Molotof geeft uiteenzettingen
T
Er komt geen militair verdrag
met Duitschland
Van een herstel van het oude Polen
kan geen sprake zijn
WEK UW LEVER-GAL OP
woensdag i november 1939
eerste bi.ad pag.
;7of
De oorlog ter zee
hoe de „clan chisholm"
onderging ife 1
B mink
•i nkcn.
Ruslands steun voor Duitsche
vredespogingen
IN de buitengewone vijfde bijeenkomst
van den oppersten raad der Sowjetunie ie
Moskou, heeft de Russische volkscommis
saris van Buitenlandsche Zaken, Molotof,
een rede gehouden over den internationalen
toestand.
Sinds op 23 Augustus een Duitsch-Rus-
Bisch niet-aanvalsverdrag is gesloten, zoo
zeide hij, is een einde gekomen aan de
abnormale betrekkingen, die een reeks van
jaren tusschen beide landen bestaan had
den. In plaats van een vijandschap, welke
door eenige Europeesche mogendheden op
alle manieren bevorderd werd, traden toe
nadering en herstel van vriendschappelijke
betrekkingen. Een verdere verbetering van
deze betrekking kwam tot uiting in het op
28 Septeanber geteekende vriendschaps- en
grensverdrag.
De scherpe wending in de betrekkingen
tusschen de Sovjet-Unie én Duitschland, tus
schen de twee grootste staten van Europa,
moest gevolgen hebben voor den geheelen
internationalen toestand.
In ce tweede plaats moet aandacht ge
schonken worden aan feiten, als de militaire
Vernietiging van Polen en het uiteen vallen
Van den Poolschen staat De regeerende
kringen in Polen hebben niet weinig ge
pocht op de „stevigheid" van hun staat en
de „macht" van hun leger. Het is echter ge
bleken, dat een kort optreden tegen Polen,
eerst door het Duitsche en daarna door 't
Roode leger, voldoende was om te bewer
ken, dat van deze misvormde spruit van 't
verdrag van Versailles, die geleefd heeft
van onderdrukking der niet-Poolsche natio
naliteiten, niets overbleef. De „traditioneele
politiek" van het beginsellooze laveeren en
spelen tusschen Duitschland en de Sovjet-
Unie is onhouc'baar gebleken en leidde tot
een volledig bankroet.
In de derde plaats moet men inzien, dat
'de groote oorlog, die in Europa is uitge
broken, ingrijpende wijzigingen in den ge
heelen internationalen toestand heeft ge-
braoht. Hij is begonnen als een oorlog tus
schen Duitschland en Polen en is veranderd
in een oorlog tusschen Duitschland eener-
zijds en Engeland en Frankrijk anderzijds.
De oorlog tusschen Duitschland en Polen
is snel geëindigd, tengevolge van het
Poolsche bankroet. Engelsohe noch Fran-
sche garanties hebben Polen geholpen. Tot
dusverre is eigenlijk niet bekend, wat dit
Voor „garanties" waren.
„Agressie" en „aanvaller"
De oorlog tusschen Duitschland en het
Pritsch-Fransche blok verkeert pas in het
eerste stadium en is nog niet goed tot ont
plooiing gekomen. Niettemin is het begrij
pelijk, dat zulk een oorlog ingrijpende ver
anderingen in den toestand van Europa, en
niet slechts in die van Europa moest ver
oorzaken.
Wanneer nu gesproken wordt van de
groote Europeesche mogendheden, be
vindt Duitschland zich in de positie
van een staat, die naar een zoo snel
mogelijk einde van den oorlog en naar
vrede streeft. Engeland en Frankrijk
echter, die nog gisteren tegen de agres
sie ten velde trokken, zijn voorstanders
van een voortzetting van den oorlog en
tegen het sluiten van een vrede. De
rollen worden dus omgekeerd.
De Engelsche en Fransche pogingen
om hun positie te rechtvaardigen met
de verplichtingen jegens Polen, zijn,
zooals vanzelf spreekt, ij del. Van een
herstel van het oude Polen kan, zooals
ieder zal begrijpen, geen sprake zijn.
Een voortzetting van den oorlog onder
de vlag van het herstel van Polen is
daarom zinneloos.
