Dagelijks verschijnend Nieuwsblad voor Leiden en Omstreken
De Finsch-Russische besprekingen
Het weerbericht in oorlogstijd
DOELEN HOTEL!
abonnementsprijs:
Ptr kwartaal in Leiden en in plaatsen
waar een agenlschap gevesligd is 2.35
Panco per post f 2.35 portokosten
Ifer week0.18
loor het Buitenland bij wekelijksche
zending4.50
Jij dagelijksche zending5.50
Alles bij vooruitbetaling
Losse nummers 5 ct. met Zondagsblad 7'/j cL
Bureau: Breestraat 123 - Telefoon 22710 (na 6 uur: 23166) - Postbox 20 Postgiro 58936
NO. 6846 DONDERDAG 2 NOVEMBER 1939 20e Jaargang
gbbertmtieprfócn:
Van 1 tot 3 regels 1.17'/»
Elke regel meer0.2?'/i
Ingezonden Mededeelingen
van 1—5 regels2.30
Elke regel meer 0.45
Voor het bevragen aan 'I bureau
wordt berekend0.10
Na Molotofs rede
ktolotofs rede voor den oppersten sovjet
Moskou heeft in Helsinki een begrijpe-
nadeining veroorzaakt. Terwijl men
in de Finsche hoofdstad steeds had
lijverd, om de besprekingen met Sovjet-
psland te doen plaats hebben in een sfeer
volstrekte discretie en geheimhouding,
left' de Russische volkscommissaris van
litenlandsche zaken zich om de hand-
lving daarvan in het geheel niet bekom-
frd, en de Russische eischen aan de
Ireldopinie prijs gegeven. Zulks heeft in
nland groote bekommering verwekt. Niet,
men zich daar meent te moeten veront-
ver wat Europa en de Vereenigde
Iten aangaande Finlands houding zullen
Dienaangaande is men volkomen
just, in het besef, dat de Finsche regee-
de handhaving van de aan haar zor-
15 toevertrouwde nationale belangen heeft
ken gepaard gaan aan een zoo groot mo-
Wjke soepelheid ten opzichte van de Rus-
i*ho verlangens. Maar men ziet in leiden-
"Finsche kringen in, dat Molotof de Rus-
he eischen niet globaal zou hebben be-
»iü gemaakt, zoo het niet in zijn Voor-
oe- ïnen lag, deze tegen elk Finsch verzet in
ecste villen handhaven. Waar Rusland zich
cucl iof de inwilliging van deze verlangens
1 iét partij gesteld, zal het thans, na deze
>ealijk afgelegde verklaringen, moeilijk
mer' er terug kunnen, mede om prestige-
een' dmen.
Fnland heeft inderdaad groote soepel-
ïii ten opzichte van Rusland betracht,
air van twee dingen wenscht het zich
te laten afbrengen, n.l. van zijn neutra-
elspositie, waardoor het zich met de
eige Scandinavische landen verbonden
»e, en van zijn recht op een volkomen in-
ctgehouden nationale defensie. Beide zijn
jaen voor zijn ongerepte voortbestaan
s zelfstandige natie, en het toestaan van
nRussische vlootbasis aan den Finschen
van de Finsche golf, tegenover Ba-
jport, zou bijvoorbeeld niet minder be-
dan de veiligheid van den toe-
j naar Leningrad, waarvoor Rus-
zich partij stelt, te verzekeren ten
van de vrije Finsche scheepvaart
aners, op dezp manier zou de Finsche
BI ten tijde van een oorlog in het Oost-
febied, practisch zoo veel als een afge-
jltn Russisch binnenwater worden, waar-
jde Finnen alleen zoo de Russen zulks
®ien verkiezen bewegingsvrijheid zouden
rieten. Op overeenkomstige manier zou
KWafstand van de Karelische landengte
raRaland naar de landzijde ten opzichte van
(Ti/Mand verzwakken, want juist deze land-
wïp|Be is volgens militaire deskundigen het
geschikt, om tijdens een conflict met
sland als Finlands „Maginot"-linie te
W Finsche onderhandelaars zijn thans
weg naar Moskou, en naar mate de tijd
t «Kiert neemt de spanning inzake den af-
van dezen belangenstrijd toe.
