J. van der Molen Tz overleden
Klachten met
veel kansen
Nederlandsch-Belgische
vriendschap
Bond van Ned. Herv. J.V. opG. G
MAANDAG 13 NOVEMBER 1939
■menu
Onderwijsspecialist, overheids
persoon, volksvertegenwoordiger
DOTTERDAM, 13 Nov. Gistermorgen om
half tien is na maandenlange ziekte, in het
ziekenhuis Eudokia alhier op 72-jarigen
leeftijd overleden de heer J. v. d. Molen
,Tzn, oud-burgemeester van Renkum.
Een der grooten onder cms is heengegaan;
een rijzige figuur van statige statuur naar
het lichaam; een groote van geest, oie heel
veel arbeid heeft verricht op elk terrein des
Christelijken levens. Jan van der Molen Tzn
heeft de Christelijke school, de anti-revolu
tionaire partij, de Kerk, het sociale leven,
het «aderland; hij heeft zijn God gediend
heel het lange, arbeidzame en veelbewogen
leven.
Veelbewogen, want hij behoorde tot oie
groep jonge anti-revolutionaire propagan
disten met mond en pen, die van de eene
positie in de andere vielen, jarenlang in het
heetst van het gevecht, in de vuurlinie
stonden zonder behoorlijke bezoldiging of
rantsoen, doch die door hun bekwaamheid
en talenten 'iigenlijk alle posten in het maat
schappelijk leven konden bezetten.
Van der Molen heeft dat dan ook tot zijn
68ste levensjaar gedaan; 't laatst, van 1919
tot 1934 als burgemeester der sterk-groaien-
de gemeente Renkum.
voor het recht van de Christelijke school
voor h?t „mannenkiesrecht", ook van
eenvoudigsten arbeider; die kan niet losko
men van de anti-revolutionaire politjek.
Zóó verging het van der Molen, die voor
zijn dertigste levensjaar al Kamercanüidaat
was; die als ouderling, als directeur van de
Christelijke normaallessen, als medehoofd
redacteur van de Nieuwe Prov. Gron. Crt.
als hoofdbestuurder van Patrimonium ei
redacteur van het orgaan, al spoedig een
levenstaak te vervullen had. welke op den
duur boven zijn sterke krachten moest uit
gaan. Zeker, toen hij in 1903 schoolopziener
in Leeuwarden was geworden, was er heel
wat tijd beschikbaar, maar vóór die periode
had hij reeds eenige rust moeten nemen en
daarna was het reizen en trokken zóó ver-
moeiena, dat de benoeming tot schoolopzie
ner in Hillegersberg in lülü uitkomst bracht,
al was hij daarnaast ook Kamerlid voor Slie-
drecht sedert 1908, toen Mr Th. Heemskerk
wegens zijn optreden als minister ontslag
genomen had.
Een iïtwat rustiger leven? Ja, zoo scheen
het Doch reeds in 1911 werd hij tegen wil
dank raadslid van Rotterdam en nog
hetzelfde jaar kreeg hij, weer opgedrongen,
de portefeuille van onderwijs. Dit duurde
tot zijn benoeming al6 burgemeester van
Renkum.
Daar kwam het vele werk in de Tweede
Kamer, zoo in 't openbaao als in de Com
missies (oxn. de belangrijke Bevredigings-
Cotnmissie) nog bij en hij deed ook dit met
alle kracht: hij was d e onderwijsspecialist
der rechterzijde.
In Renkum bleef hij, als gezegd, tot 1934,
Toen trad hij, tegen zijn zin, af, als burge
meester, tengevolge van hït ministerieele be
sluit, dat als regel burgemeesters met
nun 65ste jaar behoorden af te treden.
Sindsdien woonae hij als ambtfloos bur
ger in den Haag; eenige maanden geleden
werd hij ter verpleging opgenomen in
„Eudokia" te Rotterdam, thans is hij in zijn
Heer en Heiland ov?rleaen.
Op 1 October 1867 was hij in het dorp
Nijeveen bij Meppel geboren, al6 jonge man
woonde hij in Steenwijk, waar hij ook zijn
vrouw (een zuster van Ds H. Kuik, aldaar)
vond, die hem in 1928 ontviel. Reeds als
kweekeling hield hij met anderen Zondag
school in de omgeving van die plaats
bleek zijn liefae voor den arbeid in Gods
Koninkrijk. (Een persoonlijke herinnering).
