WEK UW LEVER-GALOP
ZuiVeïit, genees* en Wttfuutü de huid.
C "STAND AAN HET
WESTELIJK FRONT"
MAANDAG 16 OCTOBER 1939
EERST! BLAD PA
De oorlog ter zee
woedt voort
[Weer enkele schepen getorpedeerd
Brandend schip ten Z.W.
van Ierland
Opnieuw - in jopvaardij-
schepen. éér Eng ch en ee Franschc
schepen, aan den 9 ter offer ge
vallen. Het ziji -Ische „Locha-
von", een schip bruto ton van
de Royal Mail Fines de Franschc
ffLosisiaac" en 'ide sche
pen van de Com] G crale Trans-
atlantique, resp. 690 i08 bruto ton
groot.
Britsche fcorped jers hebben de
in totaal vierhonderd passagiers en leden
'der bemanningen van deze schepen, die
in de reddingsboote- waren gevlucht,
overgenomen en i nagel-and aan land
gebracht. Op de detagne" zijn zeven
opvarenden waar r- viïf leden der be-
mannir ,-n twee 5che passagiers
gedood, terwijl op „Louisiane zes
leden der bemannin zijn gewond en één
gedood.
Bovendien zou nog een vierde Fra'nsch
schip in den grond zijn geboord, name
lijk de „Minguet", aromtrent tot dus
ver geen bijzonder nn bekend zijn ge
werden.
D- .iochavo' die op v.eg was van
de Nuordatlautischa havens naar Engeland,
had totaal 6S opvarenden aan boord, waar
van zes Britsche passagiers, die uit Panama
naar Engeland terugkeerden.
Van dit Engelsche sohip werden alle op
varenden gered.
Dit schip werd door een torpedo van een
Duitscihe onderzeeër getroffen en ernstig
beschadigd. De opvarenden begaven zich
hierop in do booten, waarin zij acht uur
verbleven, voordat zij door een Britschen
oorlogsbodem werden overgenomen. De
„Lochavon" kon zeer kalm worden verla
ten. De kapitein hield, kort nadat men in
do booten was gegaan een appèl, waarbij
bleek, dat nog één man werd vermist.
Het was de boekhouder van den kapitein,
die nog aan boord moest vertoeven. De ka
pitein begaf zich daarop weer terug naar
het langzaam zinkende schip, doch vond
niemand aan dek. Toen hij de hutten door
zocht, vond hij den boekhouder, slapende
in zijn kooi. Korten tijd daarna was ook hij
in veiligheid en kon men zich definitief van
de „Lochavon' verwijderen. Het was toen
vroeg in den morgen van Zaterdag. Men
roeide in de richting van de Engelsche
kust, toen in antwoo~d op het S.O.S. dat de
kapitein had laten uitzenden, Britsche oor
logsschepen naderden.
Het Fransche sdhip „Bretange", het
welk 142 passagiers aan boord had, werd
eveneens door een Duitschen onderzeeër
aangevallen. Het schip was op weg
AVest-Indië naar Groot-Brittannië.
Volgens verklaringen van den kapitein
nnn een vertegenwoordiger van United
Press werd, nadat de torpedo was afge
vuurd en de ..Bretagne" was getroffen, in
de richting van het schip geschoten. De
schoten waren gericht op de brug en op de
radio-installatie. Tijdens het reddingswerk
[werd een aantal personen door het vuren
gewond.
Onmiddellijk nadat het schip was getrof
fen, renden passagiers en bemanning naar
de dekken, doch er ontstond geen paniek-
iYVij maakten zoo spoedig mogelijk, dat wij
van het zinkende schip wegkwamen en om
ongeveer negen uur Zaterdagmorgen wer
den wij door een Britsch oorlogsschip op
gepikt Onder de gewonden op de bre
tagne" bevonden zich tien vrouwen. Kin
deren werden niet getroffen.
Een der opvarenden van het schip,
Fransch ambtenaar uit Guadeloupe, Gar
cia geheeten, verklaarde, nadat hij gehoord
had van de redding door de „President
Harding" van de bemanning van de „He-
ronspool", reeds een duikbootaanval te
verwachten. Hij 6tak derhalve zijn kost
baarheden bij zich en begaf zich reeds om
vijf urn- in den morgien aan dek. Met zijn
kijker zag hij in de verte een ander schip,
dat sinds den vorigen dag gelijk opgevaren
was. Plotseling verscheen er tussohen onze
beide schepen een kleiner schip, dat later
bleek een onderzeeër te zijn. Het bevond
zich toen op een afstand van vijfhonderd
meter.