^^ok te Berlijn schijnt men in deze dagen
*n de problemen te zitten. Ofschoon
gbaajls geruimen tijd geleden werd voorspeld
,P er een Duitsch-Ru6sisch-Italiaansch
e aad aangaande de ontwikkeling van den
lfgstoestand zou plaats hebben, is daar-
tot op heden niets gekomen. Mussolini
li zich in een diep stilzwijgen hullen
alhauit men meent te moeten afleiden, dat
voc n een vredelievende houding zal vol-
in deze richting wijzen trouwens
ho<?'. Ie groote nieuwe ondernemingen, welke
touw heeft gezet, gelijk de landbouw-
panisatie van Sicilië, en de opzien-
eidepda massale verscheping van Italiaan-
1 de kolonisten naar Libye. Indien binnen
tijgiiaibaren tijd een gewapend conflict met
tervNkrijk kon worden verwacht, zou de
w4tische regeering zeker deze landver-
ing naar een zoodanig bloot liggend
id niet in de hand hebben'gewerkt.
v t Rusland al even weinig als Italië er
ant denkt, aan de zijde van hot Derde Rijk
pjoorlog in te gaan, is uit Molotofs rede
eideeens ten overvloede gebleken. Zoo is
rcte verslaan, dat Hitier thans te Berlijn
rde >efte gevoelt aan een consult met de
assadeurs, die momenteel het Derde
al d vertegenwoordigen op de belangrijkste
posten, te Moskou, Rome en
ira. De wereld wacht in spanning af,
gevolgen van dit beraad ook binnen-
in een eventueele Duitsche koerswen-
'5 zullen worden duidelijk gemaakt.
In ons artikel over „Zuid-Afrika en
\Sirlog" is. 8eliik de lezer reeds gemerkt
ebben, een fout ingeslopen. De stem-
erhouding over de neutraliteitskwes-
as niet 80 7, maar 80 67. Red.
Een geheel nieuwe toe
stand geschapen
Verzet tegen Russische vloot
basis aan westkust
De inlichtingencentrale van den Fin
schen raad van state heeft de volgende
mededcehng verstrekt aan de vertegen
woordigers van de pers:
„De Finsche regeering nam vannacht
te één uur kennis van de rede van volks
commissaris Molotof. De eerste reactie
was» de Finsche delegatie, welke op weg
was naar Moskou, onmiddellijk terug te
roepen om met de regeering den nieuwen
toestand te bespreken. In overeenstem
ming hiermede kregen de kranten de
mededeehng, dat de afgevaardigden op
dracht hadden gekregen, naar Helsinki
terug te keeren.
Nadat de regeering bijeen was geko
men, kwam zij deels tot de slotsom, dat
de toestand niet zoo veranderd was, dat
de onderhandelingen afgebroken zouden
moeten worden. Zij is van oordeel, dat
de besprekingen voortgezet kunnen wor
den.
De tot Finland gerichte eischen in de
rede van Molotof zijn geen verrassing.
Het antwoord van de Finsche regeering
heeft betrekking op de voorstellen, welke
Molotof in zijn rede naar voren heeft
gebracht.
Verder wordt evenwel verklaard, dat
de Finsche regeering niets er van bekend
is, dat een derde mogendheid druk zou
hebben uitgeoefend op Finland. Finland
verlangt niets anders, dan vreedzaam te
onderhandelen met de sovjet-unie.
