IlSTERINGSSTOF
GORDIJNEN
Voedselvoorziening in oorlogstijd
BECHT DYSERINCK
B!DAG 23 OCTOBER 1939
TWEEDE BLAD PAG. 5
INSCMEDt
H.V. 6H.T3TRA2T47H
Hell*
it militair hospitaal te Arnhem bestond Zaterdag 50 jaar. De patiënten werden ter
•ring van dit heugelijk feit op lekkernijen onthaald.
De Vëreeniging van Chr. Bewaarschool-onderwijzeressen in Nederland vierde Zaterdag t
gelegenheid waarvan wij deze groepsfoto maakten.
Utrecht haar gevende lustrumg ter.
ONZE
SUTIELINDUSTR1E
ABRIEK
IS. DE WIJS N.v.
3SI| In het bekende TILBURG
802^^ ÏRICOT-ondergoed
BOS Co.
ÏOLDENZAAL
WERKMANS- EN
BEDRIJFSKLEDING
DE ALLERBESTE AFWERKING
EN TOCH
HET LAAGST IN PRIJS
itbeschermingsdoeleinden.
IN EN DEN AREND
;D. iRSLOOT 61 - ROTTERDAM
jbetING aan den handel «-
ratoria Röntgenkamers
|len en Luchtbescherming.
lENin brochure's zenden wij U
Blnianco op aanvraag.
c»n>0STBUS 52 - ZAANDAM
Ken1
Do# K.LJfl. OP ENGELAND
Rut.
WeiPzlPers met de K.L M. naar
Kmïhoreham zoo laat aankwamen
l)eifa,ar Ix)nden in volkomen duis-
Kfl«afge'egd worden is de dienst
Ma» Met ingang van heden ver-
BellM.-vliegtuig naar Engeland om
^^hiphoL
Luchtbescherming ten plattelande
Landhuishoudkundig congres
te 's Gravenhage
Onder voorzitterschap van Mr A. G. A.
Ridder van Rappard heeft Zaterdag in
Pulchri Studio te Den Haag het Neder-
landsch Landhuishoudkundig congres ver
gaderd. Mededeeling werd gedaan, dat d'3
Raad van Beheer van het Sloetfonds den
5Gsten Sloetprijs heeft toegekend aan Marten
Draisma t3 Grootegast.
Nadat de rekening en verantwoording
sluitende met een bedrag van f 2637.37 was
vastgesteld heeft de heer A. van Baten
burg, hoofd van het bureau rijksvoorlich
tingsdienst in zake luchtbescherming aan het
Departement van Binnenlandsche Zaken
een inleiding gehouden over de vraag:
„waarom ook ten plattelande de
luchtbescherming moet worden
georganiseer d".
Spr. aoht dit voor den landbouw een vraag
stuk van zeer groot belang, doch daarbij is
het van beteekenis, dat men begint mn een
inzicht van de kwestie, opdat geen maatre
gelen worden genomen zonder eenig funda
ment Rekening moet worden gehouden met
het feit, dat de wijze van oorlogvoering ge
heel veranderd is, en dat de te nemen maat
regelen daaraan moeten worden aangepast
en behoorlijk dienen te worden voorbereid.
Wel is -ar verschil van gevaar
voor de groote stedïn en het platteland,
maar toch dient rekening te worden gehou
den met de mogelijkheid van toevaltreffers
en met het oog daarop moeten ook op het
platteland maatregelen worden genomen.
Spr. legde er vooral den nadruk op. dat
de organisatie daarvoor in de eerste plaats
gericht moet zijn op de bestrijding van het
gevaar van brisantbommen en van het
brandgevaar.
Hi-rna leidde dr W. K. H. F e u i 11 e t a u
de Bruyn in het onderwerp „de voed
selvoorziening van Nederland
in oorlogstijd". Spreker schetste de
verschrikkelijke gevolgen, die de honger-
blokkade in den vorigen oorlog in Duitsch-
land heeft gehad en wijst er op, dat onze
ervaringen die wij toen ten aanzien van den
toevoer van voedsel, meststoffen en veevoe
der over zee hebben opgedaan, ons hebben
geleïrd, dat geleidelijk aan deze toevoer
volkomen wordt afgesloten, bij een oorlog
van langen duur.