De „Louisiane" werd volgens een ver
klaring van haar kapitein om 9 uur Vrij
dagmorgen getorpedeerd, bonder waar-
en u zult 's morgens uit bed springen,
gereed om bergen te verzetten,
lederen dag moet uw lever een liter lever-gal ln uw
ingewanden doen vloeien. Wanneer deze sti oom van
lever-gal onvoldoende ls. verteert uw voedsel niet,
het bederft. U voelt u opgeblazen, u raakt verstopt.
Uw lichaam is vergiftigd, u voelt u beroerd en
ellendig, u ziet alles zwart.
De meeste laxeermiddelen zijn slechts lapmidde
len. U moet CARTER'S LEVER-PILLETJES nemen
om deze liter lever-gal vrij te doen vloeien en u
zult u een geheel ander mensch voelen. Onschade
lijk. plantaardig, zacht, onovertroffen om de lever-
gal te doen vloeien.
Eischt Carter's Lever-Pilletjes bU apothekers en
drogisten, f. 0.75.
(Reel.)
schuwing werden wij plotseling aangeval
len met granaatvuur, vertelde deze. De on
derzeeër was onzichtbaar, doch wij kon
den het vuren duidelijk zien".
De schoten waren ook hier klaarblijke
lijk gericht op de brug cn de radio. Daar
op werd een torpedo afgevuurd, waardoor
et schip werd getroffen. Later kwam de
nderzeeboot langszij van mijn schip. „Het
is oorlog", riep men mij toe en bood ver
volgens proviand aan. Ik wees zijn aanbod
.-enwel af met de verklaring, dat wij reeds
le6 in de booten hadden. Na den last, dien
j mij bezorgd had, was hij zeer vriende
lijk.
Aan boord van de „Louisiana" werd één
man gedood: de eerste stuurman, die door
c 11 kogel werd getroffen, terwijl hij de
leiding had bij het reddingswerk.
Tankschip in brand
Het Panameesohe schip „Carmar" rap
porteert, dat het in den nacht van Zater-
dag op Zondag te kwart over twaalf een
brandend tankschip heeft aangetroffen op
49.58 Noorderbreedte en 14.12 Westerleng
te. De bemanning kon in veiligheid worden
gebracht.
Het brandende sohip levert gevaar op
voor de scheepvaart.
De aangeduide positie komt neer op circa
210 Km. ten Zuid-Westen van Ierland, het
P1 bied, waar jacht gemaakt is op twee
Duitsche duikbooten.
Het was niet bekend, van welke natio-
naliteit 't tankschip i6 en evenmin, hoe het
m brandtenden toestand is geraakt
De eerste Russen in Estland
Het vertrek van de Duitschers
Zondag zijn ia Estland de earste Russi
sche troepen aan land gezet 's Miadags ar
riveerde namelijk een eskader van elf Rus
sische schepen, waaronder het vlaggeschip
„Oktjabrsksja Rewoljoetsija'" met admiraal
Triboetsj aan boord.
Driehonderd soloaten werden aan land
gezet in de haven Paldiski. Het garnizoen
wordt, zooals bekend, verdeeld over Baltisch-
port, de eilanden Saaremaa (Oesel) en
Huümaa (Dagö), terwijl tijdelijk troepen
komen in de stad Hapsala en de domeinen
Koesikoe en Kehtna, ter dekking van
luchtvaartbases.
Met de Duitsche regeering heeft Estland
thans een accoord bereikt over het vertrek
der Duitschers. Het desbetreffende protocol
is al geteekend.
De Duitsche legatie heeft bekend gemaakt,
dat q'2 Duitschers in de veroverde gebieden
vrijwel ander dezelfde omstandigheden zul
len kunnen wonen als in Estland. Voor hun
verliezen worden zij gedeeltelijk scha&eloos
gesteld. Er zijn in de steden vïle leege hui
zen, zoodat de huisvesting geen moeilijk-
heaen zal opleveren. Eigenaren van lande
rijen krijgen ni-ïuw land, dokters een nieuwe
praktijk, kooplieden een werkkring gelijk
aan hun ouden.
