kerk en zending martin niemöller onderwijs Overste in arr* binnenland \G MAANDAG 6 NOVEMBER 1939 EERSTE BLAD PAG. 3 NED. HERV. KEEK o-tTitBeroepen: Te Goedereede, cand. A. G. tjaring te Gie.^endam. Naar Austerlitz (toez.)„ .10 R Streefland, hjppred. te Oegstgeest. decui gjj OHR. GEREF. KERK 'lEtenBedankt: voor Maassluis Ds C. Smits te ^«J-jledrMht. 3erici GEREF. KERKEN 11 orl A a n g e n o m e :v. Naar Deventer (vac.- jr'p. Prins; H. J. Riphaeen te Schoone- \p! tek. HULPPREDIKERS tzcni Benoemd tot hulpprediker bij de Geref. e"crk te Bennekom Ds J. Boer te Khei- (Pruisen), te Zeist cand. A. A Kool- s vroaas te Utrecht, te Oud dorp Ds H. K. 2 li"11 n n g 6 F ^en Melissant" °"A TOE GEI, AT EN TOT DE seat. EVANGELIEBEDIENING rtiaifiHet Provinciaal Kerkbestuur van Noord- uar bolland heeft tot de Evangeliebediening in •ren.fc Ned. Herv. Kerk toegelaten de heeren lea- A. Boaaa n en Mr. G. D. Boerlage, candiaaat aan de R. U. te Utrecht en Leiden. Je. ï'Het Provin-, ral Kerkbestuur van Gronin- naorKn eeft tot de Evangeliebediening toege- -- Ned herv. Kerk de heeren J. D. on:, Ir., .V I. Bronkhorst en M. J. 1 Ork' Knipscheer, allen cand. aan de u. u. 'ne rij'Utrecht. e"°rllFSCHElD. BEVESTIGING EN INTREDE kVelsen Zond-5 11 DeceTiber as. hoopt Ds. F. E. ïk;-t:a afscheid te nemen van de Ge- nr.c-rde Kerk te Zwartebroek, we ertrek naar Velsen, waar hij zijn itrede hoopt te loen op 24 December as. <R\ cos morgens 1. evestigd te worden door BD. J. van K a t w ij k, em.-pred. te Vel- lka?' riemWorkum Ds J. Loos hoeft, in verband met zijn ivondtrV 4: r .-ar Workum gisteravond in de ge- aantel gevulde Groote Kerk afscheid genomen ressti»n i Arnher sche gemeente. Als tekst b* hij Joh. J. 3: „Gijlieden zijt nu rein ik tot u gesproken heb", •edikant werd toegespro- Hak, als praetor van den A. Keers, namens Kerke- vieln het Woord >ofd.(De scheidende wo»n door Dr. H. zicb Ing en d< ar I co collega s maCt gemeente zo: |t Psalm 121 toe. J.Het jeugddiens die, 1 ti Simon C. Jan? „Wat God wi .g tenslotte de zegenbede :oor heeft onder leiding n na de predicatie gezon- dat geschied' altijd". Van JMA iCBM •ond voor "kSÏRjSffLÜK INSTELLINGEN tensllertroawcnsadrey zn ten 'dienste ven irmhartigheid. Zieken- \iten. SanatoriaInstellingenTehuizen -KAASHANDEL DOORNENEAL - WOERDEN ell HAV2N 1 - Telefoon 28 1REKISCHF :^PORTSLACHTfRIJ 1SSEN TELEFOON 10 «Arima G :>ve Metworst lelrt (Gerookt of ongerookt) er. ai.' Grove Snijworst Rasterwerken door geheel Nederland Vogelenzang (N.-H.) roef0 GA. Ruigrok en Zn. M. J. DE VRIJER-STRUIJS 30 JAREN DOMINEESCHE HET geschenk bij uitnemendheid 11de Oruk. In d,n Boekhandel f 2.25 geb. Ds C. Goote overleden Te 's-Gravenhage overleed in den ouder dom van 79 jaar ds. C. Goote, em.-prodi- kant van de Geref. Kerk van Oud-Beijerland. Met Ds. Goote is een man van vele en veelzijdigen arbeid heengegaan, wiens toe gewijde ambtsbediening en volijverige actie in Oud-Beijerland, maar ook op de Zuid- Hollaridsche eilanden nog in veler dank bare herinnering staan. Hij was geboortig uit Middelburg en heeft te Kampen gestudeerd. Zijn eerste gemeen'c was Zuid'-Beijeriand, waar hij 1 Dcc. 1895 het predikambt aanvaardde. Go 17 Jui 1900 deed hij zijn intrede te Oud-Beijerland en hier is Ds. Goote werkzaam gebleven tot aan zijn emeritaat, dat in Maart 1931 op 70-jarigen leeftijd verleend werd Hij vestig de zich toen te Voorburg. Op een broeden staat van dienst mocht Ds. Goote terugzien. Tal van jaren was hij ce- putaat voor de zending