Vertraging in de onderhandelingen
Het Finsche ministerie van buitenlandsche
zaken heeft medegedeeld:
„De Sovjets verklaren, dat zij de door
Molotof aangeduide vraagstukken met Fin
land willen bespreken. Door het stand
punt van de Sovjet-Unie openhaar te maken
op.het oogenhlik, waarop de Finsche gevol
machtigden uit Helsinki vertrokken om het
antwoord van de Finsche regeering te g an
overhandigen aan de regecring der Sovjet-
Unie. heeft Molotof een geheel nieuwen
toestand in het leven geroepen.
Tot nu toe waren de besprekingen ver
trouwelijk geweest en Finland heeft volko
men onafhankelijk, zonder eenigen druk
van een buitenlandsche macht, een oplos
sing geziocht voor de opgeworpen vraag
stukken, niettegenstaande de moeilijkheden,
welke ontstonden tengevolge van de neu
traliteit van het land.
Hierdoor heeft de Finsche regeering den
wensch te kennen gegeven, de pogingen van
de Sovjet om Leningrad te beveiligen, te
eerbiedigen, zonder de eigen veiligheid in
gevaar te brengen.
Het is nog te vroeg om te zeggen, welke
wijzigingen de verklaring van Molotof met
zich kan brengen voor het standpunt van de
Finsche regeering. In ieder geval zal deze
rede vertraging brengen in de onderhande
lingen.
Molotof heeft gezegd, dat de Sovjet-Unie
het recht heeft de noodzakelijke maatrege
len te nemen om de veiligheid in de Finsche
Golf te verzekeren, evenals aan de grens,
welke het dichtst bij Leningrad is.
Het Finsche ministerie van buitenland
sche zaken verklaart te dien aanzien, dat de
regeering der Sovjet-Unie bij het verdrag,
dat in 1922 met Finland is gesloten, zich ver
plicht heeft, de grens tusschen beide lan
den, zooals deze is vastgesteld bij het ver
drag van Dorpat, te eerbiedigen en de ge
schillen te regelen door vreedzame onder
handelingen.
Finland rekent er op, dat de Sovjet-Unie
dit verdrag zal eerbiedigen, waarvan de
geldigheid duurt tot einde 1945, volgens de
overeenkomst, welke in 1934 is gesloten".
Tot zoo ver het ministerie.
Verder wordt gemeld, dat de rede van
Molotof eenige ontstemming heeft ge
wekt in de Finsche regeeringskringeh.
De Finsche openbare meening is van
wilde staking in de hoofdstad
De stakers zetten door
STERDAM, 2 Nov. Gistermiddag zijn
Ej de wilde staking in de haven betrokken
„Bellevue" te Amsterdam in
aflering bijeengekomen, teneinde te
over het al of niet hervatten van
c.
totaal waren 1172 arbeiders op de bij
verschenen. De stemming had tot
lat, dat de staking zal worden doorge-
[Slechts 374 arbeiders verklaarden zich j
i het werk weder op te nemen.
1 de zijde der stakers verklaarde men
|en actie te zijn overgegaan, omdat het
laat der besprekingen, welke sinds zes
werden gevoerd tusschen de arbei-
K>nden en de patroons, nihil was. De
edders eisehten een garantieloon, indien
er li* niet kon worden overgegaan, een
ytgeldregeling.
oordcel, dat zekere maatregelen, welke
door de Sovjet-unie worden gevraagd
ter beveiliging van Leningrad, gerecht
vaardigd zijn, doch men verzet zich tegen
het afstaan van gebied aan de Westkust
van Finland voor het aanleggen van een
Russische vlootbasis.
Deze maatregel zou alle verbindingen
ter zee met de Oostzeelanden in gevaar
brengen, terwijl de hoofdstad van Fin
land er door zou worden bedreigd.
De toestemming van Finland om te
helpen bij het beveiligen van de hoofd
stad van de sovjet-unie, mag niet de
hoofdstad van Finland in gevaar bren
gen.
Zweden is verontwaardigd
De rede van Molotof heeft op de publieke
opinie in Zweden een verrassender! en ver-
ontwaardigenden indruk gemaakt. Alleen
in Russische oogen kan deze rede als „ge
matigd" beschouwd worden.
