nee'nAkkertje.
MAGGI helpt de huisvrouw
Eischt L"
Ned. Fabr'fi";
N.V, KEMPENSCHE ZÉg
KNUTSELAA
DONDERDAG 16 NOVEMBER 1939
EERSTE BLADERD
De oorlog ter zee
Kleine Engelsche
tankboot gezonken
Het werk der contrabande
commissie
Het 794 ton metende Engelsche kustvaar
tuig Woodtown is na een ontploffing gezon
ken. Van de uit dertien personen bestaande
bemanning zijn er negen verdronken. De
Woodtown, een kleine tankboot, werd opge
blazen en zonk binnen een minuut, slechts
een rookwolk achterlatende.
Britsche vlootbasis verplaatst?
De marinemedewerker van het Giornale
d'Italia levert commentaar op het bezoek van
Duitsche vliegtuigen aan de Shetland-eilan-
den en hij neemt aan dat de wateren tus-
schen deze eilanden een Britsche vlootbasis
vormen. Het lijkt hem waarschijnlijk dat de
Engelschen gedeeltelijk van Scapa Flow heb
ben afgezien als vlootbasis en dat zij een
deel van de vloot 200 km meer naar het
Noorden hebben ondergebracht.
Wat aangehouden werd
In de afgeloopen week heeft de Britsche
contaabande-commissie 0500 ton goederen,
waarvan men vermoedde, dat zij voor Duitsch
land bestemd waren, in beslag genomen. Tot
deze goederen behoorden 2200 ton copra,
3.500 ton koffie en verder katoen, vezel, hui
den en vellen, ertsen, rubber, petroleumpro-
dructen en vetten.
Ook is een bedrag van ongeveer 500 pond
sterling in contant geld in beslag genomen.
Naar het ministerie voor den economischen
oorlog mededeelt, heeft de commissie voor de
contrabande in de week, eindigende op 11
November, 106 nieuwe en 86 van de vorige
week aangehouden gevallen onderzocht. In
totaal had het betrekking op de lading van
32 Britsche, 29 Italiaansche, 27 Nederland-
sche, 21 Noorsche, 12 Zweedsche, 12 Griek-
sche, 11 Belgische, 11 Deensche, 10 Ameri-
kaansche, 6 Japansche en 6 Finsche schepen.
Twee ladingen zijn geheel in beslag geno
men. 98 geheel vrij gelaten. In 43 gevallen is
een deel van de lading vastgehouden.
Op 14 November bevonden zich 94 neutrale
schepen in drie controlebases van het Ver
een igd Koninkrijk; 58 dezer schepen waren
er korter dan een week geweest.
Bij deze schepen waren 24 NederLandsche
(16 korter dan een week), 17 Noorsche (11
korter dan een week), 13 Zweedsche (12
korter dan een week), 11 Grieksche (7 korter
dan een week), 9 Belgische (4 korter dan
een week), 7 Deensche (2 korter dan een
week), 3 Finsche (alle korter dan een
week), 3 Spaansche (1 korter dan een week),
3 Amerikaansche (1 korter dan een week).
Een Estlandsch schip heeft minder dan
een -week in een basis gelegen, een Portu-
geesch, een Italiaanseh en een Zuid-Slavisch
zijn langer dan een week opgehouden.
Aanhoudingen in de Oostzee
Twee Finsche schepen, t.w. die „Vema"
van 1460 ton en de „Flora" van 2025 ton, zijn
door de Duitsehers in de Oostzee aangehou
den en naar Swinemuende opgebracht.
De „Vema" was met een lading cellulose
op weg naar Engeland.
De „Flora" had een lading hout aan boord,
bestemd voor Nederland.
Het 1900 ton groote Litausche ss. „Nida"
is bij de Est landsche kust tot zinken- ge
bracht.
Amerikaansche schepen onder
Belgische vlag?
In het Belgische parlement is gevraagd, dat
de regeering zou bewerkstelligen, dat de Bel
gische schepen niet gedurende langen tijd bij
Duins worden opgehouden.
De minister van verkeer, Ma rek, ver
klaarde over dit punt in de kamer een vol-
ledöge mecbedeeling te zullen doen. De onder
handelingen met de Britsche regeering over
het onderzoek der scheepsladingen zijn op
den goeden weg.