Moderne „godsdienstoorlog"
In den laatsten tijd zoeken de regeerende
kringen van Engeland en Frankrijk zich als
voorvechters voor de democratische rechten
der volkeren tegen het Hitlerisme voor te
doen. Daarbij verklaarde de Engelsche regee
ring, dat voor haar het doel van den oorlog
niet raeer of minder zou zijn dan de „vernie
tiging -van het Hitlerisme". Het blijkt, dat
en met hen de Fransche aan
hangers van den oorlog zoo iets als een
„ideologischen" oorlog, die aan de oude gods
dienstoorlogen herinnert, aan Duitschland
verklaard hebben.
Inderdaad, vroeger waren godsdienstoor
logen tegen ketters en menschen van ander
geloof in de mode Zij leidden tot buitenge
woon ernstige gevolgen voor de volksmassa,
tot econmische ruïneering en cultureels ver
wildering der volkeren. Iets anders zouden
deze oorlogen ook nu niet brengen.
Deze oorlogen werden echter m het teeken
der middeleeuwen gevoerd. Brengen de hoer-
schende klasse in Engeland en Frankrijk
ons niet terug tot deze middeleeuwsche tij
den, de tijden van godhdienstoorloogen. bij
geloof en cultureele verwildering?
In ieder geval is thans onder „ideologi
sche" vlag een corlog van nog grooteren
omvang en nog grooter gevaar voor de vol
keren van Europa en de geheele wereld op
touw gezet Een dergelijke oorlog vindt ech
ter geen enkele rechtvaardiging. De ideolo
gie van het Hitlerisme kan men als ieder
ander ideologisch stelsel erkennen of afwij
zen, dat is een kwestie van politieke opvat
ting. Doch ieder zal begrijpen, dat men een
ideologie niet met geweld kan vernietigen,
en dus oorlog er geen einde aan kan maken.
Daarom is het niet alleen zinneloos, maar
ook misdadig, zulk een oorlog onder de val
sche vlag van „strijd voor de democratie" te
voeren, als oorlog voor „de vernietiging van
het Hitlerisme".
Inderdaad, handelingen als het verbod van
de communistische partij in Frankrijk, de
arrestatie van Fransche communistisch i
Kamerleden, beperking der politieke vrijhe
den in Engeland, onverminderde nationale
onderdrukking in Brilsch-Indië enz., kan
men geenszins een strijd voor de democratie
noemen.
Is het niet duidelijk, aldus Molotof, dat
het doel van den tegenwoordigen oorlog in
Europa niet beslaat in datgene, waarover
men in officieele redevoeringen voor broeden,
toehoorderskring in Frankrijk en Engeland
spreekt, dat het niet bestaat in don strijd
voor de democratie, maar in iets anders,
waarover deze heeren niet openlijk spreken?
De ware oorzaak van den Engelsch-
Franschen oorlog tegen Duitschland
bestaat niet daarin, dat Engeland en
Frankrijk gezworen zouden hebben het
vroegere Polen te herstellen en natuur
lijk niet daarin, dat zij besloten zouden
hebben Zich den strijd voor de democra
tie als taak te stellen. Het spreekt van
zelf, dat de heerschende kringen van
Engeland en Frankrijk andere motieven
voor den oorlog tegen Duitschland heb
ben. Deze motieven behooren niet thuis
op het gebied van een of andere ideolo
gie, maar in de sfeer van hun hoogst
materieele belangen als reusachtige
koloniale mogendheden.
Ruslands verplichte neutraliteit
Onze betrekkingen met Duitschland zijn
op principieele wijze verbeterd. Hier ont
wikkelden de dingen zich in de richting
van versterking van de vriendschappelijke
betrekkingen, de ontwikkeling van practi-
sche samenwerking en politieke ondersteu
ning van Duitschland bij zijn streven naar
vrede.
Het tusschen de Sovjetunie en Duitsch
land gesloten niet-aanvalsverdrag verplicht
te de Sovjetunie tot neutraliteit in geval
van deelneming van Duitschland aan een
oorlog. Wij hebben deze lijn consequent
gevolgd, do opmarsch van onze troepen In
het gebied van bet voormalige Polen is
daarmee volstrekt niet in strijd. Het is vol
doende eraan te herinneren, dat de Sovjet-
regeering bij die gelegenheid aan alle re
geeringen, met welke zij diplomatieke be
trekkingen onderhoudt, een bijzondere nota
gezonden heeft met de verklaring, dat de
Sovjetunie ook voortaan in de betrekkingen
met hen een neutraliteitspolitiek zou voe
ren.