vanwege de Part. Synode voor Z. Holland-Zuid. Ook was hij voorzitter van de Zendinescommissie. Voorts was hij deputaat voor art. 11, 13 en 40 K.O. en van eerstgenoemd college van deputaten, voorzitter. Van het centraal bestuur van de Ver. voor Geref. L. O. in Oud-Beijerland en van de Chr. School aldaar was hij eveneens voorzitter. Van de afd. van Patrimonium was hij voorzitter en van de commissie van toozicht op de openbare bibliotheek maakte hij deel uit. Van de centrale A. R. Kies ver in het district Ridderkerk was hij vice- voorzitter en hij hac ook zitting in de plaatselijke landstormcommissie en in Jj Gew. Landstormcommissie Rotterdam. Niet alleen hierdoor was hij in Rotterdam geen onbekende. Door familiebanden kwam hij vaak in de Maaststad en menigmaal trad hij hier in de Geref. Kerken op. In „De Werkmansvriend", het voormalig orgaan van Patrimonium, schreef Ds. Goote tal van jaren brieven en in het voorheen te Middelburg verschijnend A. R. orgaan „Het Zuidental van hoofdartikelen en driestarren. Hij gaf ook een drietal cate chisatieboekjes uit, bewerkt naar eigen methode. In de dagen van de spoorwegstaking in 1903 doorkruiste Ds. Goote het eiland FJakkee in alle richtingen en bepleitte hij in spreekbeurten het goed recht der Ghr. Sociale actie. De socialisten reisden hem iedren avond na. In den tijd van zijn eme ritaat heeft hij nog meerdere molen het Woord bediend. De teraardebestelling van het stoffelijk overschot zal plaats hébben te Oud-Beijer- land Donderdag a.s. te 1 uur. BEGRAFENIS Ds. J. DUURSEMA Te Groningen is ter aarde besteld het stof felijk overschot van Ds. J. Duursema, emeritus-predikant der Geref. Kerk van Uit- h/uijzen. Vele vrienden van dei, overledene en vele ambtsdragers uit de kerken die hij gediend had, waren aanwezig. Aan <je groeve sprak Ds. D. v a n D ij k„ van Groningen. Deze wees o.m. op de trouiw en de werkkracht van den overledene. Gedu rende 36 jaar heeft hij de kerk van Uithuij- zen mogen dienen, terwijl hij vele jaren lang de provincale diaconale conferentie heeft ge presideerd. Namens de Geref. Kerk van Scheemda sprak de heer Ten Have, terwijl Ds. M. Stadij getuigde van het vele werk dat de overledeie voor de zending had gedaan. Ds. N. Duursema van Nieuw-Amster- dam dancte namens de familie voor de be- langstelliig. HERSTEL* APOSTOLISCHE GEMEENTE TE ZEIST ZEIST. 6 November. De Herst. Apost. Gemeente fe Zeist heeft Zaterdag het eigen gebouw aai den Oude Arnhemscheweg in gebruik genomen. De wijding5dienst had plaats onder leiding van den hoo'd'leider voor Nederland en Ko loniën, den heer J. H. van Oosbree Sr., uit Amsterdam. De belangstelling voor deze eerste bijeen komst in het nieuwe eigen gebouw was zoo buitengewoon groot, dat nagenoeg geen plaats onbezet bleef. Nadat de hoogbejaarde leider in gebed was voorgegaan, bracht een gemengd zangkoor, gevolgd door een mannenkoor, een danklied ten gehoore. Hierna sprak de. VanAsperen uit Amersfoo-' 1—1 gebrekkij te Zeist de Nieuw vijn". De he groote d' leeftijd zondheid feit, dat 68 lokaler eigen mil1 Nadat °<uu<u s«rint>ihtiseèrde gasten uit Driebergen enkele liederen had gezon gen. bracht de plaatselijke leider, de heer H. M. Re in old den hoofdleider dank voor het schoon e eigen gebouw, dat thans in ge bruik kon worden genomen en bood daarbij namens de gemeenteleden een bijbel aan ten gebruike op het podium. EEN GEIVEIGERD EMERITAAT De classis Groningen der Chr. Geref. Kerk heeft het verzoek van Ds. P W.Dam, Chr. Geref- predikant