nrirjiimuwi
Nederlaodsche Meubelfabriek
Wageningen N.V.
Eischt
Ned. Fabrikaa
ASBEST i RUBBE
N.V. KEMPENSGHE ZINK E,
KNUTSELAARS
DONDERDAG 12 OCTOBER 1939
EERSTE BLAD PAQ>:
r
Het Engelsche
expeditie-leger
in Frankrijk
Thans 158.000 man over
het Kanaal
Britten staan onder Franseh
opperbevel
Hore Belisha. Engelands minister
van oorlog, heeft in het lagerhuis meege
deeld. dat in de vijf weken sedert het uit
breken van den oorlog 158.000 man En
gelsche troepen naar Frankrijk zijn over
gebracht en dat er meer zullen volgen.
In den oorlog van 1914 werden in de
eerste zes weken 148.000 man ver
scheept.
De minister voegde hieraan toe. dat
meer dan 25.000 voertuigen over het Ka
naal zijn vervoerd, waaronder enkele
groote tanks.
Op het oogenblSk zijn de communica
tiemiddelen geregeld, de regelmatige toe
voer van munitiie en voorraden is verze
kerd. Wij hoeven niet zoo geheimzinnig
meer te zijn. aldus spr.; de oorlogscorres
pondenten. die nu naar Frankrijk zijn.
zullen ons van nu af op de hoogte hou
den.
Bij het overbrengen van de troepen is
grooter geheimhouding betracht dan in 1014,
de troepen marcheerden des nachts in klei
ne afdeelingen en rustten overdag, waar
door net transport moeilijker was dan in
1914. In Frankrijk bevinden zich thans 50
verschillende soorten voertuigen, die ver
schillende soorten brandstof noodig hebben.
Derhalve moesten groote voorraden worden
overgebracht en opgeslagen.
De minister deelde verder mede, dat
slechts 20 procent van de strijdmacht uit
infanteristen bestaat. Deze infanterie is
uigerust met vijftig Bren-mitrailleurs en
twee-en-twintig stuks anti ank geschut per
bataljon. In 1914 was* bijna 60 procent van
het expeditieleger infanterie. Hieruit blijkt,
dat het huidige expeditieleger over een veel
grooter geschutseffectief beschikt.
Slechts de betrekkingen tot de bondgenoo-
ten zijn niet veranderd: de mannen zijn
even goed ontvangen. De geest van de troe
pen is goed en de eenige tekortkomingen
zijn een tekort aan sigaretten en do lang
zame bezorging van brieven.
De troepen zijn thans bezig hun posities
te versterken, waarin zij worden bijgestaan
door burgerarbeiders.
De minister bracht dank aan allen, die
hebben meegewerkt om dit all .s toi stand
te brengen.
Vervolgens zeide Hore Belisha, dat de
overbrenging van de troepen bewijst dat
Engelands machf ter zee niet te evenaren
is. De vloot heeft de geheimen zorgvuldig
bewaard en de luchtmacht heeft de trans
porten met haar beschermende vleugels te
gen een ander gevaar beschermd.
Niet alleen zijn troepen naar Frankrijk
vervoerd, ook in het land zelf zijn de gar
nizoenen versterkt, terwijl ook de diensten
tot verdediging tegen aanvallen uit de lucht
actief zijn. Op alle gebied is Engeland beier
uitgerust dan in 1914. In April van dit jaar
werd het negentien divisie-systeem gewij
zigd in een systeem van 32 divisies. Dit zal
evenwel niet de grens zijn. Sedert het uit
breken van den oorlog zijn 50.000 vrijwilli
gers in het leger opgenomen, terwijl in
September het dubbele van dit getal werd
aangenomen als vrijwilliger bij de militie.
Behalve voor bepaalde speciale diensten,
zullen de onder-officieren en officieren uit
de rijen van het leger voortkomen.
In het Briische leger, aldus de Minister,
zullen de .sterren" binnen het bereik van
ieder gewoon soldaat liggen. Niemand be
hoeft te vreezen. dat zijn geringe afkomst
een reden zal zijn, dat zijn militaire ver
diensten niet worden erkend.