Gelijk bekend, zijn de Sovj'ettroepen het
Poolsche gebied eerst binnengerukt, toen de
Poolsche staat uiteengevallen was en fei
telijk had opgehouden te bestaan. Tegen
over dergelijke feiten konden wij, aldus
Molotof, natuurlijk niet neutraal blijven,
daar zich tengevolge van deze gebeurtenis
sen dringende vraagstukken van de veilig
heid van onzen staat voor ons voordeden.
Daarbij kwam nog, dat de Sovjetregee-
ring met den buitengewonen toestand reke
nen moest, die het gevolg was voor de broe
ders, welke de Westelijke Oekraine en West-
Wit-Rusland bewonen, die in het uiteenval
lende Polen aan de willekeur van het lot
prijsgegeven waren.
De gebeurtenissen hebben volkomen b
vestigd, dat de nieuwe Russisch-Duitsche
betrekkingen op krachtige grondslagen
wederzijdsche belangen gevestigd zijn. Na
het binnenrukken van de troepen van het
Roode leger in 't gebied van den voormali-
gen Poolschen staat zijn ernstige kwesties
ontstaan over de begrenzing van de staats
belangen van de Sovjetunie en Duitschland.
Deze kwesties werden in wederzij dsche
overeenstemming snel geregeld. Het Duitsch-
Russische vriendschaps- en grensverdrag
heeft de betrekkingen van de Sovjetunie
met Duitschland bevestigd.
De betrekkingen van Duitschland tot de
andere Europeesche mogendheden werden
gedurende de laatste twintig jaar vooral
beheerscht door het streven van Duitsch
land om de boeien van het verdrag van
Versailles te verbreken, waarvan Engeland
en Frankrijk de scheppers zijn geweest,
der actieve deelneming van de Vereenigde
Staten. Dat leidde tenslotte tot den huldi
gen oorlog.
Een sterk Duitschland voorwaarde
voor den vrede
De betrekkingen tusschen Duitschland en
de Sovjetunie werden op andere grondsla
gen opgebouwd, die niets te maken hadden
met de belangen om het na-oorlogssysteem
van Versailles te vereeuwigen. De Sovjet
unie is steeds van rneening geweest, dat een
sterk Duitschland een noodzakelijke voor
waarde was voor een duurzamen vrede in
Europa. Het zou belachelijk zijn te geloo-
ven, dat men Duitschland eenvoudig „strijd-
onwaardig" kan maken en uitschakelen. De
machten, die dezen dommen en gevaarlijken
droom koesteren, houden geen rekening
met de treurige ervaring van Versailles,
rekenen niet met de toegenomen macht van
Duitschland en begrijpen niet, dat de po
ging om onder de huidige internationale
omstandigheden, die grondig verschillen
van die van 1914, Versailles te willen her
halen, voor hen met een ineenstorting kan
eindigen.
Wij hebben onophoudelijk naar verbete-
en a zult 's morgens uit bed springen,
gereed om bergen te verzetten,
lederen dag moet uw lever een titer Lever-gal In uw
Ingewanden doen vloeien. Wanneer deze stioom van
onvoldoende is. verteert uw voedsel niet.
bet bederft. U voelt u opgeblazen, u raakt verstopt.
Uw lichaam ls vergiftigd, u voelt u beroerd en
ellendig, u ziet alles zwart.
De meeste laxeermiddelen zijn slechts lapmidde
len. U moet CARTER S LEVER-PILLETJES nemen
om deze titer lever-gal vrij te doen vloeien en u
zult u een geheet ander mensch voelen. Onschade
lijk. plantaardig, zacht onovertroffen om de lever-
gal te doen vloeien.
Elscht Carter's Lever-Pilletjes bü apothekers en
drogisten. L 0.75.
(Reel)
ring in de betrekk>ngen met Duitschland
gestreefd en begroetten in elk opzicht een
«ergelijk streven in Duitschland zelf. Thans
zijn onze betrekkingen met den Duitschen
staat opgebouwd op den grondslag van
riendschappelijke betrekkingen, op de be
reidwilligheid om 't streven naar vrede van
Duitschland te ondersteunen en tegelijker
tijd op den wensch om op alle manieren tot
de ontwikkeling van de Russisch-Duitsche
economische betrekkingen tot wederzijdscn
voordeel van beide staten bij te dragen.
Er moet speciaal de nadruk op worden
gelegd, dat de in de Russisch-Duitsche be
trekkingen ingetreden veranderingen op
politiek gebied gunstige voorwaarden voor de
ontwikkeling van de Russisch-Duitsche eco
nomische betrekkingen geschapen hebben.
