Moskou herdenkt den verjaardag
der revolutie
Waar vecht Engeland voor?
DINSDAG 7 NOVEMBER ig$g
EERSTE
BLAD
>A|
„Kapitalisten" de schuld van
den oorlog
Molotof over de Sovjet-Unie
als „Vaderland"
Ter gelegenheid van de herdenking
van den verjaardag der Russische revo
lutie heeft Molotof gister te Moskou
een rede gehouden, die begon met een
requisitoir tegen de „kapitalistische en
imperialistische" landen, die, naar hij
zeide geen andere middelen hebben om
hun binnenlandsche moeilijkheden te ver
bergen, dan hun toevlucht te nemen tot
internationale avonturen.
570 millioen menschen zijn op dit
oogenblik betrokken bij een oorlog, in
het Verre Oosten en in Europa. Eener
zijds zien wij Frankrijk en Groot-Brit-
tannië, die niet slechts hun eigen bevol
king in den oorlog betrekken, maar ook
die van hun koloniën. Tegen deze landen
keert Duitschland zich, dat op het oogen
blik de tweede Europeesche mogend
heid is.
De pogingen der kapitalistische en imipe-
rialistisolie landen om de Sovjet-Unie in eten
oorlog te betrekken, aldus Molotof, zijn
mislukt. Wij hebben opnieuw aangetoond,
dat de Sovjet-Unie zich niet laat leiden
door den geest van anderen, doch op eigen
kracht vertrouwt, terwijl de kapitalistische
wereld' zich steedi meer moeite geeft 't aan
tal oorlogvoerenden te verhoogen en dc
neutrale landen in den oorlog te betrekken.
Indien deze oorlog moet voortduren do
leidende kringen in Frankrijk en Engeland
doen al het mogelijke om het zoover te krij
gen zal het aantal neutrale landen 6teeds
kleiner worden. Hieraag moet echter wor
den toegevoegd, dat sommigen gebruik
maken van hun neutrahteit, om uit den
oorlog zekere geldelijke voordeelen te be
halen, ten koste van het ongeluk van
anderen.
Indien men zich niet tegen den oorlog ver
zet, zal hij worden tot een broederstrijd' in
de geheele wereld. Een vergelijking tus-
schen de positie der kapitalistische landen
en die van de Sovjet-Unie valt niet in het
voordeel van het kapitalisme uit.
De kapitalistische wereld is vermolmd,
steeds meer maatregelen moeten geno
men worden, haar innerlijke krachten
worden ondermijnd. Zij kan niet meer
bestaan zonder oorlog en zonder impe
rialistische avonturen, ondanks alle rijk
dommen welke zij bezit.
De oorlog zou zich dus kunnen uitbrei
den, waarmede tevens de kapitalistische
heerschappij zich zou uitbreiden. De
Sowjet-Unie is besloten rich er tegen te
verzetten, daarmee handelend in het be
lang van de geheele menschheid.
Het ligt voor de hand, dat de binnen
landsche consolidatie van de Sowjet-
Unie en de versterking van haar
internationale positie, niet slechts een
plicht is van het Sowjet-volk, maar ook
in het belang van al deigenen, die een
spoedig einde wensdhen van dezen oor
lof.
Het revolutionaire karakter van de Sov
jet-beschaving is niet gelegen in de verwer
ping van het oude cultureele erfdeel van
het land. Wij, bolsjewieken, aldus Molotof,
hebben waardeering voor de geschiedenis,
en weten, dat de SQcialistische vooruitgang
alleen mogelijk is, indien hij steunt op de
roemvolle geschiedenis van het verleden.
De vaderlandsliefde, waarvan ons volk :s
doordrenkt, is reeds aan den dag getreden
in het Verre Oosten, in de Westelijke
Oekraine. Onze helden stortten zich in den
strijd onder den kreet „Voor het vaderland,
voor Lenin", want het vaderland en het
communisme is een. De Sovjet-Unie, dat wil
niet alleen zeggen een bloeiende industrie,
een welvarend landbouwbedrijf, dat wil in
de eerste plaats zeggen: tientallen millioe-
nen menschen, die zich bewust zijn van hun
plicht jegens hun vaderland en jegens de
andere landen in de geheele wereld.