In verband met de scheepstomnage, die
België noodig heeft, zeide Marcel, dat de re
geering overweegt een zeker aantal Ameri
kaansche schepen, die zich niet in de Euro-
peesche wateren mogen ophouden, onder
Belgische vlag te doen varen.
Zekere leden bepleitten een bevordering
van den scheepsbouw, die zoo zeiden zij, Bel
gië een groote vloot zou verschaffen, zonder
dat er gevaar op verspilling bestaat.
Grieksch schip gezonken
Het Grieksche stoomschip „Georgios" is
gister aan de Noordoostkust van Engeland
gezonken. De uit 22 koppen bestaande be
manning is gered. Geen hunner werd ge
wond. Het schip is in de duisternis in a an var
ring gekomen met een gedeeltelijk onder wa
ter zittend wrak.
De „Georgios" had een inhoud van 2216
ton. De bemanning is opgepikt door een En
gelsche reddingboot, welke twaalf uur lang
in zee is geweest om de mannen te redden.
Toen de boot bij de „Georgios" kwam, was
de bemanning al van het schip af. Een aan
zienlijken tijd heeft de reddingboot toen het
water afgezocht, alvorens zij een sloep van
de „Georgios" vond, waarin de bemanning
had plaats genomen.
Aan c/en voet van het monument van
Edith Cavell, de bekende Engelsche ver
pleegster uit den wereldoorlog, is te
Parijs door een delegatie van vrouwelijke
vrijwilligers een krans gelegd.
Mussolini tot de studenten
„Uw geweer naast uw boeken"
Nadat gistermiddag te Rome de plechtige
opening had plaats gevonden van het nieu
we studiejaar, begaven de studenten zich
onder het zingen van fascistische liederen
naar het Venetiaansche plein, waar weldra
een groote oploop van menschen ontstond.
De menigte improviseerde een vurige
betooging aan het adres van Mussolini.
Toen de duce ten slotte op het balcon ver
scheen, werd hij ruim tien minuten lang
toegejuicht Daarna richtte Mussolini het
woord tot de studenten en zeide hij:
„Vrienden en studenten van Rome, ik
dank u voor uw geestdriftigen groet Thans
nu de universiteit haar zalen weer heeft
opengesteld, moet gij u in alle rust en orde
aan de studie zetten. Doch, zooals altijd,
volgens de fascistische gewoonte en bij
wijze van voorzorg, moet gjj uw geweer
goed zichtbaar vlak bij uw boeken plaatsen.
De vrede van het fascistische Italië is geen
lafhartige vrede: het is een gewapende
vrede".
Op deze woorden volgde een nieuwe uit
barsting van geestdrift
Paasikivi over de mislukte
besprekingen
„Een vriendschappelijke atmosfeer"
P^ia s i k i v i heeft in een interview ver-
klajtfh dat Finland goed gewapend is en
dat het ook in financieel opzicht een lang
durige crisis het hoofd kan bieden. Hij
wees erop dat de handel met Rusland maar
een a twee procent van den geheelen Fin-
schen handel bedraagt en nam niet aan dat
de Russische vloot zou optreden tegen den
Finschen handél.
Verwacht wordt dat het volledige kabinet
bijeen zal komen om het rapport der dele
gatie aan te hooren.
Paasikivi vergeleek de Russisch-Finsche
situatie met die van Rusland en Turkije en
zeide „de omstandigheden zullen moeten
beslissen welk land het initiatief zal ne
men, wanneer dit al mocht geschieden, voor
verdere discussies of diplomatieke gedach-
tenwisselingen". Hij zeide verder dat er
acht besprekingen waren gehouden; bij
zeven daarvan was Stalin tegenwoordig,
die een levendig aandeel nam aan de dis-
cussies_ en uitstekend op de hoogte bleeft
van elk detail. Weliswaar was op vele pun
ten overeenstemming bereikt manr beide
partijen waren overeengekomen het pro
bleem als een geheel te beschouwen. Er
waren versoheiden punten gerezen waar
voor geen oplossing kon worden gevonden,
waarom men was teruggekeerd tot den
status quo.
Paasikivi legde er den nadruk op dat er
tot het laatste toe een vriendschappelijke
atmosfeer had geheerscht.
ZWENKT ROEMENIË NAAR RUSLAND?
