Britsch-Fransch-Turksch verdrag
H«
Dagelijks verschijnend Nieuwsblad voor Leiden en Omstreken
■■ttjonnementsprijg:
er kwartaal in Leiden en in plaatsen
waar een agenlschap gevesligd is 2.35
g|hnco per post 2.35 portokosten
V week0.18
Spor het Buitenland bij wekelijksche
lending4.50
Ij dagelijksche zending5.50
Alles bij vooruitbetaling
Vjosse nummers 5 ct. met Zondagsblad 7'/» ct
d
Bureau: Breestraat 123 Telefoon 22710 (na 6 uur: 23166) - Postbox 20 Postgiro 58936
MO. 6835 VRIJDAG 20 OCTOBER 1939 20e Jaargang
8bbertmtieprij?en:
Van I tot 5 regels
Elke regel meer0.22'/j
Ingezonden Mededeelingen
van 1—5 regels2.30
Elke regel meer 0.45
Voor het bevragen aan 1 bureau
wordt berekend0.10
antWET DRIEZIJDIG
dè", VERDRAG
n i
eel
"en^ onderteekening van het driezijdig
daJraS te Ankara- waarbij Groot-Brittan-
diiFrankrijk en Turkije een militaire lots-
geigioiidenheid aangaan, in het bijzonder met
wojjekking tot het oostelijk bekken van de
i ennellandsche Zee, moet een aanzienlijk
jjdeles voor de staatkunde der geallieerde
yjendheden worden genoemd. Als zoo-
runtf£ de afkondiging daarvan door
sti^iberlain tijdens de parlementaire de-
van gisteravond, dan ook door het
erhuis begroet, hetwelk aan zijn voldoe-
me» door een spontaan gejuich lucht gaf.
een kan de getroffen driezijdige overeen-
geh^ming tevens zien als een diplomatieke
ijnhanger van de tusschen Sovjet-Rus-
üffeij en Groot-Duitschland gesloten over-
nterkomsten, ja als meer dan dat. Want waar
te |jjn en Mosikou tot een bond vol onzeker-
sietn kwamen, en ergo redenen te over heb-
y dj om elkander met een zeker wantrouwen
véezien, daar bezitten Londen, Parijs
meiara de overtuiging, dat hun afspraken
Toffielijk zijn omlijnd, en zoozeer met de
belangen overeenkomen, dat
zanjds volkomen natuurlijk kunnen worden
r dethouwd.
s, fciien wij in het kort de geschiedenis van
schtjtotstandkoming van het huidige verdrag
vnea, dan komen wij tot de opmerking, dat
zeer vermoedelijk een andere functie zal
frullen, dan waarmede oorspronkelijk ge-
werd. Uit deze wijziging, welke door
werd bepaald, kan dan
it ens worden verklaard, waarom het i
neeren ervan zoo geruimen tijd heeft in
lag genomen.
Ie. 'oen Turkije zich op 12 Mei bereid ver-
an darde, met Engeland een verdrag van we-
rzijdschen bijstand te sluiten, en op 23
te pi, om zulks eveneens met Frankrijk te
3r ttn, nadat het van Parij: aanzienlijke con-
uies in Syrië had verkregen, bestond het
kte pruitzioht, dat ook Rusland tot de beraam-
anti-agressie-coalitie zou toetreden, zoo-
an i de Turken en Russen, als oude vrienden,
véntueel aan denzelfden kant zouden strij
n. Daartegenover zouden zich plaatsen
jitechland en Italië, welk laatste land, door
.,1 vlootbases onder de Turksdhe kust, en
t door zijn lust tot expansie op den Bal-
reeds tot Turkije's potentieele tegen-
itel tiders behoorde.