Aangezien geld en de tegenwaarde van
achtergelaten bezittingen slechts getrans
fereerd kunnen wordïn, in verhouding tot
den handel tusschen Duitschland en Estland
zullen zoo noodig door het Duitsche rijk
voorschotten verstrekt worden.
Een Russische militaire meening
„Chamberlain wil den oorlog"
Het Russische militaire orgaan „Krasnaja
Swesdja" publiceert onder den titel „Cham
berlain wil den oorlog", een artikel over
Chamberlains lagerhuisrede, waarin het
blad, volgens het D.N.B., schrijft:
„Chamberlain heeft de vredesvoorstellen
van Duitschland afgewezen en draagt der
halve de volle verantwoordelijkheid voor
de voortzetting van den oorlog, alsmede
voor de ontzaglijke ellende, die de oorlog
aan alle volken brengt."
De oorzaak voor de houding der Engel
sche regeering ziet het blad daarin, dat
Engeland met alle middelen streeft naar
een handhaving van den toestand, zooals
die twintig jaar geleden in het uitsluitend
belang der Westersche mogendheden door
het verdrag van Versailles in Europa ge
schapen werd. De oorlog, die aan de breede
volksmassa's zeer zware offers oplegt, is,
zoo schrijft het blad, ook in Engeland niet
populair. De volksmassa's in Engeland
ten thans zeer goed, dat de voortzetting van
den oorlog, die om de Britsche wereldheer
schappij wordt gevoerd, slechts nieuwe of
fers en een nog grootere uitbuiting betee-
kent en alleen in het belang is van het
kapitaal en der oorlogsdrijvers."
ROOFOVERVAL IN KERK
TE BOEKAREST
Zes gemaskerde bandieten hebben
overval gepleegd in een der kerken van
Boekarest, de „Goede Vrijdagkerk". Onge
veer honderd vrouwen waren in de kerk
bijeen, toen de bandieten met opgeheven
revolver binnengedrongen. „Handen om
hoog" klonk het, en in een ommezien had
den de indringers zich meester gemaakt
van beursjes, juweelen en sieraden,
schatting voor een waarde van tien mil-
lioen lei (f 100.000). Toen de politie bij de
kerk arriveerde, waren de bandieten reeds
verdwenen.
Fransche
opperbevelhebber
maant tot geduld
„Elk uur dat voorbijgaat is
in ons voordeel"
„Offensieven staan gel. met
zelfmoord"
Generaal Gamel in, de usche
opperbevelhebber, heeft in een inter
view met een specialen verslaggever
van de „Temps" aangedrongen op het
belang van het oefenen van geduld,
omdat, volgens zijn mecning, de tijd ten
voordcele van de geallieerden werkt en
offensief de vreeselijkste gevolgen
moet hebben. Hij besprak de ceds be
reikte resultaten en liet zich vol bewon
dering uit over de prestaties van den
Franschen soldaat. In vergelijking met
de duizenden slachtoffers in de eerste
dagen van den vorigen oorlog eeft deze
anderhalve maand tot nu toe slechts
weinig slachtoffers in het Westen
eischt.
Wilt u het publiek zeggei aldus de
generaal, dat de oorlog nauwelijks be
gonnen is en dat er geduld, veel geduld
noodig is.
Het is geen kleinigheid de krachten van
een groot modern land te mobiiiseeren.
Voor de concentratie van 't Fransche leger
hadc.cn wij niet minder dan twintig dagen
noodig. Gij weet, dat die concentratie regel
matig en in volmaakte orde verloopen is.
Gedurende dien tijd en daarna konden wij
over een front van 38 km breedte opmar-
chceren. Dat waren slechts kleir gevechten
met geringe troepen. Deze plotselinge aan
vallen waren echter nuttig i >or ons. De
vijand werd1 gedwongen een dee) zijner troe
pen uit Polen naar het Westt over te
brengen. Als de Duitsche kanonnen thans
schieten, ontploffen hun granaten op
Duitsch gebied.