Thans heeft God hem afgelost van zijn
posten en geldt van hem: Zalig zijn de doo-
den die in den Heere sterven; van nu aar
zegt de Geest, opdat zij rusten mogen
hun arbeid en hun werken volgen met hen".
De begrafenis zal plaats hebben op de
Nieuwe Begraafplaats te Oosterbeek op Don
derdag a.s. des namiddags te 1 uur.
J. v. d. Molen Tz.
We zouden haast zeggen, dat hij voor bur
gemeester in de wieg gelegd was, wrant in oat
ambt was hij bijzonder wel op zijn plaats er
zulks ondanks het feit, dat hij het, zooals
hij ons zelf vertelde, om een zeer prozaïsche
reden geworden was. Maar wie zijn patriar
chale statuur zag, het zachtmoedige en toch
stoere gezicht met den aartsvaderlijken
haard; de rijzige lichaamsbouw, waardoor
hij als Saul hooger was dan al het volk; de
goedmoedige en toch indrukwekkende uit
spraak, waardoor hij beslag legde op elke
vergadering, welke hij als president leidoe;
wie zóó van der Molen zag en dan iets
wist van zijn konnis en bekwaamheid, die
moest zeggen: dat is een magistraat.
Hij was het ook; hij was het altijd. Hij
het reeds als hoofd der Christelijke School
te Baflo in Groningen. Er zijn schoolmees
ters geweest, die later in ae politiek terecht
kwamen en aan wie de school niets
loor; maar zoo was het bij hem niet. Hij
een doorgewinterde schoolmeester, mits ge
nomen in de beste beteekenis van het woord
Eén, die m?t hart en ziel de school ei
kinderen diende, die opging in zijn school
werk en juist oaardoor al klinkt het voor
sommigen wal vreemd ook kwar.
staan in het volle, rijke leven op allerlei ter
rein, zoo van kerk als van staat en maat
schappij.
Het sociale werk trok hem misschien, al
thans aanvankelijk, wel het meest. En geen
wonder. De man, die van een schraal school
meesterssalaris moest leven (het was in 1891
dus lang voor de gelijkstelling!) begre?p, dat
bij arbeiders, die 60 et per dag verdienen,
armoede troef moest zijn.
Och, laten wij het maar even zóó zeggen:
de ouaeren onder ons, die voor jaren ge
grepen zijn door de sociale kwestie, werden
sociale werkers omdat zij ellende en armoe
de zagen om zich heen; zij dachten meer
aan de zorgen en mooden, dan aan de rech
ten der arbeiders. Later, ja, kwamen als van
zelf ook de rechtsvragen aan de orde, maar
pas na studie en onderzoek; aanvankelijk
was h?t de Christelijke liefde en barmhartig
heid, die velen spontaan en soms onbereken
baar tot pleiters voor sociale gerechtigheid
maakten. In dat licht moet men b.v. ook
Kuypers eerste, geweldige brochure zien:
het was een bodem, waarop men kon staan;
de opbouw zou pas later komen.
Laat van der Molen zelf maar spreken:
De omstandigheden van de arbeiders
waren droef. Ongeveer de helft mijner
leerlingen ging om twaalf uur naar de
openbare spijskokerij om erwtensoep of
iets dergelijks te eten. De ouders waren te
arm, om hun kinderen te voeden. Een ar
beider verdiende toen zoo ongeveer 60 ct,
per dag, als hij tenminste werk had. Zoo
niet, dan moest &e Diaconie of Burg. Arm
bestuur maar helpen.
Er was een groote armoede, die mij aan
greep. Maar 'k heb toen gezegd: „dat loo-
pen naar de spijskokerij nooit weer". De
kinderen behooren door de oudere te wor
den gevoed. Als er niet voldoende eten in
huis is, dan moet het er komen. Daartoo
is toen door mij een commissie in het leven
geroepen om te trachten in deze toestand
verandering t3 brengen. Zoo kwam ik
successievelijk in de beweging. We hebben
een afdeeling van Patrimonium opgericht,
bemoeiden ons met arbeidstoestanden,
woningen, loonen, kleeoing enz.