te OnstweddeMussel, om eervel emeritaat te mogen ontvangen, teneinde zich geheel te kunnen wijden aan de geestelijke verzorging der militairen, gewei gerd in ie willigen. De claris oordeelde dat om tot het werk onder 4e militairen te komen een andere weg behoort te worden ingeslagen. Deze weg zal nu worden bewandeld. We irogen er aan herinneren, dat Ds. Dam zijn erioritaat niet gevraagd heeft wijl hij tot leg-'rpredikant benoemd is, maar omdat hij op eigen gelegenheid onder de militairen geesteljken arbeid wilde gaan verrichten. Najaarsvergadering Chr. Buitengewoon Lager Onderwijs Het leestaalonderwijs in de aanvangsklassen ROTTERDAM, 6 Nov. De Vereeniging tot bevordering van het Christelijk Onderwijs aan achterlijke en zenuwzwakike kinderen hield Zaterdag j.l. haar najaarsvergadering in de Ds. O. G. Heldringschool. Na opening op de gebruikelijke wijze wer den welkom geheeten de vertegenwoordigers van verschillende vereenigingen: A. de Jong E z n van „De Groote", Van D i t- marsch van „De Unie", De Bloois van de Vereen, voor C3.0., De Jeu van de Vereen. van Onderwijzers en Artsen, Christ van de R. Kath. Vereen, voor B.O., alsmede Dr A. v. Voorthuysen, Raad adviseur van den minister van Onderwijs, K. en W. Bij de behandeling der huishoudelijke za ken kwamen o.m. ter sprake de moeilijkhe den, welke zich kunnen voordoen bij het be- DE LAATSTE 28 PREEKEN H^T geschenk ooor de december-feestdagen f 2-90 geb. In den Boekhandel f 2.90 geb. AMST dag he< het get "Rotterdam sche krac 'imt.J O A Z BANK N.V. POMPENBURGSINGEL 13 ROTTERDAM ïDT AAN 3H°|0 en V OBLIGATIES van et«st Kerken, Scholen en Chr. Phllantr richtingen, met korten ooptijd, In coupures van f 1000.- f5QO.- en I 100.- Uitgebreid spionnage- complot op het spoor gekomen? De uniformen-smokkel naar Duitschland Van welingelichte _:;de vernemen wij, dat een overste, bloedverwant van een vooraanstaand persoon in de N.S.B. on der verdenking van spionnage in arrest is gesteld. Het is niet onmogelijk, dat dit verband houdt met de smokkelaffaire te Denekamp. Het schijnt namelijk wel vaat te staaD dat mjen met de aanhouding van den 30 jarigen G. Albrink uit Denekamjp een om vangrijk epionnagecomplot op het spoor is gekomien. Omtrent de pogingen om unifbrmklee ding over de grens te smokkelen weet „Hei Volik" nog te melden, dat zich op Woens dag 1 November jl. twee heeren meldden aan een pakhuisje van oude militaire en andere kleeding, dat zich tegenover het oude Weesperpoortstation te Amsterdam bevindt. De eigenaar van de zaak was niel thuis, waarna de mannen tot half zes heb ben gewadht, tot de koopman arriveerde Een van de heeren stapte uit de auto de ander bleef in dem wagen zitten met het gelaat diep in de kraag gedoken. In het pakhuis bestelde de man twee militaire pakken, twee stel puittees, twee kwartiennutsen, twee broeken, twee over jassen, en een stalen helm van rijksanodel Over den prijs was men het onmiddellijk eens. De kooper verlangde echter na drukke lijk, dat de koopman het gekochte zoo goed zou inpakken „dat niemand zou kunnen zien wat er in zat". Dit verzoek bevreemdde den koopman zeer, omdat de auto immers op 6leohts 50 M. stond te wachten. In het duister trachtte hij derhalve het nummer van de auto te weten te komen. De koop man noteerde het nummer van de auto het was E 20636, staande ten name van J, F. L. A., DD. 70 te Denekamp. Vreemd gedrag De kooper zei: „Ik kom morgen terug en dan moet ik weer uniformen hebben Noteer even, opdat je ze