Verder hebben reeds 20.000 vrouwen dienst
genomen bij de vrouwelijke hulpdiensten
en dit aantal zal worden uitgebreid.
Ook zijn afdeelingen gevormd voor de
verdediging van het moederland, uit officie
ren en manschappen, die niet geschikt zijn
voor den dienst over zee en uit afdeelingen,
die wachten naar het front te worden ge
zonden.
Voor de oorlogs-industrie zijn 10.000 reser
visten en 12.000 man van het territoriale
leger uit het militaire verband losgemaakt.
Terwijl de wereld las over den Duitschen
opmarsch in Polen, hebben de Britsche sol
daten gesloten, dat dit kwaad zou worden
hersteld en zwijgend trokken zu over het
Kanaal. Men mag aannemen, dat zij met
gelijken moed en vasthoudendheid als hun
.vaders den strijd zullen voeren. Hoe lang de
strijd ook zal duren, en hoe zwaar de be
proevingen ook zullen zijn, zij zullen voor
de zaak van de vrijheid de overwinning
behalen.
De minister deelde voorts mede, dat
Het eerste legercorps wordt gecomman
deerd door generaal Dill en het tweede
door generaal Brook.
De eenheid van het commando is even
eens verzekerd: het Britsche leger staat
onder Franseh opperbevel. De Britsche
^rASMRiar
lAYEm TABLETTEN
(Reel.)
opperbevelhebber heeft het recht een be-
roep te doen op het eigen ministerie, doch
de minister veronderstelt, dat dit niet
noodig zal zijn, aangezien de verstand
houding buitengewoon goed is.
De minister deelde ten slotte mede,
dat de chef van den staf van den Brit-
schen opperbevelhebber, lord Gort, ge*
neraal-majoor Pownall is.
Spannend avontuur van
Britsche duikboot
De „Daily Telegraph" brengt een relaas
over het volgende spannende avontuur van
een Britsche duikboot.
De onderzeeër was bij stormachtig weer
uitgevaren en kwam in den loop van den
nacht in vijandelijke watereu. Na daar ver
kenningen te hebben verricht, dook zij aes
morgens onder water.
Korten tijd daarna merkte men, dat er
jacht op de duikboot werd gemaakt, waarbij
door den vijand dieptebommen werden uit
geworpen. Er bleef niets andere over, dan.
de machines stop te zetten en onbeweeglijk
te blijven liggen
De hevigheid der ontploffingen van diep-
zeeibommen nam inmiddels toe, doch het
geluid der explosies verplaatste zich in de
richting van den onderzeeër af, waarna er
een pauze intrad.
Later echter hoorde de bemanning een
kabel over het achterschip knarsen Men
vreesde het ergste. Lang behoefden de man
schappen echter niet in onzekerheid te
leven. Een geweldige explosie scheen het
vaartuig te verbrijzelen. Alle lichten gingen
uit en men hoorde het gerinkel van brekend
glas en daarna het geluid \an stroomend
water en ontsnappende lucht.
Een electro-motor en andere machines
bleken buiten werking gesteld en er waren
zes lekken in d<e luchtleiding.
De electrische verbindingen werden zoo
spoedig mogelijk hersteld, terwijl man ook
de lekken in de luchtleiding wist te
stoppen.
Intusschen werd de lucht in de duikboot
steeds slechter en de commandant van de
duikboot overwoog, wat men nog zou kun
nen ondernemen. Daar het thans buiten
donker moest zijn, wilde hij pogen, de zee
oppervlakte te bereiken.
De lanceerbuizen werden geladen, even
als de mitrailleurs en de geweren, terwijl
ook de munitie voor het kanon klaar lag en
tevens een lading explosiestoffen voor het
geval men de duikboot zelf zou moeten ver
nietigen om haar niet in handen van den
vijand te doen vallen.
Toen dit alles geschied was, liet men
den onderzeeër naar de oppervlakte stijgen.
De luchtdruk in de duikboot had intus
schen een gevaarlijke hoogte bereikt, wes
halve de kapitein het niet waagde, zonder
bijzonder maatregelen de klep van 't vaar
tuig te openen. Het gevaar dreigde name
lijk, dat hij anders uit de boot zou schieten.
