iDE EN
ïfc -CHTIGHEID
Het Kabinet en de Tweede Kamer
Mijnhardtjes
Sen Akkertje
ER D AG 28 OCTOBER 1939
DERDE BLAD PAG. ie
Id v„: onze dagen, ook de
(ijk vrv -e wereld, kreunt on-
c, -c' in naam der bescha-
vor.iL We mogen dat ge-
Lcn. ook al kiezen we niet zoo-
Lti; tus?chen de oorlogvoerenden,
.kzwart en de ander
De Christen kan een
maar hem nimmer prij-
n. Verlangt men dat
anti-militarist, doch
irheerl
(dan zijn
Verschillende fracties komen
het woord
aan
Dinsdag spreekt de Minister-president
gebruikelijke beteekenis van het
:i staan heel dicht bij
■Jij verkeeren ook nu vaak in el-
A jenlijk mag dit ver-
Christelijk wereld-
f de woorden Gods toebe
en v/ij zouden dus het onderscheid
recht en onrecht moeten kennen
,a daarnaar dienen in te rich-
I
L is ristclijk; wij mogen wel j
feat nimmer een volk zóó geze-
L met het Evangelie, als in onze
tt de Wester :he volken het geval1
■iet eene land meer. in het andere
n, ar alom wordt de boodschap
c!h ,wid en enade verkondigd,
ia! dan het onrecht en de verde-
van? Vanwaar dan haat en
mp, oorlogsh arts tocht en onder-
roof op groote schaal en ver-
an wat klein en zwak is?
toch wel eèn probleem van de
de. En. vele ernstige menschen
1 'er mee. Zij zoeken naar een
d. naar een redelijke verklaring,
tn oplo ng. die bevredigt. Maar
tn niet. Z;i vr: gen zich af: hoe is
mogelijk, dat ie liefdevolle en
t God d.t all toelaat? Neen. zij
tegenover d Allerhoogste een
nemen en lasteren
it; maar -at J; om zich heen zien
n',s in s;r:jd met het beeld, dat zij
I den Vader in de hemelen had-
zullén v antwoorden op deze
[van tv jfelm reiigen? Zullen wij
tijde of wat ook gebeurt
e. en stellen en hen
en le oorzaak is van
»m en dat zn wel blij mogen zijn
k aanwezig! id. omdat zooals
ins Icn „het heilige zaad nog
vervallen natie
bescheidenheid"
it uitverkore groepje mogen re-
met deze boo.: chap komt, stoot
wint r and. H zal ook niemand
le brengen. Een
•dikcr. d r, t als de profeten
ttu he afvallige volk gaat
/ordert de verharding,
oc'. kaï onze ti niet zonder boet-
E7 Want tegenover het groote
ht der nr'me L /angelieprediking
i gruweli' .e afval van God-en Zijn
i Dear is ten eerste de brute ont-
en daar is ook de bewuste en on-
r vervlakk; jg en verdoezeling der
•an God en Zijn
:m:q n er dan religieuse
ng, niet laag aar. Ook in oude tij-
'ieft God genade bewezen na uit-
Ibekeering en hei is voor ons ver-
waartoe bc: Isdienstig senti-
len kan M. we mogen onze
sluiter voor de geestelijke
i van een re"eii. iat niet rust op
Ken grond van G xls Woord.
de brute ontk ning wordt nog
1 in Anze dagen. Een orgaan der
ikbeweging :ft schrijven:
hebben den meed de dingen te
En verschrikke-
het zie'- i aanzien en het
ebii: ich nu ontwikkelt, kan
Maar heb en ook het ge-
dd haar weg weer
een weg. die moeilijk is. maar
zal voeren naar meerdere men-
b-< n weg. die uiteindelijk voert
d. Wij gelooven
n in de kracht
I proletariaat".
chting, hebben
loof verlor* zijn lthans diep te-
iteld in den menscb. Maar heeft dit
odskennis, zoo-
Schf: ons ci ie c? Geen sprake
oo^s'eno >t de uitspraak:
;n willen ons
ti je oste grond van
lammer ligt in de re mschelijke zon-
ïaar hei Para-
Eial. De moderne p:ychologen zeg-
r i woorden, maar
i misschien t ch etzelfde. wan-
I - - - izing een me.i-
schuldelement me men te ontwa-
Vergaoering van 27 October 1939
De Kamer heeft haar woorc' gesproken.
Dinsdag zullen we den Minister-President,
die bereide zijn dank uitsprak voor de ver
nomen waardeering en instemming in zake
optreden en beleid van zijn Kabinet, en in
dien dank ook de critici betrok, hooren. Met
een spreektijd' van ruim negen uur kon
deze eerste ronde worden afgesloten.
