Halifax over Engelands oorlogs doeleinden a. bfrghC WOENSDAG 8 NOVEMBER 1939 EERSTE BLAD ^EN, „Wij vechten voor den vrede" „Wij hebben geen voor stelling van het beeld der wereld na den oorlog Geestelijke waarden mogen niet aan vernieti ging worden prijs gegeven De Britsche minister van buitenlandsche zaken Halifax, heeft gisteravond een radiorede uitgesproken over het Engelsche oorlogsdoel, waarbij hij allereerst herinnerde aan Chamberlains woorden, dat Enge land vecht tegen bruut geweld, kwade trouw, onrechtvaardigheid, onderdrukking en ver- valsching. Het komt mij voor, aldus de mi nister, dat deze woorden sindsdien meer en meer een antwoord geven op twee vragen. De eerste vraag daarvan is: wat is net werkelijke doel van onzen strijd? Dat vele menschen een antwoord op deze vraag wenschen, blijkt uit het feit, dat men in zoo menigen kring verlangt, dat de geal lieerde landen met groote nauwkeurigheid een definitie geven van wat soms de „oor logsdoeleinden" worden genoemd. Het ant woord is in algemeene termen gegeven. Wij strijden voor de verdediging van de vrijheid, wij vechten voor den wede wij bieden het hoofd aan een uitdaging ten aanzien van onze veiligheid en die van anderen, wij verdedigen het recht van alle volken op het leiden van een eigen leven. Wij vechten tegen de ver vanging van het recht door het brute ge weld als scheidsrechter tusschen de vol ken, tegen schending van de heiligheid der verdragen en tegen verzaking van het plechtig gegeven woord. Wij hebben ervaren, dat in Europa geen plaats kan zijn voor beschaving, kunst en vrede, zoolang Duitschland niet gedwongen is in te zien. dat nieuwe daden van agressie niet geduld zullen worden. Dienovereenkom stig moet het ons vaste besluit zijn, niet al leen de toekomst te vrijwaren voor een her haling van de onreentvaardigheden, die de Duitsche agressie gedurende de laatste jaren in Europa heeft veroorzaakt, maar ook zoo veel mogelijk de schade te herstellen, die Duitschland zijn zwakkeren buren heeft be rokkend. Wij worden in dit voornemen ge sterkt door de wetenschap van de wreede vervolging van beginselen en personen door meedoogenlooze menschen in Duitschland. In het algemeen is het niet de zaak van volk, 7-ioh te mengen in het binnenland- sche bestuur van een ander land. Doch wan neer de uitdaging in de :eer der interna tionale betrekkingen verscherpt wordt, zooals Duitschland thans doet, doordat het den menschen de elementaire menschenrechten ontzegt, dan raakt die uitdaging .onmiddellijk iets instinctiefs diep in het universeele gewe ten der menschheid. Wij strijden dan ook voor de handhaving var. het recht en de barmhartigheid in den erngang tusschen de mensdien en in de grooie gemeenschaD der beschaafde staten. Als men tegenover kwade dingen geplaatst is. staan, zooals de minister-president heeft gezegd, slechts twee wegen open. Men moet ze trotseeren of toegeven. En dat laatste be- teekent oneer. Wanneer ik terugdenk aan de dagen, waar in wij een beslissing moesten nemen, staat het voor mij vast, dat wij inderdaad slechts ten koste van de grootste oneer een oorlog hadden kunnen afwenden. Thans rusten de grootste oneer en de grootste dwaasheid od den aanvaller. De groote dwaasheid der Duitsche regeering staat voor de wereld te kijk. Wij en onze bondgenocten, wij zijn allen één in den wil en het vertrouwen, dat wij in staat zijn ok de groote dwaasheid aan te toon en. waarmede de Duitsche regee ring haar eigen vernietiging bewerkstelligde. Wat komt na de overwinning? Dit brengt mij, aldus Halifax, tot mijn tweede vraag. Kunnen wij er werkelijk zeker van zijn, dat wij, door een overwinning in dit conflict tusschen physieke krachten ons doel zullen