in ommekeer in de politiek van Hitier en
uïn bracht vervolgens de Turken in een
(dig parket; zij konden weinig gevoelen
••••ftr de eventualiteit, zoowel met Italianen
I Russen den degen te moeten kruisen,
"Iners men kan ook teveel hooi op zijn vork
••••Inen. Vandaar dat zij pogingen aanwend-
.11, zoowel aan den Russischen als Italiaan-
ien invloed op den Balkan paal en perk
"••stellen, door aan den eenen kant de Ita-
....Bnsche poging tot versteviging der Bal-
♦neutraliteit te steunen, en aan den ande-
«i kant te Moskou te weigeren, aan Rus
tot op zekere hoogte blanco kaart in dit
jiied te verleenen,
thans te Ankara beklonken overeen-
zal naar het zioh met reden laat aan-
bewerken, dat Italië, hetwelk den vrede
j[eert om zijn opbouw te voltooien, ook
ar als eventueelen deelnemer aan het
||dige conflict kan worden uitgeschakeld.
J |(t zal onder geen beding zoowel tegen de
rken als tegen de vereenigde Fransch-
ïtsche vloten willen strijden, en zulks te
nder, daar zijn durende afzijdigdheid wel
T* door de geallieerden met eenige con-
Ssies zou kuninen worden beloond.
pjUpIs op deze wijze de veiligheid in de Mid-
llandsche Zee verzekerd, hetwelk voor
(geland van aanzienlijk belang is. zoo blijft
Or deze overeenkomst voor de Britsch-
knsche marine tevens de gelegenheid open,
sgewenscht de Dardanellen door te varen,
lonifnaar de Zwarte Zee op te stoomen, waar
-omstandigheden nog wel eens tot bijstand
Oh Roemenië zouden kunnen nopen. Want
pgezien de Turken krachtens protocol
fee van het verdrag niet tegen de Russen
llen behoeven te vechten, zouden dezen
ch nog wal eens een poging kunnen doen,
-jh van de provincie Bessarabië meester te
die na den wereldoorlog aan Roe-
enië als een buit uit den Russischen boedel
tintin Berlijn zal men niet zeer verheugd zijn
dat Turkije voor Britten en
lansohen niet de poort der Dardanellen
knsoht toe te houden. Hitier ziet zich nu
ursp» kans ontgaan, met Rusland in eventueele
te participeeren, terwijl even-
Koi®3 de Russische olie- en graantransporten
Deifer de Zwarte Zee en via Roemenië naar
Derde Rijk wat minder zeker worden,
uitschland weet zelf het beste, welke be-
tftgen het in het Oostzeegebied heeft op-
ïofferd, in het vooruitzicht, zich daarvoor
Saers te kunnen schadeloos stellen. Het
oet voor de leiders te Berlijn een hard
ïlag zijn, te erkennen, dat blijkbaar zoo-
[«jCl Von Ribbentrop, die te Moskou mar
chandeerde, als Von Papen, die zulks te
oeiikara deed, tot een minder gelukkigen
besloten hebben. Het is niet duidelijk,
e wp welke manier men deze nadeelen nog in
rêrn-'*0 tegendeel zou kunnen doen verkeeren.
thek Afgescheiden van den politieken kant van
^'feze dingen moet het intusschen ieder Chris-
en tot verheuging stemmen, dat naar het
ich laat aanzien thans ook de Turk heeft
HBtfieegeholpen, om den invloed van het com
munistische Moskou althans eenigszins in
jRO^d-oost-Europa te keeren. Onze Grieksch-
Catholieke mede-Christenen aldaar behou-
nog vrijheid van godsdienstoefening.
'"H. M. DE KONINGIN NAAR APELDOORN
H. M. de Koningin is vanochtend met den
gewonen trein van kwart voor acht van
^jet Staatsspoorstation naar Apeldoorn ver-
fiftrokkan.