Veel nieuws kon deze tweede dag van de
algemeene beschouwingen uit den aard der
zaak niet meer brengen.
Goede woorden incasseerde het Kabinet
van verschillende zijden, al was de toon bij
den een hooggesiemder dan bij den ander.
Bmen alle» uit Kin* wel de heer T I lan u«, ^cll „oumeen-
die zich lyrisch uitliet over den mh*nuu; iWRow. We heMm, hier rrrds voldoende
Men kent onze visie: hier was geen
accident, maar wel een generaal verzamelen
van de voorstanders der n i e uw e econo
mische politiek, die sinds lang naar
zulk een gelegenheid om het tot dien tijd
gevoerde voorzichtige financieel beleid
het hart te treffen, hadden uitgezien. Dc
kans is waargenomen, toen deze ziah voor
deed. Het was een „ernstige misgreep", vpr
klaarde later de heer De Geer, wien het edh-i
ter gelukte als voorstander ran het door een
meerderheid verworpen beleid, diezelfde
meerderheid te binden aan hetgeen hij zelf
voorstond en zijzelf hadden veroordeeld. Dit
mysterie gaan velen gemakshalve bij vojr-
keur voorbij. Daardoor is echter politieke
onduidelijkheid blijven bestaan, die niet te
excuseeren valt met een tirade over een
zekere „sport", die zou bestaan in het op
jagen naar een samenwerking ran Roomsch-
■w, n, dit twee bedoelcr
r w niet verder l
Vio het men.'-
niet het oo-
I. Ook hij loopt gro
pngerijmde ding.
n, ever min als d*
■•wijs bestel doorg
Wftndien ri l: onbe.
t daarom strijd iu
ids liefde.
top nu past maar
Jrkenn ng. welke
^voorhouden, n- r. -
belijdenis weergeef,
piot ten volle erkci
I "»de hopen maq.
edehjkeGe-
de kracht e
geenszins het-
mt dan de cr-
lijk schuldele-
el als gerech-
gevaar om 3 an
e te schrijven,
hriftgeloovige.
Jen, maar wil
;n aanvaaiden
en Gods recht
:n antwoord,
iet alleen an-
ie ook onze
Jat wie Gods
ook niet op
dienst. tVan-
de kiem van
ten strijder, die in de Memorie van Ant
woord aan de Kamer aan het woord; was,
hoewel hij zich daarnaast niet ontveinsde,
dat over het practisch gedeelte der Memo
rie min of meer een waas hing, waarachter
niettemin de vaste hand van den formateur
werd ontdekt.
Zijn antipode was .wel de heer De Vis-
„er (comm.). Deze gewaagde van de „Re
geering van de programloosheid". Versierd
met de elementen der soc.-democratie als
zij is, verwacht hij van haar niets. Als
exponent der kapitalistische klasse onder
scheidt ze zich in niets van haar voorgang
sters en de Memorie van Antwoord' is slechts
een armelijk beestje.
Daartusschen in lag velerlei nuance.
De juichtoon van den heer Tilanus over
De Geer's formatie, werd gevolgd door de
meer gematigd geïntoneerde instemming en
waardeering van mr Joekes (v.d.), den
toegezegden voorwaardelijken steun van dvn
heer v. Houten (c.d.u.), al bleef deze zich
principieel stellen tegepover de nieuwe
ploeg, terwijl de heer Zandt (s.g.p.) die
den als res.-veldprediker gemobiliseerden
heer Kersten verving wel weinig ver
trouwen toonde, maar niettemin d-e bekende
serie zijner verlangens dringend in de be
langstelling van het Kabinet aanbeval.
Om niet in herhalingen te vervallen zul
len we slechte kort aanstippen hetgeen de
verschillende sprekers als het standpunt
hunner fracties openbaarden.
Het nentrallteltsstandpnnt
van het Kabinet vond instemming bij de
heeren Drees, Tilanueen Joekes; alle
'drie wezen ze ook op de ernstige gevaren,
welke nog o.a. uit de contrabandepoli-
tiek der belligerenten kunnen ontstaan.
Met name voor de neutralen.
De chr.-fiist. spreker herinnerde in dit
verband aan een uitspraak van den Fran-
schen Minister van Scheepvaart, die, spre
kende over de welbewuste aantasting van
de handelsvrijheid der niet-oorlogvoeren-
den, gewaagde van de moeilijkheden en ont
beringen, die daarvan het gevolg zullen
zijn.
