De mislukte aanslag op Hitier
PAS 0f
JANTJE
KRUIZEMUNT
VRIJDAG io NOVEMBER 1939
EERSTE BLAD PA(,
EF
„Glück muss der
Mensch haben"
Zeven dooden,
drie en zestig gewonden
Naar officieel is vastgesteld, zijn b.,
den aanslag in den Bürgerbraukeller ze
ven dooden te befreuren. Het aantal ge
wonden bedraagt drie en zestig.
Naar verluidt', aldus de U. P., vernam
Hitier het nieuws van de exploisie toen
de trein Neurenberg had bereikt. De eer
ste opmerking welke hij maakte was:
„Glück muss der Mensch haben".
Toen de exploisie plaats vond, waren
velen bezig, rekeningen te betalen. An
deren hadden reeds den Keiler verlaten
en zich naar de garderobe begeven
Daardoor is het aantal slachtoffers wel
licht lager dan het geweest had kunnen
JIn goed-ingelichte nazi-kringen gelooft
men, dat deze aanslag het werk van een
vrij groot aantal personen is geweest,
daar volgens hen de voorbereidingen te
gecompliceerd waren voor een enkelen
man.
Volgens D.N.B. heeft de rijksleider der
S.S. en chef van de Duitsche politie, Hunm-
ler, bekend gemaakt, dat de sporen der
daders, die de springstof misdaad in
München hebben gepleegd, naar het buiten
land leiden. Derhalve wordt voor mededee-
lingen die in het buitenland hij Duitsche
missies, consulaten etc. gedaan worden en
die leiden tot opheldering van de misdaad,
onafhankelijk van de in Duitschland uitge
loofde belooning van 600.000 rm. een aan
vullende belooning beschikbaar gesteld ten
bedrage van 300.000 R.m. in buitenlandsche
valuta, betaalbaar door de bevoegde Duit
sche vertegenwoordiging.
Volgens het D.N.B. bevonden zich op den
avond van 9 November nog 28 gewonden in
de klinieken. Als zwaar gewond dienen 16
personen te worden beschouwd. Van de
overige gewonden kunnen reeds binnenkort
.tien ontslagen worden.
Twee der zwaar gewonden verkeeren nog
in levensgevaar.
Ongeveer dertig andere personen konden
nadat hun verwon dingen behandeld waren,
zich naar huis begeven.
Evenals in geheel Duitschland, heeft ook
in de rijkshoofdstad de poging tot een aan
slag op het leven van den Führer groote
.verontwaardiging gewekt.
De middagedities der bladen werden den
verkoopers bepaald uit de handen gerukt.
Tegen een uur waren vele honderden Ber-
lijners op den Wilhelmplatz bijeen, vrouwen
en mannen, jongens en meisjes. Zij zongen
het volkslied en uitten door „heil"-kreten
hun vreugde over de redding van den
Führer.
Itallaansche deelneming
De koning-keizer van Italië enMussoli-
ni hebben aan Hitier telegrammen gezon
den, waarin zij hem gelukwenschen met zijn
ontsnapping aan den aanslag, welke bij de
Italiaansche regeering en bij het Italiaan-
jche volk hevige verontwaardiging heeft
ipwekt.
Ook de secretaris der fascistische partij
he^ft een telegram van deelneming gezon-
dcL, dat gericht was aan rijksminister
H e> s.
A .tolieo, de Italiaansche gezant te
Berlijn heeft een boodschap gericht tot
Von Ribbentrop, waarin hij uitdruk
king geeft aan zijn deelneming voor de
slachto'fers en den minister verzoekt, den
Führer zijn gevoelens van solidariteit met
het Duitiche volk over te brengen, in rijn
vreugde over de ontsnapping van
Führer.
Gistermiddag, terstond na zijn terugkeer
in de hoofdstad, heeift Hitier den Itallaan-
schen ambassadeur ontvangen, die verge
zeld was vai zijn vrouw, en die hem op
nieuw zijn sympathie betuigde.
Nog geen Amerikaansche gelukwensch
De Amerikaaische staatssecretaris Cor^
'd e 11 Huil heift verklaard, dat hij eerst
de officieele diplomatieke rapporten zal af
wachten, alvorens te besluiten, Hitler met
zijn ontsnapping tan den aanslag geluk te
wenschen.