Het Lagerhuis ontvangt het nieuws van
de onderteekening met gejuich
Wederzijdsche hulp in geval van agressie
Turkije niet verplicht tegen Rusland ie vechten
Gistermiddag heeft te Ankara de onderteekening
plaats gevonden van een Fransch - Britsch -Turksch
verdrag van wederzijdsche n bijstand tusschen deze
drie mogendheden, ingeval een hunner in het gebied
van de Middellandsche Zee in een oorlog zou worden
gewikkeld. Zulks geldt zoowel wanneer deze mogend
heden rechtstreeks in vijandelijkheden betrokken
geraken, dan wel wanneer zulks geschiedt tengevolge
van de Fransch-Britsche garanties aan Roemenie en
Griekenland.
Het verdrag is geldig voor een periode van 1 5 jaar.
Het protocol ervan verklaart, dat Turkije niet ver
plicht is, handelend op te treden, indien zulksTurkije
zou wikkelen in een oorlog met de Sovjet-Unie.
Voor de officieele tekst van het verdrag zie men Blz. 2.
Verklaring van Chamberlain
In het lagerhuis heeft minister-presi
dent Chamberlain gisteravond den
loop der debatten onderbroken, om mee te
deelen, dat een Britsch-Fransch-Turksch
verdrag was gesloten.
Het lagerhuis ontving deze mededee-
ling met gejuich.
Chamberlain herinnerde aan zijn verkla
ring van 12 Mei, toen hij mededeelde, dat
de regeeringen van Engeland en Turkije
waren overeengekomen, een accoord van
wederkeerigen aard en op langen termijn
te sluiten. Hij bracht verder in herinnering,
dat, hangende de sluiting dezer overeen
komst, beide regeeringen hadden verklaard
in zekere omstandigheden bereid te zijn tot
doeltreffende samenwerking en tot alle
mogelijke onderlinge hulpverleening.
Vervolgens werd besloten, dat 't accoord
tot stand zou komen in den vorm van een
driezijdig verdrag tusschen Engeland,
Frankrijk en Turkije.
„Ofschoon", aldus vervolgde Chamberlain,
„de onderhandelingen, die na mijn verkla
ring van 12 Mei werden voortgezet, ver
traagd werden, heeft zioh op geen enkel
belangrijk punt ooit een verschil van mee
ning voorgedaan. De besprekingen zijn al
tijd gevoerd in een atmosfeer van weder-
lceerig vertrouwen^
Ongeveer drie weken geleden is men tot
overeenstemming ten aanzien van de bepa
lingen van het verdrag gekomen, doch in
overleg met de Fransohe en de Britsche
regeering werd de onderteekening uitge
steld, daar de Turksche regeering hoopte,
dat het bezoek van haar Mmister van Bui-
tenlandsche Zaken aan Moskou tot een
parallel-loopend verdrag tusschen Rusland'
en Turkije zou kunnen leiden.
De onderhandelingen van Saradjogloe te
Moskou zijn thans tijdelijk onderbroken. De
Turksche regeering was van meening, dat
enkele der voorstellen, die haar gedaan
waren, niet te vereenigen waren met de
punten, waarover reed's overeenstemming
was bereikt tusschen Turkije, eenerzijds en
Frankrijk en Engeland anderzijds.
Niettemin ie zoowel door Moskou als door
Ankara gemeld, dat de betrekkingen tus
schen Turkije en Rusland blijven rusten op
den grondslag van vriendschap. (Toe
juichingen).
Intusschen heeft d«e Turksche regeering
besloten, de onderteekening van 't Britsch-
Turksche verdrag niet langer uit te stellen
en het verheugt mij u te kunnen zeggen, dat
het pact een half uur geleden te Ankara
geteekend is. (Luid applaus).
De leden van het Huis zullen morgen de
beschikking over den volledigen tekst krij
gen. Het verdrag geldt voor een minimum
periode van vijftien jaar. (Applaus). Het is
dan ook geen tijdelijke regeling voor een
noodtoestand, doch een krachtig getuigenis
der drie regeeringen, dat zij een langdurige
politiek van samenwerking willen voeren.
