Mijnhardlj]
J i
WOENSDAG 15 NOVEMBER 1939
EERSTE BLAD f,N<
DE BRITSCHE CONTRABANDE
CONTROLE
De zaak nog niet onder de knie
Lord Finlay, de voorzitter van de
Britsche contrabande-commissie, heeft in
een persconferentie op twee punten ge
wezen, t.w.:
1. Engeland is voornemens, volledig
zijn recht van oorlogvoerende uit te oefe
nen om te controleeren, of zich aan boord
van schepen contrabande bevindt;
2. Engeland is echter tevens voorne
mens, dit recht uit te oefenen met zoo
weinig mogelijk ongemak voor de neu
trale landen.
Onderhandelingen zijn gaande met ver
scheidene regeeringen, zoo vervolgde lord
Fin lay. mei het doel deze ;e K/. len
zoover mogelijk niet e
Hij gaf toe, dal er Völ
staan bij de contrabas. -coi.Uole, maar
krachtige pogingen worden'in het werk ge
steld 0111 de kwestie onder de knie te
krijgen.
De omvang van de - hepen maakt 't on
mogelijk, vertragingen uit te sluiten, maar
zij zijn reeds aanzit 11 lijk verminderd en zul
len blijven vermindert-
Een oorlogvoerend land heeft het eeuwen
oude recht een contrabc:.de-controle op te
leggen en er is geen ht van oorlogvoe
rende, dal in het internationaal recht
nauwkeuriger vaststaat.
In vele gevallen is het passeeren der
schepen langs de contrabande controle ver
gemakkelijkt, doordat di- vaartuigen hun pa
pieren vooruit opsturen Met talrijke scheep
vaartlijnen is ook ovci ogekomen, dat, in
dien haar schepen verlof zouden krijgen ter
stond door te varen. t'. len van de lading,
waarover eenige twijfel kan bestaan, in af
wachting van een bes --.ng zullen worden
opgeslagen op do kade
Finlay wees er met nadruk op, dat
geen lading veroordeeld k< n worden zonder
uitspraak van het prij waartegen be
roep mogelijk is. Ook de admiraliteit moet
summiere aanwijzinge \ertoonen, welke
het vasthouden van dc lading rechtvaar
digen.
Uitbreiding der blokkade?
„Deutscher Dienst" houdt zich L g m»
den meermalen gestel den :h n
Engelsche financieeie bh\
News", de Engelsche bloV oo e
breiden tot de Duitsche
le schepen. Het Engel- id svhriji.
dat zulk een uitbreidi: aer blokkade moei
lijk uitvoerbaar is, wanneer zij al legaal
gerechtvaardigd zou worden.
De correspondent in den „Deutscher
Dienst" schrijft hierover o.a. het volgende:
De goederen, welke uit Duitschlaad naar
neutrale landen geëxporteerd worden, zijn
met het verlaten van het Duitsche rijks
gebied reeds in het bezit van den neutralen
kooper overgegaan en worden door dezen
uit neutrale landen op neutrale schepen
naar de neutrale plaats van bestemming
verzonden. Een verwezenlijking van den in
de „Financial News" gestelden eisch treft
dus uitsluitend en in de eerste plaat9 de
neutrale landen.
Reynaud voor de Britsche radio
Schildering van het leven in Frankrijk
De Fransche Minister van Financiën R e y-
naud. die momenteel te Londen vertoeft,
heeft voor de Britsche radio de volgende
schildering gegeven van het leven in
Frankrijk.
„Stel u voor, zoo zei de spreker, epn land,
waarin één van de acht inwoners onder de
wapenen is, waar de vrouwen de mannen in
de fahrieken en op het land hebben vervan
gen. Bijna alle paarden en vrachtauto's zijn
opgevorderd. Zeer vaak is er in een dorp
slechts één paard overgebleven, dat om
beurten door de bewoners gebruikt wordt.
Vrouwen, wier mannen aan het front zijn.
drijven de ploee. Er zijn geheele provincies
waaruit de ouden van dagen en de kinderen
geëvacueerd zijn. Een groote stad alSir;,
burg met zijn 200.000 it oners is thans
laten en stil.