De jongste economische onderhandelingen
van de Duitsche legatie te Moskou en «le
op het oogenblik gevoerde onderhandelingen
van de economische Sovjet-delegatie in
Duitschland bereiden een breeden grondslag
voor het goederenvervoer tusschen de
Sovjetunie en Duit6ohland.
Ruslands verliezen in Polen
Molotof gaf ver\ olgens een overzicht van
de verliezen, welke bij het optrekken in
Polen geleden zijn en wel 246 dooden en
503 gewonden in West-Wit-Rusland en 491
dooden en 1359 gewonden in de Westelijke
Oekraine. In totial heeft het Roode leger d is
737 dooden en 1862 gewonden verloren.
De buit bedroeg ruim 900 kanonnen," meer
dan 10.000 machinegeweren, ruim 3000C0
geweren, 150 millioen geweerpatronen, een
millioen artillerie-ladingen, 300 vliegtuigen,
enz.
De politieke beteekenis van deze gebeurte
nissen kan men niet hoog genoeg aanslaan
De verkiezingen, welke dezer dagen hebben
plaats gehad, toonen aan, dat tenminste
negentienden van de bevolking van deze
streken reeds lang voorbereid was op de her
eeniging met ne Sovjet-Unie. De bekende
besluiten van de nationale vergaderingen te
Lwow en Beloslok bevestigen de volkomen
eenstemmigheid van de gekozenen des
volks in alle politieke kwesties.
De verhouding tot de Baltische landen
De ervaringen met de ontwikkeling van
de betrekkingen van de Sovjet-unie met
Estland, Letland en Litauen gedurende de
afgeloopen twintig jaren schiepen gunsti
ge voorwaarden voor de verdere bevesti
ging van de politieke en verdere betrekkin
gen van de Sowjetunie met haar Oostzee-
buren. Dat hebben de jongste diplomatieke
onderhandelingen en de verdragen, die als
resultaat daarvan te Moskou onderteekend'
zijn, aangetoond.
Principieel berusten deze verdragen op
wederzijdsche hulpverleening met inbegrip
van militaire hulp voor het geval van een
aanval op een van hen.
Als gevolg van de bijzondere geografische
ligging van deze landen, die in zekeren
zin toegangen tot de Sowjetunie, met name
van de Oostzee uit, vormen, geven deze
verdragen de Sovjetunie de mogelijkheid
om vlootsteunpunten en vliegvelden op be
paalde plaatsen in Estland en Letland te
hebben en ten aanzien van Litauen leggen
zij de gemeenschappelijke verdediging van
de Litausche grens vast. Een en ander ver
schaft niet alleen betrouwbare bases voor
de verdediging van de Sowjetunie, maar
ook voor die van de Oostzeeetaten zelf en
dient ter waarborging van den vrede, waar
bij de volkeren van de Sovjetunie belang
hebben.
Het bijzondere karakter van deze verdra
gen beteekent geenszins een inmenging van
de Sovjetunie in de aangelegenheden van
Estland, Letland en Litauen, gelijk bepaal
de buiteniandsche organen trachten aan te
toonen. Integendeel is in deze verdragen de
onaantastbaarheid van de souvereiniteit en
het beginsel van niet-inmenging in bin-
nenlandsohe aangelegenheden uitdrukke
lijk vastgelegd. Deze verdragen gaan uit van
c>en wederzijdschen eerbied voor de staat
kundige sociale en economische structuur
en dienen om de grondslagen van vreed
zame samenwerking van buren te verster
ken.
Terwijl de handel van alle Europeesche
landen, ook van de neutralen, reusachtige
moeilijkheden doormaakt, hebben de han
delsver£ragen met Estland, Letland en Li
tauen voor deze landen groote positieve be
teekenis. De toenadering tusschen de Sov
jet-unie en deze landen zal ook bevorde
ring zijn voor de ontwikkeling van hun
landbouw, industrie en transportwezen en
voor de volkswelvaart in het algemeen.
De beginselen van de Sovjet-politic
tegenover óe kleine landen rijn met bijzon
deren nadruk aangetoond door het verdrag
over de overgave van Wilna en het gebied
van Wilna aan de Litausche republiek.