Het Huis zal met groote voldoening ver
nemen, dat de onderhandelingen tot een
goed einde gebracht zijn en dat een zegel
is gebracht op onze nauwe en hartelijke be
trekkingen tot een land, voor welks hoe
danigheden en volkskarakter wij de groot
:te bewondering hebben. (Luid applaus).
A 111 e e zeide er van overtuigd' te zijn,
dat hij aan aller gevoelens uiting gaf, wan
neer hij verklaarde do verklaring toe te
juichen. „Wij hopen", aldus spr., „dat de
overeenkomst van langen duur mag zijn en
dat onze vriendschap met Turkije versterkt
zal worden".
Sprekende namens Sinclair, wenschte
Sir Percy Harris, lid' der liberale oppo
sitie, de regeering geluk. Hij zeide: „ITet ge-
heele Huis begrijpt, dat het in een tijd als
dezen een groote triomf voor Halifax en de
geheele regeering is, dat zij deze onderhan
delingen. welke zoo moeilijk moeten zijn ge
weest, met zooveel kunde gevoerd hebben.
Het is opmerkelijk, dat Turkije één van
de landen is, die sedert den oorlog reusach
tige vorderingen hebben gemaakt op het ge
bied van beschaving en economische ont
wikkeling. (Applaus).
Het is een buitengewoon groote voldoe
ning voor ons, dat Turkije aan onze zijde
staat in dezen strijd voor recht, orde en
fatsoen in de internationale aangelegen
heden".
De plechtige onderteekening
Het Britsoh-Fransoh-Turksche verdrag is
te Ankara onderteekend, door den Britschen
ambassadeur B u 11 h u ge ss e n en luite
nant-generaal W a v e 1 voor Engeland, door
den Franschen ambassadeur M a s s i g 1 i en
generaal W e y g a n d voor Frankrijk, door
den Turkschen premier Say dam en veld
maarschalk T s j a k m a k voor Turkije.
Men veronderstelt. d<at het verdrag zonder
verwijl aan de parlementen van de drie
landen zal worden voorgelegd ter ratifica
tie, opdat het onmiddellijk in werking zal
kunnen treden.
Chamberlain seint aan Say dam
Onmiddellijk na d"e onderteekening van
het driezijdige verdrag heeft Chamberlain
het volgende telegram doen toekomen aan
den Turkschen minister-president dr Say-
d a m:
„Het is mij een genoegen, Uwe Excellentie
een persoonlijke boodschap met mijn goede
wensohen en mijn gelukwenschen te doen
toekomen bij het tot standkomen van het
heden geteek,ende verdrag van wederzijd-
schen bijstand tusschen onze beide landen
en Frankrijk.
Ik juich dit nieuwe bewijs van den wil
onzer mogendheden tot samenwerking ter
bevordering der gemeenschappelijke belan
gen toe en vestig mijn oog op de voortzet
ting dezer samenwerking krachtens de poli
tiek, die in het zoo juist geteekende verdrag
is neergelegd".
Succes der geallieerden
In politieke Amerikaansrhe kringen b'e
schouwt men het Fransch-Britsch-Turksche
verdrag als een diplomatiek succes van de
geallieerden. Men heeft te Washington den
indruk, d'at het verdrag op de eerste plaats
de neutraliteit van Italië zal verzekeren en
zoo de geallieerden zal bevrijden van zware
zorgen over de Middellandsche Zee.
Rome en het driezijdig verdrag
Er heerscht een zekere voldoening
Twee factoren in den nieuwen toestand,
zooals die geschapen is door het Britsch-
Fransch-Turksche verdrag, worden te Rome
met instemming besproken. De eerste fac
tor is, dat Turkije, naar men zegt, gewei
gerd heeft den status der Dardanellen ten
gunste van Rusland te wijzigen. Italië wil
namelijk niet. dat de Russische vloot een
nieuw macht6element in de Middellandsche
Zee wordt De tweede factor is. dat Turkije
zijn beloften jegens Roemenië handhaaft,
waarin men een aanwijzing ziet, dat Tur
kije de Italiaansche belangstelling voor de
regeling der Bal kan v raagstukken en voor
de organisatie van een vredeeblok op den
Balkan deelt
In fascistische kringen beschouwt men
de onderteekening van het verdrag als een
natuurlijk gevolg van de schorsing der on
derhandelingen te Moskou, die, anders dan
men verwacht had, hebben aangetoond, da'
Turkije in zijn betreldkingen tot Rusland
onafhankelijk is.