De vlootbases tegenover de Baltisch®
havens worden hier niet alleen als een be
dreiging tegen Finland, maar tegen alle
Scandinavische stalen beschouwd.
De eenige verzachtende omstandigheid
acht men, dat Molotofs toon in de passage
over de vlootbases iets gematigder was dan
bij de andere eischen.
Er is een sterke strooming in Zweden ten
gunste van de actieve hulp aan Finland,
hoewel de mogelijkheden /oor militaire
hulp beperkt zijn-.
Rusland kan Finland van twee kanten
aanvallen en beheerscht bovendien de zee
en de lucht.
Zweedsche hulp zou slechts verleend kun
nen worden via Noord-Zweden en Finnmar-
ken, hetgeen een zwaren last zou leggen op
één van de meest kwetsbare punten van de
Zweedsche defensie.
AMBASSADEURS-CONSULT
TE BERLIJN
Het D.N.B. meldt uit Moskou, dat de Duit
sche ambassadeur aldaar, graaf V o n der
Schulenburg, vandaag naar Berlijn ver
trekt, alwaar hij eenige dagen denkt te ver
toeven. Volgens sommigen houdt zijn reis
verband met het afsluiten van de momen
teel tusschen Sovjet-Rusland en Groot-
Duitschland gevoerde handelsbesprekingen.
Anderen zien in dit bezoek aan de Duitsche
hoofdstad een begeerte der Duitsche politieke
leiding, om een ambassadeurs-consult te
'houden. Voor deze meening pleit het ge
rucht dat ook Von Mackensen, de Duit
sche ambassadeur te Rome naar de Wilhelm-
strasse is ontboden, terwijl Von Papen,
de ambassadeur bij de Turksohe republiek,
ook nog steeds niet naar Ankara is terug
gekeerd.
Volgens „Un. Press" heeft H i 11 e r met
deze drie ambassadeurs een belangrijke
conferentie belegd.
Het Fransche legerbericht
Het Fransche legerbericht van van
ochtend luidt: „Een kalme nacht aan het
geheele front".
DE BRUG OVER DE NOORD
In verband met de opening van de ver-
keersbrug over de rivieT De Noord hebben
we vernomen dat de veerdienst Nieuwe
Veer—Alblasserdam—Ridderkerk richting
Rotterdam zal blijven bestaan.
Het is de bedoeling den toestand zooals deze
nu is te bestendigen, zoodat het veer aan
beide zijden door twee ondernemers zal wor
den bediend.
Of deze overzetdienst ook des nachts zal
doorgaan, zooals nu het geval is, kan nog
niet met zekerheid worden gemeld.
Men kampt te de Bilt met
groote moeilijkheden
Geen gegevens van oorlog
voerende en vele neutrale
landen
BRACKS
AMSTERDAM-CENTRUM
Ramen IncL Hol!- Ontbijt vanaf .f4.— j
Rüstige sfeer In het centrum van de stad f
leder teodern comfort Telefoon 40661
T rompenberg's
PALACE HOTEL
HILVERSUM - Tel. 7941 (2 lijnen)
Het geheele jaar geopend
DE BILT, 2 Nov. Hoe staat het met de
weervoorspelling in oorlogstijd? Ziedaar
een vraag, die velen interesseert, want het
weerbericht moet aan alleszins betrouw
bare eischen voldoen ook in de benarde
tijdsomstandigheden, waarin wij leven. In
de Bilt is men er op alle manieren op uit
den weerberichten-dienst zoo goed moge
lijk in stand te houden. Maar men kampt
daarbij met geweldige moeilijkheden,
want de oorlog heeft de perfect opge
bouwde internationale organisatie volko
men ontwricht.
Dr H. G. Cannegieter heeft ons in
een onderhoud iets van de huidige moei
lijkheden verteld.
