kruizemunt
JANTJE
DINSDAG 17 OCTOBER 1939
EERSTE BLAD PAG 3
KERK EN ZENDING
NED. HERV. KERK
Beroepen: Te Hontenisse, cand. J-
Jroon, hulpprediker te Eindhoven, Te
rïattem (2e pred. pi.), H. A Jellema te Leer-
urn.
Aantenomen: Naar Blokzijl, cand. M.
I. Ouwehand, hulppred. te Badhoevedorp.
- Naar Sappemeer C. A. Schenk te Wester-
ork.
,1 Bedankt: Voor Beesd. J. Swynenburg,
j Nigtevecht.
'c GEREF. KERKEN
Beroepen: Te Deventer, H. J. Ripha-
»n te Schoonebeek. Te Serooskerke. G.
agens te Asperen.
CHR. GEREF. KERK.
'["Beroepen: Te Middelburg, J. Jonge-
en te Apeldoorn.
13
si HULPPREDIKERS
o-Tot hulpprediker bij de Ned. Hervormde
*s»jmeente te Eindhoven is benoemd
ennd. J. van Dijk te Voorburg.
^°De heer N. Fruitema, cand. en hulppr.
de Ned. Hen'. Gemeente te Winterswijk,
'e^eft voor de benoeming tot hulpprediker te
ddenmeer bedankt.
'er >e heer H. Planting a, cand. en hulp-
ediker te Wirdum, is benoemd tot hulp-
>d'iker bij de Ned. Herv. Evangelisatie te
-aagwesteinde.
\FSCHEID, BEVESTIGING, INTREDE
mingen
fa des morgens bevestigd te zijn door Ds
SMg. Uitman te Groningen, die sprak
r 2 Tim. 4 2, heeft Dr H. van O y e n,
omen van Breda, Zonöagavond in de
nkCtinikerk zijn intrede gedaan bij de Ned.
t1-v. Gem. te Groningen. Zijn tekst was
12:1b en 2a. Toespraken werden niet
eftouden. Aanwezig was de Commissaris
Koningin in de prov Groningen, een
van het gemeentebestuur en 't
college van predikanten, uitgezon-
igol' Dr J. C. Roose, die wegens uitstcdig-
rht.| verhinderd was. (Dr Roose wil ziin
*n~eren ambtsjubileum geheel onoipgemerkt
er-n voorbijgaan),
del
v>i»rsbei£en
J. H. Wessel, thans te Burum, hoopt
14 Januari as. zijn intrede te doen
u e,le Ned. Herv. Gemeente van Schaarsber-
itte In den ochtenddienst vindt de bevesti-
plaats door Ds. J. G. L. Brouwer te
zUtJerbeek.
xlln
eland
J. L. Koole, die naar Naaldwijk i
vilt heeft Zondag jd. afscheid genomen van
irn3eref. Kerk te Vreeland, sprekende over
21 5 „Paoilus' afscheid van Tyrus".
leeling: I een noodzakelijk afscheid: II.
hartelijk afscheid en III. een biddend
leid. De scheidende leer aar werd toege-
door br. C. K o k namens den ker-
ad en Ds. A. Hordijk van Loenen
Vecht namens de classis.
i de9 morgens bevestigd te zijn door Ds
Kuipers van Oosthem, met een pre-
tie over 2 Cor. 3 12, 13, deed Zondag
R )s J. Thomas, gekomen van Boksum,
intrede bij de Geref. Kerk te IJ 1st. Zijn
was Openb. 2210 tm. 12.
"^Jubileum Ds J. Jongeleen
Drgen (Woensdag) herderfkt Ds. J.
igeleen, predikant der Chr. Geref.
Kerk te Apel
doorn, met zijD
gemeente zijn
zilveren ambts
jubileum.
Ds. Jongeleen.
van wiens levens
loop wij 22 Sept
jj. een en ander
vermeld hebben,
is ook buiten
Apeldoorn een be
kende en om zijn
veelzijdige be
langstelling
hooggeachte fi
guur in en bui
ten de Chr. Ge-
reform. Kerk Zoo
heeft hij zitting
""ie hoofdcommissie van de Ver-
Hing voor Chr. Nat. schoolonderwijs en
i examencommissie van den School-
In de redactie van A. R. Staatkunde
hij eveneens zitting. Van zijn hand
|Q verschillende geschriften het licht
noemen zijn Lesboek voor de Geref
sleer, idem zijn Vragenboek, Kerk en
vraagboek ten dienste van de
lisaties, Hoofdzaken uit de geschie-
'der Geref. Kerken in Nederland van
heden; Het Genadeverbond; Een
U"- ter voldoening en tal van predica-
de serie „Uit de levensbron" zoo-
.EN»'* afzonderlijk uitgegeven preek en.
verschijnen van zijn hand geregeld
ities in de N. Prov. Gron. Grt.
ide.lDs Jongeleen
VEREENIGING TOT CHRISTELIJKE VERZORGING VAN GEESTES EN
ZENUWZIEKEN
OCKEN BURGH -KLIN IEK. Loo.duiD.»