Wij hebben verder de instructie en oplei
ding onzer troepen kunnen voltooien, het
geen des te gemakkelijker was, daar met
de geweren en kanonnen werkelijk gescho
ten kon worden. Van die eerste weken is
goed gebruik gemaakt- de verliezen waren
gering, vergeleken met cx bereikte resul
taten en dat heeft het leger veel vertrou
wen gegeven.
Overal loert gevaar
Bij den opmarsch is vooral van tanks en
artillerie gebruik gemaakt. De Duitsahcrs
hebben alles laten springen en onzen op
marsch vertraagd door een krachtige ach
terhoede achter te laten.
Overal loerde het gevaar. Opende men
een deur, zette men den voet op een steen,
verplaatste men een plank, of raakte men
aan een sleutel, dan vloog het huis de lucht
in. Nu de bladeren vallen, zijn cie mijnen
nog moeilijker te ontdekken. Men moet ze
met de hand verwijderen en dat is geen ge
makkelijk werk voor onze genie.
Het moreel van onze soldaten is zeer goed.
Ik heb bijvoorbeeld vandaag een officier bij
dagorder laten vermelden. Hij heeft zijn
rapport aan een zijner mannen gedicteerd,
kort nadat hij blind geworden was; hij zal
dat misschien wel blijven. Er is een In-
landsch sergeant, die alleen ik weet niet
hoeveel mijnen vernietigd heeft. Hij zag
middellijk ce punt van de gevaarlijke
Chine en liet haar ontploffen door er zijn
stok tegen aan te gooien. Tenslotte is bij
ernstig gewond. Ik kan u nog vertellen van
een piloot, die al zijn patronen verschoten
had en zich liet vallen op een Duitsche
machine, die een zijner kameraden aai
Gurstig vergelijk met 1914
Welk een verschil met 1914. Vijf en twin
tig jaar geleden hadden wij in dezen tijd den
wed'loop naar de zee en reeds 700.000 man
verloren. Aan materieel hebben wij thans
bijna niets verbruikt. Wij zijn zoo goed ver
schanst, dat de vijand geweldige verliezen
zou lijden, als hij een aanval wilde onder
nemen. Hoe zou men ons van de Maginot-
linie kunnen verjagen? Offensieven op be
paalde punten zouden thans gelijk staan
met zelfmoord.
Herhaalt steeds weer, dat, naarmate de
tijd verloopt, wij er beter voor komen te
staan. Het Britsche leger wordt geoefend en
steeds volmaakter. De kanonnen, vliegtui
gen en de tanks, waarover het beschikt,
worden steeds talrijker.
Deze oorlog is er een van geduld, d.w.z.
van moreel, althans voor het oogeniblik.
Laten wij tijd winnen. Dat moet het publiek
evengoed begrijpen als onze soldaten. Elk
uur, dat voorbijgaat, is voor ons van voor
deel. Laat het land kalm zijn en vertrou
wen in zijn leger.
Gamelin besloot met de woorden: Gaat
onze infanterie zien, onze artilleristen,
tanks, vliegers en specialisten. Ik zeg slechts,
evenals Miohaell Strqgoff, kijkt uw oogen
uit, kijkt. En laat ik daaraan toevoegen:
rapporteert dan getrouw, wat ge gezien
hebt, zonder er doekjes om te winden.
m activiteit van - teekenis
riit r spoedig naar
Seglried-linie?
RADIO
De Fransche en Duitsche commu
niqués over den toestand aan het Weste
lijk front vermelden gelijkelijk, dat aldaar
geen activiteit van beteekenis heeft
plaats gehad. Het weer is regenachtig cn
mistig.
Tc Berlijn verwacht men, aldus het
blad „Politiken", dat Hitier thans elk
oogenblik naar het front kan vertrekken.
Volgens mededeelingen zouden thans
achter i Westfront zooveel Duitsche
troepen opgemarcheerd zijn dat zij ir
dichte col nes tot ver in raidden-
Duitschland staan.