Een der matrozen hield hem dus aan de
beenen vast en zoo verrichtte de gezagvoer
der het riskante karweitje. Hij klom naar
buiten en zag, dat alles veilig was. De zee
was kalm.
Slechts één motor van den onderzeeër
werkte nog, terwijl de periscoop was
dwenen en de radio defect was. Het zag er
dus niet bijzonder gunstig uit
Na vijf uren werken had men evenwel
gelukkig ook de andere machines weer
hersteld en de cI*uikboot kon nu verder
varen, ofschoon het water hier en daar nog
naar binnen drong.
In den vroegen morgen van den volgenden
dag was ook de radio weer gerepareerd,
waardoor om assistentie kon geseind wor
den. Zes torpedobootjagers kwamen ten
slotte ter plaatse en later nog andere vloot-
vaartuigenj zoodat de onderzeeër eindelijk
veilig zijn basis kon bereiken.
Finland wacht
op Ruslands eischen
Tegemoetkoming mogelijk, maar
geen capitulatie
Naar de Basler Nachriehten in een parti
culier telegram uit Helsinki meldt, is de vol
maakte overeenstemming, die in alle Fin-
sche partijen ten aanzien van de buiten-
landsche politiek heerscht, indrukwekkend.
Dezelfde eenheid kwam ook eergisteren tot
uiting in de door de parlementaire commis
sie van buitenlandsche zaken gehouden
vergadering.
Men erkent over het algemeen de moge
lijkheid van onderhandelingen met Rusland
over de Hogland-eilanden in de Finsche
Golf, waar men het bestaan van gegronde
Russische belangen erkent. Anders is het
gesteld met de kwestie der Aalandseilanden:
den aanleg van Russische forten op deze
eilanden beschouwt men als een ondrage
lijke bedreiging voor de veiligheid van
Finland.
Voorts spreekt men reeds van de aanspra
ken die Rusland zou kunnen willen doen
gelden op het ijzererts in Noord-Zweden en
op de Noor scha haven Narvik.
Beroep op Roosevelt?
In regeeringskringen !e Helsinki verluidt
dat de minister van buitenlandsche zaken
per radio een beroep op president Roose
velt zou doen indien den Finschen onder
handelaar te Moskou de eisch zou worden
gesteld van afstand doen der Aalandseilan
den ten gunste van Rusland. Men is in de
Finsche hoofdstad overtuigd dat de Ver-
eenigde Staten nooit een aanslag op het
grondgebied zouden dulden van den eeni-
gen staat ter wereld die zijn oorlogaschul-
den aan de Unie tot den laatstcn cent be
taald heeft.
Omgekeerd meldt Reuter uit Washington,
üat wanneer «enig land voor de Amerika
nen een nieuw klein dapper België" zou
kunnen vormen, het Finland is. dat in Ame
rika zeer populair is vanwege zijn prompte
betaling van de oorlogsschulden en zijn
vooruitstrevende instellingen. Men hoopt
dat de Sovjet-unie, indien zij prijs stelt op
den goeden dunk van Amerika, de integri
teit van Finland niet zal schenden.
BETIMMERINGEN - MEUBELEN
WAGENTNGEN - TELEFOON 2613
Jacht op een Duitsch kaperschip
Is het de „Admiraal Scheer"?
Door Engelsche kruisers wordt thans in
het zuiden van den Atlantischen Oceaan ge
zocht naar een Duitsch kaperschip. Het
eenige, tot nog toe bekende slachtoffer van
den kaper, welke vermoedelijk de slagkrui
ser Admiral Scheer is, is het Britsche
vrachtschip Clement, dat in het begin van
deze maand tot zinken werd gebracht. Dit
vermoeden is gegrondvest op de verklarin
gen van de opvarenden van de Clement
Sedertdien is niets meer vernomen van de
Admiral Scheer, noch van eenig ander op
dezen kruiser lijkend schip. Blijkbaar poogt
het schip niet langs draadloozen weg in
verbinding te komen met den Duitschen
marinestaf aang'ezien hierdoor gemakkelijk
zijn positie te bepalen zou zijn.