Stel u voor, welk een slag het economist,
leven in Frankrijk heeft gekregen. Tedt
heeft dit ongeluk dappei nier oogen gezien
Onze prachtige arbeide -ie werkt 00
uur en langer per week ert twee "vijf
den van de verdienster der overuren. De
genen, die nog geen 40 z-jn en bij- het
leger zouden kur-ntn worden ingelijfd, staan
bovendien nog 15 pet. van hun inkomsten
af. Er zijn reeds licperker ineen opge
legd: twee dagen per v t meri geen
vleesch. Niet alleen heef' Fransche volk
deze offers moedig gebrc doch. al dezen
moeilijkheden ten spijt is het financieeie
herstel niet afgebroken. De rijken blijven
hu gc-ld in het b-nd teru igen. Ie voor
raad aan goud cn buitei ndsche deviezen
is thans grooter dan in begin vin den
oorlog. De armen stellen hun geld ;ter be
schikking van het land dr ->r meer te ?paren
Iedereen in Frankrijk he vertrouwen in
zijn land.
Zoo staat het met ons v; e beshi t. dat er
'thans, een einde zal kon n .aan e?n
tonigen terugkeer van den oorlog
generatie".
De aanvallen op de
Shetlandseilanden
Engelsche en Duitsche
bizonderheden
Reuter bericht, dat de vier Du!teehe vlieg
tuigen, die aanvallen ondernamen op de
Shetlandseilanden, minstens twaalf zware
bommenr hebben laten vallen, die naa
schatting 250 kilogram per stuk wogen.
Een splinter met een gewicht van drie kg
trof een klein huis. Vier bommen vielen zon
der .schade aan te richten in zee, vier ande
ren vielen dicht bij elkaar op het land, nog
vier andere kwamen neer op een heuveltop
De bommen, welke op het land terecht
kwamen, waren ongeveer 400 meter van met
kinderen bezette scholen af. Gro^p hoeveel
heden aarde en steenen we-dc- -'ol dertir
meter omhoog geslingerd. De 1 "-k tukke
vers weidden zich over een aanzienlijke op
per- akte.
Twee scholen zijn gesloten, teneinde schuil-
o'.a -en te bouwen. De Duitsche vliegtuigen
wc i laag als gevolg van den zwaren regen
en t slechte zicht. Zij waren slechts korten
tijd ichtbaar, doch werden met hevig lucht
doel geschut^aangevallen. j.i.
Slecht weer geen belemmering
De Duitsche wi. erop, d ondanks
de nkondiging van C 1 au den
Dultschen vliegers het weder te si lt zijn,
een vlucht is one-women naar de S lands-
eilan len. De aanvaLsvlucht is volg s het
pre - amma u trevoerd, zegt de ,.1 liner
Loknt-Anzelger" en onze vliegtuigen zijn
alle behouden teruggekeerd. Churchil! I oet
dus voortaan wat voorzichtiger met zijn
voorspellingen zijn.
De „Berliner Boersenzeitung" schrijft:
Do dezen aar wi zijn drie factoren nndruk-
kel aangetov.d.
1. dat de god van het weder, als al
lieerde van Er laad, even weinig betrc w-
ba. en onoverwinnelijk is als in Polen.
2. Dat d. actieradius der Duitsche ge
ve' svliegtuigen met Scarpa Flow noc lang
niet zfjn uiten:grens bereikte en dat de
Britsche vloot in geen van haar Mnnenland-
sche havens veilig is.
3. Dat het menschenmateriaal en de vlieg-
n der Duitsche luchtmacht tegen elke
taak zijn opgewassen.
Weer een vliegtuig
v [gens Reuter is gistermorgen opr.i-.iw
Duitsch vliegtuig waargenomen bover. de
landseilanden.
Duitscb-Zweedsche handels
besprekingen opgeschort
De tusschen Duitschland en Zweden op
gang zijnde handelsbesprekingen l mo
menteel opgeschort, daar een kwestie is
gerezen over het leggen van DuiU mij
nen in de tv, Jsche territoriale wateren.
In het officieel communiqué, aldus U. P.,
wordt gezegd, dat de onderhandelingen
voortgezet zullen worden, indien zekere
consulten gedaan zijn.
Uit officieele bron wordt vernomen, dat
de moeilijkheden opdoken door de Duitsche
aankondiging, dat men den Duitschen
mijngordel Oeresund-Skagerrak zou uit
breiden tot binnen de viermijl-lijn, welke
de grens vormt van de Zweedsche territo
riale wateren.