bereiken? Met andere woorden: wanneer wij de overwinning behaald zullen hebben, wat dan? Wat zal de betere toekomst zijn, waarvoor wij offers kunnen brengen en niet op de kosten zien? De minister-president heeft verklaard, dat wij geen vrede van wraak willen, dat wij geen territoriale eischen voor onszelf hebben en moeten inzien, dat de toekomst weinig hoop biedt, tenzij langs den weg van onder handelingen en overeenstemming een nieu we vredesregeling verkregen zou worden. Maar wij zijn vastbesloten, er zooveel als menschelijkerwijze mogelijk is voor te gen, dat Europa niet het slachtoffer van een herhaling van deae tragedie zal zijn. Met dil doel voor oogen zullen wij, wanneer de tijd komt, al onzen invloed aanwenden voor den opbouw van een nieuwe wereld, waarin de volken niet zullen toelaten, dat hun hoop op een voller leven de bodem wordt inge slagen door een krankzinnige gewapende ri valiteit en dat het vertrouwen op de toe komst zal worden overschaduwd door een sombere onheilsverwachting. In de nieuwe wereld, waarnaar wij stre ven, zal plaats zijn voor samenwerking van alle volken op den grondslag van mensche- lijke gelijkheid, zelfrespect en wederzijdscn vertrouwen. Wy zullen vele dingen, die aan het internationale contact ten grondslag lig gen, sociale, politieke en economische vraagstukken hebben te overdenken en middelen moeten vinden om de noodzakelijk heid van verandering in een voortdurend veranderende wereld te verzoenen met be veiliging tegen verstoring van ^en vrede door wapengeweld. Alle landen zullen hun bij drage tot de nieuwe orde. waarnaar wij zoe ken. moeten leveren en op ons volk zal een groote verantwoordelijkheid ten aanzien van de gedachte zoowel als van de daad, komen te rusten. Niet minder dan anderen moeten wij lee ring trekken uit de mislukkingen en teleur stellingen van het verleden. Wij hebben geen voorstelling van het beeld der wereld van na den oorlog, wij weten niet, onder welke omstandigheden de vijandelijkheden zullen eindige over welke bouwstoffen wij de beschik king zullen hebben bij het oprichten het vredesgebouw. Sommigen gelooven, dat een nieuwe orde slechts kan worden verkregen, wanneer de volken hun vereine rechten in zekere mate opgeven om den weg voor een meer organische eenheid te effenen. Doch indien men zoo hoopt, uit onafhankelijke staten te komen tot een hechter internationaal systeem moeten wij dat vernemen uit den wil der volken, want alleen die kunnen het denk beeld leven geven. Na den oorlog zullen wij er zorg voor heb ben te dragen, dat wijsheid en goede wil samenwerken in de onmetelijke taak, die ons wacht. Niemand kan zeggen, wanneer er wij tot de overtuiging zullen komen, dat doeleinden bereikt zijn. Doch wanneer het vaste geloof hebben, dat ons besluit en onze algemeene koers juist zijn, dan behoe ven wij ons over den afloop niet bezorgd te maken. Ik vertrouw, dat het Britsche volk, indien het zijn eigen normen van doel en ge drag gedurende den geheelen oorlog kan handhaven, naar den geest beter uitgerust zal zijn voor zijn aandeel in de ordening van een gelukkige toekomst". Halifax zeide toe te geven, dat de physieke kracht alleen niet in staat is het kwaad, dat aan den oorlog ten grondslag ligt, uit te roeien. „Doch de erkenning van deze heid aldus zeide hij mag ons nooit blind maken voor het feit, dat wij, wanneer wij uit vrees voor de oorlogstragedie loos blijven tegenover het optreden dat wij een kwaad achten, de uiting van geestelijke waarden, die allen menschelijken vooruit gang hebben bezield en geleid, ter vernieti ging overgeven. De weg, dien wij ons voornemen af te leg gen, kan lang zijn. Wij hebben de tijd om over onze grieven te denken en ons voor te