Van officieele zijie verklaart men, dat
men er zeker van wil zijn, dat de aanslag
.werkelijk was, zooals wordt beschreven en
„niet behoort tot deztlfde categorie als de
rijksdagbrand".
Van officieele zijde wenscht men er zich
feeiwt van te overtuigen, erf de explosie een
„oorlogsdaad of accidenteel" was, voordat
men uitdrukking geeft aan een officloele
meening.
Wat de Duitsche pers schrijft
De
jeheele Duitsche pers kent -ïecnts een
thema: den aanslag te München. Uitvoerig
ordt melding gemaakt van de omstandig
heden, die den Führer aanleiding hebben
gegeven, de „Bürgerbrausaal" vroeger dan
andere jaren te verlaten en algemeen wordt
gezegd, dat de Voorzienigheid hem heeft
gered.
De „Deutsche Allgemeine Zeitung"
schrijft „Het staat niet in de sterren ge
schreven, dat een gemeen e misdaad den
Duitschen weg naar de vrijheid afsluit. On
ze vijanden in het buitenland hebben ons
een nieuwe uitdaging toegeworpen en deze
uitdaging wordt aangenomen tegen hen en
tegen de elementen, waarvan onze tegen
standers gebruik denken te kunnen ma
ken als instrument tegen de Duitsche volks
gemeenschap."
De „Berliner Boersenzeitung" schrijft: De
dood der slachtoffers, die weliswaar niet tot
de leidende mannen der partij behoorden,
maar trouwe strijders der beweging waren,
zal gewroken worden. Algemeen, aldus het
blad. wordt de overtuiging uitgesproken,
dat de aanstichters der misdaad in het
buitenland zitten."
Twee maanden oorlog, schrijft de „An-
griff' hebben bewezen dat men in militair
en economisch opzicht tegen Duitschland
niets kan uitrichten, dat Duitschland voor
agitatoren even onaantastbaar is. „Nu keert
't werk der misdadigers zich tegen de per
soon van den Führer. Zij hebben zich echter
in twee dingen vergist: Dat een groot
mensch van ruim hart en reine handen on
der de bescherming van het lot staat en
dat de uitwerking op het Duitsche volk
juist tegengesteld aan hun doeleinden is."
De „Nachtausgabe" schrijft: Wij kennen
hen, die ons naar het leven staan, die hun
misdadige bedoelingen verbergen achter den
strijd tegen den Führer. Zij zetelen in Lon
den. Zij hebben hun handlangers ln den
Britschen geheimen dienst, die nooit voor
bloedige misdaden teruggeschrikt is, wan
neer het er op aankwam het Britsche im
perialisme te dienen".
Japan en de oorlogskansen
Men hoopt op machtsuitbreiding
naar het Zuiden
De Times meldt uit Tokio:
De Japansche pers beepreekt de eventua
liteit, dat Nederland in den Europee-
schen oorlog betrokken zal worden, en legt
een plotselinge belangstelling aan den diaj_
voor de toekomst van Nederl.-Indië. De
Kokoemin voorspelt zelfs een oorlog in de
naaste toekomst en moedigt zijn lezers aan
te gelooven, dat Amerika zwak is, omdat er
geen geestelijke kracht is in het Amerikaan
sche volk. Het artikel in de Kokoemin kan
men beschouwen als onverantwoordelijk
iingoïstisch geschrijf, maar de inspiratie
:omt uit meer verantwoordelijke bron.
Er is hier een nieuwe instelling gesticht,
die het instituut van eten Grooten Oceaan
heet. Zij heeft invloedrijken steun en heeft
ten doel het volk voor te bereiden op en
ontvankelijk te maken voor plannen, waar
voor de oorlog in Europa de gelegenheid zal
geven. Het instituut eischt voor Japan een
bevoorrechte positie op in Birma, Indo-
China en Nederlandse h-Indl 6, waar
bij speciaal de aandacht wordt gevestigd op
de Nederlandsch-Indieche petroleum,
orgaan van de instelling schrijft, dat de
Europeesche oorlog een ongezochte gelegen
heid verschaft de „onrechtvaardige verdee
ling" der natuurlijke welvaartsbronnen ln de
Zuidelijke zeeën van Azië te veranderen ln
een rechtvaardige.
