Hofstra, A. J. ter
Heide, J. F. Krul, W. Gazenbeek J H. Heiden-
rük, E. Schuuring. H. F. H. Pöl. J. W. Menk-
veld, G. A. L. M. Hermans en P. H. Collard; bi?
het 2e reg. Inf. de vaandrigs B. de Jonge. A. du
Bols. A. C. Niemeüer. AL W. H. Piters, W. H.
M. Peters. R. Kuipers, J. L. Vermeulen, A. dé
Jong. J. W. T. Timmermans en A. P. M. Daal
de rop; bb" net 3e reg. inf. de vaandrigs M. van
Velden, P. C. Pijpers, E. Poot, P. Boon, J. R.
Grood, A. P. J van Ejjnatte. D. de Rooü. A.
»=|luks. C. Vreugdenhil en H. J. Lamers; bb het
e reg. inf. de vaandrig J. Stark; bjj het 5e
eg. inf. de vaandrigs H. Putters. J. W van
Rup ten beek. H. G. Stoppendaal, mr J. A. B.
Gomperts. R. VV. Leddy. G. Jongh, J W. Hen
driks. J. Luber. A. Fransen, H. J. F. Linssen, P.
Tamboer en W. Leunis; bb het 6e reg. inf. de
vaandrigs L ,L. Vincent en J. W. Stevens- bU
het 7e reg. inf. de vaandrig B. G. Kok; bb het
he reg inf. de vaandrigs F. W. Simon, A. Bij-
kerit. H. de Vries. F. A. van der Sluis. H Ver
burg JA. sjouw. D. H. Jas en D. R. L. van
der Neut: bp het 9e reg. inf. de vaandrigs G
r»^'- v PTen"ink- E- Tarpenbeck. J. g'.
h».rV '1 5"p Nol ten. A. Prins F. H Ro-
baard A v Buüsen. p. u Voncken. A. de Leeuw.
A. J. W. Muyser. E G. Schrage. TV Jansma en
S. Nieuwbuurt; bb'het 10e reg. Inf. de' vaan
drigs H. C. A. Koster, a. W M van Asneren
J TV. Kloot, C. Nauta. W. Hooghiemstra. F.
Latour en J. G. Mesland: bp het le reg. inf
do vaandrigs G C. J. A. de Meulder. D. Eve-
lcens Maarse, B. Löwer. H. A Talen en G M.
J. W. van de Ven; bp het 12e reg. inf. de vaan
drigs D. Naabe-. P. J. E. Hovingh. M. H de
A. L. Gerretsen en A. M. W. Bor- bp
Inf.
scheld. E. T. Krai
sant; bij het14e reg. inf. de vaandrigs fTt."p.
J. Kimmel. J. Bom. A. F. J. Albada Jelgersma.
P. de Kam. K R. Reitsma, L. Pronk. G. C. van
der Graaf. W. Neutelings C. M. Sneep, H. Kroon
VV. J. Gerards. J. Dorleyn, C. G. van Geest en
H. de Recht; bb het 15e reg. inf. de vaan
drigs VV. L. M. Theunlssen. A. C. J. M. Ploeg
makers. J. M. J. Hulsman, H J. van Leeuwen,
W. J. Zoet, J. H. Ymker, M. Dekker en J. J. T.
N. Botden; bb het 16e reg Inf. de vaandrigs
R. G. Tamboezer. E. J. Boumeestcr. J. van Lonk-
hubzen. M. H. Malcorps, A. J. Hagen. G. E.
Mulder ,D. J. B. Kooning. .T. L. M van Nieuwen-
hoven. J. PI. M. van Santvoord.' J. F. C. Ste-
geman, H. Bontenbal, P E. Keuris, J, L. M. v
Erp, J, van der Holde en F. Kluver; bb het 17e
reg. Inf. de vaandrigs B. A. H. Luger. A. J. F.
Habraken. P. J. A. de Nennie, N. M. Rebnders
en W F. Veenendaal; bb het 18e reg. Inf. de
vaandrigs G. Schlpmölder. W. L. Kennedy, J.
Veenhulzen. P. J. C. Schipper. J. E Vriesema.