SANATORIUM ..DE HOOGE RIET"
KLINIEK „NEDER-VELUWE* v
NOORDERSANATORIUM
Stichtingen»
„VELDWIJK" f Crmelo I* lé
..BLOEMENDAAL" c locduin,
.DENNENOORD" Zuldlaiea
„WOLFHEZE" i. Woiibex*. i. n
.VOGELENZANG" B-nn.b.
rre,
D. BOON
eer D. Boon, directeur van het Dia
lis der Ned. Hervormde Kerk van
n, is benoemd tot directeur van
Ds M. Niemöller
Als vrijwilliger in dienst?
dagen geleden ontleenden wij aan
sorsbericht de namen van enkele Duit-
veedikanten, die dis vrijwilliger in het
adden dienst genomen. Velen zullen
at ons gedacht hebben: En Ds. N i e-
'r? Het antwoord is in zooverre nu te
inde*3* onzen correspondent te Berlijn ter
ie oH ^s' Niemöller behoort tot
J zich hebben aangeboden voor den
bieef1 dienst- Hem echter had nog geen
i bereikt. Met begrijpelijke spanning
zach^' voor£d bi de kringen der Belijde-
Jing, dit antwoord tegemoet.
ied®
Duitsohe Evangelische Kerk zijn alle
,s „.dienststraffen, die vóór 1 September
uegd werden, kwijtgescholden. Over
ge%dere dienststraffen (ontzetting uit
t enz.) wordt van geval tot geval na-
ko^-
niemöller komt. volgens een be-
,i bet N.C.P., voor deze amnestie niet
vrking, daar het hier uitsluitend ker-
Denststraffen betreft, terwijl De. Nie-
vintPor de Gestapo gevangen genomen
qa^1" ziJn geval besluit dus niet de
j ^i&r de Staat.
Veldpredikers en het Evangelie
In „Geloof en Vrijheid" begint Ds. A. D u-
b o i s, Chr. Geref. predikant te Oud-Beijer-
land, thans veldprediker, „Mobilisatie-brie
ven" te schrijven. Hij vestigt in zijn eersten
brief er de aandacht op, dat de geestelijke
verzorging onzer militairen allerminst „luxe"
is, want:
„Van alle zijden stroomden onze jongens
saam. Deze met die gedachte, gene met deze
meefiing, een derde voedt communistische
ideeën, een vierdeEn het is een bonte
mengeling van meeningen, die vaak zonder
leiding elkander kruisen en heel dikwijls
niet geschikt zijn om het Christelijk leven te
dienen, maar het veeleer afbreuk te doen.
Hoe dikwerf gebeurt het, dat een jonge man
van Christelijke beginselen met veel goede
voornemens van huis gaat, maar na enkele
maanden dingen zegt, of dingen doet, oftewel
nalaat, waar hij vroeger niet aan denken zou.
Zoo zijn er veel factoren, die „het moreel"
kunnen doen inzinken.
Waar is de plaats, om eens rustig te knie
len?
Waar is de tijd, dat men rustig zijn Bijbel
leest?
Waar is bij velen de wil, de kracht, om,
zoo noodig, alle spot, negatie, bestrijding enz.
te dragen of af te weren?
En als in deze sfeer van geestelijke „verlei
ding" nu geen geestelijke „leiding" werd ge
geven, waar zou het dan, als zulk een mobi
lisatie wat langer duurt, terecht komen? En
dan? Dan komen de duizenden weer thuis,
maar hoe? Even degelijk als men heenging?
Ieder die nadenkt gevoelt het: als ons leger
geen geestelijke leiding kreeg, zou dit u i t-
eindelijk tot schade zijn voor het
geestelijk.e peil van ons heele
volksleven!
Het is dus geen overbodigheid dat thans
ongeveer zoo'n J30 140 veldpredikers leger
ep vloot geestelijk verzorgen.
En dan nog dit:
Weet u wel, dat het communisme op aller
lei manieren zijn lectuur in het leger tracht
binnen te smokkelen? Ook nü?
Hebt ge wel eens het hartstochtelijke „op-
zweepen" gehoord onder de soldaten, zooals
wij die hoorden? Geloof mij, het communis
me zou hemelhoog juichen, als men van onze
Regeering zulk een kans kreeg, om met 140
„communistische Veldpredikers" ons leger te
mogen bearbeiden!!!
En zou het Christendom het dan „moppe
rend doenVerre van daar!