Dat was het begin en het vervolg lag ge
heel in die lijn. Wie met die bezieling, ge
dreven door den Geest van den barmhartigen
Hoogepriester, optreedt, die blijft daaraan
heel zijn verdere leven getrouw; ook aJ9
voor hem de omstandigheden veranderen en
een andere taak wacht.
We willen hiermee eigenlijk alleen maar
zeggen, dat wie zóó het gebied d2r Christe
lijke levensactie binnentreedt, die bemoeit
zich met de sociale kwestie; die spreekt en
schrijft wanneer hem daarvoor gaven ge
schonken zün voor het Christelijk volks
deel op vergadering en in pers; die strijdt
St. Nicolaaspakketten aan onder de wa
penen zijnde militairen beneden den rang
van officier kunnen, mits aan het betref
fende veldpostadres geadresseerd, tegen de
helft van het normale tarief worden ver
zonden. Een pakketje van 1 kg zal dus
0.10, t/m 2 kg 0.12^, t/m 3 kg 0.15
kosten.
De ter postbezorging van deze St. Nico
laaspakketten moet in het tijdvak van 27
t/m 30 November geschieden.
Teneinde deze pakketten voor de post
duidelijk kenbaar te maken, moeten over
het adres op het pakket en op de bijberoo-
rende adreskaart met inkt twee elkaar
schuin snijdende lijnen worden aange
bracht. De pakketten zullen omstreeks 5
December, zooveel mogelijk op dien dag
worden uitgereikt.
De Geestelijke Volksgezondheid
in zorgelijke tijden
Vergadering van de Ned. Herv.
Vereen, voor Geestelijke
V olksgezondheid
UTRECHT, 13 Nov. In de Zaterdag jl. ge
houden algemeen© vergadering der Ned.
Herv. Vereeniging voor Geestelijke Volks
gezondheid. heeft de voorzitter, Dr J. v. d.
Spek, geneesheer-directeur van „Maas
oord" tc Poortugaal, gesproken over ,De
geestelijke Volksgezondheid in zorgedijke
tijden".
Dr v. d. Spek ving zijn betoog aan met
te comstateeren, dat de vraag omtrent de
geestelijke volksgezondheid zeer acuut is-
Dat merkt mien uit vereehiiHemde feiten en
toestanden en omstandigihedien.
Er zijn veel klachten, maar dde klachten
wijzen naar kansen en deze op hun beurt
brengen de noodzakelijkheid om een nieuw
bestek op te zetten.
De zorgelijkheid van den tijd komt ook
tot stand door wat er bij onszelf is. Er is
gennis aan ethisch geloof. Wanneer zonder
dit besef het al niet mogelijk is werkzaam
te wezen op het gebied der lichamelijke
volksgezondlheid. hoeveel te meer is dit het
geval bij de geestelijke volksgezondheid. Er
zijn toestanden, welke ons tot desolaatheid
zoudlen brengen, maar dat mog niet, of
schoon er zooveel ie, dat tegen alle ver
wachting ingaat, moeten wij blijven hopen
op het nieuwe, dat komen zal.
Wij moeten in dezen tijd wwken met alle
k-ihcht. voor onze militairen wat zal op
dit gebied nog geschieden in de dagen van
mobilisatie of oorlog. Doch bij de militai
ren behooren ook de jonge vrouwen en de
vrouwen, drie thuis blijven. Wat ligt op dit
gebied een groote taak vdbr de gcesteliiko
volksgezondheid; gevaar geboren uit aller
lei oorzaak: afbraak van geestelijk bezit,
angst, opgeven van wat lief was, invloed
d>or massa, verslapping van verweer. Dit
alles brengt een nieuwe stuwing im ons
volk, waartegen gewaakt moet worden.