stellen, hoeveel beter wij den arbeid va ander zouden hebben gedaan. Het recht om te mopperen is bijna een traditie va Britsche ras. dat die kunst buitengewoon goed verstaat. Het is teeken van vrijheid, als ge ziet naar Duitschland, waar het moppe ren u waarschijnlijk in een concentratiekamp zou brengen. Laat ons onze vrijheid behou den, doch haar gebruiken voor de verster king van ons doel". Halifax waarschuwde zijn hoorders, dat de vijand van ieder teeken van oneenigheid ge bruik zou maken en besloot met de woorden: „Het is onze plicht eensgezind en sterk van geest en hart te zijn. Daarvan zal zeker kracht in den strijd afhankelijk zijn, en, wanneer die strijd voorbij is, ook het vermo gen den oproep tot waardigen arbeid vc toekomst der menschheid te beantwoorden", Het Bazelsche blad „National Zeitung" verneemt uit Berlijn, dat de rijksminister van economische zaken, Dr Funk, een con ferentie wil met Roemenië, Joego-Slavië en Bulgarije ter bespreking van handelsaan gelegenheden. De conferentie zal vooral ten doel hebben de moeilijkheden uit den weg te rui waaronder de buitenlanusche handel van Duitschland op het oogenblik te lijden heeft. Elke Lepel helpt n lepel Abdijsiroop hebt loskomt, dat Uw hoest minder scherp en minder veelvuldig wordt. Ge zult U prettiger voelen, minder afgemat. Binnen enkele dagen zal Abdijsiroop dien naren hoest verdreven hebben. Deze werking dankt AKKER's Ab dijsiroop aan haar samenstelling uit oude beproefde geneeskruiden, waaraan nu nog Is toegevoegd de pQ krachtig hoestsllllende stof codeïne. ucr y Terecht zegt men thans dan ookgeneeskr. .."•-Werelds beste Hoestsiroop" Is kruiden AKKER S vetstètAte NVv.h. J. GILTAY k/T BOEKBINDERIJ DORDRECHT TELE!-en gnat po Finland is paraat. Officieren vt 1 Finsche leger bestudeeren de kaart tijdens oefeningen in het liee gebied DE FINSCH-RUSSISCHE BESPREKINGEN EEN NIEUWE BASIS GEVONDEN? Tanner, de Finsche minister van financiën, heeft gisteren uit Moskou een langdurig telefoongesprek gevoerd met Helsinki. Naar verluidt heeft Tanner de Finsche regeering er van in kennis gesteld, dat een nieuwe grondslag is ontdekt voor de voortzetting der Russisch-Finsche be sprekingen. Naar de Finsche regeeringspersdienst mededealt, heeft de Finsche regeering gistermorgen om elf uur in een plenaire zitting, waaraan ook de partijleiders aeei- namea, het rapport behandeld van haar Mo6kousche onderhandelaars. Hierbij den nieuwe instructies voor d-2 onderhande laars opgesteld, welke reeds naar Moskou onderweg zijn. De inschrijvingen op de nationale defen- sialeening van Finland bereikten gisteren een bedrag van twee millioen Finsche mark De bevolking, die uit Helsinki was geëva cueerd, begint naar haar haardsteden terug te keeren en vele scholen worden Maandag weer geopBnd. Helsinki herkrijgt een nor maal uiterlijk. De zandzakken, de bescherm de ruiten en de verduisterde straten blijven er eohter aan herinneren, dat regeling nog niet tot stand gekomen is. Heeft Von Papen handels opdrachten Von Papen, de Duitsche amba deur te Ankara, die gisteren te Istanboel is aangekomen, heeft tijdens zijn verblijf aldaar een onderhoud gehad met den Roe- meenschen gezant in Ankara, die zich op weg naar Boekarest bevond. Turksche politieke kringen weigeren, volgens Reuter, een besliste meening uit te spreken over de nieuwe missie van von Papen in Turkije, of over de redenen van zijn korte bezoeken aan Belgrado en Sofia Men gelooft echter, dat Duitschland eei nieuwe actie inzet, teneinde zijn handels- omzet met de Balkanstaten tot een maxi mum op te voeren. Men denkt, dat door versnelling der aflevering van de voor den oorlog geplaatste orders van wapens en andere goederen in ruil voor