Het verklaart, dat Japan deze bronnen
moet kunnen aanspreken, teneinde de
tinentale politiek in Azië te kunnen vol
tooien en de nieuwe orde öaar onafhanke
lijk te kunnen maken, wat grondstoffen be
treft, van de rest van de wereld.
Een van de specifieke voorstellen is, dat
Japan en China deel zullen nemen in de
voortbrenging van petroleum en voorrechten
zullen krijgen bij de distributie. Ook wordt
een betere behandeling verlangd voor de
Japansche handelaren en Japan moet voor
keursrecht krijgen want „het is onredelijk
de inboorlingen te dwingen dure goederen
uit Manchester te koopen als zij de g
koope en uitstekende Japansche waren ver
langen",
AMERIKAANSCHE SCHEPEN
ONDER VREEMDE VLAG
Reuter meldt uit Washington:
De scheepvaartcommissie heeft onthuld,
dat de United Fruit Company in October
verlof heeft gekregen twéé schepen cp bul-
tenlandsch scheepsregister te plaatsen. De
commissie raamde tevens, dat sinds het uit
breken van den oorlog tusschen 40 en 50
overschrijvingen zijn toegestaan
VICTORIA-
WATER
GEZONDHEID'
Wij geven hierbij den tocht weer van het
Amerikaansche schip de „City of Flint",
dat tot prijsschip verklaard werd door de
Duitschers, die bet probeerden binnen te
loodsen in Hamburg of Kiel. Na een zon
derlinge route, welke het vaartuig moest
maken, werd het ten slotte vrijgegeven
door de Noorsche autoriteiten, die even
eens de Duitsche prijsbemanning interneer
den.
In 5 punten is het relaas van de route
vaslgelegt}. (Zie cijfers op de kaart).
Punt 1. Op 3 October verliet het Ame
rikaansche schip de „City of Flint" New-
York met bestemming Liverpool. Het werd
op 9 October door 't Duitsche oorlogsschip
„Deutschland" ten zuiden van Groenland
aangehouden en zou door den kruiser op
gebracht worden naar Kiel of Hamburg.
Om de een of andere reden moest de
Deutschland het schip overlaten aan een
prijsbemanning, die den naam van het
schip veranderde in „Olf\
Punt 2. Onder Duitsche vlag liep het
schip 21 October de Noorsche haven Tromsö
binnen, om de Engelsche bemanning van
de „Stonegate" (Engelsch schip, getorpe
deerd door de Deutschland) aan wal te
zetten.
Punt 3. Door averij moest het schip
koers zetten naar Moermansk in het hooge
Noorden van Rusland gelegen. Do Duitsche
prijsbemanning werd geïnterneerd maar
later vrijgelaten; het schip moest 27 Octo
ber wederom mot de Duitsche prijsbeman
ning de haven verlaten. Tromsö word voor
de tweede maal aangedaan voor het in
nemen van drinkwater, vervolgens zou men
langs de 3 mijls zóne trachten Duitschland
te bereiken.
Punt 4. De Duitsche prijsbemanning
kreeg orders van het Duitsche vrachtschip
„Schwaben" om de haven van Haugesund
binnen te varen; toen grepen do Noorsche
autoriteiten in en interneerden de Duit
schers
Punt.5. Nadat de Amerikaansche be
manning wederom het bevel had gekregen
over hun schip, vertrok de „City of Flint"
naar Bergen.
Berlijn beschouwt de Interneering der
Duitsche prijsbemanning als bijzonder ern-
stig.
Volgens de jongste berichten Is do „City
of Flint" thans door Oslo vrijgegeven; do
lading zal in Noorwegen gelost en verkocht
worden, vervolgens zal het schip zich
langs de oorlogswateren terug naar Ame
rika begeven.
Hierdoor is aan de avontuurlijke en
merkwaardige kruistocht van de „City of
Flint" een eind gekomen.
NcU""ORIESiEN
CH0C0LAAD CARROS
TROMMELS f 1.50 DOOSJES 75 - 45 - 25 ets.