Wij moeten den Heere danken, dat wij het
van onze Regeering mogen doen!
Welk een schoone gelegenheid om leiding
te mogen geven door het Evangelie; ja, om
al Evangeliserend de zielen van duizenden
te mogen bearbeiden!"
Met treffende voorbeelden uit ontmoetin
gen met militairen vult schrijver dan dezen
brief aan.
Ned. Bijbelgenootschap
Dezer dagen had een vergadering van af
gevaardigden der afdeelingen van het Ned.
Bijbelgenootschap in Gelderland te Arnhem
plaats onder voorzitting van Dr. W. Co en-
ra ad, die na het lezen van Psalm 21 de af
gevaardigden van 28 afdeelingen welkom
heette. Ds. Boeke lichtte verschillende
punten van de agenda door de Commissie
Binnenland opgesteld, toe. Door de koersda
ling van het pond en de deviezencontrole zal
het bedrag, dat door het Britsche en Schot-
sche Bijbelgenootschap voor het werk in
Indië toegezegd was, aanzienlijk min
der worden. Zeer belangrijk is de actie on
der de militairen. Als in de jaren 19141918
wil het Bijbelgenootschap alles doen wat
mogelijk is. Aanbevolen werd in de gemeen
ten een collecte te houden voor dit werk,
waarin een geweldig stuk Evangelisatie zit.
Deze afdeelingen werden opgewekt mede te
werken om de nieuwe vertaling van het
Nieuwe Testament, die klaar is gekomen, te
verspreiden Daarna kwamen de afzonder
lijke afdeelingshelangen en de winterbelan-
gen aan de orde.
Het N. B. G. in dezen tijd
's Middags sprak Dr. O. N o r e 1 van
Hemmen over het onderwerp: „Het Ned.
Bijbelgenootschap in dezen tijd". Spr. begon
met nadruk voorop te stellen: als wij spre
ken over het N.B.G., dan spreken wij over
den Bijbel, die primair is. Het onderwerp
krijgt daardoor een eigenaardige belichting.
Immers, de Bijbel is voor alle tijden, omdat
hy boven de tijden staat. Het gaat om het
woord dat God tot de mensch spreekt. De
mensch heeft altijd het woord der genade
noodig, ook in onze dagen. Al is dit voor
gaande zoo, toch moet toegegeven worden,
dat die behoefte aan het woord van God, en
parellel daarmee loopend de taak van het
N. B. G., wel heel bijzonder is onzen tijd.
Onze tijd is er een van Godsvervreemding
en vijandschap tegen de kerk, aan den
eenen kant, en van God zoeken en een zich
wenden tot de kerk aan den anderen kant.
Het N. B. G. heeft nu een groote taak en
roeping: er voor te zorgen, dat de Bijbel ver
spreid en gelezen wordt. Dezen arbeid moe
ten de gemeenten dragen met haar gebed,
toewijding en offer.
Met dankgebed werd hierna de vergade
ring gesloten.
NIET MEER ONTERFD
De Maharadja van Mysore in Britsch-In-
dië heeft een wet uitgevaardigd krachtens
welke onderdanen, die tot het Christendom
overgaan, voortaan niet meer onterfd zullen
worden
TERUGGEGEVEN
De Roemeensche staat gaf aan de Duit-
sche Evangelische kerk in Roemenië 47 in
beslag genomen Duitsche scholen in Bessa-
rabië terug.
VAN DEN ZENDINGSAKKER
Mej.'W. Wils, verpleegster te Utrecht, en
Mej. J. Post erna, verpleegster te Gronin
gen, zijn benoemd tot verpleegster in dienst
der Zending te Solo.
Tegen het eind van Februari a.s. hoopt
Dr C. L. Zwaan, miss. arts te Djokja, met
periodiek verlof naar Holland te gaan.
Mej. J. B ij 1, die in het begin van 1934
naar Java ging en te Djokja als dame voor
de huishouding werkzaam is, hoopt in Fe
bruari 1940 haar eerste verlof te nemen en
naar Holland te komen.