Het buitenlandsch beleid der Regeering
wekte echter bij den heer De Visser niet
het minst vertrouwen.
Daarbij zaten de soc.-dem. hem erg dwars.
Hun rechtsche leiders hadden n.l. de vor
ming verhinderd van een machtig vredes-
front, dat den oorlog had kunnen stuiten.
Die oorlog waar we buiten moeten blij
ven deed in de parlementen de socialis
tische organisaties als kaartenhuizen ineen
storten. Met gretigheid werd de samen
werking met de burgerlijke elementen aan
vaard. Gezamenlijk gingen ze den imperia-
listisdhen oorlog in, van de gevolgen waar
van het pact van Rusland met Duitschland
gelukkig 1 vele millioenen heeft gered. De
communieten rullen nimmer afstand doen
van den iproletarischen klassenstrijd, die
door de soc.-dem. ontaarde zonen van
Marx er. Engels sinds lang is losgelaten.
Geamuseerd heeft de Kamer deze episode
aangehoord.
Optreden, aard en beleid van het Kabinet
werden door enkele sprekers opnieuw naar
stig onderzocht'
De cbr.-hist. opgelucht
Al betreurde de heer Tilanus den gang
van zaken met het vierde en vijfde kabinet-
Colijn, het was hem toch een opluchting,
toon op 9 Augustus de heer De Geer met zijn
(pogingen geslaagd was.
Met den steller der Mem. v. Antwoord was
hij van oordeel, dat van de toevallig
samengetroffen voorstanders der motie-
Deckers niet het heelen van wat gebroken
werd, kon worden verlangd. Gelijk stand
punt namen ook de heeren Joekes en v.
Houten in. 's T.ands belang eischte dat
niet, meenden ook zij.
Gods gebod voor eigen persoonlijk leven
trachten te ontkomen en dus geen ge
rechtigheid begeeren tusschen God en
ons, hoe kunnen wij dan een beroep op
Gods rechtvaardigheid doen ter berech
ting van geschillen onder menschen en
volken.
Het zij met eerbied gezegd, maar het is
vaak zoo. dat wij van God zouden ver
gen, dat Hij het met Zijn recht tegenover
ons niet al te nauw neemt, doch óns recht
tegenover den naaste behoort te handha
ven zonder iets door de vingers te zien.
Wie zich zulk een valsch beeld van
den even rechtvaardigen als liefdevollen
God maakt, vindt geen rust voor zijn ziel
en geen vrede voor zijn gemoed. Hii voelt
de liefde niet. omdat hij het recht ver
waarloost Wie echter buigt voor de ma
jesteit vaa het recht, die weet niet op
elke vraag een bevredigend bescheid,
maar zij» bezwaarde ziel zegt dankbaar
J\men op het eerste antwoord van het
Christeljk leerboek bij uitnemendheid.
gezegd en laten dit punt du6 verdjer
rusten. Hetzelfde doen we met de verwijzing
naar de samenspreking van Dr Colijn met
de zes fractie-voorzitters, in welke bijeen
komst cl«e soc.-dem., zooals de ervaring kon
doen verwachten, het program van
Colijn afwezen.
Do heer De Geer heeft hen later aan zijn
snoer gekregen. Gp welke voorwaarden is
onbekend; in ieder geval ten koste van een
tweeden ministerszetel Of de eoc.-dem. uit
zijn handen hebben geaccepteerd, wat zij l)r
Colijn weigerden, dan wel zelfs met minder
genoegen hebben genomen, is een vraag,
waarop het antwoord in bevestigenden zin
slechts kan worden vermoed, al maken de
bekende feiten men denke
leerlingenschaal bet wel waarschijnlijk.
Het hoog gezongen ..niet aantrekkelijk ge
noeg" van voor 2-i Juli, schijnt na 27 Juli
opeens enkele octaven te zijn gezakt, al
kostte dit het bc#?taan aan één, zoo niet
twee R.K. ministers.
Dat er ter linkerzijde in de laatste jaren
iets veranderd is ten aanzien van allerlei
geestelijke en neutrale waarden, kan den
heer Tilanus worden toegegeven.
Maar hoe diep deze verandering gaat,
de heer Tilanus bij de vrijzinnigen kunnen
ontdekken in hun reactie toen in 1937 een
rechtsch kabinet tot stand kwam, terwijl
wat de eoc.-dem. betreft de heer Drees nog
Donderdagmiddag hun oude marxistische
beginselen en in wezen revolutionair karak
ter heeft gehandhaafd.
We zeggen dit met alle waardeering voor
wat hij hen practisch in de laatste jaren
een goede richting is omgebogen.