Russisch-Finsche besprekingen
hervat
Gistermiddag om zes uur hebben de
Finsche gedelegeerden te Moskou Paasi-
kivi en Tanner, zich naar het Kremlin
begeven, waar zij gedurende vijf Kwartier
een onderhoud hadden met Stalin en Mo-
1 o t o f
Over de resultaten van deze besprekingen
is tot nog toe niets bekend geworden
Engelands steenkoolvoorziening
De Engelsche minister voor de mijnen,
Llo yd, heeft in het lagerhuis medegedeeld,
dat de regeering besloten heeft, het percen
tage van 't rantsoen binnenlandsche steen
kool te verhoogen van 75 tot 100 procent
van het verbruik van het vorige jaar. De
redenen voor de rantsoeneering ran steen
kool. aldus Lloyd, zijn:
1. voorraden te bewaren met het oog op
een mogelijke ontwrichting van het ver
keer;
2. steenkool ter beschikking te stellen
voor export, om buitenlandsche deviezen te
krijgen.
Hij voegde hieraan toe, dat de voorraden
in de verbruikscentra bevredigend zijn, doch
dat de omstandigheden snel kunnen veran
deren, waardoor spoedig bezuinigingsmaat
regelen noodig kunnen zijn.
In een verklaring van gezaghebbende
zijde, welke in Zuid-Afrika door de radio is
medegedeeld, wordt gezegd, dat de regee
ring van Zuid-Afrika in het bezit is van niet
te weerspreken bewijzen van een nationaal-
eocialistische samenzwering, welke door het
uitbreken van den oorlog werd verijdeld.
Het persbureau van het ministerie voor
informatie meldt, dat volgens deze verkla
ring -een betrekking heeft bestaan tusschen
de nationaal-socialistische organisaties en
leden van den staf van den Duitschen ge
zant
Toekenning van Nobelprijzen
De Nobel-prijs voor natuurkunde is toege
kend aan protessor Ernest O. Law
rence uit Berkely in Californië. Hij werd
in 1901 in South-Dakota geboren en is se
dert 1928 professor te Berkely.
De Nobelprijs voor chemie is toegekend
gezamenlijk aan professor Bugenandt
uit Berlijn en Leopold Ruzicka uit
Zürich. Deze prijs bedraagt 40.000 dollar.
Zij kregen den Nobelprijs voor 1939.
De Nobelprijs voor 1938,. welke verleden
jaar niet toegekend werd, werd verleend
aan professor Richard Kuhn van het
Kaiser Wilhelminstituut uit Berlijn. Indien
het aan Bugenandt ?n Kuhn -niet toegestaan
wordt, den prijs te accepteeren, zal hij weer
aan het Nobel-fonds vervallen.
Bugenandt werd in 1903 geboren, studeer
de aan de universiteiten te Marburg en
Goettingen, waaraan hij als assistent-pro
fessor benoemd werd in 1931. In 1939 werd
hij professor te Danzig. Thans leidt hij de
bio-chemische onderzoekingen aan het
Kaiser Wilhelm-instituut
Ruzicka werd in 1887 in Polen gebor?n.
Hij werd in 192G assistent-professor te Zü-
rich, in 1929 te Utrecht en ging vervolgens
weer naar Zürich terug.
Kuhn werd in 1900 geboren, werd assis
tent-professor in 1925 an in 1926 professor
te Zürich, waar hij tot 1929 bleef. Ver
volgens r' ig hij naar Heidelberg.
Binnenkort sneller verkeer
DuitschlandRoemenië
Het verkeer op het traject Lwow Sta
nislaus Sniatyn Cernauti wordt in do
komende dagen hervat. Daar ook de lijn
LwowOpper-Silezië weer beraoen wordt,
kan binnenkort een ongehinderd transito-
verkeer tusschen Duitschland en Roemenië
verwacht worden.
Dit beteekent een aanzienlijke verkorting
van den tijdsduur van het vervoer, daar hït
vervoer te water van Roemenië naar Wee-
nen 28 dagen vergt.
Verwacht wordt, dat Duitschland voor
het vervoer uit Roemenië, vooral voor dat
van pitroleum, zoowel van oen land- als
van den waterweg gebruik zal maken. Ook
het treinverkeer tusschen Duitschland en
het vroegere Poolsche, thans Russische, pe
trol euimgebied is getheel hersteld
DE OORLOG TER ZEE
Duitsche bommenwerper
in zee gestort
In den nacht van Woensdag op Donder
dag is, naar Havas uit Riga meldt, nabij
Liepaja een Duitsche bommenwerper in zej
gestort. De vier inzittenden werden geren
door een visschersboot. Zij zijn geïnterneerd.