kunt inkoopen voor me". En hij bestelde: uniform van een post bode, geheel compleet, uniformen var spoorwegpersoneel compleet, uniform van een rijksveldwachter geheel compleet. De aft dag (du stelde z scheert i of te sp bij was. Met X in de ai Maar bij den auto, die komstig Van d het gev. en hij z- gevleugt middeUij a. geievwrci en veTtroK met haasu gen spoed uit de s4ad. Ben paar uur later werd hij aan de gren-- aangehouden, toen hij deze uniformen, db hij in Amsterdam in twee koffers had ge pakt, naar Duitschland wilde brengen. De auto, waarin de uniformen uit Neder land moesten worden gesmokkeld, stond ten name van den overleden broer van den gearresteerde. De vader van het tweetal is N.S.B.-Statenlid van Overijssel en heefl ook zitting in den gemeenteraad van Dene kamp. Het geheele gezin is vurig nationaal sociali6tisdh. De gearresteerde A. beweerde bij zijr aanhouding, dat hij de auto van zijn vader meegenomen had en niet wist hoe de kof fers er in gekomen waren. Een huiszoe king, die daarna bij zijn vader werd ge daan. leverde niets op Wat de kolfers bevatten Wat de inhoud van de in beslag genomen koffers betreft, kan worden medegedeeld dat deze bevatten: een uniform van een plattelands-gemeenteveldwachter met epau letten versierd, twee complete militaire uniformen met helm, muts en een lange uniformjas, een jas met distinctieven vaD een adjudant en uniformen van treinperso neel, van conducteurs en spoorwegarbeiders Verschillende van de gevonden kleeding- stukken zijn niet in den particulieren han del verkrijgbaar. Verklaarde A. aanvankelijk, dat hem van de koffers nie>ts bekend was, later dischte hij, bij de verhooren een ander verhaal op Toen vertelde hij. dat hij met twee hem onbekende Duitsehers uit Nordhorn naar Amsterdam was gereden, dat hij daar op verzoek van de Duitschere een nacht was overgebleven, waarna men den volgenden morgen gezamenlijk terug zou reizen; da' dit niet doorging, omdat de Duitsehers ver klaarden in Amsterdam te blijven en dat A. toen op de terugreis op verzoek der Duit schers te Apeldoorn op het station twee koffers in ontvangst hoeft genomen. Daar op zou A. naar Denekamp zijn gereisd. 's-Avonds wilde hij, naar zijn verklarin gen, naar Nordhorn rijden om te zien hoe het in de garage gesteld was, daar hij im mers een dag later teruggekeerd was daD aanvankelijk in de bedoeling lag. A. zou toen vergeten hebben de koffers uit den auto te halen, de Weefkamer voor zwakzinnig vrouwen. In de verschillende was door de leerkrachten tentoongwswriu wa en ander van de leermiddelen, door hen ver vaardigd, speciaal voor het b. o. Daarna vereenigde men zich aan een ge meenschappelijke koffietafel, die keurig zorgd was en aangeboden door het bestuur der scholen. In de middagvergadering hield mej. J. S. C. de Zeeuw een lezing over: „Het lees taalonderwijs in de aanvangsklassen vai Ds. Heldingschool". De methode, door haar ontworpen en nu meerdere jaren in de prak tijk getoetst en verbeterd, is een methode voor individueel onderwijs. Ze gaat uit van de globalisatiegedachte, zonder dat deze nochtans consequent wordt toegepast. De lnleidster gaat bijv. niet uit van heele zin nen, maar van losse woorden. Begonnen wordt nl. met de namen te leeren lezen van klasgenootjes, die op foto's staan. Daarna komen rijen van 5 plaatjes, later bij 15 stuks tegelijk op een kaart samengevoegd. Alle woordjes worden als totaalbeeld geleerd, in totaal 150 stuks. Intusschen gaan de leerlingen al spoedig over tot