leveranties van voedingsmiddelen en grondstoffen uit de Balkanstaten, Duitschland hoopt tot ze kere hoogte den druk van de Engelsch- Fransche blokkade te neutraliseeren. Ook zou compensatie gezocht worden voor het gebrek aan werkelijken steun uit Rusland. Volgens Duitsche kringen is de voor naamste taak van von Papen in Turkije pogingen in het werk te stellen om onder handelingen te openen over de afsluiting van een Turksch-Duitsch handelsverdrag ter vervanging van het accoord, dat eind Augustus is afgeloopen en dat Turkije ge weigerd heeft te vrnieuwen. DE OORLOG TER ZEE Duitschers nemen drie schepen Het Finsche s.s. „Otawa" is door een Duitsch schip in de Botnische golf geno men. Tengevolge van het slechte weer moest de prijsbemanning eenigen tijd wij ken naar de Zweedsche wateren, alvorens te kunnen doorvaren. Volgens zekere be richten hebben de vuurtorenwachters van Aaland waargenomen, dat de Duitsche vlag wapperde op het voorschip van de vracht boot, die een lading cellulose aan boord had en naar Sunderland in Engeland on derweg was. Het Zweedsche vrachtschip „Rira'groot 3000 ton, is door een Duitsch oorlogsschip bij Falsterbo in de internationale wateren genomen. Het vervoerde cellulose. De Letlandsche zaakgelastigde heeft een démarche ondernomen bij het ministerie voor buitenlandsche zaken te Buenos Aires, om Argentijnsche interventie te vragen in verband met het feit. dat de Duitschers het Letlandsche schip „Arisa" hebben genomen, een lading hout en pootaardappelen Argentinië vervoerde. De minister van buitenlandsche zaken heeft den Argentijn- schen ambassadeur te Berlijn inlichtingen gevraagd. „Plaatselijke activiteit" aan het front Het Fransche legerbericnt van gisteravond luidt: Plaatselijke activiteit van patrouilles en artillerie op verschillende punten van het front. Naar Havas uit Bazel verneemt werd gis termorgen omstreeks zes uur weer groote activiteit in de lucht boven den Rijn waar genomen. Er werd een Fransch vliegtuig ge zien dat uit de richting van Schaffhausen kwam. doch zich op Duitsch gebied bevond. Duitsche machines achtervolgden den Fransch an, doch deze wist ongedeerd de Fransche grens te bereiken. Voorts word. vernomen, dat Duitsche ka belballons pamfletten blijven uitwerpen, welke voor de Fransche bevolking bestemd zijn, doch di- overwaaien naar Zwitsersch gebied. VLIEGTUIGEN IN 'T NOORDZEEGEBIED Reuter meldt, dat naby Ringkoeping, (De nemarken) vers* heiden Duitsche bommen werpers zouden zijn gezien, die door een dozijn Engelsche gevechtsvliegtuigen achter volgd werden. Tevens vermeldt dit bureau, dat geen der machines kon worden geïden tificeerd. zoodat deze mededeeling feitelyk van zeer weinig belang is. Verder zouden Duitsche vliegtuigen op >er groote hoogte boven d^ Shetlands- enlanden zijn gezien. Gisteravond is een Duitsch vliegtuig, dat verdwaald was geraakt en bij vergissing binnen het luchtdefensie- gebied var! Hamburg was gekomen, terstond e met weinige schoten van de luchtdoel- artillerie omlaag gehaald De beide inzittenden van het vliegtuig konden zich dooi middel van hun va^cher- men redder, en zijn ongedeerd gebleven. WEK UW LEVER-GALOP lnge\ u zult 's morgens uit bed springen, gereed om bergen te verzetten. aren dag moet uw lever een liter lever-gal in u r-gal onv oldoende Is. verteert uw voedsel niet. het bederft. U voelt u opgeblazen, u raakt verstopt. Uw lichaam is vergiftigd, u voelt u beroerd en ellendig, u ziet alles zwart. De meeste laxeermiddelen zijn slechts lapmidde len. U moet CARTER'S LEVER-PILLETJES nemen om deze liter lever-gal vrij te doen vloeien en u zult u een geheel ander mensch voelen. Onschade lijk, plantaardig, zacht, onovertroffen om de lever- gal te doen vloeien. Elscht Carter's Lever-Pilletjes bU apothekers en drogisten, f. 0.75. Reel.) Het heeft gesneeuwd aan het Weste lijk front. Een afdeeling der Fransche motorrijders bij aankomst op een heuveltop. GEMENGD NIEUWS KIND VERDRONKEN BLOKZIJL. 