Om een nauwkeurige weerverwachting
te kunnen samenstellen, moet de meteoro
loog beschikken over een zoo groot moge
lijk aantal gegevens betreffende de weers
gesteldheid, temperatuur, luchtdruk, voch
tigheidsgraad, bewolking enz. op een zoo
groot mogelijk aantal plaatsen. Met behulp
hiervan kan hij zijn weerkaart samenstel
len, aan de hand waarvan hij kan afleiden,
in welke richting en met welke snelheden
zich hooge drukgebieden, cyclonen, regen
fronten, stormcentra enz. verplaatsen.
Vroeger kreeg men deze gegevens van een
beperkt aantal waarnemingspunten per
draadtelegram. De radio heeft op dit ge
bied een enorme verandering gebracht, zoo
dat men van de verst verwijderde landen
de weertelegrammen kan opnemen met een
minimum aan tijdverlies. Dank zij het werk
van de internationale organisatie was de
vorm van uitzending internationaal gestan
daardiseerd, zoodat met korte codes kon
worden volstaan, die over de geheele we
reld gelijk zijn, terwjjl tevens de tijdstippen
waarop de verschillende landen hun weer
berichten uitzonden, werden vastgesteld,
zoodat het mogelijk werd, na elkaar de ver
schillende telegrammen op te nemen.
De zenders zwijgen....
Sedert het uitbreken van den oorlog zwij
gen echter de meeste zenders. P a r ij s
geeft niets meer, B e r 1 ij n alleen nog de
weerberichten van de neutrale landen in
zijn rayon, die nog uitzenden: de Balti
sche landen, IJ sland, Noorwegen
en Denemarken, de Balkanlanden
en Hongarije, en vaak nog die buiten
het eigen rayon van S p a n je en Portu
gal en Italië. Duitsche weerberichten
echter zendt Berlijn niet uit. Het gevaar uit
de lucht maakt dat de oorlogvoerende lan
den omtrent de bij hen heerschende weers
gesteldheid het diepste stilzwijgen bewaren
en vele neutrale landen, die er niet op ge
steld zijn dat hun neutraliteit in de lucht
wordt geschonden. heblien eveneens het
uitzenden van weerberichten gestaakt. Tot
deze landen behoort ook Nederland.
Men heeft zich te De Bilt zoo goed moge
lijk aan de nieuwe omstandigheden trach
ten aan te p:>~- en men zet het werk
voort, al moe' bei i ultaat ook lijd-m >n
der het gebrek aan gegevens, die in hat
gunstigste geval met vertraging, maar voor
groote gebieden in en buiten Europa in het
geheel niet meer binnenkomen. Als gerin
ge compensatie heeft men het aantal eigen
waarnemingen zoo goed mogelijk uitge
breid.
Normale waarnemingen worden op 10
plaatsen in ons land gedaan eenige malen
per dag. Tusschen de laatste van 20.20
uur en de eerste van 7.20 uur heeft men
thans in de Bilt en in den Helder een
extrawaarneming ingelascht des nachts om
4.20 uur. Ook de hoogtewaarneming ge
schiedt nog regelmatig. Vroeger steeg eiken
morgen daarvoor een militair vliegtuig
van Soesterberg op tot een hoogte van circa
5000 meter en werden de door de zelfre-
gistreerende instrumenten opgeteekende ge
gevens alsmede het rapport van den vlie
ger door een motor-ordonnans naar het na
bije de Bilt gebracht, waar de gegevens
werden uitgewerkt. Thans wordt de hoogte-
vlucht gemaakt van Schiphol, waar men,
met het oog op den afstand, ook de gegevens
uitwerkt en deze aan het K.N.M.I. seiat,
dat ze kan verwerken. België seint niet
meer, maar verstrekt dagelijks zijn gege
vens per telex aan de Bilt.