Hiertoe heeft de Sowjet-regeering niet be
sloten, omdat in deze stad de Litausche
bevolking in <3e meerderheid is Neen, In
Wilna is de niet-Litauache bevolking in de
meerderheid. De Sowjet-regeering hield er
echter rekening mee, dat Wilna, dat Polon
met geweld van IJtauen heeft losgescheurd,
aan Litauen moet behooren, omdat het een
stad is, waarmede eenerzijds het historische
verleden van den Lltauschen staat, ander
zijds de nationale hoop van het Litausche
volk verBonden ie.
Daarna sprak Molotof over de verhoudin
gen tot Finland en Turkije. Daarvoor zie
met blz. L
Reynaud over de
noodzaak van offers
,Wij hebben den plicht, een lang-
durigen oorlog onder de oogen
te zien"
Paul Re.ynaud, de Fransche Minister
van Financiën, heeft te Parijs in ce groot
kanselarij van het legioen van oor, een rede
gehouden, ter gelegenheid van de installatie
van een nationaal comité, dat tot taak heeft
de moreele, intellectueele en economische
kruohten des lands te vereenigen.
Reynaud sprak o.a. als volgt: Wij hebben
heden den plicht de mogelijkheid van een
langcur.gen oorlog onder de oogen te zien
en ons daarop voor te bereiden. Dat wil
zeggen, de opofferingen aanvaarden. Dat wil
zeggen, vertrouwen stellen in zijn land. l)at
is het, wat de regeering u tot het land wil
laten zeggen.
Frankrijk heeft de moreele krachten niet
afgewezen. Thans gaat het daarvan de
vruchten plukken. Elk van u gaat over het
geheele land een leger van vrijwilligere in
beweging steller., die geestdriftig gezinu
zijn voor de zaak, welke niot sleohts dio
van ons is, want ons ideaal houdt niet bij
de grenzen op.
Door de Franschen te vragen in te schrij
ven op de bewapeningsbons, stelt gij hen in
staat een daad te stellen, opdat de oorlog
korter moge üuren en de overwinning zeker
der moge zijn.
Ik weet niet, of de geschiedschrijvers van
de toekomst zullen zeggen, dat de finan-
cieele ineenstorting van Duitschland de
diepe oorzaak was van den oorlog, maar ik
weet, dat gij tot het land kunt zeggen, dat
cle financiën in orde zijn. Over enkele dagen
zal ik aan de financieele Kamercommissie
de begrooting voorleggen, welke, buiten do
militaire uitgaven welverstaan, 65 milliard
francs zal bedragen en welke in evenwicht
zaJ zijn.
Het uur is ncxg niet gekomen, om den
stand op te maken, maar ge kunt zeggen
tot het land. dat de terugkeer van Fransch
kapitaal, welke een jaar geleden begonnen
is, sedert den oorlog voortduurt. Ondanks
onze geweldige uitgaven, zijn onze wissel
reserves niet aangetast Integendeel, zij zijn
heden sterker dan bij het aanbreken
den oorlog.
Opofferingen en beperkingen zullen door
ons van het land gevraagd worden, niet
slechte om den oorlog tot de overwinning
te voeren, maar om ons in staat te stellen
voordeel te trekken uit het herstel na den
oorlog, waardoor het mogelijk zal worden
onze militaire uitgaven krachtig te
lichten.
Onze financieele kracht zal ons ln staat
stellen aan de behoeften van het leger te
voldoen en tevens onze soldaten gerust te
stellen over het lot van hun achtergebleven
familieleden. De eenstemmigheid van hei
land wordt verwezenlijkt. Vertegenwoordi
gers van alle sociale krachten des lands go-
tuigen daarvan eiken óag. Zij erkennen, dat
deze opvatting -an beschaving het gezag
de vrijheid verzoent.
Het Huis van Afgevaardigden te Washing
ton heeft besloten het ontwerp-neutrali-
teitswet onmiddellijk voor te leggen aan
een gemengde commissie van huis en se
naat, ten einde de verschillen van meening,
welke tusschen beide huizen kunnen ont
staan, gemakkelijk uit den weg te kunnen
ruimen. Dit besluit wordt beschouwd als
een overwinning voor Roosevelt,
„Verkenningen, patrouilles,
overvallen"
Duitsche verkenners op Franschen bodem
Het Duitsche Nieuwsbureau deelt mede,
dat Duitsche verkennings-afdeelmgen de
Duitsch-Fransche grens hebben overschre
den om in het voorterrein van de Maginot-
linie verkenningen uit te voeren.