Daarmede gepaard gaat ook de huiwrou-
wennood.. de onvoeding der kindeoen nu de
vader niet thuis is, lichtzinnigheid in le
attin
ilijke
nng
lcrlei nood. Er ontstaan allerlei conflicten
Verder is er jengdvorwiildering en wat daar
mede in verband staat
Dit alle6 zijn klachten over de zorgelijk
heid van dezen tijd. waarbij komt, dat cr
in de Christelijke Kerk geen voldoende
Christelijke anthropologie meer is die
maakt, dat wij al deze menschep niet vol-
doende zien als candlidaten-kinderen Gods
Ma
d e z
k 1 a c h t e
s d e n
hele-
Cnisis doet bezinnen
en naderen tot de eigen persoonlijkheid, ook
tot de persoonlijke verhouding tot God. On
ze tijd maakt ons in vele dingen gelijk
Eigen wil wordt uitgeschakeld, er komt een
vreemde wil ove-r den onze. Verder die gc
daehlte van de pen'heirl des volks, van sub
ordinatie, van gehoorzaamheid. Pi>t biedt
goede kansen voor de geestelijke volksge
zondheid. Ook het moreel van velen, die
uittrokken of achterbleven biedit gelegen
heid voor dien geestelijken aanvat der din
gen. Veel van diit allies i6 ook in gewone
tijden, rnaaT in zorgelijke tijdien wordt dit
alles acuut.
Deze kansen vragen een opmaken van
een nieuw bestek. Beginnende bij ons zelf
Opdat wij arbeidende onder anderen recht
van spreken hebben. Geestelijke hygiene be
gint bij onszelf. De oude arbeid moet zoo
veel mogelijk voortgaan, maar or is een
verkeersbelemmoring in de algcmecne be
langstelling, doch deze geeft gelegenheid
voor belangstelling voor dit doel der volks
gezondheid. Er moesten verdedigings
raden voor geestelijke volksgezondheid
komen in de groote en kleinere steden. Nu
reeds moet men daarmede beginnen. Er
zijn reeds zooveel moeilijkheden. Laat men
niet te laat daarmede beginnen.
Noodig zal wezen meer centralisatie van
den arbeid voor de geestelijke volksge
zondheid, een centrale verdedi-
gingsraad, drie opvangt wat verloren
moet gaan, wanneer er geen lichaam is,
dat raad schaffen kan. Er is ook te weinig
centralisatie waf de paniekstemming be
treft, welke ook zoo gevaarlijk is. Er zijn
geen psychiatrische hulpposten,
die de geestelijke moeilijkheden uit den
angst geboren bestrijden, zoodat geestelijke
üeraa.lementen voorkomien worden.
Verder die rut er een veel grootore bezin
ning op den oorlog als vers«ahijn»el te we-
zien en op de geestelijke ec badje voor heel
de wereld op het gebied der geestelijke
volksgezondheid.
In ons Christelijk geloof hebben wij aan
wijzingen die den weg wijzen. Hoofdzaak
is, dat wij im een amder dien naaste
en zdohizelf te zien ais den naaste vam den
ander
De Algemeene vergadering
Door de algesneene vergadering werdlen
tot leden van het bestuur herkozen Dr. v.
d. Spek, Mr. G. Wessel. Dr. R. Bui
de t en Drs J. W. B r u y n en tot leden van
den Raad van Toezicht, in de vacatures
ontstaan door het overlijden van Dr. P.
Smit en Ds. C. J. van Paassen de hee-
ren Dr. J. W. H. A d d i n k en Ds, J. C.
Dij k.
Met waardeering werd gememoreerd de
oprichting der Vrijzinnige Prote6tantsclv
Vercenoging voor Geestelijke Volksgezond
head.
Uit het jaarverslag van dien secretaris
den heer W. J. Hemmes te Utrecht
bleek, dat de vereenigang en hare secties
in dien loop van 1938 actief gebleven
Do 6ectie over het huwel ijksvraagstuk
bracht advies uit middels het bestuur aan
de Synode der Ned. Hen-. Kerk over
vraag: hoe die houding moet wczien der kerk
ten aanzien van het huwelijk van reeds
gescheiden personen.
Verder wordt vermelding gemaakt van
de gehouden conferentie in samenwerking
met de Geref. Vereeinging voor G.V. over
„Gezin en Samenleving". Door de sectic
Opvoeding. Onderwijs en Jeugdbeweging
werd een brief opgesteld aan de Kerkera
den der Ned. Herv. gemeenten over het
godsdienstonderwijs op de openbare scho
len.
Als uitgaven der Vereeniging verschenen
do bespreking van het rapport „De voorbe
redding van het meisje tot de gezinstaak"
on „Het gezin en de geestelijke volksge
zondheid".