Overgaande tot de binnenlandsohe poli
tiek, zeide Molotof:
De Trotskistische verraders, die in d'ienst
stonden van vreemde mogendheden, hebben
hun misdadige plannen, welke zij zoowel in
den Kaukasus, als in de Oekraine en elders
smeedden, niet kunnen uitvoeren. De Sovjet
Unie bleef onwrikbaar en eensgezind'. On
langs heeft zij haar grondgebied uitgebreid.
Wat de buitenlandsohe politiek betreft, de
kapitalistische landen zien meer en meer in,
dat de Sovjet-Unie niet is, zooals zij haar
graag gerien hadden. De Sovjet-Unie
machtig en onaantastbaar.
Jarenlang helbhen wij de veiligheid van
ons land bewaakt en eezorgd voor de ver
sterking van zijn macht. Het heeft o'ns veel
gekost, maar wij zijn er in geslaagd den
'olken van de Sovjet-Unie den vrede te ver
zekeren.
Wij weten niet, voor welke beproevingen
ij in de toekomst nog zullen komen te
6taan. Wel weten wij, dat wij de defensieve
kraoht van ons land steeds verder gaan op
voeren. Voor geen enkele beproeving, welke
uit het buitenland komt, zijn wij bevreesd
Wij weten, dat de beste politiek der Sovjet
Unie de vredespolitiek is, die ons reeds tal
rijke successen bezorgd heeft. Daaraan zu'-
len wij vasthouden. Dat is de wil van het
volk, bezield door óe politiek van de partij
van Lenin en Stalin. Wij zullen den weg
volgen, welke Lenin heeft uitgestippeld,
want die voert naar de definitieve overwin
ning van onz£ macht.
Dagorder van Worosjllov
Maarschalk Worosjilov heeft een dag
order gepubliceerd, waarin het o.a. heet:
„De bevrijding van onze broeders in dc
Oekraine en Wit-Rusland van het juk der
heeren, is een schitterende bladzijde in het
leven van het Sovjet-volk.
De troepen van het Roode Leger hebben
in een stormachtigen aanval de Poolsche
troepen verslagen en in een kort tijdsbestek
hun plicht vervuld jegens het Sovjet-vader
land.
Het volk der Sovjet Unie, steunend" op zijn
roemvolle Roode leger, blijft rustig zijn
redeswerk voortzetten en nauwlettend de
bloedige ontwikkeling van den internatio
nalen toestand gadeslaan. Geen enkele ge
beurtenis zal ons onvoorbereid vinden".
Manifest
van de Komintern
Aanval op de geallieerden, maar
ook op Duitschland
Oorlog gaat om de wereld
heerschappij
Aan den vooravond van den 22en ver
jaardag der bolsjewistische revolutie
heeft de Communistische Internationale
een manifest gepubliceerd, waarin zoo
wel Duitschland als Frankrijk en Enge
land worden aangevallen.
In dit manifest worden de „bourgeois"
regeeringen gelaakt, die in oorlog zijn en
wordt een beroep gedaan op de arbeiders
der oorlogvoerende landen om in opstand
te komen tegen hun regeeringen.
Het heeft te Moskou eenige verrassing ge
wekt, dat het manifest blijkbaar ook gericht
is tot de. Buitsohe arbeiders. Ook Italië
■wordt beschuldigd, omdat het aiflzajdig staat
en afwacht, ten einde zich bij de winnende
partij te scharen en met haar den buit te
deelen.
Engeland. Frankrijk en Duitschland,
zoo vervolgt het manifest, voeren oorlog
om de wereldheerschappij. De kapitalis
tische landen, die laat in de arena der
koloniale expansie zijn getreden, strijden
tegen de Engelsche, Fransdhe en Ameri-
kaansche wereldhegemonie. Zij wen-
sdhen in hun voordeel een nieuwe ver
deeling te bewerkstelligen van de grond
stoffen, de levensmiddelen, het goud en
de koloniën. Dat is de ware beteekenis
van dezen oorlog, welke onrechtvaardig,
reactionair en imperialistisch is. Zulk een
oorlog kan door de arbeidende klassen
niet gesteund worden.