üe diplomatieke activiteit in de Balkan-
landen schijnt even groot ie zijn als in
West-Europa, en Sovjet-Rusland schijnt
zeer krachtig zijn pogingen in dit gebied
voort te zetten om zijn invloed in Zuid-
Oost-Ëuropa te verzekeren.
De „Basler Nachrichten" verneemt uit
Boedapest, dat de houding van Roemenië
aldaar met de grootste aandacht wordt ge
volgd. Er schijnt een belangrijke wijziging
in den toestand te zijn gekomen, in zoo
verre, dat de spanning tusschen Roemenië
en Rusland is afgenomen, hetgeen daaraan
wordt toegeschreven, dat de voorstanders
van éen toenadering tot Rusland, zelfs ten
koste van eventueele offers, in Boekarest
den boventoon zouden hebben herkregen.
Een verzoening tusschen Roemenië en
Rusland zou groote moeilijkheden in den
weg leggen aan de vorming van een neu
traal Balkanblok, waarnaar Joego-Slavië
en Italië streven.
Voorts meent men, dat zulk een verzoe
ning tot gevolg zou hebben, dat de betrek
kingen van vriendschap tusschen Joego-
Slavië en Hongarije worden versterkt en
dat beide landen eventueel een niet-aan-
valspact zouden sluiten.
Schele hoofdpijn i
Studentenbetoogingen te Praag
Tiental arrestaties verricht
Omstreeks 200 Tsjechische studenten heb
ben, volgens „Un. Press", te Praag een be
tooging gehouden nabij het graf van den
onli-ekenden soldaat, alwaar het geroep
..Vrijheid!" werd aangeheven.
De betooging geschiedde naai* aanleiding
van den dood van een Tsjechisahen student,
die bij de betooging van 28 October gewond
werd en wiens stoffelijk overschot in het
huis van zijn ouders lag opgebaard.
De demonstraties vondien hun oorsprong
cp het Kalthofsplein. De Tsjechische politie
slaagde erin, de botoogende menigte te doen
doorloopen door do straat, die van daar leidt
naar de opera. Daar werden herhaaldelijk
kreten, o.n. „vrijheid", gehoord.
Toen de hetoogers bij het parlementsge-
Lm>uw en bij de Technische Hoogeschool aan
den Moldauoever waren aangekomen, arri
veerden twintig S.S.-mannen op motorfietsen
en in auto's; zij waren geheel bewapend. Zij
stegen af bij de brug aan het benedeneinde
van het Universiteitsgebouw en dreven de
menigte uiteen.
Daarop doorzochten kleine afdeelingen S S.
en Duitsche gendarmerie het universiteitsge
bouw en arresteerden ongeveer 10 studenten,
die zij in een Duitsohe auto wegbrachten.
Italiaanseh slagschip van
stapel geloopen
Het Italiaansche slagschip „Impero". me
tende 35.000 ton, is gistermorgen te Genua
te water gelaten.
De „Tmpcro" is een zusterschip van drie
andere slagschepen van dezelfde tonnen-
maat, de „I.ittorio", de „Vittorio Ycneto" en
de „Roma". De lengte bedraagt 231 M., de
breedte 31 M. en de snelheid 30 K.M. De be
wapening zal bestaan uit 9 kanonnen van
38,1 cM., 12 van 25,2 c.M., 12 van 8,2 cM. en
20 mitrailleurs. Het zal 4 watervliegtuigen
aan boord hebben
In de Duitsche tijdschriften
kraamkamer
Men schrijft ons uit Berlijn:
Het maandblad „Contra Komintern",
Kampforgan der nnti-bolsehewisti&chen
Weltibewegunig, versoheen in Augustus het
laatst. Op de tweede bladzijde van den om
slag stond nog in 14 talen de speuk: „Anti
bolsjowiki aller landen vereenigt u!" Het
hoofdartikel, gesebreven door Dr. Rüiger Es
sén in Stockholm, heette „Die bolschewistl-
sche Weltoffensive" en bevatte zeer belang
wekkende dingen. Er stonden ook allerlei
andere leerzome opstellen in.