8 Nov. Het vijfjarig zoontje van den landbouwer H. Oosterbrink uit de buurtschap Nederland, is in een onbewaakt oogenblik te water geraakt en verdronken WOONHUIS UITGEBRAND HAAKSBERGEN, 8 Nov. In het pand, be woond door den heer Fr. Otte, eigenaar van den bekenden windmolen „De Korenbloem gelegen in de buurtschap Veldmaat, is brand uitgebroken. De brandweer was vrij spoedig ter plaatse, doch het duurde eenigen tijd, voordat men de aansluiting op de waterleiding tot stand had gebracht. Met drie stralen bestreed zij het vuur krachtig en door o.a. het naastgele gen café van den heer Otte en den ouden windmolen goed nat te houden, slaagde zij er in, den brand te localiseeren tot het woon huis en de schuur, die geheel uitbrandden. Een gedeelte van den inboedel ging verlo ren. Opstal en inboedel waren tegen brand schade verzekerd. Oorzaak onbekend. VAL VAN EEN SLOOPER LENT, 8 Nov. Gistermiddag is de 50-jarige gehuwde slooper W. uit Nijmegen bij het sloopen van een schuur in de Vossenpels te Lent (gom. Eist) van het dak gevallen. Het stoffelijk overschot is naar 3e woning te Nijmegen overgebracht. Kunst EEN ROMANTISCHE AVOND ONDER FURTWAENGLER (Van onzeft Duitschen correspondent) Sedert Wilhelm Furtwangler in de eerste periode van hét nationaal-socialistisch be wind door de publicatie van zijn pleidooi ten gunste van Hindemith in ongenade viel hij mocht toen een maand of negen niei optreden schijnt hij aan populariteit eer der gewonnen dan verloren te hebben. Want nauwelijks vertoont hij zich op het podium of de zaal davert van applaus en al bewaart hij bij zulke voor ons begrip ongemotiveerde ovaties zijn klassieke kalmte, toch leest men hem van 't gelaat, dat hij ent directe contact met zijn al grooter en grooter wordende mu- ziekgemeente weet te waardeeren. Na elk nummer neemt de stemming aan warmte toe en houdt men niet op met applaudissee ren. dan laat hij eenvoudig heel het orkest in deze huldiging deelen, om althans een deel van het behaalde succes van zich af te schuiven. TIel program van het tweede winterconceri der Philharmoniker hield klaarblijkelijk noga! rekening met den smaak van 't groote publiek. Want bpgonnen werd met de Obe ron-onverture van Weber en besloten werd de avond met het voorspel nit Wagners „Meistersinger von Nürnberg". En daartus- sehpn lagen fésar Franeks Symphonic d-mol en Brahms' concert voor klavier met orkest onder medewerking van Waiter Gi.iseking 't Wil ons toeschijnen, dat César Franck In Duitschland veel minder gespeeld wordt dan in het buitenland en speciaal in Ncderi inri vonden zijn kerkelijke composities waardee ring Hij was een door en door geloovig man en leefde met heiligen ijver voor de mu/iek En al rekent men hem dan ook niet tot de sterken, torh moet hij tot de voorname per soonliikheden uit de muziekwereld der vo rige eeuw gerekend worden. In zijn tijd hij leefde van 1822 tot 1890 nam h-t groote publick nauwelijks nota van zijn werk maar zijn tallooze leerlingen hingen met sroo'p cenegenheid aan hem. En Duitsch land heeft eigenlijk reden genoeg om hen te eeren. want Franek was er steeds op uit om de idealen van Beethoven en Bach in zijn eigen land weer te geven. De symphonie d mol. waar we thans met nanning naar luisterden, is de eenige sym phonie. welke César Franck heeft uitgege- en. Ze werd in het jaar 1889 voltooid, dus en iaar voor zijn sterven. Of hij toen reeds onder den invloed van het naderend einde gewerkt heeft, durven