Sinds ruim twee jaar kwellen de Japan-
sche imperialisten China, dat vecht voor zijn
onafhankelijkheid.
De bourgeois-dicta tuur werpt nu het de
mocratische masker af, onderdrukt de arbei
dersorganisaties en stelt een bewind in van
oorlog en terreur. In de oorlog- en n iet-
oorlogvoerende landen pleegt de bourgeois-
dictatuur brutaalweg roof op de arbeiders,
door hun werkuren te verlengen, hun Iconen
te verlagen en den prijs der noodzakelijke
artikelen te verhoogen. Een handvol specu
lanten en kl-aploopers profiteert van
bloed en het lijden der arbeiders.
Gelooft hen niet, die u oproepen onder
leuzen van nationale eenheid. Wat hebben
de arbeiders gemeen met de kanonneniabri-
kanten en de handelars in menschenbloed?
De bourgeoisie zou dezen oorlog niet hebben
kunnen beginnen zonder de hulp van de ver
raderlijke leiders der sociaal-democratische
partijen. Er dient een eenheid van krachten
te komen voor den strijd tegen den oorlog,
tegen de reactie en het kapitaal. Zulk een
eenheid is thans mogelijk, doch alleen zonder
en tegen de* leiders van de sociaal-democra
tie, die volledig is overgegaan in dienst van
de imperialisten.
De Komintern roept de arbeiders op het
Ghineesche volk te beschermen tegen de im
perialistische indringers. Zij roept de arbei
ders op zich te keer en tegen hen, die den
oorlog willen voortzetten en te eischen, dat
de echtgenooten, zoons en broeders terugge
bracht worden uit de loopgraven.
Zweden raakt ter zee
in de knel
Duitschland erkent geen
viermijls-zöne
Volgens Havas protesteert de Zweedsche
pers krachtig tegen een besluit van Duitsch
land, om niet langer de Zweedsche territo
riale wateren als zóne van vier mijlen te
erkennen, doch deze terug te brengen tot de
vrijwel algemeen gebruikelijke driemijls-
zóne Zweden echter heeft deze viermijlszóne
reeds in 1879 aangenomen, in verband met
den specialen aard van zijn kusten, die de
scheepvaart binnen een driemij'lszóne vexxr
diepliggende schepen soms onmogelijk maakt.
De bladen wijzen er op, dat hierdoor de
scheepvaart ernstig belemmerd zou kunnen
worden en aldus het economische leven des
lands ernstig geschaad.
Door de uitbreiding van het Duitsche mij
nenveld ter hoogte van Falsterbo aan den
Zuidelijken ingang van de Sont is, naar Reu
ter nog verneemt, de toegang tot de Oostzee
feitelijk afgesloten, hetgeen in Zweedsche
reederskringen opwinding heeft veroorzaakt,
Men zegt, dat in het gebied, waar geen mij
nen liggen, het water slechts diep genoeg is
voor schepen, die niet zwaar geladen zijn. De
Zweedsche ladingen zullen, aldus zegt men,
dus van de havens aan de Westkust moeten
vertrekken, wat treinkosten medebrengt.
De reeders zijn verder ongerust tengevol
ge van de berichten over een strengere Brit-
sche controle op de uitgaande schepen.
Naar een voorloopig Russisch-
Finsch accoord?
Noorsche kringen te Berlijn adhten de
Russische voorstellen nog altijd onaan
vaardbaar, aldus wordt uit Berlijn gemeld
aan het agentschap Belga.
Men moet op deze voorstellen, zoo zeg
gen rij, geen accoord tuseohen de twee lan
den verwachten. Eahter rijn zij van mee
ning. dat Rusland op hot oogenblik geen
agressieve bedoelingen jegens Finland
koestert en dat Rusland zioh dientengevol
ge waarschijnlijk bereid zal verklaren, een
voorloopig compromis aan te gaan. Dit
voorloopig compromis zou evenwel naar do
meening van deze kringen, slechts var
korten duur rijn, en in het komende voor
jaar zouden de betrekkingen tusschen Rus
land en Finland opnieuw bestudeerd moe
ten worden.