Spr. geeft aan de hand van uitvoerig cijfer
materiaal als zijn meening te kennen, dat
de kansen om Duitschland, dat thans aan
de spits staat van de wetenschap der autar
kische voedselvoorziening, uit te hongeren
wel zeer gering zijn.
Een politiek van Engelsche zijde om den
voedseltoevoer naar Duitschland uit de neu
trale landen af te snijden, door den toevoer
van vodloende broodgranen en grondstoffen
voor dien landbouw over zee naar de neu
tralen te rantsoeneeren, zooals in den vori
gen oorlog is geschied, heeft, volgens spr.
thans geen zin.
Belemmeren van den import over zee van
voedsel en grondstoffen van den landbouw,
kan slechts gerechtvaardigde ontstemming
ia Nederland wekken, tergdjl i>c4 bet
uithongeren van Duitschland er niet door
kan worden bereikt, aldus spr.
Spreker toont aan, dat in verband met
transportmoeilijkheden in de toekomst te
verwachten is, dat onze thomasmeel- en
kalivoorziening uit Duitschland op den
duur veel beter verzekerd zal zijn, dan die
uit Frankrijk. Omgekeerd zal Duitsch
land in de komende oorlogsjaren de beste
afnemer van onze bodemproducten zijn.
Spreker beveelt als beginsel van onze
economische neutraliteitshandhaving een
politiek aan, waarbij een surplus van on
ze bodemproducten, naar reden van den
uitvoer van de drie laatste jaren tusschen
Engeland en Duitschland wordt verdeeld.
Kan men op deze basis niet met Engeland
tot overeenstemming komen, dan zullen
wij naarmate onze toevoer en ouze export
over zee meer en meer wordt afgesloten,
wel verplicht zijn om door compensatie-
transacties van groenten en veeteeltpro
ducten tegen meststoffen te trachten onze
landbouwproductie op peil te houden om
op deze wijze zoo goed mogelijk in ons
levensonderhoud te voorzien.
Spreker hoopt echter van harte, dat En
geland waarmede wij door cultureele en
commercieele banden zoo nauw zijn verbon
den een op3n oog voor onze moeilijkheden
zal hebben.
De voedselvoorziening van Nederland
moet naar een vast plan worden opgezet.
Als eerste maatregel beveelt spr. het af
slachten van all'3 varkens boven de 100 kg.
aan, met uitzondering van de fokdieren, ook
de pluimveeetapel zal geleidelijk aan tot de
helft moeten worden verminderd. Voorts
moat het vee gevoederd worden met voeder
bieten, sojagroen, gestoomde aardappelen,
gedroogd gras, maisgraan, stoppelknollen,
mergkoo, snijrogge enz.
Spr. wijst er echter op. dat men er op zal
moeten rekenen, dat door het gebrek
aan veekoeken en kracht voeder,
de melkproductie met 2/3 zal
terugloopen en dat het melkvet
gehalte ten minste met 20 pet en
zooals de oorlogservaring in
Duitschland1 heeft geleerd, bij
sterke vermagering en een slech
ten voedingstoestand der dieren
zelfs met 30 éi 33 pet zal dalen.
Uitvoerig staat spr. stil bij de eischen,
Dit jaar koopt U EEN HAARD
Of HAARD KACHEL van
""•mdat ze DE BESTE zijn.
Haardkachels reeds v.af -v
N.V HAARDENFABRIEK
BECHT DYSERINCK
alleen te WEESPERKARSPEL
Beleg Uw Spaanpenningen in Huizen
TE KOOP: 10 prima nieuw gebouwde BURGERWONINGEN te ARNHEM, op
eigen grond en vol verhuurd. Huurontvangst 2.748.— p. jaar. Koopsom 33.000.—
vrij op naam, hypotheek beschikbaar.
Gaarne worden geheel vrijblijvend nadere Inlichtingen verstrekt door de
N.V. GrondezpL en Belegg. Mij. „ARNH EM-ZUID", Huissenschestr. 1, te Arnhem
waaraan het voedselrantsoen moet voldoen
en hiij komt tot de conclusie, dat het dag-
rantsoen zal moeten bestaan uit minstens
80 gram eiwit, waarvan 30 pet dierlijk eiwit,
minstens 40 gram vet en zooveel koolhydra
ten, c<at de voedingswaarde van het rant
soen tot 3000 caloriën wordt opgevoerd.