Men gelooft, dat Turkije op het standpunt
staat, dat de overeenkomsten met de geal
lieerden zijn veiligheid voldoende waarbor
gen en een prijsgeven der samenwerking
met Rusland, die vroeger als van automa
tiech karakter beschouwd werd mogelijk
maken.
GEP. KOLONEL M. M. EYSSELL t
Te Hilversum, waar hij gedurende de
laatste elf jaren woonde, overleed de heer
M. M. Eyssell, gep. kolonel der infan
terie.
Slagkruisers voor
Indie
Drie met torpedobootjagers
Spoedige beslissing te wachten
Nog steeds is onbekend welke plannen
de Regeering met de Indische defenstie
heeft
Sinds 10 September beschikt zij over nei
rapport eener commissie, welke in Juni j.l..
onder het vierde kabinet-Colijn in het leven
is geroepen om advies uit te brengen over dè
maritieme verdediging van Nïd. Indië. Het
Jag toen in het voornemen om bij de indie
ning c.er begrooting voor 1940 de inzichten
en beslissingen der Regeering mee te deelen.
Het inmiddels opgetreden kabinet liet land
en volk-op 19 September ook op dit punt in
het onzekere; alleen werd medegedeeld, dat
gerekend moest worden op een bedrag van
115 millioen meer voor de Indische mari
tieme defensie.
Waren dat verhoogde exploitatie-uitgaven
of was er in te zien een eerste termijn voor
den bouw der nieuwe schspen en de uitvoe
ring van daarmee gepaard gaande werken
(havenaanleg, dokken, enz.)?
Wanneer men aanneemt, dat de 15 mil
lioen een eersten bouwtermijn vertegenwoor
digen, dan was daaruit af te leiden, dat het
advris ging in de richting van slagkruiser-
bouw, die plus minus ƒ300 millioen in to
taal zou voraeren. Rekenende met een 20-
jarige annuïteit, klopt dat
We hebben daarop op 22 September jl.
reeds de aandacht gevestigd, onder mede-
deeling, dat verwacht werd een plan om
drie kruisers te bouwen met de
noodige torpedobootjagers.
Van meer onderzeeërs schijnt men te wil
len afzien, voegden we er aan toe.
Het. drietal, aat onze maritieme macht ze-?r
zou versterken, zal aan groote snelheid
sterke bewapening en zware pantsering pa
ren. Met den bouw zullen ongeveer 5 jaren
Mnoeid zijn.
Indertijd circuleerde in de pers 'n plaatje
van een Fransch slagschip dat het prototype
zou zijn voor onze te bouwen slagschepen.
We meenen, (Jat zulks onjuist was.
Waar het voorbeeld dan wel te zoeken zou
zijn, laten we echter in het midden in dazen
tijd, nu neutraliteit ons past.
Het type, dat voor oen geest staat, is er
een van omstreeks 30.000 ton met een snel
heid van 33 mijl. De zware artillerie van
vermoedelijk 28 c.M., zou bestaan uit negen
kanonnen, opgesteld in drie drielingtorens.
Verder worden nog een aantal kanonnen
van kleiner kaliber, en, gelijk van zelf
spreekt, het nooaige afweergeschut opge
steld. De uitrusting zal ook overigens up to
"ite zijn.