de analyse van de losse, samenstel lende letters, die a-h.w. worden losgeweekt uit het totaalbeeld. De inleidster hecht groote waarde aan het langen tijd inoefenen van korte woordjes van drie letters, waarvoor ze ook leesboekjes heeft vervaardigd. Met het leeren lezen gaat onmiddellijk ge paard het leeren schrijven van de gelezen woordjes in eenvoudig blokschrift in speciaal daarvoor vervaardigde stippenschriften. De lezing werd met groote belangstelling ge volgd. Ze werd verduidelijkt door groote mo dellen, terwijl in de vergaderzaal verder wa ren tentoongesteld de leermiddelen, alle zélf vervaardigd, zooals ze in de klassen gebruikt Werden. In een gean bespreking kreeg de InleidKtpr pv>1^i ■xll/fccl*-'- toelichtingen [oen van haar e zijden veel AK ijzer aan de Rod en r ij s Ofschoon in ris ligt ruim volgens dok- moeten hou- -ner bestuur, le leerlingen aangeboden, 'ux. De heer I. Ambacht, ans verbon- rkel en Ro- H.B.S. Kunsten en ïcteurcr der .et volgende •el noodig .gen dat het Nederland- /ïdéld en dat ;trophen van afzonderlijk «wui ls ge zonden aan Burgemeester en Wethouders gemeenten, die gesubsidieerde Hoogere Bur gerscholen, Lycea, Gymnasia en Handelsdag scholen in stand houden. Burgemeesters en Secretarissen in Zuid-Holland Jaarlijksche vergadering in Rotterdam ROTTERDAM, 6 Nov. De jaarlijksche ver gadering van de Provinciale Vereeniging van burgemeesters en secretarissen van Zuid- Holland is alhier gehouden. De voorzitter, mr. P. J. Oud, herdacht in zijn openingswoord o.a. wijlen dr. A. R. Zim merman, waarbij hij herinnerde aan de woorden, die hij eenigsn tijd geleden ij Rottei damschen raad heeft gesproken, diens beteeken is als burgemeester te schet sen. Thans wilde mr. Oud den oud-voorzitter dezer vereeniging herdenken. Het is altijd een traditie geweest, aldus spr., dat de burge meester- van Rotterdam voorzitter is. Per soonlijk heeft mr. Gud niet met dr. Zimmer man in de vereeniging samengewerkt, maar van de leden en vcoral ook van den secreta ris-penningmeester, den heer P. Lamaison van Heenvliet, had; hij vernomen, dat de le den altijd groote waardeering voor het werk i hebben gekoesterd, larna in een korte toe- de moeilijke tijdsomstan- -en oorzaak, dat de ver in September zou worden 'orden uitgesteld. Eenige nwel spoedig worden af- werd besloten thans bii- n korte vergadering te verbinden, zooals ge- 2n ook af te zien telwerken en var zt*> zeide mr. Oud nog, heb- oeri-Qe^gëmeentebeuturen een moeilijke taak gehad bij de voorbereiding van de mobilisa tie en andere belangrijke zaken. Dat alles is zoo mag wel gezegd worden, vlot verloopen. Na deze rede werd overgegaan tot behan deling van de agenda. De rekening en ver antwoording van den secretaris-penning meester. den heer P. Lamaison van Heen- vliet, werd goedgekeurd. De rekening sluit met een bedrag van f 456.65 aan inkomsten en uitgaven en wij«t een batig saldo 23 cent. Het batig saldo van verleden jaar was f 58.76. De aftredende bestuursleden, mr. P. J. Oud en de heer K. de Boer, werden her kozen. Zonder discussie aanvaardde de vergade- rmg het voorstel van het bestuiur tot verlen ging van den duur van de vereeniging aanvrage van de Koninklijke goedkeuring op het in verband hiermede gewijzigde regle ment. De termijn van de vereeniging zou ophouden op 12 November van dit jaar, maai wordt thans verlengd tot 1972. Met den wensch, dat de internationale toe stand volgend jaar zal zijn opgeklaard, sloot mr. Oud de vergadering. VERDRONKEN TILBURG, 