Nog juist bijtijds is het toestel weggesleept,
aangezien de storm dreigde het tegen het
havenhoofd te pletter te slaan.
Een reddingboot heeft gisteren veertien
man gered van het kustvaartuig Carmnthen
Coast van 961 ton, dat' in ae Noordzee aan
de Engelsche noordoostkust gezonken is.
Two man worden vermist en vijf zijn ge
wond. Voordat de reddingboot de Carma-
then Coast bereikte, was het schip gezon
ken. De reddingboot vond veertien man in
een sloep en nam ze aan boord.
De „City of Flint"
Kapitein Gainard, de gezagvoerder van do
City of Flint, hejft verklaard, dat zijn schip
zou vertrekken, wanneer de lading is gelost
Zoo mogelijk zou de lading verkocht worden
in Bergen. Het schip had geen munitie of
grondstoffen voor oe vervaardiging van
ontplofbare stoffen aan boord. Voorts ver
telde de gezagvoerder, dat het routinewerk
aan boord zijn gewonen gang was gegaan,
zonder dat dc Duitsche prijsbemanning had
ingegrepen.
De Duitsche prijscommandant deeo niets
zonder den Amerikaanschen gezagvoerder
te raadplegen, behalve dan ten aanzien van
de beslissing over de bestemming van het
schip.
De Iersche revolutionnaire actie
Een verklaring van De Valera
In de Dail heeft De Valera, in ant
woord op een resolutie van óe labourpartij.
waarin geprotesteerd werd tegen het inter-
neeren zonder proces of aanklacht van on
geveer 60 personen op grond van de wet op
de vergrijpen tegen den staat verklaard, dnt
er geen andere middelen zijn, waarmede de
regeering de veiligheid van het volk kan
verzekeren dan do bevoegdheden om hèn te
nrresteeren, die in staat zijn om het land
tot een ramp te brengen. Ten minste vier
der gearresteerden zijn in hongerstaking ge-
gnan. Een hunner, zoo wordt gemeld, is
stervende, na 28 dagen geweigerd te heblien
voedsel tot zich te nemen.
De Valera zeide, dat hij niet in staat was
de betrokken personen op vrije voeten te
stellen Wanneer men hen uit de gevange
nis ontsloeg, zouden anderen, die hun suc-
cps zngen. ook voortgaan met hun honger
staking. Wij allen weten, dat er aldus
De Valera in dit land Cf>n organisatie is,
die wapens tot haar beschikking heeft. Zij
heeft zich beslist geproclameerd als gerech
tigd tot de uitoefening van regeeringsbe-
voegdheden in dit land en tot optreden uit
nnam van het volk. Zelfs zegt zij het recht
te hebben ons volk ln oorlog te brengen.
Wanneer de regeering dezen menschen toe
stond de overhand te krijgen, zoo voegde
De Valera hieraan toe. zou zij niet alleen
abdireeren als regeering. maar het voor
iedere regeering onmogelijk maken om te
regeeren.
Een werklooze dag aan het front
Het Fransche legerberioht van gisteravond
luidt: Een dag zonder eenige gebeurtenis
beteekenis.
De hertog van Windsor heeft gister een
bezoek gebracht aan de Fransche admirali
teit. waar hij werd ontvangen door admiraal
Darlan.
Er is eenfc
in de maj. r
r
de vT
Een IVienw Radiotoestel
brengt nieuwe levensvreugde! Wendt U tot de
vakkundigeN.V. Couzy le Middellandstr.72
Naarmate de avonden lengen, strenj 10
Rheumatische pijnen. Het is alsof ha
in de lucht, dat alles klam en kil
zich vastzet in uw ledematen. Ge
rillerig en onbehagelijk en na de i
van stramheid hier en scheuten daar,b
plotseling weer die ondragelijke pij-nie Oo!
die U ieder najaar en iederen winter
eindelooze nachtmerria maken. j
Wees nu niet wéér een willoos slactejLj
Ge kunt toch die tergende pijnen best
Doe eens een bloedzuiverende kuu
Kruschen Salts. Dit wereldberoemde yg
bevat zes minerale zouten waarmede
lever, nieren en ingewanden als het'®r_v
hun jeugdige energie hergeeft. Die
gaan dan weer krachtiger werken ei eme
ren zoodoende al het onzuivere ovt
urinezuur uit Uw bloed. Dit zuur wc
volkoman natuurlijke wijze afgevoef**8'
het lichaam en aat is eigenlijk het ha je
heim van Uw verlichting. Want juL^d
onzuiverheden zijn het, die zich andetjpy,
zetten in weefsels en gewrichten; d^ai
oorzaken de pijnan, die zijn de bro
Uw ellende en eindeloos getob. Wè=
ditmaal tijdig bij, neem Kruschen 1
om Uzelf te verlossen van de kwaafl|
kwelt en die Uw lichaam oud maal
zijn tijd.