Synode en Ned. taal
Op gezelligen toon neemt Ds H. Veld
kamp in Fr. Kerkblad de Synodale ter
minologie op den korrel:
„Er is bijna geen plaats in ons goede
vaderland, waar onze mooie Nederlandsche
taal zoo stiefmoederlijk behandeld wordt
als op de algemeene, pardon, ik bedoel de
generale synode, hetzij deze synode in
openbare plenaire zitting bijeen is, hetzij
ze in besloten vergadering of in beter
Nederlandsch: in comité vergadert Deze
kerkelijke vergadering heeft geen voorzitter,
maar een praeses, bij verkorting broeder-
praeses synodi geheeten, op dezelfde wijze
als men sommige dominees nog uit een of
twee Petri kan hooren preeken. Evenmin
verheugt ze zich in het bezit van een twee
den voorzitter, maar van een assessor,
terwijl de beide scribae ijverig de Hande
lingen der Synode verzorgen, welke Hande
lingen door de synode in zuiver Hollandsch
de Acta worden geheeten. Vorengenoemde
lieden vormen samen het moderamen. Zoo
dra dan de praeses synodi de vergadering
geopend heeft, overtuigt hij zich of alle
'leden, praoadviseerende zoowel als stem
hebbende, tegenwoordig zijn, door hun
namen_ af te roepen. Men zou dit kunnen
vergelijken met wat men elders „stempelen'
noemt, maar in synodetaai heet dit: appèl
nominal". Soms blijkt bij dit appèl nominal,
dat een synode'id een p'aatsvervanger heeft
gezonden, maar ik heb die man nog nooit
plaatsvervanger hooren noemen. We zeggen
dat op de Synode veel duidelijker: dat is
de secundiLs, die nu de plaats inneemt van
den primus.
„Men heeft al dikwijls kunnen lezen, dat
de synode-arbeid wordt voorbereid door
een zestal commissies, waar de verschillende
stukken worden heengezonden ter fine van
advies; zij brengen daarvan geen vers^g,
maar rapport uit. Soms komt het voor, dat
de vergadering door rapport en conc'usies
niet gecontenteerd is. niet bevredigd, betee-
kent dat, overgezet zijnde, en dan wordt de
zaak maar weer gerenvoyeerd, naar de
commissie, waarbij ieder leeft in de ver
wachting, dat op deze wijze de kwestie zal
worden getermineerd.
„Vooral dat termineeren is een gewild
synodewoord geworden in den laatsten tijd.
Wij brengen op de synode geen enkele zaak
meer tot een goed einde, maar termineeren
die kort en goed, doen althans dikwijls
pogingen in die richting. Nu de synode ver
daagd is, gaan we op de voortgezette synode
alle overgebleven zaken termineeren, en
dan wordt heel de Synode voorgoed geter
mineerd door den praeses synodi, tenzij ze
om de een of andere reden nog voorloopig,
ik vergis me provisioneel gesloten
wordt."
ONDERWIJS
Het Goddelijk geheim in de
theologie
Dies-rede R.K. Universiteit
Mgr Dr G. Kreling heeft als rector-mag-
nificus der R.K. Universiteit te Nijmegen
een rede uitgesproken over het Goddelijk
geheim in de theologie.
Spr. betoogde o.m., dat het katholicisme
niet alleen een gezond, gematigd intellec
tualisme verdraagt, maar dit zelfs als een
essentieel bestanddeel voor zich opeischt.
Dit komt o.a. uit door de kerkelijke bepaling
van het geloof als een aannemen met het
verstand. Hieraan wordt vastgehouden, ook
al krijgen de emotioneele factoren, zonder
welke 't geloof onbestaanbaar is, hun voile
waarde. Kx-achtens deze opvatting van het
geloof is theologische wetenschap, waarin
met het verstand over den inhoud van het
geloof gedacht en geoordeeld wordt, m o g e-
1 ij k. Karl Barth, die de deur, waardoor het
verstand toegang tot God krijgt, volstrekt
sluit, brengt de theologie om hals.
Omdat de R.K. leer omtrent het geloof zoo
wel het rationalisme als het agnosticisme
ontwijkt, wordt de theologie door haar op
een veilige basis geplaatst.
Het is een vraag, of door veel R.K. theo
logen niet wordt toegegeven aan angst voor
het verstand. Positieve theologen zijn van
meening, dat de speculatieve theologie haar
plaats moet ruimen voor c.'e positieve. Hier
komt een wanbegrip omtrent den aard der
Godgeleerdheid tot uiting. Deze is geloofs
wetenschap; systematiseering van het ge-
loofsinstinct naar vollere assimilatie van de
geloofswaarheid. De paradox: fides quaerer.s
intellectum doet theologie en op de eerste
plaats speculatieve theologie ontstaan, want
de spanning van het geloof drijft de aan
dacht van den geloovige naar het Godde
lijk geheim. Het gaat in de theologie om
God'. Het historisch apparaat van positieve
theologie staat in dienst van den door het
geloof gewekten drang naar den geheimen
God.
De eenvoudige waarheid, dat de Godge
leerdheid over God handelt, zal de specula
tieve theologie, die zich op God richt, op de
been houden. Als zij ontbreekt, ontstaat in
de geloovige gemeenschap de theologische
vrijbuiterij, waarvan het Christendom de
pijnlijke gevolgen aan den lijve heeft onder
vonden.