Naar vernomen wordt, heeft de Admiral
Scheer voldoende brandstof voor een tocht
van 10,000 mijl aan boord en indien het geen
gelegenheid heeft zijn voorraad aan te vul
len, dan mag men veronderstellen, dat men
spoedig weer van het schip zal hooren of
dat het zal pogen een Duitsche haven te
bereiken en de kansen op ontsnappen zijn
dan gering.
Herneemt Uw plants in de
wereld van geluid. - Reeds
duizenden slechthoorenden
deden dit met een
GIFGASMUNITIE
IN DEN POOLSCHEN OORLOG
„Door Engeland geleverd", zegt
Duitsch communiqué
Een misdaad tegen het volkenrecht
In een officieel te Berlijn uitgegeven com
muniqué wordt gezegd:
Reeds in de eerste helft van den Pool-
schen veldtocht kwamen bij het opperbevel
der weermacht berichten binnen van Duit
sche troependeelen omtrent gebruik van
gifgas door Palen. Gezien de verschrikke
lijkheid van deze misdaad tegen het volken
recht was het van den aanvang af nood
zakelijk volledige duidelijkheid tot stand te
brengen omtrent de feiten. Het onmiddellijk
ingestelde onderzoek werd derhalve met bij
zondere zorgvuldigheid ten uitvoer gelegd en
heeft verscheidene weken geduurd. In het
bijzonder was 't met 't oog op de door alle be
schaafde staten aanvaarde verplichting vol
gens de overeenkomst op den gasoorlog van
17 Juni 1925 van belang, den ver
vaardiger van deze gifgasmunitie op te spo
ren. Thans kunnen de vreeselijke feiten van
het gebruik van gifgas door Poolsche troe
pen aan het publiek bekend worden ge
maakt. Het gifgas is door Engeland aan
Polen geleverd.
Zoo werd op 2 September bij de stad Jaslo
mosterdgas gebruikt. Een militaire commis
sie stelde vast, dat mijnen gevuld met mos
terdgas tot ontploffing waren gekomen. Van
de 14 vergiftigde soldaten werden de over
levenden onderzocht, waarbij de typische
verschijnselen geconstateerd werden. De be
richten over dit gebruik van mosterdgas
werden door de Poolsche diplomatieke ver
tegenwoordiging in Londen tegengesproken,
waarop aan eenige neutrale waarnemers
de gelegenheid gegeven werd, zich te over
tuigen van de feiten. Tevens werd aan den
Zwitserschen professor Rudolf Staehelin
uit Bazel verzocht een medische diagnose
op te stellen voor do vergiftigden in Jaslo.
Het communiqué laat dan het rapport van
den professor volgen, die met zekerheid bij
9 Duitsche soldaten do gevolgen geconsta
teerd heeft van mosterdgasvergiftiging.
Nabij Gdingen werd bij het opruimings-
werk een afzonderlijk munitiedepot ontdekt,
dat een groote voorraad gasmijnen bevatte.
Door Poolsche verklaringen werd beves
tigd, dat al dit materiaal de laatste weken
in Engelsche schepen in Gdingen gebracht
en 's nachts gelost is. Daarmede is bewezen
dat deze mosterdgasmij ïcn die door de Po
len tegen Duitsche troepen gebruikt werden,
van Engelsche herkomst zijn en, aldus het
communiqué, door Engelend aan Polen ce-
leverd werden. Engeland en de Britsche re
geering hebben zich daarmede, in strijd met
alle regels, schuldig gemaakt aan een ern
stige inbreuk op het volkenrecht.
DE RUSSEN IN ESTLAND
Opmarsch vijf dagen uitgesteld
Het binnenrukken van de Sovjet-Russi
sche troepen in Estland om de garnizoenen
van de vloot- en luchtbases te betrekken,
is van Vrijdag tot volgende week Woens
dag uitgesteld.
Gisteren zijn drie Russische oorlogs
bodems, een kruiser en twee torpedojagers
voor een officieel bezoek te Tallinn aange
komen. Zij wisselden vriendschappelijke
saluutschoten met de Estlandsche kusthat-
terijen en lieten het anker vallen naast drie
Duitsche schepen, welke do te repatrieeren
Duitscherè aan boord zullen nemen.
Professor U 1 u o t s heeft een kabinet ge
vormd. Hijzelf treedt op als premier, prof.