In het bijzonder werd in de besprekin
gen nog aandacht gewijd aan de vraag be
treffende de nazorg van leerlingen van in
stituten en scholen voor zwakzinnigen, aan
welke nazorg meer aandacht dan tot dus
verre gewijd moet worden.
iet Buit
ding
Plechtigheid in de Zeevaartschool
Een plaquette onthuld
OFFICIEELE BERICHTEN
rvangend heemraa-
n Oude-IJssel, J.
ichemin de pre
t dliksrraaf van he
r der bedüklng langt
te Kampen; ln d«
tot heemraad van
W. F. M. Gorls t«
Wierlngen S.
Afdeelingsvergadering
te Dordrecht
I
Geestelijk steeds gemobiliseerd J
Rede van Prof. Dr J. Severijn
De Prov. Afdeeling Zuid-Holland van den
Bond van Ned. Herv. J. V. op G. G. kwam
ditmaal niet te Gouda, zooals de laatste ja-
i traditie was geworden, maar te Dor-
echt bijeen, in Gebouw Waarheid en
Vrede. Om ruim drie uur heette de voor
zitter, de heer T. W. K o r e v a a r van
Schoonrewoerd, de aanwezigen welkom.
Hoewel de mobilisatie merkbaar invloed
had gehad op de opkomst, was de ruime
zaal toch vrij goed bezet.
De voorzitter wees op de ongewone om
standigheden, waaronder thans wordt ver
gaderd, en spoorde aan, juist oök in aezen
tijd, rustig voort te gaan met het vereeni-
gingswerk, dat in tijden als deze van niet
minder beteeekenis is dan in normale om
standigheden.
De voorzitter sprak een hartelijk woord
vam afscheid tot den heer C. Asm us te
Dordrecht, die na er 32 jaar zitting in te
hebben gehad, uit het bestuur treedt, om
plaats te maken voor jongeren.
Jaarverslagen
secretaris, de heer W. J. v. d.
a t s, van Waddinxveen, bracht het
jaarverslag uit, dat kon gewagen van rus-
tigen, toegewijden arbeid. Er is belangstel
en meeleven, en het werk van de af
deeling blijkt zich meer en meer te stabi-
liseerep.
De penningmeester, de heer J. Bouraan
van Wijngaarden, was door militairen dienst
'wezig. De 2e penningmeester, de heer A.
is, van Alphen a. d. Rijn, deelde mee,
it er een batig saldo is van f184.49.
Meegedeeld werd, dat de cursusvergade
ringen dezen winter vertraging zullen onder
inden door de mobilisatie van den inlei
der, den heer Korteweg, van Oud-
Beijerland.
De heer Korevaar zal ze nu voor zijn
rekening nemen.
Als voorzitter werd in deze vergadering
herkozen de heer T. W. Korevaar
Rede ProL Severijn
het woord te voeren, over het onderwerp:
Mobilisatie
Hij ving aan met op te merken, dat het
Woord mobilisatie beteekent: beweging. De
Loepen moeten de rust van de garnizoenen
verlaten, en zich te velde begeven, om
raat te zijn tot ontvangst, zoo noodig, van
den vijand. Het is een bewijs van Gods ge
nade, dat dit niet altijd noodig is, wijl liet
eigenlijk niet zoo vreemd zou zijn, als deze
zondige wereld steeds door in oorlog was.
Het is dank zij Gods weerhoudende kracht,
dat we nog wel eens perioden doormaken
van een stil en gerust leven.
Komt echter onder Zijn bestel de oorlog,
zoo roept Hij ons daardoor tot bezinning
over onzen zondestaat, en over de teekenen
der tijden, omdat in al deze dingen een
beeld ligt van de dingen die komen zullen.
Ieder is er dan bij betrokken, gemobili
seerd of niet. Het leven is ontwricht, en de
levensovertuiging wordt op de proef gesteld
op haar gehalte. Dat het Nederlandscho
volk geestelijke winst moge putten uit de
gebeurtenissen van beden.
Maar we hebben tenslotte den strijd niet
tegen vleesch en bloed. De uitwendige crisis
is de uiting van een innerlijke crisis,
door heel de wereld gaat. Geestelijk moet
de Christen altijd soldaat zijn, altijd waken
Prof. Dr Severijn
komen gaat. Het gaat van crisis tot crisis
gaat altijd door, en is overal.