Het bedrijf van den theoloog zal, omdat
het hem brengt op het eindeloos gebied van
het Goddelijk mysterie, een avontuur blij
ven. De theologie kan zich daarbij slechts
dan veilig voelen, als zij, met weinig tevre
den, het Goddelijk geheim niet te na wil
komen en haar ontoereikendheid er
kent.
INAUGURATIE
PROF. Mr. J. G. KOOPMANS
Hedenmiddag hoeft Prof. Mr. J. G. K o o p-
mans aan de Ned. Econ. Hoogeschool te
Rotterdam zijn ambt als gewoon hoog
leeraar in de economie en de leer der open
bare financiën aanvaard met een rede over:
„De betrekkingen tusschen overheidshuis
houding en volkshuiehouding, toegelioht
aan het vraagstuk der vcrdeeling 3 an ba
tem ea lasten tufi*eb*£ fcsder. loëknro^t".
Prof. Dr H. W. OBBINK
Opvolger van zijn vader
Bij Kon. Besluit is benoemd tot gewoon
hoogleeraar in de faculteit der godgeleerd
heid aan de rijksuniversiteit te Utrecht,
om onderwijs te geven in de geschiedenis
der Godsdiensten in het algemeen en in
de Egyptische taal en letterkunde Dr H.
W. O b b i n k, te Utrecht.
Dr. Obbink, zoon van den bekenden, on
langs afgetreden hoogleeraar aan de Utrecht-
sche Universiteit, volgt zijn vader in hetzelf
de studievak op. Hij is 41 jaar.
Na te Utrecht te hebben gestudeerd, werd
hij in 1922 candidaat tot den heiligen dienst
in Zeeland. Op 28 Januari 1924
intrede als Ned. Herv. predika
sum; in 1926 verwisselde hij t
met die van Geldermalsen, wa
1929, toen hij een beroep aann
delburg. In 1932 kwam hij te 1
er tot dusver tevens privaab
Hebreeuwsch en Arameesch.
In 1925 promoveerde Dr. Obl
theologiae, op een proefschrif1
over de .magische beteekenis V
inzonderheid in het Oude Egj^^mr—
hand verschenen geregeld publicaties over
onderzoekingen in de oostelijke landen naar
de bronnen van Bijbelboeken en de geschie
denis van het oudste Israël. Verder: het Oude
Testament en de nieuwere onderzoekingen
Ur der Chaldeeën, een verhandeling over
Daniël in de serie Tekst en Uitleg, het
hoofdstuk De Geschiedenis van het Oude
Oosten in de Wereldgeschiedenis en Theo
logische bezinning op het Oude Testament.
INAUGUREELE REDE Dr J. M. ROMEIN
Bij de aanvaarding van het ambt vao
buitengewoon hoogleeraar in de vaderland-
ache geschiedenis aan de Universiteit U
Amsterdam, heeft Dr. J. M. Romein
gistermiddag in de aula een rede gehouden
over: „Het vergruisde beeld; over het on
derzoek naar de oorzaken van onzen op
stand".
PROF. W. BURCKHARDT t
Te Bern is, 68 jaar oud, overleden Prof.
Walther Burckhardt, gewoon hoog
leeraar in het internationale publieke recht,
Prof. Burckhardt, die groote bekendheid
heeft verworven door zijn juridische advie
zen. heeft verscheiden werken het licht aoei
i het permanente hof
DIES N.D.D.D.
Donderdag 19 October zal de Reünisten
organisatie van N.D.D.D. haar 12den Dies
vieren in het American-Hotel te Amster
dam. Dr. G.*J. D. A alders zal een cause
rie houden over „Antisemitisme in de oud
heid".
De landdag is voorloopig bepaald op den
Woensdagmorgen ma Paschen.
ONDER WIJ SR AAD
Bij Kon. Besluit zijn benoemd tot leden
van den Onderwijsraad, met de bepaling,
dat zij zitting zullen hebben in de afdeeling:
a. vakonderwijs: N. Kal, hoogleeraar aan
de Technische Hoogeschool te Delft:
b. algemeen vormend lager onderwijs en
bewaarschool-onderwijs: G. van Veen. ad
junct-directeur vgn het Nutsseminarium voor
Paedagogiek te Amsterdam.
EEN CHRISTELIJKE MULO-KRANT
Maart j.L hebben een paar jongelui, leer
lingen en oud-leerlingen van een Chr.Mulo-
school, een krant uitgegeven, die speciaal
bestemd is voor de jongens en meisjes, die
Chr. Mulo-scholen bezoeken of bezocht heb
ben. De krant „Ons S c h o oil ev en" ge
naamd. is sindsdien elke maand uitgekomen.