Een zoo groot aantal troepen met ar
tillerie en t. ks zijn thans naar het Wes
ten gevoerd, zoo zegt d correspondent
van dit Dcensche biad. dat men zelfs
militaire kringen zich afvraagt, wat hier
achter steekt.
zijn toclicht;np 'egt Havas, dat men
elke vergelijking me' «Ie jaren 1914/T8 opzij
moet schuiven, zeil» - -
de Maginot- en üe Siegfriedlinie ijk n m
dien van den stellingoorlog tijdens den vor:
eren oorloc. Hetgeen den oudstrijder9 vooral
opvalt, is, 1 ii er in de eerste linies zoo wei
nig manschappen zijn. Deze linies worden ge
•posten van een handvol man
nen met ee of twee automatische wapens,
Rechts on niks beeft men dikwijls op 300
meter afstand andere posten. In den vorigen
oorlog lagen de versterkingen van beide
partijen dikwijls op slechts 50 meier van
elkaar, thans zoekt men het eerder in de
diepte, dan in de breedte.
De mannen liggen niet meer schouder aan
schouder in loopgraven, doch zijn verdeel!
in talrijke kleine detachementen, hetgeen
mogelijk is. doordat de infanterie veel meer
automatische wapens heeft. Het Niemands
land is soms twee tot drie K.M. breed, zoo
dat daar de verkenningspattrouilles van den
tegenstander uitstekend kunnen opereeren.
Dat geschiedt vooral sedert de Franschen in
de tweede helft van Sept. hun opmarsch
gestaakt hebben. De patrouilles in het Nie
mandsland stuiten daar op een nieuw wapen,
de mijnen, die gelegd zijn op de plaatsen,
waar de Fransche patrouilles zullen op moe
ten passeeren. De Duitschers leggen daar
kleine mijnen, die in vele gevallen slechts
een psychologische uitwerking moeten heb
ben. Deze mijnen hebben soms een soort van
lokaas: een opengevouwen krant, een con
serven blik of een stuk karton. Raakt men
die aan, dan ontploft de mijn zoodat de
uiterste voorzichtigheid geboden is.
Een medewerker van Reuter zët uiteen,
aarom de geallieerden niet verder opruk
ken. Saarbrückcn bijvoorbeeld is aan drie
zijden omringd, alle spoorwegen van dat be
langrijke knooppunt liggen onder het vuui
der Fransche artillerie. De verovering van
die stad zou slechts onnoodige verliezen ver
ooi-zaken. Ook in het bombardeeren van die
stad ziet men geen nut
HET BERLIJNSCHE AFWEER
GESCHUT IN WERKING
Geheimzinnig vliegtuig boven
Duitsche hoofdstad
Was het een verdwaalde
Duitsche piloot
Zaterdagavond omstreeks half tien werd
te Berlijn luchtalarm gegeven en onmiddel
lijk begonnen de schijnwerpers der lucht-
afweerartillerie te werken in westelijke en
noordwestelijke richting, vanwaar men het
geluid van ontploffende projectielen
nam. Geen enkel vliegtuig werd waargeno
men. De bedrijvigheid van artillerie en
schijnwerpers werd verscheiden malen her
ald.
1 propaganda was niet
ng te geven,
niet onmogelijk was,
Het ministerie
staat een verk
Men zeide, dat h
dat het hier slecl
werd aan herin:
kortgeleden beke.
men, indien vijt
dekt zouden wo:
zou hooren, alvc
werking gesteld v
Het kunonnengt
DUITSCHE DUIKBOOTEN IN DE
CARAIBISCHE ZEE?
Reuter ontleent aan de „New York Ti
mes" het volgende bericht: Hoewel men er
nog niet in geslaagd is, onomstootelijk Tast
te stellen, dat er Duitsche duikbooten in de
Mexicaansche wateren zijn, konden toch
reeds voldoende bewijzen geleverd worden,
dat op zijn minst één duikboot gereed is
voor aanvallen op de scheepvaart in
Caraïbische zee. Naar aanleiding van de
berichten, dat duikbooten hulp zouden krij
gen van Duitsche schepen in de Mexicaan
sche havens, schenkt de Mexicaansche re
geering aldus Reuter groote aandacht
aan het Duitsche schip „Columbus" en an
dere Duitsche schepen, waaromtrent verden
king gekoesterd wordt.