Geen waarnemingen van den Oceaan
Wat de overige waarnemingen in het bui
tenland' betreft: men beschikt over niet
veel meer dan de gegevens uit de zooeven
opgesomde Janden, waarbij nog komen
Groenland, dat door Denemarken
wordt meegeseind. IJ s la nd, dat nog seint
en waar men zelf naar luistert, gegevene
uit Z u i ö-O ost Europa, voor zoover
Rome deze seint, en verder Amerika, dat
echter van den Atlantischen Oceaan slechts
over gegevens beschikt van schepen ten
westen van den 40sten lengtegraad. Juist
de waarnemingen van de vele schepen, die
zich altijd op den Oceaan hevonden. waren
van groote waard*» voor de samenstelling
der weerkaarten, doch begrijpelijkerwijze
maken onder de huidige oorlogsomstandig
heden de schepen zoo min mogelij'k of in
het geheel niet gebruik van hun radno-in
stallaties. Daarbij komt dat Canada -
een meteorologisch uiterst belangrijk waar
nemingsgebied in het geheel niet meer
seint, en dat de Russen sedert het uitbreken
van den oorlog nog wel weerberichten scl-
nee.n. maar in een geheime code. die al
leen voor binnenlandsch gebruik schijnt te
dienen.
Verschillende landen ziin inlu«schen be
reid gebleken schriftelijk hun gegevens aan
liet K.N.M.I. doen toekomen. Deze ko
men soms dagen of weken later pas bin
nen Voor de dagelijksche weerverwachting
hebben cieze gegevens geen waarde, zoa
dat men vaak moet gissen naar de juiste
ontwikkeling. Intusschen is reeds in de
meeste gevallen gebleken, dat d» gtssinge'.
juist waren, of slechts in geringe mate af
weken van den werkelijkcn to> stand.
Zie wat dooi de vingers!
Zoowel dr. Cannegieter als dr. Bleeke»-
wezen er op. dat het publiek goed moet
begrijpen, dat ïnen te de Bilt thans werkt
zonder een groot deel van de hulpmiddelen,
waarover men anders beschikt. Vooral voor
den stormw3arschuwingsdicnst doet men
dat met een bezwaard hart. om h- men het
risico niet aandurft het ..V on uw hoe
de" achterwege te laten n' onvolledige
gegevens op de mogeliiH* v u naderen
den ®lorm duiden, men 'a Ir» h»T)p<>d
vaart niet noodeloos wi" t irmeeren els
door de witte plekken op de weerkaart niet
niet zekerheid valt te zeggen dat een storm
Ondanks deze moeilijkheden werkt de
Bilt door. en blijft het KNMI ziin nog
altijd waardevolle gegeven® vertrekken
aan hen, die hierbij 7.00 groot belang
hebben.
Staat van beleg
afgekondigd
In een deel des Rijks
Besluit op 1 November
in werking getreden
Gister is uitgegeven Staatsblad 189,
besluit van 1 November 1939 tot verkla
ring in staat van beleg van verschillende
gemeenten.
Hieronder zijn begrepen eenige ge
meenten in de provincie 'Noord-Brabant,
Gelderland, Zuid-Holland, Noord-Hol
land, Zeeland, Utrecht, Friesland en
Limburg.
Dit besluit is in werking getreden met
ingang van 1 November 1939.
De staat van beleg is afgekondigd in
dat gedeelte van het Rijk, aldus de Re-
geeringspersdienst, waarin militaire ver
dedigingswerken zijn of worden aange
legd. onderwaterzettingen zijn of worden
gesteld, dan wel militaire bewakings
diensten moeten worden verwacht.
Voor de gemeenten, waarvoor de staat
van beleg is ingetreden, zie men blz. 3.
De opkomst der wegentroepen
Waarvoor zij bestemd zijn
In een nota naar aanleiding van het ver
slag over het wetsontwerp betreffende het
onder de wapenen blijven van dienstplich
tigen zegt de Minister van Defensie, dat de
oprichting van militaire wegentroepen op
de overweging berust de beschikking te
hebben over vaklieden, bestemd voor het
onderhouden, herstellen en aanleggen van
naar het gevechtsfront leidende wegen. Dit
is slechts te bereiken door de hierbedoelde
vaklieden in militair verband te brengen.