Het Septembernummer van dit maand
blad, dat wij altijd met het grootste genoegen
gelezen hebben, is thans gecombineerd met
het Octobernummer uitgekomen. De uitge
ver is de officieuze „Nihelungen-Vciiag" te
Bertijn-Leipzig gebleven. Maar de toevoeging
„herausgegeihên in Verbinding mit dem in
ternationalen Bureau für anti-komniunistï-
sche Kongresse'- ontbreekt nu natuurlijk. In
plaats van „Contra Komintern" heet het blad
thans „Die Aktion", met als ondertitel:
„Kampfblatt gegen Plutokratie und Völlcer-
venhetzung".
Overigens toont het blad uiterlijk nauwe
lijks eenlge wijziging. De eerste bladzijde
van den omslag is geheel op dezelfde wijze
ingedeeld en gekleurd. De redactie is onge
wijzigd gebleven: hoofdredacteur blijft de
hoor M. Wiedemann. De abonnementsprijs
blijft omveranderd 240 RM per kwaraal; de
abonné's op ..Contra Komintern" krijg°n
thans „Die Aktion" toegestuurd, alsof er
niets bijzonders gebeurd i6. Met dezelfde
geestdrift, waarmee eerst de bolsjewistische
wereldbeweging bestreden werd, zal nu te
gen plutocratie en volksophitsing stelling
worden genomen en zal eventueel de samen
werking met Rusland worden verdedigd.
De Duitsehers verbazen zich hier nauwe
lijks over. Do talijrke buitenlandsche lezers
van het blad zullen deze plotselinge koers
wijziging niet zoo gemakkelijk meemaken.
Het „Internationale bureau voor anti-com
munistische congressen" schijnt intusschen
gelikwideerd te zijn.
HET VERWOESTE LAGUNILLAS
inaar ook overzee en in het bijzonder voor
doeleinden van propaganda, vooral onware
propaganda.
Wanneer er een geheime bijeenkomst zou
worden gehouden, zou Goebbels onmiddel
lijk zeggen, dat er in lager- of hoogerhuis
een sterke strooming ton gunste van onmid-
dellijkcn vrede op de basis der Duitsche
voorwaarden zou bestaan. Hoe zouden wij
dat kunnen ontkennen zonder nauwkeurig
mede te declen, wat er in de bijeenkomst
besproken was?"
Tweeduizend inwoners konden
ontsnappen
Er rest niets dan verkoold hout
Het identificeeiren van de talrijke slacht
offers van de brand catastrophe te Lagunillas
is uiterst moeilijk, evenals het vaststellen
van het aantal dooden, omdat de verkoolde
lichamen vermengd zijn met de puinen van
de verb**?«de w"""'™""!.
Het nieuwsblad „Panorama" noemt deze
ramp de grootste tragedie, die sinds de aard
beving van tien jaar geleden in Venezuela
heeft plaats gevonden. Het is mogelijk, dat
zich nog verdere ongevallen voordoen.
Men schat het aantal slachtoffers, omgeko
men als gevolg van den brand, op ongeveer
duizend. Nog steeds zoekt men het meer var
Maracaibo af naar andere slachtoffers.
Van de stad is alleen één enorme hoeveel
heid verkoolr hout overgebleven. Twee dui-
heid verkoold bout overgebleven. Twee dul-
het brandende meer de brug, die de oeverver
binding vormt, had aangetast. De schade
wordt geschat op twee en een half millöoen
bolivar. Door het geheele land heeft men in
schrijvingen geopend om de overlevenden,
die al hun bezittingen hebben verloren, te
ondersteunen.
GEEN GEHEIME PARLE-
MENTSZITTING IN
ENGELAND
Een aantal hoogerhuisleden heeft aange
drongen op het houden van geheime verga
deringen ter bespreking van aangelegen
heden, die naar hun meening niet openbaar
gemaakt behooren te worden.
Namens de regeering antwoordde Stan
hope, dat de tijd zou kunnen komen,
waarop een speciaal onderwerp rijp zou zijn
voor een geheime parlementsbijeenkomst.
Het zou kunnen gebeuren, dat er eenig
verschil van meening in het land zou ont
staan, hetwelk wij, aldus Stanhope, gaarne
in een openhartige bespreking zouden zien
opgehelderd, doch dat oogenblik is nog niet
gekomen.
In den wereldoorlog is de ondergang van
de „Audacious" pas kort voor het einde der
vijandelijkheden bekend gemaakt. Nu is zon
der verwijl mededeeling gedaan van het
verlies van de „Courageous", de „Royal
Oak", een duikboot en een torpedojager.