Wat de „Columbus" betreft, deelt, de
„New York Times" het volgende mede. Het
schip voer van Vera Cruz naar een afge
legen eiland. Het lag zeer laag in het wa
ter, waaruit het blad concludeert, dat het
meer olie en water dan gewoonlijk ingeno
men had. De Duitsche tankboot ..Emmy
Friedrich" ligt in de haven van Tampico om
olie en levensmiddelen in te nemen Volgens
de „New York Times" zou dat eveneens
voor een Duitsch oorlogsschip bestemd zijn.
°n oefening betrof. Er
dat de autoriteiten
hebben gemaakt, dat
ke vliegtuigen ont-
geen kanonnenvuur
s het alarmstelsel
hield na tien mi-
Gr&m.n
wat d(
listen
11.00—12.00 Gi
HILVERSUM II.
8.00 Berichten
Orgelmuziek, i
5.00 Kin
i Kwlst'
WORDT Tf BERLIJN NIE
VERRASS V00RBEREI
Romein}
belangrijk
Binnenko
Duit.
bladen aciitei
ending mogelj
hei me raat!
hoofdstad 1
nutcn op, maar ook daarna bleven de zoek
lichten nog den hemel afzoeken.
Van officieele Duitsche zijde werd later
verklaard, dat het om een enkel vliegtuig
ging, dat op 7000 8000 meter hoogte vloog,
'aarvan niets anders kon worden waar
genomen dan het motorgeronk. Het vermoe
den bestond, dat men met een Engelschen
verkenner te doen had. doch te Londen
werd ontkend, dat Britsche toestellen boven
Berlijn zouden zijn geweest
Tenslotte doet het D.N.B. de volgende op
lossing van het raadsel aan de hand:
Een Duitsche vlieger, zou op de thuis-
lucht zijn verdwaald en terecht gekomen
binnen het verboden gebied boven Berlijn.
Tengevolge van het wolkendek kon hij niet
nauwkeurig worden herkend en daarom
opende de lucbtdoelartillerie het vuur. Het
vliegtuig werd getroffen en stortte naar
beneden.
De piloot zelf slaagde erin, door middel
van zijn parachute ongedeerd den grond te
bereiken.
In Romeinscli
len, dat in Be
waarvan de loo
gen, De bclangs
gen wordt meer
ile bedrijvigheid v,
rijke beslissingen,
staan te nemen. A
redevoering van
een einde heeft
iriatieke activiti 1
Duitsche pers j
tersche mogen 1
krachtiger.
Heeft Hitler 1
offensief aan hc
gepaard g:
dement van de
tegendeel een
de eenigen tijd
Hitier en op 1
die hij op het
n is van meening,I
^amberlain in zeki
.-maakt oaa ledei
De heftige taal
■,ns de beide groot
}de» wordt nog
Madame Tabouis schrijft in het hoofd
orgaan der Fransche socialisten „Oeuvre"
uit Berlijn te hebben vernomen, dat maai
schalk v 0 n Blomberg, de vroegere op
perbevelhebber van het Duitsche leger en
vijf andere hooge officieren zijn opgesloten
in de vesting Landsberg. H i 11 e r zelf
heeft in deze vesting gevangen gezeten na
de mislukte Putsch te München in 1923 en
heeft hier zijn boek „Mein Kampf' geschre
ven.
1 al
lelijk -ront te
e met een lucht!
celscue aaien?
issing uitstellen,
vinnen voor mini
blematieke verr
'ragen houden de aandacht il Rem
kringen vast en worden openlijk be
door de Berlijn;
fascistische blad Toi- !.-»aiste«--.nij
meening te zr
nieuwe groote
kunnen voordoe r mgéi eed
melden zij, dat m -nl.ort ren g.i
in Berlijn bijee. sal kamen, wa té
genomen zal woi In door de beve
der Duitsche st
raad zou ten dc hebben de hoogt
militaire autori' 'en op de hoogt*
gen van de bes! dingen, die door Hv
len zijn genomen
In welke mat
einden te bereil n, op Russisch en rfc-
steun? Voor
lijdt het geen tv 1. dat dc
Berlijn en Mos elkander i-L
Duitseh-Russisc
zullen raadpleg- n. Dezelfde ,-n
ter brengen met |f;
strekte reserve ar \on-n :u'-:L
aanzien in B ïjr en vooral iuE
handhaaft Teg« lk
de ontwijkende u woorden. die i
dagen door de
helmstrasse woi n gegeven aan
landsehe journa sten, die hen onda
over de eerstvo n 01
Duitsch-Russise. ndschap.