Dat de heer Tilanus ook zelf niet geheel
en al gerust is, bewees naar
zijn uitspraak, dat, zoo het
christelijk karakter van ons volksleven
opnieuw zou worden aangetast, de partijen
van rechts weer zouden opspringen om de
gevaren te keeren.
Erkent dc Regeering dien christelijken
grondslag, dan heeft hij ook geen princi-
pieele bezwaren tegen het Kabinet. In des-
zelfs tot standkoming wil hij intussoh'
niet zien een loslaten van de waarde v?
partijgroepeeringen op christelijken grond-
slag.
We zijn benieuwd om ten deze het anl
woord van het Kabinet te hooren, niet in
den zin dat daarbij christendom getransjx»-
neerd wordt in humanisme, maar integen
deel gehandhaafd wordt als christendom,
dat rust in de H. Schrift als openbarir.;
Gods.
De heer Zandt wist het antwoord reeds.
De Ministers, constateerde hij, zijn van zeer
uiteenloopende wereldbeschouwing en Gods
Woord ontbreekt ais grondslag voor de Re
geering. Hoe erg het wel was werd! ge
adstrueerd met de «pauselijke uitspraak, dat
de beginselen van het socialisme uit de hel
zijn voortgekomen en daarom in 'den ban
werden gedaan.
Dat socialisme is nu door de chr.-histo-
risohen in de Regeering gehaald, aldus de
heer Zandt.
We hebben van deze zijde nog nimmer
zoo warm pleidooi voor Dr Colijn, al voerde
deze dan coalitie-politiek, gehoord Dat, wat
men niet heeft, wordt vaak het meest ge
waardeerd!
Ook aan de veelszins vage, in nevelen
gehulde practische punten uit de Memorie
van Antwoord werd de noodige eer bewe
zen.
Allereerst de
Financiön.
De toestand is nu ongunstig, erkende de
heer Drees en niemand weet hoe veel
ongunstiger hij nog zal worden.
Gelukkig is, dat we, al nadert onze vlot
tende schuld het milliard we hebben al
360Ö geconsolideerde schuld ook nog-wat
\an anderen te vorderen hebben. Zuinig
heid is intusschen noodig, al zullen we aan
nieuwe lasten niet kunnen ontkomen.
Dat is „nu" wel wat euphemistisch uit
gedrukt. De toestand was reeds lang on
gunstig, juist met het oog op het perspec
tief voor 1910 en 1941, dus zonder oorlogs
omstandigheden. De voorstanders van de
nieuwe economische politiek wilden dat
toen niet erkennen. Ten deele doen ze
thans wel. Ten deele. Want de heer Teu-
lings (r.k.), die ditmaal afweek van zijn
gewoonte om zich aan allerlei speculatiev
droomerijen over te geven, waaruit we nog
nimmer prettig ontwaakt zijn, kon toch het
slappe koord niet heeleinaal met rust laten.
De toestand is wel ernstig, moest hij toe
geven. maar aan den afgrond staan we nog
niet. Wie dat zegt, handelt onvaderlands
lievend
De heer Rutgers van Rozenburg
deed dan ook geen overbodig werk, toen hij
in een korte, gedocumenteerde rede w
schuwde tegen
financieele struisvogelpolitiek
en met niet liegende cijfers den ernst van
den toestand in het licht stelde. Die ernst
is te somberder, omdat onze belastingdruk,
in tegenstelling met 1914—1918 reeds zeer
zwaar is. Toen hadden we overschotten en
reserves, nu enorme tekorten en oen schuld
driemaal hooger dan in 191 i. Bovendien
praten we van een T.eeningfonds. maar nie
mand weet nog hoe het te vullen.
Hjj vermaande dus het kabinet aan de
zoet fluitende vogelaars, die zich twee da
gen lang hadden laten hooren, geen gehoor
te schenken, maar een principiis obsta le
doen hooren. Want is eenmaal het hek van
den dam, dan is het pleit voor goed ver
loren.
Die vogelaars zaten overal.
De heer de Visser voorop. De heer
eulings, die nu tranen schreide bij de
erdwenen belastingplannen van minister
de Wilde en om compensaties van socialen
aard snakte, mag ook niet worden vergeten.
De heer v. II o u t e n, ditmaal de defensie-
millioenen met rust latend, bleef zich zelf
gelijk in zijn millioenendans van alle jaren
Leerlingenschaal verbeteren, drukte
zoowel den heer Joekes, als de heeren
V is s e r en v. H o u t e n zwaar op het
hart. Deze verbetering moest in ieder ge
val komen.