Dit zou moeilijkheden opleveren voor den
Zweedschen handel naar het Westen, In
dien binnen de viermijlgrrens mijnen gelegd
zouden worden en Zweden staat erop, dat
men deze grens respecteert.
De Zweedsch-Duitsche handel omvat te
vens zooveel categorieën, dat men ver
wacht, dat de onderhandelingen ook na een
hervatting van zeer langen duur zullen
zijn.
Russen trekken Litauen binnen
De intocht van de sovjet-Russische troe
pen, zooals vastgelegd in het Sovjet-Litau-
sche verdrag van wederzijdschen bijstand
van 10 October J.I., Is thans begonnen.
Eerst zijn in de Zuid-Litausche stad Aly-
tus afdeelingen artillerie ter sterkte van een
regiment aangekomen, die de aldaar sinds 1
November gereed staande kazernes betrok
ken hebben. Hier wordt een garnizoen gele
gerd van 4000 4500 man.
De bezetting van de bij Kaunas gel°gen
arnizoensplaats Gaizunai met gepantserde
oepen en van het 40 K.M. ten Zuiden van
unas gelegen Prieny met cavalerie volgt
n en kort.
'et hoofdcontingent ter sterkte van een
di sie blijft in Nowo-Vileika bij Wilna.
1 t totale aantal der sovjet-Russiische
troe. en die in Litauen in garnizoen komen,
zal ci20.000 man niet overschrijden.
,,Zeg aan Churchill...."
De twaalf opvarenden van den treiler
Cresswell, die door een Duitsche duikboot
tot zinken is gebracht, hebben bij hun aan
komst in een Schotsche haven verklaard,
dat de commandant van óe duikboot voed
sel zelfs brandy in hun reddingsboot
had ten brengen en hun, toen de Felicia,
de treiler die hen opgenomen heeft, in zicht
was, e boodschap heeft meegegeven: „Zeg
aan Churchill, dat duikbootcommandanten
geen hartelooze moordenaars zijn en dat
hij niet meer zooveel liegen moet."
GROOTE ACTIVITEIT VAN
PATROUILLES
Strooibiljetten boven Parijs
Het Fransche legerbericht van gister-
avond luidt:
Groote activiteit van patrouilles, voor
al ten Oosten van de Saar.
Volgens Havas heeft een onderzoek aan
getoond, dat een Duitsch vliegtuig op 7 No
vember j.L boven het gebied van Parijs
biljetten heeft uitgeworpen met den tekst
van de rede van Molotof.
Wegens de ongunstige weersomstandighe
den had men het toestel, dat zeer hoog
loog. niet kunnen ldentificeeren.
De wijze, waarop Duitsche vliegtuigen
zich tot dragers maken van de soviet-pro
paganda, is hiermede duidelijk aangetoond,
aldus Havas.
De biljetten werden uit het vliegtuig uit
gelaten door middel van een ontploffing,
welke de stalen banden, waarmede zij ver
bonden waren, verbrak. Dit verklaart, ,*at
de bewoners kort voordat de pamfletten
neervielen, detonaties hebben ;choord.
Vreemde vliegtuigen boven België
Enkele Britsche toestellen geland
Gistermiddag hebben verscheidene Engel
sche militaire vliegtuigen gevlogen over het
Belgische kustgebied. Een der toestellen
daalde op het strand te de Panné, een
tweecie te Coxyde. Een derde machine zou.
naar men gelooft op Belgisch gebied bij de
Fransche grens geland zijn.
De bestuurders der beide eerste toestellen
zijn zeer jonge menschen. Zij verklaarden
zich boven Fransch gebied gewaand to
hebben.
Naar het Engelsche ministerie van voor
lichting mededeelt, verneemt men in welin
gelichte Belgische kringen, dat geen Duit
sche vliegtuigen over België hebben gevlo
gen of de Belgische neutraliteit op andere
wijze hebben geschunden, sinds de Belgi
sche regecring op 3 November te Berlijn
geprotesteerd heeft.