Is er dan wel eenige rust te vinden? Men
zou. denkende aan die innerlijke crisis des
levens, het bijna opgeven. De Christen weet
echter, dat Gods bevel ook gaat over de
oorden van bederl en de machten der duis
ternis.
Deze crisis is ook een schaduw van wat
kumeii gaat. Het gaar van crisis tot crisis
door. totdat de laatste bazuin zal hebben
geknoken, en de vierschaar der volkeren
wordt gespannen. De teekenen der tijden
mogen ons niet in de war brengen wordt
niet haastelijk bewogen, want nog is het
eind© niet maar toch moeten wij er op
letten.
Er gaat door deze wereld voortdurend een
zuchten van diepe smart en barenswee.
Deze wereld zal wel verdwijnen, maar zal
niet in het niet verzinken. Er zal uit voort
komen een nieuwe hemel en een nieuwe
aarde, waarin gerechigheid woont.
Niemand kan zeggen, of we reeds aan
den grooten afval toe zijn. Maar de afval
is ongetwijifeld te constateeren.
Achter al deze dingen schuilt echter een
eeuwige dageraad, waarnaar al het schepsel
reikhalzend uitziet. De zaak waar het op
aan. komt. is niet of het eind ver of nabij
is, maar is deze: welke is uw verwachting
voor de toekomst. Bedenkt: het Woord van
God blijft in der eeuwigheid. Uit de smelt
kroes der ellende zal het geloof gelouterd
te voorschijn komen.
Spr. stond tenslotte speciaal stil bij de
materieele en geestelijke moeilijkheden van
de gemobiliseerden. Hij spoorde hen aan,
elkaar tot steun te wezen, en, eikaars hulp
jn te roepen, ook op geestelijk terrein. Van
groote beteekenis kan ook het werk der
veldpredikers zijn, tegen wie niet meer, zoo
als 25 jaar geleden, vreemd word* aangeke
ken. Denk eens in, als de communisten 150
propagandisten in het leger mochten zen
den! Wat een gevaar, zouden we uitroepen.
Laten de gemobiliseerden ook niet nalaten,
dagelijks even aandacht te geven aan hun
Bijbel, en zich oefenen in het opkomen voor,
Gods eer. Dat werkt zoo prachtig, want dan
zorgl God ook voor de eer van Zijn mannen.
Spr. spoorde verder aan, om contact te
houden met de gemobiliseerde leden der
vereeniging, ze eens te schrijven of wat
lectuur te zenden.
Tenslotte wees hij met ernstigen aandrang
op, welk een volksbelang er, met het oog
p de toekomst, in is gelegen, om zorg te
dragen voor een geestelijk sterke jongeling
schap.
Daarom: geestelijk steeds gemobiliseerd!
Dan kunnen we, vertrouwend op God, de
toekomst rustig tegen gaan.
Nadat Prof. Severijn nog eenige vragen
had beantwoord, werd het samenzijn op ge
bruikelijke wijze gesloten.
ROTTERDAM, 13 November. Zaterdag
middag is in de Gemeentelijke Zeevaart
school aan den Pieter de Hooghweg,
door den voorzitter van het comité van
oud-leerlingen en leerlingen een bron
zen plaquette, symboliseerend den
vrienschapsband tusschen de Nederland-
sche en Belgische koopvaardijofficieren,
aan het Gemeentebestuur overgedragen.
De aanleiding tot het plaatsen van deze
plaquette was het feit, dat ongeveer 25 jaar
geleden, in de oorlogsjaren 19141918,
aantal leerlingen van Beligsche nationaliteit
aan de Zeevaartschool werd ingeschreven en
hier hun nautische studie vo tooide. Een
comité van oud-leerlingen en leerlingen,
wilde de aangename herinneringen, welke
men aan dien tijd heeft voor de toekomst
vastleggen door middel van een bronzen
gedenkplaat in de school.
Onder de aanwezigen, die de plechtigheid
bijwoonden bevonden zich o.a. de Belgische
consul, de heer E. v. d. Pitte, de burge
meester Mr P. J. Oud en de wethouders L.
de Groot er. J. Brautigam.