Kort achter de grens stieten de troepen
op de tweede linie van weerstand van do
Franschen, welke evenwel geheel verlaten
Een kilometer voor het eerste Fransche
dorp werd een loopgravensysteem ontdekt,
dat niet was voltooid, doch blijkbaar in
allerijl was verlaten. In het dorp werden de
eerste huizen voorzichtig betreden, doch
geen soldaat en geen inwoner was te zien.
In de huizen was alles door elkaar gewor
pen. De Duitsche soldaten werden door geen
vijandelijk vuur gehinderd.
Op den weg naar het tweede dorp vonden
de Duitsche troepen verlaten mitrailleurs
nesten en onderkomens. Overal zag men
teekenen van een overhaast ruimen van de
stellingen. Het tweede dorp was even
volkomen verlaten. Lange een anderen weg
gingen de verkenners terug en ook hier
werd vastgesteld, dat de stellingen over
haast waren verlaten. Groote hoeveelheden
munitie, stalen helmen en andere uitrus
tingsstukken waren achtergelaten.
Aan een boschrant? werd het overschot
van een omlaag geschoten vliegtuig ge
vonden.
Van het oorlogstuig namen de Duitsche
9oldaten zooveel mede. als zij dragen kon
den en ongehinderd keerden zij naar 't punt
van vertrek terug.
Het Fransche legerbericht
Het Fransche legerbericht van vanochtend
luidt- in den loop van den nacht vermin
derde activiteit
Schip maakte deel uit van convooi
Het D.N.B. meldt uit Kopenhagen: «cd'E
De Berlingske Tidende meldt uit Oslo, aken
dat daar hot Noorsche s.s. Bardaland na h»rpc]
een dramatische reis is aangekomen. De
bemanning vertelde, dat zij ter hoogte van 00
Kaap Finisterre de 37 opvarenden van het ft kl
Britsche s.s. Clan Chisholm, dat door een ft alls
Duitsche duikboot tot zinken was gebracht, «dht,
had gered. Naar de Engelsche bemanning Q
mededeelde, was de Clan Chisholm met 24
andere schepen op 14 October in convooi S*"val
van Gibraltar vertrokken. Plotseling waren Dit i
Je aanvallen der Duitsche duikbooten be- Jjider
gonnen. Tenminste vijf schepen van het unt i
convooi waren tot zinken gebracht, daar- r-»
""d§r de Clan Chisholm. *n D
t> jfr eei
De zee geeft weder..,,
Bij Withernsea in Yorkshire zijn vier red- ftmen
dmgbooten en een hoeveelheid wrakhout Inder
aangespoeld. Men vermoedt, dat zij afkom- ol__
stig zijn van een Finsch stoomschip, dat
eergisteren op de Noordzee gezonken is. poer,
Nabij Calais is op de Fransche kust het pgens
stoffelijk overschot aangespoeld van tweo rezen
Duitsche zeelieden. Vermoedelijk hebben zij pjmp
deel uitgemaakt van de bemanning van een.
duikboot, wolke kort geleden door vliegtui-
gen onschadelijk is gemaakt Met militaire laar
eer werden de lijken op het kerkhof van Men
Sangatte ter aarde besteld. Een roomsch enSn ui
eon protestantsch geestelijke zegden ge- 3V,
beden. «boei
MASSA-EMIGRATIE N\AR LIBYE
Elfduizend Italiaansche boeren, mannen, ieer
rouwen en kinderen, voor een 'groot deel ei
uit Venetië, hebben met drie stoomschepen
de haven van Venetië verlaten, op weg e
naar Libye voor de tweede kolonisatie van soijn.
dit gebied. videi
Een jaar geleden verlieten twintigduizend pjtij
boeren Italië met dezelfde bestemming. terne
De elfduizend emigranten gingen scheep
in tegenwoordigheid van maarschalk Balbo, 116
den gouverneur-generaal van Libye, die *en
speciaal voor de gelegenheid was overgeko- Do te
men. De reizigers werden gezegend door ht a
den patriarch van Venetië. Voor een deel nrlpr
van deze kolonisten zijn reeds dorpen ge-
bouwd bij do baai van Ras Ital, tusschen 01 Zï
Cirene en Derna. Een ander deel gaat naar a"nc
West-Libye. Elk gezin vindt in zijn nieuw© aioir
woning alles, wat het teretond noodig hoeft, zc 0
o.a. honderd kilogram meel, tien kilogram c
aardappelen, tien kilogram macaroni, vijf
kilogram rijst, olijfolie, kistjes tomaten, ge- tee1']
condenseerde melk, petroleumlampen en narh
lucifers. j>vci
GRIEKSCH-ITALIAANSCH 'oh
NON-AGRESSIE-PACT?