Finland blijft nog steeds in zeer nauw
contact met, de Ver. Staten en men meenl
te weten, dat de Amerikaansche diploma
tieke vertegenwoordiger te Berlijn gere
geld door de Finsche legatie van den stand
der onderhandelingen op die hoogte wordl
gehouden.
Stemmen uit parlement en pers
De Finsche delegatie te Moskou heeft
gieteravond op uitnoodiging van den sovjet
van Moskou een feestelijke ontvangst var
de Russische hoofdstad bijgewoond.
Vandaag zijn de Finnen de gasten der
eovjet-regeering bij de parade op het Roode
Plein.
Mien verwacht, dat de besprekingen pa*
na afloop van de feestelijkheden wordeD
voortgezet.
Het Joodsche reservaat in Polen
Alle Duitsche Joden moeten ex heen!
Volgens den Berlijnechen correspondent
van de Kopenihaagsche „Politiken" is Za
terdag en Zondag de verhuizing van de
Duitsche Joden naar hef reservaat in Polen
begonnen. Deze verhuizing zou over een
jaar voltooid moeten rijn. Op 1 Nov. 194C
mag er. volgens dit berioht, geen enkele
Jood meer in het Duitsche rijk rijn.
De Joden uit het grootste deel van Oos
tenrijk en Moravië rijn naar het nieuw
Joodsche land. waarvan Luiblin de hoofd
stad is, gezonden.
Uit Weenen en Ostrau zijn geheele gezin
nen gegaan, maar uit Kattowitz alleen de
mannen. De vrouwen en kinderen moesten
blijven. De reden hiervan is, dat er op het
oogenblik geen woningen genoeg zijn voor
meer gezinnen in dit gebied.
Er zouden reeds 22.000 Joden in Lublin
en omstreken rijn aangekomen. Thans ie
de beurt aan de Joden int bet oude Duit
sche rijk.
DRIJVENDE MIJNEN IN DE SONT
Naar schatting 'bevinden zich thans 300
drijvende mijnen in de Sont. Gisteren waag
den zich maar weinig schepen in dit vaar
water. Verscheiden mijnen rijn aangespoeld
en ontploft, zoodat veel ruilen vernield wer
den. Het geluid der ontploffingen werd tot
in de buitenwijken van Kopenhagen gehoord.
Tot dusverre zijn minstens 30 doorien
de Deensche oostkust aangespoeld.
NerveuzeAngstaanjagingen
verdwijnen snel en worden voorkomen door
Mijnhardt'sZenuwtabletten
Zennwstillend Zenuwsterkend
Buisje 75 ct. Bij Apothekers en Drogisten.
Reel
NDIEN wij de vraag stellen, met welk doel
Gr.-Brittannië den oorlog aan Duitschland
heeft verklaard, en wij trachten daarbij
verder te zien clan het lot van een Polen ol
Tsjechoslowakije, dan komen wij aller
eerst terecht bij enkele officicele uitspraken
van den Engelschen premier, Neville
Chamberlain, die o.a. op 3 September
in het Britsche Parlement zeide: „Ik ver
trouw, dat ik den dag zal mogen beleven,
aarop het Hitlerisme zal zijn vernietigd
en een bevrijd Europa opnieuw zal zijn op
gericht". Deze verklaring vond haar natuur
lijke aanvulling in een andere uiting van
Chamberlain, op den 20sten van dezelfde
maand Toen definieerde hij het Engelsche
oorlogsdoel als volgt: „Europa redden van
de voortdurende, steeds terugkeerende vrees
voor Duitsche agressie, en de volken van
Europa in staat stellen, hun onafhankelijk
heid en hun vrijheden te bewaren".
Het is interessant, en het loont zeer zeker
de moeite, om eens uit enkele Engelsche
dagbladen na te gaan, hoe het publiek in
Groot-Brittannië op deze Engelsche oorlogs
doeleinden reageert. Allereerst geven wij
daartoe het woord aan den vermaarden En
gelschen romanschrijver H. G. Well s. die
zeker naast Bernard Shaw een der bekend
ste representanten der huidige Engelsche
litteratuur kan worden genoemd.