wij niet zonder meeT te zeggen, maar merkwaardig genoeg doet het lieflijke allegretto, ondanks zijn tempo het rhvthmisehe schema telkens aan een treurmarsch denken: wie opmerkzaam lui; tert. zal herhaaldelijk herinnerd worden aan den tweeden satz van Brahms' „Deutsche) Requiem". De groote toewijding, waarmee FurtwSngler deze hooge eischen stellende svmphonie ten gehoore bracht, vond bij de stampvolle zaai in de Ben dierst rasse zulk een gepassinnneerde waardeering. dat hij het orkest in zijn succes liet deelen. Maar de eigenlijke verrassing van 'dezer avond' kwam pas na de pauze met Brahms' concert voor piano met orkest. Na een pauze van nagenoeg 25 jaar het eerste kla ier concert d-mol verscheen in 1858 omstreek® 1881. gaf Brahms zijn volle talent aan dit concert en reeds uit den titel „für Klavier mit Orchester" kan worden afgeleid, dat den solist daarbij de volle maat wordt toegeme ten Trouwens, het had lang genoeg geduurd voordat men zijn eerste concert voor pian< naar waarde begon te schatten. Tusschen beide composities liggen twee symphonieën het vioolconcert, meerdere concerten voor RADIO rh DONDERDAG, O NOVEMBER dat HILVERSUM I. 1875 en 414,4 M. S.OOniet C NCRV. 11.00 KRO. 2.00— ANP. 8.05—9.15 e iwini srbod 8.00 Berlchter muziek. 10.15 Morgendlei ziek. 11.80 Godsdienstig lu Berichten. 12.15 KRO-Orke* Berichten ANP, Gram.muzlek). 1 Handwerkuurtje. 3.00 Vlooi irbeld voor de jeugd. 5.30 Orgelspel. 6.45 CNV-kwar 7.15 Boekbespreking. 7.45 I bewerk'--" SOS-be lek. 9.00 i ordei het ische de Kei All Round-sextet (10.00—10.30 ANP, actueel halfuur). 1L15 11.5012.00 Schriftlezing. in na: I I.VEUSUM II. 301,5 M. AVRO^ 8.00 Berichten ANP, Grai enwUdlng. 10.15 Gra Voor de vrouw. 11.15 Omroe] list. 12.30 Gram.muzlek. (Om ANP) 1.00 Het Puszta-orkesL Bstem 3.45 Gram en thuiszlttenden. semble en soliste (o kaleidoscoop. 5.25 Gi AVRO-Ai iuziek. 4.U0 T* 4.30 AVRO-j nr* •(halfuur. 7.00 Voor de klik VrooltJk programma voor Engelsche les. 8.00 Berichten deellngen. 8.20 Het Concertgebot solisten (ca. 9.10 Causerie wij"). 10.40 Gram.muzlek. 1 piano en een groot aantal heerlijM welke tot het allerbeste in de DLe'p( mantiek gerekend kunnen wordeTpra deze liederen schijnen van directs, geweest te zijn op de melodielceinef! tweede concert voor klavier en Ttocj Furtwangler maakt er 'n n\uLn ar ma van, weet de contrasten scILqj,^ werken en vooral in het allegroLaart was het effect zoodoende spookLj. wezenlijk. Tesamen met Walter! die al bij zijn verschijnen dooi"Jctobe opvallend hartelijk begroet werfl 1 gemusiceerd op een harmonisr welke den componist in vollen oi™ Sl bewijst. Gieseking geeft aan alle (ch ei van het concert een gloed en eetjjeelc die inr.t-'lijk ontroirt Het schijijjj.er raffineerd doordacht, maar tensj! men dat si echts een ervaren kurn 10 eer zoo volmaakte wijze de veiDe h van Brahms kan vertolken. En hel bliek schijnt dat te beseffen. geva; het einde wordt den sotfist een ^jg, bracht, welke niet wil ophouden. Ier moet door Gieseking bij zijri 1 naar beneden gebracht worden me huldiging te deelen en tenslottejelscl het orkest meedoen. ct ]a. En om nu van het goede niet krijgen, laten we Wagners „Mef maar schieten en begeven we ze' door den duisteren nacht huisw onder den indruk van een concë althans voor een paar uren mi dachten wist af to lelden van pas men, die de schoonheid van het! lig niet bevorderen. en e ld UW ADRES Voor de behajsche Uw BOEKHOUD!''