Natuurlijk ontbrak het niet aan middel
tjes om aan geld te komen.
De heer Zandt wilde de kloosterkassen
inspecteeren. Een kapitaalheffing en ver
hooging der successiebelasting lokte den
heer Drees. Ook de heer de Visser
vergat, dat zoo n „heffing ineens" maar een
malig is en door niet geringe bezwaren
wordt gedrukt. Een O.W. belasting bekoor
de de heeren Teulings en de Visser,
al is het economisch streven der Regeering
er op gericht om O.W. zooveel mogelijk te
voorkomen.
Haar
prijzenpolitiek
vond vrij algemeen instemming. Vooral' de
heer Drees heeft er uitvoerig over ge
sproken. We remmen thans verhoogingen,
zeide hij, maar op den duur zal de prijsstij
ging doorzetten. En dan moet er wat gebeu
ren. Weet de Regeering wat zij alsdan zal
doen, met name ten aanzien van hetgeen
als het noodzakelijkste voor het levens
onderhoud is te beschouwen? Veel heeft de
Regeering in de hand om compenseeringen
in den vorm van loonsverhoogingen en toe
slagen te voorkomen, althans zooveel mor
gelijk te beperken.
De agrarische prijzen moeten worden bij
gehouden, verklaarden de heeren Drees,
Tilanus, Joekes en v. Houten.
Pachtverhoogingen wenschten de eerste en
de laatste te verbieden.
sociale politiek
had niet minder veler aandacht.
De heer Tilanus zag; er voordeel in
om de bestrijding van de jeugdwerkloos
heid naar Onderwijs over te brengen. Daar
zijn de inrichtingen voor scholing en her
scholing aanwezig. We voorkomen op deze
wijze doublures.
Bij de verhooging van loonen en steun-
uitkeeringen gingen de heeren de Visser
en v. Houten arm in arm. Alleen was de
communist hem voor met twee moties. De
eene vroeg voor alle belooningen uit 's rijks
kas een verhooging van 10 pet, de tweede
een heffing in eens van vermogens boven
50.000. Met behulp van twee nat. socialis
ten konden de moties in behandeling wor
den gebracht.
De soc.-dem. lachten, wat den heeren de
Visser en W ij n k o o p felle uitroepen
ontlokte van: dat is jullie schande e.d., wel
ke in het heftige hamergeklop van den
voorzitter verloren gingen.
Met een enkel woord kwam ook de
Indische defensie
ter sprake.
De heer Drees, thans voorstander van
de grenzen van het financieel mogelijke en
tegenstander van den bouw van slagkrui
sers. legde er den nadruk op, dat door het
kabinet nog geen beslissing genomen is ter
zake van de vraag: Kruisers of klein mate
rieel? We moeten oppassen, zoo waar
schuwde hij, dat we niet voor het geval ko
men te staan, dat we door sommigen be
geerde groote en zeer kostbare oorlogs
bodems niet kunnen afbouwen.
Op een spoedige beslissing over deze zaak
drongen zoowel Mr Joekes als de heer
Tilanus aan. Laatstgenoemde vroeg
overlegging van het kruiserrapport aan de
Vlootcommissie. Hij merkte op, dat de
kwestie niet eenvoudig is en herinnerde in
dit verhand aan een rede van den Indi-
schèn vlootcommandant, admiraal Fer-
werda.
Ten slotte
de spelling.
Geef toch spoedig een definitieve beslis
sing, vroeg dc heer Tilanus. We tobben
nu al 5 jaar met dit onwaardige spel. Hij
heeft gelijk!
Zooals men ziet heeft het onverkorie
debat over de Rijksbegrooting tal van be
langrijke onderwerpen en problemen aan
de orde gesteld. De minister-president, heeft
tot Dinsdag flen tijd om zich op zijn ant
woord te bezinnen.
Ds. J. BRINKHORST
Zondag 5 November zal het 40 jaren gele
den zjjn, dat Ds. J. Brinkhorst, em.-pred.
der Ned. Herv. Kerk te 1 n g e n, zijn eerste
en eenige gemeente, het predikambt aan
vaardde. Ds. Brinkhorst is in 1896 candidaatl
geworden en sedert Mei 1933 emeritus. Hy
is 72 jaar oud en v/oont te Lllecom.
Ds. C. v. d. GRAAF
Ds. C. v. d. Graaf, Ned. Herv. predikant
te N ij kerk, die een half jaar rust moest
nemen wegens ongesteldheid, hoopt over en
kele weken zijn werk in zijn gemeente weer
te hervatten.