De druk op Finland
Vijlde deel dtr bevolking is militair
Naar Reuter uit Helsinki meldt, is Fin
land thans voorbereid op een lang lurigen
„zenuwoorlog". Een vijfde deel van de Fin-
sche bevolking, die drie millioen zielen telt,
is onder de wapenen.
Naar men hier gelooft, hoopt Stalin, dat
de druk op de financiën het economische
leven van Finland, dat reeds te lijden heeft
tengevolge van r.e inkrimping van len bui-
tenlandschen handel zal ontwrichten. Fin
land !°?.t zr oor overigens niet af-
sclir 1 n. Di i bladen bereiden het
volk or i>p voo 't zich beperkingen en
offers zal moei gen, die, te oordeelen
na ii de gebcuri van de vorige week
met opgewekthei agen zullen "/orden.
Men verklaart, d. ch gebied nooit on
der- controle van vreemden staat ge
plaatst zal worden >ers verwacht lang
durige besprekingen Moskon, hetzij door
ge 'egeerden, helz ngs den gewonen
diploniatieken weg e: rklaart. Jat gedu
rende die onderhan igen „de inoreele
st<"in der wereld van cliatbare netceke-
nis" zal zijn.
Sedert het begin van do udsis is aan vrij
willige bijdragen voor defensie en de
st< ii nrgansaties ten bed ra van 73 millioen
mark ontvangen. Dc giften ijn gestort door
al lagen.der hevolking.
Er n correspondent van Aft nbladet te He!-
sinkl meldt, dat boven het aan het district
Le mg-ad grenzende deel van Finsch-Kare
lie voortdurend Russische vliegtuigen vlie
gen.
Verder wordt gemeld, i e Rcode vloot
pla.inea heeft voor oefenir.-. in de Finsche
golf.
Het Belgische
parlement weer bijeen
Ernstig incident in de Kamer
België's positie als kleine natie
Gister is het Belgische parlement voor
het eerst na het reces weer bijeengeko
men. In den senaat werd G i 11 o n tot
voorzitter gekozen, in de kamer Frans
van Cauwelaert.
In de kamer heeft intusschen, nog voor
de verkiezing van Van Cauwelaert een
feit was, en de Waal V o u 1 o i r tijdelijk
het presidium bekleedde, zich een ernstig
incident voorgedaan.
De Waalsche socialist H u b i n, die
getracht heeft dienst te nemen in het
Fransche leger, wenschte te spreken,
waarop de Vlaamsche nationalist Gram
mens luide riep. dat een man als Hubin
een landverrader was, en niet in een Bel
gisch parlement thuis behoorde.
De Waalsche voorzitter, die geen
woord Vlaamsch verstond, wist zich bij
deze woorden van Grammens aeen hou
ding te geven, zoodat het tumult ziender-
oogen toenam. Eindelijk werd besloten
Grammens uit de zaal te verwijderen,
hetgeen echter eerst kon geschieden na
schorsing van de vergadering en nadat
men den tekst van het reglement van
Orde ten behoeve van Grammens had
voorgelezen.
Grammens en zijn geestverwanten
verlieten daarop de zaal.
In den senaat heeft voorzitter G i 1 lo n
een rede gehouden waarin hij o.a. zeide: ,,Wij
hervatten onzen arbeid in een atmosfeer, die
vol ongerustheid b'ijft. Rondom ons staan de
zwaargewapende tegenstanders nog steeds
tegenover elkaar, doch ons voortreffelijk
leger waakt. Het verzekert onze veiligheid.
Niemand weet, wanneer de verschrikkelijke
nachtmerrie voorbij zal zijn, maar er is on
getwijfeld geen land, dat meer dan Be gië
verlangt naar het herstel van een vrede op
den grondslag van recht en rechtvaardig
heid. Het gezag van recht en rechtvaard.g
heid moet herwonnen worden. Wanneer wij
met kracht deze noodzaak bepleiten, blijven
wij trouw aan onze tradities. Klein" landen
zooa's België kunnen trouwens pas in vei
ligheid leven, wanneer al te vaak miskende
beginselen nieuw aanzien zullen hebben ver-
België, dat de neutraliteit, welke het in
het huidige conflict heeft aanvaard, met
volkomen correctheid en loyaliteit toepast,
heeft zijn standpunt doen kennen door de
geëerbiedigde stem van zijn staatshoofd, dat
in zijn boodschap aan het Amerikaansche
volk de gedachten van ons volk op treffende
wijze heeft uiteengezet.