Het is de bedoeling om deze krant „de"
krant van de Chr. Mulo-school te laten wor
den. Daarom wordt niet alleen het redactio-
neele gedeelte geheel door de Mulo-Jeugd
verzorgd; neen, alles wat met de krant in
betrekking staat wordt door jongelui, leer
lingen en oud-leerlingen van Christelijke
Mulo-scholen gedaan. Bureau der krant:
Witte de Withstraat 82, Amsterdam.
Al
ONDERWIJZERS-BENOEMINGEN
R.H.BE. Tot leeraar: de heeren
E. L. E. van H e m e r t te Hengelo en Chr.
W. J. A1 s e m g e e s t te Almelo.
Leiden. Geref. U.L.O. Kopschool. Tot
tiidel. onderwijzer: de heer L. Gr i ede. te
Oeestgeest.
Ouderkerk a. d. IJssel. Chr. School
II. Tot onderwijzeres: mej. C. van Dam,
kw. m. a. te 's-Heerenbroek.
Zwolle. Kon. Wilhelmina-school. Tot
tijdel. hoofd: de heer H. Nijboer te Haar
lem.
Alphen a. d. R ij n. Oranjeschool (hoofd
J. W. Hoornenborg). Tot onderwijzeres: mej.
P. Belgraver te ïerseke en tot onder
wijzer de heer J. P. v. H o v e te Leiden.
EXAMENS
W. Beernlnk.
mej. G. Pennln
Propaed. scheik. Ingenieur de hee-
den Berg, Roordahulzem W. A.
e. G. J. J. van dor Laan, Den
GEMENGD NIEUWS
Vaarbak met tien koeien
omgeslagen
Negen redden zich zwemmend
Tijdens den storm van Zaterdag is op den
Nieuwkoopschenplas een ongeval gebeurd,
dat, gezien de omstandigheden, nog betrek
kelijk goed is afgeioopen. De veehouder Ver-
duyn, wonende in het buurtschap Noorden,
onder de gemeente Nieuwkoop, moest tien
koeien uit den Meiepolder halen, om deze
naar zijn woning aan den Noordschenweg
te vervoeren. Daai het vervoer slechts over
het water kon geschieden, werd gebruik
gemaakt van een z.g. vaarbak, welke werd
gesleept door een motorbootje. De koeien
werden op de vaarbak geiaden en men
trachtte den broeden plas over te steken. Tn
verband met het stormweer werd zooveel
mogelijk de luwe zijde gehouden. Het trans
port zou waarschijnlijk zonder ongelukken
zijn afgeioopen, wanneer niet midden op
den nlas de motor van het bootje was defect
gerankt. I-Iot gevolg was dat de vaarbak los
•sloeg, water schepte en in de diepte ver
dween. Onmiddellijk werden de touwen
van het sleepbootje .gekapt, waardoor men
wist te voorkomen, dat dit mede naar de
diepte werd getrokken. De opvarenden wa
ren echter niet in staat de in nood verkee-
rende dieren, die zich 800 a 1000 meter van
den wa! bevonden, te hulp te komen, zoodat
dexo »>chv.elf moesten redden. Negen van de
HET MOTOR CORPS
De werving van vrijwillige
landstormers
Langs een oinweg (waarom niet recht
streeks?) laat Overste N ij land, comman
dant Vrijwillig Landstormkorps Motor-
dienst, Vaartuigendienst, Spoorwegdienst
ons medcdeelen, dat de passage in ons blad
van 11 October over de wervers, c.ie „per
man betaald" werden, „een leugen is en dat
het zoo moeilijk is zich tegen zulken laster
te verweren. Wel genoten sommige wervers
salaris".
Het ware o.i. juister geweest, indien
tegenover ons de woorden leugen en laster
niet had gebruikt. Want wat is ons aandeel
can verontwaardiging al
wij tot publicatie overge-
reikten wij, dat de B.V.L.,
onrechte beschuldigd
nige bladen, in 't vervolg
>t bleef. T.n de tweede
j de vrijwillige landstor-
maken, aat zij hun ver-
',den moeten lezen,
verschillen wij nog van
esch Dagblad, dat
it aan deze kwestie be-
H freef:
de Verbandakte ls niet duidelijk.
Zij vordert, oro go.'d te worden begre
pen, zooals ook de inzender opmerkt,
studie.
In de veroand akte draait alles om het
„vetgedrukte", dat met toestemming van
den contractant kan worden doorgehaald.
Wordt het doorgehaald, dan heeft hij w e I
een taak bij mobilisatie; blijft het staan,
dan heeft hij die taak niet.
Dat is een weinig fraaie vorm van
tracteeren. Eleganter is h?t wanneer de
diverse verplichtingen in het contract
worden opgenoemd en dat daarna wordt
doorgehaald de verplichting, waarvoor de
contractant zich niet beschikbaar stelt.