„Ik geloof", aldus spr., „dat de publiciteit
in sommige opzichten te ver is gegaan. Wij
zijn gewend, dat ons redevoeringen over
alle mogelijke delicate kwesties van inter
nationalen aard worden toegeschreeuwd.
Hoewel ik geen terugkeer tot de dagen
der geheime diplomatie wensch, geloof ik,
dat deze zaken met meer succes behandeld
zouden kunnen worden, indien er minder
publiciteit was dan thans het geval is door
de redevoeringen der autocratische landen".
Stanhope sprak vervolgens over het ge
bruik, dat de buitenlandsche propaganda
van een geheime bijeenkomst zou kunnen
ook in deze moeilijke tijd
Maggi's Bouillon, Aroma, Soepen en Jus
zijn bij Uw winkelier normaal verkrijgbaar.
MAGGI8 POULET-SOEP
6 cL p. tablet voor 2-3 borden
MAGGI8 BLOEMKOOL-SOEP
8 et p. tablet voor 2-3 borden
Rusland en Japan bereid tot
een accoord
Russische ambassadeur bezoekt Nomoera
Naar het D.N.B. uit Tokio bericht, heeft
de Jnpansrhe minister van buitenlandsche
zaken Nomoera een onderhoud gehad
met den Russischen ambassudeur S m c -
tan in, waarbij verschillende kwesties,
o.a. die der visscherij, werden besproken.
In politieke kringen wordt vernomen, dat
Smetanin verklaard heeft, dat Moskou
principieel bereid is, de hangende politieke
en economische kwesties, welke reeds tus
schen den ambassadeur van Japan te Mos
kou, Togo, en volkscommissaris Molotof,
besproken zijn, te regelen.
Uitgaande van de a.s. conferentie te
Tsjita, zouden ook de overige grenskwes
ties aan een herziening worden onderwor
pen. In Moskou en Tokio zal permanent
contact gehouden worden tot een vertrou
welijke nieuwe regeling van de visscherij
en de petroleumconccssies. Daar beide par
tijen principieel tot een accoord bereid zijn,
zou hiermede de grondslag gelegd zijn voor
een latere overeenstemming op nog breeder
basis.
De Duitsch-Zweedsche handels
besprekingen
Geen buitengewone elschen
De woordvoerder van het ministerie van
buitenlandsche zaken te Berlijn heeft op ver
zoek de in een deel der buitenlandsche pers
verspreide berichten over z.g. Duitsche
eischen in het kader der Duitsch-Zweedsche
handelsbesprekingen tegengesproken.
Hij verklaarde, dat Duitschiand den han
del met Zweden onder alle omstandigheden
en op dezelfde wijze als voorheen wil voort
zetten. Duitsdhland heeft ook geen enkelen
eisoh aan Zweden gesteld, welke verder reikt
dan de mogelijkheden waartoe Zweden kan
gaan op grond van zijn huidige positie als
neutrale staat. De stand der onderhandelin
gen. zoo besloot de woordvoerder, is nu uit
sluitend zoodanig, dat de delegaties op het
oogenblik nieuwe instructies Wj haar regee
ringen halen.
PRESIDENT LEBRUN NAAR HET FRONT
De president der Fransche republiek
Lebrun heeft gisteren in gezelschap van
den militairen gouverneur van Parijs een
commandopost der luchtdoelformaties aan
het front bezocht.
Het Fransche legerbericht van gister
avond luidt: Contact tusschen patrouilles;
plaatselijke actie van de artillerie.
UIT OOST- EN WEST-INDIE
HEVIGE WOLKBREUK VEROORZAAKT
SCHADE
KOETARADJA, 16 Nov. (Aneta). Maan
dagnacht is tengevolge van een zeer hevige
wolkbreuk, een gedeelte van den Gajoweg
naar Takengon, radicaal weggeslagen en als
het ware in een rivier veranderd. De daar-
tusschen liggende bruggen en duikers zijn
meegesleurd. Met man en macht is men aan
het werk om herstellingen uit te voeren,
waarmede vermoedelijk tien dagen zijn ge
moeid. Het verkeer is nog mogelijk via den
Landschapsweg. De weggeslagen gedeelten
van den weg snijden de Tezpentijnfabriek
Baleg met het wingebied- af. De schade
wordt geraamd op f 40.000. Voorts is een
dam bij Panthelhong in de Peusanganrivier
door een wolkbreuk zeer zwaar beschadigd.