Elk- schip zal ongeveer 70 millioen gulden
kosten en misschien onder de huidige om
standigheden wel meer. Of allerlei onaerdee-
len en een deel van de bewapening zullen
kunnen worden verkregen, kan ook wel min
der zeker zijn geworden sinas het uitbraken
van den oorlog. Maar we hebben vijf jaar
den tijd! En beschikken over vier werven.
Beginnen is mogelijk.
In de plannen der commissie zijn voorts
de noodige berekeningen opgenomen voor
de kosten van te maken dokken en de ver
ruiming en verbetering van de marineha
ven te Soerabaja,
Het is te verwachten dat het kabi
net thans spoedig zijn beslissing open
baar zal maken. De Kamer zal bij de
behandeling van ae Rijksbegrooting
voor 1940 wel willen weten waar zij
aan toe is.
De beslissing in het kabinet zal nog niet
zoo eenvoudig zijn of geweest zijn. Met -name
niet voor de s.d.- ministers. De S.D.A.P. en
haar pers hebben zich altijd scherp tegen
kruiserbouw verzet. Ook het Kamerlid Al-
barda heeft er meermalen in afkeurenden
zin over gesproken. Doorslaggevend voor
den ministerraad is zulks intusschen niet.
Den laatsten tijd hebben we over dit on
derwerp in de roode pers weinig meer ge
vonden. Het zal aan ook niet behoeven te
verwonderen als binnen enkele dagen blij
ken zal, dat ook voor deze enorme defensie
uitgaven de verantwoordelijkhei a wordt
aanvaard. Tot voor enkele weken zou van
die zijde in dit verband van „overvragen" en
1 gemis aan evenwicht tusschen militaire
sociale uitgaven gesproken zijn. Maar in
den laatsten tijd is veel mogelijk geworden.
En dus
Een nieuwe Poolsche staat
Geruchten in Denemarken
KOPENHAGEN, 20 Oct (Reuter). Volgens
den correspondent van „Politiken" te Ber
lijn zal op 1 November een nieuwe onafhan
kelijke Poolsche Staat worden gevormd. De
correspondent zegt dat de nieuwe
staat ongeveer denzelfden omvang zal heb
ben als Bulgarije. Warschau zal de hoofd
stad zijn.
Drie millioen Poolsche Joden, bijeen te
brengen uit alle deelen van Polen, zullen
worden gekoloniseerd in een specialen
Joodschen staat in het Oosten, met Lublin
als hoofdstad.
De legerberichten van heden
PARIJS, 20 October. Het communiqué van
den ochtend van den 20sten October luidt:
Een kalme nacht. Regenachtig weer. Op tal
van punten activiteit van patrouilles aan
weerszijden.
BERLIJN, 20 Oct Het opperbevel van de
Duitsche weermacht maakt bekend:
In het westen is na het afsluiten der
gevechten in het grensgeoiec1 zuidoost
waarts van Saarbrueoken weer stilte inge
treden.
Afgezien van activiteit van de artillerie
en van verkenningsgroepen, vallen aan het
geheele front geen bijzondere gebeurtenis
sen te vermelden.
Boekhouder pleegt vervalsching
en verduistering
Belangrijk bedrag verdwenen
KOUDEKERK AAN DEN RIJN, 20 October
Op het kantoor van de N.V. Elect Kleiwaren-
fabriok v/h Gebr. O. alhier is men deze week
op het spoor gekomen van een ernstige ver
duistering van gelden en vervalsching van
post chèque's.
Uit de voorloopige controle der boeken
door den directeur der fabriek ingesteld,
moet gebleken zijn dat door den 28-jarigen
boekhouder, zekeren L. v. R., wonende te
Woubrugge, gedurende eenigen tijd op zeer
geraffineerde wijze, door middel van ver-
valschingen, flinke bedragen, omtrent de
grootte waarvan men zich nog niet wenschte
uit te laten, verduisterd moeten zijn.