ALGEMEENE SYNODE PROT. KERK
IN NED. INDIE
De aJcemeene synode van dc Prot. Kerk
in Iridic besjrrak de Zending. Besloten
werd de belangen van de zending dringend
bij dn Kenc aan te bevelen en geen nieuwe
terreinen te openen dan na breed overleg
in do eeheelc Kerk. Voorts werd besloten
een onderzoek in te stellen naar de moge
lijkheid van samenwerking tusschen de
Zending, cie Prot. Kerk en de .„Samenwer
kende Zendingscorporaties."
De stappen, welke zijn gedaan om te
komen tot een oecumenische samen-
er k i ij g in Ned.-Indië, werden goedge
keurd.
Adhaesie werd betuigd aap de gedachte
dat gewerkt moet worden in de richting
enha id der verschillende Prot.
Kerken in Indië.
GIFTEN EN LEGATEN
Het comité voor het bouwen eener kerk bij
het opvoedingsgesticht vanwege de Ned.
Hervormde Kerk voor jongens „Valkenhei-
de" te Maarsbeirgen heeft van NJN. een gift
f 10.000 en van een andere N.N van
f 1000 ontvangen.
Van de Koningin is voor dit doel een aan
zienlijke gift ingekomen, eveneens van Prin
ses Juiiiana.
KFRK EN ZENDING
NED. HERV. KERK
Beroepen: Te Oudenbosch, J, O. Norel,
hul'ppred. te Hees. Te Arum (toez.)
A. J. Landstra te Diepenlheim.
HULPPREDIKERS
De heer C. Maan te 's-Gravenaande is be
noemd tot hulpprediker bij de Geref. Kerk
van Zeist.
Het adres van candidaat E. P ij 1 n
hulpprediker bij de Geref. Kerk van Woer
den, is thans: Julianastraat 5, Woerden.
Tel. 147.
Het ad-res van J. B. W e 1 m e r^,
roepbaar candidaat en hulpprediker van de
Geref. Kerk te Sliedrecht, is niet Middeldiep
straat 29, maar C 378 Sliedrecht. Tel. no. 258,
Benoemd is tot hulpprediker der Geref.
Kerk voor den arbeid te Nijeberkoop
(Fr.) cand. R. Zijlstra te Kampen, Dorp
straat 21. Des Zondags beho-udt hij ruime ge
legenheid in andere kerken voor te gaan.
Een e.v. beroep kan hij ten allen tijde in
overweging nemen.
AFSCHEID, BEVESTIGING EN INTREDE
Well-Ammerzoden
Cand. B. F. C. de Groot hoopt 12 Nov.
des avonds half zes zijn taak als hulppredi
ker bij de Ned. Herv. Gemeente te IJssel-
monde te beëindigen. Op Zondag 17 Decem
ber doet hij zijn intrede als predikant te
Well-Amir-"-den. waar Ds C. Warmolts van
TJsselmonde hem zal bevestigen.
Vergadering
Centralen Convent
(Vervolg van blz. 5)
Het vijfde Kabinet kwam met verbetering
an de leerlingenschaal, omdat minister
Schrieke dit geld op zijn begrooting meende
te kunnen vinden zond ar een totale ver-
hooging.
Voor de ouden van dagen hoopte men iets
te kunnen doen, door de restitutie van 11
millioen voor de groote gezinnan te laten
vervallen. Vandaar de voorwaarde
lijke toezegging om deze zaak te bezien;
ook omdat o.a. de heer de Geer bezwaren
had geopperd tegen deze rastitutie.
Ten slotte, het Kabinet-de Geer wenscht
de maritieme weermacht, vooral van Indië
te versterken. Wij zullen hem daarbij gaarne
steunen; maar men moet niet danken, clat
het initiatief hiervan bij minister de Geer
ligt.
We staan, als anti-rev., sedert eenige jaren
in de branding en zullen dat voorloopig wel
blij van. Voor klappen op de rug is spr. niet
bang; wanneer we maar met een volkomen
hart gelooven, kunnen we doorgaan. Want
ook velen, die niet uit overtuiging bij ons
hooren; komen tot de slotsom, dat de anti-
rev. politiek een zegen voor ons volk is. Van
han mogen we eischen, dat zij dan ook op
on6 stemmen. Wij hebben slechts het be
ginsel uit te dragen
Het initiatief dezer vergadering ging niet
van spr. uit, maar hij is dankbaar, dat in
bioederhjke kring gewichtige vragen kon
den besproken worden. En nu gaan wij het
land in met de belijdenis: Gij toch, Gij zijt
jn roam!