G. de Heer, J. Dekker, G. v. Beek P. van Rbs-
voud. J. Boltjes, TT. Groeneveld. TV. J Elich,
J. C. M. ten Broek en TV. Zwart; b',i het 19e reg.
Inf. de vaandrigs H. E. van der Velde. G. T
Grooters. TV. P. J. %I. van -Dijk. P. H. M.
Sullen. H M. G. Menkhorst. B. Joppe. J. L. M. de
Koning en H. Hofstra; b() het 20e reg. inf. de
vaandrigs TV. L. Spber. E. G. J. Kromhof. J.
Bakker, K. Razen berg. TV. Jonasse. B. Loeve.
R. H. J. van der Hcut, J. B. M. Thps, G. H. A.
van Mlerlo. J. C. Witter, J. G. Pouw, jhr J. op
ten Noort. F. PI. van Leeuwen. L. F. Verdonck
P>. W. Rosendal. A. F J. Mannaerts, TV. J.
Jacobs, H. J. Winkler. C. L. van Otterio, J. R.
Sikkens. A. .T. M Sanders. J C. Hajée, J. H.
Dwars. J. W. Janbroijrs en P. Hpmans; bU het
21 e reg. inf. de vaandrigs K. F. Sparnaaii, L. J.
M Jonkhart. A. van Wlerlngen. R. D. Groene
veld. H. J. Cornet. J. G. H. Kootker. P. G. Du-
ker. A. Bol. W. H. van Gendt. N. Cohen. J. Bol
huis en J. Jansen; bb het 22e reg. inf. de vaan
drigs jhr L A. Quarles van Ufford J. J. Ver-
weij, J. W. W. van Leeuwen. H W. Ras. G.
J. van de Poll. L T. van der Sluis. 'J. G. H. Hub-
hoom. C. J. L. A. den Turk. G. E. Kleingeld. J.
R. van Weel. L. Haiikens. H. trii den Doel en
J J. Jacobs; bb het korps motordienst de vaan
drigs G D. J. Gomperts. W. G. C. Oxenaar. H.
S. Altona. J. van Werkhoven. A. J Marinus. J.
H. Lengton, J. J H. Vrbdaghs. G. Fablus. J. J
Lahnemann. J G. Kramer. T. F van der Werff,
G. p .van der "Helm. C. B. Kuenen en J. A. Mul
der; bil het le reg. wielrliders de vaandrigs W
V. Cohen Stuart, A K PTÖvIg. C. Mouwen. J. J.
Lugte. 'P. N. de Leeuw en H. N. van Elewbck;
bii het 2e reg. wlelrbde's de vaandrigs F. C. E.
Stok. L .T. M Teepe. E. L. M. Halcwbn. A. G.
van der Voort van ZbP-G. Steen en G. J. Eek-
Ti. bü het wnpen «Ier envnlerle: bb het le
reg huzaren de kornetten S P. van Eeghen en
A. r. J. van TIaaften: hij het' 2e reg. huzaren de
kornetten J. PT. Schllmmer en L. Roodenbure: h=j
het 3e reg. huzaren de kornetten A. A Moolen-
ijbinssk. fï, Wittew**! t» Stoetwegen, 3.
VOOR NEDERLAND EN N ED ER L A N DSCH-1 N Dl E
Nederlandsche vliegtuigen
zijn beter dan
BuitenlandscHe vliegtuigen
KOOLHOVEN VLIEGTUIGEN ZIJN NEDERL FABRIKAAT
N.V. KOOLHOVEN VLIEGTUIGEN
WAALHAVEN ROTTERDAM
jhr W J. H. D. Rengers Hoi
Rün en G. J. L. Madui
III. bb het
irtlllcrle: bU het le
J. H.
Yssel de Schepper. R.
Rueb; bb het 5e
de kornetten W. K. J. J.
men Kloeke. H J. Tadema. G. L. Rinkel.. A. A.