Naar men verneemt, hoeft de directeur zijn
boekhouder nog de gelegenheid geboden om
het verduisterde bedrag aan te zuiveren,
dooh daar hij hiertoe geen kans zag. volgde
aangifte bij den Burgemeester, die met de
politie gezamenlijk een onderzoek instelde.
Tijdens het verhoor heeft de boekhouder
n volledige beteekenis afgelegd, waarbij
tevens gebleken moet zijn, dat van het ver
duisterde bedrag zeer waarschijnlijk niets
meer te achterhalen zal zijn, wijl dit geheel
te eigen bate werd aangewend. De verdach
te had hij den directeur het volste vertrou
en. Deze dagen zal hij aan de Justitie wor
den uitgeleverd.
De positie van den
Nederlandschen boer
Een ministerie van Landbouw gewenscht
Jaarvergadering van het Kon. Ned.
Landbouw comité
's GRAVENHAGE, 20 Oct Heden werd in
Pulchri Studio de 29ste jaarvergadering
van het Kon. Ned. Landbouwcomité gehou
den.
De "voorzitter, de heer H. D. Louw es,
wees in zijn openingsrede op den weerslag
die ds oorlog in ons land meebracht. Dat
we, aldus spr., thans de regeering wezen op
de noodzakelijkheid om de boeren een loo-
nende prijs voor hun producten te geven
was geen opruiing of dreiging, doch alleen
om de regeering er op te wijzen dat ze den
onjuisten weg kiest en ds „gooawill" bij de
boeren verliest
De korte ervaring in dezen tweeden oor
logstijd doet spr. het ergste vreezen voor d:
positie van den boerenstand.
De regeering stelt prijzen vast waarin, be
halve bij tarwe, voor oen boer gem winst,
vaak verlies gelegen is.
Bij de vrachtprijzen der gecharterde
schepen wordt door de regeering wel reke-
gehouden nvït een behoorlijk loon voor
directie enz. Men voelt dat de regeering met
twee maten meet Er dreigt, volgens spr. het
groote gevaar dat de ongerechtigheid ten
opzichte van de agrarische bevolking ons
volk zal verlagen.
Bij de vraag, wat gedaan moet worden,
wees spr. er op, dat we op korten termijn
noodig hebben een Ministerie van Land
bouw. Niet om de samenhang met het ove
rig economisch leven te verbreken, doch om
een landbouwpolitiek te voeren, die past in
onze nationaal-economische politiek.
Ook op versterking der organisatie drong
spr. nog aan. Een sterk en gelukkig volk zal
zich als zoodanig handhaven als het zijn
boerenstand weet te bewaren en te behou-
Na eenige huishoudelijke zaken afgedaan
te hebben sprak Mr H. W. Groen eve ld
over het vraagstuk van het betrekken der
kleine zelfstandigen bij de sociale verzeke
ringswetten.
Aantal huwelijken stijgt sterk
Het zal velen zijn opgevallen, dat in deze
weken het aantal huwelijkssluitingen vrij
sterk toeneemt in vergelijking tot vorige
jaren. Zulks staat natuurlijk mede in ver
band met oepalingen omtrent kostwinners
vergoedingen voor gemobiliseerden en der
gelijke omstandigheden meer.
Voor het geheele land bereikten ons nog
geen cijfers, doch wel kwamen wij op ue
hoogte van enkele getallen uit de drie
grootste steden. In September 1938 werden
in Amsterdam 653 huwelijken gesloten
tegen 768 in dezelfde maand van dit jaar.
Voor Rotterdam waren deze cijfers 497
toen tegen niet minder dan 721 thans. In
Den Haag was bet verschil minder groot:
in September 1938 tegen 495 in Septem
ber 1939.
Vooral in Rotterdam loopen de cijfers
van dezelfde maand in beide jaren dus wijd
uiteen. Hiervoor zullen wel verschillende
oorzaken bestaan, b;v. dat daar meer paar
tjes waren, die op een ietwat gunstige gele
genheid tot trouwen wachtten dan o.a. in
Den Haag. Amsterdam neemt ten
dezen blijkbaar een positie tusschen de
beide uitersten in.