Een radiotoestel koopen
Wendt U dus tot de vakkundige:
N. V. Couzv - le Middcllandstr. 72
Kort Nieuws
Krachtens de tusschen Duitschland en
Roemenië bestaande verdragen zijn 300.000
ton graan door Roemenië naar Duitschland
gezonden. Naar Engeland zijn 100.000 ton
verscheept
Het Lagerhuis zal Dinsdag. Woensdag
en Donderdag opnieuw vergaderen, terwijl
het Hoogerhuis waarschijnlijk op die zelfde
dagen bijeen zal zijn.
Chamberlain brengt Woensdag zijn
wekelijksch verslag van den internationalen
toestand uit; minister Churchill zal een
verklaring afleggen over het verlies van
het slagschip „Royal Oak".
De nieuwe Italiaansche ambassadeur.
Bastianini, heeft zijn dank uitgespro
ken voor de hartelijke ontvangst, die hem
in Engeland ten deel gevallen is. Minister
Halifax had een auto naar Folkestone ge
zonden, om den ambassadeur naar Londen
te brengen. Bastianini zeide verheugd te
zijn, dat hij naar de Britsche hoofdstad ge
zonden was en verklaarde bezield te zijn
loor den oprechten wensch, zijn taak in het
helang van beide landen uit te voeren.
Naar het Turksche persagentschap
mededeelt, is het niet juist, dat de Turksch-
Russische besprekingen te Moskou reeds
zouden zijn geëindigd.
TUSSCHEN PODMUf EN TRE^J
EINDHOVEN, 1
kwart over een is de 27-jarige J.J1
uit Helmond - net si- Ea
toen hij op der
trein wilde spr J
woonplaats zou er-'oei ei, ges!rut
werd, aan de grijpstang hm nP
meters door der trein meegesleurd
hij tusschen c:- treeplank en iz
viel. Beide voeten werden hem j*
Een op het st ion aanwezige oji
gezondheid ver! -nd. -1e eerste hs
na het slachtof r per ziekenauto!
R.K. Binnenga te Eindhof
overgebracht. 9
BRAND TE VPJESCHEFBt
HEERENVEE 16 t. Door]
oorzaak ontstoi gisteravond ba
woning met win kei en daarachi
timmermanswe: plaats van de
Mooi te Vriescherbrug (gcm. W|
werf).
De motorspui
dig ter plaatse
dat de werkph
brandden. Er ki
gered. In den
houden bleef, v
gericht, welke
dekt.
uit Noordwold4
'-as. kon niet vj
its en won j
1 zoo goed cis nf
in kei, die gedq
ia veel waters!
or verzekering
<Joor G.R.van der f
VIJFDE HOOFDSTUK
Er hing dien Novemberdag een dikke mist boven den pol
der. Hij benam het uitzicht en dempte de geluiden. Over
'den weg, langs de druipende kale boomen ging Aart Streef.
Zijn groote geruite zak op den schouder, liep hij met z'n
zwaren gang naar den Elzenberm. die verscholen was in de
wolk.
Zijn komst had hij niet aangekondigd. Toen de winter
kwam en de avonden zich vroeg toe trokken over de Meer,
was er in hem plotseling het onweerstaanbaar verlangen ge
komen naar huis, al wist hij vooruit, dat hij daar niet blijven
kon. Hij had ginds in de Hollandsche bouwstreek gemist de
sfeer, die er hangt over den Ossendijkschen polder.. De
rechte wegen en vaarten, de spraak en de omgang ze waren
voor hem telKens een reden om zich in eenzaamheid terug te
op zichzelf geleefd en- bij Jantje
van Staveren waren ze niet rouwig, dat hun lastige, humeu
rige commensaal vertrok. Hij was een enkele maal naar Am
sterdam geweest, naar Haarlem, had de boerensamenkom-
sten en harddraverijen in Hoofddorp bezocht. Vol ontzag
had hij geloopen langs al die breede, langgerekte akkers, die
weleer door water bedekt zouden zijn. Maar al had hij ge
werkt tot ^tevredenheid van zijn baas, de lust was er niet.