H. Backer van Ommeren. C F. A. Gregory. G A.
den Tex en jhr J. P. van "Suchtelen; bb het 2e
reg veldart. de kornetten P .E. Haenen, L. H.
van Woerden, dr E. L Rutgers. R. J. V. Bon-
gaerts, R J. H. Fortuy'n, J. van Rossum en mi
J. G de Vroom; bb het 3ereg.veldart de kornet
ten C. S. Knottnerus, P. M. Hendrlkx. TV. Koo
nings. D. G. Montagne, R. Erhardt en N. van
der Vlugt; bb' het 4e reg. veldart de kornetter
R. J. A. G. baron van Ittersum, TV. P. T. Groote
- TV. A. van Vark. B. J
de Waal. J. Rüks en
veldart. de kornet-
F. L. G. H. van den Sleen van Ommeren,
A. van Alphen de Veer, C. A. Stelcetee en jhr P.
H. G. Nahuys: bil het 6e reg veldart de kor
netten J. I. C. Butler. S. van Gelderen. M A.
J. Wolf. P. G Witte. M. Lsndwehr, G lanus en
W. Brouwer; bb het 7e reg. veldart. de kor
netten L. Sickler. J. Polderman en A. J P. de
Huseth Möller- bb het 8e reg veldart de kor
netten mr W C. Hasoldt, Ï.I Verboom 'G. J. ter
Brugge. C Spoelder, G. Gbzel en F. C. C. Hup-
lcens van der Eist; bt het 9e reg. motorart de
vaandrigs TV. Maas en R. S. J. Schmull; b(1 het
10 reg. motorart. de raandrlgs W P. de Vries;
by het 11e reg. motorart de vaandrigs L. A. F.
Godschalk, W. H. Kroes en C. J. van der Sluys:
bii het 12e reg. motorart de vaandrigs H. van
Olphen. A. C. Jacobsen en C. do Ruiter; bü het
korps riidende ar. de kornetten W. Voorbeijtel
Cannenburg en E. F. Tollenaar; bü het reg.
kustart. de vaandrigs A de Groot. R. J. Zwaan,
P. W. van Heivoort, J. G. de Jong en P. Jansen
Verplanlce; bb het le reg. luchtdoelart de
vaandrigs J. Das. mt W. H. Verloop. P. J van
Heerden. A. J. Klein E. F. Groosman; bii het
2e reg. luchtdoelart de vaandrigs J. Terpstra. E.
T. de Groot. G. W. Ovlnk. C. J. H v. d. Braak
en H. G. Feisser; bb dè r
kornet H. J. Stammer, al.
tige wachtmeesters H. A.
TV. bb het wapen .lor
genietroepen de vaandrii
het 2e reg. idem de vaan.
mijn. Ir J. F. G. M. Wo
Poeteren. ir L IJ. Brouv
en G. Becherer: hil het 4
drigs Ir D. Steenhulzen.
Ir P. J. van Ouwerkerk. Ir
h(| het korps pontonniers
idrlgs C. P- Beemlnjc
fers. F. Schalb. Q. A.
s en R. Vla
ROFFELRIJMEN
GEZONDE TAAL
't Is raar. maar daar een schip van
Is op een mijn geloopen
Moet onze koopvaardij die ramp
Nog met een strop bekoopen:
Men wil de uitvoer grootendeels
Lam o/ aan banden - leggen.
Wat een enorme schadepost
Voor Nederland wil zeggen.
Natuurlijk is de koopvaardij
In felle toorn ontstoken
En zijn er harde woorden, en
Verstandige gesproken.
De harde woorden laat ik gaan.
Maar 'k wil de wijze wijze.
Waarop men ook gesproken heeft
ln reederskringen, prijzen.
Men zei terecht: ons volksbestaan
Valt met de scheepvaart samen;
Wij moeten nieuwe middelen
Voor veiligheid beramen:
Men schrikt, omdat in korte tijd
Er zoo veel rampen waren
Wij zullen hoogst voorzichtig zijn.
Maar toch. wij blijven varenl
Kijk, dat is kerngezonde taal.
Den Nederlander eigent
Wij zullen in de koopvaardij
le reg. luchtdoelart.. H. 1
._.i het 10e -eg. Inf..
19e reg. Inf. H. M. Feltze
nadiers. A. Morren van
Oosters van het 22e reg. li
BUtCEMEE
Opnieuw zijn bfnoemr
van Gendt. FT. Ore-
k o o p, mr. T E. P. Ve
F. Blok', «JwilTj