LONDEN, 31 Oct. (R.O.) Volgens web iron:
ingelichte kringen zijn er onderhandelingen; »»^rb
gaande tot het sluiten van een Italiaansch- lan
Grieksch nonagressie-pact. Het zou spoedig jtje.
gesloten worden.
leen
UIT OOST- EN WEST-INDIE
Het „kindervliegtuig" in Indië
Een tweede vertrekt misschien 20 November
MED AN, 31 Oct. (Aneta). Het „kin
dervliegtuig" van de K.L.M., dat om twee
uur hier aankwam, is een uur later doorge
vlogen naar Singapore. Hedenmorgen wordt
het toestel te Batavia verwacht.
Voor de aankomst te Medan bestond veel
belangstelling. De zes kinderen, die in Deli
thuishoorden, zijn hier gedebarkeerd.
Een vertegenwoordiger .van de „Deli Cou
rant" had een onderhoud met de bemanning
en de jeugdige passagiers. Allen waren en
thousiast over het verloop van de reis. In de
verschillende plaatsen werden tijdens het
oponthoud van het toestel voor de jonge rei
zigers uitstapjes en attracties georganiseerd.
Zoo liet o.a. de Nederlandsche consul te Ran
goon gisteravond een Birmaanschen ballen-
werper optreden.
De „Del' Courant" vernegfnt nog. dat een
tweede kindervliegtuig vermoedelijk op 20
Nov. zal vertrekken. Hiervoor zijn thans reeds
drie passages geboekt. Ook voor dit toestel
zal een airhostess voor de verzorging naar
Napels meereizen.
JOURNALIST VEROORDEELD
BATAVIA, 1 Nov. De politierechter ver-«
oordeelde den heer Injo Beng Goat, hoofd
redacteur van de „Keng Po", wegens opzet
telijke beleediging van rijkskanselier Hitier,
als hoofd van den bovrienden Duitschen
staat, tot een maand gevangenisstraf.
„kt
werp
zesel
'dt n
Brier
Ndei
ht C
#Iet<
Wij
ht b
la b
4ee
VRACHTAUTO BOTST TEGEN TRAM
HEERLEN, 1 Nov. Op den rijksweg tus
schen Amstenrade en Oirsbeek reed gister
een zware vrachtauto met aanhangwagen te
gen de electrische tram, welke den dienst
HeerlenSIttard onderhoudt. De tram werd
zwaar beschadigd, de bestuurderscabine werd
ingedrukt en de bestuurder, de heer Kamper
uit Heerlen, liep een ernstige hoofdwonde op.
Verscheidene passagiers werden gewond;
mej. R. Pare uit Heerlen werd aan het hoofd
en handen geblesseerd. De heer H. Claus uit
Amstenrade werd bewusteloos opgenomen.
De gewonden rijn ter plaatse behandeld.
De twee Inzittenden van de vrachtauto
kwamen met den schrik vrij. De lading van
den aanhangwagen ging voor een groot deel
verloren.
Het tramverkeer tusschen Sittard en
Hoensbroek was drie uur gestagneerd.
.(36
Dus geen verwijten, dat viel Aart mee, die onwillekeurig
tegen het afscheid had opgezien. Stijn kon zich een klein
uur later niet goed houden, toen het oogenblik van vertrek
was gekomen.
„Aort, ge mot alles vergète wet ik oe gezeed heb vur lel-
liks enzal de oe èège netjes gedraoge en om óóns
dinke?".
Haar tranen liepen over de ingevallen wangen, toen ze
Aart zag weggaan met den zwaren zak op den schouder. Hij
ging den kant van den Beemsdijk op. De schipper lag aan
de krib gemeerd en zoodra de nieuwe knecht aan boord was,
zou het touw worden losgegooid en begon de reis naar be
neden. Wanneer ze opnieuw de Beems zouden bevaren
was onbekend.
Aart zag de dijken voorbij schuiven. Daar achter die groene
$ral lag de polder en in die wijde, groenende vlakte, als 'n
oase, de Ëlzenberm. De stroom verdubbelde de vaart, die de
wind in het bolgespannen zeil aan de plompe schuit gaf. De
„Eben Haëzer" voer naar beneden waar het wijde water van
de Tijmer tot den horizon vloeide.