Hij voelde, dat hij vreemd was, al waren er meer menschen,
die na een of twee geslachten nog den tongval van hun eigen
streek hadden behouden. Maar deze grond was hem
niet eigen. Thuis in den Ossendijkschen polder daar hadden
zijn vader en ooms en grootvaders hun leven lang gebogen
gestaan over den grond van hun meesters. Ze waren er arm
gebleven en toch voelden ze zich verbonden met die aarde in
de streek, waarop hun zweet gevallen was. En in de Meer
was het vreemd, alles, de zon ging anders op en de kleur
van den avondhemel boven de zee achter de duinen was
anders. En 't gemoedelijke ontbrak.
Toen was hem dien zomer door een arbeider, die naar
Grondel was geweest bij zijn familie verteld welke geruchten
er over hem gingen. Een heftige ruk trok door zijn spieren,
toen hij de vuisten balde in zijn broekzakken, bij 't hooren
van den naam.
Hij wist zich te beheerschen en maakte een schampere op
merking, die hij niet meende. Want wel was er nog steeds
de gedachte aan die vrouw, maar allengs was de herinnering
gesleten en zijn verstand had hem gezegd, dat het nooit kon.
Hij was gelukkig bij de gedachte, dat zijn vlucht hem had
gered en zijn ouders het leed gespaard. Dat Gijs en Stijn zich
geschaamd hadden over de praatjes der menschen, wist hij
niet, want geschreven over dat geval hadden ze nooit. Nu na
een jaar ongeveer zou het geklets zijn vergeten, meende hij.
Voor Stijn, die hem van het paadje op haar huisje zag toe
komen, grooter lijkend in de grauwte van den minst was het
herkennen van de gedaante door de beslagen ruitjes een
plotselinge schrik. Ze ging hem zelfs niet tegemoet naar de
deur, maar stond midden in het vertrek op 'n stoel leunend.
Ze hoorde hem gaan langs het huis over de klepperende losse
tegels, hij lichtte zacht de klink, strobbelde over den baalzak,
die er lag als deurmat en toen kwam hij lachende binnen.
Met een zwaai slierde hij zijn zak in den hoek bij de kachel,
precies op dezelfde plaats, waar hij vroeger steeds zijn wasch-
goed in het bonte zakje neer smeet.
..Aort!" zei ze en ze voelde haar oogen vochtig worden.
Haar hart sloeg onstuimig.
„Hier zij ik wieer, moeder, hoe is 't er mee?"
Hij keek haar onderzoekend aan. Stijn was ouder ge
worden.
„Jonge, wet zal oew Vaoder blij zijn es tie oe ziet."
Ze gevên elkaar een slappe hand. Dat was zeker geen drie
keer gebeurd zoo oud hij was.
Hij ging zitten. Stijn zette water op, ze durfde niet vragen.
„Ge ziet er goed uit."
Hij was breeder geworden, maar zijn gezicht was scherper
dan voor zijn vertrek. Hij was mei man. Zi vondj
ger toen ze hem bedaard bij de k; c ael zag v en.-
„Waor is Stijntje?"
„Die is naar 't Aachterveld. Sij was ni- try1
En toen: „Ge wit zeker nog n Jet Tinu
gaot mee Janewaorie?"
Hij gaf geen antwoord.
„Gaoyet goed mee Vaodors?''
„Det heet gin klaoge en Knelis .1 Tineke ooi
't is oons nie tegen gelooipe, dut
Door 't kamertje geurde de koff H e be weg
Moeder, elke stap was hem een be- - hi; thi
kon hij nou zoo dwaas verlangd he en c 'nier I
dat Moeder alleen thuis was, verg. te de stiilej
„Ik zij blij. det ik er wieer zij."
Stijn keek hem aan. Zijn oogen vealden van I
het vertrek.
„Was 't er niet goed. gunder?"
„Ik vond 't er aanders, dan hier, /rimd, ik >0
mee de grondmer ik verdient nie slecht.''i
Ze wilde niet vragen naar zijn jlarn--n. j
Wat leek die jongen op z'n gro -ader, haar
En had hij niet denzelfden aard ls Gii:<j
was op den Elzenberm, al was alle:: hem tegen g
Ze sneed brood voor hem en sa: e 1 raatten
„Hoe zijde gekommer'
IWoi