Aangezien de wegentroepen geheel zijn
samengesteld uit buitengewone dienstplich
tigen, derhalve uit mannen, die nimmer
eenige militaire opleiding hebben genoten,
was het noodzakelijk dezen dienstplichti
gen vóór alles eenige algemeene militaire
scholing bij te brengen. Het ligt overigens
in het voornemen de wegentroepen zoo
spoedig mogelijk te bezigen voor het doel,
waarvoor zij zijn opgericht.
Het voornemen bestaat, de kadervorming
bij de wegentroepen zoodanig te regelen,
dat van ieders bijzondere bekwaamheden
zooveel mogelijk wordt partij getrokken.
De bij de wegentroepen ingedeelde buiten
gewone dienstplichtigen verkeeren in de
zelfde positie als de overige in wcrkelijken
dienst zijnde dienstplichtigen. Nog niet kan
worden overzien voor hoe langen tijd de bij
de wegentroepen ingedeelde buitengewone
dienstplichtigen in wcrkelijken dienst zul
len moeten blijven, al zal vanzelfsprekend
van hun diensten niet langer worden ge
bruik gemaakt, dan strikt noodzakelijk is.
Het ligt in het voornemen hen, die behoo-
ren tot de lichting 1924 of een oudere lich
ting, eerlang door jongeren te vervangen.
Duitsch tankschip door eigen
bemanning tot zinken gebracht
NEW YORK, 2 November (Havas). Vol-
gens een bericht van den correspondent te
Panama van de „New York Times" heeft een
Duitsoh tankschip, de „Friedrich", dat ge
tracht had door te gaan voor een neutraal
schip, zichzelf tot zinken gebracht, ten einde
te ontkomen aan opbrenging door een
Engelschen kruiser.
De Engelsche kruiser had op 24 October
de „Friedrich" op de Caraibische Zee ont
moet. Het tankschip voer met gedoofde
lichten. De commandant vroeg den kapitein
van het tankschip, waarom hij zonder licht*
voer, waarop werd geantwoord, dat de ver
lichtingsinstallatie defect was. De kruiser
gaf toen bevel te stoppen, doch de „Frie
drich" gaf hieraan geen gehoor en beweerde,
dat de machines niet werkten. Toen de krui
ser het bevel herhaalde, stopte de Friedrich.
Een detachement gewapende manschappen
•begaf zich aan boord. De bemanning van
het tankschip, een veertigtal Duitsche zee
lieden bevond zich bij de reddingbooten. De
Engelschen gelastten de Duitschers zich van
de booten te verwijderen, doch deze weiger
den.
Toen verscheen de kapitein van de „Frie
drich", die den Enge'schen officier mede
deelde, dat de waterdichte schotten waren
geopend en de kleppen kapot gemaakt. „Wij
zinken dus en doen het beste met de sloepen
■neer te laten."
Het Engelsche detachement verliet de
„Friedrich", welke zonk met een lading van
40.000 vaten Mexicaansche petroleum, we'ke
op 19 October aan boord waren genomen.
Het blad voegt hieraan toe te gelooven, dat
de bemanning van het Duitsche schip aan
boord van den kruiser naar Jamaica werd
overgebracht en daar geïnterneerd.
Vrachtschip op IJsselmeer
vergaan
De „Nooit Volmaakt" vermist
ZAANDAM, 2 Nov. Van de vrachtboot
„Nooit Volmaakt", schipper J van der
Woude uit Zaandam, welke op 13 October i!
de Oranjes'uizen is gepasseerd, heeft men
sindsdien niets meer vernomen. Het schip
was geladen met hout, bestemming Mepp*l,
doch het is daar lot nu toe niet aangekomen
Men vreest thans, dat het schip gedurende
den overtocht op het IJselmeer is veronge'
lukt.
VOORNAAMSTE NIEUWS
Dit Nummer bestaat uit TWEE bladen
Minister Steenberghe sprak voor de
radio over de distributiemaatregelen.