Inmiddels heeft ieder er zich rekenschap
van kunnen geven, dat België in de moreele
en juridische wanorde, welke de tegenwoor
dige toestand meebrengt, zich duidelijk be
wust is gebleven van zijn plichten en het
gewicht zijner taak. De stem van dit moe
dige en loyale land verdient gehoord te wor
den. Het is de stem van een natie, die zich
zelf steeds gelijk blijft en die, in hot besef
van haar plicht, in alle omstandigheden zal
blijven gehoorzamen aan de regelen van de
eer. Het parlement komt voort uit dit volk,
dat de wereld thans een zoo schoon voor
beeld van koelbloedigheid en waardigheid
geeft.
Ook Van Cauwelaert hield, als
voorzitter der Kamer een toespraak eerst in
het Vlaamsch. daarna in het Fransch. Hij
zeide onder meer:
„De omstandigheden waaronder de Kamer
haar werk hervat, hebben niets verloren van
den ernst, die de buitengewone bijeenkomst
van 5 September rechtvaardigde. Ik wil het
gevaar niet afmeten. Er is nog steeds aan
leiding te hopen, dat ons land voor de ver
schrikkingen van den oorlog gespaard zal
blijven. Maar de plicht van voorzichtigheid,
waarop ik reeds uw aandacht gevestigd heb.
is strikter dan ooit.
Wij willen niet aan den arbeid gaan zonder
uiting te geven aan onze erkentelijkheid,
onzen eerbied en onze verknochtheid jegens
onzen geliefden vorst die met zooveel wijsheid
en mannelijkheid de politieke veiligheid en
de verdediging van ons land verzekert. Wy
brengen ook hulde aan ■'ijn hoog initiatief,
waardoor hij, samen met de Koningin der
Nederlanden, den terugkeer van den vrede
wil vergemakkelijken. Wij geven uiting aan
ons onwrikbaar vertrouwen in den triomf
van zijn verlichte daad.
Na den aanslag te München
Nog i
i slachtoffer
De bij den bomaanslag te München
zwaar gewonde oberambtsmann Schmeidl
is Maandagmiddag aan zijn verwondingen
bezweken. Het aantal dooden is daarmee
tot acht gestegen.
Betrekt Uw Stofzuiger
van de vakkundige:
N.V. Couzy le Middellandstr. 72
OORLOGSTRAGEDIES
OP ZEE
De ondergang van den Britschen
torpedojager
Noorsche tankboot getorpedeerd
De „Evening Standard" publiceert oen
terview met Ja»-k Pocock, den kapitein
in een treiler, die verklaard heeft, dat een
torpedojager hem hud aangeroepen met de
mededeeling, dat hij zich naar een anderen
torpedojager moest begeven, die zich op een
paar mijl afstand bevond.
„Toen ik daar aankwam, aldus de kapi
tein, vond ik een torpedojager, die snel aan
de zijde van het achterschip zonk". Hij
nam ongeveer zestig man aan boord, die hij
overbracht naar een sleepboot. Vervolgens
pikte hij noc tien man op uit een overbe
laste roeiboot.
Pocock zeide. dat hij twee of drie man
onder water had zien verdwijnen. Hij voeg
de hieraan toe: „Wij waren allen op weg
naar huis, toen wij de ontploffing hoorden.
Dp eenlgen afstand zagen wij toen een koop
vaardijschip. Wij gingen er heen om hulp
te bicden. Aan den boeg van het schip had
zich een ontploffing voorgedaan".
Tenslotte vertelde Pocock nog: Sommige
mannen waren deerlijk gewond. Een had
een gebroken been en zware verwondingen
het hoofd. Een opgewekte knaap zwom
zingende rond en een ander zeide: Bekom-
je niet om mij. ik maak het goed Kijk
maar naar de anderen.
Ongelukkigerwijze zagen wij er twee of
drie zinken, voordat wij hen konden berei
ken. Pocock voegde hieraan toe, dat hij op
een afstand van vijf kilometer de ontplof
fing had gehoord.