Voorts wijst spr. op de verminderde oogst
opbrengst, die kan ontstaan door den on-
zekeren aanvoer van meststoffen.
Mede in verband met den niet gewaar-
borgden aanvoer van broodgranen over zee,
acht spr. uitmalen van graan tot 80 pet, het
aanhouden van een buffervoorraad van 3
4 maanden, rantsoeneering van het meel-
verbruik thans reeds geboden. Want het
moet thans wel als zeker worden beschouwd
dat onze tarwevoorziening over zee van
450.000 ton met 1/3 zal terugloopen, zoodat
de in de dagbladen vermelde voorraad van
140.000 ton tarwe na een jaar zal zijn inge
teerd. Iedere verspilling van meel en brood
dient dus te worden tegengegaan.
Uitvoerig staat spreker tisl bij de moge
lijkheden, die de .nagere melk voor onze
voedselvoorziening biedt
Het uitbreiden van het aardappelen
areaal met als gevolg een beter rendement
van den graanoogst, door een betere wis
selbouw, het ontsmetten van zaden ter ver
krijging van een beter rendement, het zorg
vuldig dorschen, waardoor aanzienlijke ver
liezen kunnen worden voorkomen, werden
in beschouwing genomen.
Uitvoerig ging spr. in op het benutten
van keukenafvallen en him beteekenis voor
de \eeteelt
Spreker vestigt de aandacht op de aan
zienlijke vorderingen die de techniek van
het drogen heeft gemaakt sedert den oorlog.
Nederland staat door de droogmethode van
het secpreserve-concern thans vermoedelijk
aan de spits van de droog-techniek. Smaak
en voedingswaarde blijven daarbij behou
den van de ingedroogde groenten.
Tenslotte werden enkele woorden aan het
probleem van de vervangingswaarde en de
prijsregelingen gewijd.
Spreker is van oordeel, dat het misbruik
dat van het begrip vervangingswaarde kan
worden gemaakt, op krachtige wijze dient
te worden bestreden. Op grond van de er
varingen, die men met prijsregelingen, de
maximumprijzen, het opzettelijk aanhouden
van voorraden om de prijzen op te jagen
enz. tijdens den wereldoorlog heeft opge
daan, beveelt spr. aan om niet te dralen
met het invoeren van een o.w. belasting
van 80 zooals die in de ocrlogvoerénde
landen in de jaren 19141918 werd geheven.
Spr. meent uit het voorgaande te moeten
concludeeren, dat er in het be'ang van de
voedselvoorziening nog zeer veel gedaan kan
worcen. Het is gewenscht commissies van
c-eskundigen te benoemen, die de vele pro
blemen. die aan de voedselvoorziening vast
zitten, hestudeeren en hun adviezen en con
clusies on korten termijn indienen, voorzoo
ver dit niet reeds is geschied. Daarop moeten
de maatregelen, die door de Regeering dienen
te worden genomen, gebaseerd zijn. Dan kan
N.V. INGENIEURSBUREAU
voor
BOUWNIJVERHEID
BOUW-EN GEWAPEND
BETONWERKEN
Volgens nauwkeurig werkplan In reer korten tijd-
OEGSTGEEST
TELEF. LEIDEN 20341 (2 lijnen)
VERWARMING
VENTILATIE
KLIMATISEERING
N.V. STAAL-LASCH, VOORBURG (Z.H.)
Westeinde 80—84
Telefoon: kantoor 778352, na 6 n.: 779291
Specialiteit: Electrische laschwerken door
het geheele land voor reparatie aan los-
en laadinrichtingen. kranen, bagger-
graaf- en wegenbouw machines, zuig-,
pers-, breek-, maal-, en heimachines,
rails, wissels en kruisingen.
N.V. H0UTH. v.h. P. ROT Cz.
WESTZAAN
AMSTERDAM 9 GRAVENHAGE
LIJSTENFABRIEK
STOOMZAGERIJ en SCHAVERIJ
met vertrouwen de toekomst tegemoet wor
dpn gezien.
Op beide redevoeringen volgd«e eenige gr
dachtenwi6seling.