Piip wordt minister van buitenlandsche
zaken.
Z.K.H. Prins Bernhard woonde gis
teren op het Malieveld te Den Haag
verschillende militaire oefeningen bij.
De strijd aan het Westelijk front
Gevechten tusachen Moezel en Saar
Het Fransche legerbericht van gister
avond luidt: „Tusschen Saar en Moezel
duurt de bedrijvigheid der vijandelijke
patrouilles voort en neemt zij toe. In de
zelfde streek artillerievuur aan beide
zijden.
DE STRIJD IN HET
NOORDZEEGEBIED
Een Duitsche uiteenzetting
In de nfgeloopen dagen, zoo meldt het
D.N.B., is ter controle van het handelsver
keer op de Noordzee een actie ondernomen
van zware en lichte strijdkrachten, waarbij
men tot in het Noorden van de Noordzee
kwam. Terwijl de lichte strijdkrachten een
groot aantal stoomschepen aanhielden en
naar contrabande doorzochten, werden zij
daarbij gedekt door de zware strijdkrach
ten. Vijandelijke strijdkrachten werden niet
ontmoet. In den ochtend van den Oen Oc
tober ontdekten verkenners vijandelijke
strijdkrachten ten Westen van de Zuidpunt
van Noorwegen.
Eenige eskaders van een luchtvloot en
van de zeestrijdkrachten startten om de
Engelschen te bombardceren. Met slecht
weer drongen de Duitsche vliegers tot het
Noorden van de Noordzee door. Een groep
ontmoette op -den 61sten breedtegraad, <J.w.z.
verder dan de Shetland-eilanden een groep
zware Engelsche zeestrijdkrachten, die zij
bombardeerden. Het succes bleek uit sterke
rookontwikkeling, zware explosies en dui
delijk zichtbare branden. Zes treffers van
zwaar kaliber en vier van middelzwaar ka
liber kwamen op de zware Engelsche krui
sers neer. Eerst laat, deels na een ononder
broken vlucht van acht tot tien uur keer
den de Duitsche vliegers terug. De Duitsche
verliezen waren gering. Sléchts op den
terugweg vielen vier vliegtuigen uit, twee
daarvan hebben een noodlanding gemaakt
op neutraal gebied.
De voortdurende maatregelen van
oorlogsmarine, met het doel te komen tot
controle op het handelsverkeer door de
Noordzee en verhindering van de versche
ping van contrabande naar den vijand, en
de nieuwe tocht van Duitsche luchtstrijd
krachten tot in het Noorden van de Noord
zee hebben bewezen aldus nog steeds dit
Duitsche bericht dat de Noordzee
gebied is, waar de heerschappij te water
in de lucht in Duitsche handen is en
de tegenstander in dit gebied zich te allen
tijde bloot stelt aan de zwaarste klappen.
Voorts is bevestigd, dat de actieradius
van het Duitsche luchtwapen verder strekt
dan de Noordelijke en Westelijke grens van
Engeland en dat de vijand in het gehcele
gebied der Noordzee kan worden aangeval
len, waar hij zich ook maar vertoont. Dat
bovendien de Duitsche vliegers de Engel
sche vloot in de door haar zoogenaamd be-
heerschte ruimte met het grootste succes
konden aanvallen op een plaats en een
tijdstip, welke door de Duitschers werden
bepaald heeft bewezen, dat de tijd der
onbeperkte Britsche heerschappij in de
Noordzee eens en voor altijd voorbij is.
Kort Nieuws
Het Egyptische parlement heeft 'n decreet
goedgekeurd, waarbij de staat van beleg
wordt afgekondigd.
In Columbia, nabij Colamar, is een ver
keersvliegtuig neergestort. Er waren vijf
doodien.
De Italianen hebben in Albanië een laag
ijzererts ontdekt, dlie 20 millioen ton van
goede kwaliteit zal kunnen opbrengen.