Omtrent den ondergang van den Brit
schen torpedojager wordt nader gemeld, dat
ijftien gewonden in een ziekenhuis zijn
opgenomen, van geen hunner is de toestand
ernstie
Verder wordt nog vernomen, dat een
vrachtschip is gezonken tengevolge van een
tploffing. Dit geschiedde ongeveer een uur
nadat de torpedojager was verloren gegaan.
Het vrachtschip bevond zich ongeveer een
mijl van de plaats waar de torpedojager
is gezonken.
Gister zijn door een treiler 23 man van
het Noorsche schip „Arne Kjode" een
haven van Noord-Engoland aan land ge
bracht. De mannen waren in een open boot
op zee aangetroffen. Zij verklaarden meer
dan dertig uren te hebben r"ndgezwalkt
De treiler heeft nog vijf uren naar een
tweede boot gezocht, waarin naar gezegd
werd, zeventien leden der bemanning zou
den zijn.
De „Arne Kjode" was een tankfcoot. De
overlevenden vertelden, dat zij zonder
waarschuwing werd getorpedeerd. De torpe
do trof het vaartuig midscheeps, waardoor
het bijna in twee dcelen brak.
Dp radio werd beschadigd en daardoor
was 't niet mogelijk noodseinen Uit te zen
den. De bcmaun-ng begaf zich terstond in
twee sloepen. In een boot zaten 23, in de
andere 17 man. Zij w iron onvoldoende ge
kleed en hadden niet genoeg voedsel.
Volgens het relaas van een der inzitten
den geraakten de beide reddingsbdoten
elkaar dos nachts kwijt Toen de treiler in
zicht kwam. waren de mannen volkom«n
uitgeput. Veertig uren hadden zij rondge
zwalkt De overlevenden uitten hun bezorgd
heid over het lot van de vermiste boot
aan boord waarvan zich de kapitein be
vond. die reeds doodelljk vermoeid was, al
vorens de tankboot getorpedeerd werd. daar
hij anderhalve dag op de brug had gestaan.
RADIO ede
DONDERDAG, 10 NOVEMBEl
I.VRItSlM 1, 1875 «-n 414.4 M. H.u^S
ÏO.OO NCRV. 11.00 KRO. ï.oo—
8.00 Berichten ANP. 8.05—S.15 i
Gram.muziek. 10.16 Morgrendieni
Gram.muziek. 11.80 Godsdien»
12.00 Berichten. 12.15 KRO-Orkt
<12.461.10 Berichten ANP en G'
.55 Handworkuurtje. 3.0(
uur. 3.30 Gi
Gram.muziek. 5.00 Hi
jeugd. 6.30 Melodla en
Berichten. 7.15 CnaserU
berichten. 8.15 Ghrlst.
li Deo Gloria" on gi
serie .Do botookenls
lok. 3.45 BUbi
van doa.-inuio. s.ju ivloiio i/an
Berichten ANP, actueel halfuuif_i
volg oonoert 11.25 Orom-muzle: dl
—12.00 Gram.muzlek,
HILVERSUM II. 801,5 M. AVROinF
8.00 Berichten ANP. Gram.mus
OrgelspeL 8.60 Gram.muzlek. 10
wijding. 10.15 Gram.muziek. 10.
ding. 3.00 Brel-
uurcuitoiS
Sportpraatje. 7.00 Voor do klfeiUf
Voor militairen. 7.30 Engclsohe_ h
Berichten ANP. mededeellngen. f
9.20 Radioten
11.30—12.00 AVRO-I
SEI.
i 4S4
ndj
6 05 Zang. 7.20 Programma voflldt
8.20 8ymphonle-orkest. 9.05 Bl^as
den vrede. 9.30 Concert.
4 84 Mi 11.50 en 12.30 Orkeet. 1
ding voor soldaten. 7.50 Radio|Om
Orkest. 9.30 Plano en viool. te
Het vergaan van de „^Jar
Onderzoek door den B i
Raad voor de Scheepvaafiee
AMSTERDAM, 15 Nov. De
Scheepvaart behandelde in zijn Sr,
gistermiddag den tragischen onderjA
1513 bruto register ton metend'Cgj
„Mark", toebehoorende aan de
vaart Vinke en Co. te Rotterdarr
September j.l., thuiskomende va.
op de Noordzee in botsing kwai_.,
mijn en spoedig door de bemannifP
moest worden. f
De kapitein van de „Mark". tr~
hersteld van zijn verwondingc
eenige die als getuige werd ?Phooter
Op een vraag van den voorzitter
B. M. Taverne, kon getuige nie!
ikerdf
i.rlr" 11 1
of het een drijvende of i
geweest, waarmede de „Mark"
was gekomen. Er werd op dat oo00
gegist bestek gevaren.