„Tegen het einde van den laatsten oorlog,
zoo schreef Wells in een brief aan de
„Times", was er een wijd-verbreid gevoelen,
dat er een groote omwenteling in de men-
schelijke aangelegenheden aanstaande was;
de zin „een oorlog om den oorlog te beëin
digen" gaf aan dat wijd-verspreide gevoelen
uiting, en voorzeker kon er geen dieper
breuk zijn met de menschelijke traditie en
de bestaande regecringsvonnen dan deze.
Maar die revolutie kwam niet tot stond. De
Volkenbond, wij kunnen dit allen nu wel
toestemmen, was het poover en niet effectief
resultaat van den revolutionnaircn voorslag,
het gewapende conflict uit de wereld te
bannen en voor de menschheid een nieuw
leven in te luidenThans zijn wij, op
een peil van hooger spanning, toegenomen
geweld en verwoesting en van meer alge-,
meen lijden, teruggekgprd tot iets dat heel
veel op 1914 gelijkt, en de beslissende vraag
voor ons geslacht is, of het nu zich resoluut
zal keeren tot die drastische omvorming
van ideeën en relaties, tot die wereld-om
wenteling, waarvoor het een kwart eeuw ge
leden teruggeschrokken is.
Zoo deze revolutie met succes zal worden
tot stand gebracht, en een nieuwe speel
ruimte zal geven aan menschelijk geluk en
menschelijke inspanning, zal dit slechts mo
gelijk wezen door de volledigste, meest on-
meedoogende discussie van ieder aspect en
van elke mogelijkheid der huidige situatie.
Geen mensch en geen groep menschen heeft
genoeg kennis voor deze immense organi
satie. en tenzij wij een volledige en onbe
vreesde publieke discussie daarover kunnen
hebben, waaraan heel de wereld kan deel
nemen, onze tegenwoordige vijanden daarbij
inbegrepen, zullen wij nimmer in staat zijn
een leidsysteem van denkbeelden te vor
men, waarop een nieuwe wereldorde zal
kunnen rusten."
Wells is socialist en auteur van diverse
moderne Utopias; het hierboven aangehaal
de deel van zijn schrijven aan Engelands
voornaamste dagblad legt daarvan onmis
kenbare blijken aan den dag, doch wij wil
den rijn opinie niet voorbijgaan, omdat hij
toch een der zeer grooten van onze genera
tie moet worden geacht.
Ook Bernard Shaw willen wij hier aan
het woord laten komen, de auteur van zoo
menig opmerkelijk toongelstuk. en tevens de
man, die gewend is er zeer grillige, onver
wachte meeningsuitingen op na te houden.
Shaw schreef in de „New Statesman and
Nation" een boutade over den verzwaarden
belastingdruk, evacueeren van vrouwen en
kanders volslagen tegen voer
Frankrijk kan niet in één ad<
land worden genoemd. Heeft RE
Franschen socialisten
de laatste d'agen niet her
kolom, in steê van het hoofdar mei
„Cheff" gebracht, met onder oozej
leegte enkel een handteekeniu>01-h
In een volgende perssarpen*,
wij nog eenige andere Britscl
omtrent de huidige oorlogsdoeron j|
ven, dan niet van letterkundig ergT
andere vooraanstaande figurejerstl
minister Duff-Cooper, Sir Norozjjn I
andcren- t bul
kinderen, de benzine-restrictie, kortom over
alle tijdkwalen van dit oogenblik. en aan 't
slot daarvan constateert hij„Als wij kiagen
wordt ons verteld, dat wij allen ons offers
moeten getroosten, en dat wij beter zouden
doen, witte overjassen te koopen. onze gas
maskers overal mee heen te dragen, en fan
tastisch onpractische maatregelen te nemen
tegen zeer krachtige ontploffingen en gifgas.
Natuurlijk roepen wij allemaal: „Offer!"
Ja, maar waarvoor? Men zegt ons resoluut
en vastberaden te zijn; maar wij kunnen
niet resoluut en vastberaden zijn zonder
meer. Waar lijden wij voor? Waarop heb
ben wjj ons beraden? Waar draait het nu in
vredesnaam allemaal om, sinds wij Polen
hebben laten kelderen?