Gij bevoordeelt daarm^
Uw landgenootenen U ze
Koopt Nederlandsche waar
Dan helpen wij elkaar kJ
Dit geldt ook bij aa"
koop van Uw
KOLENFORNUI
Vraagt daarom ai
Uw leverancier om e<
P E L G R I I"
FORNUIS, want deze 'a
ONOVERTROFFEN in KWALITE"1
en UITVOERING, en van A. tot
NEDERLANDS FABRIKAAT. e,
N.V. „PELGRIM" - GAANDERt"
(ii
VAM DER IINDENEMVELDHU
AMSTERDAM- ROTTERDAM CRONII
VOOR ALLE DOELEINDENTECHNISCHE ARTIK
SUPERFOSFAAT.
Eenige fabrlkante Ld Nederland van 11
MAAGDELIJK BLOKZINK r(
TELEFOON 59 WEER0'
forto-koudlijm is het iDEig
Steeds gereed, eeen wachten, geen geknoei,
stoffig poeder, gr en resten, niteret zuinig, en
blndkrncbt, vlek vrij op eiken. Vr.2e Uw wlnlit
of anders ons. onder adresopg. v. Uw lever» t
FRENCKEN'S FABRIEKEN WE„
PROEFSTATION VOOR BOUWMATERIAIlr
BUREAU VOO» CHEMISCH ONOERZCj"
Koning Bienfa;
AMSTERDAM. DACOSTA KADE 104*r
TELEFOON 83047
Naamloozo Vennootschap ra
VAN AARSEN VAN GELDER,
KAPOKFABRIEKEN MOO^
Duitsch beraad met Rome11'
en Moskou
Volgens goedingelichte nationaal-soCgn
tische kringen, aldus „Un. Press, w<Le
tegen Vrijdag a.s. dringende besprek! e(
verwacht tusschen Duitschland, Italif
de Sovjet-Unie over de door deze drie
gendheden in de toekomst te voeren z
tiek, indien, zooals' men algemeen verv^9|
Chamberlain Hitlers vredesvoorstellen,
werpt.
Volgens deze kringen zullen deze beje
kingen ten hoogste 48 uur duren,
waarschijnlijk „vérstrekkende belang
beslissingen" zullen worden aangekon
Naar Reuter uit Londen meldt, is de
van Chamberlains antwoord aan by
thans volledig goedgekeurd, zoowel
Frankrijk als door de Dominions.
VI
Een stofzuiger koopen
is een zaak van vertrou j
Wendt U dus tot de vakkun'
N.V. Cour; - le Middellands/1
Pracht sorteering vantf f. ld(
Rotterdam. CRcl
door G.R.var> der BEEK
(18
Van toen af aan begon het gesukkel met werkvolk, want
de knecht, die werd weggezonden na herhaald krakeel, schil
derde zijn vroegeren meester als een uitbuiter, zoodat slechts
'de minst betrouwbare en de wispelturigste elementen der be
schikbare arbeiders op de Lage Hoef wilden werken.
Daarbij trok veel volik weg naar groote grondwerken bui
ten de streek. Hein die Grauw werkte zelf harder dan de
ijverigste knecht, zijn huishouden ging vrij regelmatig met
de nieuwe huflp enover trouwen sprak hij niet.
Lindert wist, dat er nog een andere reden was, om dezen
stap uit te stellen. De eigenares van Heinis huis en 't mee-
rendeel van zijn grond maakte ernstige bezwaren tegen
verlenging van de pacht op dezelfde voorwaarden van
voorheen.
Indertijd was ze blij geweest, dat hij *t wilde nemen,
doch nu er onder haar familieleden waren gekomen, die
van Tante Merie wilden huren, zocht ze een gelegenheid
om hem te noodzaken de Hoef te verlaten. Hij kon huis en
land koopen, als hij kans zag een behoorlijke som bij el
kaar te krijgen, anders waren er liefhebbers genoeg, die
meer wilden geven dan zij van hem vroeg.
Bedirukt was Hein bij Lindert gekomen, nog vóór hij er
iets van tegen Lien had gezegd. Deze mededeel in g over
viel hem. Medelijden met Lien was er in zijn hart en onder
het drukke zomerwerk door was steeds de gedachte in
hem, hoe hij haar en Hein kon helpen.