Hierna werd het 25-jarig jubileum van
mr A. G A. Ridder van Rappard als voor
zitter van het Landhuishoudkundig Congres
herdacht.
Dagelijksche dingen
Meten met twee maten?
In verschillende bladen is aandacht ge
schonken aan de verzuchtingen van „Da
Schoen", het officieel orgaan van den Ned,
Bond van Schoenmakerspatroons- en van
SchoenwinkaLiersvereenigingen, over het
standpunt der regeering ten aanzien van
prijsverhooging.
Dit schijnt niet onjuist, want men krijgt
niet den indruk, diat de regeering precies
weet, wat zij wil ten aanzien van dit vraag
stuk. In theorie valt er makkelijk over te
praten. Dan zeggen wij: prijsverhooging be
hoeft waarlijk niet steeds prijsopdrijving te
zijn. Als de vrachten duurder worden, b. v.
dan spreekt het vanzelf, dat ook het ver
voerde artikel in prijs stijgt.
Maar nu komen wij voor de praktijk te
staan en dan rijst de belangrijke twistvraag:
mag een zakenman overgaan tot prijsver
hooging van goederen, welke -hij in voorraad
heeft, omdat hij straks duurder moet inkoo-
pen? Aanvankelijk scheen de Minister op 't
standpunt te staan, dat dit prijsopdrijving
was: doch van lieverlede hebben velen deze
vervangingstheorie aanvaard.
Past ieder tusschenpersoon dezen regel
toe, dan is natuurlijk het eindresultaat, dat
ten slotte de consument lastdrager van het
geheel wordt: een consekwentie, welke vele
vakorganisaties er reeds toe bracht zich te
beraden over een actie tot loonsverhooging.
De vicieuse cirkel doet ook hen meedraaien.
Echter, aan dit stadium zijn we nog niet
toe. want ..De Schoen" klaagt, dat de regee
ring, of althans de uitvoerende macht met
twee maten meet. ..De meer kaoitaalkrach-
tigen onder de onzen in de schoenibranche,
de leerlooiers, de lederhandelaren en de
schoenfabrikanten, houden met die veel om
streden vervangingswaarde wel ter dege re
kening".
Het blad maakt hun daarvan geen verwijt
maar vervolgt:
„Wij kunnen ons er alleen niet mee ver
eenigen, dat de regeering dit oogluikend
schijnt toe te later» en aan den anderen kant
den kleiner» middenstander tusschen twee
vuren plaatst: dreigend verlies op groote
schaal en dreigende onder zang of de schade
berokkende reputatie van -an a-socialen
prnsopd-iiver té zijn".
Het ligt boven ons vermogen om de ge
grondheid van deze klacht, -velke een be
schuldiging inhoudt, aan te toonen of te
verwerpen. Maar met anderen zeggen wij,
dat ze wel een schijn van waarheid heeft. Er
gebeuren althans op het terrein der prijs
opdrijving mysterieuze dingen. Men hoort
wel van kleintjes, die gegrepen worden,
maar bii de grooten schijnt niets onbetame
lijks te geschieden.
„Een winkeliertje met scheermesjes, een
fietsenzaakje met wat banden, een markt
koopman met klosjes garen. En als dan ach
teraf het optreden tegen zoo'n kleinen koop
man onjuist bleek te zijn geweest, het pro
ces- verb aal moest wHn vernie+Ygd en de
in beslag genomen goederen moesten worden
teruggegeven (een geval, waarvan wij dezer
dagen kermis kregen 1. dan volgde nog niet
eens de herro^oina van het voor den be-
trnVV"i« w nünTUV werueht": zoo lazer we
ergens.
Inderdaad, zoo iets verdraagt het recht-
aardigheidsgevoel niet.. Wie „De Schoen^
■>ast, trekke het zich aan.
Teneinde zich te kunnen verdedigen bij eventueele aanvallen van vijandelijke onderzeeërs, worden Brit-
sche koopvaardijschepen uitgerust met kanonnen en de bemanningen geoefend in de bediening daarvan.
neiïK-H. Prins Bernhard heeft Zaterdag op het vliegveld Ypenburg het Internaat der
nationale Luchtvaartschool officieel geopendDe Prins inspecteerde de voor het militair
d \evet in opleiding zijnde M-vliegers.
wa