Mr. Chamberlain stelt ons doel terloops
in het slot van een rede vast. Mr. Winston
Churchill geeft daarvan een echo door de
radio, met een zeker gevoel van absurditeit,
dat door de microfoon werd verraden. Ons
doel is allereerst Europa te bevrijden van
de bedreiging en de vrees van een oorlog.
En ons remedie is Europa een nieuwe drie
jaar oorlog te beloven. Ons verdere doel
is het Hillerisme uit te roeien met wortel
en tak. Als we nu eens begonnen met het
Churchillisme te vernietigen, een voorstel
dat niet minder nonsens is en dat gemakke
lijk binnen ons bereik ligt? Maar men ver
telt ons, dat als wij Hitier niet naar St. He
lena sturen, hij een volgende maal verder
zal gaan met Zwitserland. Holland, België,
Engeland, Schotland, Ierland, Australië,
Nieuw-Zeeland, Canada, Afrika en tenslotte
het geheele universum te annexeeren, en
dat Stalin hem daarbij zal helpen. Ik moet
daarop antwoorden, dat menschen die zoo
praten zóó geschrokken rijn, dat zij hun be
zinning hehben verloren. Stalin zal er wel
oen oog op houden dat niemand, wij-zelf
evenmin, iets van dien aard zullen doen; en
Franklin Roosevelt zal zich erover verhazen
dat hij het in dit opzicht precies met Stalin
eens is. Kunnen we ïiiet beter wachten, tot
dat Herr Hitier het inderdaad probeert, om
hem dan te stoppen, met Stalin en Roose
velt als onzen ruggesteun?
Zooals de Aartsbisschop van York het zoo
edel heeft beleden rijn wij het, die alle on
heil veroorzaakt hebben, wij en de Fran
schen, toen wij dronken van de overwinning
te Versailles waren, en als er voor hem dat
onheil niet was geweest om ongedaan te
maken, zou Adolf Hitler nu nog een zich af
slovend artiest geweest zijn, zonder eenige
politieke beteekenis. Hij dankt zijn groot
heid inderdaad aan ons; laten wij daarom
ermee ophouden op onze eigen creatie te
schimpen en de vaardigheid erkennen,
waarmee hij ons verdorven werk ongedaan
heeft gemaakt, en tevens toegeven, dat de
Duitsche natie hem veel verschuldigd is.
Onze zaak is het thans, vrede met hem te
maken en. met de heele wereld, insteê van
nieuw onheil te stichten en daarmee ons
volk tot den ondergang te brengen!"
Ook aan Shaw hebben wij, gelijk de lezer
ziet, zijn volle deel willen geven, hoewel
men zijn politieke opinies eer om hun ver
makelijke tournure, dan om hun innerlijk
gehalte pleegt te lezen. Shaws boutade is
bovendien kenmerkend voor de geweldige
mate van vrijheid, welke ook nu in Enge
land voor de mceningsuiting wordt gehand
haafd, onverschillig of deze wellicht een
schadelijke uitwerking op den goeden gang
der openbare zaken zal hebben. In dit op
zicht. evenzeer als op ander terrein, zijn
Groot-Brittannië en Groot-Duitschland el
Amerikaansche schepr' i
Panameesche vf
Irijve
NEW-YORK, 6 Nov. Opdat niel
vaartlij nen met hun dienePiifer|
Amerika en Europa zullen lc8
gaan. ondanks de nieuwe Nein°S|
zullen de scheepvaartlijnen dëS-
Station, naar verluidt, de Mari tegej
verzoeken, negen van de elflV€
sche scherpen ondier Panamee0
registrecren.
OOK AFRIKAANDERS NAAR 1 men|
verscheiden deelen vaa _ken|
zullen, krachtens een overeenl ^t
Britsche regeering, speciale o;
tan voor vliegtuigbemanningei
gericht. Op groote schaal zal bt 1
den aan de opleiding van vlieéij
ders, fotografen en bedienens -xmdB
tuiggeschut. iard|
Deze mededeeling, aldus F
vergezeld van de opmerking; 1
Afrika zioh met de uiterste: tloo*
voorbereidt op een mogelijk a< kurj
in den oorlog. Maatregelen i
verdediging van Zuid-Afrika i
troffen.
segi
DE ENGELSCHE AANKte stev
IN AMERIKA n m0'
Te Ottawa (Canada) is eeiyorcle
geopend, waaraan Engelsche,
Nieuw-Zcelandsche en Canadee ïam
geerden deelnemen, ter hesj ;er
vliegtuigaangelegenihedcn. Voli
omloop zijnde berichten is Car
mens, 1500 vliegtuigen in de
aan te koopen. laa
„Wallstrcct Journal" meldt.