De schade is aanzienlijk. Gevreesd wordt
dat de irrigatie van de rijstvelden gevaar
loopt.
VOOR TIN-BEDRIJVEN
GEEN POENALE SANCTIE MEER
BATAVIA, 16 Nov. (Aneta). De Volksraad
ontving een ontwerp-ordonnantie tot intrek-
king van het „Chineesche arbeiders-regle
ment voor Bangka" en het „Chineesche ar
beidersreglement voor Billiton". Blijkens
de memorie van toelichting houdt deze
maatregel verband met de herziening van
de koelie-ordonnantie-1931, welke in het
jaar 1936 plaats vond, waardoor de tin-
bedrijven op Bangka en Billiton, welke vóór
het jaar 1922 "werden geopend, van 1 Jan.
1940 af niet meer gebruik mogen maken
van arbeid onder poenale sanctie.
DREIGEND CONFLICT BIJ „DE HUNZE"
's-GRAVENHAGE, 16 November. De rijks-
bemiddelaar in het le district, de heer H.
P. J. Bloemers, zal Zaterdag a.s. te
Arnhem vergaderen met partijen betrokken
bij het dreigend conflict bij de Groninger
Rotterdammer Stoomboot Mij. „De Hunze".
Gij bevoordeelt
Lt kor
§s var
GEBROEDERS Vlyan
MACHINEHAL»
BILTHOVEN(HOLLAND}i
SPEC^tar
Modorlit«esi
>"'0m'«]3 7.
g™ -fchikk
Revol^ckaar
?an,!ebnaar
lerperü c
persen, Schoppersen, FoiLnunj
Schaafbanken, Boormachines.,.
ken etc, etc. Vraagt verteflCmaal
wet
gewi
21928
prime
AMSTERDAM KL WiUenbnrg^ch l
6pcclnaJ voor Kantoren. Kerkea
winkels, Zlokenhptzen, eto* twn. r ue
Ryke- cd Gemeonregotrotiwan. 4 bepi
(Zlnca.de 4a Camplne)^0
BLOKQXX KETELEINK ZWU p
SUPERFOSFAAT. e
Eentje fabrikant* ln Nederlaj^,"^,
MAAGDELIJK B L O K Z^'mi
TELEFOON 59 - Wit éét
FORTO-KOUDUJM IS Hfcva,
Steeds eereed. eeen wachten, geet
stoffig poeder, geen resten, nitorst &zwa
blndkrHcht, vlekvrii op eiken. vr«zijeke
of anders ons. onder adresopg. v. IT
FRENCKEN'S FABRIEKEN'tfj
PROEFSTATION VOOR BOUWT^j
EK BUREAU VOOR CHEMISCH
Koning Bi&Z
0 berig
laat<
AMSTERDAM, DACOSTA KAfcen.
TELEFOON 83047 [®tis(
Op weg naar het Westelijk /i^ aar
sche soldaten brengen, op
Parijs een vroolijken groet. naa<
iandf
„Konde de zieke aHieen laote vandaag?"
„Jao en ik zij blij, det ik gekomme zij, went wet was die
Lien toch mooi."
De optocht kwam nader. De muziek, op twee boeren
wagens, zette een marsdh in. Muziek op den Elzenberm.
Voor zijn huisje stond Gijs naast zijn vrouw te wachten.
Tineke ging naar hen toe.
Met stijgende verwondering zagen haar ouders al het
moois voorbijtrekken.
Toen de tros langs hun huisje ging zei Gijs:
„Nou valt 't me zat genogt mee."
„Ik dink". antwoordde zijn vrouw, „det ge van den
aovond ook nog nar Dengeren zult gaon om fieest te
haauwe."
„Det konde wel is raoie."
Ze keek hem verwonderd aan. want zij had niet gezien,
(hem niet ontgaan was, de opgestoken handen van
Leen Driewegen, die zijn Tineke volgens dit gebaar van
vijf en drie vingers en de hoofdbeweging in de richting
van den Beemsdijk tijd en plaats van het samenkomen aan
duidde.
Wat kon Gijs er van zeggen?
In ieder geval zou hij zorgen dat hij voor den nacht
zekerheid had.