Dit was ook de slotzang van de bijeen
komst, welke daarna door Dr Dijk met dank
gebed gesloten werd.
Pauselijke Encycliek
De eerste van Pius XII
In zijn eerste-Encycliek schrijft Paus Pius
XII de diepste oorzaak van den oorlog, wel
ken hij met alle middelen getracht heeft te
bezweren, toe aan het feit, dat men God. de
Christelijke Godheid en leer heeft verloo
chend. Vandaar de smartelijke terugkeer tot
het heidendom, vergezeld van stoornissen in
het bewustzijn en in de staten.
Uit dit Godsdienstige en moreele agnosti
cisme komen tiwee fundamenteele dwalingen
voort:
het vergeten van de wet der men-
schel ij ke solidariteit en liefde
eenerzijds en anderzijds de dwaling, welke
het burgergezag wil ontdoen van ied-
soort afhankelijkheid jeg
God en van iederen band met de bovenna
tuurlijke wet, welke den staat opheft tot de
opperste waardigheid, het leven tot opperste
criterium van orde en juridische moraal.
Deze dwalingen worden verder uiteenge
zet en bestreden, waarna de Paus het gezin
en de gezinsuitbreiding in bescherming neemt
tegen de genoemde opvattingen;
Wat de toekomst aangaat, betoogt de Paus,
dat het heil niet zal komen van het zwaard,
doch slechts van de eerbiediging van het na
tuurrecht en het licht der Goddelijke open
baring.
De menschheid moet volgens de leer van
het Evangelie met het oog op Gods bestuur
opnieuw Godsdienstig en geestelijk worden
opgevoed. Met dit doel moet iedere opoffe
ring edelmoedig worden aanvaard.
Opmerkelijk is, wat de Paus zegt over
verdragen en hun uitwerking:
„Het is waar. dat met de evolutie van den
tijd en door belangrijke veranderingen
niet-voorziene en mogelijke op het moment
van de tot stand koming ook niet te
ziene omstandigheden, een verdrag, of eenige
van zijn artikelen onrechtvaardig, onuitvoer
baar of te zwaar voor een van dë partijen
kunnen worden of lijken.
„Het is duidelijk, dat indien het voor
komt, men een loyale bespreking moet be
ginnen om het pact te wijzigen of te vervan
gen.
Maar in beginsel verdragen als kortstondig
te beschouwen en zich de stilzwijgende be
voegdheid aanmeten om deze verdragen
eenzijdig te doen vervallen, wanneer dat
maar passend lijkt, dat zou ieder wederkee-
rig vertrouwen tusschen de staten vernieti
gen
tegen Gevatte koude, Koorts, Griep
(Reel.)
ot doctor m de letteren en wüsbegreerte
r H. i. Re es er, geboren te Rotterdam
-oefschrift, getiteld rfDe klavlersori;
»ifc...u.,i„ het Parjjacjjg muzi(
N. de
Blo emend a al.
t. Doet. Ned. letteren;
s'Jacob.
Cand. geschiedenis me
Semle-arts: I. E. Wess
F. B. Eberlein. C. Hemi..
D. P. Wolff, F. Q. Terpsti
Theor. tandheelk. lste ged.: F. Goedkoop,
Tj. Liern.
Groningen. Artsexamen le deel de heer
G. J. L. Westermann, Leeuwarden. Bevorderd
tot arts mej. L. H. Beekhuls, Vlagtwedde en
de heeren P. H. van Lennlng, Groningen en
H. G. Dijkstra, Groningen. Kerkeliik voorbe
reidend de heer H. J. A. Do uw es, Groningen.
Propaed. theol.
doet. sociografie
de heer J. A. G. van
mej. J. G. RtJnooy; d
la Gro en W. M. A.
C. A. Bentinck. Cand.
Wildschut. A. J. R. M. Vermolen en S. Gold-
Zantei
oct. reohten de dai
ran Homanert en' de heer
de heeren J. P.
H. M. W. Crc
W. Gmeltg.
W. i
r Hors
VERSCHENEN:
CATALOGUS N°. 21
OUDE EN NIEUWE
THEOLOGIE
Wordt op aanvraag gratis toegezonden
FIRMA B. DEKLER
OUDE EN NIEUWE BOEKHANDEL
NIEUWE RIJN 45,Tel.20885. LEIDEN
(Reel)
ONDERWIJS
PROF. Dr. FR. TRAUB t
Te Tübingen overleed op 80-jarigen leef
tijd de bekende theoloog en paedagoog Prof.
Dr. Friedrich Traub.