American Aviation Corpora/ti,
Engeland reeds verscheiden
vliegtuigen gekocht heeft, zeet de
een groote bestelling zal ontval zegg
Britsche luchtvaartmissie, w
voor 1000 1600 toestellen.
DUITSCHLANDS VOEDSELVOl
Rantsoenen worden verh dige
In verband met de gunstige <t 0rig
van den aanvoer, worden de j p7
venemididelenrantsoenen met
20 Nov. aanzienlijk venhoog< m
D.N.B. i he
De verhooging geldt in de ey.nt d
de boterranteoenen. welke in t
vallen bijna verdubbeld worden
zal een bijzondere toewijzing v.
boter, eieren, rijst, peulvrucbte
lade geschieden. f*-
De rantsoenen voor kinder er
een speciale verhooging. 3R
wel
del
DE „CITY OF FLINT
Naar te 06lo verluidt, heeft i;
dant van de Duitsche prijsheir"Ul
boord van de „City of Flint" h< en
geworpen in Haugesund op bar. vet!
Duitsche ss. „Sahwaiben", dat U
de „City of Flint" praaide. De
de prijebemanning rijn in besl
door de Noorsche autoriteiten. I
een maahdnegeweer, zestig ht
en twintig brandbommen.
De Duitsche vlootattaohé te
bij-nacht S t e f f a n, heeft zich
met de „City of Flint"-affaire i
begeven. Men gelooft thans, di
kaansche schip verscheidene d«
gen zal blijven.
DE VERKOOPSPRIJS T
TABAKSFABRIKATE
De Nederl. Bond van Sigarei
vereenigingen hield te Amst
jaarvergadering.
Aan de orde kwam o.m. dt
verkoopsprijs van verschillen!
fabrikaten.
De vergadering uitte eensg
ontstemming over de wijze, wi
ning wordt gehouden met de be
de sigarenwinkeliers. Deze o:
werd vastgelegd in een motie v
opgemerkt, dat, wil het sigarei
bedrijf niet ten onder gaan, de
hoogde inkoopsprijzen moeten v
zien in dier voege, dat daarin d
sigarenwinkelier verlangde norr
marge mede wordt vastgelegd,
venvachten nieuwen prijs die
komstig te worden gehandeld.
RITSEMA 5T0FZUIGE
De wijd'ing was opnieuw geschonden. De koetsen en
wagentjes en tilbury's die mee zouden rijden naar Denge-
ren kwamen voor. Linderts versierde tilbury was voor het
bruidspaar en Hein zuchtte toen hij eindelijk naast zijn
bruid zat. Nu was 'hij tenminste weer in zijn element. Hij
wuifde met de versierde zweep en Lien troonde naast hem,
nu met een blijden gilimlach om haar mond.
Gijs zag het en er kwam een warm gevoel in hem om
Lien. Stijn keek met vochtige oogen. Haar stemming was
nog niet ten volle gewisseld, maar Lien was mooi en het
zingen had zoo plechtig geklonken.
Toen zag ze opeens dat Leen Driewegen naast een
meisje liep, een slanke, blonde juffrouw. Dat was een
vriendin van Gertrui uit het Demerumsche Ziekenhuis. Hij
hielp haar instappen en ging naast haar op de voorbank
yan het koetsje zitten.
Hij zag haar kijken en wendde schielijk het hoofd naar
het onrustige paard.
Dat was dus misschien het begin van het verraad, dacht
Stijn en Stijmtje keek naar haar moeder, dde beefde, toen
ze haar arm nam.
Ze had altijd gedacht, dat ze kever geen verbintenis met
Leen wenschte en tochnu stak haar dit.
Een arbeidersvrouw heeft ook een trots.