Een andere vorm ware misschien elegan
ter geweest, de gevolgde methode is o.i. Dui
delijker. De werver was daardoor immers
gedwongen den contractant nadrukkelijk te
zeggen, wat van hem gevraagd kon worden;
n.l. bij schrapping en parafeering van de
bedoilde passage, opkomst bij mobilisatie.
Vele vrijwillige landstormers hielden
nochtans tegenover ons vol, dat ze misleid
waren; niet alleen wat de gage, maar ook
wat de verbintenis betreft Wij hebben daar
om enkelen van hen persoonlijk gevraagd,
hoe een werver gedaan kon krijgen, dat zij
da doorhaling met hun initialen goedkeur
den zonder te weten, wat dit beteekende.
Dit komt ons vreemd voor, zelfs wanneer
men door een enthousiaste propagandarede
onder mas6a-6uggestie is gekomen.
Deze vragen zijn nog niet beantwoord.
Waar wij een dergelijke houding hebben
aangenomen, was er geen reden om tegen
over ons van leugen en laster te spre
ken; te meer niet, waar toegegeven wordt,
dat sommige wervers salaris genoten. Want
het is duidelijk, dat wie salaris geniet om
vrijwilligers t-3 werven, liefst elke week iets
poogt te oogsten om ontslag te voorkomen.
Het verschil is in de praktijk dus niet zoo
groot
Intusschen bevreemdt het ons, dat de
autoriteiten van den Vrijw. Landstorm zich
in stilzwijgen hullen en niet door één pu
blicatie aan alle gepraat en alle ontevreden
heid ^en einde maken. De beroepsmilitai
ren, die de contracten afsloten, kunnen zich
niet in de pers verdedigen.
Daarom steunen we de suggestie van
Friesch Dagblad, dat de zaak niet uit
is, al worden de klagers, die zich gedupeerd
gevoelen, persoonlijk geholpen: „Het is
een zaak van recht en waarheid. Als de kla
gers gelijk hebben, dan is er minstens op
lichtvaardige wijze met hun belangen om
gesprongen. Hebben zij ongelijk, dan be
schuldigen zij ten onrechte de militairen,
die da contracten afsloten, van misleiding.
Voor een zuivere verhouding tusschen
leger en volk moet dit worden uitgezocht
Het is daarom van het grootste belang,
dat in de Kamer deze zaak wordt aange
sneden.
Dan kan het hoor en wederhoor worden
toegepast
En dan kan het volk wsten, op welke
wijze eventueele fouten worden hersteld.
Het vertrouwen zal door een dergelijke
handelwijze versterkt worden".
10 dieren slaagden erin, zwemmende den
langen afstand af te leggen. Eén van de
koeien is verdronken.
Nog een vaartuig met koeien omgeslagen
Op den Zuideinderplas raakten Zaterdag
middag twee vaartuigen met koeien, die
naar stal werden gebracht, op den Zuidein
derplas op drift. Een van de vaartuigen
sloeg om en zes koeien raakten to water.
Vijf er van werden met veel moeite gered,
één verdronk. De begeleider, die ook over
boord sloeg, wist zwemmende de tweede boot
te bereiken.
Belasting-academie
geopend
De Staat neemt de heele opleiding
van de hoogere ambtenan n
in handen
ROTTERDAM, 17 October. De s :re
taris-generaal van het departemen' van
Financiën, Jhr Mr A. M. C. van Asc i ven
Wijck heeft gistermiddag in een pl< "ditige
zitting in het gebouw Beursplein 29 de
Be'astingacademie geopend, nadat de rec-
teur der academie, Mr J. van der iel
de aanwezigen, waaronder de burgen
van Rotterdam, Mr P. J. Oud, een u
toegeroepen had. Vervolgens gaf hij er a uit-
oerige uiteenzetting van de doeleind ?r. en
richtlijnen der academie. Daarna spr k hij
een afzonderlijk woord tot den burge
meester van Rotterdam, de verdere aanwe
zige belangstellenden bulten het diew vak
der belastingen, de afdeelingschefs v. n het
departement van financiën, directeursn n.
verdere vakgenooten, de docenten, de surnu
merairs der invoerrechten en accijnzen en
tenslotte tot de candidaat-surnumerai
Hierna was het woord aan den burge
meester Mr P. J. Oud. Dat de acade nie in
Rotterdam gevestigd is, verheugt sp- bij
zonder. Hier is de sfeer bij uitstek ge- bik;
om hoogere ambtenaren op te leiden ver
volgens wees spr. er op, dat het van groote
beteekenis is. dat er tusschen handel en be
drijf en belasting een goede verstandhouding
bestaat.
Vervolgens heeft Jhr Mr A. M. C. v a n
Asch van Wijck de openingsrede uitge
sproken.