De voorzitter sprak als ziin mr®
dat het door hem niet met zekerlrK(
kon worden of de gezagvoerder wre
noeg om het hem bekende milntf*
heengevaren. Op dezen grond wtf. c
niet onder eede gehoord. 1
In een bunker aan de Westwall. Duitsche
soldaten, voor wie de dagelijksche dienst
geëindigd is. hebben het zich gemakke
lijk gemaakt.
omdat de instructies
schreven, dat de reis via de Noor*1
worden gemaakt. Tlidens de i
veiligheidsmaatregelen genomen.
Alvorens het woord te verleend u
inspecteur-generaal voor de scheef1'1
heer P. S. van t Haaff, trok de RPh(
raadskamer terug, om te overleg
verdere onderzoek ook zou mor*
ov /,r f en -oo ja in h£er
rar: - wijten Is aan de Iv<
itein. De voorz tterJn.
dn de zitting mede, d al
ring was gevonden.
/ecteur-generaal. hierna Pf
zeide van meen in g te züiEI
nalatigheid v-m den kaf 1
kon worden. Toch wis h
dat de kapitein een ko°it
ie niet alle zeW-heid bood'
:c ïar.weziz was Het ware v(
ge als de ka-n" >in e-n
m e meer ?n het hem eilJ
m eld viel. Aan boer- rren*01
re genomen, die noodig wal1
ge van een ever-tv igeliul
rir zeliik te doen ziin. iar
ad zal rnder beraadslaigef v
uitspra ak doen. 8®
MINNEBRIEVEN feci
Iem d In Engeland schreef eet^
zijn verloofde in Denemarken.
kv iet aan het adres, wèl de w
in! ^-nde de lolgende mededeel
dc
ïld
ze enveloppe zat een brinie
ve 3. den heerDeze waiet
mc Izaam en schreef over rÜ3
hei ïiet aangaan. Daarom werdor
vei d. Echter zullen wij u dte
rln e dat het hem zeer poioo
da i vele zoentjes stuurt. Wiho
zijn hern te schrijven, of hij zoo 'zie
wil 'vezen voortaan minnebrieveilnj
ven". di
PORTEFEUILLE MET 1200
AMSTERDAM, 15 Nov. Gisteren,
een bezoeker van een café aanof
Hendrikkade zijn jas, waarin hijirij:
feuille met 1200 had gel.orgeiaig
kapstok gehangen. Toen hij deval
wilde aantrekken, bemerkte hij d> h
was verdwenen. >un
t d
door G.R.van der
De dag kwam. Het was een morgen waarop de Wester
bries alle vlaggen en wimpels in Dengeren deed klapperen.
De hooge hemel spande zijn blauwe met watervlokken
overstoven huif boven de stervende schoonheid van den
polder. Het werd een frissche herfstdag.
Op weiden en akkers en in de schuren lag het werk stil.
Leen Driewegen reed bijtijds uit en Tineke zag hem, hoog
in het zadel zittend met de fluweelen pet en het nauwslui
tend jasje, de beenen in hooge bruine, strak geregen laar
zen, de steeg opgaan. Ze was al vroeg overgekomen om
den optocht te zien, hoewel die pas na den middag tot hier
genaderd zou zijn.
Later op den morgen kwam Lien voorbij met haar ver
sierde tilbury. Ze hield stil en gaf de Elzenbermers een
voorproefje van het schoons, dat hun wachtte.
Boonewerf en zij hadden de tilbury, waarvan de kap
Was afgenomen, veranderd in een groote, van wilgenhout
gevlochten mand. Met -tzinnige hand waren bloemen
en groen en vruchten v a veld en boomgaard geschikt.
Binnen in de gevloc ronding zat Lien. Een steenen
kalfje in natuurlijke kleuren keek nuchter over den rand.