Kruschen Salts, varkrijgb. bij apoth. i
k f 0.40, f 0.75 en f 1.60 (extra gro<
Fabr.: E. Griffiths Hughes Ltd., Mai
(Engeland). Opgericht 1756.
De Japansch-Russische
besprekingen
Parallel met de Russisch-JapanscC^
sprekingen in Moskou, welke, naar iGeb
wordt, reeds tot het besluit geleid Kot
een gemeenschappelijke Mantsjoekf w
Russisohe commissie te vormen ter rtL
van de grenskwesties in het gebic^
recente grensschermutselingen, zullen t
gelijke besprekingen ter bijlegging
schillen tusschen de twee landen binnL
in Tokio beginnen en wel tusschen 4^
panschen minister van buitenlandse^
GARANTIE-STANDGRO!
GAR ANTIE-STAND BRU
GARANTIE.STAND R O
GARANTIE-STANDZWAli
GAR ANTIE-STAN DBL Al
ARCHITECTEN - HUISEIGENAKn'i
Vraagt Uw schilder bij alle ïraltenvfnjc
werken bovenstaande merken
Worden 6 Jaar
KRIJGT 'N tRFENIS OOOO
O O O O DOOR G.7H.ROTMAN
61. „W-waar is de vliegmachine?" hak
kelde de piloot verschrikt, zodra ze bij den
sphinx arriveerden. Hoe ze ook in 't rond
9p,eurden, het ding was nergens te zien. Ja
tochl Met van schrik uitpuilende ogen
staarde de piloot opeens naar den top vaff
de grote pyrnmido. Danr zat me zowaar de
machine boven op het uiterste puntje van
Pharao's grafteken!
62. .Zoiets h.eb ik nog nooit i
maakt!" hikte de piloot; „het UjkjLu
tovenarijI" Een Arabier, die ln depN
rondliep, bewees echter al gauw datiDE
„tovenarij" niet bestaat en steeds U.
schijn is. Hij vertelde met veel omhal
woorden, dat een paar Arabieren een iZT
hadden willen maken, zonder dat f&r
kunst van vliegen meester wai
waren ze op de pyramids terecht g
Stijns gezicht stond erg zorgelijk. Met geld steunen was
uitgesloten, dat begreep Tineke ook, al was het haar niet
duidelijk, waardoor Moeder van Vaders kleine verdienste,
door elkaar 'n gulden of acht, negen in de week, nog kon
overhouden, terwijl er bij Tinus met bijna het dubbele in
komen altijd geldzorgen waren. Een nieuwe moeilijkheid
diende zich aan. Stijn zag in, dat deze evenmin gemakke
lijk zou zijn op te lossen als de andere.
Hoe Tinus er zelf onder was, de jongen was zoo weinig
gewend om aan te pakken?
,,Er gaon daoge vurbij, dat ilk z'n stem bekaant nie heur.
Es tie naachtdienst heet, mot ie overdag slaope en dan
gaot ie wel is mee Gijsbertjes aon den Kanaoldij'k in 't gras
zitte. Sijke leet dikkels te schrieeuwe, zoo erg veindt ze
't zelf, det ze nie vort kan.
Het was misschien voor Stijn wel gemakkelijk geweest
om nu te spreken over de oordeelen des Heeren, maar
Bvat zou Tineke daarvan willen weten. En ze moest het
kind ontzien, want nog altijd hing er de onmiddellijke drei
ging, dat zij naar het feest zou gaan.
Niet dat Stijn het ongepast vond als de zaak anders
stond, maar nul
„Moeder, es gij vur mijn unnen butterham snijdt, dan
gaoi ik nou is efkes nar Liene."
Stijn zag haar gaan, toen ze aan de deur stond.