Schipper Boshuis stond aan het roer ,de helmstok met
den rug tegen houdend en Aart Streef veegde gangboord
en voorplecht schoon spoelde het zand weg en voelde het
trage deinen van het schip als de aanvangsbeweging van een
nieuw begin.
ZEVENDE HOOFDSTUK
Hoe dikwijls gaan de menschen door den polder zonder dat
ze de schoonheid zien van wolkenbergen, die statig verglijden
tot waar de wind hen drijft; van de weiden in haar pracht-
kleed onder de lentezon; van de akkers met het loon van den
arbeid, onder Gods zegen, getooid?
Hoe velen hebben op den Beemsdijk gestaan als de Wester
stormen het water den voortgang hadden belet naar lager
streken en de rivier geklommen was tegen den zwaren wal,
die den polder omsluit en beveiligt? Of wanneer de kruiende
ij9Schotsen met onweerstaanbaar geweld onder het angstig
gekraak zfch stapelen langs de oevers, zonders iets te zien van
het groote en geweldige dat er is in de natuur om hen heen?
En het telkens nieuwe wonder van het groenend veld na de
doodsche vaalheid van den winter heeft zoo weinigen ont
roerd.
En Gijs Streef in zijn moeite en zorgen, die nu de dagen
doorgaat zonder dat een lach om zijn mond plooit, die geen
vriendelijkheid over heeft voor Lindert en de avonden thuis
zit meestal somber en zwijgend, waardoor hij het verdriet
van Stijn verergert, hij heeft toch zoo dikwijls zijn vertrouwen
voelen groeien als hij las van den Trooster of hoorde hoe in
nood en moeite de mensch gaan mag naar den Troon der
En nu gaat hij alles voorbij. Hij ziet zijn eigen leed alléén
en zijn oogen zijn blind voor het andere en zijn hart is ge
sloten. En er vloeit in hem de angstige verlatenheid, die hem
bang maakt voor nog méér en nog heviger verdriet. Zijn ver
trouwen is weg en uit Bijbel, noch preek komt de moed in
hem terug.
Maar het jonge Stijntje, als een verlossende engel zingt
zacht op 'n avond, dat ze uit de catechisatie komt:
,,'k Zal dan gedurig bij U zijn.
In al mijn nooden, angst en pijn".
Gijs hoort haar. terwijl hij over zijn Beemskanter heen staart
naar den verren dijk, waarboven 't blauw van den voorjaars
hemel vergrijzelt naar de schemerige tint van den avond. En
't is of de zon voor hem terugkeert op haar baan en hem zet
in het licht.
Het licht, waarvoor hij zich schaamt, omdat hij ondankbaar
was en geen geloof had. Zijn keel is toegeknepen en hij sluit
de oogen. Geduriggedurigaltijd... ook in de dagen,
in de moeilijke dagen, die voorbij gingen waarin hij zich zoo
beklagenswaardig voelde en waarin niemand hem oprecht
beklaagde.
Later op den avond had hij Stijntje over haar hoofd ge
streeld. Zacht en met ontroerende teederheid gingen zijn
zware handen, grof en gebarsten, over het sluike haar.
En Stijntje had hem aangekeken en toen in zijn oogen den ,m
vriendelijken ernst gezien. Ze was het niet gewoon, dat vader fe
zoo deed, maar ze begreep, dat er iets bijzonders was.
Hij dacht dien avond hoe 't toch mogelijk kon zijn, dat hij'
aJ dien tijd niet had kunnen denken aan dien psalm, dien
Stijntje daar zoo zacht gezongen had. Hoe hij er aan voorbij
was gegaan. En die psalm werd hem dierbaarder, dan voor
heen. Als een schat voelde hij nu al die regels en verzen, die
hem in het geheugen kwamen. Zingen kon hij niet, maar hij
hoorde den tragen gang der woorden en dat was hem al een Net
vreugde.
Stijn had wel gemerkt, dat haar man minder stroef was, jew
maar hij had er niet over gesproken, hoe 't kwam en de boer <rc
begreep uit zijn doen en laten, dat de knecht over het diepte- jn(j
punt heen was. En het verheugde hem.
Leen Driewegen zocht niet het gezelschap van Gijs en als aev
ze al eens ergens samen moesten werken werd er over Tineke KP<
geen woord gerept.
Zoo kwam de tijd, dat Lien ging trouwen.
De toebereidselen vormden een weerspiegeling van de gjn<
goede tijden maar ook van de verandering in kunstgevoel en
smaak.
(Wordt vervolgd.I