Zorg voor gemobiliseerden
Gisteren heeft de commissie, die door het
bestuur van Enkrateia, bond van Prot. Chr.
Drankbestrijdersvereenigingen. is benoemd
de vraag te overwegen wat voor de
Prot. Chr. gemobiliseerden kan worden ge
daan. te 's-Gravenhage haar eerste verga
dering gehouden. Tot voorzitter werd be
noemd Dr J. R. Slotemaker de Bruïne. oud-
ister van Onderwijs, te Wassenaar, tot
secretaris de heer W. C. F. Scheps, Ellekom-
straat 16 te 's-Gravenhage en tot penning-
^)e M/Je make
N Laaf de geluksmare Uwer
1 verloving afstralen van Uw
vinger - door een HDZ-ring.
Zuiver edelgoud en... voeg-
?loos gesmeed! Let op het
VOORNAAMSTE NIEUWS
Dit Nummer bestaat uit TWEE bladen
Te Ankara heeft de onderteekening
plaats gehad van het Britsch-Fransch*
Turksche bijstandsverdrag.
Het communiqué der staatshoofden-
conferentie te Stockholm.
Hitier ratificeert pact met Moskou,
Onze Duitsche correspondent over de
ontvangst van de duikbootbemanning in
Berlijn.
De dies-viering van het Studentencorps
N.D.D.D. te Amsterdam.
De rede van Prof. Dr A. Sizoo ter her
denking van de stichting van de Vrije
Universiteit.
Betrokken tot zwaar
bewolkt
Weerverwachting: Aanvankelijk be
trokken tot zwaarbewolkt met nu en
dan regen, later gedeeltelijk opklarend.
Weinig verandering van temperatuur.
Meest matige Noordelijke tot Noordoos
telijke wind.
FIETSERS LICHT OP
21 Oct. Van 'sav. 5,23 u. tot 'smorg. 6.0T tt
-"ZACHT VAN SMAAK - PRLIS 70 ct J
(Reel)
VERITEX
VOLKSGASMASKERS
Rijkskeur 014. Compl. 3.50
Uit voorraad leverbaar bij
de postkantoren en bij de
plaatselijke Luchtbescher-
mings-Vereenigingen.
(Red.)
HUISVROUWEN
Met EKJi PAK
BLU-
FAX
doet O MEER dan met 20 stukken ree
Doet Uw voordeelSlecht» 25 cent per pa
In elk pak GEBRUIKSAANWIJZING
met tal van NUTTIGE WENKEN
VerkrUKbnnr In alle groote warenhafae
„GRRVOS>> nnndelmnatichappö
Zuldblnnk 22 - Tel. 11626 - Rotterdi
(Reel.)
KLEINBEELD
VERGROOTINGEN
6 X 8 cM. 7.5 ct. - 8/10 cM. 10 ct.
FOTO SCHAAP &C°
Rokin 106 AMSTERDAM
(Reet.)
STALEN RAILS EN PLATEN;
HOUTEN BIELS, voor Schuilkelders
voorradig bi]
SIMONS' METAALHANDEL
le Katendr. Haven - ROTTERDAM
Telefoon 25460 (3 lijnen).
(Red.)
meester Ds J. Henri Ledeboer, em.-predikant
eveneens te 's-Gravenhage.
De commissie heeft allereerst de vraag
onder oogen gezien welke hulp de bij Enkra
teia aangesloten organisaties met het oog
op lectuurverspreiding en de cultureele
ontwikkeling zuUen kunnen bicden aan het
comité-v. Dijk iA.P.C.) waarvan de totstand
koming dezer dagen is gepubliceerd.
Naar wij vernemen heeft de commissie
zioh bereids gewend tot de besturen der bij
Jnkrate-'a aangesloten organisaties teneinde
een volledig overzicht van de moge'ijkheden
die er zyn te verkrijgen.