Nadat het dameskoor ,,Con Amore" onder
leiding van mej. AnsdcLange, twee cou
pletten van de „Brabangonne" en het „Wil-
he'mus" had gezongen heeft de directeur
der Zeevaartschool de heer Th. W e s 1
hof den aanwezigen een welkom toegeroe
pen. Hij herinnerde er voorts aan, dat reeds
meermalen het comité het initiatief
voor een officieele bijeenkomst in dit ge
bouw. Het feit, dat de leeraren der Zeevaart
school en sipr. 25 jaar geleden les gaven
de uit hun land verdreven Belgische
lieden, is niet zoo belangrijk, maar wel iz
van belang, dat na 25 jaar uit deze herden
king de goede verstandhoudig blijkt. Gaarne
was daarom aan het comité medewerking
verleend met de plannen en spr. dankte
het comité voor het organiseeren van deze
plechtigheid.
Hierna kreeg de voorzitter van het comité,
de heer H. G. J. M. Drabbe het woord.
Spr. begon met er op te wijzen, dat er vóór
25 jaar zulke hechte banden gelegd zijn tus
schen de Belgische en Neder andsche leer
lingen en deze school, dat in het comité het
denkbeeld ontstond, om de herinnering aan
de vestiging van die goede kameraadschap
levendig te houden, door het aanbrengen
L. B. KNIPSCHEER 80 JAAR
De heer L. B. Knipscheer, bij onze
lezers wel bekend door de vele stukken die
hij vroeger in ons blad heeft geschreven,
vooral in den tijd van de Berlinramp te
Hoek van Holland, hoopt op 17 November
a.s. 80 jaar te worden.
Te Hoek van Holland, waar hij ruim 32
jaar heeft gewoond, heeft hij op velerlei
terrein gearbeid. Hij was oprichter van
een kapperszaak, die nu reeds ruim 50 jaar
bestaat. Bijna 25 jaar was hij secretaris
van het Centraal Bestuur van A.R. Kies-
verecnigingen, district Loosduinen, ruim
15 jaar was hij tevens secretaris van de
A.R. kicsvereeniging ter plaatse; bovendien
had hij zitting in t Bestuur van den Staten-
kieskring Delft, waarvoor hij moest be
danken, wegens zijn vertrek naar R Ier-
kerk. Hij had een groot aandeel in 4 op
richting van de Chr. school en was bijna
20 jaar secretaris van het bestuur daarvan.
Voors diende hij eenigen tijd de Geref.
Kerk als ouderling en menigmaal leidde hij
bij afwezigheid van den predikant den
dienst. Ook te Ridderkerk was hij ouder
ling.
De heer Knipscheer heeft in zijn druk en
nuttig leven veel zegenfijken arbeid mogen
verrichten. Ondanks zijn hoogen leeftijd
mag hij zich nog in een goede gezondheid
verheugen. Ook mag hij in ruimen zin de
vervulling zien van de toezegging voor
allen die God vreezen: „En gij zult Uw
kindskinderen zien." Want thans heeft hij
reeds 7 kinderen, 37 kleinkinderen en 5
achterkleinkinderen.
Wij wensphen hem in het Rusthuis te
Schiedam, waar hij thans vertoeft, nog
eenige jaren van rust toe, waarin hij mag
ervaren, dat het ten tijde
licht is.
Het zal den heer Knipscheer op 17 No-1 penfabrieken en leider van
vember niet aan belangstelling ontbreken. I mercieele afdeelingen.
van een bronzen gedenkplaat, P
vergankelijk is dan de menschelrnc®|
rie. Men verlangt er naar de ge^n P£
genegenheid en hoogachting vopre
gische collega's tot uiting te breipanv;
juist in een tijdperk, waarin de 1 hur
het Belgische en het Nederlandunne
verbinden, op verschillende wijden t
nauwer worden aangehaald. Zoo^ver(>
Leopold als Koningin Wilhelminig en
den nadruk op, dat de toenaderin;
werking tusschen België en .end
6teeds zullen toenemen en ontw c
hechtheid en kracht. De ernstige*0^ei
gen van koninklijke zijden heef Pu!
vaardij ter harte genomen en heto on;
vriendschap bijgedragen. iode.