Tusschen de twintig en dertig menschen zaten in hun
gerij. Nu zette Hein de Grauws paard aan.
Een bruid rijdt van den Bkenberm, om straks als huis
vrouw terug te komen.
Lien Driewegens leven krijgt zijn bestemming.
Hoe weinig kon zij vermoeden, dat het eerste geluk zoo
kort van duur zou zijn en dat er weldra een tijd zou komen
van zorg en teleurstelling.
Toen even na tweeën de zwarte omtrekken der rijtuigen
zich afteekenden tegen het groen en een stofwolk laag uit
over den polder veegde, was op den Elzenberm alles voor
de ontvangst gereed.
Aan het voorste witte mrijhek stonden alle achterblij
vers bij elkaar om man en vrouw te verwelkomen.
Hein hield zijn paard in en Gijs was het, die den bruine
bij den teugel tot vlak voor de deur leidde. Stijn had deze
open gemaakt en arm in arm traden ze binnen. Gijs en
•Stijn waren de eersten, die hun geluk konden wenschen,
bier in het ouderlijk huis.
„Ik wins oe van harte geluk, hur," zei Gijs met een
beving in zijn stem, ,,en ik hoop det de goedertierenheden
des Hieeren oew dieel zullen maggen zijnEn jou ook
•Hèèn de Grauw, det je 'n lange en gelukkige trouwdag
maagt ontvange."
„Dank je Gijs, dank je, hur." Ze zeiden het bijna gelijk.
En de handdruk was een bevestiging van de saamhorig
heid der Elzenbermers, omdat ze voelden, dat de wensch
oprecht was en vrij van eenig vertoon.
Stijn ontving hen in de breede gang.
„Lien, jk zij blij, det ik deuzen dag nog mee maoken
det ik oe veul goeds toewins hoef ik oe gin van baaien te
zegge
„Stijn, det ge d'r lang getuige van moogt zijn."
Stijns mond trok zenuwachtig en ze keerde zich schielijk
af. om met den rug van haar hand de tranen weg te vegen.
't Werd een lange, vroolijke maaltijd, waaraan het luid
ruchtige zoeken van de vastgestelde plaatsen voorafging.
Even viel er de stilte voor het bidden, toen allen zaten,
maar nauwelijks was er het gerucht van Linderts stoel bij
het eerste bewegen of de vroolijkheid zwol tot een luid ge
roezemoes.
Stijn had zooiets nooit meegemaakt en als ze nu en dan
voor de bediening binnen moest zijn, voelde ze duidelijker
dan ooit, dat deze kring van menschen misschien niet
vreemd stond tegenover de gewoonten van haar stand,
maar dat zij en de haren zioh nooit de houding konden
geven van de meesten hier bijeen. Zooals Lines re
en sprak en regelde met een enkelen blik, zooal#, -er
troonde, schijnbaar rustig, maar zonder dat haa'hcofc
ging, zou Gijs nooh zijzelf in staat zijn overwied b<
ben op anderen. m aai
Wel waren niet alle gesprekken even gekuisri me
de een of ander wel uit de rol, doch de kalmte wil d<
Hein en het gemak waarmee zij sommige „grap
merkingen en dubbelzinnige vragen met een gat al
woord wisten te neutraliseeren, hield de overmc 1 osi
toom en gaf aan het geheel een boerenvoornaair Ier
De moeiten en zorgen, die de thuisblijvers harva
het bereiden van het maal werden rijkelijk beloonqgsfoi
strijd werden de opgediende gerechten geprezene;tvü
Lijntje gaf dien lof echter door aan de helps) ma
bakhuis. leieel
Voor hen was even rijkelijk gezorgd als vooirng
ren, want op de geut werd alle eer gedaan a^ert
drank. Gijs kon zich niet indenken, ooit zooveel i.ege
ker gegeten te hebben, al had hij aanvankelijk ^n, i
met een enkele schaal teruggetrokken naar het i
Lindert was zelf gekomen om te zien. of het h^d n=
kon ontbreken. £ffen;
„Baos... zij mer nie ongerust," zei Gijs, ,,'t is
maol. det is het." zij,
oot
(Wordl,n d(