6 Nov. Gisterenmiddag om vijf uur is de negen-jarige H. Smulders uit Tilburg, bij het spelen in de Piushaven ge vallen. Een voorbijganger slaagde er met behulp van een bootshaak in den jongen, die in bewueteloozen toestand verkeerde, aan wal te brengen. Geruimen tijd heeft men daarop getracht do levensgeesten op te wokken, doch mocht niet gelukken. Het stoffelijk overschot is naar de ouder lijke woning overgebracht. IN DE KERK OVERLEDEN VOORTHUIZEN, 6, Nov. Gisterenmiddag voor d"en aanvang van den kerkdienst in de Ned. Herv. Gemeente alhier, is de heer W. v. d. Kleut, diaken der Ned. Herv. Kerk, in elkaar gezakt. Een snel ontboden genees heer kon slechts den dnod ten gevolge van een hartverlamming constateeren. De heer v. d. Kleut was een geziene persoonlijkheid in Zwartebroek (gem. Barneveld.) De nieuwe preóikant ds. Van Dop, zou juist gisteren zijn intrede doen. De kerk dienst begon ruim een kwartier later; de gebruikelijke toespraken bleven achterwege. TWEE MEISJES AANGEHOUDEN DEN HELDER, 6 November. Een veertien jarige jongen in Den Helder, die Zaterdag avond om zeven uur naar de politieberich ten geluisterd had. zag om hal! acht twee meisjes een bioscoop binnengaan, wier signa lement klopte met dat van de twee 14-jarige meisjes uit Amsterdam, wier opsporing was verzocht. De jongen stelde de politie op d<e hoogte, die bij het uitgaan van de bioscoop de meisjes aanhield. Het bleek inderdaad, dat men hier met de gezochte meisjes te deen hrd. Za; ONDERWIJSBENOEMINGEN (C.V.O.) kw. m. acte, mej. L Langbeek te Alkmaar en mej. C. A. de Vries te Zaandam. Den Haag (Comeniussohool). Tot tijd. onderwijzeres Mej. E. van Nieuwenlhuizen te Den Haag. Tot tijdel. onderwijzer (afdeeling MULO) de hear J. L. Gouman te Gouda. Rotterdam (A. H. Frandkeschool)Tot onderwijzer de heer J. de Lange te Rotter dam-Zuid. EXAMENS Academ. Examen» Kampen. Propaed. examer. Gesl. de Jac. Geuzebroek. Haarlem. Ingenieursexamen. MUnln-gren. H. F. Zuiderb&aji. Sneek. Utrecht. Gesl. doctorseximen v kunde 2e géd. de heer I. C. Baas L. J. v. d. Vooren. Apotheker. Amsterdam. Bevor ren J. A. W. Beuskei van der Haar, Den Haag. A J. I. U. Janssens, te Grave. M.O. akte K 1 (wiskunde). Den H a g. Ge slaagd C. J. Llgtvoet, I>en Bosch; R. W. Ot- KreUenveld. Hengelo. Apothekeraa»»Utent. Mej. G. G. Nleboer ei de heer A. J. Hovln; KIND AANGEREDEN Het acht-jarig neisje L. v. Spronsen is op den 's Graven:anoscheweg te Hoek van Holland bij het oversteken van den weg aangereden door jen uit Den Haag komen de auto. Het kind is met een raohterdijbeen- bre.uk naar een eer ziekenhuizen te Rotter dam overgebracht. VOETBAL De C.N.V.B.-competitie Uitslagen van Zaterdag j.L Afd. Rotterdam. Klasse A: Vitesse 1—Pro Patria 1 05; Unicum 1Stormvogels 1 02; WIA 1Groen Wit 1 00 Klasse B: Excelsior P 1—Condors 1 6—0; VVO 1—Jo- dan Boys 1 8Klasse C: Rijsoord 1— Geluksvogels 1 3—1; ASW 1—WE 1 3J Res. Klasse A: Unicum 2Excelsior M2 7—4 Ree. Klasse B: Vitesse 3-^DOTO 2 2—1 Res. Klasse C: Gr. Lindt 2Oranje Wit 2 101 Junioren A: Groen Wit— DOS 3—7. Afd- Zwolle. Klasse 1: MJV—Rival 1 3—1 ZSV 1—Sportclub 1 3—0; Be Quick 1—Vites se 1 5—2; Go Ahead—DOS 3—5 Klasse II Vitesse 2—Be Quick 2 1—2; DOS 2—Hera cles 1 0—6. Afd. Apeldoorn. Klasse IA: DVS 2—We zeper Boys 0—1 Klasse IB: GW—Ga zelle 1 0—3 Junioren DETO—VIOS 2—3 Afd. Twente. Klasse 1: Volharding 1— Sparta 1 05: Achilles 1—Excelsior 1 22 Juliana 1—DF.S 1 4—1; DOS 1—Vr. Bovs 1 1—2 Klasse II B: Sparta 3—BCSV 1 3—0 Sportlust 1Sparta 4 