De Be'gische en de Nederlanden
vaardij volbrengne beide met gj0ch
kracht haar taak, die vooral nu
is. Wij zenden van hier een groef'
Belgische collega's, wenschen huivoy
om hun mooi werk te doen en smfn
zegen af voor hun veiligheid, zo>r<pF
ons hart overtuigd zijn, dat weditaak
Be'gische koopvaardij den Ned$e vo
zeeman in gedachten „goede rei^ gro
den thuiskomst" wenscht. en v
Zoo zal de onthulling van dez«nnv
ter eere van onze Belgische colb
•nu een bijzondere beteekenis i
■krijgen. lden,
tiek
De plaqueette onthuld levei
Na allen dank gebracht te he*e 11
medewerkten om het p'an ten
brengen, bood spr. den burgemiwer'
hoofd van de gemeente, deze bje^ 1
quette aan. ran
Een van de in uniform gekleedd 1
van de Zeevaartschool, heeft hi^ik
•het wegtrekken van de Nederla^w
Belgische vlag de plaquette onthuva_
werper er van is de Haagsohe jLns.
W. Leeflang en de bee'dhouwst
A. L. van Beeck Calkoen uit Ut! voc
'deel
Rede van den Burgemeester Jdza
Gaarne wilde burgemeester
•plaquette namens het Gemeentebc
vaarden Het initiatief van het corroD
hij op hoogen prijs, het gaf uitdrfrac
de vriendschappelijke gezindhésche
onze Zuidelijke buren. In den i gei
19141918 konden we van het ggehc
dat de Belgen trof slechts weinigen i
ten. Maar wat we konden dedeitg jn
en zoo werden op de zeevaartschcL...
staande Belgische koopvaardijofff^
genomen Dit moet niet in de v(°°T
geraken en voor het nages'acht ifewe
ring blijven. Zich richtend tot den Rus
consul zei Spr. dat het een verhö, w<
ken is, dat de banden tusschenal
Nederiand nauwer worden toegee co
was een onnatuurlijke toestand, en
elkaar gingen. Beide landen hebbfc
gemeen. Ze zijn dragers van een.
leden en een stuk cultuur, 't Is {n
voor de heele wereld dat dit zoo^ovJ
hadden gehoopt, dat we deze herdfaar
Wapenstilstandsdag onder gunseltel
standigheden hadden kunnen viaj d<
•heeft één wensch, ja een bede, d vrij
logsv'am onze landen niet zal aamo(
dat zij spoedig een einde moge neL
geest tot uiting kome, vervat in
tief van Koning Leopold en Kon"11
helmina. Spr. hoopte dat, de be<c f
Wilhelmus „Mijn schilt ende betrf111^
gij, o God. mijn Heer" al'er bede 1 on
oekomst Nederland en België drafe t<
•blijven van ongerepte cultuur rend
buren. Van die goede vriendschap ,edei
hier vandaag gebeurd is een blijijk j
iver
bool.
De Consul spreekt
be
In de plaats van den Belgischen lovji
tigde uit Den Haag, sprak de Be'jjnigi
sul te Rotterdam, de heer E. v. [)fSC
een dankwoord, namens de Belgis^,.^
geering, voor alle uitingen van vt
tusschen beide landen. Het comité f
in 't bijzonder voor zijn loffelijk^W1
In den loop der oorlogsjaren 1914—t hi
•Nederland ten koste van groote o11161"
veel gedaan voor de arme Belgisring
telingen. De zorgen strekten zie ste
tot de verstandelijkeen zedelijkido
der uitgewekenen. Daarvan gci00r1
bronzen gedenkplaat, waarvoor JGn
meentebestuur en Zeevaartschool l.
Tenslotte bracht spr. een woord f
aah alle afgestudeerden der Zeevi c
die op de wereldzeeën de Ned<* vc
vlag hooghouden. rete<
Hierna werden drie hoezees cflan
Leopold en de Koningin uitgebracl ter'
het dameskoor nog „Het Lied val me
zong. de
Met een door het Gemeentebesti) oir
boden „Thee" werd de plechtigheid,.;^
ftuu:
hij i
Het schip is op weg naar Za^
Het Finsche vrachtschip Fei|
Mariehamn, dat dezer dagen nai
münde is opgebracht, is, volgej adr
reederij ontvangen bericht, inmidEakc
vrijgelaten en heeft zijn weg naari ver
voortgezet. p
foor
A. M. H. THOMANN fn te
Te Eindhoven is in den ouderd«j°°^:
jaar, vrij plotseling overleden d»ver
avonds M. H. T h o ma n n, in leven algen!'
curatiehouder der N.V. Philips' t aai