Bij nadere informatie bleek hem, dat de gevraagde prijs
bespottelijk hoog was en hij begreep, dat 't alles een opzet
was. om zijn aanstaanden schoonzoon het verder werken op
de Hoef onmogelijk te maken. Maar een man als Lindert
Driewegen, die zooveel voor een ander kon doen, die er
voor den zoon van zijn arbeider op uit was geweest om
hem een fatsoenlijke positie te verschaffen en daarin ge
slaagd was, die als man van gezag in den polder zijn zin
had weten te krijgen tegen de conservatieve tegenwerking
van anderen in, was nu besluiteloos.
Geheimen wordien in den polder geruchten en geruchten
worden voor de bewoners feiten.
Hein de Grauw moet van de Hoef af, en....... Lien Drie
wegen wil niet met hem trouwen, als hij ergens anders gaat
beginnen. Dit werd het nieuwtje, dat van den één naar den
ander ging.
Stij'n en Gijs leefden met de zorg in het gezin der Drie
wegens mee. Ze probeerden Lien te troosten en te bemoe
digen. Zoo'n vaart zou het niet loopen en er was nog wel
wat anders te krijgen. Voor Gijs was de rijkdom van zijn
meester een middel om veel te bereiken en hij had zich er
over verwonderd, dat Lindert niét dadelijk de benoodigde
som had voorgeschoten, of er borg voor was gebleven.
Hij voelde zich arm, omdat zijin eigen hulp zich slechts
kon bepalen tot enkele woorden, die van medeleven getuig
den, maar verder reikte zijn macht niet.
Ja, nog iets was er. Het waren zijn kalmeerende woorden
als hij in aanraking kwam met anderen en er over Heins
positie gesproken werd. Of hij alles, wat hij zei, kon ver
antwoorden was een tweede zaak, doch de mededeelingen
van Gijs Streef, die zoo intiem omging met zijn baas. want
dat was geen geheim in den polder, bewerkte toch, dat
men vandaag of morgen een oplossing verwachtte, waar
bij de boer van de Lage Hoef, op den Elzenberm wel zou
varen.
Eens had Gijs, 's Zondags voor de kerk van Dengeren,
tusschen de mensdhen wachtend op den klokslag van half
tien, gezegd, dat het voor Lmdiert Driewegen toch maar
een kleinigheid zou zijn om ergens aan de Steeg een huis
te laten bauwen voor zijn dochter, een huis met schuur en
stalling, zooals er nog geen gedoe stond in den Ossendijk-
schen polder. En Hein was zelf toch oOk niet zonder!
De week daarop vroeg Lindert hem, toen ze samen op
den bolderenden hooiwagen naar het land reden, of hij
wel eens stiekum in zijn ijzeren kistje had gekeken, dat in
het kelderkamertje stond? Gijs schrok er van. Hij was
der mensdhen, die zich altijd schuldig voelen als er iw
schuld gesproken wordt, zoo diep was in zijn wezen m
doorgedrongen de onwaardigheid van zijn bestaan. 11
En Linderts ernstig gezidht bracht hem van StreekJ®,
hield de leidsels van de voortsjokkende paarden vastqa
zijn harde vuisten. tu
Wat bedoelde de boer? Hij keek zijn baas vragend d
Toen vroeg de meester hem, of hij had verteld vanpe
nieuw huis voor Lien, dat komen zou hier op de Steeg"ai
Gijs moest beschaamd bekennen, dat hij 't met de beste v
dodingen gezegd had, niet vermoedend, dat het erijk
woord, zoo losweg tot verdediging van Lien gesprc 1
reeds nu al gegroeid was tot een gerucht, dat tot Liif
was doorgedrongen. q,
Doch hoe verwonderd was hij, toen de baas, dichtbij»
land waar ze wezen moesten en waar de korenhoopel z'
regelmatige rijen wachtten op de mannen, die hun <JL
kwamen halen, de teugels greep en de paarden imhieken
„Hier komt V', zei Lindert op het land aan de oveihe
van de sloot wijzend, „op deuze waai". [r
„Mermer ik wies 't hie," stotterde Gijs. jg®
„Neje?en daorom vroeg ik of ge somwijlen injH
pepieren hadt gekekenen nar m'n cente|n.
„Ik wies nergens van a-af, zoo waor es ik hier neffej^
i'Wordt vervo
zit."