In een deel van het Rijk is de staat van
beleg afgekondigd.
De clearingachterstand met Duitsch-
land vermindert snel.
Het weerbericht in oorlogstijd.
Besluiten van de drie centrale land*
bouworganisaties.
In de Tweede Kamer zijn de replieken
bij de algemeene beschouwingen over de
begrooting gehouden.
Engeland en de contrabande-controle.
Ismet Inonoe over de positie van
Turkije.
Hitier houdt consult met de Duitsche
ambassadeurs te Moskou, Rome en
Ankara.
Finland verontrust over Molotofs rede*
NIET VEEL REGEN
Weerverwachting: Plaatselijk och*
tendmist. Overigens halfbewolkt tot be*
trokken. Geen regen van be teekenis*
Weinig verandering in temperatuur*
Meest matige Zuidoostelijke wind.
BAROMETERSTAND
Stand vanmorgen half twaalf 757.7
THERMOMETERSTAND
Stand vanmorgen half twaalf 7.8 C.
BIJLSMA" ASSURANTIEKANTOOR N.V.
TeleL 42167 AMSTERDAM
33540 Keizersgracht 267
OORLOGSSCHADE- (MOLEST-)
VERZEKERINGEN
OVER ZEE EN DOOR EUROPA,
per spoor, schip of auto,
net en zonder Requisitie en/of Inbeslag
name. Onze premies zijn meestal lager
dan de bestaande tarieven.
Ingwersen Co.
Keizersgracht 382
Amsterdam
Belast zich met de uitvoering
van Effectenorders, het tncas-
seeren van Coupons en het
nazien van Lotingen.
TeL 32121 en 33879, onder Beurstijd 31207
(Reel)
ZELFS N U NOG
TIJDELIJK 15 0/0 KORTING
OP DE PRIJZEN VAN VERVEN
EN CHEMISCH REINIGEN VAN
MANTELS REGENJASSEN
EN OVERJASSEN
P A L T H E ALMELO
VOOR SLECHTS IV* CENT
noodlg om deze ennonce uitgeknipt In open
envelop alt drukwerk een ons op te zen.
den, ontvangt U uitvoerige brochures over het
HERSTEL VAN UW HAARGROEI
Varnwldl Uw saam an adrai #p ga achtarxqda gar
Dr. H. NANNlflG'» Pkara. Fsbritk N.V„ DEN HAAG
Naar de Haarlemsche
gevangenis terug
UITGEEST, 2 Nov. Nadat drie van de
uit de strafgevangenis te Haarlem ontsnapte
Duitschers reeds eerder waren gearresteerd,
is het de Haarlemsche recherche, in samen
werking met de gemeentepolitie van Bever
wijk en Uitgeest, gelukt den vierden vluch
teling te achterhalen. Hij kon gistermiddag
te Uitgeest worden aangehouden.
De politie had aanwijzingen gekregen, dat
deze man, K. S zich ten huize van een
geestverwant te Uitgeest bevond. Omstreeks
kwart over drie werd daarom het bewuste
huis omsingeld. De vluchteling scheen even
wel niet van plan zich voetstoots aan de po
litie over te geven en vluchtte op het mo
ment, dat deze de woning betrad, naar den
zolder. Van hier sorong hii drie meter om
laag, op straat. Een der buiten wachtende
mannen van de recherche loste toen een
schot in de lucht. De vluchteling, die in de
mPP„;n? verkeerde, dat e- c" hem geschoten
was. J--h dat het soh^ —:-te. liet zich op
"''v» vallen en c:r-,,iPorde gewond
te n. Dit cn->ne*ie lv»d d® oolitie evenwel
sr.e! dnorzïen en enkele inblikken later
werd de man geboeid naar het huis van den
burn--^®es}er yan Uit?eest geleid. Vandaar
heeft men S. op transport gesteld naar de
strafgevangenis in Haarlem.