Voor den belastingdienst, zoo zeide de
heer Van Asch van Wijck, is het onge
feld vandaag een belangrijke dag, een orrt
mijlpaal. De directeur der academie heeft;
in zijn rede al gewezen op de belangrijke
plaats, die de belastingen innemen in ae
huishouding van den particulier en hoe de
ambtenaren hebben te waken voor de be
langen van de burgers. Spr. wilde er nog
op wijzen welk een belangrijke plaa de
belastingen heden ten dage innemen in de
huishouding van den staat en welk een
belangrijke plaats de belastingadministratie
dan ook inneemt in het geheele regeerings-
apparaat. De ernstige tijden en de jroote
financieele eischen die daardoor aai
schatkist worden gesteld maken het nood
zakelijk om in alle takken van overheids
dienst de grootste soberheid te betrachtsn
Dit heeft tengevolge, dat ook bij de inrich
ting van deze opleiding de mjest mogelijk
soberheid betracht moest worden, dat w
lei wenschen onvervuld moesten blijven
dat de geheele opzet zoo eenvoudig moge
is gehouden. Spr. uitte zijn vreugde ei
dat eindelijk de weg is gebaand om ten ai -
zien van de recruteering en de opleiding
van de hoogere ambtenaren van den belas
tingsdienst nieuwe wegen te bewandelen.
Na de moeilijkheden te hebben uiteer ge
zet die zich bij de keuze van het stelsel van
cruteering na opleiding voordeden, zeide
spr., dat de Regeering na nauwgezette over
weging tot de conclusie is gekomen om
terug te keer en tot een stelsel ,dat vroeger
bestaan heeft, nl. dat de keuze van de ain
staande hoogere ambtenaren geschiedt'
direct nad-rt deze hun schoolstudie hebben
beëindigd.
Nieuw is dat de Staat van meet aai. c;e
opleiding in handen neemt en hier dus het
particulier initiatief uitschakelt. Allee.. :n
dit stelsel is het voor de regeering mogen
ambtenaren te krijgen, die zooveel mogk
geschikt zijn voor de hun wachtende taal:.
Bij de organisatie van het nieuwe insti k
ds uit den aard der zaak aansluiting gezct
aan hetgeen reeds bestaat, nl de vakop
ding van de surnumerairs i en a. Op c. o
basis is voortgebouwd. Het is echter v
uitbouw, die ook wel een n i e u w b o
•kan worden genoemd; de eischen die aan
het nieuwe instituut moeten worden ge
steld zijn immers veel uitgebreider en voor
een deel ook anders.
Spr. wilde van deze plaats nog de erken
telijkheid van de regeering uitspreken a-n
velen, die in den loop der jaren zich belc-k-
ten met de opleiding en die door hun
kwaamheden en toewijding zoo talrijke
goede ambtenaren wisten af te leveren.
Het gelukkig gevolg van deze opleid1:
zal zijn, dat daarmede een basis wordt ge
legd waarop degenen, die daarvoor ie
energie hebben, kunnen bouwen bij «*cn
studie ter verkrijging van een academisch
graad. Ook is het de bedoeling voor
surnumerairs der directe belastingen,re; -
stratie en domeinen de mogelijkheid
scheppen, dac zij de notarieele examens
kunnen doen en de sinds zoo lange jar
bestaande goede practijk wordt voortgez
dat in het algemeen de jurnumerair ook
candidaat-notaris.
De heer Van Asch van Wijck zeide, c
de leiding dezer academie bij den heer V"
der Poel in goede en vertrouwde handen k
en hij dankte de heeren docenten, die nat
hun ambtelijk werk het geven van lessor
aan deze academie op zich hebben wilier;
nemen. Onder het uitspreken van de hoe
dat het werk, dat verricht zal worden a;
deze academie met een gunstigen uitslag
zal worden bekroond, verklaarde de secr -
taris-generaal dit nieuwe instituut voor ge
opend.
KRIJ&T 'N LdFENIS o O O O
O O O O door G-TFi.Rotman
4950. O wee, o wee! Daar kwam, met
vreselijk lawaai, het vliegtuig aangesnord,
zomaar midden over de straat, juist op het
punt om te landen. De pilaf-verkoper rende
een, twee, drie de brede trappen van de
moskee op en vluchtte het grote gebouw
In; hij dacht daar zeker een bomvrije
schuilkelder te vinden Zijn heerlijk geu
rende en dampende pilaf liet hij zo maar in
den steek.
De hoedenkoopman vond het ook maar
het beste, het hazenpad te kiezen. Luie
schreeuwend rende hij voor het vliegtuig:
uit; van zijn karretje met hoeden en fez 1
trok hij zich niets meer aan