70 Junioren B Sparta aBCSV a 51; Sportlust aSpar ta b 1-0. Afd. Friesland. Klasse I: YVC 1—De Zee meeuwen 1 21. Afd. Zaid-Gelderland: GelreDVO 07 VRIJHANDEL EN PROTECTIE Discussies in de Vereeniging voor de Staathuishoudkunde en de Statistiek Het jaarlijlksch debat in de jaarvergadering van de Vereeniging voor de Staathuishoud kunde en de Statistiek liep ditmaal over de ïandelspolitiek van ons land. Zeer vele spre kers de spreektijd moest gerantsoeneerd worden tot 15 minuten hebben het woord gevoerd over de prae-adviezen van Prof. Dr Gelderen, Dr L. G. Kortenhorst en Dr A .de Graaff, waarbij naast lof hun de critiek niet werd gespaard. Daarbij werd de 'oude tegenstelling „vrijhandel en protectie" opnieuw op haar waarde en beteekenis ge toetst. Het debat stond op ihoog peil, en meerdere malen ontbrak de humoristische noot niet, zoodat het een genot was dit jaarlijksdh steekspel tusschen theoretici en practici te volgen. Het hoogtepunt van het debat werd in de middaguren bereikt, toen de praeadvi- seurs in de gelegenheid werden gesteld de opmerkingen te beantwoorden. Daaiibij was allereerst aan het woord de man van het „p'an", Prof. Dr J. van Gel der en, die als protectionist geen onzeker geluid laat hoorenHij wees er op, dat het er met onze welvaart bedroevend uit zou zien, als we in ons land nu nog vrijhandel hadden. Men treurt in vele kringen nog over voorbijge gane g'orie, aldius spr., maar dat helpt niets. De periode van den vrijhandel is voor goed voorbij. Niet omdat men in de wereld zoo veel dwalingen en domheden heeft begaan. Het verdwijnen van den vrijhandel is gevolg van diepere oorzaken, gelegen in ons econo misch ste'sel zelve. In dit verband wees spr. op het groote belang van de vaste kosten als storende factor in de vrije prijsvorming. AI te veel heeft men in vrijhandelskring deze factor onderschat, hetgeen onreëel aandoet. Nadrukkelijk wees spr. er op, dat we door het buitenland gedwongen werden de ge deeltelijk autarkische richting in te slaan (vernietiging van onze export)Daarom was het verantwoord ons meer op de binnenland- sche markt te werpen, waarbij de overheid leiding gaf. Terug kunnen we nu niet meer. De staatsbemoeiing moet worden voortgezet, omdat, aldus spr., deze ordenende werking niet meer kan worden ontbeerd. Intusschen meent spr. dat onze handelspolitiek gewaar deerd moet worden in het raam van het ge heele stelsel van onze economische politiek. In dit verband ziet spr. in ons land nog te veel stelselloosheid. Planmatigheid in de economische politiek is noodzakelijk. Geor ganiseerd economisch onderzoek zal moeten uitmaken, wat, waar en hoe het beste de protectie kan worden toegepast. In dit ver band pleit spr. voor een „economische gene rale staf". Uitvoerig verdedigde spr. zijn hekende standpunt t.a.v. het activeeren van het braakliggend kapitaal ten behoeve van •de bestrijding der werkloosheid. Het negee- van het werkloosheidsprobleem acht spr. een van de ernstigste tekortkomingen van hen, die alle staatsinigrijpen op dit gebied iveroordeelen. Spr. wees er tenslottte op dat ■a/lleen een stelselmatig optreden tot behoud 'en uitbreiding van ons productieapparaat kan leiden tot de leus: „nationale sterkte in 'internationaal verband. Dr A. de Graaff heeft in zijn antwoord aan de debaters het tegenovergestelde stand punt verdedigd. Deze wees er op, dat de oorlogstoestand spr.'s richtlijnen neergelegd om. zijn praeadvies niet heeft gewijzigd. Juist nu hebben we in de jonge opkomende 