?8. BELASTINGZAK hepe: Belastingconsulent Udjen Kantoor Kerkstraat 3,Tel. no?en 1 BERKEL EN ROD ffer ighei i nie De ramen van de hofkamer stonden wijd open, maar de zomerwarmte van dezen schoonen trouwdag deed niemand langer binnen blijven dan noodig was. Tegen half vijf gin gen veel paren om het huis. Leen was bij de Demerumsche verpleegster en Stijn zag het met milder gevoel dan dien morgen. Haar Tineke kón zich immers niet thuisvoelen in dezen kring, als de boeren zich lieten zien van een kant. die on miskenbaar anders was. En Stijn in haar eenvoudigheid en door haar zedig leven en afzondering wist weinig van den drang der zinnen, waardoor bestaande afscheidingen worden omgeworpen. Zij zou met Tineke praten als ze thuis kwam... maar... wat beteekenden dan beloften en wat was dan liefde Deze dingen overdacht Stijn, terwijl ze weer alleen in haar huisje was. Ze kon onder het groen van den boomgaard het drukke bewegen der gasten zien, want veel stoelen waren naar buiten gedragen en tafels bijgezet om de rest van den dag in de schaduw der beladen appel- en pereboomen te pas- seeren. Enkele ouderen bleven binnen, waar bezadigder praat hen in gezelligheid saamhield. Buiten begon het feest losser te worden. Enkelen hadden nu de gelegenheid gevonden om hun dramatische talenten te toonen in het voordragen van ver zien en zelfs waagden drie jeugdige familieleden zich aan een samenspraak: „De gestoorde bruiloft" of „De onver wachte terugkeer". Het was een luimig stuk en de drie hoofdpersonen, bruid, bruidegom en de doodgewaande maar op den dag der bruiloft uit verre streken teruggekeerde vroegere min naar sloofden zich uit. Anderen, die in de gauwigheid we ren ingelicht zouden als zwijgende personen figureeren. Waren Liens gedachten bij het spel. waarvoor de gasten zich ter harer eere zooveel uren van voorbereiding hadden getroost? En dacht Hein de Grauw niet met een lichten trots aan de overwinning die hij zoo eerlijk had behaald op de an dere twee, die mede gedongen hadden naar het bezit van zoon vrouw? Hij nam haar arm, wat vanzelf aan het opgewonden .pu bliek" tal van opmerkingen ontlokte. Wisten de spelers misschien iets van die vroegere verhoudingen af? De brui degom-acteur scheen een soort overwinningsrijm op te zeggen. „Ik heb, o dierbre bruid, om Uw bezit gestreden, In menig langen nacht verdriet en smart geleden. Er was wel vaak een Kwant, die mij Uw hart benijdde En niet verdragen kon, dat ik alléén U vrijde." Waarna de bruid inviel, na een zwakke stem van onder het ver overhangende tafelkleed om haar eenigszins op dreef te helpen: „Ja, bruidegom, dat hoef je niet voor mijn oor te versteken. Als deze boomen in dit bosch nu maar eens konden spreken Dan zouden ze voorzeker meer nog kunnen gaan verhalen. Want hier liep d'oudste van de twee om 't huis te dwalen." Dirk Driewegen, gewend aan nobeler spel, begon het interessant te vinden en hoewel hij zijn nieuwen zwager geen kwaad hart toedroeg, hij gunde hem toch op dezen dag de onthullingen, die de spelers brachten. der Maar het liep best af, want het besluit sloeg h mi den toestand van Lien en Hein en toen de doocebr, op het luid gesproken vers en den als wenk !Kaa armzwaai van de bruid opkwam van tusschen <l®?r; en het bakhuis na de woorden: „En als hij nu nog kwam uit heele verre landen Ik legde toch mijn lot in allebei uw handen. Je, lot I «te was er even de lichte ontroering en de spanning- vervolg van het drama. Er terwijl de reiziger met z'n valies beladen. düejra rechtaan naar hier gekomen was gehoorzamen! drang van zijn hart zijn gezwollen lofzang uitsp8 ni den echten bruidegom met èèn blik aandacht tAië reed er een meisje op een fiets over den qrinhd 2 den boogerd. -ndgi Niemand sloeg er acht op. dan Lien, die Tintel n de en naar haar broer keek, die het meisje ooBen kend en met vuurrood gezicht zijn zuster een kère Varijpen. ollai t pa fonti (Worden, heid

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1939 | | pagina 2