Doe er eens wat aan! bedacht ze. Als ze op zoo'n leef
tijd zijn gekomen, vragen ze niet steeds meer om Moeders
raad
Dan komen ze vragen om geld, nog eer dat ze met hun
geestelijke nood voor den dag komen.
Maarde boogerd was leeg. De stoelen en de
tafels stonden er nog maar de feestende menschen waren
zeker in huis geroepen.
Dat maakte het voor Tineke nog moeilijker.
En tochStijn moest het zich bekennen, zij zelf zou
vroeger als meisje zooiets niet gedurfd hebben. Haar kind
was anders. Was het moed of brutaliteit?
Zou zij vroeger 't ooit in haar hoofd hebben gehaald om
te denken aan een verhouding met een zoon van den boer,
bij wien haar eigen vader arbeider was.
Waren de tijden al zóó veranderd?
Toen Tineke thuis kwam, stond de boterham voor haar
gesneden. Haar moeder keek haar onderzoekend aan,
maar ze vroeg niets. Het meisjesgezicht, frisch en scherp,
verried geen enkele emotie.
Hoe of V er was en of ze blij en vriendelijk waren, vroeg
de Moeder, toen de ander haar brood at.
„Lien was erg vrindelijk en de vrouw vroeg nar Sij-
kes"
„Hedde Vaoders nog gezien?"
Ja, ze had hem opgezocht en hem van de sluis alles ver
teld. Hij was er van geschrokken.
,,'t Is zund, vur hum," zuchtte Stijn.
In werkelijkheid had Tinekes plotseling binnenkomen bij
Lijntje een lichte ergernis verwekt. Maar haar fleurige
verschijning en het gemak, waarmee ze de gasten groette
en de gelukwenschen uitsprak maakte veel goed.
Had Lijntje niet gauw gezien dat twee boerenjongens
samen „smoesden" over het meisje, dat zoo onverwacht op
het feest kwam!
„Ha" riep er een, „nou heb ik vur vanaovond ook 'n
meske." Ze had den vroolijken kwant, die haar den weg
versperren wilde, toen ze tusschen de rijen stoelen heen
moest, zelfs geen blik gegund.
Leen was er niet! Dat had Tineke bij het binnenkomen
direct gezien en 't was haar een stille voldoening.
Naast Gertrui zittend, had ze haar verteld van de narig
heid in Tinus' gezin en Lijntje, die er iets van hoorde, had
dra vol belangstelling ge-informeerd naar den toestand van
haar vroegere dienstbode.
Maar toen het meisje na een klein half uur aanstalten
maakte om te gaan, was er toch ook weer niemand geweest,
die haar verzocht, gemeend of niet qemeend, nog wat te
blijven.
En de cadeaux waren haar niet getoond.
Het was Tineke duidelijk, dat haar bezoek eer a'
zich indringen, dan als een uiting van belangstellin
opgevat. Maar aan haar Moeder had ze daarvan nie
zegd, omdat het haar vertrouwen in de toekomst scho
na naar woorden en verzekeringen van vroeger v/
tot eiken prijs haar Moeder in den waan laten, dat
even vast overtuigd was van een goeden afloop als
heen.
In den loop van den avond was ze terug gegaan ns
sluis. Stijn had haar vijf gulden meegegeven.
„Kek mer is of tie ze terug kan geven".
Leen was onzichtbaar geweest en ze fietste op G;
aan, telkens omkijkend, of hij soms gelegenheid had h;
de fiets na te gaan. Maar de Steeg was verlaten.
Wat moest dat beteekenen? Had ze daarvoor scl
en knechts hooghartig teruggewezen, als ze bij het
houd in de sluis over de klinkerstraatjes langs de
slenterden en een praatje wilden maken of vanaf hun sc
de aandacht wilden trekken en haar toewuifden? Er
vaste klanten. De hofmeester van de Tijmerstroom,
jonge, fleurige vent in zijn goudgebiesde uniform vt
reederij op Tijmer, Beems en Benedenwarren, stond I
in de deur van zijn salon als de boot de sluis binnens
en tijdens het schutten had hij meer dan eens de spc
van de andere opvarenden en vaste passagiers noete:
duren voor zijn herhaalde en opmerkelijke belangstelli:
hij toonde voor de jonge huishoudster van shiisknecht