'landen (Züid-Amerika)groote kansen, daar onze concurrenten tot machteloosheid zijn gedwongen (Duitschland, Engeland etc.). Met minder moeite dan anders zullen we onzen agrarischen en industrieelen export kunnen opvoeren. Ten stelligste ontkent spr. dat zijn richtlijnen de vernietiging zouden beteekenen van onzen agrarischen en in dustrieelen export. Spr.'s groote grief tegen onze groote banken is, dat zij sinds 1930 uitsluitend als kassiers optreden en hun credietscheppende taak veronachtzamen. Er zal een instituut moeten komen, dat de ban kiersfunctie overneemt. We moeten in het buitenland weer ondernemersdurf toonen, niet zóó, dat we later naar ons geld „flui ten", maar we zullen met onze eigen krach ten in het buitenland aan den arbeid moeten gaan en zorgen, dat ons kapitaal rendabel is. In de houding van de Nederlandsohe Re- geering laakt spr. het zoeken naar .het eeuwige compromis". Het resultaat is slechts geweest, dat het verbruik is achteruitgegaan en de bevolking er nog slechter aan toe is geworden. Aan de ziellooze en stelsellooze protectie, die geen „neen" durft zeggen, als het er op aan komt, moet een einde komen. Er is positieve leiding noodig, die durft af te breken, als dat noodig is. In dit verband wees spr. op de suikerindustrie, waar men cxm f 60 millioen kapitaal te redden f 180 millioen steun is gaan geven. Dr L. G. Kortenhorst was de laatste der prae-adviseurs, die aan het woord kwam. wien men voor de voeten had geworpen, dat hij de oude vrijhandelsleer had verla ten. Wat brengt gij er voor in de plaats?, zoo was gevraagd. Dr Kortenhorst bleef hierop het antwoord niet sdhuldig. De wel vaart, aldus spr., is afhankelijk van de acti viteit der hungers, maar ik zie ook een taak ■voor den staat, welke echter subsidiair is. Leidend beginsel moet zijn het algemeen welzijn. Dit is vaag, doch met het beeld van de bloedtransfusie verduidelijkte spr. zijn bedoeling: waar te veel is, kan zonder bezwaar worden overgeheveld, naar waar te weinig is. De rentabiliteit van de onderneming moet gehandhaafd blijven. Daarmee is spr. het eens. Doch dit sluit een protectionistische richting niet uit. Heeft de Regeering niet in tal van gevallen protectie afgewezen? Neen, zij neemt de risico's niet over. De volle ver antwoordelijkheid blijft berusten bij de be drijven. Bovendien gaat de Regeering na, dat er geen misbruik van beschermende maatregelen wordt gemaakt. Met tal van voorbeelden lichtte spr. zijn standpunt toe. Het debat heeft spr. versterkt in de opvat- ting, dat men in Nederland op den goeden weg is. Want momenteel wil niemand van koers veranderen en geven de vrijhan delaars eigenlijk, consekwent doorgerede neerd, te versitaan, dat er nog te weinig wordt geordend. Hierna sprak de Voorzitter een woord van dank tot de prae-adviseurs, constateerde, dat men het niet eens is geworden en dat komen, om vervolgens de .ergadering te sluiten. Avonds zat men in hotel Atlanta aan. een gemeenschappelijk diner. MOTORBOOT OMHOOGGEVAREN VLISSINGEN. 6 Novemter. Hedenochtend vropg is het Nederlandsri,p n ntorschip ..Al- garve" van Hammerstein's ReeJerijhedVijf te Rotterdam, op do Wpptprsrhe'do nabij Zoutelance. tengevolge van den Zuidwesier- storm omhoog gevaren. De sleepboot „John P. Best"' uit Vlissingen ia ter assistentie herwaarts vertrokken. Er ls op het oogenblik geen gevaar voor de be manning. Het schip was op weg van Facr- kervig naar Gent

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1939 | | pagina 3