Want klaar stond hem de plicht voor oogen om Lindert
te waarschuwen, zoo die twee te zamen kwamen.
Toen Tineke tegen half zeven, de zon raakte de boom
toppen reeds, naar Dengeren ging om de illuminatie van
het gemeentehuis te zien, trok Gijs even later zijn schoenen
aan en tot Stijns groote verbazing ging hij ook.
„Ik heb 't toch gezeedof wilde soms mee
„Mergij waart toch zoo tegen 't fieestwar?"
„Det zij ik nog, went 't bringt nie veul goeds, det zalde
zien; mer ik gaoi vur wet aanders en det zal ik oe van den
aovond wel vertel'le."
Hij ging met z'n langzame, wijde passen den grintweg
op. Er moest een eind komen aan Tinekes verzet.
Als hij ze samen ergens aantrof, en hij meende nu de
plaats te weten waar ze zouden zijn, dan -kon hij nog dezen
avond tegen Tineke zeggen, datdat het uit moest
zijnuit voorgoed. Deze week had een „broeder" hem
nogmaals op het hart gebonden zijn kinderen te bewaren,
hen te vermanen zelfs met hardheid. En al wist die man
niets van wat Gijs nu zoo bezwaarde, het gedrag van Aart
en de hoogmoedige, ergernisgevende manieren van Knelis
waren al reden genoeg geweest voor de „broederlijke"
waarschuwing. Een vader behoorde zijn kinderen te lei
den. En al was Gijs volgens zijn eigen inzicht hierin vroe
ger te kort geschoten en had hij zijn kinderen laten op
groeien als een boom langs den weg, die wel af en toe ge
snoeid wordt, maar verder in de volle vrijheid goeit, zoo
als de natuur hem l'aat begaan, nu hij tot beter inzicht was
gekomen en begreep, dat de zielen van zijn kroost van zijn
hand geëisdht zouden worden, nu zou hij niet langer mogen
zwijgen.
De feeststemming in Dengeren steeg met het dalen van
den nacht. Op het pleintje voor het Gemeentehuis was een
muziektent geplaatst en hierop zou de fanfare „Crescendo"
na de muzikale wandeling met toorts- en lampionlicht ver
der concerteeren.
Niebs was méér in staat om vooral het jongvolk van
Dengeren en de omliggende plaatsen, zelfs van Demerum
waren velen gekomen, in een feestroes te brengen, waarbij
de uitgelaten vroolijkheid van den heelen dag nauwelijks
haalde.
Gijs hoorde de verwaaide klanken der muziek al, toen
hij nog maar even half weg was. Hij ging niet ver het dorp
in. Langs den dijk wijde hij terug en hij sloeg rechts af, blij
dat hij uit de drukte raakte en spoedig weer in het vale
grauw van den herfstavond buiten liep. Zijn stemming was
anders, dan toen hij straks den Elzen-berm verliet. Hij liep
te denken aan Tinus en zijn zieke vrouw. Enen, t
hun leed als het zijne. Bij al zijn onverschilli
Tinus toch zijn oudste.
Was hij zelf anders, toen hij zoo oud was?
van zijn kinderen zou hij durven belijden, wat
voor zonde door hem was bedreven. En met vi
drang kwam het besef, dat hij zich moest haahaad
herstellen, wat hij in de opvoeding der kinderei
en bedorven had. Hij geleek een boer, die zijnmaaci
ten laat overwoekeren door onkruid en eerst al^ va
der der natuurlijke volgorde hem den naderend^chtb
meldt, en ziet, wat hij verzuimde. Of als het poigen
dat nalaat bijtijds de slooten en weteringen te ifeeva
en kanten en straks in het natte seizoen de weidty^
drassen en geen weerwoord vindt voor de khonale
ingelanden en huurders. De maan was, toen Gijionrii
keren Beemsdijk naderde, die als een muur van i
den avondhemel stond; een gouden boot, die
het koele hemelmeer. De strakke sterrelichten hi
zelfden koers achter de rafelige wolken, die 0»nnN
oplichtten.
Van ver kwamen de hooge schetteringen
muziék over het stille, avondlijke herfstland.m(je
vierde feest en hier langs den donkeren dijk ginidcn
dat hij meende, dat zijn vaderplichten hem noopt: gere
gen van zijn ou-dste dochter na te gaan. slag
Wordi