ONDERWIJSBENOEMINGEN
Apeldoorn Kon. Wilhelminaschoo!
Afd. L.O. School A. Tot onderwijzer: de heer
J. H. Hommes, onderw. Chr. School te
K ij ver dal.
D i r k s 1 a n d School m. d. Bijbel (hoofd
de heer Jansen). Tot kw. m. a de heer A.
Waardenburg, Oud-Beijerland.
Driebergen-Rijsenburg. Chr. School U.
L.O. Tot onderwijzer: de heer A. J Klein
Ik kink, onderw. Chr. School L. en U.L.O.
te Gouda.
Hillegerfberg. NaSsauschool M.U.
L.O. Tot onderwijzer: de heer G Maas,
onderw. 3e C.N.S. te Eindhoven.
Montfoort School m. d Bijbel. Tot
tijdel. onderwijzer, de héér D. Meeuse te
Schiedam.
H. L. BOUWMAN f
Te Apeldoorn is overleden de heer H. L.
Bouwman, oud-leeraar aan de Rijks hoo-
gere burgerschool in Den Dolder.
EXAMENS
lenijkunde de he<
Hengelo CO). J. H. Keasler. Oegstgeeet; E. F.
de Neve. Bandjermajln, L. J. V. Rieter. Venlo;
G. J. Schoppert Holten; A. de Smit. Voorburg;
J. G. Stomph, Rotterdam; V. L A van der Wil
ligen, Rotterdam; propaed. electrotechnlsch
ingen. de heeren B. T. W. Bomer. Ruurlo; J.
R. van Duinen, Groningen; H. W. GHijeen,
Middelburg; A. W. van Hamel. H. J. H. Hum
mel en jhr. P. A. J. Stoop." den «Haag; P. D.
van der Knaap. Soerabaja; N. A. Stigter, Am
sterdam; Tan Soen Hong Makassar; J. W. C,
Tellegen, Batavia; G. J. van der Tholen. Rot
terdam: propaed. natuurk. Ingen. de heeren
K. W. Eisenhardt Könlgsberg 1. Pr.: H. G.
Klinkert, Rotterdam; W. A le RUtte. den Haag
T. F. Risseladax, Nijmegen.
M. O. akte K5 (hoogere wiskunde) Den
Haag. Gesl. mej. L. H. Kuiper. Heerlen en
de heer W. C. Vonk, Prlncenhage.
Wiskunde L.O. Den Haag. Opgeroepen en
opgekomen 4 cand., die allen zün afgewezen.
Machinisten. Den Haag. Gesl. le ged. van
dtpl. C: de heeren J. W. Loerakker, Schiedam
en Ohr. OoiS'tdijk, R'dam.
Apohekcrsasslstcnt. Amsterdam. Gesl.
C. M. Iwes, Ginneken en F. E. Nee-
kJooi
Lelde
M. L. va
J. J. Rood, Delft: P. H.
■"lol, Rotterdai
Stav«
Gesl. Mej. D. Stulp, Gro-
Zenuwachtig
LAND- EN TUINBOUW
Naar wij vernemen hebben de drie orga
nisaties op het gebied van den land- en
tuinbouw, de Chr Boeren- en Tuindersbond.
de R.K. Land- en Tuinbouwbond en de Ned.
Tuindersbond Vrijdag zich lot den Regee-
ringscommissaris voor den tuinbouw ge
wend, met het verzoek tot verhooging van
de steunuitkeering door middel van verhoo
ging van den richtprijs voor tuinbouwpro
ducten.
Dit verz/ck houdt verband niet het feit
dat de kostprijs voor diverse grondstoffen
belangrijk is gestegen en zal nader aan de
Regeering worden doorgezonden.
(GEVRAAGD:
AGENTEN
voor verkoop van Friesche Klelpootaard-
appelen, Tuin-, Bloem- en Landbouwzaden.
HOOGE PROVISIE
Friesche Zaadhandel - Oranjewoud
SCHAKEN
MATCH EUWE—KERES GAAT DOOR
Het Euwe-eomité heeft thans medege
deeld. dat indien zich geen onvoorziene
omstandigheden mochten voordoen eind
December en begin Januari de match
EuweKeres zal gehouden worden.
Er zullen 14 partijen gespeeld worden en
wel 7 te Amsterdam, 3 te Rotterdam, 3 te
Den Haag en 1 te Utrecht
Als Euwe een zeer behoorlijk resultaat
tegen Keres behaalt, denkt hij, zoo deelde
hij mede. er °mstig over opnieuw een po
ging te wagen tegen Dr. Aljechin om het
wereldkampioenschap.