Zij zelf, in het wit, met oranje sjerp en hoofddoek in de
nationale kleuren leunde tegen een korenschoof. Op zij aan
den mand hing, als kaartje bedoeld, een papieren schild
met het opschrift: Van Elzenberms overvloed.
Gijs had zijn hoofd geschud, toen ze was verder ge
reden, maar Tinekes oogen waren groot van bewonde-
ring.
Eigenlijk behoorde zij met Leen in Linderts koetsje te
rijden dezen dag.
Ze ging naar het Dengerensche haventje, waar onder
daverende schoten, die de historische echtheid bijna even
aarden, de Prins van Oranje van de Beems per roeiboot
naderde, plechtig staande achter de laatste bank. De jubel,
echode tegen den dijk en de volksvreugde en uitgelaten
heid had honderd jaar vroeger niet grooter kunnen zijn.
Toepasselijke woorden verwaaiden met den bries, maar de
velen, die nooit iets dergelijks hadden gezien en gehoord,
hadden moeite om het alles voor snel tehouden. zoo leefden
ze mee. Voor Zijne Hoogheid werden de netten afnenomen
en menig vrouwtje vergat op het oogenblik. dat de man in
zijn kostbaar uniform met de witgepluimd" rechtop
staande op den met groen en vlaggen ve- bolder
wagen van Kees Vrempel voorbijreed, het „hoera" te roe
pen, zooals ze zich had voorgenomen.
Tineke stond tegen de dijkhelling om over de menschen
heen te kunnen zien, als de gardes d'honneur, waaronder
Leen Driewegen was. voorbij zouden trekken.
Hij zag haar en een wuiven met het versierde zweepje
was haar een stille vreugd en met één slag waren de bit
tere gevoelens verdreven. Ze zwaaide even terug. Nu geen
uitbundigheid. Niemand behoefde te merken wat er was
tusschen hen.
De optocht ging als een kleurige stoet naar het ge
meentehuis, waar de Raad zich met groote deemoedigheid
aansloot bij de woorden van den burgemeester, die den
Prins promoveerde tot Heer van Dengeren en onderhoo-
righeden.
Het klokgelui, een verrassing, die het feestvierend dorp
door den koster bereid was, gaf wijding aan de plechtig
heid en toen de hooge heeren uit het voorloopig hoofd
kwartier van Zijne Hoogheid naar buiten traden om zich
te paard aan het hoofd van den te formeeren stoet te plaat
sen. klonk uit honderden kelen het aanhoudend geroep:
„Leve de Prins, hiep, hiephoeraa!"
De rijken voelden zich gewichtig en de burgers beijver
den zich om zich hun vriendschap waardig te toonen, doch
de arbeiders, hun kinderen en vrouwen genoten onbezorgd
van het feest, dat hun geboden werd.
De ommegang begon. Kleur-'oe wagens sloten zich aan.
Dertien voertuigen toonden de decoratieve kunstzinnig
heid van de Dengerensche ontwerpers. "J 1
Maar noch de wagen, waarop drie boerenkj jï
vaste maat het koren dorschten, of de Hollandsci
in het hemelsblauw en Oranjesjerp, omringd docBi
Provinciën en evenmin de nagebootste zwingeik Y1
den halen bij den wagen des Overvloeds van
Grauw. Hein zat nu naast zijn vrouw. De met 3ou
sierde hittekarren van enkele aardappelhandelai v
ten een poover slot aan den stoet, die na een dri^K
den weg naar den Elzenberm opreed. Met span^n(
hij daar verwacht en velen waren een eind de rdi
gegaan, om naast de rijen loopend terug te keerersl
stond met Stijntje bij de boerderij. Leen kwam in va
stoet vooruit. Bij de meisjes steeg hij af en aan
leidde hij zijn paard tot het hek, waaraan hij het^
Ze stonden bij elkaar. Stijntje trok zich terug.
„Ik heb je gezien aan 't haventje", zei hij.
„Gaode wieer nar Dengeren mee?"
•Jaomer dan kom ik terug; hoe laot qL
huis'P:
Ik gaoi nie. ik blijf vandaag hier." L
Lijntje kwam in de deur en ze zag hen. Haa'^
stond donker, maar Leen bleef.
Toen kwam ze nader.
„Er staot koffie klaor en een paor botteramme^j
Nu bleef ze met het meisje alleen. rini
(Wordt'
